Gehoord? Gezien?
1
Filmscènes
Je hoort vier muziekfragmenten. Zet het nummer van het fragment bij de juiste afbeelding.
2
De stomme film
De geschiedenis van de filmmuziek begint bij de stomme film (= beeld zonder klank). In 1895 wordt voor de eerste keer een film voor groot publiek getoond. Die is een uitvinding van de broers Lumière. Er is alleen een beeldband. Om toch wat geluid te voorzien, wordt er live muziek (meestal piano) gespeeld in de filmzaal. Kijk naar een stukje uit ‘The Kid’. Noteer drie kenmerken van een stomme film.
Charles ‘Charlie’ Chaplin (1888-1977) Brits artiest
• • • De geluidsfilm ontstaat in 1920. De filmstrook bevat nu naast de beeldband ook een geluidsspoor of soundtrack.
3
Waarom filmmuziek?
Filmmuziek wordt gebruikt om de sfeer van een film en de emoties van de acteurs te versterken. Je ziet het einde van de film ‘V for Vendetta’. De muziek die je hoort, werd speciaal voor deze scène gecomponeerd. Soms wordt ook gebruik gemaakt van bestaande muziek. 52
CADANS2_thema3-in the picture.indd 52
31/03/11 13:08
b Wat valt op in de uitvoering van dit lied? Omcirkel het juiste antwoord. • Het lied wordt begeleid door een voortdurend herhaald ritme / herhaalde melodie. • De strofe wordt gesproken / gezongen door één persoon / een groep. • Het refrein wordt gesproken / gezongen door één persoon / een groep. • Op het einde van het lied horen we een gitaarsolo / pianosolo.
ostinaat = een ritmisch of melodisch motief dat steeds herhaald wordt a capella = zingen zonder instrumentale begeleiding parlando = vertellend zingen
c Noteer de gebruikte klanken én het ostinaat uit de clip bij ‘We Will Rock You’. klank
1
2
3
4
d Bevatten de volgende nummers een ostinaat? Ja
Nee
Fragment 1 Fragment 2 Fragment 3 Fragment 4 Fragment 5 Fragment 6
Queen
Queen scoorde tientallen hits in de jaren zeventig, tachtig en negentig, waaronder ‘We Are the Champions’, ‘Bohemian Rhapsody’ en ‘Bicycle Race’. Zanger Freddie Mercury overleed in 1991 aan de gevolgen van aids.
(1970 ...) Br © Denis itse rockgroe p O’Rega n/Corb is
28
CADANS2_thema2-lets rock.indd 28
31/03/11 13:03
A
ids is een ernstige ongeneeslijke ziekte. Ze wordt veroorzaakt door het hiv-virus (hiv = human immunodeficiency virus, menselijk immuundeficiëntievirus). Dat virus vernietigt het afweersysteem van het lichaam. Hiv is een seksueel overdraagbare aandoening (soa) en kan ook via het bloed doorgegeven worden. Aids is de afkorting van acquired immunodeficiency syndrome.
Acquired (verworven) betekent dat de ziekte niet aangeboren is. Het woord ‘syndroom’ geef aan dat aids niet één ziekte is, maar een verzameling van ziektes die de patiënt krijgt omdat zijn afweersysteem verzwakt is. Om te tonen dat ze solidair zijn met patiënten met hiv of aids, dragen mensen weleens een rood lintje.
e Duid het juiste antwoord aan. Je kunt hiv oplopen door: uit hetzelfde glas te drinken als een drager van de ziekte. te kussen. seks te hebben zonder condoom met een drager van de ziekte. muggen die je prikken. een drager van de ziekte een hand te geven. bij een inspuiting naalden te gebruiken waar resten van besmet bloed op zitten. als baby al besmet te raken tijdens de zwangerschap. borstvoeding te krijgen van een mama die drager is van de ziekte. f
Je kijkt naar een fragment uit Live In 1992: Freddie Mercury Tribute Concert. Welk gevoel heb jij wanneer je naar dit fragment kijkt?
2
Popmuziek
Popmuziek is de afkorting van
.
Het is een verzamelnaam voor tal van bv. reggae, rap, hardrock, blues, RnB, disco, metal, techno, jump …
a Vul bij elke omschrijving de juiste muziekstijl in uit de opsomming hierboven. A Elektronische muziek
A 3
B
C
Ontstaan in Jamaica met als grootste promotor Bob Marley Vooral ritmisch gesproken teksten
B 6
C
29
CADANS2_thema2-lets rock.indd 29
31/03/11 13:03
D
Vindt zijn oorsprong in de muziek van de slaven
D 9
E
Rock met hardklinkende (distorted) E gitaren
F
2
Ontstaan in discotheken
4
F 7
G
Agressieve ritmes, zwaar versterkte elektrische gitaren en duistere tonen
H
G 8
Moderne zwarte popmuziek met wortels in de Amerikaanse soul en hiphop
H 1
5
b Kopieer de letters uit de genummerde vakjes in dit rooster en vul zo de zin aan. Op 12 april 1954 namen Bill Haley en zijn Comets ‘Rock around the clock’ op. Dat was het begin van de: -' 1
2
3
4
5
6
7
8
9
c Schrijf het nummer van elk muziekfragment bij de juiste muziekstijl. Muziekstijl
A
B
C
D
E
F
G
H
Fragment
Distorted is een geluidseffect bij elektrische gitaren, waarbij het geluidssignaal ‘overstuurd’ wordt. Daardoor krijg je een ‘scheurende’ klank.
30
CADANS2_thema2-lets rock.indd 30
31/03/11 13:03
3
Cup and table
a Plaats de beker omgekeerd, links, in het midden van de tafel. b Oefen het klankschema. t. c Voer het klankschema per twee tegenover elkaar uit. d Vorm ook eens een cirkel rond de tafel. Geef de beker telkens door aan je rechterbuur. 1
2
3 I I rechterhand tafel linkerhand tafel
4
I klap
I klap
I klap
I I met rechterhand beker naar het pauze beker aan de midden verplaatsen bovenkant vastnemen
I klap
I met rechterhand beker aan de linkerkant vastnemen
I I beker doorgeven met rechterhand op aan linkerhand tafel slaan
4
I beker tikken tegen handpalm linkerhand I beker omgekeerd rechts op tafel plaatsen
I rechterhand tafel
I beker omdraaien en aan de rechterkant tikken pauze
Table drum
Je tafel is je instrument; zorg dat er niets op ligt. S = Sla met beide handen op tafel. K = Klap in je handen. R = Sla met je rechterhand op tafel. L = Sla met je linkerhand op tafel. Voer de table drum als volgt uit: 1 pianissimo (pp) 2 crescendo, van pp naar f 3 forte (f) 4 fortissimo (ff) 1 I S
2 I K
© www.musicalfurnishings.com
3 I R
I L
4 I K
1 I R
2 I L
I K
3 I R
I L
4 I K
I K
17
CADANS2_thema1-klankbord.indd 17
31/03/11 12:59
In de kijker
Tristan en Isolde vs. Romeo en Julia Tristan en Isolde en Romeo en Julia gaan over onmogelijke liefdes. Op het einde sterven de geliefden in elkaars armen.
Tristan en Isolde is een legende.
Romeo en Julia is een vroege tragedie van William Shakespeare.
Richard Wagner schreef zijn opera ‘Tristan und Isolde’ naar deze legende.
Het is mogelijk dat William Shakespeare zich voor zijn Romeo en Julia op de legende van Tristan en Isolde baseerde.
Een legende is een verhaal dat wordt doorverteld over de generaties heen. De echtheid kan niet worden nagegaan. Een tragedie is een toneelstuk met een ongelukkig einde.
63
CADANS2_thema3-in the picture.indd 63
31/03/11 13:09
William Shakespeare wordt door velen beschouwd als de grootste Engelse schrijver ooit. Dat komt niet alleen door zijn literaire werken, maar ook door zijn sterke invloed op de Engelse taal. William Shakespeare (1564-1616) Britse toneelschrijver en dichter
R l ijk vernieuwer i Richard Wagner was een belangrijk in de muziek van zijn tijd. Zijn opera’s kregen de m meeste bekendheid. Richard Wagner (1813–1883) Duitse componist
Romeo + Juliet (1996) is de tiende verfilming in de geschiedenis van de Amerikaanse cinema van het gelijknamige werk van William Shakespeare. De film werd geregisseerd door Baz Luhrmann. a Luister naar het laatste stuk van ‘Liebestod’ uit Tristan und Isolde. Kijk aansluitend naar de laatste scènes. Zoek naar gelijkenissen en verschillen. Welke stukjes muziek komen volledig terug?
b Het eerste deel van de muziek bij de sterfscène uit de film is speciaal voor de film gecomponeerd. Voor het laatste deel is een bestaande opname van Wagners opera gebruikt. Welke muzikale kenmerken zorgen ervoor dat deze twee nummers samen horen? • • • •
64
CADANS2_thema3-in the picture.indd 64
31/03/11 13:09
5
Cup and table drum
Combineer de cup and table met de table drum. Hou dit schema aan: table drum cup and table (individueel = met eigen beker) table drum cup and table (met overbuur = wisselen van beker) table drum cup and table (doorgeven aan rechterbuur, beker nemen linkerbuur) table drum
4x 2x 4x 2x 4x 2x 4x
Creabende
Pacman Maak een klankband bij een computerspel. Maak groepen van drie of vier leerlingen. Iemand speelt het computerspel. a Zoek met je groep naar passende geluiden of effecten bij de verschillende moves. Noteer hieronder jouw geluiden. geluid of effect (vocaal of instrumentaal) 1
beginmuziek
2
Pacman eet bolletje
3
Pacman eet powerpil
4
Pacman eet spook
5
Pacman eet niets
6
spook eet Pacman
b Breng jouw uitvoering voor de klas. c Voer de opdracht klassikaal uit. De groepen klinken nu door elkaar.
vocaal = met de stem
18
CADANS2_thema1-klankbord.indd 18
31/03/11 12:59
Ingeblikt
1
Het popinstrumentarium
Noteer de cijfers van de instrumenten bij de juiste naam: klassieke gitaar
elektrische gitaar
folkgitaar
basgitaar
drumstel
digitale drum
multi-effectprocessor
digitale piano
synthesizer
microfoon
P.A.-installatie
monitorluidsprekers
mengpaneel
1
2
3
5
4
6
7
8
9
10
11
12
13
47
CADANS2_thema2-lets rock.indd 47
31/03/11 13:05
Ingeblikt
Lettersoep Welke woorden zoeken we? 1
een instrument, maar ook een klein broodje
2
een hoofdgedachte van een muziekstuk
3
Een koordirigent vindt er de begintoon mee.
4
Deze Russische componist schreef verschillende sprookjes*.
5
heel zachte dynamiek
6
heel sterke dynamiek
7
gezongen, grappig toneel met dans en gesproken tekst
8
In dit orkest spelen de wortelfluit en komkommerofoon.
9
de kern van een thema
10
een gezongen toneelstuk voor solostemmen, koor en orkest
E
PROKOFIEV
B O
M SI
IS
P
E
A
TI
P
TT
RK
RE
VO
PE
EM
MO O
ST
S
M
B
FORTISSIMO
E
A
EM
TH
K
G
RA
E OP
THE VEGETABLE ORCHESTRA
N IA
G
E
EF
O
COL
PIC
* Alleen voor wie ‘In de kijker’ gemaakt heeft.
23
CADANS2_thema1-klankbord.indd 23
31/03/11 13:00
