EHBO voor sportverantwoordelijken OKRA regio Kempen Korte Begijnenstraat 22 2300 Turnhout www.okra.be/kempen
[email protected]
1
Algemene informatie Bron: Rode Kruis Vlaanderen – OKRA regio Kempen Opmaak: voorjaar 2013 (let op: medische standaarden, richtlijnen en protocollen kunnen soms wijzigen) Belangrijke telefoonnummers: -
Antigifcentrum België: .............. 070/245.245
-
Brandweer: ................................ 112
-
Mutas ........................................ 0032.2/272.09.00
-
OKRA regio Kempen: ................ 014/40.33.50
-
Politie: ....................................... 101
-
Rode Kruis Vlaanderen: ............ 105
-
Ziekenwagen België: ................ 112
Bij ongeval: -
Nooit een regeling in der minne aanvaarden Niet in paniek geraken Waarneming: goed kijken wat er gebeurd is, de veiligheid van jezelf, het slachtoffer en de overige personen in acht nemen
2
Inhoud Algemene informatie ........................................ 2 Inhoud.............................................................. 3 Eerste Hulp in vier stappen.............................. 4 Beroerte ........................................................... 5 Bewusteloosheid ............................................. 6 Blaren .............................................................. 7 Blauwe plekken ............................................... 8 Bloeding........................................................... 9 Bloedneus........................................................ 10 Botbreuk .......................................................... 11 Brandwond ...................................................... 12 Diabetes Mellitus (Suikerziekte) ...................... 13 Epilepsie .......................................................... 14 Flauwte / Flauwvallen ...................................... 15 Hersenschudding ............................................. 16 Hitte uitputting of Zonnesteek .......................... 17 Hyperventilatie ................................................. 18 Insectensteek of muggenbeet.......................... 19 Kneuzing.......................................................... 20 Kortademigheid ............................................... 21 Kramp .............................................................. 22 Ontwrichting..................................................... 23 Schaafwond ..................................................... 24 Splinter ............................................................ 25 Tekenbeet ........................................................ 26 Verslikking ....................................................... 27 Verstuiking ....................................................... 28 Zonnebrand ..................................................... 29 Hoe herken je een vervallen geneesmiddel ..... 30 Verzekeringen.................................................. 31 Een inventaris voor een EHBO-koffer .............. 34 3
Eerste Hulp in vier stappen
4
Beroerte Wat stel je vast bij een beroerte?
Gezicht, arm of been slap of gevoelloos Verwardheid of moeite met spreken Niet goed zien, lopen of evenwicht houden Acute hevige hoofdpijn
Wat doe je bij een beroerte?
Doe de FAST-test als controle Direct 112 (laten) bellen Stel het slachtoffer gerust Voorkom inspanning Breng het slachtoffer in een halfzittende houding Controleer regelmatig bewustzijn en ademhaling Noteer zo mogelijk de duur van de klachten
FAST-test (Face-Arm-Speech-Time)
Gezicht (Face). Vraag het slachtoffer zijn tanden te laten zien. Let op of de mond scheef staat en een mondhoek naar beneden hangt Arm. Vraag het slachtoffer om beide armen tegelijkertijd horizontaal naar voren te strekken en de binnenzijde van de handen naar boven te draaien. Let op of een arm wegzakt of rondzwalkt Spraak (Speech). Vraag of er veranderingen zijn in het spreken (onduidelijk spreken of niet meer uit de woorden kunnen komen) Tijd (Time). Vraag het slachtoffer hoe laat de klachten zijn begonnen of probeer er op een andere manier achter te komen
5
Bewusteloosheid Wat stel je vast bij bewusteloosheid?
Het slachtoffer reageert niet op aanspreken en voorzichtig schudden aan de schouders (is bewusteloos) Het slachtoffer ademt niet of ademt niet normaal
Wat doe je bij bewusteloosheid?
Roep om hulp Draai het slachtoffer op de rug Open de luchtweg door het hoofd iets naar achteren te kantelen Controleer de ademhaling 10 seconden Bij normale ademhaling: leg het slachtoffer op de zij in de stabiele zijligging Direct 112 (laten) bellen Stopt de ademhaling? Direct 112 (laten) bellen, vermeld bij de melding dat het om een reanimatie gaat Direct (laten) starten met reanimeren Zo snel mogelijk de AED (Automatische Externe Defibrilator) gebruiken
Let op: Reanimeren en het gebruik van de AED zijn vaardigheden die u het beste leert in een cursus. Onder leiding van een gecertificeerde instructeur leert u effectief te reanimeren en de AED toe te passen
6
Blaren Wat stel je vast bij een blaar?
Een open blaar Een hinderlijk gesloten blaar
Wat doe je bij een blaar? Open blaar:
Was je handen en trek wegwerphandschoenen aan Pak de franjes van de wond vast met een splinterpincet. Knip de randjes kort af bij de intacte huid met een fijn schaartje. Daar voelt het slachtoffer niets van: wél als je de gevoelige onderhuid aanraakt of daarop drukt Dek de blaar af met een verband. Gebruik hiervoor een kleefpleister, kompres of tweedehuidverband
Gesloten blaar (prikken):
Laat blaren bij voorkeur gesloten: prik ze alleen open als ze hinderlijk zijn. Ga naar een huisarts voor grote (bloed)blaren Was de blaar en de omgeving voorzichtig met water en zeep schoon. Als er geen water bij de hand is, mag je ook een ontsmettingsmiddel gebruiken Was je handen en trek wegwerphandschoenen aan Neem een dunne steriele naald of bloedlancet en houd deze evenwijdig aan de huid Prik enkele malen aan de basis van de blaar (dus niet middenin) Druk met een kompres het vocht uit de blaar Dek de blaar af met een verband. Gebruik hiervoor een kleefpleister, kompres of tweedehuidverband Gooi de naald op een veilige manier weg.
Let op: Brandblaren mag je nooit openprikken. 7
Blauwe plekken Wat stel je vast bij een blauwe plek?
Vooral pijn tijdens belasting Mogelijk zwelling Mogelijk onvermogen ledemaat te belasten
Wat doe je bij een blauwe plek?
Koel 20 minuten met ijs (coldpack). In plaats van een coldpack kan een dichtgeknoopte plastic zak met ijsblokjes en een scheutje water worden gebruikt Adviseer een (huis)arts te raadplegen met bij een zeer grote blauwe plek of bij gebruik van bloed verdunnende middelen Handel als bij een botbreuk bij abnormale stand of als het slachtoffer het lichaamsdeel niet normaal kan bewegen of op steunen Laat het slachtoffer geen onnodige bewegingen doen Vermijd dat het slachtoffer steunt op een gewond been of een pijnlijke voet. Als het gaat om letsel aan de hand, arm of schouder, vraag dan aan het slachtoffer de arm stil te houden. Op die manier blijft de pijn beperkt
8
Bloeding Let op: als het slachtoffer te veel bloed verliest is dat een levensbedreigende situatie. Wat stel je vast bij een bloeding?
Pijn Een flink bloedende huidwond
Wat doe je bij een bloeding?
Vraag het slachtoffer om eerst zelf op de wond te drukken Laat het slachtoffer liggen indien er kans is op flauwvallen of shock Direct 112 (laten) bellen Trek (wegwerp)handschoenen aan Oefen druk op de wond uit met de hand, met een (wond)drukverband of met een schone doek (theedoek) Oefen geen druk uit op een bloeding uit het oor, hou het oor vrij zodat bloed uit het oor kan lopen Blijf druk uitoefenen op de wond totdat de hulpdiensten arriveren
9
Bloedneus Wat stel je vast bij een bloedneus?
Bloed uit de neus Bloed loopt in keelholte
Wat doe je bij een bloedneus?
Laat het slachtoffer licht voorovergebogen zitten en door de mond ademen Vraag om de neus 1 keer goed te snuiten. Snuit niet bij mogelijke breuk van de neus (na harde stomp of bal op de neus) Knijp beide neusvleugels dicht ter hoogte van het neustussenschot Knijp de neus 10 minuten dicht. Indien nodig herhaal dit nog eens 10 minuten Vraag slachtoffer even rustig aan te doen en even niet te snuiten
Verwijs slachtoffer door naar arts of ziekenhuis:
Indien na 2 keer 10 minuten de bloeding nog niet gestopt is Bij gebruik van bloedverdunnende medicijnen Bij regelmatige bloedneuzen Indien het een gevolg is van slag of stoot op de neus en er mogelijk een neusbeenbreuk is
Let op: Direct 112 (laten) bellen bij vermoeden van mogelijk hersenletsel
10
Botbreuk Wat stel je vast bij een botbreuk?
Pijn, verkleuring en vaak zwelling Kan lichaamsdeel niet normaal bewegen of op steunen Soms zichtbare wond, abnormale beweeglijkheid of krakend geluid bij bewegen
Wat doe je bij een botbreuk?
Ga met een slachtoffer dat getroffen is aan hand, arm, schouder of voet naar de (huis)arts Voor letsels aan nek, rug, heup, been of knie: Direct 112 (laten) bellen Zet het ledemaat nooit weer recht Laat het slachtoffer geen onnodige bewegingen doen Vermijd dat het slachtoffer steunt op een gewond been of een pijnlijke voet. Als het gaat om letsel aan de hand, arm of schouder, vraag dan aan het slachtoffer de arm stil te houden. Op die manier blijft de pijn beperkt Als een open wond op de plaats van de breuk veel bloed verliest, druk dan op de wond Voorkom dat er vuil in een mogelijke wond komt, dek deze zo mogelijk (steriel)af Geef het slachtoffer niets te eten en drinken
11
Brandwond Wat stel je vast bij een brandwond?
Een pijnlijke, rode en soms licht gezwollen huid (eerstegraads brandwond) Soms blaren (tweedegraads brandwond) Soms zwarte, perkamentachtige of witte huid (derdegraads brandwond)
Wat doe je bij een brandwond?
Eerst water, de rest komt later! Koel de brandwond zo snel mogelijk af met lauw leidingwater Blijf koelen of totdat de pijn is afgenomen (minimaal 10 minuten koelen) Bij zeer ernstige brandwonden direct 112 (laten) bellen. Ga met overige brandwonden naar de huisarts Leg na het koelen een nat wondverband aan. Dat kan een medisch kompres zijn maar een schone doek mag ook Tijdens het afkoelen moet je onderkoeling vermijden, zeker bij jonge kinderen Ga met kinderen jonger dan 5 jaar altijd naar een arts, ook al gaat het om een lichte brandwond.
12
Diabetes Mellitus (Suikerziekte) Diabetes mellitus is een stofwisselingsziekte. De bloedsuikerspiegel is dan te hoog (Hyperglykemie) of juist te laag (Hypoglykemie). Het is haast onmogelijk om bij een onbekend slachtoffer een hypo of hyper vast te stellen. Bij familie of kennissen is dat vaak wel bekend. Onderstaande handelingen zijn gericht op de stoornis in het bewustzijn: je legt een bewusteloze diabeet op de zij (stabiele zijligging) en belt 112. Wat stel je vast?
Duizeligheid, hoofdpijn Bleke huid Beven, fel zweten Plotselinge honger Tinteling in de lippen Hartkloppingen Troebel of dubbelzicht
Wat doe je?
Geef slachtoffer snelwerkende suikers (bijv. frisdrank) Laat het slachtoffer het bloedsuikergehalte meten als dat mogelijk is Laat het slachtoffer die bekend is met hyperglykemie de correcte dosis medicatie innemen Direct 112 (laten) bellen als de toestand van het slachtoffer niet verbeterd of als deze bewusteloos raakt
13
Epilepsie Wat stel je vast bij epilepsie?
Een arm, been of het hoofd maakt plotseling oncontroleerbare schudbewegingen Slachtoffer verliest opeens bewustzijn en spant ongewild zijn spieren aan
Wat doe je bij epilepsie?
Voorkom dat het slachtoffer zich bezeert Stop niets in de mond van het slachtoffer Zorg dat het slachtoffer rustig bij kan komen na de aanval Leg het slachtoffer in de stabiele zijligging als hij na de aanval nog bewusteloos is Direct 112 (laten) bellen als het slachtoffer in de aanval blijft of bewusteloos blijft
14
Flauwte / Flauwvallen Wat stel je vast bij een flauwte?
Zwakte en misselijkheid Bleekheid Zweten en koude huid Slachtoffer ziet zwarte vlekken voor de ogen Bewustzijnsverlies en vallen
Wat doe je bij een flauwte?
Als het slachtoffer de flauwte voelt aankomen, laat hem dan plat op de grond liggen. Zo wordt de bloedtoevoer naar de hersenen verbeterd Zorg ervoor dat het slachtoffer voldoende frisse lucht krijgt Maak kleding die de ademhaling hindert los Direct 112 (laten) bellen als het slachtoffer langer dan 2 minuten bewusteloos blijft
15
Hersenschudding Wat stel je vast bij een hersenschudding?
Bewustzijnsverlies Verwardheid Sufheid Duizeligheid Misselijkheid Hoofdpijn Last van licht of geluid Niet herinneren wat er gebeurd is
Wat doe je bij een hersenschudding?
Indien sprake is van mogelijk schedel- of nekletsel: altijd het slachtoffer laten liggen en direct 112 (laten) bellen Observeer het slachtoffer ongeveer 15 minuten en ga na of de toestand verbetert Vraag iemand uit de omgeving van het slachtoffer om verder voor hem of haar te zorgen als hij of zij zich beter voelt De volgende klachten en verschijnselen zijn aanleiding om direct te zorgen voor professionele hulp (112): 0 Langer dan 1 minuut bewustzijnsverlies 0 Sufheid (moeilijk te wekken) 0 Verwardheid 0 Forse toename hoofdpijn 0 Herhaald braken 0 Mogelijk schedel – of nekletsel
Let op: Bij kinderen is er extra aandacht nodig. Na een ogenschijnlijk niet ernstig schedeltrauma, al dan niet met bewustzijnsverlies, kan een kind later suf en onrustig worden.
16
Hitte uitputting of Zonnesteek Wat stel je vast bij een zonnesteek?
Veel zweet, ziet bleek Hoofdpijn, duizeligheid, braken Spierkrampen Soms flauwvallen Snelle oppervlakkige pols Ernstige vermoeidheid, slap voelen Bij handelingen gaat men duidelijk „fouten‟ maken Kan overgaan op hitteberoerte
Wat doe je bij een zonnesteek?
Leg het slachtoffer neer in een koele omgeving Laat het slachtoffer rusten en geen inspanningen doen Laat indien mogelijk het slachtoffer niet te koude (sport)drank drinken Koel evt. verkrampte spier(en) Direct 112 (laten) bellen als toestand niet snel verbeterd
17
Hyperventilatie Wat stel je vast bij hyperventilatie?
Vaak angst of onrust Benauwd of draaierig gevoel en hartkloppingen Soms tintelingen in de vingers en om de mond Als de aanval langer duurt, kunnen de vingers en tenen verkrampen
Wat doe je bij hyperventilatie?
Breng het slachtoffer naar een rustige plek als dat mogelijk is Vraag het slachtoffer om langzaam en rustig in en uit te ademen Stel aan het slachtoffer voor om in een zak te blazen als hij zijn ademhaling niet onder controle krijgt. Pas dit enkel toe als het slachtoffer dit toelaat en als je zeker bent dat het gaat over hyperventilatie Blijf bij het slachtoffer tot hij weer normaal ademt Bel 112 of een arts als de hyperventilatie aanhoudt
18
Insectensteek of muggenbeet Wat stel je vast bij een insectensteek of beet?
Een insectensteek of -beet Plaatselijke zwelling, roodheid, jeuk en soms wat pijn
Bij een ernstige (allergische) reactie:
Ernstige zwelling, roodheid, jeuk, pijn en veel meer verspreid over het hele lichaam Soms: voelt zich erg ziek met mogelijk shockverschijnselen
Wat doe je bij een insectensteek of beet?
Indien de angel nog in de huid steekt: gebruik dan een vingernagel of de botte kant van een mes om de angel weg te schrapen. Neem geen pincet, hiermee kan je het achtergebleven gifzakje samendrukken waardoor het resterende gif in de bloedsomloop terecht kan komen Koel de plaats van de insectensteek af met ijs om zwelling, jeuk en pijn te beperken. Een jeukwerende lotion of zalf kan ook helpen Ga naar een huisarts als de steekplaats erg dik wordt Ga direct naar een huisarts of ziekenhuis indien het slachtoffer in de mond of keel is gestoken. Laat eventueel op een ijsblokje zuigen om de zwelling tegen te gaan.
Bij een ernstige (allergische) reactie:
Direct 112 (laten) bellen Breng het slachtoffer in een halfzittende houding
19
Kneuzing Wat stel je vast bij een kneuzing?
Vooral pijn tijdens belasting Mogelijk zwelling Mogelijk onvermogen ledemaat te belasten
Wat doe je bij een kneuzing?
Bij twijfel altijd handelen als een botbreuk Koel de plaats onder lauw, zacht stromend water of met ijs of een coldpack. Houd tijdens het afkoelen het ijs niet rechtstreeks tegen de huid Blijf niet te lang doorgaan met koelen; iedere keer maximaal 20 minuten Adviseer (indien nodig) het slachtoffer een (huis)arts te raadplegen dat getroffen is aan hand, arm, schouder of voet Handel als bij een botbreuk indien het slachtoffer er niet meer op kan steunen of bij een abnormale stand Vermijd dat het slachtoffer steunt op een gewond been of op een pijnlijke voet. Als het gaat om een letsel aan de hand, de arm of de schouder, vraag dan aan het slachtoffer de arm stil te houden. Op die manier blijft de pijn beperkt Een drukverband kan zo nodig comfort bieden
20
Kortademigheid Wat stel je vast bij kortademigheid?
Moeilijke ademhaling Langere uitademingtijd dan normaal Naar adem snakken Hals- en schouderspieren bewegen mee met ademhaling Angst, onrust, een versnelde hartslag of hartkloppingen
Wat doe je bij kortademigheid?
Ga na of het slachtoffer met astma bekend is Voorkom paniek Zoek samen met het slachtoffer naar de meest geschikte houding Vraag naar eventuele vorige aanvallen Laat indien het slachtoffer bekend is met kortademigheid indien mogelijk de correcte dosis medicatie innemen Blijf bij het slachtoffer tot hij weer normaal ademt Direct 112 (laten) bellen als het slachtoffer bewusteloos raakt of blauw kleurt
21
Kramp Wat stel je vast bij kramp?
Zeer pijnlijke spier Hard aanvoelende spier Bewegingsbeperking Geen zwelling of kneuzing
Wat doe je bij kramp?
Vraag bij voorkeur hulp van een kinesist of sportverzorger Voorzichtigheid is geboden Rek de spier geleidelijk en voorzichtig. Bij kuitkramp trek je de voet omhoog, bij kramp achteraan in de dij strek je het been Kramp door hitte kan het best behandeld worden door te koelen, de kramp verdwijnt bijna altijd van zelf
22
Ontwrichting Wat stel je vast bij een ontwrichting?
Flinke pijn in gewricht Abnormale stand gewricht, arm of been Soms verkleuring en zwelling Slachtoffer kan lichaamsdeel niet meer normaal bewegen Kan er niet meer op steunen Soms zichtbare wond
Wat doe je bij ontwrichting?
Handel als bij een botbreuk indien het slachtoffer er niet meer op kan steunen of bij abnormale stand Zet een ledemaat nooit weer recht Laat het slachtoffer geen onnodige bewegingen doen Koel de plaats onder lauw, zacht stromend water of met ijs of een coldpack. Houd tijdens het afkoelen het ijs niet rechtstreeks tegen de huid Blijf niet te lang doorgaan met koelen; iedere keer maximaal 20 minuten. Koel met ijs gedurende 20 minuten (coldpack) Ga met een slachtoffer dat getroffen is aan hand, arm of schouder naar de arts. Voor letsels aan heup of knie: Direct 112 (laten) bellen Vermijd dat het slachtoffer steunt op een gewond been of op een pijnlijke voet. Als het gaat om een letsel aan de hand, de arm of de schouder, vraag dan aan het slachtoffer de arm stil te houden. Op die manier blijft de pijn beperkt Voorkom dat er vuil in een mogelijke wond komt
23
Schaafwond Wat stel je vast bij een schaafwond?
Een schaafwond
Wat doe je bij een schaafwond?
Was indien mogelijk je handen en doe wegwerphandschoenen aan Spoel de schaafwond met schoon lauw stromend water van de kraan. Is er geen kraan in de buurt, gebruik dan ander drinkbaar water Laat het water rechtstreeks op de wond stormen om het vuil uit de wond weg te spoelen. Spoel de wond grondig, omdat er meestal zand of grind in de wond zit Droog de omgeving van de schaafwond met een schone doek Dek de schaafwond na het reinigen met een steriel kompres af. Bij kleine schaafwonden kan je deze aan de lucht drogen
Ga naar de huisarts als:
De wond niet schoon of onvoldoende schoon gemaakt kan worden Een schaafwond die groter is dan de helft van de handpalm van het slachtoffer Bij wonden in het gezicht Het niet duidelijk is of het slachtoffer in de afgelopen 10 jaar ingeënt is tegen tetanus
24
Splinter Wat stel je vast bij een splinter?
Een splinter onder de huid
Wat doe je bij een splinter?
Was de wond voorzichtig met water en zeep Prik met een steriele naald onder het vrije uiteinde van de splinter om deze beter zichtbaar te maken Grijp met een pincet het uiteinde van de splinter en houdt hierbij de pincet in het verlengde van de splinter Trek de splinter uit de huid.
Verwijs een slachtoffer met een splinter door naar professionele hulp:
Als de splinter tijdens het verwijderen afbreekt Bij glassplinters waarbij de kans bestaat dat er resten achterblijven Bij een splinter in of rond het oog Als het splinterwondje nadien tekenen van infectie vertoont.
25
Tekenbeet Wat stel je vast bij een tekenbeet?
Een teek op de huid Na enkele uren kan de beet beginnen te jeuken Volgezogen met bloed is een teek ongeveer even groot als een erwt
Wat doe je bij een tekenbeet?
Verwijder de teek zo snel mogelijk met een speciale tekentang (te koop bij apotheek of drogist) door ze in één rechte beweging eruit te trekken Als een teek zich nog niet vastgebeten heeft, kan deze ook met plakband of kleefpleister worden verwijderd Zorg dat er geen delen in de huid achterblijven: dat kan ontstekingen veroorzaken Noteer de plaats op het lichaam en de datum waarop de teek gebeten heeft Adviseer het slachtoffer een arts te raadplegen als er in de eerste weken na de beet een abnormale huidverandering optreed.
LET OP!! Gebruik geen alcohol, ontsmettingsmiddel of andere producten om de teek te 'verdoven' en probeer de teek zeker niet met een brandende sigaret of lucifer te verwijderen.
26
Verslikking Wat stel je vast bij verslikking? Lichte verslikking:
Het slachtoffer kan antwoorden op de vraag "heb je je verslikt?" Het slachtoffer kan nog spreken, hoesten en ademen
Ernstige verslikking:
Het slachtoffer is bij kennis, maar kan niet antwoorden Het slachtoffer kan niet spreken, ademen of hoesten Soms is er een piepende ademhaling hoorbaar of doet het slachtoffer tevergeefs pogingen om te hoesten
Wat doe je bij verslikking? Lichte verslikking
Moedig het slachtoffer aan om te blijven hoesten, doe verder niets Roep (zo nodig) om hulp of laat hulp halen terwijl je blijft letten op het slachtoffer
Ernstige verslikking
Sla maximaal vijf keer tussen de schouderbladen. Kijk na elke klap of het probleem opgelost is Helpt slaan op de rug niet, voer dan maximaal vijf buikstoten uit Is het probleem hiermee nog niet opgelost, geef dan afwisselend vijf slagen tussen de schouderbladen en vijf buikstoten (Handgreep van Heimlich) Direct 112 (laten) bellen als het slachtoffer het bewustzijn verliest Start met reanimeren als het slachtoffer bewusteloos is en niet meer normaal ademt Ga na deze handelingen met kinderen altijd naar de (huis)arts.
27
Verstuiking Wat stel je vast bij verstuiking?
Bij letsels aan het bewegingsstelsel is inschatting van het letsel ter plaatse moeilijk Vooral pijn tijdens belasting Mogelijk zwelling Mogelijk onvermogen ledemaat te belasten
Wat doe je bij verstuiking?
Bij twijfel altijd handelen als een botbreuk Koel de plaats onder lauw, zacht stromend water of met ijs of een coldpack. Houd tijdens het afkoelen het ijs niet rechtstreeks tegen de huid Blijf niet te lang doorgaan met koelen; iedere keer maximaal 20 minuten Adviseer (indien nodig) het slachtoffer een (huis)arts te raadplegen dat getroffen is aan hand, arm, schouder of voet Handel als bij een botbreuk indien het slachtoffer er niet meer op kan steunen of bij abnormale stand Vermijd dat het slachtoffer steunt op een gewond been of op een pijnlijke voet. Als het gaat om letsel aan de hand, de arm of de schouder, vraag dan aan het slachtoffer de arm stil te houden. Op die manier blijft de pijn beperkt Een drukverband kan zo nodig comfort bieden
28
Zonnebrand Wat stel je vast
Huid heeft blootgestaan aan zonnestraling Rode en pijnlijke verbrande huid, huid kan gaan vervellen (Brand)blaren, soms oedeemvorming Soms: koorts en koude rillingen
Wat doe je
Ga uit de zon Koel de huid. Gebruik natte doeken of gebruik een waterige aftersun-gel Neem als het nodig is een pijnstiller (max 500 mg) Laat blaren heel, prik ze niet door Blijf uit de zon zodat de huid zich kan herstellen
Ga met zonnebrand naar de (huis)arts als…
Een groot deel van de huid door de zonverbranding gezwollen is Bij (uitgebreide brand) blaren Bij ziek voelen (koude rillingen, koorts, braken, misselijkheid, hoofdpijn of hartkloppingen)
29
Hoe herken je een vervallen geneesmiddel? Vaak is de vervaldatum expliciet vermeld op de verpakking, voorafgegaan door 'EXP' of 'PER(EMPT)'. Bijv. EXP-01/11/13 betekent dat dit geneesmiddel niet meer mag gebruikt worden vanaf 1 november 2013. Is de vervaldatum niet vermeld, dan zoek je de productiedatum. Die vind je in kleine lettertjes, bijv. LOT 12 C 15. De eerste twee cijfers duiden het productiejaar aan, vervolgens wordt de maand aangeduid met een letter: A betekent januari, B februari... L staat tenslotte voor december. De laatste twee cijfers geven de dag van de maand aan. Staat er dus LOT 12 C 15, dan is de productiedatum van dit geneesmiddel 15 maart 2012. Geneesmiddelen hebben een houdbaarheid tot vijf jaar na de productiedatum, tenzij een andere vervaldatum is vermeld op de bijsluiter. Vraag bij twijfel raad aan de apotheker. Neem het geneesmiddel, liefst in zijn originele verpakking, mee naar de apotheker.
30
Verzekeringen VERZEKERINGEN IN OKRA * Onderstaande tekst is een samenvatting, om wat duidelijkheid te scheppen, maar kan nooit gebruikt worden bij eventuele gerechtelijke betwistingen! Er is een uitgebreide polis ter beschikking op het nationale secretariaat. OKRA biedt aan de trefpunten onder andere volgende ONGEVALSverzekeringen aan: - algemene ledenverzekering voor alle leden en alle bestuursleden - sportverzekering - een sportzegel voor €8 per jaar (2013) Dus het moet steeds gaan om een ONGEVAL = een plotse gebeurtenis, vreemd aan de wil van de verzekerde en waarbij de oorzaak buiten zijn/haar organisme ligt(dus geen hartaanval zonder oorzaak tijdens het fietsen of een schouderontwrichting na het gooien van een petanquebal!)
1. DE ALGEMENE LEDENVERZEKERING -Voor alle OKRA-leden. Zit vervat in het lidgeld. -Al de normale OKRA activiteiten, uitgezonderd sport en meerdaagse reizen, zijn verzekerd tegen lichamelijke ongevallen, geneeskosten en burg. aansprakelijkheid. Dit wil samengevat zeggen dat zowel de aansprakelijkheid van de inrichter en deelnemers als de medische oplegkosten voor een lid/bestuurslid bij een ongeval vergoed worden (uiteraard enkel de kosten waarvoor het ziekenfonds ook tussenkomt) -Ook de verplaatsing van en naar de activiteit is in voorgaande context verzekerd. -Bij blijvende invaliditeit kan een schadevergoeding uitbetaald worden. Dit gebeurt ook automatisch na 2 jaar, waardoor de geneeskosten zogenaamd worden „afgekocht‟ -Eénmaal lid is men altijd verzekerd bij OKRA-activiteiten, ongeacht het trefpunt waarin men deze activiteiten doet (dus uw bijleden zijn verzekerd). -de bestuursleden zijn bijkomend verzekerd voor de activiteiten die het bestuur hen opdraagt. (bvb. hulp tijdens activiteiten) -Er is géén franchise (remgeld) -In de waarborg lichamelijke ongevallen zit nooit een dekking van stoffelijke schade(kledij, bril,…)
31
2. DE SPORTVERZEKERING -Ongeveer dezelfde principes als de Algemene Ledenverzekering -Wat is de betekenis van de sportzegel? *Door de erkenning van vzw OKRA-Sport bij BLOSO zijn we verplicht een "individueel lidgeld" te vragen. Daarnaast vormt “sporten” uiteraard een extra risico voor de verzekering. -De sportzegel kost 8 euro per lid per jaar. -Men is meteen verzekerd voor alle OKRA-sporten en in elk OKRA-trefpunt -De formulieren om aan te sluiten en een ledenlijst van het voorbije jaar worden jaarlijks aan het trefpunt bezorgd op het einde van het voorgaand jaar, rechtstreeks vanuit OKRA-sport vzw. De ingevulde documenten worden zo vlug mogelijk terugbezorgd (kan altijd via het regiosecretariaat) + het verschuldigd bedrag van de groep wordt overgemaakt aan vzw OKRA-sport. -Nieuwe leden, die men in de loop van het jaar wenst te verzekeren, dienen zo vlug als mogelijk aan vzw OKRA-sport gemeld te worden. Op het einde van het jaar zal dan een bijkomende afrekening volgen. -Opmerking: sinds 2011 deed de digitalisering in OKRA-sport definitief haar intrede. Dit betekent dat men er kan voor kiezen om rechtstreeks “on line” met OKRA-Sport te werken om de jaarlijkse aansluiting van de groep te regelen, sportlijsten op te vragen, nieuwe sportleden toe te voegen, ontslagen te schrappen, enz…
3. WAARVOOR IS MEN VERZEKERD 1. Lichamelijke ongevallen: -overlijdensuitkering + begrafeniskosten -blijvende invaliditeit 2. Geneeskosten:periode voor maximum 2 jaar (daarna invaliditeit vaststelling) + bijkomend kosten 1ste prothese en orthopedie (dus nooit ter vervanging van een bestaande prothese!) + vervoer gekwetste van de plaats van het ongeval naar het ziekenhuis 3. Burgerrechtelijke aansprakelijkheid (na uitputting familiale verzekering) + in algemene ledenverzekering ook verweer, verhaal en onvermogen Dit betekent dat ook „stoffelijke schade‟ vergoed kan worden…maar er moet dus een schuldige zijn! =telkens ook van en naar de verplaatsing van de activiteit =geen franchise
32
4. AANGIFTE ONGEVAL – VERLOOP ADMINISTRATIE *Bij twijfel: vraag steeds gerust na bij ons regiosecretariaat (014/40.33.54) -Het volstaat het aangifteformulier in te vullen en aan het Algemene Secretariaat OKRA te versturen: Haachtsestwg.579 (of postbus 40) 1031 Brussel. Zo u wil kan dit ook via ons regiosecretariaat verlopen, waarbij wij dan zelf ook een dossiertje aanleggen. - De aangifte dient in principe binnen de 8 dagen te gebeuren! -Wat aangeven? : In twijfelgevallen altijd aangifte, maar besef dat voor de opleg van enkele bezoeken aan de huisarts, "de sop de kool niet waard is", vermits men uiteraard altijd ook wat administratieve 'last' en oplegkosten heeft. In feite moet u als verantwoordelijke niet in de plaats van het slachtoffer beslissen ! Laat de keuze van aangifte of niet als 't enigszins kan aan hen zelf over. -Verschil in aangifte Burgerlijke Aansprakelijkheid en Lichamelijk Ongevallen B.A.: ook aangifte doen bij familiale verzekering!!! L.O.: medisch attest op keerzijde niet vergeten in te vullen -DVV opent een dossier en voert briefwisseling met slachtoffer: steeds het dossiernummer vermelden, indien je zelf met de verzekering contact opneemt. -De gekwetste betaalt zelf de doktersrekeningen en vraagt aan het ziekenfonds een attest waarop vermeld staat: het totaal bedrag der onkosten, de terugbetalingen en het bedrag dat ten laste blijft van het lid. Eveneens de apothekersnota met vermelding van de voorgeschreven geneesmiddelen/materialen en de prijs ervan. De hospitaalrekeningen. -niet vergeten genezingsattest in te sturen of elke maand formulier "nog niet hersteld"! -Over het aangifteformulier lichamelijke ongevallen *vergeet niet een kruisje te zetten bovenaan rechts: gaat het over de gewone ledenverzekering of over een sportongeval! *oorzaak en omstandigheden: hieruit moet blijken dat het een ongeval is!!! (bvb. gevallen met de fiets of gestruikeld op straat…). Geen verhaal over het soort verwondingen….het medisch attest aan de achterzijde zal dit wel vertellen! *vergeet niet het rekeningnummer van het slachtoffer te vermelden (terugbetaling) *door een derde persoon veroorzaakt: vul gewoon in “NEEN”, tenzij iemand anders het ongeval veroorzaakte en dit ook expliciet erkent (deze persoon zijn familiale verzekering zal worden aangesproken!) *vergeet niet te tekenen(of te laten tekenen) en achterzijde in te laten vullen door arts!
33
Een inventaris voor een EHBO-koffer EHBO-koffer
ontsmettingsmiddel (niet kleurend en niet prikkelend) (bijvoorbeeld HAC); ether (enkel om kleefpleisters te verwijderen en te ontvetten, niet in wonden gebruiken); 1 neutrale zeep; fysiologische oogspoeling; noodverbanden van verschillend formaat; steriele driehoeksverbanden; niet-steriele driehoeksverbanden; steriele kompressen van verschillend formaat; enkele stevige crèpewindels van verschillende breedte; 10 wondpleisters; 2 rollen kleefpleisters; 10 veiligheidsspelden; vingertopverband met huls; koortsthermometer; splinterpincet; tekentang; schaar; naalden (voor blaren); afvalbakje; ontsmettingsalcohol (om materialen te reinigen); deken; coldpack (in de diepvriezer) of coldhotpack (kan gewoon in de EHBO ruimte) (onder meer voor verstuiking); pakje rubber wegwerphandschoenen; eosine (om blaren te ontsmetten); zonnecrème en aftersun; 1 pak maandverband.
34
EHBO-tochtpakketje
ontsmettingsmiddel (niet kleurend en niet prikkelend) (bijvoorbeeld HAC); noodverbanden van verschillend formaat; crèpeverbanden van verschillend formaat; steriele driehoeksverbanden steriele kompressen van verschillend formaat; wondpleisters; kleefpleisters; enkele veiligheidsspelden; schaar; pincet; eventueel rubber handschoenen; zonnecrème.
Verpak alles waterdicht (omwille van de steriliteit). Laat de bijsluiter bij de producten. EHBO-informatie Voeg de volgende informatie toe aan de EHBO-koffer of het tochtpakket: een praktisch boekje zoals dit dat vermeldt hoe je moet optreden in afwachting van professionele medische hulp; aangifteformulieren voor de verzekering „Lichamelijke Ongevallen‟; bijsluiters van alle medicijnen met doseringen naargelang leeftijd en situatie (bij de medicijnen houden); aanwijzingen over gebruik van het materiaal; lijstje met telefoonnummers.
35
Na het lezen van dit boekje weet ik wat EHBO wilt zeggen: Eerste Hulp Bij OKRA!!
OKRA regio Kempen- Korte Begijnenstraat 22 – 2300 Turnhout – 014/40.33.50 –
[email protected]
36