De familiebank - vanaf 2013

De familiebank - vanaf 2013 Inleiding Sinds 01-01-2013 moet iedere nieuwe lening t.b.v. de eigenwoning worden afgelost, met uitzondering van situaties die vallen onder het overgangsrecht . Omdat banken steeds minder mogen en willen verstrekken ten opzichte van de waarde van de woning moet er eigen geld aanwezig zijn bij de aankoop van een woning. In het jaar 2013 mag er 105% van de waarde van de woning worden verstrekt door geldverstrekkers. De komende jaren is dit per jaar aflopend met 1% per jaar. Het gevolg is dat kandidaat-kopers steeds meer eigen geld moeten hebben om een woning aan te kunnen kopen. Ouders kunnen hun kinderen helpen met het lenen van een bedrag om het te lenen bedrag bij de geldverstrekker te verlagen. Er is een voordeel voor zowel de ouder als voor het kind te behalen. Momenteel (okt. 2013) is de rente die er wordt vergoed op de spaarrekening erg laag. Als ouders spaargeld hebben en dat staat op de spaarrekening tegen ca. 1,5% dan is het rendement zeer laag. Zeker als het vermogen boven de vermogensvrijstelling komt (2013: € 21.139,= p.p.) en wanneer er rekening wordt gehouden met de inflatie kan er worden gesteld dat het vermogen zelfs minder waard wordt. Een goede mogelijkheid voor zowel ouder als kind is om een zakelijke overeenkomst te sluiten. Het kind leent geld van zijn of haar ouders. Er zijn meerdere uitgangspunten mogelijk:   

Ouder besluit af te zien van rente Ouder besluit gelijk gecompenseerd te willen worden Ouder wil een hogere vergoeding

Bij alle drie de uitgangspunten is er voor het kind winst te behalen. Het spreekt voor zich dat het voordeel van het kind groter wordt naarmate de ouder minder rente wil ontvangen. De rente die het kind betaalt aan zijn ouder is fiscaal aftrekbaar. Er is sprake van een rente ten behoeve van een eigenwoningschuld en het is niet verplicht dit bij een hypotheekverstrekker te lenen. De rente die de ouder ontvangt is onbelast. Bij het kind van de lening in Box I als eigenwoningschuld. Bij de ouder valt het geleende bedrag onder de grondslag van het vermogen in Box III, net als het spaargeld deed. De ouder dient boven de vrijstelling dan ook rekening te houden met 1,2% vermogensrendementsheffing. Hilgersom Financieel Advies & Planning | Plein 1957 - 27 A | 2295 PK Kwintsheul | Tel: 0174-220013 | AFM 12019344 [email protected] | KvK Den Haag 27323428 | NL14 ABNA 0489 6559 20 | Kifid 300.013702 | Pagina 1 van 6

Vormvereisten 

Er moet een leningovereenkomst zijn gesloten dat aan de fiscale voorwaarden voldoet, waaronder het duidelijk formuleren van de opeisbaarheidsgronden.



De rente die er in rekening wordt gebracht dient zakelijk te zijn. Deze is veelal 6%. In dit document houden we deze rente aan als norm. Onder omstandigheden is een hogere rente mogelijk.



Het kind moet aan het einde van een jaar aangeven wat de resterende schuld is en de ouder moet dat ook doen. De lening moet bij de Belastingdienst worden aangemeld om in aanmerking te komen voor rente-aftrek.



De betalingen moeten daadwerkelijk plaatsvinden en mogen niet verrekend worden.



De schenkingen die de ouder voornemens is te gaan doen mag niet contractueel vast liggen, omdat de Belastingdienst andere deze toezegging ziet als schenking nu ineens waarbij de betaling uitblijft.



De lening moet worden afgelost. Dit is mogelijk om te doen o.b.v. annuïteitenbasis of op lineaire basis. Wij zijn voorstander van aflossen op basis van annuïteiten.



De lening is bestemd voor de aankoop van een eigenwoning of ten behoeve van het financieren van een restschuld die overblijft na verkoop van een eigenwoning of een combinatie hiervan. Indien het een combinatie betreft dienen er 2 separate overeenkomsten te worden gesloten.



Het is mogelijk om te werken met een maandelijkse en jaarlijkse annuïteit. Om aansluiting te zoeken bij de lening van de “normale geldverstrekker” en ten behoeve van de eenvoud voor de Belastingaangifte adviseren we een maandelijkse annuïteit te kiezen.

Afsluitkosten Het is mogelijk om afsluitkosten in rekening te brengen bij het afsluiten van een lening aan het kind. Het maximale percentage aan fiscaal aftrekbare afsluitkosten bedraagt 1,5% van de lening. Deze afsluitkosten zijn voor het kind dus aftrekbaar. Wanneer de ouder direct deze afsluitkosten terugschenkt binnen de schenkvrijstelling is het voordeel vaak 42% van het in rekening gebrachte bedrag aan afsluitprovisie. Een leuk voordeel om niet zomaar te laten liggen. Voorbeeld: Ouder leent een bedrag van € 30.000,= aan het kind. Dit als een aanvullende lening naast een lening bij een “normale” geldverstrekker. In het voorbeeld in dit document en de bijlage gaan we uit van een looptijd van 30 jaar. Kortere looptijden zijn ook mogelijk.

Hilgersom Financieel Advies & Planning | Plein 1957 - 27 A | 2295 PK Kwintsheul | Tel: 0174-220013 | AFM 12019344 [email protected] | KvK Den Haag 27323428 | NL14 ABNA 0489 6559 20 | Kifid 300.013702 | Pagina 2 van 6

De aflossingsvorm: annuïtair In de bijgaande bijlage is een bestand opgenomen dat het verloop van een lening van € 30.000,= aangeeft, op basis van een looptijd van 30 jaar. Dit schema gaat uit van normale aflossing en niet van aanvullende aflossing. Het verloop van de lening is ook inzichtelijk. Duidelijk is dat er iedere maand door het kind een vast bedrag moet worden betaald. Dit bedrag bestaat uit een deel rente en een deel aflossing. Dit is “de annuïteit”. Hoe werkt het voordeel precies? Het kind betaalt een relatief hoge rente aan de ouder. De ouder wil deze hoge rente niet (volledig) ontvangen. De ouder schenkt het overtollig ontvangen bedrag terug. Het kind kan de betaalde rente volledig aftrekken van de inkomstenbelasting. Over de betaalde rente krijg het kind belasting terug. In dit document gaan we uit van een kind dat 42% fiscaal voordeel heeft. Hierdoor kost de lening het kind niets of zeer weinig. In de bijlage staat welke rente en aflossing er maandelijks verschuldigd is. Familiaire kwesties: Vaak is het zo dat ouders meer kinderen hebben. En dat de andere kinderen niet benadeeld moeten worden door het verstrekken van de lening aan één van de kinderen. Om deze reden moet de familiebank ook “zakelijk” worden afgesloten. Hiermee wordt bedoeld dat het kind de ouder moet compenseren voor de rente die de ouder ook op de spaarbank had gekregen. Zo beredeneerd is het zo dat het kind eigenlijk een andere spaarbank is voor de ouder dan de gewone bank. Dat wil zeggen dat de ouder per saldo de rente overhoudt die de ouder normaal ook had ontvangen bij de spaarbank. Het voordeel van deze compensatie is dat het vermogen van de ouder toeneemt op eenzelfde wijze als dat er anders ook zou zijn gebeurd. Het gaat vaak niet om heel grote bedragen, maar uitgaande van een looptijd van 10 jaar en een rente van 1,5% dan loopt het op tot meer dan 15% (rente op rente) over het geleende bedrag. Het vermogen zou – wanneer het geld niet was uitgeleend – derhalve vanwege rente meer dan 15% zijn gegroeid. Dit bedrag zou onderdeel zijn van de erfdelen van de andere kinderen. Om de andere kinderen nooit iets tekort te kunnen doen adviseren we altijd om de rente die de ouder normaliter zou hebben ontvangen bij de bank ook achter te houden. Het is immers een zakelijke overeenkomst en het kind heeft al voldoende voordeel bij de familiebanklening. Uiteraard kan hiervan worden afgeweken en worden afgezien van enige opbrengst op de lening.


Meer schenken dan de betaalde rente: Afhankelijk van het geleende bedrag en het bedrag dat er wordt teruggeschonken kan er ruimte overblijven ten aanzien van de schenkvrijstelling. Het is dan mogelijk om een aanvullend bedrag te schenken zonder schenkbelasting te hoeven betalen. Dit kan dan bijvoorbeeld een stuk aflossing (kwijtschelding) zijn van de lening. Anderzijds kan het ook worden gebruikt voor de aflossing van de lening bij de bank. Dit is immers de lening die het kind meer kost dan de lening van ouder aan kind. Daarnaast hoeft de rente en de aflossing van de lening aan het kind niet te worden herberekend. Bij aflossing van de lening van de “normale” geldverstrekker zal de geldverstrekker de rente en aflossing zelf herberekenen. Dit voorkomt onnodig ingewikkelde administratie. Indien dit gewenst en mogelijk is, dan kan (een deel van) de hoofdsom kwijt worden gescholden. Het is mogelijk gebruik te maken van een hoge schenkvrijstelling wanneer het kind een schenking gebruikt voor aflossing van een eigenwoning schuld. Wij informeren graag over de mogelijkheden om een kind geld te schenken binnen de vrijstellingsmogelijkheden. Het is al enige jaren mogelijk flinke bedragen te schenken wanneer het de aankoop van een woning betreft. Sinds kort geldt ook de mogelijkheid om aanvullend belastingvrij te schenken wanneer het geld wordt gebruikt voor aflossing van een eigenwoningschuld. Overlijden van de ouder: De lening wordt gezien als onderdeel van het vermogen van de ouder. Bij het overlijden van de ouder kan de lening die er uitstaat worden verrekend met het erfdeel van het kind. Als er meerdere kinderen zijn en het vermogen is niet heel groot van de ouder, dan moet ervoor worden gewaakt dat de andere kinderen hun erfdeel niet kunnen krijgen. Stel dat het vermogen van de ouder € 60.000,= is en er 3 kinderen zijn. De ouder besluit om € 30.000,= uit te lenen aan 1 kind. De ouder overlijdt. Ieder kind erft € 20.000,=. Er is echter maar € 20.000,= op de spaarrekening aanwezig. Dit kan problemen opleveren voor het kind dat het bedrag heeft geleend. Deze wordt geacht iedere broer of zus € 5.000,= te betalen. Overige mogelijke voordelen: Geldverstrekkers baseren het rentetarief op de hoogte van de verstrekking ten opzichte van de waarde van de woning. Omdat “de top” van de lening niet bij de normale geldverstrekker wordt gefinancierd is het mogelijk dat over de gehele hypotheek verkregen bij deze geldverstrekker een lager rentetarief wordt gerekend. Vaak vindt er een renteafslag plaats wanneer er bijvoorbeeld bij de geldverstrekker minder wordt geleend dan 100% van de waarde van de woning en vervolgens minder dan 90% of minder dan 75% van de waarde van de woning. Hilgersom Financieel Advies & Planning | Plein 1957 - 27 A | 2295 PK Kwintsheul | Tel: 0174-220013 | AFM 12019344 [email protected] | KvK Den Haag 27323428 | NL14 ABNA 0489 6559 20 | Kifid 300.013702 | Pagina 4 van 6

Afhankelijk van de grootte van de totale lening en de lening van de ouder naar het kind kan hier dus een extra voordeel behaald worden. Dit geldt niet voor hypotheken die zijn verstrekt onder NHG-voorwaarden, deze leningen kennen hun eigen tarief. Verder geldt: Wanneer we het kopen van een eigenwoning en het aflossen van de eigenwoningschuld zien als een goede investering is dit een goede manier om het kind te helpen met het opbouwen van vermogen Risico’s voor de ouder: De lening wordt vaak onderhands uitgeleend. Dat wil zeggen dat bij verkoop van de woning de ouder erop moet vertrouwen dat het kind de resterende hoofdsom ook daadwerkelijke aflost. Of dit mogelijk is, is afhankelijk van de opbrengst van de waarde van de woning. Het uitgeleende bedrag is niet zomaar opeisbaar. Het moet dus vrijwel zeker zijn dat het geleende bedrag in de nabije toekomst niet ineens nodig zal zijn voor andere doeleinden. Risico’s voor het kind: De schenking van de rente van ouder aan kind kan nergens vast worden gelegd. Wanneer de ouder besluit om geen rente meer terug te schenken, dan zijn de lasten voor het kind vaak hoger dan wanneer een lening bij een normale geldverstrekker zou zijn verkregen. Diensten van Hilgersom Financieel Advies & Planning: Wij zorgen onder andere voor de volgende zaken: 

Het doorrekenen van het verloop van de lening voor zowel ouder als kind



De belastingaangifte van het kind (verzoek voorlopige aanslag en definitieve aangifte) in het jaar van afsluiten van de lening



Het melden van de leninggegevens aan de Belastingdienst



Het opstellen van een de leenovereenkomst



Het informeren en adviseren omtrent de familiebanklening in de persoonlijke situatie, controleren doelstellingen en bespreken aandachtspunten.



Het geven van de juiste instructies ten aanzien van het betalen van de bedragen (rente, aflossing, schenking) door zowel ouder als kind om recht te doen aan de gezamenlijke doelstellingen van de leenovereenkomst.


Conclusies: Het is in vele opzichten een zeer interessante mogelijkheid om gebruik te maken van de familiebankconstructie, met name voor het kind. Het voordeel zit in het feit dat de lening bij de ouder, afhankelijk van de doelstellingen van de ouder, geen geld kost en zelfs geld kan opleveren. De familiebank is geen lastige constructie en goedkoop en snel te realiseren.

Bijlage: Uitgewerkt voorbeeld van het maandelijkse verloop van een familiebanklening met een looptijd van 30 jaar en een rentepercentage van 6%, uitgaande van 42% fiscaal voordeel voor het kind, zonder aanvullende aflossingen. Uitgangspunt is dat de ouder slechts gecompenseerd wil worden voor de vermogensrendementsheffing die de ouder betaalt over het uitgeleende bedrag (1,2%).

Aan de informatie in dit document kunnen geen rechten worden ontleend. Dit document is opgesteld door J.M. Hilgersom FFP, gecertificeerd financieel planner, okt. 2013


De familiebank - vanaf 2013

Recommend Documents