EERSTE DEEL
UITGA VE V AN DEN
STUDIEKRING GESCHIEDENIS
VAN DEN LANDBOUW
AUGUSTUS VEENMAN
&
VOOR DE
ZONEN
1940 -
WAGENINGEN
INHOUD Jaarverslagvan den Studiekring voor de Geschiedemsvan den Landbouw door lr. J.. A. van der Loeff. lets over de Friesche rundveestal door L. Hofstra. Het ~~~~e}-1.fJ?_~~~thenziek;ten. Een episode uit bet prae~~3C~~ door Ernst H. Krelage. Tabakscultuur in Nederland door Dr V. R. lJ. Croesent. Natuurbeschermingsnummer: Bescherming van belangrijke elementenin ons landschapdoor de Contact-Commissieinzake Natuurbescherming-De wetenschappelijkezijde van bet natuurbeschermingsvraagstukdoor Prof. Dr Th. Weevers -De plaat,svan de in bet wild levende dieren in bet landschapdoor J. Drijver -De belangenvan bet natuurschoonin verband met die van bet toerisme en de recreatie door H. de Bordes -De verzorging van bet landschapin verband met ontginningendoor lr F. W. MaIsch-Discussie over deze inleidingen -=- Samenvatting van bet gesprokenedoor lr J. P. van Lonkhuyzen Oonclusie,opgesteld als resultaat van de besprekingen. De beschermingder prae-historische monumentendoor Dr lr W. A. J. Oosting. De Miinstersche Vogelwagendoor R. Houwink Hzn. 7. Ledenlijst.
VOORBERICHT eerste deel van bet Agronomisch-Bistorisch Jaarboek ziet bet licht. aantal artikelen zijn gebundeld, waarvan enkele slechts verband houden met de geschiedenis van den landbouw. echter de Natuurbeschermingsdag tot stand kwam -van onzen studiekring, meenden wij goed te doen volledig natuurbeschermingsnummer op te nemen. de redactie van bet Tijdschrift over Plantenziekten zij dank voor bet welwillend afstaan van een'aantal overdrukken bet belangrijke artikel van den Beer Krelage. Wij wekken onze leden op, om door bet leveren van bijdragen door bet opwekken van anderen tot bet op schrift stellen van studies, ons jaarboek steeds meer te maken tot bet --voor agronomisch-historische gegevens. Bet doet ons genoegen te kunnen mededeeleh, dat bet jaarboek is door de Firma B. Veenman & Zonen te Wageningen, bedrijf volkomen vernietigd was, doch die met nieuwe energie werkzaamheden te Wageningen hervat heeft.
LEDENLIJST VAN DEN STUDIEKRING \rOOR DEGESOHIEDENIS VAN DEN LANDBOUW
r: . W. A. J. Oosting, Dennenlaan2, Bennekom,Voorzitter. A. van der Loeff, Hertenlaan 8, B~nnekom,Secretaris. Addens, A 19, Bellingwolde. G. van Arkel, Catharinastraat 13, Meppel. W. G. Pijls, Markt 72, Didam.
.
Adderis, A 19, Bellingwolde. G. van Arkel, Catharinastraat 13, Meppel. Arts, WesterwegC 23~,Heiloo. W. Bakker, Kerkpad 80, Heemse Blink, Buurtweg 93, Wassenaar. M. J. Boerendonk, Riouwstraat 181, Den Haag. .Burdet, Willem III laan 10, Laren N.J!. Ir B. v. d. Burg, Rijksstraatweg 102, Wageningen. W. G. Dames, Feithweg 12P, Buitenzorg. ; Postjeskade223II, AmsterdamW. P. Dieleman, RouaanscheKaai 51, Middelburg. W. van Dijk, pia. BodemkundigInstituut, Buitenzorg. Dr C. H. Edelman, Hinkeloordscheweg 6, Wageningen. M. C. Frings, Weltertuinstraat 54, Welten bij Heerlen. .Gonggrijp, Schubertstraat37, Amsterdam. .F. van HeemskerkDuker, SoeterwoudscheSingel 81, Leiden van Heteren, Groot Breedslag,Maurik. A. W. van Heusden,Jacob Catsstraat 49, Hengelo O. J. van Houten, Hertenlaan 7, Bennekom. , Nieuw-Amsterdam. Hylkema, Rijkszuivelconsulent,Zutphen. J. A. de Jonge, Hartenscheweg26, Bennekom. H. Joustra, Den Haag. Ned. Boeren- en TUindersbond,L. Vijverberg 16, Den Kerkhof, Oude DeventerwegB 612, Zwolle. E. Kielstra, Lyceumplein 69, Den Haag. Kleijburg, Nieuwe Uitleg 12, Den Haag. Koeman, Uiterweg 86, Aalsmeer. J. Kop, Liberta, P. K. Perlanaan,S.O.K.
8
Ir J. Koster, SoemberBopong, Pasirian OIL. Java.A. Kruidhof, Rijksstraatweg 87a, Wageningen. H. Lindeman, Keizersgracht517,Amsterdam-C. Ir J. A. van der Loeff, Hertenlaan 8, Bennekom. Ir S. L. Louwes, Wittenburgerweg 118,Wassenaar. N.V. Cultuur-Maatschappij "Loverendale, Serooskerke (Walcheren), B 47. Ir J. Manschot,Oude Gracht 129, Utrecht. Ir J. B. Mijs, Langeweg,Sommelsdijk. Dr Ir W. A. J. Oosting, Dennenlaan2, Bennekom. Ph. van Ophoven,Well (L.) Ir P. Polderman, Van Heemstralaan67, Arnheln. Ir F. W. G. Pijls, Markt 72, Didam. Ir H. van Rees,Prins Hendriklaan 50, Hoofddorp (Haarlemmermeer). Ir J. B. Ritzema van Ikema, Frisia State, Zwolle. Ir J. J. L. de Rooij, Nassaulaan26, Ginneken. Ir G. Rooyackers,Koninginnestraat41, Breda. Dr. J. H. Sebus,Frans Halsstraat 27, Utrecht. Ir Jos. Segers,Stationsplein5, 's-HertogenbosQh. Ir J. Siebenga,Rijksstraatweg 113, Wageningen. Ir S. Smeding, Nassauplein8, Alkmaar. Ir A. M. Sohngen, Schiebroekscheweg 47B, Rotterdam. Ir C. Staf, Izaak Evertslaan 16, Arnhem. Ir W. Stehouwer,Praediniussingel 41, Groningen. Ir C. G. P. Stevens,Floris Grypstraat 27, Den lIaag. Ir A. G. Swart, Prof. Magnuslaan11, Utrecht. A. Terpstra, "Kruisberg", Doetinchem. Ir J. Tinselboer, A 436,St. Oedenrode. Ir G. Veenstra, Directeur v. d. Rijkslandbouwwinterschool, Meppel. Ir J. B. Vries, Beekbergen. Dr D. M. de Vries, Edescheweg,Bennekom. Prof. Dr O. de Vries, Quintuslaan5, Groningen. Ir D. de Waal, Rijksstraatweg 31, Wageningen. Dr M. de Waal, Bergstraat 6, Wageningen. P. A. E. van Wijland, c-o- "Kendeng Lemboe", Glen-More, OIL., Java.
OVERDRUK UIT HET LANDBOUWKUNDIG TIJDSCHRIFT, MAANDBLAD V AN HET NED. GENOOTSCHAP VOOR LANDBOUWWETENSCHAP.
JAARGANG No. 636
Jaarverslag
van
Geschiedenis Afdeelin.q
VaJl het
N cd.
APRIL 1940
den van
Studiekring den
Genootschap
voor
de
Landbouw,
voor
Landbonwwetenschap.
Het versIag- van den Studiekring voor de Geschiedenis van den , dat bier voIgt, loopt over de periode 22 Maart-31 De1939. N aar aanIeiding- van een voorsteI van een Commissie van bet voor de studie van de Geschiedenis van den Landbouw, de "Studiekring voor de Geschiedenis van den Landbouw" geiri de AIgemeene Vergadering van bet Genootschap op Maart 1939. Daarbij werd bepaaId; dat de Commissie, bestaande uit de H.H..G. Addens, A. H. G. van ArkeI, Prof. Ir. B. v. d. Burg, Dr.1r. .A. J. OQsting en Ir, F. W. G. PijIs, waaraan aIs secretaris toeg-evoeg-dIr. J. A. v. d: I.oeff, aIs eerste bestuur zou opVoorzitter W. A. J. Oosting, Secre" :. van dit .Ir. bestuur J. A.werd v~nDr. der Ir. Loeff. In bet Maartj April-nurnmer van bet Landbouwkundig Tijdschrift de stichtin.g bekend .gemaakt; in hetzelfde nummer werd een in.gele.gd,waarmee leden van bet genootschap zich lid konden opgeven. Een 4o-tal leden trad toen toe. Nadat op 27 J uni een bestuursvergadering had plaats gevonden Wa.geningen, waarin de plannen voor bet komende jaar be.werden, werd op 28 Juni 1939 te Wageningen in de Be-van Junushoff een ledenvergadering gehouden. In deze hield Ir. C. Koeman te Aalsmeer een inleidin.g over Museum voor Bloembollenteelt te Limmen, waarop een .l?;eanidiscussie volgde. Bij de erop vol.l?;enderondvraa.l?;werd o.m. besproken bet opspoblijvend deugdelijk opbergen van waardevolle archiefstukken, kans van verloren .gaan van deze stukken en bet belan.g van cormet erf.genamen,die vaak onwetend zijn van de .groote -waarde. De Studiekring nam deel aan de lode Ned. Landbouwweek op J uti 1939; de Voorzitter hield in een reeks voordrachten over van oelangrijke e.1ementenin ons landschap een voorover: "Prehistorische en historische cultuurmonumenten in ", en over: "De oudheden in den grond". Op deze voorvolgde onder leiding van den Voorzitter een demonstratie een typencollectie van oudheidkundige vondsten in bet gebouw bet Landbouwmuseum. In den loop van bet jaar trad Prof. Ir. B. v. d. Burg af als beals gevolg van te drukke werkzaamheden, waardoor
Z.H.G. niet voldocnde tijd aan bet bestuur meende te kunnen besteden. Het bestuur betreurt dit zeer en dankt hierbij Prof. v. d. Burgvoor de warme belang-stelling-,welke hij steeds voor den kring heeft ~etoond. I~ de volgende ledenvergadering zal in deze vacature wor(.en voorZlen. Een begin werd gemaakt met een kaartsysteem van literatuur van de geschiedenis van den landbouw. De Kring telde eind 1939 61 leden, waaronder 4 buiten-leden. Het plan was de laatste catagorie door propaganda uit te breiden. Dit plan is wel voorbereid, doch door de buitengewone tijdsomstandigheden nag niet uitgevoerd. Het Bestuur meende beter fe doell, deze practische activiteit voorloopig op te schorten tot wat rustiger tijden. Van bet Ned. Genootschap voor Landbouwwetenschap werd een subsidie groat f 5°.- ontvang-en; in totaal werd Relnd en is nog te innen over 1939 f 283.7.1, waartegenover f 60.62 aan uitgaven staan. Er blij £t dus noR f 223.13 over, waaruit echter de kosten van bet Agronomisch- Historisch J aarboek bestreden moeten worden. Oak bovenRenoemd kaartsysteem zal noR aanzienlijke uitg-aven met zich mee brengen. Het is dus Rewenscht, dat er meer leden komen en meeT gi£ten ontvanRen worden, opdat bet werk van den Kring op vruchtbare wij ze voortgezet kan worden. Pe Secretaris:
Ir. Bennekom, 30 Maart 1940.
:
A. VAN DER LOEFF.