De Riethoorn Oktober 2015 Informatieblad voor leden van Tuinvereniging Spoorzicht

De Riethoorn Oktober 2015

Informatieblad voor leden van Tuinvereniging ‘Spoorzicht’ Rietveldsepad 2, 2408 ZH, Alphen aan den Rijn

[email protected] www.tuinverenigingspoorzicht.nl

De Riethoorn – Oktober 2015

Inhoudsopgave Inhoudsopgave

2

Van de Redactie

4

Het Bestuur en Commissies

5

-

Vergaderschema

6

Van de Voorzitter

7

Van het Bestuur

8

-

9

Schouwrooster

Uitslag prijsvraag naam clubhuis

9

Voortgang bouw clubhuis

9

In gesprek met…

11

Educatie - Tips, weetjes, ditjes en datjes voor de moestuinder

15

Vergeten groente – Oranje (gouden) biet

19

Van een tuinster - Knolvoet

22

Uit de pers “Komkommertijd”

24

Wist u dat…

25

Bedankje – Piet en Thea de Jong

26

Varia

27

Pagina |2

www.tuinverenigingspoorzicht.nl


Harsweg 13b - 2461 EZ - Ter Aar - Tel. 0172-609298 - www.tuinhoutdiscount.nl ALLES VOOR GROOTHANDELS PRIJZEN DIRECT UIT VOORRAAD LEVERBAAR - LUXE SCHERMEN - PERGOLA’S - PLANKEN - PALEN - BALKEN - VLONDERS

Ma t/m vrij Zaterdag

7.30 - 18.00 7.30 - 17.00 - KINDERSPEELHUISJES - BLOKHUTTEN

IN HARDHOUT EN GEIMPREGNEERD HOUT

Kwekerij E. Duivenvoorden aardbeienplanten en pioenrozen Ook voor particuliere verkoop

Turfspoor 57 2165 AW Lisserbroek Tel. : Fax: Mob.: Email:

0252-410701 0252-421304 06-51318630 [email protected]

www.kweduivenvoorden.nl

Pagina |3



Van de redactie Dit is het vierde nummer van de huidige redactie van de Riethoorn. De redactie heeft haar draai gevonden. Vaste rubrieken, vaste schrijvers. Remon die al die pennenvruchten en foto’s in het gareel zet. Het resultaat? Dat is ter beoordeling aan u als lezer. Heeft u voorstellen ter verbetering, schroom dan niet de redactie te benaderen. In dit nummer wordt aandacht besteed aan sectie A. Een prachtig onderdeel van ons tuincomplex. Menno van Heijningen, de terreinbeheerder, kan prachtig vertellen en weet veel van de geschiedenis van de sectie. Als vereniging mogen we zuinig zijn op deze kleine, maar o zo fijne sectie. Ziet u wel eens een veenmol in uw tuin? Wilt u meer te weten komen over dit bijzondere dier? Lees dan het artikel van Ruud. Kelly besteedt deze keer aandacht aan knolvoet. Goed als je het kunt herkennen en weet wat je er tegen kunt doen. Er zitten weer heel wat weetjes van Theo in zijn “Wist u dat….”. De fotorubriek van Gerk zult u deze keer tevergeefs zoeken. Gerk heeft de foto's bij het artikel "In gesprek met ....." gemaakt. De naam van clubhuis is bepaald! Bent u benieuwd? Lees dan de uitslag van de prijsvraag voor de naam van het clubhuis. Het maakt u een beetje wijzer, maar hoeveel? Dit is lang niet alles. De redactie beveelt u dan ook aan de overige artikelen te lezen. Wij wensen u veel leesplezier toe. Namens de redactie, Bert Drolenga

Inleveren kopij voor de Riethoorn van januari 2016 voor 10 december 2015 bij Bert Drolenga [email protected] Pagina |4



Bestuur Voorzitter

Rob Brederode (Cl3) [email protected]

06-20960847 (na 19:00 uur)

Secretaris (2e voorzitter)

Auke Laarmans (Er15) [email protected]

06-24562301 (na 19:00 uur)

Penningmeester

Ruud Jansen (Co14) [email protected]

06-83044291 (na 19:00 uur)

Ledenadministratie Wilbert den Hartog (Cl13) [email protected] Beheer, Peter van Rijnwoude (Co7) onderhoud [email protected] en bouwzaken KZ Beheer, Menno v. Heijningen onderhoud [email protected] Sectie A In-/uitgave tuinen Kees de Rijk (Er20) [email protected] Algemene zaken

Bart Plooij (As18) [email protected]

0172-474080 (na 19:00 uur) 06-15630980

06-38931454 06-41310335 06-14750819

Inname / uitgifte tuinen Inname- en uitgifte Kees de Rijk Contributie en gebruiksvergoeding Ruud Jansen tuin in bruikleen.

06-41310335

06-83044291 (na 19:00 uur)

NL90INGB0003163510 NL74RABO0391634380

Commissies Terreinbeheerder

Terreinbeheer

Terreinbeheer sectie A Bouwcommissie: tekeningen & vergunningen Pagina |5

Peter van Rijnwoude Ruud Jansen Kees de Rijk Paul Bröking Ton van Dijk Michael Valk Marcel Pels Menno van Heijningen Peter van Rijnwoude

Co7 Co14 LZT Cl14 Co8 Bi4 As10 Sectie A38

06-49831648

Co7

06-49831648

06-38931454 (na 19:00 uur)



Taxatiecommissie

Redactiecommissie

Websitecommissie Evenementencommissie

Schouwcommissie

Clubhuis

Stephan Garthoff Gijs de Jong Albert Martens Bert Drolenga Gerk Kooy Ruud Schaft Remon Theuns Fabian de Rijk (webmaster) Remon Theuns Theo Vergeer Esther v. Heijningen Sjaak van der Salm Inge van Valen Jo van den Hoven Bertus Mensing Joop Dol Albert Martens Paul Bröking Piet van Wieringen Ton Vervaet Henk Voskuilen Auke Laarmans Peter van Rijnwoude

LZT Di14/16 Di15 Co6 Cl6 Co5 LZT LZT LZT Br11 SA38 Br14 Bi5 Bi9 Er10 Br5 Di15 Cl14 Er8 Di19 LZT Er15 Co7

Correspondentieadres Tuinvereniging Spoorzicht Auke Laarmans Spuisluis 29 2408 PP Alphen aan den Rijn

Vergaderschema 2015 6 Oktober 14 Oktober

Pagina |6

Commissieleden Algemeen Bestuur

11 November 9 December

Algemeen bestuur Algemeen bestuur



Van de Voorzitter Zodra u op het complex komt, ziet u dat het clubhuis is geschilderd. Het ziet er geweldig goed uit! Nu de vakantie voorbij is, gaan we verder met het afwerken van het clubgebouw. Er wordt hard aan gewerkt door de vrijwilligers om dit klaar te krijgen. Mijn complimenten voor het hele team. Het najaar is in aantocht, we hebben de laatste weken heel veel regen gehad en het onkruid vloog de grond uit. Houd uw tuin goed onder controle, zodat het onkruid u niet de baas wordt. Hoe schoner je tuin nu is des te makkelijker wordt het volgend seizoen. Ik moet bij deze melden - helaas dat het nodig is - dat niet iedereen zijn corveediensten nakomt. Dit kan gewoon weg niet. Wij zijn een ver-e-ni-ging!!! En dat betekent dat we het met zijn allen moeten doen. Als het u een keer niet uitkomt, meld dit dan. Zodat u op een andere datum uw corveebeurt kunt uitvoeren. Zo moeilijk is dit toch niet? Ik heb u in de vorige Riethoorn gevraagd om de klachten over de zaadleverancier aan ons door te geven, helaas wordt hier niet op gereageerd. Toch heb ik zelf hier en daar van leden vernomen dat ze niet helemaal tevreden zijn, laat het ons weten. We kunnen altijd nog een andere leverancier nemen of teruggaan naar Garant. Reageer hierop! We kunnen collectief als vereniging dan meer korting krijgen. Het is te hopen dat we in het najaar nog volop kunnen genieten en ontspannen op de tuin.

Met vriendelijke groet,

Rob Brederode Voorzitter Pagina |7



Van het bestuur Beste leden, Voortgang clubhuis Zoals de voorzitter al aangaf, ziet u direct bij aankomst op ons terrein, het nieuwe clubhuis al blinken. Het dak zit er al geruime tijd op en het schilderwerk is nu ook gereed. Op korte termijn wordt de waterleiding aangelegd en de septictank voor het afvalwater geplaatst. De keuken is inmiddels geplaatst en hieromheen zal de bar worden gemaakt. De groepenkast en de elektra- aansluiting is ook al gerealiseerd. Binnenkort worden de verlichting en de stopcontacten aangesloten. We streven ernaar om dit jaar nog het clubhuis gereed te krijgen. De officiële opening zal plaats vinden op "de stekjesdag" van 2016. Veel leden volgen de regels, helaas nog niet alle Niet alleen het clubhuis ziet er strak uit, maar over het gehele complex zijn we als bestuur zeer tevreden. De grote meerderheid van de leden zorgt ervoor dat hun eigen tuin goed op orde is. De vrijwilligers – ook tijdens de corvee diensten – werken hard om het gehele complex er netjes uit te laten zien. Het bestuur probeert een positieve sfeer te creëren op het complex. We merken helaas soms dat onze inspanning, die we als vrijwilligers doen, niet door alle leden wordt gewaardeerd. We willen allemaal wel eens wat bouwen of wijzigen op onze tuin. In de Riethoorn van januari dit jaar hebben we aangegeven dat u zich dan het beste eerst op de hoogte kunt stellen van de regels. Lees het tuinreglement! Mocht u iets niet begrijpen dan kunt u terecht bij de bouwcommissie of de terreinbeheerders. De regels zijn altijd met een meerderheid in de ledenvergadering aangenomen en we gaan ervan uit dat iedereen zich er dan ook in zou moeten kunnen vinden. Je houden aan de regels kan een hoop narigheid voorkomen. Ledentevredenheid en saamhorigheid We zijn als bestuur erg blij met de grote meerderheid van de leden die met veel plezier tuiniert en ervoor zorgt dat ook wij als bestuur onze vrijwilligerstaken met plezier kunnen uitvoeren. We hopen dat met het in gebruik nemen van het clubhuis het saamhorigheidsgevoel binnen de vereniging versterkt zal worden. Suggesties voor eventuele activiteiten in het clubhuis kunt u melden bij onze evenementencommissie. Wij hopen u spoedig te kunnen treffen in ons nieuwe clubhuis. Met vriendelijke groet, namens het bestuur, Auke Laarmans, secretaris.

Pagina |8



Schouw 2015: Najaar:

12 oktober 23 november

t/m t/m

17 oktober 2015 28 november 2015 (herschouw)

Uitslag prijsvraag naam clubhuis Zes tuinders hebben meegedaan aan de prijsvraag. Zes mooie namen als resultaat, met bij elke naam een motivatie waarom nu juist deze naam. Alle inzenders hartelijk bedankt! Wat is de winnende naam? Elk redactielid van redactiecommissie van de Riethoorn heeft elke naam beoordeeld. De redactiecommissie heeft het bestuur geadviseerd het clubhuis de best beoordeelde naam te geven. Het bestuur heeft dit advies overgenomen en de naam vastgesteld. Maar welke naam is het dan? Dat blijft nog even geheim. Bij de opening van het clubhuis wordt de naam onthuld en dan is dus ook de winnaar van de prijsvraag bekend. Namens de redactiecommissie, Bert Drolenga.

Voortgang bouw clubhuis In de vorige Riethoorn hebben we u geïnformeerd over de voortgang van de bouw van het clubhuis. We zijn nu een stuk verder. De vrijwilligers: Ruud Ferwerda, Gijs de Jong, Huug Oppelaar, Albert Martens, Bert Edens, Paul Broking, Bart Plooij, Kees de Rijk, Ton Zevenhoven, Marcel Pels en Peter van Rijnwoude, onder leiding van Henk Voskuilen, hebben veel gedaan. In het gedeelte “Van het bestuur…..” kunt u lezen wat er nog verder gaat gebeuren. Het duurt nog even voordat alles gereed is. Maar dan hebben we ook een prachtig clubhuis! Buiten wordt binnenkort een terras aangelegd bij de voordeur. In het grasveld komen een aantal ellipsvormige perken met planten. Het “dijkje” wordt verder afgemaakt en beplant.

Pagina |9



P a g i n a | 10



In gesprek met … Sectie A. Wat is dat? Veel oudere leden zullen het ongetwijfeld weten. Maar de leden die nog niet zo lang zijn lid zijn, weten die het ook? Na het lezen van deze Riethoorn in ieder geval wel. Op de website van de vereniging staat een artikel van Jan Hanselaar over de geschiedenis van de vereniging. Wie daar meer van wil weten kan het artikel lezen. Heel in het kort: In de jaren zeventig van de vorige eeuw waren er veel volkstuinen langs de spoorlijnen naar Leiden en Boskoop. Drie secties A, B en C. Door de ontwikkeling van de wijk Kerk en Zanen en later de bouw van het Da Vincicomplex is daar niet veel meer van over. Alleen een deel van sectie A bestaat nog, zeven leden van de vereniging hebben daar een tuin. Reden voor Gerk om een foto-impressie van sectie A te maken en voor Bert om in gesprek te gaan met de terreinbeheerder van sectie A Menno van Heijningen. In gesprek met Menno van Heijningen… Menno ontvangt Gerk en mij op een avond in september gastvrij op zijn tuin. Zijn tuin ligt vlak bij het Shell benzinestation en de ambulancepost. Er staat een prachtig prieeltje met een mooie bank eronder. We nemen plaats en beginnen ons gesprek. Het blijkt dat Menno graag vertelt. Gerk gaat foto’s maken.

“Hoe groot is sectie A, Menno? Aan deze kant van de spoorlijn zijn drie tuinen. En aan de overkant bij Zeeman zijn er ook drie. Op één tuin zitten daar twee tuinders, zodat we totaal met zeven tuinders zijn. De grond is van ProRail. Eigenlijk wil ProRail af van de tuinen langs de spoorlijn. Nieuwe tuinders mogen er niet meer komen. Helaas zijn hier nogal wat tuinders op leeftijd. Jammer, want het is prachtig hier en de onderlinge verhoudingen zijn heel goed. We drinken vaak samen wat, ook de buren van de overkant komen wel eens. Helaas geen verjonging meer, maar een sterfhuisconstructie.

P a g i n a | 11



Heb je deze tuin al lang Menno? Al heel lang. Ik ben met tuinen en tuinieren opgegroeid. Mijn ouders hadden – toen ik nog heel jong was – een tuin langs de spoorlijn naar Boskoop in de buurt van het Bedelaarsbos. Toen ik zo’n 13 jaar was verhuisden ze – na een jaar aan de Oostkanaalweg – naar deze tuin vlak bij de huidige ambulancepost. Een prachtige plaats! Aan beide zijden van de spoorlijn polder. De wijk Kerk en Zanen was er nog niet. Aan de overkant van de spoorlijn nog geen Zeeman. Alleen een paar boerderijen en een onbewaakte spoorwegovergang van het Rietveldse pad. En vroeger was er aan de overkant een tappunt voor water – wel voor mijn tijd - voor de stoomtreinen. Voor ons als jongens was het prachtig! Ik hoefde mijn vader niet te helpen op de tuin. We mochten door de weilanden struinen, slootje springen, vissen, kikkers vangen, enz. Als we in de sloot waren gevallen, was dat geen probleem, als we ons maar afspoelden in de Gouwe! Door deze opstelling van mijn vader en moeder is wel mijn liefde voor de natuur en voor het tuinieren ontstaan. In 1983 heeft mijn vader een schuur op de tuin gebouwd die er nog steeds staat. Ook heeft hij een kas gebouwd die er ook nog staat. Mijn vader is in 1994 overleden. Ik heb toen zijn tuin overgenomen. Daarvoor had ik al een andere tuin vlakbij de huidige. Menno, heb je werk wat met tuinieren te maken heeft? Als we vroeger naar de tuin bij de Bedelaarsbos liepen, gingen we langs de spoorlijn, maar ook wel dwars door de weilanden. Er waren boeren die melkweidewagens hadden. Dat vond ik prachtig! Als wij soms op de tuin sliepen, maakte mijn moeder mij om vijf uur wakker en ging ik gauw naar een melkweidewagen toe om te kijken naar het melken van de koeien. Ik heb later gekozen voor de landbouwschool, eerst de lagere en daarna de middelbare. Ik heb na mijn opleiding 15 jaar als landbouwer gewerkt in zowel de akkerbouw als de veeteelt. De langste tijd als “uitleenboer”. Door bijscholing probeerde ik steeds iets slimmer te zijn dan de boer die ik moest vervangen. Ik heb ook nog een tijd bij een loon- en aannemingsbedrijf gewerkt. Wij maakten stuwen, gemalen en duikers. Fysiek erg zwaar werk, eigenlijk roofbouw op mijn lichaam. Nu heb ik een eigen bedrijf – samen met een compagnon – in Gouda. Ik heb van mijn hobby mijn beroep gemaakt. Wij restaureren Citroën HY busjes. Onze klanten komen uit alle delen van Europa.

P a g i n a | 12



Op mijn verzoek laat Menno mij zijn tuin zien. Menno heeft veel fruitbomen. Een aantal zijn in bolvorm gesnoeid, iets wat je niet verwacht bij een fruitboom. Bijzonder vind ik dat er om de stam van de boom een autoband ligt. Waarom is dat? Ik maai het gras met een draadje en de autoband voorkomt dat het draadje de bast van de boom beschadigd. Slim bedacht! Net als het niveauverschil in de kas. Als je de kas binnenstapt, stap je naar beneden. Aan beide zijkanten van de kas zijn bakken – waar de planten in staan – met de grondhoogte van buiten. Volgens Menno hoef je dan minder water te geven vanwege capillaire werking. Dat wordt in de landbouw ook wel toegepast. Zijn schuur is helemaal overdekt met wilde wingerd en klimop. In het voorjaar een gewilde plek voor vogels om hun nest te bouwen. Op het dak broedt regelmatig een eend. Wat me opvalt is een grafsteen die op het graf van zijn vader heeft gestaan. Na het schudden van het graf van zijn vader, vond Menno het gepast de steen op de tuin te zetten. De tuin was zijn vaders lust en leven. Zijn ouders brachten hun vakantie vaak door op de tuin. Menno heeft een aantal platte bakken waarvan hij het glas niet meer heeft.

Je bent terreinbeheerder, wat houdt dat in? Ik zorg er voor dat het gras steeds gemaaid wordt. De andere tuinders aan deze kant kan ik daar gezien hun leeftijd niet mee belasten. Verder knot ik elk jaar de helft Vroeger was er nogal wat vandalisme. Jongeren uit Boskoop die na het stappen in Alphen aan den Rijn de laatste trein hadden gemist liepen langs de spoorlijn naar Boskoop terug. Onderweg sneuvelde er helaas wel eens wat glas. Dat komt gelukkig niet meer voor. Er staat een hek langs de spoorlijn en de ambulancepost is altijd bezet en verlicht.van de wilgen die langs de sloot staan. Mijn vrouw helpt mij daar overigens bij. Die wilgen heb ik geplant toen het benzinestation gebouwd werd. We zijn daardoor wat aan het zicht onttrokken en hebben minder last van het geluid van de auto’s en rond waaiend vuil. Van de takken heb ik onlangs een groot vlechtscherm gemaakt, dat ons verder aan het zicht onttrekt. Ik zie nu dan ook geen “fruit winkelende jeugd” meer. Verder vertegenwoordig ik de belangen van de tuinders van sectie A in het bestuur. Aan de overkant van het spoor is een assistent terreinbeheerder, Vincent Wilkes. Komen hier nog bijzondere dieren voor? Ik zie regelmatig een ooievaar. Langs de sloot staat riet, waar regelmatig een rietgors in zit. Verder mezen, ik heb zelfs de kuifmees gezien. Sterns komen vissen in de sloot. De sterns broeden op het dak van Zeeman, daar ligt grind op. Drie jaar geleden waren er ransuilen. Ik P a g i n a | 13


De Riethoorn – Oktober 2015 zie regelmatig egels. Veenmollen zijn er niet. De grond is hier anders dan die van sectie KZ. Het is hier rivierklei van de Oude Rijn. Zwaar om te bewerken. In de loop van de jaren heb ik de grond sterk verschraald door zand e.d. op te brengen. Nu is de grond goed te bewerken. Zijn we nog wat vergeten? Aan de overkant van het spoor zijn het meer “productietuinen”, ik denk dat de tuinders daar het jaar rond ervan kunnen eten. Aan deze kant is het meer genieten, liever een bakkie doen dan schoffelen.” Menno hartelijk dank voor dit gesprek. Dat je nog lang mag genieten van je prachtige tuin. Sectie A, een oase. Iets waar we als vereniging zuinig op mogen zijn. Bert Drolenga.

P a g i n a | 14



Educatie Tips, weetjes, ditjes en datjes voor de moestuinder

‘Alian’ gespot: Een veenmol Bij het legen van een van mijn biervallen voor slakken zat er een groot insect in mijn bekertje. Omdat mijn buurman in zijn tuin al een tijdje de jacht op deze insecten had geopend, ben ik ervan overtuigd met een vluchteling te maken te hebben. Wat is nu een veenmol en waarom hebben we er last van? Voor veel mensen is de veenmol (Gryllotalpa gryllotalpa), molkrekel of aardkreeft een onbekende. Hij leeft grotendeels onder de grond en is vooral 's nachts actief. De veenmol is een soort krekel en kan 3,5 tot 5 cm. groot worden. Hij is geelachtig tot roodbruin en fijn behaard. Hij gebruikt de grote voorpoten als graafwerktuig en graaft vingerdikke gangen tot een kriskras patroon vlak onder het grondoppervlak. Hij gebruikt de gang meerdere malen en schuilt vaak onder loopplanken in de tuin. Verder kan de veenmol met zijn graafpoten goed zwemmen. Op zijn kop zitten twee sprieten voor reuk, tast en smaak; twee staartsprieten dienen als tast tijdens het achteruit kruipen.

P a g i n a | 15



Voorkomen In het westen van Nederland, met name in Zuid-Holland en Zeeland, is de veenmol vrij algemeen. Elders is het een zeldzame soort, die op veel plaatsen verdwenen is en daarom op de Rode Lijst staat in de categorie 'kwetsbaar'. De voornaamste bedreiging voor de veenmol is verdroging van zijn leefgebieden. Ook is de soort gevoelig voor het gebruik van insecticiden. De veenmol komt vooral in gebieden voor met veen- of zandbodem. Daarbij zijn moestuinen een geliefde plaats vanwege de kale omgewerkte humusrijke grond en voldoende voedsel. De veenmol heeft voorkeur voor dierlijk voedsel en eet voornamelijk insecten en andere kleine bodemdieren o.a. ritnaalden, engerlingen, rupsen en vlinderpoppen; oorwormen, regenwormen, kevers e.d. Dat is nuttig in de tuin, maar de veenmol gaat daarbij niet omzichtig te werk. Met zijn gegraaf woelt hij jonge plantjes om en knaagt ook aan het wortelgestel van de planten. Daarmee kan hij plaatselijk nogal wat schade bij tuinders opleveren. Seizoen Volwassen veenmollen worden in Nederland voornamelijk waargenomen van eind april tot eind mei; minder in juni, juli en augustus. In de rest van het jaar kom je ze maar af en toe tegen. Eind april komen de veenmollen te voorschijn uit hun winterslaap. Van mei tot en met juni houden de mannetjes in de schemering een zogenaamde baltszang. Het is een aanhoudend gesnor, dat ontstaat door beweging van de dekvleugels. Het geluid wordt versterkt doordat het mannetje vanuit een holletje zijn baltszang ten gehore brengt. Het geluid lijkt op dat van de rugstreeppad of de nachtzwaluw (mocht u die een keer gehoord hebben). In het holletje vindt ook de paring plaats. Het vrouwtje bouwt 8 cm tot wel 30 cm diep (afhankelijk van grondsoort en mate van uitdroging) onder de grond een apart nesthol. Hierin legt ze 200 tot 300 eitjes, samen zo groot als een kippenei. Ze drukt de wanden van het 10 cm grote nesthol aan en graaft ringgangen en afwateringstunnels. Bovengronds knaagt ze alle planten weg zodat de zon het nest kan opwarmen.

P a g i n a | 16


De Riethoorn – Oktober 2015 Kleine veenmollen Afhankelijk van het weer komen na 10 - 45 dagen de jongen uit het ei. Het vrouwtje likt de eitjes schoon om schimmel te voorkomen; ze bewaakt de nimfen tot ze 2 tot 3 weken oud zijn; dan verlaten ze het nest. In het nest eten ze wortels en humus die vrijkomen als de moeder de nestholte schoonmaakt. De volledige ontwikkeling duurt in ons land minstens 500 dagen (anderhalf tot tweeënhalf jaar). Pas na hun tweede winter zijn veenmollen volwassen en geslachtsrijp. Volwassen dieren leven 70 - 600 dagen. Natuurlijke vijanden van de veenmol zijn: katten, uilen, kraaien, reigers, vossen, egels, mollen, spitsmuizen en loopkevers. Eind juli tot in augustus zoeken de veenmollen hun overwinteringplaats op. Daar zitten ze in een vaste houding in een verticale gang wat dieper onder de grond. Vroeger hielden veenmollen hun winterslaap vaak in de aardappelkuil. Bij oppakken steekt de veenmol niet; hij kan wel bijten of een bruin vocht afscheiden. Maatregelen Veenmollen zijn de laatste tientallen jaren in aantal achteruitgegaan. Ze zijn vrij zeldzaam en staan nu op de Rode lijst als kwetsbare diersoort. Zij zijn nu via de Flora- en Faunawet ook wettelijk beschermd. Belangrijkste bedreiging is verdroging van hun leefgebied. Verder is door verstedelijking veel geschikt biotoop afgenomen. Veenmollen zijn gevoelig voor intensief agrarisch beheer met name voor gebruik van insecticiden. Ze worden ook wel met de hand bestreden. Tuinders zien de veenmol liever dood dan levend. Hoewel dit gericht gebeurt, lijkt dit geen bedreiging van belang. Niet professionele tuinders gedogen dat de veenmol wel eens een worteltje of meer 'trekt'. Wanneer u de veenmol een plekje in uw moestuin gunt of probeert om op diervriendelijke wijze de veenmol op afstand te houden zijn hieronder een paar tips: Tips om schade van veenmollen te voorkomen 1. Gebruik nooit verlopen olie, slakkenkorrels of insecticiden tegen de veenmol; bedenk dat de veenmol ook schadelijke insecten opruimt. Bovendien doodt het gif ook nuttige insecten. 2. Planten van peen (wortels) lokt veenmollen, omdat zij hieronder graag een nest bouwen. Daar waar de nesten zich bevinden kleurt het loof geel. De veenmol houdt net als de meeste tuinders van 'zwarte grond'; de plek wordt door de veenmol kaal gewied doordat het de stengel of wortels doorknaagt. 3. Breng tegen de winter hoopjes broeimest of compost aan; hieronder overwinteren de veenmollen in de grond. 4. Breng een tijdelijke beschoeiing van planken aan rond plantbedden: minimaal 20 cm. diep. Of plant het plantgoed in afzonderlijke plastic potjes zonder bodem.

P a g i n a | 17



Filmpje over de veenmol SchoolTV heeft een uitzending gemaakt over dit zeldzame dier. Klik hier om het informatieve filmpje te bekijken*

Ruud Schaft

*=problemen om de film in Chrome browser te bekijken – NPAPI plugin tijdelijk inschakelen Als u een NPAPI-plug-in moet gebruiken, is er een tijdelijke oplossing die werkt tot versie 45 van Chrome die later in 2015 wordt uitgebracht: 1.

Open Chrome.

2.

Typ chrome://flags/#enable-npapi in de adresbalk boven aan het scherm.

3.

Klik in het venster op de link Inschakelen onder de markering NPAPI inschakelen:

4.

Klik op de knop Nu opnieuw starten in de linkerbenedenhoek van de pagina.

Na de release van versie 45 van Chrome moet u een alternatieve webbrowser gebruiken om inhoud te laden waarvoor een NPAPI-plugin is vereist.

P a g i n a | 18



Vergeten groenten In de vorige aflevering van ‘Vergeten groenten’ werd geappelleerd aan uw oranje gevoel met de oranjebiet. In deze aflevering wil ik kleurrijk vervolgen met de Borlotti boon (Phaselosus vulgaris 'Borlotto'), een rood gevlekte boon van Italiaanse oorsprong. Deze boon is in Nederland bekend onder de naam kievietsboon. Algemeen De borlotti boon behoort tot de plantensoort Phaseolus vulgaris, letterlijk vertaald ‘gewone boon’. Deze plantensoort behoort tot de familie van de Vlinderbloemigen. Borlotti bonen zien er heel mooi uit, zowel de peultjes als de bonen zelf hebben een uniek uitzicht. De peul is wit-roze met een donkerrode tekening. De boontjes zijn rood gespikkeld. Deze bijzondere tekening verdwijnt jammer genoeg bij het koken, de bonen gaan er dan roodbruin uitzien zonder tekening. Borlotti bonen hebben een ietwat zoete, nootachtige smaak. Net zoals andere bonen zijn borlotti bonen uitstekende vleesvervangers, ze zijn namelijk een gezonde bron van plantaardige eiwitten. Verder zijn ze urine-afdrijvend en ze bevatten veel vezels wat bevorderlijk is voor de darmtransit en voor een gevoel van verzadiging. Ze verlagen de cholesterol en houden de suikerspiegel in het bloed op peil. Ze zijn rijk aan vitamines, vooral aan vitamine B (B1, B2, B3, B5, B6), belangrijk voor de opbouw en afbraak van cellen. Verder bevatten ze veel mineralen zoals fosfor, ijzer en calcium. Mooi meegenomen: borlotti bonen zijn caloriearm. Herkomst Bonen zijn afkomstig uit Zuid-Amerika en Mexico. Tot aan de ontdekking van Amerika in 1492 werden er in onze contreien veel erwten en linzen gegeten. Na de ontdekking van Amerika werden bonen, en dus ook borlotti bonen, ingevoerd in Europa en ze werden al gauw populairder dan de erwten en linzen die hier geteeld werden. Teeltwijze Maak van 4 bamboestokken van 2 meter lang een piramide/wigwam frame. Zaaien kan vanaf het moment dat de (nacht)vorst geweken is, tot en met juli bij een temperatuur van 18ºC (Kiemtemperatuur is 18 - 22ºC). Zaai 6 zaden per stok en zaai de bonen ongeveer 3 à 4 cm diep. Borlotti bonen houden van een zonnige plek en groeien op elke grondsoort, maar de voorkeur gaat uit naar een lichte, niet zure, matig voedzame en vocht vasthoudende grond. Kies géén plaats om te planten waar verse stalmest is aangebracht en ook niet op langdurig natte en koude gronden. Het zaad kiemt in 7 tot 14 dagen, wat versnelt kan worden door de bonen 12 uur in lauw water leggen. Door de bonen in potjes in huis te zaaien kan de oogst vervroegd worden. Zaai in huis in potjes in maart - april. Vul deze potjes met goede fijne zaaigrond. Plant per potje 1 boon om straks het verplanten te vergemakkelijken. Meerdere bonen per potje P a g i n a | 19


De Riethoorn – Oktober 2015 levert vaak schade op aan de wortels bij verplanten in de volle grond. Breng hierna een laagje zaaigrond aan, max. 3 cm dik en druk de aarde licht aan en besprenkel het met water. Plaats de potjes in het licht bij kamertemperatuur. Als de kiemplantjes te groot dreigen te worden binnenshuis omdat het buiten nog te koud weer is, kunt u weer tijd winnen door ze op een koelere plaats zetten, om de groei iets te vertragen. Laat ze nooit uitdrogen. Geef de gekiemde bonen de ruimte: zet de potjes zover uit elkaar dat de bladeren elkaar net niet raken. Plant de bonenplantjes na de (nacht)vorstperiode buiten, maar hard ze eerst af door ze langzaam te laten wennen aan de buitentemperatuur. Oogsten en bewaren De bonen kunnen vers gegeten worden zodra de peulen goed gevuld zijn of door de dunne boontjes te eten als snijbonen. Als je ze wilt bewaren om in de winter te eten zou ik ze laten hangen tot eind september of begin oktober. Dan de hele de planten uit de grond te trekken en in bosjes geknoopt, op te hangen onder een afdak. Ze kunnen dan goed nadrogen. Als de peulen na enkele weken voldoende droog zijn de bonen uit de peulen breken. Doe ze voor de zekerheid een nachtje in de diepvries, dan eet de bonenkever je oogst niet op. Daarna in een pot doen en bewaren. Wetenswaardigheden Door elke 3 weken een serie bonen te zaaien heeft u een aantal oogst momenten per groeiseizoen. Vanaf het begin van de bloei de grond niet laten uitdrogen! Bij wisselteelt kunnen peulvruchten op het stuk grond geteeld worden waar eerder de aardappelen stonden. Kievitsbonen zorgen dat stikstof in de grond vermeerderd. Dit is zeer goed voor met name de snelgroeiende gewassen zoals komkommer, courgettes etc. Deze in de omgeving planten komt de groei daarvan dan ook ten goede. Recept: Italiaanse bonensoep (voor 6 personen)

Tijdsduur: 0:30 uur

Benodigdheden:           

8 eetlepels olijfolie 1 ui, fijngehakt 1 wortel, fijngehakt 1 selderij staafje, fijngehakt 1 prei staafje, fijngehakt 400 gr borlotti bonen 1 handvol peterselie takken 1.5 liter groentebouillon 3 kerstomaten 1 knoflook teentje 1 handvol peterselie

P a g i n a | 20


De Riethoorn – Oktober 2015 Bereidingswijze Verhit de olijfolie in een grote pan en laat de ui, wortel, selder en prei enkele minuten zachtjes stoven. Voeg al roerend de borlotti bonen en de peterselietakken erbij. Voeg de bouillon, kerstomaten en knoflook erbij. Breng aan de kook, zet het vuur lager, plaats het deksel erop en laat 50 minuten zachtjes koken. Roer de fijngehakte peterselie bij de soep en dien op met crostini en een straaltje olijfolie. Serveer de soep in een warm, diep bord met een plukje platte peterselie en een schijfje geroosterde ciabatta met evt. een (gepofte) aardappel.

Herkomst recept: Sir Cookalot

Ruud Schaft

P a g i n a | 21



Van een Tuinster – Knolvoet Wat is knolvoet? Knolvoet is een wortelziekte die voorkomt bij koolplanten zoals bloemkool en broccoli. De boosdoener bij deze ziekte is een soort plasmaschimmel die in de grond leeft. Als de sporen van die schimmel bij de wortels van een kool terecht komen, gaan ze kiemen. Zodra de kiemen in de wortel terecht komen, gaan ze zich delen. De wortels krijgen dan knobbelvormige verdikkingen. Zo heeft knolvoet zijn naam gekregen. De officiële naam is Plasmodiophora brassicae. Hoe herken je knolvoet? Nu zitten de wortels onder de grond, dus je kunt niet voortdurend controleren of je kool last heeft van knolvoet. Boven de grond kun je wel zien of een plant ziek is. Door de verdikkingen aan de wortels kan de plant niet meer voldoende water opnemen. Eerst gaan de bladeren slap hangen. Vervolgens krijgen ze een grijze kleur en de kool stopt met groeien. Wat moet je doen? Graaf de plant uit de grond en controleer of de wortels inderdaad knobbelig zijn. Je plant is dan ziek en er zijn geen medicijnen tegen knolvoet. Je moet de schimmel dus uitroeien en besmetting zien te voorkomen. De sporen van de schimmelziekte zijn namelijk heel hardnekkig. Ze kunnen wel 20 jaar overleven. Denk aan drie mogelijkheden:   

Geef de schimmel geen kans om weer op koolwortels terecht te komen. Zorg dat je een omgeving maakt waar de schimmel zich niet prettig voelt. Besmet de grond niet met schimmels die ergens anders vandaan komen.

Actie 1: Gooi de koolplant meteen in de GFT-bak als je weet dat hij knolvoet heeft. Als je de kool laat staan gaan de wortels rotten en zo krijg je een broedplaats van de ziekte in de grond. De sporen zijn zo klein dat ze zich gemakkelijk met wat vochtige grond verspreiden. Via een spade of je laarzen. Via regenwormen of bodeminsecten. En ook via de composthoop. Actie 2: Plant minimaal 6 jaar geen koolgewassen op dezelfde plek. P a g i n a | 22


De Riethoorn – Oktober 2015 Als de sporen in de grond blijven zitten, en je plant het jaar daarna weer kolen op dezelfde plek, zullen ze gegarandeerd aangetast worden. De schimmel krijgt dan ook kans om zichzelf weer te vermeerderen. Na ongeveer 6 jaar op een koolvrij dieet is de schimmel voldoende verminderd. Actie 3: Voeg kalk toe aan de grond. Koolsoorten houden van een kalkrijke grond, met een pHwaarde van hoger dan 7. Toevallig houdt de knolvoetschimmel daar juist niet van. Actie 4: Zorg voor een bodemstructuur waaruit het water goed wegloopt. De knolvoetschimmel laat zich door het water van een regenbui meevoeren. Als het water rondom koolwortels blijft staan, heeft de schimmel veel kans om in de wortels te kruipen. Actie 5: Teel de kool vroeg in het voorjaar als de bodem nog koud is. De sporen ontkiemen bij een bodemtemperatuur van 12°C en hoger. Bij lagere temperaturen is de schimmel niet actief. In wortels die al groot en sterk zijn als de bodem warm wordt, zal de ziekte minder schade kunnen aanrichten. Als je besmette grond hebt, en je wilt toch weer kolen verbouwen, doe het dan zo: Neem grote containerpotten van 20-25 cm doorsnee. Zaag de bodem eruit en graaf de pot in de tuin in. Laat de rand 5 cm boven de grond uitsteken. Doe goede potgrond in de pot en zet de koolplant hierin. De wortels kunnen dan niet meer in contact komen met de besmette grond. Je plantje groeit als kool! Kelly de Rijk - Markerink

P a g i n a | 23



Dit betreft een interview uit het "AD Alphen" van donderdag 06 augustus 2015. Uit de rubriek "komkommer tijd" P a g i n a | 24



1. … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

het uniek is maar de fietstocht met barbecue mocht niet doorgaan vanwege extreme hitte de RABO-sponsorfietstocht slechts € 58,- opleverde door het geringe aantal deelnemers het Clubhuis bijna klaar is en straks een mooie gelegenheid biedt voor bijeenkomsten we dan o.a. denken aan: koffie drinken, klaverjassen, vergaderen, cursus snoeien etc. het vlugge Kleinjantjes-echtpaar dit jaar zelfs twee keer gebroed heeft in mijn nestkastje er eerst drie jongen uitvlogen en later nog eens twee, allemaal nuttige rupsenvangers het nu de tijd is om pioenrozen te (ver)planten, bij scheuren de buitenste delen gebruiken de vlinderplant pas na de winter flink mag worden teruggesnoeid tot zelfs ca. 30 cm. het tuinseizoen begon met veel droogte maar dat we nu dagelijks met laarzen lopen veel groenten dit water wel kunnen hebben maar zaad winnen bijna onmogelijk is onze Brugmansia (Trompetplant) weer vol hangt met die prachtige, grote, witte kelken ook de Parkietenplanten/zijdeplanten weer volop leuke parkietjes opleveren de laatste bramen, frambozen, en aardbeien nu geoogst worden en verwerkt de takken van framboos en braam die gedragen hebben, nu afgeknipt mogen worden wij hopen dat de aardappelen gezond uit de grond gekomen zijn, dus goed bewaarbaar de buitentomaten 5 sept. verwijderd moesten zijn vanwege de fytoftora-aantasting we gelukkig de meeste tomaten nog gezond hebben geoogst en verwerkt voor de soep regelmatig de onderste bladeren van de binnen tomaten en komkommers er af moeten bij zoveel regenval feitelijk iedere tuin gedraineerd moet zijn, neem het in overweging we weer genoten hebben van het Plantarium-bezoek in Hazerswoude/Boskoop er o.a. een appelboom getoond werd met vier verschillende appels aan de (geënte) takken Boskoop op weg is om straks te worden: “Het moderne centrum voor de internationale professionele boomsierteeltmarkt” en dat wij blij zijn dat Boskoop nu bij Alphen hoort www.mooiwatbloemendoen.nl een mooie site is die gaat over “lievelingsbloemen” de hier oprukkende Amerikaanse rivierkreeft plotsklaps een delicatesse in restaurants is zo ook de ganzenplaag misschien wel ooit een zegen wordt voor de hongerende wereld het grootste zoogdier de Blauwe vinvis is; hij kan 33 meter lang worden, 170 ton wegen dit beest 50 km per uur kan zwemmen en 3500 kg plankton p.d. op 500 m diepte opslokt in okt. de muizen graag weer binnen komen, vang ze in klemmen en voer ze aan vogels het niet raadzaam is om de buxus nu nog te snoeien, hij wordt niet meer mooi dit jaar bloemkool bij het koken mooi wit blijft als u wat melk bij het kookwater doet zieke planten en in het zaad geschoten onkruiden niet op de composthoop thuis horen voor smaakvoller en mooier fruit de schaduwbladeren moeten worden verwijderd als de bladgroenten vlak voor het oogsten wat water krijgen, ze langer vers blijven

P a g i n a | 25


De Riethoorn – Oktober 2015 … … … … … … … …

er van geraniums en hortensia’s vrij gemakkelijk stekken gemaakt kunnen worden zwarte en rode bessen gemakkelijk van de steel vallen als ze even in de vriezer zijn kaas buiten de koelkast niet beschimmelt als u in de plastic zak een suikerklontje doet een pot basilicum in de vensterbank de vliegen uit de keuken houdt het verstandiger is een klein lampje aan te steken dan te klagen dat het donker is we vroeger één “Brug der zuchten” hadden en nu in Alphen aan den Rijn zelfs twee een weerspreuk zegt; ”In september warme regen, brengt boer en tuinder rijke zegen” ik dat u allen graag toewens.

Theo Vergeer

Beste leden van de tuinvereniging, Het was voor ons een hele verrassing toen de voorzitter aan de deur stond. Ja we waren inderdaad 50 jaar getrouwd. We ontvingen een prachtig boeket bloemen. Bestuur heel hartelijk bedankt. Ook dank voor de vele felicitaties van onze mede tuiniers/sters. We hopen nog wat jaartjes door te tuinen met veel plezier. Vriendelijke groet, Piet en Thea de Jong P a g i n a | 26



Najaarseditie H’eerlijk Groen op 28 en 29 november 2015. Het thema is Beleven, ontdekken, leren, proeven en doen! Het is een evenement voor hobbytuinders en groenliefhebbers waar de relatie tussen mens en natuur centraal staat, vol natuurlijke, duurzame en eerlijke producten. Waar de noviteiten voor 2016 gepresenteerd worden, zodat je altijd een goede start maakt voor het nieuwe tuinseizoen. Op deze h’eerlijke beurs vind je de meest uiteenlopende exposanten met innovatieve producten. Leer nieuwe dingen in workshops, demonstraties en lezingen. Ontdek de leukste biologische zaadjes en planten voor je moes of siertuin. Bekijk de handige gereedschappen, hobbykassen, duurzame tuinmeubelen, leuke decoraties, handige potten, kweekbakjes, hangmatten en leuke oventjes. Ook h'eerlijke verzorgingsproducten en producten om mee te koken. Een beurs om h'eerlijk te beleven met het hele gezin! • De beurs is in het Plantarium Gebouw, Denemarkenlaan 9, 2391 PZ HazerswoudeDorp. • Entree: € 8,50 p.p. en kinderen tot en met 12 jaar gratis entree. • Openingstijden: Zat. 28/11 van 11.30 tot 19.30 uur en Zo. 29/11 van 11.00 uur tot 18.00 uur. Hou de volgende website in de gaten omdat er meestal vlak voor de beurs kortingskaarten te downloaden zijn. www.heerlijk-groen.nl

Moestuinplanner Op internet staat sinds kort een gratis moestuinplanner. Leuk voor de beginnende tuinder om eens naar te kijken. http://www.zelfgroentekweken.nl/moestuin-planner/

Drainage aanleggen Heeft u last van een te natte bodem in uw tuin? Een goed aangelegde drainagebuis helpt u om van dit probleem af te komen. Het aanleggen van een drainage is niet zo moeilijk en u kunt het zelf doen! Op de volgende website vindt u uitleg en tips voor het aanleggen van drainage in uw tuin: http://www.drainagebuizen.nl/drainageaanleggen/ P a g i n a | 27



HOBBYKASSEN Dave Storm Hobbykassen biedt u hobbykassen, muurkassen, broeibakken, serres, kassen op maat, enz. tegen een betaalbare prijs. Wij kunnen aan elke vraag voldoen, want maatwerk is onze specialiteit. Wij leveren en plaatsen de kassen door geheel Nederland. Tevens demonteren wij eventueel ook uw oude kas en voeren wij de materialen af. Bezoek ook eens onze website www.broeikassen.com. Hier kunt u terecht voor al uw vragen en een geheel vrijblijvende offerte. U kunt ons ook telefonisch bereiken via telefoonnummer 071-4084166 of 06-53935039.

P a g i n a | 28



P a g i n a | 29


De Riethoorn Oktober 2015 Informatieblad voor leden van Tuinvereniging Spoorzicht

Recommend Documents