April 2008
Dit is een uitgave van het Ministerie van Justitie
De Handhavingskrant In deze krant:
Afstand tussen burger en overheid kleiner maken Burgers én bedrijven ondervinden last van
De provincie Limburg heeft een slim systeem voor handhaving van milieuvoorschriften ontwikkeld. Het systeem maakt duidelijk waar de prioriteiten voor het toezicht moeten liggen. Volgens Bert Vola, een van de ontwerpers, heeft de provincie daarmee “meer grip op de veiligheid en de overlast.”
regels. Bedrijven moeten vaak complexe aanvragen indienen waarmee veel administratieve lasten zijn gemoeid. Het grootste deel van de regels die door gemeenten worden uitgevoerd (ruim 90%) berust op medebewind. De regeldruk en administratieve lasten worden dus veroorzaakt door nationale wetgeving. Daarom is de Taskforce Vermindering Regeldruk in het leven geroepen. De Taskforce heeft als doel om regeldruk op bedrijven en burgers met minimaal 25 procent te verminderen. Om dit doel te bereiken organiseert de Taskforce diverse activiteiten. Vanaf november 2007 zijn roadshows gehouden bij gemeenten. Daarnaast hebben we alle
3
gemeenten opgeroepen zich aan te melden als pionier op het gebied van regeldruk-
Herman Grol, Regiegroep Regeldruk
vermindering. Uit de ongeveer 100 aanmeldingen die zijn binnengekomen, blijkt dat het aanpakken van regeldruk leeft bij gemeenten! We zijn inmiddels gestart met diverse werkgroepen en experimenten waar de ‘pioniergemeenten’ op in hebben geschreven. Een ander belangrijk speerpunt van de
‘Minder controle, meer uitgaan van vertrouwen’
Taskforce Wallage vraagt meer afstemming handhaving
Taskforce is het aankaarten van de wettelijke blokkades die verhinderen om de eigen regelgeving te dereguleren. Met de betrokken ministeries wordt intensief overleg gepleegd om deze blokkades te “slechten”.
De horecasector boekt zichtbaar vorderingen met het terugdringen van de toezichtlast. Er lopen projecten op rijksniveau en op gemeentelijk niveau, in Delft, Amsterdam en Zwolle bijvoorbeeld. Liesbeth Oosterom, projectleider domein Horeca bij de VWA: “Pas als je weet welke toezichthouders welke taken uitvoeren en wanneer, kun je gaan afstemmen en samenwerken.”
Bij gemeenten verandert veel door de intrede van de dienstbare overheid. De kwaliteit van de dienstverlening moet verbeteren om zo het vertrouwen van de burger in de overheid en vice versa, te vergroten. Om dit te
Ik ben er van overtuigd dat we op de goede weg zijn, maar er valt nog een wereld te winnen. Samen met mijn collega’s uit de Taskforce zet ik dit jaar in, op verkleining van de afstand tussen burger en overheid. En daar kan ik uw hulp goed bij gebruiken!
Drs. Jacq. Wallage Burgemeester van Groningen, Voorzitter Interbestuurlijke Taskforce Regeldruk Gemeenten
bereiken, wordt onder andere de regeldruk voor ondernemers en burgers teruggedrongen. Dat heeft ook gevolgen voor de werkwijze van de handhaver bij centrale
6
en decentrale overheden.
De Interbestuurlijke Taskforce Regeldruk Gemeenten ofwel Taskforce Wallage is door de ministeries van BZK, Financiën, Economische Zaken en Justitie en de VNG in het leven geroepen om gemeenten te ondersteunen bij de vermindering van regeldruk voor burgers en bedrijven. Vanuit de Taskforce zijn verschillende programma’s gestart om de regeldruk te verminderen. De programma’s Vernieuwing Toezicht (voorheen Eenduidig Toezicht) en ‘Regeldruk bedrijven 2007-2011’ zijn daarvan voorbeelden.
Welke competenties en kwaliteiten moet een handhaver hebben? Mirjam van Ewijk, handhavingscoördinator van de gemeente Zutphen, vindt dat de lat hoog ligt. “De moderne handhaver moet kunnen luisteren, beschikken over inlevingsvermogen en theoretische kennis.” Een persoonlijk portret.
Minder inspecties Herman Grol, werkzaam bij de Regiegroep Regeldruk (Economische Zaken en Financiën), zit voor het
KRANT! DHAVINGS N A H E W U EEN NIE d. is vernieuw vingskrant a h d n a H e D is ook de rmgeving jke Naast de vo p belangri de krant o n a v d u o h in ngepast. punten aa le es ve
gi na 2 -> rd er op pa
programma Regeldruk bedrijven in de Taskforce Wallage. “Bedrijven moeten zich houden aan heel veel regels. De Regiegroep Regeldruk biedt een breed pakket aan oplossingen om die regeldruk te verlichten. Het is de ambitie van het Kabinet de administratieve lasten met 25 procent terug te dringen. Daarbij focussen we ook op gemeenten, omdat ondernemers vaak het eerst in aanraking komen met lokale overheden en daar de regeldruk dus het meest ervaren.” Vervolg pagina 2 >>
7
april 2008 << Vervolg van pagina 1
met risicomanagement.
regeldrukvermindering. Vanuit Vernieuwing
vergelijken. Door een prestatievergelijking kan
De handhaver schat in
Toezicht zijn begin 2008 een aantal initiatieven
een gemeente ook zien hoe ze zich optimaal
welke ondernemingen
gestart om te bekijken hoe het toezicht kan
kan verbeteren op het gebied van regeldrukver-
hij in de gaten moet
verbeteren (zie artikel ‘Inspectieraad test
mindering.”
houden, omdat zij de
modellen voor samenwerking met gemeenten’
regels niet lijken op te
op pagina 4 van deze Handhavingskrant). In het
Meer informatie
volgen. Ik verwacht dat
initiatief ‘Eén aanspreekpunt toezicht’ wordt
www.minderregelsmeerservice.nl
bedrijven beter gaan
bijvoorbeeld getoetst hoe effectiever kan
www.watdoetjegemeente.nl
functioneren, omdat er
worden gehandhaafd door één aanspreekpunt
gericht bij regelontdui-
namens de rijksinspectie bij een gemeente te
kende bedrijven wordt
plaatsen. Verder wordt bekeken welke
gecontroleerd totdat
inspecties gecombineerd kunnen worden. Op
ook zij de regels
dit moment komen bij grote bedrijven wel twin-
Vanuit het Rijk wordt gewerkt aan
volgen.”
tig inspecties per jaar voor. Terwijl een
ondersteuning bij het verminderen van
bouwinspecteur wellicht ook milieuaspecten
regeldruk voor burgers en bedrijven en het
Kabinetsaanpak regeldruk
Eén manier om de lasten voor ondernemers te
Kweekvijver
kan meenemen bij de inspectie van een bedrijf.
verbeteren van de dienstverlening door de
reduceren, is handhavers minder inspecties per
Voor handhavers op rijksniveau is het belangrijk
“Zo vormen de pioniergemeenten een
overheid. De ministeries van BZK, Financiën,
jaar te laten uitvoeren. Grol licht toe: “We
om werkprocessen beter af te stemmen, ook
kweekvijver, waarin we initiatieven om de
EZ, Justitie en VROM werken hiervoor samen
proberen het aantal regels te verminderen. Ook
met externe partners als gemeenten en
regeldruk te verminderen, kunnen uitproberen”,
met de VNG in de recent opgerichte
moeten de regels die over blijven voor zowel
provincies. Om tot deze verbetering te komen,
zegt Grol. “Het is de bedoeling handhaving in
Interbestuurlijke Taskforce Regeldruk
handhavers als ondernemers helder zijn. We
heeft de Taskforce Wallage in 2007 gemeenten
één frontoffice te integreren. De last aan de
Gemeenten. Ofwel de Taskforce Wallage,
willen bedrijven minder vaak controleren en er
opgeroepen om zich als pionier te melden.
ondernemingskant wordt daardoor minder en
genoemd naar voorzitter Jacq. Wallage,
meer op vertrouwen dat zij de regelgeving
Ongeveer honderd pioniergemeenten zijn
de kwaliteit wordt beter. We horen nu al
burgemeester van Groningen. Vanuit
naleven. Er zou meer gewerkt moeten worden
gestart met het testen van initiatieven op
positieve geluiden uit de horeca over gecombi-
bovengenoemde ministeries zijn de volgende
neerde inspecties.”
rijksprogramma’s betrokken bij de Taskforceactiviteiten: programma Administratieve
O
R
T
nieuws Werkgroep gaat belemmeringen wegnemen
Herijking toezichtwetgeving
Vernieuwde Handhavingskrant – vervolg pagina 1
Sinds oktober 2007 doet een ambtelijke
Uitgangspunten bij de nieuwe vormgeving en
werkgroep, in opdracht van de minister van
indeling van de Handhavingskrant waren de
Justitie, onderzoek naar belemmeringen voor
uitkomsten van het lezersonderzoek van juli
de samenwerking tussen toezichthouders en
2007. Aanvullende input van de redactieraad
inspecties, die de Inspectieraad heeft ingezet.
heeft geleid tot een nieuwe bladformule én
Naast de uitwisseling van gegevens, waar al
een vernieuwd uiterlijk. Belangrijkste inhoude-
eerder onderzoek naar is gedaan, worden in dit
lijke aanpassingen? Meer best practices,
project ook aspecten betrokken als verschillen
voorbeeldverhalen uit de praktijk, meer
in bevoegdheden, verschillen in sanctionering
aandacht voor onderlinge kennisuitwisseling én
en de regels voor bezwaar, beroep en klachten.
ruimte voor de noodzakelijke kritische noot.
Het project kent twee fases. In de eerste fase,
Overigens toonden de meeste lezers zich meer
die naar verwachting in juli van dit jaar wordt
dan tevreden over de Handhavingskrant. Voort
afgerond, worden voorstellen geformuleerd.
dus, op de ingeslagen weg.
Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen zaken die praktisch opgelost kunnen worden
Lastenverlichting Burgers, programma
Tot slot doet Grol een oproep aan de lezers van
Regeldruk bedrijven 2007-2011, het
de Handhavingskrant. “Op www.watdoetjege-
bedrijvenloket, programma Bruikbare
meente.nl komt een enquête over regeldruk. Bij
Rechtsorde, project Omgevingsvergunning en
deze roep ik gemeenten op om hun manier van
programma Vernieuwing Toezicht, voorheen
regeldrukvermindering in de enquête in te
Eenduidig Toezicht. Meer informatie en
vullen. Het is de bedoeling dat bezoekers van
praktische tips vindt u op
de site, zowel burgers, ondernemers als
www.minderregelsmeerservice.nl
ambtenaren, door de resultaten uit de enquête prestaties van gemeenten met elkaar kunnen
Agenda
K
Enquête
20 mei
Training Scenario’s & Opties, Amsterdam Dit voorjaar organiseert De Ruijter Strategie weer de open training scenario’s & opties, voor iedereen die beleid maakt in een complexe en onzekere omgeving. Deze training is in 2004 ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van Justitie. Naast de theorie over de scenariomethode, zullen ook concrete cases behandeld worden uit de praktijk van lokale- en rijksoverheid. De training voert van het verkennen van trends, langs het maken van
door de toezichthouders zelf, zaken die
Netwerk Handhavingsjuristen
scenario’s naar het uitwerken van beleidsopties. De kosten voor deelname
eenvoudig door de ministeries opgepakt
Op 11 maart jl. vond onder grote belangstelling
bedragen € 495,- excl. btw. Meer informatie en/of aanmelden kan via
kunnen worden en zaken die een meer
de kick-off plaats van het nieuwe netwerk
tel. (020) 625 02 14 of e-mail
[email protected].
fundamentele en centrale aanpak vergen.
handhavingsjuristen. Het netwerk, ontstaan
Vervolgens zullen in fase 2, af te ronden eind
vanuit het netwerk handhavingsregisseurs, is
dit jaar, de voorstellen voor de centrale aanpak
op verzoek van een aantal gemeenten
4 september
worden uitgewerkt.
opgericht door het Servicecentrum Handhaving.
LOM Handhavingscongres, Utrecht
De inventarisatie vindt plaats door interviews
Tijdens de kickoff is uitgebreid stilgestaan bij
bij een viertal samenwerkingsverbanden en
de wensen en suggesties van de deelnemers,
‘De kunst van het samenspel’ is dit jaar het thema van het tweejaarlijkse
door een gericht onderzoek naar de bestaande
zoals het uitwisselen van kennis over jurispru-
Handhavingscongres van het Landelijk Overleg Milieuhandhaving (LOM).
regelgeving. Mocht u zelf belemmeringen
dentie (nieuwe uitspraken) en ervaringen in de
Het congres biedt ruimte voor praktijkverhalen, workshops, lezingen over
willen aandragen, dan houden wij ons
praktijk en de behoefte aan het samenwerken
handhaven en samenwerken, maar ook voor kunst. Deelnemers kunnen hun
aanbevolen. U kunt informatie doorgeven aan
aan juridische kwaliteitszorg in de handhaving.
vragen ‘live’ stellen aan de minister van VROM, mevrouw Jacqueline Cramer,
Elly Romanesko
Het themadeel had betrekking op de relatie
die de hele ochtend aanwezig zal zijn. Het congres vindt plaats in het
(
[email protected];
tussen bestuursrecht en strafrecht. Bent u
Beatrixtheater en in het Jaarbeursgebouw in Utrecht. Handhavers, managers
tel. 06 50768296) of Dennis de Kok
werkzaam bij de decentrale overheid als ‘echte’
en bestuurders kunnen zich aanmelden via www.lomsecretariaat.nl
(
[email protected]; tel. 070 3707382).
handhavingsjurist en hebt u belangstelling voor deelname aan dit netwerk? Stuur dan een email naar
[email protected].
2
Best prac tice
Dit is een uitgave van het Ministerie van Justitie
Handhaven kan op vele manieren. Dat is het interessante eraan. Nóg interessanter wordt het als de kennis over handhaven onderling wordt gedeeld. De nieuwe rubriek Best Practices bericht over succesvolle handhavingspraktijken
Provincie Limburg ontwikkelt veelbelovend controlesysteem
die het waard zijn om door te geven.
Ook bezig met een innovatief handhavingsproject dat navolging verdient? Meldt uw initiatief bij de redactie van de Handhavingskrant via
[email protected]. Wij zien uw reacties graag tegemoet.
De provincie Limburg heeft een slim controlesysteem voor handhaving van milieuvoorschriften ontwikkeld. Het systeem PROMISMI maakt duidelijk waar de prioriteiten voor het toezicht liggen, maakt het mogelijk om efficiënt te werken en heeft een positief effect op het milieu en de veiligheid van de Limburgers. PROMISMI staat voor Provinciaal Milieu Informatiesysteem Milieu Indexen.
In de oude situatie, voor de invoering van
moeten worden en welke wel even kunnen
PROMISMI, was het uitgangspunt dat bedrijven
blijven liggen. Dat gebeurt op basis van een
jaarlijks één of twee keer werden gecontro-
totaalscore, die is gebaseerd op een groot
leerd. In de praktijk betekende dat: controles
aantal indexen.”
met te weinig diepgang. Er was eenvoudig te
Een aantal indexen is gebaseerd op de
weinig menskracht om het grondig aan te
inschatting van de handhavers, die oordelen op
pakken. Het accent lag op veiligheid, omdat dit
basis van hun ervaring. Daarmee is PROMISMI
thema op rijksniveau en in de samenleving
niet strikt wetenschappelijk. Maar Vola en
hoog op de prioriteitenlijst stond. Andere
adviseur strafrecht Hans van Cruchten zien dat
aspecten kwamen nauwelijks aan bod. Of
nauwelijks als probleem. “Onze inspecteurs
bedrijven zich over de volle breedte aan de
houden dag in dag uit toezicht op bedrijven. Ze
voorschriften hielden, was dan ook onduidelijk.
hebben dus grote kennis van zaken.”
Nieuwe aanpak
Vaste indexen
Milieu-inspecteurs Bert Derks en Bert Vola van
Er zijn drie categorieën vaste indexen: voor
de provincie vonden dat er een nieuwe aanpak
hinder en gezondheidsaspecten, voor gevaars-
indexen opgenomen die het systeem dyna-
keer als een van de eersten gecontroleerd te
moest komen. Er bleken echter geen systemen
aspecten en veiligheidsrisico’s en voor milieu in
misch maken: illegale activiteiten, intuïtie van
worden.
te bestaan waarmee op een gestructureerde,
het algemeen. “De indexen voor hinder en
de handhaver, aantallen klachten, aantallen
transparante en intelligente manier lijn in de
gezondheidsaspecten geven aan wat de kans is
ongewone voorvallen, politieke gevoeligheid,
Maar hoe zit het met bedrijven die helemaal
handhaving en het toezicht kon worden
dat omwonenden hinder of overlast kunnen
status van de vergunningen, het controle-
onderop de stapel liggen en waarvoor de
gebracht. Dus namen de Limburgse inspecteurs
ondervinden van een bedrijf”, zegt Vola. De
interval en het non-normconforme gedrag. Na
variabele indexen niet veranderen? Krijgen die
het heft in eigen hand. In een klein jaar
index is opgebouwd uit ‘lucht’, ‘geluid’ en
elke controle wordt het systeem automatisch
bedrijven jarenlang geen bezoek? Vola: “Ook
ontwikkelden ze PROMISMI.
‘visuele hinder’. Een bedrijf krijgt een score die
op deze indexen bekeken, bijgesteld en met
daaraan is gedacht. Heeft een bedrijf in een
ergens tussen de nul en tien punten ligt. Hoe
slimme formules doorgerekend.
controleperiode geen bezoek gehad, dan krijgt
Vola: “Met deze methodiek kunnen we
hoger de score, hoe groter de kans op overlast/
“De status van de vergunningen weegt zwaar”,
het een bijtelling, zodat het stijgt op de
vaststellen welke van de 380 industriële
hinder. Een autosloperij zal hoog scoren op de
vertelt Vola. “Na het van kracht worden van
ranglijst.”
inrichtingen die onder verantwoordelijkheid
indexen geluid en visuele hinder, een kaasfa-
een revisie- of veranderingsvergunning krijgt
van de provincie vallen, prioriteit verdienen.
briek laag.
een bedrijf er direct vijftig punten bij.
Veiliger en schoner?
Je kunt op een objectieve manier bepalen welke bedrijven in ieder geval gecontroleerd
PROMISMI zorgt voor meer grip op veiligheid en overlast
Een verandering van een vergunning staat
Grote vraag is natuurlijk wat PROMISMI oplevert
Vola: “Ook ‘gevaarsaspecten/veiligheidsrisico’
namelijk voor een verandering van activiteiten.
voor de Limburgers. Wordt het veiliger en
bestaat uit een aantal deelaspecten. Valt een
Er ontstaat een nieuwe situatie en dat is
schoner? Volgens Vola is er zeker vooruitgang,
inrichting onder het Besluit Risico’s Zware
aanleiding voor een spoedige controle.”
maar mag je geen wonderen verwachten. “Met
Ongevallen? Hoe is de complexiteit van de niet-
dit systeem is bereikt dat jaarlijks de meest
BRZO bedrijven? Waar ligt het bedrijf: vlak bij
Ook normconform gedrag is voor de provincie
prioritaire bedrijven als eerste worden
de bebouwde kom of een eindje erbuiten? Hoe
Limburg een variabele om op te sturen.
gecontroleerd en dat betekent dat we meer
groot is de kans op brandgevaar? Ook hier kan
Hoeveel deze index bedraagt, is afhankelijk van
grip hebben op de veiligheid en de overlast.”
een bedrijf tussen de nul en tien punten scoren.
de verhouding tussen het aantal gecontroleerde
Een chemisch bedrijf op een industrieterrein
voorschriften en het aantal geconstateerde
Meer informatie
scoort hoog op deze indexen. Ligt dat bedrijf in
overtredingen, maar ook van de index
Bert Vola
het buitengebied, dan is de score lager.”
waaronder die overtreding valt. Een bedrijf dat
E
[email protected]
hoog scoort op de index voor geluid zal een De derde vaste index – ‘milieu algemeen’ –
overtreding van de geluidnormen zwaarder
meet vooral de risico’s voor de bodem. Deze
worden aangerekend dan een bedrijf dat hier
Tips van Bert Vola voor
index omvat: ‘bodem/grondwaterbescherming’,
laag op scoort.
inspecteurs die een soortgelijk
‘aard en hoeveelheid van de grond-/hulp- en
Boven: Hans van Cruchten Onder: Bert Vola
afvalstoffen’, ‘grondwateronttrekkingen en/of
Bovenop de stapel
systeem willen ontwikkelen:
delfstoffenwinning’ en ‘CAR/MJV (Controle
Scoort een bedrijf hoog op ‘status van
•
benader het niet te wetenschappelijk;
Administratie Registratieverplichtingen)’. Een
vergunningen’ of ‘normconform gedrag’, dan
•
blijf nuchter en maak het niet te abstract;
afvalverwerkend bedrijf en een papierfabrikant
zal het met stip stijgen op de ranglijst.
•
ga uit van je eigen kennis en ervaring;
scoren hoog, een vuurwerkbedrijf laag.
De totale index voor een bedrijf varieert tussen
•
denk goed na over waar de risico’s zitten;
de honderd en 150 punten. Een bedrijf dat
•
weeg zorgvuldig af hoe zwaar factoren
Variabele indexen
voorschriften overtreedt, heeft grote kans
In PROMISMI is ook een aantal variabele
bovenop de stapel te belanden en de volgende
moeten meetellen.
3
april 2008
Inspectieraad test modellen voor samenwerking met gemeenten Ondernemers klagen over regels, administratieve lasten, vergunningen en het toezicht. Het mag allemaal wel ietsje minder. Om die wensen te honoreren, zoekt de Inspectieraad, waarin de vijftien rijksinspecties zijn vertegenwoordigd, samenwerking met gemeenten. Vijf modellen voor samenwerking.
Jaap Uijlenbroek, directeur van de Arbeidsin-
zullen veelbelovende projecten beschikbaar
Bij ‘decentralisering’ vindt er overdracht van
die voor andere inspecties kan worden gebruikt.
spectie en voor de Inspectieraad belast met de
komen voor andere gemeenten.”
inspectietaken van rijk naar gemeenten plaats.
Uijlenbroek: “Het nieuwe aan dit model is dat
In deze categorie lopen alleen pilots voor de
gemeenten en rijk elkaars conclusies delen:
inmiddels allerlei arrangementen getroffen. Wat
Pilots
overdracht van het toezicht op de Drank- en
welke bedrijven hebben goede kwaliteitssyste-
ontbreekt is een verbinding met de gemeenten.
De lopende pilots kunnen in vijf categorieën
Horecawet.
men en welke hebben dat niet. Op basis van die
Het zijn vooral gemeentelijke inspecteurs die bij
worden ondergebracht: oog en oor, decentrali-
‘Regionale servicepunten’ is strikt genomen
conclusies maken we afspraken waar niet meer,
ondernemers over de vloer komen, om de eigen
sering, regionale servicepunten, één
voorschriften én die van de rijksoverheid te
aanspreekpunt en systeemtoezicht. In het
controleren. Grofweg komen twee van de drie
model ‘oog en oor’ zijn gemeentelijke
inspecties voor rekening van de gemeente.
inspecteurs en rijksinspecteurs elkaars ogen
We willen de samenwerking tussen rijk en
en oren. Zij wisselen informatie uit over
gemeenten verbeteren, de toezichtlast
bedrijven en inspectieresultaten. Horen
geen apart samenwerkingsmodel. In dit model
verminderen en de effectiviteit en doelmatig-
gemeentelijke inspecteurs bijvoorbeeld over
plugt het Rijk in op een samenwerkingsverband
heid van het toezicht verhogen”, gaat hij verder.
wantoestanden in een restaurant, dan
van een aantal gemeenten. In regionale
Resultaten
“Er is aansluiting gezocht bij de Taskforce
brengen ze de Voedsel en Waren Autoriteit op
servicepunten werken meerdere gemeenten al
Voor alle modellen moet in de komende jaren
Wallage, die zich inzet voor een dienstbare
de hoogte. Andersom kan de Arbeidsinspectie
samen bij de handhaving. Door als rijksinspec-
duidelijk worden hoe ze het beste ingericht
lokale overheid en het terugdringen van regels
asbestmeldingen doorgeven aan gemeenten
ties samen te werken met de servicepunten
kunnen worden. Vragen waarop de pilots
op lokaal niveau. Inmiddels hebben zich honderd
zodat die kunnen checken of ze er wel een
worden meerdere gemeenten in één keer
antwoord moeten geven zijn bijvoorbeeld: Wie
gemeenten bij Wallage gemeld.”
vergunning voor hebben afgegeven. Aan de
bereikt.
kan het beste aanspreekpunt zijn? Wat moeten
portefeuille gemeenten: “Op rijksniveau zijn
“Ik ben ervan overtuigd dat er voor het MKB het nodige zal veranderen.” of juist extra, wordt geïnspecteerd.”
betrokkenen weten van elkaars terrein? Hoe
hand van inspectieresultaten kunnen Ook wat betreft projecten is bij nul beginnen
gezamenlijke prioriteiten gesteld worden.
Eén aanspreekpunt
vaak is er overleg nodig? Hoe kan informatie het
niet nodig. “Er lopen projecten die de samen-
Voor zowel gemeenten als rijk betekent het
‘Eén aanspreekpunt‘ is het omgekeerde van het
beste worden aangeleverd? Welke rol kan ICT
werking tussen Rijk en gemeenten moeten
dat er efficiënter gehandhaafd kan worden en
model ‘servicepunt’. Het komt erop neer dat de
spelen?
verbeteren. Het programma MKB-gemeenten
dat er gerichter wordt geïnspecteerd bij
contacten van gemeenten met het Rijk worden
Uijlenbroek verwacht binnen één of twee jaar
brengt in kaart wat er precies gebeurt en zal
probleem bedrijven.
gestroomlijnd. Een gemeente krijgt te maken
resultaten. “Rond de jaarwisseling zullen we
met een accountmanager die meerdere
inventariseren, schiften tussen wat succesvol en
rijksinspecties vertegenwoordigt. De accountma-
wat minder succesvol is. Ik ben ervan overtuigd
nager hoeft niet alle inspectiedomeinen tot in
dat er voor het MKB het nodige zal veranderen.”
detail te kennen. Wel moet hij voldoende kennis
Hij benadrukt dat het met de inspectiedruk wel
hebben om problemen te kunnen signaleren en
meevalt, zo blijkt uit onderzoek. “Ondernemers
de weg weten bij de verschillende inspecties.
winden zich meer op over de manier van
projecten waar dat kan versnellen. Uiteindelijk
optreden. Ze vinden dat inspecteurs de regels
Systeemtoezicht
soms te strikt toepassen, te rechtlijnig te werk
Bij het model ‘systeemtoezicht’ bekijken
gaan, te weinig oog hebben voor hun situatie.
toezichthouders uit verschillende disciplines of
Ook daar moeten we aan werken.”
bedrijven kwaliteitssystemen toepassen die relevant zijn voor het toezicht. Waar dat zo is, kan
Meer informatie
besloten worden om een stapje terug te doen.
Robin den Hamer, Programmacoördinator
Voor gemeenten en rijksinspecties betekent het
Gemeenten, Vernieuwing Inspectieraad
dat ze op bepaalde terreinen niet meer of
E
[email protected]
minder op pad hoeven. En dat scheelt tijd, tijd
Lokaal toezicht, mag het wat minder? Met het programma MKB-gemeenten komt de
regionale toezichthouder en de controles
Inspectieraad tegemoet aan klachten van het
moeten voldoen aan de zes principes van goed
bedrijfsleven. In januari van dit jaar nog
toezicht.
trokken MKB-Nederland en VNO-NCW stevig
De zes principes van goed toezicht zijn:
aan de bel. ‘Lokaal toezicht, mag het wat
selectief (risicobenadering), proportioneel,
minder’ is de titel van een kritisch rapport over
samenwerkend, onafhankelijk, transparant en
het gemeentelijke toezicht. Belangrijkste
professioneel. Ze zijn een paar jaar geleden
conclusies: de toezichtlasten moeten met 25
door het ministerie van BZK voor de rijks-
procent omlaag, goede ondernemers mogen
inspecties geformuleerd, maar kunnen volgens
niet vaker dan één keer per jaar worden
MKB-Nederland en VNO-NCW op alle toezicht-
gecontroleerd door een gemeentelijke of
houders worden toegepast.
Jaap Uijlenbroek, directeur van de Arbeidsinspectie
4
Dit is een uitgave van het Ministerie van Justitie
‘Geestverruimende’ cursus voor BOA’s Haarlemmermeer Twintig toezichthouders van de openbare ruimte in de gemeente Haarlemmermeer volgden een opleiding die geen van hun collega’s in andere gemeenten heeft doorlopen. Met resultaat: beter toezicht en gemotiveerde mensen.
Tim van de Poppe, teammanager van het cluster Handhaving en Toezicht in Haarlemmermeer, speelde al veel langer met het idee om de BOA’s in zijn gemeente breder op te leiden. De kans deed zich voor toen de handhaving werd gereorganiseerd. “De handhaving was in drie afdelingen ondergebracht: bouw, milieu en – oneerbiedig gezegd – de rest”, vertelt hij. “Dat sectorenmodel is omgezet in een matrixmodel. De handhaving in Haarlemmermeer is sinds juni 2006 opgedeeld in drie gebieden met elk een eigen gemengd team handhavers. In zowel Noord, Midden als Zuid werken de verschillende typen handhavers tegenwoordig samen. En die samenwerking vormde een mooie aanleiding om v.l.n.r.: Jos, Sobash, Helen, Tim en Mascha
een aanvullende opleiding voor BOA’s van de openbare ruimte op te zetten.” Omdat Van de Poppe in het bestaande aanbod
een duidelijke link tussen de dagelijkse praktijk
geschud. Efficiënte handhaving gaat samen met
in de gemeente en het beleid.”
betere kansen op de arbeidsmarkt, binnen de
geen passende opleiding vond, wendde hij zich
gemeente Haarlemmermeer maar ook daarbui-
tot de Bestuuracademie. Die kwam in een jaar
Theorie en praktijk
tijd en in een constructieve sfeer met een
Tijdens de eerste ronde van de opleiding zijn
voorstel, op basis van de wensen en eisen van
twintig toezichthouders opgeleid, in vijf dagen.
Dat het kan, bewijst zijn eigen carrière. “Ik ben
de gemeente. “De opleiding staat als een huis
’s Morgens volgden de deelnemers een
begonnen als ambulanceverpleegkundige, heb
en kan ook voor andere gemeenten van nut zijn.
theoretisch gedeelte, waarin strafrecht,
daarna twee juridische opleidingen gevolgd en
We gaan dan ook, samen met de Bestuursacade-
bestuursrecht en milieurecht aan bod kwamen.
politieke wetenschappen gestudeerd. Ik ben, zou
mie, proberen om de opleiding officieel erkend
’s Middags volgde de praktijk, die in het
je kunnen zeggen, een voorbeeld van wat er
te krijgen.”
verlengde lag van het ochtendgedeelte. Van de
mogelijk is binnen een gemeente.”
ten.”
twintig deelnemers slaagde de helft in één keer.
Verder kijken
De andere tien deden begin februari herexamen.
Meer informatie
Doel van de opleiding is om het toezicht en de
Van hen slaagden er zes.
Tim van de Poppe
handhaving efficiënter te organiseren. Van de
T 023 5674247
Poppe: “Als er op een parkeerplaats regelmatig
Dat de deelnemers de opleiding aan de zware
glas ligt en de muren beklad zijn met graffiti,
kant vonden, verbaast Van de Poppe niet. “Voor
dan zouden toezichthouders dat moeten
de meesten is het lang geleden dat ze met hun
signaleren en doorgeven. Ligt er bij een
neus in de boeken zaten. Dat is wennen. Aan de
restaurant vuilnis, dan zouden ze verder moeten
vraag naar meer structuur, zullen we echter
kijken, oog moeten hebben voor andere
geen gehoor geven. Dat klinkt misschien hard.
overtredingen. Denk aan een brandtrap die is
Maar het is juist de bedoeling dat handhavers
geblokkeerd of aan illegale bewoning”.
zich kunnen redden in complexe situaties. Ze
De toezichthouders leren niet alleen om breder
moeten zelfstandig leren oordelen en gebruik
te kijken, ze leren ook om vragen te stellen, om
maken van hun creativiteit.”
meer de diepte in te gaan. Ze verruimen hun geest. Als ze constateren dat mensen steeds
Wat betreft het rendement van de opleiding
opnieuw de weg vragen, dan zouden ze de
snijdt het mes volgens Van de Poppe aan twee
conclusie moeten trekken dat er wellicht iets mis
kanten. De kwaliteit van het toezicht en de
is met de bewegwijzering. Als er ergens, laten
handhaving neemt toe, maar ook de tevreden-
we zeggen op die parkeerplaats waar we het
heid bij de handhavers zal groeien. Hun werk
eerder over hadden, een hangplek voor jongeren
wordt verantwoordelijker, ze komen met meer
ontstaat, dan zouden ze zich af kunnen vragen
mensen in de gemeentelijke organisatie in
wat er aan de hand is.
contact en zullen meer resultaat zien van hun werk. Het toezicht zal immers meer dan vroeger
Het opzetten van een eigen opleiding voor BOA’s. Tips van Tim van de Poppe: •
Bespreek je ideeën met de mensen die je wil opleiden. Creëer draagvlak.
Dat brengt met zich mee dat BOA’s de weg
tot maatregelen leiden.
moeten weten in de gemeentelijke organisatie,
Bovendien is hij ervan overtuigd dat een aantal
•
Zoek een goed opleidingsinstituut.
bij de politie, de brandweer, het welzijnswerk.
van de cursisten verder zal doorgroeien in hun
•
Wees pragmatisch en stem je onderwijs zo
“Ik zeg altijd tegen de handhavers: ‘Ga op de
werk. “Er zitten mensen tussen met talent en
stoel van de wethouder zitten’. Deze aanpak legt
ambitie, die door deze cursus wakker zijn
goed mogelijk af op je doelgroep.
5
april 2008
VWA, domeintrekker Horeca:
Op deze plek terugkerend aandacht voor projecten en initiatieven die de handhaving vereenvoudigen, verbeteren of verduidelijken: slim handhaven, dus! Doe er uw voordeel mee…
Slim handhaven
‘Denk vanuit de horeca, niet alleen vanuit de wet’
Het domein Horeca boekt zichtbaar vorderingen bij het terugdringen van de toezichtlast. De drie rijkstoezichthouders, de VROMInspectie, de Arbeidsinspectie en de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA), startten in het kader van het programma Vernieuwing Toezicht in 2007 met concrete samenwerking en overdracht van taken. Ook op gemeentelijk niveau zijn diverse initiatieven ontplooid om de toezichtlast te verminderen. In Delft, Amsterdam en Zwolle draaien pilots die op verschillende manieren resultaat boeken.
“Het terugdringen van de toezichtlast begint bij
van onze inspecteurs zijn inmiddels opgeleid
Pilots in Zwolle, Amsterdam en Delft
rond pand, brandveiligheid én milieu-aspecten.
het aftasten van elkaars bezigheden”, luidt het
door controleurs van de Arbeidsinspectie. Zij
Als domeintrekker is VWA in 2007 bij geselec-
Zo staat deze ondernemer van het begin af aan
advies van Liesbeth Oosterom, projectleider
voeren het toezicht in de horeca namens VWA
teerde gemeenten pilots gestart, om interne
eenduidig geregistreerd, wat latere afstemming
domein Horeca bij de VWA. “Pas als je weet
én Arbeidsinspectie uit, voornamelijk op het
samenwerking te verkennen en het horecatoe-
vereenvoudigt.
welke toezichthouders welke taken uitvoeren en
gebied van arbeidsomstandigheden en
zicht te optimaliseren. “Delft, Amsterdam en
wanneer, kun je gaan afstemmen en samenwer-
arbeidstijden. Voor VWA-inspecteurs een leuke
Zwolle zijn gemeenten die succesvol bezig zijn”,
Delft doet het zo
ken.” Liesbeth praat uit ervaring. Op landelijk
verbreding van hun werkpakket. Bij de
weet Oosterom. “Met de uitkomsten willen we
Delft lijkt ook voortvarend op weg. Daar zijn
niveau is de VWA, als grootste rijkstoezichthou-
Arbeidsinspectie moesten ze even slikken.
straks toch een gemeentelijk protocol opstellen
verschillende beleidsafdelingen onderling bij
der, trekker voor het domein Horeca. Samen
Totdat duidelijk werd dat gestreefd werd naar
dat we landelijk kunnen aanbieden aan
elkaar te rade gegaan over uitstaande toezicht-
met twee andere rijksinspecties – de VROM-
kruisbestuiving. Zo hebben inspecteurs van de
geïnteresseerde gemeenten. Maar zover is het
plannen voor de horeca. In Delft is dus
Inspectie en de Arbeidsinspectie – is het
Arbeidsinspectie inmiddels – bij een deel van
nog niet. Het betreft hier ‘werk in uitvoering’,
inzichtelijk wie wat doet en wanneer samen-
afgelopen jaar gewerkt aan substantiële
het bedrijvenbestand – de controles op het
zeg maar. Uiterst boeiend om te volgen, hoewel
werking mogelijk is. Er is één aanspreekpunt
beperking van het aantal inspecties, overdracht
rookverbod op de werkplek van de VWA
alle drie de gemeenten heel verschillende
gecreëerd in de vorm van een persoon die alle
van taken en de oprichting van één overheids-
overgenomen.”
methoden hanteren.”
vragen op het gebied van gemeentelijke
loket voor de horecaondernemer.
inspecties kan beantwoorden, of eenduidig kan Gemeentelijke samenwerking
In Zwolle loopt een proef met het inrichten van
doorverwijzen. In Delft worden dus ook al
Interne afstemming
2008 zal in het teken staan van verdere
een gezamenlijke database, waarin voor 200
gecombineerde inspecties uitgevoerd. Overi-
Startpunt voor de VWA was een interne
taakoverdracht en het stabiliseren van onder-
horecaondernemingen wordt bijgehouden
gens wel met een belangrijk leermoment. Een
verandering. In 2006 zijn de VWA-inspecties op
linge afspraken. “Denk vanuit de horeca, niet
wanneer welke inspectie staat gepland. Doel is
gecombineerde inspectie in de vorm van een
elkaar afgestemd en aangepast. Liesbeth
alleen vanuit de wet, zou ik bijna willen zeggen.
optimale afstemming te bereiken tussen rijks-
vijfkoppig team van inspecteurs die weliswaar
Oosterom: “Vroeger werden onze drie vakgebie-
De samenwerking tussen VROM-Inspectie,
en gemeentelijke inspecties. De database is een
tegelijk, maar wel ieder op hun eigen vakgebied
den in de horeca – voedselveiligheid, veiligheid
Arbeidsinspectie en VWA staat voor 75 procent
tool uit de koker van het programma Vernieu-
kwamen controleren, maakte op ondernemers
van speeltoestellen en drank/horeca/tabak –
op de rit. Bij de VROM-Inspectie liggen nog
wing Toezicht. Het resultaat is nog niet bekend.
een nogal intimiderende indruk.
door aparte, gespecialiseerde inspecteurs
mogelijkheden, maar doordat de controles daar
In Amsterdam is de ‘startende ondernemer’ een
gecontroleerd. Nu kan dat in één inspectie.
(ook) door externe partijen, de waterleidingbe-
speerpunt in de strijd tegen de gemeentelijke
Meer informatie
Daarbij wordt het toezicht voortaan ingericht op
drijven, worden gedaan, vergt afstemming en
toezichtlast. Wie een horecaonderneming start,
Liesbeth Oosterom
basis van een risicoanalyse.” Toegewijde
overdracht van taken meer tijd.” Projectleider
kan bij één loket terecht voor vergunningen
E
[email protected]
horecaondernemers krijgen zo min mogelijk
Oosterom spreekt de voorzichtige hoop uit dat
inspecties en de inspecties die worden gepland
2008 misschien wel het jaar wordt van de
zijn zoveel mogelijk gecombineerd.
gemeentelijke samenwerking. “Want we weten allemaal dat minimaal de helft van de toezicht-
Zes tips voor optimalisering gemeentelijk toezicht in de horeca:
Gezamenlijk toezien
last wordt veroorzaakt door gemeentelijke
“Concreet betekent het dat wij de horecasector
inspecties. Dan hebben we het over zaken als
in categorieën hebben verdeeld: de drankensec-
brandveiligheid, milieuvoorschriften, bouwkwa-
gemeentelijke inspectieafdelingen bij
jaarlijks uitgevoerd worden en verdeel
tor, de fastfoodsector, de restaurantsector en de
liteit, openbare orde en veiligheid. De basale
elkaar;
deze evenredig over verschillende
hotelsector. Per categorie is het aantal bedrijven
wetgeving op deze gebieden is gelijkluidend,
(bij benadering) in kaart gebracht en het aantal
maar gemeentelijke verordeningen maken dat
noodzakelijke inspecties. Waar mogelijk is een
iedereen er eigen inspectieregels op nahoudt.
maak in een jaarplanning alle geplande
van rijksinspecties, bij goed nalevende
combinatie gemaakt.” Oosterom doelt daarbij
Dat maakt het zo lastig om met één oplossing
inspecties inzichtelijk en schat in welke
bedrijven kunnen volstaan met één
vooral op de nieuwe, intensieve samenwerking
de gemeentelijke toezichtlast te minimaliseren.
inspecties gecombineerd kunnen
tussen de VWA en de Arbeidsinspectie. “Dertien
Maar we werken er wél aan.”
worden;
6
1.
2.
breng vertegenwoordigers van
inventariseer onderling wie welke horeca-inspecties gepland heeft staan;
3.
4.
denk ook aan inspecties die niet
inspectiejaren; 5.
onderzoek of gemeenten, in navolging
horeca-inspectie per jaar; 6.
verplaats je in de ondernemer.
Dit is een uitgave van het Ministerie van Justitie
Wie zijn toch die toezichthouders en handhavers die zich professioneel bezighouden met de naleving van onze wet- en regelgeving? Waar zitten ze, wat zijn hun taken en verantwoordelijkheden? En waar liggen hun prioriteiten? Op deze plek steeds een portret van een collega, partner of medewerker, in de handhavingssector.
Persoonlijk portret
‘Er zijn duidelijke regels en de scheidsrechter beslist’ Onlangs werd Mirjam van Ewijk, handhavingscoördinator van de gemeente Zutphen, gevraagd welke competenties en kwaliteiten een handhaver eigenlijk moet hebben. “Toen ik daar over nadacht besefte ik hoe hoog de lat eigenlijk ligt. De moderne handhaver moet goed kunnen luisteren, beschikken over een flinke portie inlevingsvermogen en theoretische kennis. Een rechtlijnige en duidelijke scheidsrechter zijn.”
Mirjam langs de lijn bij de Apeldoornse voetbalvereniging Robur et Velocitas.
“De maatschappij verhardt en wordt steeds
goed te begrijpen zijn. We willen niemand tot
individualistischer,” zegt Mirjam. “Dat is voor
last zijn met overbodige regels, maar de
veel handhavers voelbaar. Een parkeercontroleur
maatschappij heeft nu eenmaal behoefte aan
Praten, schrijven, onderhandelen
krijgt soms behoorlijk wat over zich heen als hij
spelregels. Dat zie je bij ons ook terug in de
Via datzelfde adviesbureau is Mirjam in 2003 bij de
iemand bekeurt. Daar moet je maar tegen
dienstverlening van handhavers en toezicht-
gemeente Zutphen begonnen als handhavingscoör-
Langs de lijn
kunnen.” Handhavers worden dus vaak onder-
houders.”
dinator. “Eerst als externe en inmiddels in vaste
In het weekend staat Mirjam vaak langs de lijn
met resultaatgericht werken bij de overheid.”
haaks op individuele belangen. Daarom willen we in Zutphen met een zogeheten stadsetiquette nog eens uitleggen wat de regels zijn.”
dienst. Als handhavingscoördinator verzorg ik een
bij de Apeldoornse voetbalvereniging Robur et
bewondering voor ze. “Ik loop wel eens een dag
Brede horizon
gemeentebreed handhavingsprogramma.” Als het
Velocitas. Waar ze met veel enthousiasme haar
mee op straat en dan merk ik altijd weer dat het
Tijdens de laatste fase van haar rechtenstudie
programma is opgesteld, moet de invulling worden
drie voetballende zoons aanmoedigt en ook als
zwaar werk is. En niet altijd even aantrekkelijk.
vloog Mirjam als stewardess de wereld rond.
afgestemd met de verschillende afdelingen binnen
vrijwilliger haar steentje bijdraagt. “Ik draai
Je vraagt jezelf af: wat drijft deze mensen toch?
“Een leuke bijverdienste en ik heb er
de gemeente. “Iedere afdeling heeft echter een
regelmatig bardiensten en ben vorig seizoen ook
Idealisme speelt volgens mij een grote rol.”
tegelijkertijd mijn horizon letterlijk mee
eigen budget en takenpakket. Dat betekent dus
mee geweest op voetbalkamp. Erg leuk.
verbreed. Ik ben zo’n beetje overal geweest,
heel veel praten, schrijven en onderhandelen om
Kinderen hebben tijdens zo’n kamp de grootste
gewaardeerd, maar zelf heeft Mirjam juist veel
Meer service De adviserende rol die handhavers en toezicht-
‘Wat drijft deze mensen toch?’
houders hebben, maakt het werk erg aantrekke-
lol en slapen doorgaans niet voor vieren. Maar gelukkig zijn het de vaders die tot diep in de nacht de voetballertjes in het gareel moeten
lijk. “Ze kunnen ondernemers en burgers
van Japan tot Alaska.” Na afronding van haar
de plannen af te stemmen op de praktijk.”
informeren over de wet- en regelgeving. De
studie werkte ze als accountmanager bij een
Mirjam’s passie voor haar vak is zichtbaar in de
burger wil graag de regels naleven. Een
grote verzekeringsmaatschappij. “In die
manier waarop ze handhaving bij de burger,
Ook in haar vrije tijd wordt ze soms geconfron-
voorwaarde is dat men wel op de hoogte moet
functie was ik met name actief in de non-
toezichthouder en handhaver onder de aandacht
teerd met de verruwing van de maatschappij.
worden gebracht van de regels. Op die manier
profitsector. Uiteindelijk heb ik me gespeciali-
brengt. “Handhaving maakt onderdeel uit van een
“Als er dan zo’n overfanatieke ouder allerlei
krijgt het werk als handhaver ook een preventief
seerd in aansprakelijkheidskwesties bij
keten. Het is een middel om een doel te bereiken
krachttermen het veld in slingert komt de
karakter.” Een actueel thema in ons vak is
ziekenhuizen. Negen dienstjaren later ging ik
en geen doel op zich. Ik denk dat als iedereen de
handhaver in mij naar boven. Dan zeg ik: Ho ho,
‘minder regels en meer service’, weet Mirjam.
als adviseur aan de slag bij een organisatiead-
regels naleeft er meer samenhang en begrip
mag het even wat minder? Net als op straat zijn
“Daarbij gaat het er vooral om dat de regels
viesbureau. In die functie hield ik me bezig
ontstaat voor elkaar. Soms staat de wetgeving
er duidelijke regels en de scheidsrechter beslist.”
houden.”
Wet en werkelijkheid
Het Servicecentrum Handhaving behandelt (juridische) vragen uit de handhavingpraktijk. In ‘Wet en werkelijkheid’ lichten we er één vraag uit.
Wanneer kan een preventieve last onder dwangsom dan wel een preventieve last onder bestuursdwang worden aangezegd? Uit uitspraken van de Afdeling bestuursrecht-
genomen indien sprake is van een gevaar van
van duidelijkheid die uit het oogpunt van
Alle uitspraken zijn te vinden op
spraak van de Raad van State (zie onder andere
een overtreding van een concreet bij of
rechtszekerheid is vereist.
www.rechtspraak.nl.
de uitspraken van 25 januari 2007, LJN AV0228
krachtens de wet gesteld voorschrift die met aan
en van 11 januari 2006, LJN AU9388) blijkt dat
zekerheid grenzende waarschijnlijkheid zal
Zie voor een recent voorbeeld:
een besluit tot het opleggen van een preven-
plaatsvinden en indien die overtreding in het
Rechtbank Groningen, 19 oktober 2007,
tieve last onder dwangsom slechts kan worden
besluit kan worden omschreven met die mate
LJN-nummer BC3477.
7
april 2008
De Handhavingskrant mag best wat kritischer, vindt u, beste lezer. Die handschoen pakken we graag op in deze nieuwe rubriek Re:, waarin deskundigen zich uitspreken over handhavingsvraagstukken. In deze editie: Fred Kok, Bert Waijers en Chris Smit.
Aan:
Fred Kok; Bert Waijers; Chris Smit.
Onderwerp:
Kan er binnen het huidige stelsel van toezicht en handhaving effectief, efficiënt en doelgericht worden opgetreden tegen illegale, vervuilde grondtransporten?
Van: Fred Kok, secretaris van het Landelijk Overleg Milieuhandhaving RE: “In beginsel kunnen een decentraal en een centraal organisatiemodel even goed werken. Beide modellen hebben karakteristieke voor- en nadelen. De keuze is afhankelijk van de politieke waan van de dag, waardoor de overbekende slingerbeweging ontstaat. Belangrijker is de vraag of men het stelsel serieus neemt en energie wil stoppen in het goed functioneren ervan. Het gaat om medebewindstaken. Als de laissez faire houding van de laatste decennia doorgaat, dan wordt het moeilijk. Is de minister echter bereid sturing te geven aan de wijze waarop het medebewind inhoud krijgt, dan kan het huidige stelsel zeker voldoen. Geef ketengerichte stuurimpulsen en stap af van het dominante vergunninggebonden denken. Mijn conclusie is dat we te veel energie in de stelseldiscussie steken en te weinig in het functioneren daarvan.”
Van: Bert Waijers, Unitmanager Handhaving Omgeving bij de provincie Noord-Holland RE: “In het huidige stelsel van toezicht en handhaving kan pas effectief, efficiënt en doelgericht worden opgetreden tegen illegale, vervuilde grondtransporten als sprake is van uniforme dossiervorming, vergevorderde informatie-uitwisseling en nauwe samenwerking tussen de verschillende handhavende instanties. Vergevorderde keteninformatisering leidt tot een sterk verbeterd inzicht in de aard en omvang van het probleem, en in de rol van de verschillende actoren. De invloed die een verbeterde pakkans heeft op de door ondernemingen uitgevoerde kosten-batenanalyse is groter dan de invloed van de strafmaat. Als handhavende organisaties werken aan de effectiviteit en onderlinge communicatie, en dit gecombineerd wordt met een eenduidig beleid voor externe communicatie, dan behoeft het huidige stelsel van toezicht en handhaving naast bovenstaande maatregelen geen grootscheepse aanpassingen.”
Van: Chris Smit, coördinator Handhaving bij de DCMR Milieudienst Rijnmond RE: “Een goede, maar weinig efficiënte aanpak is een benadering met lapmiddelen als samenwerking, convenanten, en dergelijke. Een sterk verbeterde benadering is het versterken van regionale handhavingsorganisaties waar bijbehorende bevoegdheden aan worden gemandateerd. Onderbrengen van de versnipperde taken bij een regionale dienst, betekent dat vanuit de verschillende toezichtstaken zonder veel poespas een redelijk integraal beeld bij die dienst kan worden bereikt van de verschillende grondstromen. Dit aangevuld met wat extra analyse- en onderzoekscapaciteit, voorkomt zoeken naar een speld in een grondtransport.”
Nieuwe publicaties bZi
=VcY]VkZcZ[[ZXi
handhaving. HVbZclZg`Zc!YVVgo^ibjo^Z`^c HjXXZhkdahVbZclZg`Zc^cYZ]VcY]Vk^c\ lll#_jhi^i^Z#ca$gZX]ih]VcY]Vk^c\
www.vrom.nl
openbare ruimte, sociale zekerheid en verkeersWegwijzer omgevingsvergunning, module handhaving
De onderzoekers hebben vanuit elk afzonderlijk
Colofon De Handhavingskrant is een uitgave van het ministerie van Justitie. Deze krant wordt verspreid onder circa 60.000 bestuurders, ambtenaren en organisaties die professioneel actief zijn op het domein van de handhaving, met als doel om deze professionals te informeren over ontwikkelingen in de handhaving.
thema gekeken naar de specifieke vraagstukken met betrekking tot samenwerking. De cases spelen zich af op zowel gemeentelijk, regionaal als provinciaal niveau. Aan de hand van het onderzoek zijn aanbevelingen geformuleerd voor effectief en
=Zi:meZgi^hZXZcigjbGZX]iheaZ\^c\ZcGZX]ih]VcY]Vk^c\!dcYZgYZZakVc]ZiB^c^hiZg^ZkVc?jhi^i^Z! \ZZ[ij^ikdZg^c\VVc]Zi[VX^a^iZgZcYZegd\gVbbV=VcY]VkZcbZi:[[ZXi
efficiënt samenwerken, zowel in algemene zin als gericht op de specifieke thema’s. Het rapport is te
‘Samenwerken, daar zit muziek in’ Ministerie van Justitie, programma Handhaven met Effect
downloaden via
organisatie van de handhaving onder de
www.servicecentrumhandhaving.nl of aan te
Wabo en over de mogelijke gevolgen van de
vragen via tel. (070) 370 6644.
invoering van de wet. De module is gericht op de organisatorische kant en niet op de
Het bureau Andersson, Elffers, Felix (AEF)
Module Handhaving bij Wegwijzer omgevingsvergunning
handhaving. De wegwijzer is specifiek
bestaande samenwerkingsverbanden in de handhaving geïnventariseerd en daarbinnen
Ministerie van VROM
betrokken afdelingshoofden, teamleiders,
knelpunten, succesfactoren en (ongewenste)
VROM ondersteunt gemeenten bij de invoering
coördinatoren, beleidsmedewerkers en
neveneffecten geanalyseerd. Dit is gedaan
van de Wet algemene bepalingen omgevings-
projectleiders invoering handhaving Wabo.
aan de hand van acht thema’s en 37 cases. De
recht (Wabo) met een Wegwijzer omgevingsver-
De module is een gratis uitgave van het
thema’s zijn: achterstandswijken, georgani-
gunning. Onderdeel van de Wegwijzer is de
ministerie van VROM en gratis te downloa-
seerde criminaliteit, horecahandhaving,
module Handhaving.
den via www.vrom.nl.
integrale handhaving, milieuhandhaving,
De module Handhaving geeft informatie over de
heeft in opdracht van Handhaven met Effect
8
juridisch-inhoudelijke vraagstukken rond gericht op gemeenten, vooral op de
Aanmelding De Handhavingskrant is een gratis uitgave. Belangstellenden kunnen een abonnement aanvragen via
[email protected] of www.servicecentrumhandhaving.nl. De redactieraad is via ditzelfde adres te bereiken. De Handhavingskrant wordt ook meegezonden met Binnenlands Bestuur. Uitgave Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving, in het bijzonder het programma Handhaven met Effect. Tekst en vormgeving Chapeau Communicatie, Rijswijk
[email protected], Rijswijk Fotografie Tineke de Lange, Rotterdam Provincie Limburg Fleur Kooiman, Rotterdam Hans Tak, Rotterdam Druk DeltaHage, Den Haag Deze en vorige edities van de Handhavingskrant zijn te downloaden op: www.servicecentrumhandhaving.nl.
