de Dukenburger Info-magazine voor Dukenburg
2e jaargang nr. 2 - maart 2009
Nijmegenaar van het jaar
Saïd Achouitar
Burgemeester Thom de Graaf Tolhuis-Teersdijk Zwanenveld Lankforst Meijhorst Aldenhof Malvert Weezenhof De Zevensprong
Colofon
Lezersoproep voor nieuwe rubriek
De Dukenburger is een onafhankelijk blad voor het stadsdeel Dukenburg. Het verschijnt acht keer per jaar. Het blad wordt gratis verspreid. De Dukenburger is mede mogelijk gemaakt door de gemeente Nijmegen en de werkgroep Communicatie van de Zevensprong
Om te voorkomen dat de plannen van de redactie voor een nieuw rubriekje te veel mensen uit het netwerk van de redactieleden en de vormgeving voor het voetlicht brengen, hierbij een oproep aan alle Dukenburgers en anderen, waarvan velen blijk hebben gegeven enthousiaste lezers te zijn van dit blad.
Adres
Meijhorst 70-39, kamer 1.093 6537 EP Nijmegen Telefoon: (024) 344 96 95 E-mail:
[email protected] Internet: www.dedukenburger.nl
Redactie
René van Berlo (eindredacteur) Hans van Gennip Janwillem Koten Hette Morriën Bart Noordijk Theo Vermeer
Foto’s
Ron Disveld / fotoxtra.nl en anderen (zie bij de artikelen)
Vormgeving
Meld ons uw/jouw naam en telefoonnummer of e-mailadres als u/jij straks denkt: ‘ja, dát vind ik perfect passen bij de kop / de titel / het item van deze nieuwe rubriek.’ Iemand van de redactie en een fotograaf maken vervolgens een afspraak voor een gesprek over uw/jouw persoonlijke invulling. In overleg een mooie foto erbij… en dan de plaatsing afwachten! Het is natuurlijk ook mogelijk om zelf in de pen te klimmen of via e mail te reageren. Wie het eerst komt, die het eerst maalt, luidt het gezegde, dus wie snel reageert wordt als eerste gekozen. De Dukenburger komt acht maal per jaar uit, dus als er honderden aan-
René van Berlo Peter van den Braak
Productiemanager Peter van den Braak
Drukwerk
Senefelder Misset Doetinchem
Oplage
12.000 stuks
Bezorging
Op alle adressen in Dukenburg met uitzondering van de adressen met een NEENEE-sticker door Tip Top Verspreidingen bv. Klachten over bezorging: telefoon (0485) 31 90 50 of www.tiptopbv.nl. Het blad is gratis verkrijgbaar bij Bibliotheek Zwanenveld, Informatheek Meijhorst en Hubo Malvert
Volgend nummer
Verschijnt op 18/19 april 2009
Foto voorpagina
Nijmegenaar van het jaar Saïd Achouitar en de jongeren van het project Futsal Chabbab in Sporthal Meyhorst (Foto: Ron Disveld)
2
Benieuwd geworden naar de rubriek? Naar de kop, de titel, het item? Het is: ‘Ik geloof in …’ Op de stippellijn kan van alles komen te staan, ook de voor de hand liggende religieuze of spirituele invulling. De één zal zeggen: ‘Ik geloof in mijzelf’, een ander ‘in mediteren’. Wat te denken van ‘werk’, ‘zingen’, ‘studeren’, ‘sport’, ‘de natuur’, ‘mijn partner’? Ook ouders, kinderen, vrienden, bekenden kunnen een bron van inspiratie zijn en op hun beurt meedoen. Laat uw/jouw fantasie maar eens werken. ‘Humor’, ‘respect’, ‘dromen’, ‘een betere wereld’, ‘onze carrière’ (van twee verwante zielen bijvoorbeeld). ‘Ik geloof in de zin van het leven.’ Er is zó veel mogelijk als je er over gaat nadenken. Misschien is er zelfs een wijkbewoner die het aandurft te zeggen: ‘Ik geloof in Dukenburg.’ De redactie
‘Geachte redactie...’
Correspondenten
Tolhuis-Teersdijk: Harry Kip Zwanenveld: Léon van Kempen Lankforst: Janwillem Koten a.i. Meijhorst: Peter van den Braak Aldenhof: Caren van Dijk Malvert: Helmie Cornelissen Weezenhof: Gaby Petermann-van Bon Staddijk en sport: Rob de Ruiter Zevensprong: Hans Veltmeijer
meldingen binnenkomen, kan het even duren voordat er wat gebeurt.
Novio
Graag wil ik reageren op de Dukenburger van februari 2009 en mij aansluiten bij de actie van mevrouw Bosma uit de Meijhorst om lijn 2 weer in de Burchtstraat te krijgen en bij het Valkhofmuseum. In het verleden heb ik diverse keren contact gezocht met Novio om problemen zoals het niet op tijd beschikbaar zijn van het busboekje aan te kaarten, maar de antwoorden waren allesbehalve klantvriendelijk en daardoor ontbreekt mij nu de moed om onderstaande klachten rechtstreeks aan Novio te melden. Ik zou het zeer op prijs stellen als u dit als vertegenwoordiging van een groep mensen zou willen doen. 1) Lijn 2 weer op zijn minst naar het Valkhofmuseum via de Burchtstraat laten rijden. 2) Op busstation Brabantse Poort leesbare bestemmingsborden plaatsen. De borden die bovenop de abri’s zijn gemonteerd, zijn met te kleine letters uitgevoerd waardoor ze letterlijk onleesbaar zijn. 3) Een beter leesbaar busboekje met, zoals het altijd was, een flap aan de kaft, waar de los bijgeleverde plattegrond achtergestoken kan worden, zodat deze niet altijd op de grond hoeft te vallen. Waarom is de tekst zo slecht leesbaar gemaakt met al die zinloze blauwe balken? Kan Novio zijn nieuwe ideeën niet eerst toetsen bij de ouderen, die juist vaak op
busvervoer zijn aangewezen? Wij ouderen hebben helaas problemen waar jongeren geen idee van hebben. 4) Instructies aan de chauffeurs om de bus zo dicht mogelijk bij het perron of stoeprand tot stilstand te brengen. Ik ben 74 jaar en zeer slecht ter been. Ik loop met een stok, dus zichtbaar moeilijk! Ik heb heel veel moeite met in- en vooral uitstappen. Het overkomt mij herhaaldelijk dat ik met de grootste moeite en dus veel pijn moet in- en uitstappen omdat de de bus zover van de stoep of het perron afstaat dat ik vanaf het wegdek de opstap moet maken en, wat nog veel erger is, bij het uitstappen het wegdek moet zien te bereiken. Als ik bij het instappen hierover iets zeg tegen de chauffeur krijg ik altijd een vervelende reactie. De een zegt: ‘Nee dan scheurt de bus van onderen.’ De ander zegt: ‘Dan moet u eerst de perrons laten verlagen.’ Weer een ander zegt: ‘Ik heb er zelf ook last van.’ Maar nooit, nooit enig begrip. Dit overkomt mij bij haltes waar andere chauffeurs hun bus normaal tot stilstand brengen. (...) Mevrouw W. van Geest
Naschrift redactie: Wij hebben Novio om een reactie gevraagd, maar Novio heeft hierop niet gereageerd. de Dukenburger - maart 2009
In dit nummer:
NIEUWS UIT DE WIJKEN
Saïd Achouitar en zaalvoetbal voor jongeren Saïd Achouitar is Nijmegenaar van het jaar geworden. Acht jaar geleden is hij in Heseveld begonnen met zaalvoetbal voor jongens die een duwtje in de goede richting konden gebruiken. Zijn aanpak, met als overkoepelende naam Futsal Chabbab, bleek een doorslaand succes. Nu wordt in vijf Nijmeegse wijken gezaalvoetbald en er is een competitie tussen die wijken. In Dukenburg zijn ook projecten gestart. Een interview over spelenderwijs verwerven van zelfrespect.
4
‘Wij hebben één probleem: ons voortbestaan’ ‘We wonen op een van de mooiste plekjes van Nijmegen.’ Dat is de mening van Jopie Dorland en Jana Kortenray, bewoners van woonwagencentrum Teersdijk. Ze zijn strijdbaar: ‘Als de gemeente ons uit elkaar wil halen, dan pikken wij dat niet.’
6
De Berendonck Het is een opvallend winterseizoen geweest in de Berendonck. Genoten kon worden van dit prachtig besneeuwde en berijpte recreatiegebied. Voor veel Dukenburgers een koud, maar mooi ommetje dichtbij huis. De grote ijsvlakte, waar een enkeling toch de waaghals op de schaats uithing en met zijn leven speelde, de borden gevaarlijk ijs negerend.
Burgemeester Thom de Graaf over Dukenburg Thom de Graaf is nu zo’n twee jaar burgemeester van Nijmegen. Zijn vader was ook al burgervader van onze stad in de jaren zeventig, de tijd waarin Dukenburg werd gebouwd. Thom de Graaf hecht veel waarde aan burgerparticipatie en saamhorigheid. Wat vindt hij van het samenleven en het sociaal klimaat in Dukenburg? Een uitgebreid interview vindt u op bladzijde
12
Er bestaan plannen om het openbaar kunstbezit ook in Dukenburg een oppepper te geven. Daarom is het niet zo gek om eens stil te staan bij wat er in Dukenburg al ís aan fraais in de buitenlucht. Maar ook openbare ruimtes en de naaste omgeving van Dukenburg zijn rijk aan kunst op straat. Zie bladzijde
16
de Dukenburger - maart 2009
Tolhuis-Teersdijk
25
Zwanenveld
26
Lankforst
28
Meijhorst
30
Aldenhof
32
Malvert
33
Weezenhof
34
Zevensprong
36
En verder:
10
Kunst op straat
Dukenburg algemeen 24
Column Martien de Goeij Interview Angélique v/d Heijden Denk jij buiten je INBOX? Column Joska van der Meer Website Meijhorst maisonnettes Sportpagina: HCQZ Alleen in Dukenburg Dukenburg Presenteert 15 jaar Jongeren deel 3: Buurtrangers De kogel uit de Dukenburger klei Dieren in Dukenburg Politieberichten Nieuw perspectief voor jongeren WoonGenoot Prins Mauritsschool Zwanenveld Tandem Agenda Theater voor moeders en dochters Belangrijke nummers Oude foto’s van Dukenburg Foto van de maand Kinderpagina: babbels en krabbels
8 8 9 14 14 15 18 20 21 22 23 38 38 39 40 41 41 42 42 43 43 44 3
Saïd Achouitar: ‘Als je ergens in gelooft, dan is niks onmogelijk’ Door zaalvoetballen naar zelfrespect
Saïd Achouitar (27) is Nijmegenaar van het jaar geworden. Acht jaar geleden is hij in Heseveld begonnen met zaalvoetbal voor jongens die een duwtje in de goede richting konden gebruiken. Zijn aanpak, met als overkoepelende naam Futsal Chabbab, bleek een doorslaand succes. Nu wordt in vijf Nijmeegse wijken gezaalvoetbald en er is een competitie tussen die wijken. In ons stadsdeel zijn ook projecten gestart. Dit interview gaat over hoe jongeren spelenderwijs zelfrespect verwerven. In september is een project begonnen voor Aldenhof, Malvert en Meijhorst. Er is maar plaats voor 25 jongens, maar er zijn er nu al veertig, zo veel belangstelling is er. De jongens melden zichzelf aan, ze horen dat van anderen. Tweemaal in de week trainen ze, op woensdagmiddag voor 9- tot 12-jarigen en op zondag zijn de 13- tot 16-jarigen aan de beurt. Daarnaast krijgen de jongens een keer per week huiswerkbegeleiding. Wie een goed rapport heeft, hoeft niet naar huiswerkbegeleiding. Wie nog dingen kan verbeteren, gaat er wel naar toe. De huiswerkbegeleiding vindt plaats in samenwerking met het Kandinsky College. Stagiairs van de pabo verzorgen de begeleiding. Het is een misverstand dat Futsal Chabbab alleen voor Marokkaanse of allochtone jongeren zou zijn. Er spelen ook autochtone jongens mee. De teams zijn gemengd, ze vormen een afspiegeling van de wijk. Iedereen is welkom. Saïd Achouitar: ‘Afkomst is onbelangrijk, het gaat er om of het een jongen is, die ik kan helpen.’ Er wordt Nederlands gesproken. Als het nodig is, kan worden overgeschakeld in de straattaal. De jongens denken dan ‘Hij heeft ons door!’
Méér dan de bal
‘Voetbal is voor ons hét middel om contact met de jongens te leggen. We luisteren goed naar ze, we komen met hen aan de praat. Dan leer je hun behoeften kennen en van daaruit kun je dan een plan maken en een aanbod doen. We stimuleren dat ze zich beter gedragen in de wijk en dat ze hun best doen op school. Ze krijgen van ons te horen: “We willen dat je je diploma haalt.” De ouders dromen hier ook van, daarom betrekken we ouders er ook bij. Hun aantal groeit wekelijks.’ ‘We praten voor en na de training met ze, soms wordt iemand apart genomen. Andere 4
de Dukenburger - maart 2009
bode, ze vertellen thuis enthousiaste verhalen. Ouders komen steeds vaker kijken. Je hoort ze dan tegen hun zoon zeggen: de begeleider is als een oudere broer van je, je moet naar hem luisteren!’ Na afloop van de training of de wedstrijd spreken het begeleidingsteam de jongens door en gaan ze na of ze op de goede weg zitten.
Prikken
Saïd Achouitar speelt met jongeren ‘Futsal Chabbab’ in Sporthal Meyhorst clubs leggen alleen de bal op de middenstip, wij hebben ook een maatschappelijke taak. We vragen: Hoe gaat het op school? Hoe gaat het in de wijk? Is er wat positiefs of negatiefs gebeurd? Het praten gaat op een vanzelfsprekende, natuurlijke manier. De training en het spelen is voor de jongens heel belangrijk. Ze boeken voetbaltechnische vooruitgang. In het begin zijn de jongens vaak verlegen, maar ze gaan steeds meer open en ze nemen steeds meer verantwoordelijkheid.’
Verwachtingen
Futsal Chabbab werkt met duidelijke regels. ‘We zeggen: dit verwachten we van jullie, dít kun je van ons verwachten. Het is niet vrijblijvend. Wie niet kan komen, moet afbellen.‘ ‘Onze boodschap aan de jongens is steeds: “Gedraag je in de wijk, heb respect voor elkaar, heb respect voor ouderen.” Ze krijgen van ons een compliment als ze dingen goed doen. Als ze iets verkeerds doen, krijgen ze op hun don-
Futsal Chabbab De internationale naam voor zaalvoetbal is futsal. ‘Futsal’ is afgeleid van de Spaanse woorden ‘futbol’ (voetbal) en ‘sala’ (zaal). ‘Chabbab’ betekent ‘jongeren’. Futsal Chabbab richt zich op jongens van 9 tot 16 jaar. Ze worden opgevoed en door deze moeilijkste periode geleid. Er lopen gesprekken met het ROC-Nijmegen om ook voor 16-plus met een programma te komen. Daarbij gaat het om begeleiding richting dide Dukenburger - maart 2009
der. Deze aanpak kweekt zelfvertrouwen. We zijn kritisch op het negatieve; we benadrukken het positieve: “Als je er voor werkt, dan kun je het positieve bereiken.”’
Saïd Achtouitar legt uit: ‘De jongens hebben duidelijkheid nodig, dat krijgen ze van huis of op straat vaak niet mee. We helpen hen die te vinden. We benadrukken het goede, we werken vanuit de mogelijkheden van jongens. De jongens zijn niet dom. Ze zitten vol talent, je moet er alleen doorheen prikken. En we hebben de prikmechanismen te pakken. Dat zijn: duidelijkheid scheppen, respect tonen, structuur bieden en veel herhalen.’ Vanuit de universiteit wordt nu een methode Saïd ontwikkeld waarin alle succeselementen zijn uitgewerkt, zodat deze aanpak ook in andere steden gevolgd kan worden.
Er is een competitie tussen de vijf Nijmeegse wijken. Daarbij gaat het niet alleen om te winnen. De jongens kunnen ook punten verdienen met fair play. Ze krijgen pluspunten als ze sportief spelen en als ze zich gedragen bij winkelcentra en in de wijk. Daarbij hoort ook zich gedragen ten opzichte van ouderen.
Het doel is dat de jongens doorstromen naar een vereniging voor zaalvoetbal. Als de contributie voor hen niet op te brengen is, dan zijn daar regelingen op aan te spreken. Sommige jongens zijn kampioen geworden en hebben in het Nederlands elftal gespeeld. Deze voorbeelden werken aanstekelijk: ‘Kijk maar wat je kunt bereiken, maar je krijgt niks cadeau!’
Oudere broer
Binding
‘De leiding moet boven de groep staan en zich tóch kwetsbaar durven opstellen. Het gaat om de manier waarop je het brengt. Wat je zegt, moet realistisch zijn, roepen om te roepen werkt niet. De jonge spelers kijken tegen ons als begeleiders op. De jongens vinden het belangrijk dat je de straattaal begrijpt en spreekt.‘ ‘Ouders horen en zien hoe we met hun zoon bezig zijn. De kinderen zijn een soort postploma en baan. Er is ook belangstelling om voor meiden met zaalvoetbal te starten. Er wordt nog gezocht naar financiën. De projecten worden gesubsidieerd door de gemeente en door de woningcorporaties Talis, Portaal en Standvast. Eén derde deel moet uit particuliere middelen worden betaald. Saïd probeert daarom voor Futsal Chabbab gelden te werven. Er is ook actieve steun vanuit de KNVB. Elk project bestaat uit een team van drie personen: een professional, als middenkader is er een jongen ‘van het eerste uur’ en een stagiair.
Saïd heeft zijn twijfels over het succes van professionele hulpverleners die geen band hebben met de jongeren waarmee ze werken. ‘Al heb je nog zo veel diploma’s, als je geen binding hebt met de jongeren en de straatcultuur niet kent, dan blijft resultaat uit, omdat professional en jongeren elkaar niet bereiken. Vanuit het beleid is er veel geld gestopt in dergelijke krachten. Voor projecten uit de doelgroep zelf, zijn nog veel minder middelen beschikbaar. We investeren nu in jongeren, we leiden een aantal van hen op tot trainer die het werk daarna kunnen voortzetten. Dat kost tijd. We geloven dat het slaagt: mensen uit de doelgroep krijgen respect. We gaan uit eigen kring de beste jongerenwerkers kweken die je kunt verzinnen.’ Saïd blijft bescheiden onder de waardering voor zijn werk. Het hartelijke applaus bij de verkiezing tot Nijmegenaar van het jaar heeft hij erg gewaardeerd. Hij zegt vol overtuiging: ‘Als je ergens in gelooft, dan is niks onmogelijk.’ Tekst: Hans van Gennip Foto’s: Ron Disveld
5
Jopie Dorland en Jana Kortenray van woonwagencentrum Teersdijk:
‘Wij hebben één probleem: ons voortbestaan’ ‘We wonen op een van de mooiste plekjes van Nijmegen.’ Dat is de mening van Jopie Dorland en Jana Kortenray, bewoners van woonwagencentrum Teersdijk. Ze zijn strijdbaar: ‘Als de gemeente ons uit elkaar wil halen, dan pikken wij dat niet.’ Woonwagencentrum Teersdijk is de oudste wijk van Dukenburg. Het is ontstaan nadat de gemeente besloot het landgoed vol te bouwen. Het centrum aan het Maas-Waalkanaal werd ontruimd. De inwoners verhuisden naar de huidige plek in de hoek van de A73 en de Van
Rosenburgweg. Hier zijn 82 staanplaatsen, waarvan er vier tot vijf vrij zijn. Jana Kortenray en Jopie Dorland zijn de bekendste bewoners. Zij staan vooraan bij het verdedigen van de belangen van het woonwagencentrum. De Dukenburger vroeg hen naar hun kant van de waarheid.
Genoegen
Jana komt uit een gezin van woonwagenbewoners. Jopie komt ‘van beide kanten’. Hij woont nu 45 jaar in een wagen. ‘Naar groot genoe-
gen, ‘ zegt hij. ‘Je moet je aanpassen, vooral de manier waarop ze met ouderen en jongeren omgaan. Er is veel meer respect en bezorgdheid.’ Jana: ‘Wij hebben op een eigen school gezeten. Drugs en zo is ons bespaard gebleven. Onze kinderen zijn beschermd opgegroeid. Ze zijn ook niet met drugs in aanraking gekomen.’ Jopie: ‘De school is weg. Alles is weg: de kerk, het clubgebouw. Daar was geen geld voor. Onder die vlag gaat alles: er is geen geld voor. Dat geloven we niet. We worden al jarenlang genept. Burgemeester De Graaf en wethouder Depla hebben in september 2007 beloofd dat onze kinderen staanplaats en wagen konden overnemen. Maar ze hebben nog steeds niks zwart op wit gezet.’ Jana: ‘We hebben er meerdere malen om gevraagd, maar je krijgt geen duidelijk antwoord. We zijn teleurgesteld in burgemeester De Graaf. De gemeente Nijmegen stippelt haar eigen wegen uit voor een uitsterfbeleid van het woonwagencentrum.’ Jopie: ‘Velen van ons wonen noodgedwongen in een huis. Je krijgt geen huurwagen van de gemeente meer...’ Jana: ‘…omdat er geen staanplaats is, terwijl er staanplaatsen leeg zijn. Jopie: ‘Elke vrijkomende staanplaats blijft leeg onder het mom van herstructurering. 95 procent van de wagens is eigendom van de mensen. Wel huurt iedereen een staanplaats van de gemeente.’ Jana: ‘Mensen, die terugwillen, kunnen niet terug. Daar gaat het ons om.’
Probleem
Jana: ‘Wij hebben één probleem. Dat is ons voortbestaan!’ Jopie: ‘De andere bewoners in het wijkplatform hebben andere problemen: bomen, hangjongeren. Maar we hebben veel aan ze. We leren veel van ze. Ze hebben onze kant gekozen.’
Uit het hart
Jopie Dorland: ‘Vergeleken met andere burgers hebben we een hechtere gemeenschap’ 6
Jana: ‘De geschiedenis van een woonwagenbewoner lijkt wat op die van de indianen: altijd opgejaagd. Je moet altijd strijdbaar zijn. Omdat wij minder opleiding hebben dan de politici en ambtenaren zeggen wij het met eigen woorden, recht uit het hart. Daar kunnen ze blijkbaar niet mee omgaan.’ de Dukenburger - maart 2009
Jopie: ‘Volgens de gemeente zijn we een enclave, een vrijstaat. Wij hebben in het begin slagbomen gehad, met twee politieagenten erbij! Gelukkig waren ze snel weg.’ Jana: ‘De gemeente heeft nu twee handhavers. Elke woensdagochtend komen ze. Na drie minuten zijn ze weg.’
Politiemacht
Jana: ‘Thom de Graaf wilde komen. Ik heb gezegd: je bent welkom, maar geen ME’ers, zoals Guusje ter Horst had.’ Jopie: ‘Als hier op het kamp wat aan de hand is, komen ze automatisch met een politiemacht.’ Jana: ‘Dit soort dingen maken we ons hele leven mee. Dat heeft invloed op je. De Telegraaf schreef: “Woonwagenbewoners zijn kankergezwellen.” De redactie was niet bereikbaar voor een reactie. Toch word je er niet moedeloos van. Je bent het gewend.’ Jopie: ‘We hebben een dikke huid opgebouwd in de loop der jaren.’
Hechte gemeenschap
Jopie: ‘Vergeleken met andere burgers hebben we een hechtere gemeenschap. We zijn sociaal voelend, als wijk functionerend.’ Jana: ‘We helpen elkaar. Er is veel veiligheid voor de kinderen. Er is sociale controle. We zijn zeker geen gesloten gemeenschap.’ Jopie: ‘Iedereen heeft recht op een dak boven zijn hoofd. Toen het Rijk kleine woonwagenkampen wilde, zagen we op drie plekken in Nijmegen spandoeken: “Hier geen woonwagens.” Maar van ons wordt wel verwacht dat mensen bij het kamp komen wonen. Daar hebben we niks op tegen. Maar niet op het kamp, omdat de ruimte er niet is.’
de Dukenburger - maart 2009
Jana Kortenray: ‘Onze geschiedenis lijkt wat op die van de indianen: altijd opgejaagd’
Gevaar
Jana: ‘De gemeente moet luisteren en accepteren dat we in een woonvorm zitten, waarin we onszelf prettig vinden.’ Jopie: ‘Afgelopen zomer kwamen twee mensen in opdracht van de gemeente monsters van het grondwater nemen.’ Jana: ‘Toen wij vroegen wat ze aan het doen waren, deelden ze ons mee dat de gemeente ze gewaarschuwd had dat ze hier gevaar liepen en dat het gevaar van de bewoners kwam. Ik was met stomheid geslagen.’
Jopie: ‘Als wij van mensen denken dat ze ons benadelen en voorliegen, dan kunnen we hels worden.’ Jana: ‘De mensen hier zijn moegestreden. Ze denken: laat het zoals het is en laat ons met rust.’ Jopie: ‘We wonen op een van de mooiste plekjes van Nijmegen, vrij dicht bij het winkelcentrum. Als de gemeente ons uit elkaar wil halen, dan pikken wij dat niet.’ Tekst: René van Berlo Foto’s: Ron Disveld
7
Wijkbeheerder Angélique van der Heijden:
‘Het onderhoud van de openbare ruimte kan beter’ Cultuurhuis Ik woon nu zeven jaar in Dukenburg, oftewel over het kanaal. Het was even wennen, maar ik voel me nu een echte Tollenaar / Dukenburger. Ik werd laatst door iemand benaderd die vindt dat er hier zo weinig te doen is! Buiten wat er door de wijken zelf georganiseerd wordt (waarvoor grote bewondering) kon ik haar alleen maar gelijk geven. Ik ben eens rond gaan kijken, en wat blijkt, als we op de gemeente moeten wachten voor een bios of eethuisje… dan kunnen we heel lang wachten… MAAR!!! We hebben een wijkcentrum waarin behoorlijk veel te doen is, waar veel geoefend en gezongen wordt. Als we nu eens proberen om al die verenigingen aan het werk te krijgen, dan zouden we op zondagochtend/-middag uitvoeringen kunnen bijwonen van muziek of toneel. We zouden ook aan open kaart of sjoelkampioenschappen kunnen denken. Dit zou tevens gunstig kunnen zijn voor de verenigingen. En met wat aanpassingen in aankleding en verlichting zou het wijkcentrum ‘Het Centrum’ van heel Dukenburg kunnen worden! Want wij hebben nu het idee dat het meer een centrum voor de Meijhorst is. Ook al is dit niet de bedoeling, het komt wel op velen zo over! Mocht uw belangstelling gewekt zijn voor dit idee, neem dan contact met mij op. Dan kunnen we misschien een werkgroep oprichten. Voor meer cultuur in Dukenburg! Martien de Goeij Oud-voorzitter van de Zevensprong (Foto: Bart Noordijk) Martien de Goeij is bereikbaar via
[email protected] 8
Angélique van der Heijden is wijkbeheerder Dukenburg van de gemeente Nijmegen. Ze is dat bijna twee jaar. Daarvoor was ze wijkbeheerder in Nijmegen-Noord. Angélique is de vierde persoon in deze rubriek, waarin we steeds dezelfde vragen stellen.
Dukenburg-gevoel
‘Ik woon nu zo’n zestien jaar in Nijmegen. Maar Dukenburg was voor mij onbekend gebied. Pas sinds ik wijkbeheerder ben, kom ik er. Ik was verbaasd over de ruimte en hoe groen het is, zeker in vergelijking met NijmegenNoord. Ik vind het hartstikke mooi. De stedenbouwkundige opzet is wel naar binnengericht. Huizen staan vaak met de achterkant naar de weg. Dat is vooral het geval in de laatst gebouwde wijken: Tolhuis, Weezenhof en Zwanenveld. Hierdoor zijn wel intieme pleintjes en straten ontstaan, waaraan het prettig wonen is. Het toppunt van die naar binnengerichtheid is het Winkelcentrum Dukenburg.’
Wat moet beter?
‘Als wijkbeheerder ben ik aardig in gesprek met bewoners. Er zijn goed georganiseerde platforms. Veel bewoners zijn geïnteresseerd in hun omgeving. We hebben elkaar gevonden. Alle grotere punten, die bewoners aandragen, worden opgenomen in de wijkbeheerplannen. In die wijkbeheerplannen geven we ook antwoord op de vraag of we die punten kunnen oppakken. Wat beter zou moeten: de terugkoppeling met de mensen over wanneer iets wordt uitgevoerd, waarom iets vertraagd wordt of gewijzigd moet worden vanwege nieuwe inzichten. Het onderhoud van de openbare ruimte kan beter. Maar we kunnen niet alles doen. Daarom is het gesprek met de bewoners ook zo belangrijk, zodat, als je als gemeente dan toch moet kiezen, je juist voor bewoners belangrijke zaken oppakt. Uit onderzoeken blijkt dat de algemene tevredenheid van bewoners in Dukenburg best goed is, maar er zullen altijd klachten blijven over details.’
Wensen voor de politiek
‘Dat ze betrokken blijven bij Dukenburg. Ze hebben Dukenburg nu goed in de peiling. Dat komt door de B en W-bezoeken. Die aandacht moeten ze vasthouden. Ze moeten blijven komen. Bij raadsleden kan de kennis wat beter.
Die mogen zich wat vaker laten zien. Ik adviseer ze om de wijkbeheerplannen te lezen. Daarin staat wat de bewoners vinden wat er moet gebeuren. Bij investeringen moet meer rekening gehouden worden met onderhoudsbudgetten.’
Dukenburg over tien jaar
‘Dan staat er meer bebouwing. Hart voor Dukenburg is dan voor een groot deel gerealiseerd. Ik hoop dat we met zijn allen de verblijfsruimte in de openbare ruimte meer gebruiken. Nu wordt ze alleen gebruikt door hondenbezitters en jongeren. Het zou moeten zijn zoals in het buitenland: dat mensen meer buiten samen doen, bijvoorbeeld in de parken. Dat ze daar picknicken en sporten. Als mensen de openbare ruimte meer gaan gebruiken ontmoeten ze elkaar en ontstaat er makkelijker wederzijds begrip en daarmee zijn er ook minder problemen op straat.’ ‘Wat ik heel mooi zou vinden is dat de betrokkenheid van de Dukenburgers straks zo groot is, dat er veel meer participatie is in het groenonderhoud. Dat ze zelf stukjes groen gaan onderhouden. Niet omdat de gemeente dit niet zou doen – die inhaalslag in het groen is dan allang gemaakt – maar omdat ze het gezellig vinden om met elkaar het groen met fleurige bloemen te verrijken.’ Tekst: René van Berlo Foto: Ron Disveld de Dukenburger - maart 2009
Denk jij buiten je INBOX? Doe-tentoonstelling in voormalige gemeentesecretarie Zwanenveld Hoe komen wij eigenlijk aan de beelden die wij van anderen hebben? Kun je alles geloven wat er in de krant of op tv wordt verteld? Hoe komen vooroordelen en stereotypen eigenlijk tot stand? En hoe zit het met jezelf: heb jij last van een hokjesgeest of ben je in staat te denken buiten je eigen INBOX?
Tot eind april is de tentoonstelling te beleven in de voormalige gemeentesecretarie bij het Winkelcentrum Dukenburg. Cécile Verhees is de coördinator van het project in Nijmegen. Zij legt uit: ‘Meestal komen scholen op bezoek, vaak derde en vierde klassen van middelbare scholen of het ROC. Maar ook groep 8 van de Prins Mauritsschool uit Zwanenveld is geweest, en studenten van de pabo. Binnenkort komt Jongerencentrum de Horizon. We willen ook iets voor de wijk organiseren. Het is iets voor jongeren én ouderen.’
Cécile Verhees
Bezoekers worden in groepjes van vier tot zes personen door de tentoonstelling geleid. Dat gebeurt door betaalde krachten, zoals Cécile, maar grotendeels door vrijwilligers. In Nijme-
Identity Match
In de doe-tentoonstelling INBOX worden leerlingen en studenten geconfronteerd met deze en andere vragen. Een route langs verschillende installaties zet deelnemers aan om na te denken over de rol die zijzelf, de media en de politiek kunnen innemen in het beïnvloeden – en verbeteren – van groepsrelaties. Denk jij buiten je INBOX is een project van Stichting Critical Mass en reist door het land.
gen zijn er twaalf. Er zijn ook twee stagiaires actief. De ‘reis’ voert langs ongeveer tien installaties met elk een eigen thema. Zo zijn er Catch, een buitensluitspel, Vlam in de pan, over Kosovo, en Box-in over escalerende ruzies.
Bezoek
Vandaag is de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen op bezoek. Er komen verschillende klassen. We lopen mee met 4 VWO. De eerste stop is Perspectief. In een conflict heeft iedere partij een eigen ‘verhaal’ over de toedracht en ontwikkeling van de ruzie. Dat wordt geïllustreerd in een diavoorstelling met drie schermen, die over een buurtconflict tussen jongeren en ouderen gaat. De ouderen klagen over overlast. Een meisje geeft toe extra geluid te maken, omdat de bejaarden zo zeuren. Een jongen zegt over een oudere buurtgenoot: ‘Hij denkt dat wij kutkinderen zijn, denk ik.’ De bezoekers bespreken hun opgedane ervaringen in de Radio-INBOX in een tent. De meest in het ooglopende installatie is de Identity Match. Aan een scherm hangen twintig foto’s van verschillende personen. Spelers moeten aangeven wat voor soort mensen zij denken te zien. Wie is een sporter, wie houdt er van mannen, wie is gelovig zijn enkele van de vragen. Dat levert antwoorden op als: ‘Die opa gelooft in God.’ ‘Ik denk dat hij een jood is.’ ‘Nee, joden hebben een andere neus.’ ‘Die jongen is katholiek.’ ‘Die man met die sjaal
de Dukenburger - maart 2009
niet.’ Aan het eind van het onderdeel geven brandende lampjes de juiste antwoorden aan. Uiteraard blijkt slechts een klein deel van de (voor)oordelen te kloppen. ‘Maar,’ zegt een begeleider, ‘hokjesdenken kan ook nuttig zijn. Je kunt niet iedereen vragen wat hij doet en wat hij vindt. Dat kunnen je hersenen niet aan. Soms wordt hierdoor je gedrag bepaald. Blijf je bewust van de voor- en nadelen van je vooroordelen.’ Het spel leidt tot onderlinge gesprekken. Voor het eerst vragen klasgenoten een in Noord-Irak geboren Koerdische jongen naar zijn achtergrond. Wat vinden de leerlingen zelf van de tentoonstelling? ‘Ik vind het leuk,’ zegt Wilhelmina. ‘Grappig dat je zelf oordelen hebt over mensen.’ ‘En dat die niet helemaal kloppen,’ vult Marieke aan. ‘Ik wist het, maar dat is wel bevestigd. Leuk.’ Vincent vindt vooral het actieve karakter van de tentoonstelling prettig: ‘Je mag dingen doen, zelf dingen zeggen.’
Informatie
De tentoonstelling wordt gesponsord door de Stichting DOEN, het ministerie van Binnenlandse Zaken (actieplan polarisatie en radicalisering) en de gemeente Nijmegen. De toegangsprijs is 3,50 euro per persoon. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Cécile Verhees, e-mail
[email protected], telefoon 06 129 124 64. Tekst: René van Berlo Foto’s: Ron Disveld
9
Winterse Berendonck op weg naar voorjaar… Glooiend landschapspark in Engelse stijl vlak bij Dukenburg Het is een opvallend winterseizoen geweest in de Berendonck. Genoten kon worden van dit prachtig besneeuwde en berijpte recreatiegebied. Voor veel Dukenburgers een koud, maar mooi ommetje dichtbij huis. De grote ijsvlakte, waar een enkeling toch de waaghals op de schaats uithing en met zijn leven speelde, de borden gevaarlijk ijs negerend. Opvallend deze winter was de grote bomenkap, maar liefst veertig procent van het bestand. Het voorjaar komt eraan. Over enkele maanden start weer het zonnebaden- en zwemseizoen. Ook Emporium staat opnieuw op stapel met deze keer het thema ‘Emporium, the curse of the ancient Gods’. Het vindt plaats op zaterdag 30 mei. Reden genoeg om eens de balans van de ontwikkelingen in de Berendonck op te maken. We doen dat samen met Maarten van Meteren. Hij is inmiddels dertig jaar verbonden met dit gebied, eerst in dienst van het Recreatieschap Nijmegen en Omgeving, sinds 2002 – na de fusie van het RNO met de RGV – als regiomedewerker van de Recreatie Gemeenschap Veluwe.
De golfbaan op de Berendonck 10
Landschappelijk park
De Berendonck is aangelegd in de stijl van een Engels landschapspark. Glooiend, speels met vloeiende lijnen en doorzichten. In 1976 is gestart met de planontwikkeling. Toiletgebouwen, parkeermogelijkheden en stranden zijn in 1977 gerealiseerd. In 1986 werd de zandwinning – het is van origine een oude Maasdelta – langzamerhand beëindigd. Ter herinnering werd het zwerfkeienmonument op het strand geschonken door de zandwinner, de firma Van Rosmalen. In 1991 was het recreatiegebied nagenoeg klaar. Het voormalige schiereiland nabij de huisvesting van de Nijmeegse Reddingsbrigade verdween. De Berendonck is 168 hectare groot, waarvan 50 hectare groen, 40 hectare water en 96 hectare strand, wegen, paden, gebouwen en het gras van de golfbaan. Er staan meer dan 300 duizend bomen en struiken. Tot 1 januari 2009 geschiedde het onderhoud door medewerkers van Breed. Nu gebeurt dit door mensen van de reclassering en van AB, Agrarisch Bedrijfsverzorging; van papierprikken tot toiletten schoonmaken. Incidenteel wordt een aannemer of wegenbouwer ingeschakeld. Good old Jan Derks kennen we van zijn jarenlange inzet
voor de Berendonck, zoals voor het grasmaaien en andere flinke klussen.
Opknappen
Inmiddels raakte het park in de loop der jaren meer en meer begroeid en verwilderd tot bos. De recente grote kapbeurt en uitdunning – over drie jaren in fasen te realiseren – heeft ten doel het parkachtige te herstellen, de uitgroei van de sterkere bomen te bevorderen, de onderbegroeiing met struiken en plantjes meer levenskansen te geven, de oevers door snoeiwerk op te plussen en last but not least meer doorzichtigheid ter sociale controle. Niet ten behoeve van uitbreiding van de golfbaan. Dit plan is van tafel. Dat geldt waarschijnlijk ook voor het nieuwe naturistenstrand. De uitdunning hoeft niet gecompenseerd te worden. Wel volgt een controleambtenaar of het proces volgens afspraak verloopt. Voorlichting en communicatie gingen aan de operatie vooraf. In de pen zitten overigens nog wel een wellnesscentre, een kampeerboerderij en een nieuw kantoor van de RGV aan de kant tegenover Eltink.
Opbrengst
De uitdunning is een dure klus. De inzet van de alleskunnende harvester (een computergestuurde kapper-, zager-op-maatmachine) kost een stevige duit. De klepelbak, een houtmaler en de versnipperaar zijn daarbij ook operationeel. Daar staan inkomsten van de houtopbrengst tegenover. De verkoop gaat via Staatsbosbeheer. Deels voor de houtindustrie, deels als brandstof. Een ander deel wordt via Rotterdam naar Ierland verscheept om van de essenstammen curlysticks (een soort hockeysticks) te maken. Ook particulieren kunnen met een sprokkelvergunning van de RGV restanten gekapt hout kopen. Andere inkomsten ontvangt de RGV uit verpachting van de terreinen, zoals de golfbaan, parkeergelden, verhuur van kiosken, sportieve en recreatieve activiteiten, van bedrijfs- en schooluitjes en evenementen zoals Emporium. Dit evenement heeft een gelimiteerd bezoekersaantal van 20 duizend bezoekers en is gebonden aan voorwaarden voor veiligheid en vermijding van schade. Een enkele keer komt de Koninklijke Jagersvereniging afdeling Noord Brabant met jachthonden oefenen. Vergunningen zijn nodig, waarbij de RGV en de gemeente Wijchen een rol spelen en reglementeren. Educatieve projecten, zoals bodem- water- en de Dukenburger - maart 2009
De Berendonck in januari 2009 natuuronderzoek voor het basisonderwijs en de Dieren- ABC-route voor gezinnen en groepen met kinderen, bieden de jeugd leerzame ontspanning. Informatiefolders hierover zijn verkrijgbaar op het RGV-kantoor. ABC-routeboekjes zijn verkrijgbaar bij de plaatselijke VVV’s. Het kinderdorp met de waterglijbaan geeft de kinderen veel plezier. Wanneer je bedenkt dat de Berendonck gemiddeld een kwart miljoen bezoekers (exclusief golfers) per jaar telt, zegt dit wel iets over de waardering en beleving. De vaste medewerkers zijn in het bezit van een BOA-diploma als buitengewoon opsporingsambtenaar. Verder wordt in het toezicht samengewerkt met de politie van Wijchen en Nijmegen.
kastanje, populier, meidoorn, vogelkers, Gelderse roos, esdoorn, vuilboom, krentenboom, mispel en vlier. Hier levende dieren zijn onder andere ree, das, vos, haas, konijn, wezel, bunzing, vleermuis, buizerd, valk, sperwer, patrijs, reiger, eend, vleermuis, specht, fazant, ijsvogel, houtduif en veel kleine soorten, van mees tot roodborstje, vink en boomklever. De pad, de kikker, ook de groene, de kreeft, de salamander, de snoek, de karper, ze zijn er allemaal te vinden.
Voor elk wat wils
de Dukenburger - maart 2009
Niet op de weiden en stranden. Ook aangelijnd niet. Er komt een met borden gemarkeerde hondenuitlaatroute. Hiervoor komen flyers. Dit geldt in het hoogseizoen.
Parkeertarieven
Hoogtarief: 5 euro van 1 mei tot 16 september, dagelijks tot 17.00 uur. Na 17.00 uur geldt het laagtarief. Laagtarief: 2 euro van 16 september tot 1 mei. Abonnement: 40 euro vanaf 1 mei 2009 tot 1 mei 2010; 32,50 euro in de voorverkoop vanaf maart tot 1 mei, afhalen onder andere op RGVkantoor en bij de VVV. Online: 37,50 euro na 1 mei, 30 euro in de voorverkoop tot 1 mei 2009.
Handige telefoonnummers
Sportief behoren het golfen, trimmen, zwemmen, fietsen, wandelen, duiken, vissen, beachvolleybal en basketbal tot de vele mogelijkheden, al of niet in clubverband. De rood gemarkeerde route is de trimbaan met Coopertestmogelijkheid. De bruine (3 kilometer), de groene (ook 3 kilometer) en de blauwe (8½ kilometer inclusief een deel van het vennengebied) zijn voor de wandelaars. Een speciale folder met routebeschrijvingen is verkrijgbaar op het RGV-kantoor. Er is ook een ruiterpad. Voor de natuurliefhebbers valt er veel fauna en flora te ontdekken. Er zijn veel soorten bomen en struiken, onder meer eik, berk, es, iep, beuk, hazelaar, kornoelje, wilde kers, tamme
Honden
Club Adventure: (024) 365 63 45 Klim & Outdoorcentrum Nijmegen: (024) 344 33 10, www.klimcentrumnijmegen.nl Burg Golf Wijchen: (024) 642 00 39 VVV Rijk van Nijmegen: 0900-11 22 344 Restaurant Magnolia’s: (024) 642 00 39
Verdere info
Het vaste RGV-team. Van links naar rechts: Maarten van Meteren, regiomedewerker, Randolf Knippenberg, regiobeheerder, en Jos Lemmens, onderhoud
Voor mogelijkheden en activiteiten op de Berendonck, kijk op www.berendonck.nl of www.rgv.nl en bij de regiobeheerder van de Berendonck: Panhuisweg 55, 6603 KG Wijchen, telefoon (024) 641 25 70 Tekst en foto’s: Theo Vermeer
11
‘Dukenburg is voor mij een echte Nijmeegse wijk’ Burgemeester over succesvolle aanpakken: wijkteams, jongeren en voetballen Thom de Graaf is, na een jarenlange carrière in de politiek, nu zo’n twee jaar burgemeester van Nijmegen. Zijn vader was ook al burgervader van onze stad in de jaren zeventig, de tijd waarin Dukenburg werd gebouwd. De Graaf hecht veel waarde aan burgerparticipatie en saamhorigheid. In zijn nieuwjaarsrede varieerde hij op een bekende dichtregel: ‘Ik wou dat ik twee burgers was, dan kon ik samenleven.’ Wat vindt De Graaf van het samenleven en het sociaal klimaat in Dukenburg? Komt u wel eens in Dukenburg, ook als burger? ‘Vroeger was er – gevoelsmatig gezien – een grote kloof tussen de stad en Dukenburg; het
kanaal vormde de scheidslijn. Als student, in de jaren zeventig, kwam ik opvallend veel in Dukenburg. Ik heb daar veel gefolderd voor mijn partij. En ik heb ook nog meegewerkt aan een enquête rond de aansluiting met de A73. De toenmalige wethouder, Wim Vrijhoef, woonde in de Weezenhof, en daar kwam ik nogal eens over de vloer. Nu kom ik er regelmatig ambtshalve, zelden privé. In Zwanenveld heb ik bijvoorbeeld met een uiteenlopend gezelschap aan tafel gezeten om samen te eten en te praten. Daarbij heb ik kennis gemaakt met mensen die heel actief zijn. De laatste tijd ben ik natuurlijk ook een aantal keren in de Meijhorst geweest voor minder aardige zaken.’
‘Dukenburg is een gewone Nijmeegse wijk, maar in sommige opzichten met een specifieke bevolkingssamenstelling. In vergelijking met andere wijken wonen er bijvoorbeeld meer alleenstaanden en allochtonen. Maar dat is geen enkele reden om dit stadsdeel daardoor apart te zetten. Het is typisch een wijk die in de jaren zeventig gebouwd is op basis van de ideeën over groen en ruimte die toen centraal stonden. In veel andere steden tref je ook dit type wijken aan. De wijk is nu zo’n veertig jaar oud en dan moet je wel gaan oppassen. Er is gerichte aandacht nodig, je moet investeren in verbeteringen in de woonomgeving. Daar zijn we nu mee bezig. Dan voorkom je dat er meer problemen ontstaan.’
Wat is uw indruk van Dukenburg?
Wijkteams
Er is het voornemen om met veilige wijkteams te gaan werken. Wat houdt dat voor Dukenburg in? ‘Deze aanpak hebben we afgekeken van Londen, daar is het een fantastisch succes. In zo’n wijkteam werken politie, Bureau Toezicht en de buurt met elkaar samen om de leefbaarheid te stimuleren. De teams gaan de straat op en leggen contact met mensen. Samen worden problemen gesignaleerd en opgelost. Op dit moment loopt de discussie welke wijken hiervoor in aanmerking gaan komen. De Meijhorst zou hiervoor misschien een geschikte kandidaat zijn, gezien de onrust die er geweest is.’
Meijhorst
In de Meijhorst is het nu rustig. Het straatverbod heeft effect gehad. ‘Het straatverbod voor de lastpakken heeft inderdaad gewerkt. We richten ons nu met de politie en justitie op de echt harde kern. We pakken de criminaliteit aan, er is capaciteit bij de politie voor vrij gemaakt. Het straatverbod heeft tot een schokeffect geleid. We hebben duidelijk aangegeven dat zo’n driekwart van de herrieschoppers een Marokkaanse achtergrond heeft. In Marokkaanse kring heeft dat indruk gemaakt én geleid tot actie. Jongeren en ouderen zijn daarop bij elkaar geroepen en hebben met elkaar besproken hoe het verder moet. Dat vind ik erg positief. Het is verstandig om onderscheid te maken in verschillende categorieën jongeren. Het overgrote deel van de jonge mensen in Dukenburg levert geen enkel probleem op. Er is ook een categorie jongeren die veel op straat hangt en slechts af en toe enige overlast veroorzaakt. 12
de Dukenburger - maart 2009
Burgemeester Thom de Graaf: ‘Dukenburgers denken misschien nog te vaak dat zij anders zijn dan andere wijken’ Dat is beheersbaar. Maar daarnaast is er een kleine groep die juist heel veel overlast bezorgt en waar een criminele kern is aan te wijzen. Bij deze laatste groep komen politie en justitie in beeld, stevig optreden is hier geboden. Er moet zo veel mogelijk maatwerk worden geboden. Ik pleit er voor dat afhankelijk van het type jongeren en de zichtbare knelpunten, gerichte actie wordt ondernomen. De lastige jongeren zijn bekend, er vinden nu huisbezoeken plaats. Nagegaan wordt of achter het storende gedrag van de individuele jongere problemen in het gezin, op school of met de leerplicht schuilgaan. Er kan sprake zijn van multiprobleemgezinnen. De situatie wordt op die manier in samenhang bekeken, daarna kan gerichte hulp worden ingeschakeld. Het gaat steeds om de juiste balans tussen repressie en preventie. We kunnen zo op tijd aan de bel trekken, maar de overheid kan natuurlijk niet alle moeilijkheden alleen oplossen.’
Coffeeshop
Is de coffeeshop nu van de baan? ‘Ik heb eerder aangegeven dat er geen coffeeshop in Dukenburg komt. Voor dit standpunt bestaat een politieke meerderheid. Er is geen de Dukenburger - maart 2009
noodzaak voor een coffeeshop en we bezorgen inwoners en ondernemers van Dukenburg geen onnodige overlast.’
Jongeren
In Dukenburg zijn structureel te weinig voorzieningen voor jongeren. ‘Dat kun je zo in het algemeen niet stellen. Wel moet er nog iets aparts geregeld worden voor achttienplussers. Met de Staddijk zijn daar al afspraken over gemaakt. Hierbij speelt de discussie op de achtergrond of je voor mensen van boven de achttien, volgens de wet meerderjarig, dergelijke voorzieningen moet creëren. Verder komt er een grote speeltuin voor jongere kinderen. En er wordt gedacht aan een Johan Cruyff Court voor Dukenburg, een moderne versie van het oude trapveldje waar kinderen veilig kunnen voetballen en waaromheen allerlei sociale activiteiten georganiseerd kunnen worden. In Hatert is al zo’n voetbalveld. Zoiets werkt goed. Jongeren daar hebben met oudjaar zelf hun veldje in het oog gehouden zodat er niets mee zou gebeuren.’ Said Achouitar is Nijmegenaar van het jaar geworden. Wat is de signaalwerking daarvan?
‘Saïd en zijn mensen doen fantastisch werk, zij vormen positieve tegenkrachten. Daar is breed waardering voor, je wordt niet zó maar Nijmegenaar van het jaar. Zij organiseren zaalvoetbal voor jongens die daarbij intensief worden begeleid. Dat is niet vrijblijvend: er worden duidelijke eisen aan de jongens gesteld. Hun leerprestaties en hun inzet worden besproken en in de gaten gehouden. Ze krijgen stimulansen om hun best te doen. De jongeren krijgen zo zelfrespect.’
Boodschap
Welke boodschap heeft u voor Dukenburg? ‘Dukenburgers denken misschien nog te vaak dat zij anders zijn dan andere wijken: “zij” tegen de rest van Nijmegen. Vroeger kan daar aanleiding voor geweest zijn, inmiddels zijn er nog weer nieuwe buitenwijken bij de stad gekomen, zoals de Lindenholt en de Waalsprong. Voor mij geldt: Dukenburg hoort gewoon bij Nijmegen, we delen Nijmegen als onze stad. Ik hoop dat die opstelling ook in Dukenburg echt gemeengoed wordt.’ Tekst: Hans van Gennip Foto’s: Ron Disveld
13
Dukenburg leeft op internet (4)
Kastelen ‘Waar woon je?’ ‘In Nijmegen-Dukenburg,’ zeg ik meestal. Het klinkt zo chique als een dubbele achternaam. Terecht want de wijk dankt haar naam aan een echt kasteel: de Dukkenburg. Laatst vertelde ik dat aan mijn kinderen en nam ze mee over de oude oprijlanen naar huize Duckenburg. Ze zagen er geen kasteel in en keerden teleurgesteld terug naar huis. ‘My home is my castle’ zegt mijn Engelse schoonzus: juist een gewoon huis kan de geborgenheid geven van een kasteel. Opeens zie ik een wijk vol kastelen: er zijn veel huizen die een thuis bieden aan hun bewoners en hun familie en vrienden. In vroeger tijden werd die veiligheid geboden door hoge muren, een ophaalbrug en het sluiten van de poorten. Onbekenden kwamen er niet in. Soms denk ik, als ik weer eens voor een intercom of vergrendelde deur sta, dat we nog steeds geloven in die strategie. In mijn geloofstraditie staat in het oeroude gebed psalm 94: God is mijn burcht geworden, de rots waarop ik schuil. En steeds duikt God in de bijbelse verhalen op als een vreemdeling. Gastvrijheid dus juist ook aan onbekenden. Huizen meer als een hedendaags kasteel: opengesteld voor alle publiek. Ik droom van een wijk met zulke kastelen. Mijn zoontje niet. Hij heeft het echte kasteel gevonden: in winkelcentrum Zwanenveld bij de toegangspoort voor de parkeergarage en zijn favoriete renhelling (net zo gevaarlijk als een riddertoernooi; je vliegt er zo de weg op). Voor hem is ons huis weer gewoon Tolhuis. Joska van der Meer Pastor Ontmoetingskerk 14
De drie websites die de afgelopen keren zijn gepresenteerd, richten zich op een brede doelgroep met wijknieuws en nieuws voor heel Dukenburg. Deze keer bezoeken we een bescheiden, sympathieke website die zich voornamelijk richt op één specifieke groep: de bewoners van de 192 maisonnettes in de Meijhorst.
de website. Mike werd webmaster. Ton Strik helpt hem daarbij soms een handje.
De website meijhorstmaisonnettes.nl ziet er strak en overzichtelijk uit, zonder toeters en bellen. Een vrolijke stripvogel duikt op diverse plaatsen op en vormt daarmee een herkenningsteken. De Nieuwskrant, gemaakt door de bewonerscommissie, die in zwart-wit bij elke maisonnette verspreid wordt, is op de website in volle kleur in te zien. De website is bedoeld als informatiemiddel voor bewoners en de bewonerscommissie.
Bezoekers
De gemeente, woningcorporatie Talis, politie, Tandem en de bewonerscommissie hebben met elkaar een convenant gesloten. Daarin hebben ze met elkaar afgesproken wie welke taken heeft om de veiligheid en de leefbaarheid te verbeteren. In de maisonnettewijk gonst het mede hierdoor van de activiteiten. Dat leidt tot
multiculturele feesten, barbecues, uitstapjes, een straatspeeldag en nog veel meer gebeurtenissen waarvoor volwassenen en kinderen graag bij elkaar komen.
Begin
In 2004 is met de website gestart. Rond de maisonnettes werden regelmatig activiteiten georganiseerd. Mike Wiering liep daar altijd rond en maakte volop foto’s. Mensen spraken hem aan en vroegen naar een afdruk. Dat was iedere keer een hoop gedoe. Mike zocht naar een handige manier om zijn foto’s voor velen beschikbaar te maken. Een eigen website bleek de oplossing. Als er nu een buitenfeest is en de deelnemers vragen hem om de foto waarop ze zo juist zijn vastgelegd, dan krijgen ze van Mike een geel kaartje met het adres van
Er was nog een andere aanleiding om met de website aan de slag te gaan. De energieke bewonerscommissie van de maisonnettes wilde de medebewoners graag snel op de hoogte houden van initiatieven en activiteiten. Mike Wiering heeft de indruk dat de inhoud van de website niet al te veel wordt gelezen. Maar dat geldt ook voor aankondigingen die overal in de buurt hangen. Gelukkig komen er wel veel mensen als er wat bijzonders te doen is. Maandelijks brengen zo’n tweehonderd mensen een bezoekje aan de website. Mike Wiering: ‘Na een leuk evenement waarbij ik foto’s heb gemaakt, is een duidelijk piek in het bezoek te zien. Mensen willen nu eenmaal graag zien hoe ze zelf op de foto staan en hoe anderen overkomen.’
Wens
De webmaster zou wel wat meer reacties willen op zijn website: nu laat een enkeling iets
van zich horen. Via de website is geprobeerd een Meijhorst Maisonnettes Hyves in het leven te roepen. Hyves is een vrienden- en kennissennetwerk op internet. Niet meer dan zes bewoners hebben zich aangesloten, te weinig om te kunnen spreken van een levendige communicatie tussen maisonnettebewoners.
Voor anderen?
De website is gericht op de maisonnettewijk. Wie hier wil komen wonen, kan alvast zien wat een levendig buurtje dit is. Ook wie er niet woont of gaat wonen, kan genieten van de kleurrijke foto’s van kleurrijke mensen die hier een plekje onder de zon hebben. Tekst: Hans van Gennip Illustraties: René Leisink de Dukenburger - maart 2009
a n i g a p rt
o p S
HCQZ
Hockeyvereniging op Staddijk heeft 552 leden Hockeyclub QZ scoort driemaal. Met het fraaie nieuwe clubhuis op Staddijk-Zuid, met stijgende prestaties van de elftallen en met de drie verlichte en perfecte kunstgrasvelden heeft de club deze voorsprong naar de toekomst gescoord. Enkele hockeyers begroeten ons vriendelijk bij het clubhuis op weg naar hun training, terwijl de sneeuwvlokken neerdwarrelen begin februari. Benieuwd als we zijn, gaan we op informatiepad samen met onze Staddijkcorrespondent Rob de Ruiter en gaan een gesprek aan met de voorzitter Ton Brouwers en vice-voorzitter Het selectieteam Dames-1 van HCQZ voor het nieuwe Henk Staal, belast met de communicatie. Later deze avond schuiven nog de Dennenstraat in Neerbosch-Oost. Daar ligaan de penningmeester Tjeerd Kramer en de gen de roots van deze voormalige schoolclub, bestuursleden Armand Hennekens, belast met een omnivereniging met hockey, voetbal, schade barzaken, en Gerard van der Linden, die de ken en zwemmen, de basis van de latere hochockeybelangen behartigt. keyvereniging. In oktober 1963 werd de Mixed Hockey Vereniging ZOW opgericht, die los HCQZ is het resultaat van een fusie op 1 juli kwam te staan van de school. Een gemengde 2006 tussen ZOW en Quick. De impuls tot dit club met leden van vooral het Dominicus Colhuwelijk kwam vanuit de gemeente Nijmegen. lege en van MMS St. Rosa. Het koetshuis daar Een afnemend ledenaantal en de wens naar was het eerste clubhuis. De slechte conditie meer kwaliteit van de accommodatie nood- van de velden en het koetshuis, door brand en zaakten de krachten te bundelen en samen storm gehavend, noodzaakten de vereniging in financieel sterker te staan. De Rabobank Nij- 1976 te verkassen naar de Staddijk-Noord. megen sprong als hoofdsponsor bij. De terrassen bij het clubhuis herinneren met in cement Quick brengt ons in herinnering terug naar de gegoten namen aan de sponsoren, bedrijven en Hazenkampseweg, waar deze vereniging hockeyde. Gespeeld werd vanaf 1947, aanvankeparticulieren. Aannemer Stef Cuppens, zelf actief hockey- lijk alleen door de vrouwen. In de jaren zevener, bouwde dit ook architectonisch geslaagde tig mochten de mannen ook dit spel beoefenen. clubhuis, dat de HCQZ deelt met de KION. Later streek de club neer op de Energieweg, Leden-vrijwilligers verrichtten hand- en span- vervolgens eind jaren tachtig op de Wetediensten bij de inrichting. Ook de omgeving ringseweg in Lindenholt. De schoonvader van ziet er verzorgd uit. Onlangs is het parkeerter- Rob de Ruiter was een van de oprichters. rein opnieuw bestraat. Het groen zorgt voor een Tenslotte op de Staddijk, eerst even op Stadsierlijke en natuurlijke aanblik. De toekomst dijk-Noord, met een houten clubhuis, en wel op de velden van DVE, waar nu de hondenziet er zo dan ook goed uit voor HCQZ. vereniging traint. Nu alweer enkele jaren op Staddijk-Zuid, waar ZOW al hockeyde. In ZOW en Quick toen Zonder Oefening Weerloos (ZOW) herinnert 1988 – de vereniging bestond 25 jaar – kreeg de ouderen onder ons aan het Zwart Op Wit ZOW na succesvolle sponsoracties het eerste gestreepte embleem op de clubkleding en aan kunstgrasveld. Ad Lansink, Tweede Kamerlid de grasvelden van het Dominicus College aan van het CDA, was indertijd voorzitter. de Dukenburger - maart 2009
HCQZ nu
HCQZ speelt in oranjeblauw tenue. Sterke troeven van deze vereniging zijn onder meer de lage contributie, de inzet van veel vrijwilligers, de gezellige sportieve sfeer met extra activiteiten, zoals kerstbingo, nieuwjaarsviering, carnaval, reünies en toernooifestiviteiten. Met de gemeente is een goede relatie opgebouwd.Tachtig procent van de leden komt uit Dukenburg en Lindenholt, de rest verspreid uit Nijmegen, voornamelijk senioren en veteranen. De vereniging telt 552 leden. Bijna vijfhonderd spelen in competitieverband. Verder zijn er onder clubhuis meer 36 trimhockeyers en dertig ondersteunende leden. Er zijn vier heren- en vier dameselftallen. Deze spelen op zondag. Er zijn 32 jeugdteams, van benjamin tot junior. Er zijn twee veteranenteams en één 50-plus herenteam. Verschillende kampioenschappen zijn de afgelopen jaren behaald. De mannen spelen nu tweede klasse, de dames eerste klasse. Twee meisjesteams zijn zaalkampioen geworden. Met Sportservice Nijmegen laat HCQZ de schooljeugd kennis maken met hockey en geeft de kinderen bewegings- en gymlessen. Ieder jaar is er met Pinksteren een groot jeugdtoernooi met maar liefst een dertigtal teams. Voor de veteranen is er het Snerttoernooi. HCQZ is regelmatig te vinden op infomarkten. HCZQ heeft enkele trainers in dienst. Zij krijgen een vergoeding. Twee vaste medewerkers van de Imtos, de werkvoorziening Gennep, maken buiten schoon.
Informatie
Kijk op www.hcqz.nl. Telefonisch: bij de voorzitter: 06 52 42 14 39. E-mail:
[email protected]. HCQZ heeft een clubblad en is aangesloten bij de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond, die een Hockey-magazine uitgeeft. Het adres van HCQZ is Staddijk 29 in Nijmegen. Tekst en foto: Theo Vermeer
15
De gebroken fakkel van Arnaud Beerens op het Steve Bikoplein
‘Kunst op straat’ in Dukenburg Er bestaan plannen om het openbaar kunstbezit ook in Dukenburg een oppepper te geven. Daarom is het niet zo gek om eens stil te staan – en daarna van het ene kunstobject naar het andere te lopen, fietsen, skaten, noem maar op – bij wat er in Dukenburg al ís aan fraais in de buitenlucht. Maar ook openbare ruimtes en de naaste omgeving van Dukenburg zijn rijk aan kunst op straat. Beginnend bij Weezenhof: hier kan de toevallige passant of bij voorkeur de doelbewuste wandelaar of fietser in de groenstrook bij de eindhalte van buslijn 2 genieten van Omtrent de Kievit, een van oorsprong wit beeld van de kunstenaar Ben van Pinxteren. Ook van zijn hand staat aan de 11e straat een Kloek met kuikens te broeden, op het gras schuin naast de Prins Clausschool. Bij de andere schooldependance op Weezenhof heeft eerder een speelobject gestaan dat werd gemaakt door Cees Raaijmakers. Een kijkje in Aldenhof levert aan de 67e straat een beeld op van Gerard Bruning met de naam Uil. De uil staat op zijn sokkel in het gras naast de omheining van de Lindenberg. Bij de basisschool de Aldenhove schonk Jantje Beton aan Nijmegen/Dukenburg een zogenaamde sprankelplek. Een dubbel cadeau, want het geschenk was er een in het kader van het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Beatrix in 2005, beschermvrouwe van Jantje Beton. Een sprankelplek is bedoeld als een ontmoetingsplek voor iedereen. De wijk Tolhuis is eveneens verfraaid met 16
enkele uitingen van kunst. In de nabijheid van Creatief Centrum Nijmegen Zuid en de overige schoolgebouwen zijn ooit een speelplastiek van Jos Wong Lun Ying geplaatst en een tweede object waarvan de gegevens niet eenvoudig te traceren zijn. In de 10e straat op het grasveld achter de bushalte staan twee sokkels waar - als het goed is - op één ervan een beeld rust. Dit object heet Het midden en zijn verplaatsing en is van Peter van de Locht. De sokkels hebben het al eens geruime tijd zonder versiering moeten doen. Had het midden zich soms buiten het zicht verplaatst…? In de wijken Lankforst, Zwanenveld, Malvert en aan de Staddijk moet men met een lampje zoeken naar sporen van kunst op straat. Maar loop je of fiets je door Stadspark Staddijk waar je de A73 bijna kunt aanraken, dan kun je daar een forse sculptuur zien liggen van Gerard Walraeven. Een lange smalle plaat rust gedrapeerd op een tweede drager, gemaakt van corten staal met een beschermende laag roest.
Speelobjecten
De Meijhorst heeft behoorlijk wat beelden in huis, nou ja, op straat en plein. Op de speelplaats van de Meiboom bevinden zich zes veelkleurige speelobjecten van Jan Snoeck. Ooit stond er voor de sporthal aan de 11e straat jarenlang een houten kunstwerk, getiteld Radslag dat was vervaardigd door Cees Raaijmakers. Door kinderen werd deze kunstige houtstapel geregeld gebruikt als klimrek. Men kon er ook zijn/haar hoofd pijnlijk aan stoten. Moest het daarom verdwijnen? Ook de objecten 1 en 2 op het plein bij zwembad, wijkcen-
trum en de dependance van de gemeente worden naar hartelust door kleintjes omgetoverd tot glijbaan. Of beeldend kunstenaar Gerard Bruning dit in gedachte had bij het ontwerpen van deze kunstuitingen mag men zich zeker afvragen.
Rustiger kunst
In de tuin van de Meiberg prijkt in alle rust en omgeven door groen een beeld dat twee lopende senioren voorstelt en de naam draagt Vier seizoen. De maker heeft een melodieuze Mediterrane naam, Guiseppe Reverso. Aan de overkant van de 10e straat vindt men de Horizon met een gevelversiering en pal daaronder tot voor kort een klein beeldje van twee brave kinderen, dat ooit door leerlingen van de school in samenwerking met een basisschool aan de Kronenburgsingel gemaakt werd. Waar zijn deze voorbeeldige kinderen gebleven? De Horizon heette als basisschool eerder het Kompas en nog vroeger Willem Barentszschool. De gevelversiering, die als ingezonden foto in het eerste nummer van dit blad werd opgenomen, doet wonderwel denken aan alle namen van het lage, ooit lagere school-, gebouw. Eveneens grappig om te melden is dat een kopie van de gevelbeeltenis aan een wand binnenshuis te bewonderen is. De Horizon doet momenteel dienst als jongerencentrum. Een opmerkzame fietser/wandelaar zou ergens op het erf rondom, een plastiek moeten kunnen ontwaren vervaardigd door Hans Morselt.
Omgevingskunst
Bij het pand van sportschool Hara, voorheen de Dukenburger - maart 2009
2006/2007. In de seniorenhuizen in Malvert en Aldenhof en ook in enkele scholen bracht Ted Felen, die een bijzonder artistieke inwoner van Dukenburg is, de nodige verfraaiingen aan. In de Orangerie, aan de linkerachterzijde van het bejaardenhuis, bevindt zich bijvoorbeeld een veelkleurig glas in lood raam. Kortom, wie zijn ogen goed de kost geeft, kan ongetwijfeld zelf meer beeldende en andere kunst in Dukenburg ontdekken.
Verdwenen objecten
Ruiter te paard van Arthur Sproncken op het Steve Bikoplein het adres van de Keuringsdienst van Waren, is in de tuin waar kinderopvang Kion een ruimte in gebruik heeft, een groot stuk te zien van de omgevingsvormgeving (stenen ‘tuinaanleg’) van de hand van ene Piet Sleegers. Werp er eens een blik op. Het Steve Bikoplein, niet ver bij Hara vandaan, is twee sculpturen rijk. De gebroken fakkel is een kunstwerk van Arnaud Beerens ter herinnering aan Steve Biko, terwijl de elegante Ruiter te paard voortkwam uit de inspiratiebronnen van Arthur Sproncken. Op de grotere rotonde tussen Dukenburg en Lindenholt, het Takenhofplein, waren tot 1990 jarenlang de ‘struikelblokken’ (de blokken van Peter Struycken) beeldbepalend. Deze in aubergine, karmijn en grijstonen uitgevoerde en deels verzonken kubussen zijn in 1995 herplaatst op de rotonde bij Bijsterhuizen en fungeren nu dus als kunst op straat in Wijchen. Het Takenhofplein werd op zijn beurt voorzien van een pleinvullende ronde fontein. Er is een aantal charmante Dukenburgse dames dat precies weet welke regel uit het gedicht Nijmegen van de poëet Ter Balkt op de rand van de waterpartij is aangebracht. Een enkele stapper heeft de fontein per abuis al eens gebruikt als wasstraat...
Naaste omgeving
In de schaduw van het huidige hoogste, gelige kantoorgebouw van Dukenburg/Lindenholt (Sociale Verzekerings Bank) zijn eveneens kunstuitingen te ontwaren. Aan de zijde van het Takenhofplein bij de verkeerslichten houdt een grauwgrijze plastiek een oogje in het zeil; nee, geen zorgen, het is géén gecamoufleerde flitspaal. Aan de kant van het spoorviaduct (NS 1982 Brabantse Poort) pronkt aandoenlijk zacht een lichtgekleurd beeld met de naam Ontferming. Het ontwerp voor dit beeld is de Dukenburger - maart 2009
van Egbertje Kievits en de uitvoering staat op naam van H. van Kalkeren. In de fietspassage een eindje verderop aan de Viaductweg zijn de tunnelwanden opgesmukt met serieuze graffiti en andersoortig spuitwerk. Ook de muurbeschildering van de parkeergarage van grootwinkelcentrum Dukenburg is beslist opmerkelijk: blauwe benen of vergelijkbare ledematen op een gele ondergrond, alsmede historische portrettering…
Verborgen kunst
Niet verstopt voor de ogen van de mensen die er werken of voor de bezoekers die er komen, zijn in Dukenburg veel meer mooie kunstuitingen waar te nemen; binnenshuis wel te verstaan. Bibliotheek Zwanenveld is zo’n adres, maar ook in het kantoorpand van de Zorggroep aan de 60e straat Meijhorst staat bij de ingang een fraaie sculptuur. Bij buurman de Schakel kunnen wachtende patiënten een kleurig wandmozaïek bestuderen, terwijl aan de overkant van de straat in de receptie van sportschool Hara, als herinnering aan de eerdere bestemming van het gebouw als Keuringsdienst van Waren, een voorstelling te zien is van een Laborante en weger van Frans Coppelmans.
Zelf kunst ontdekken
Natuurlijk valt er in het wijkcentrum Meijhorst, waar volop teken- en schilderlessen gegeven worden, alsmede in de ernaast gelegen en verbonden Ontmoetingskerk binnenshuis kunst te bezichtigen! Bij gebruik van de trap in het wijkcentrum valt het kleurige doek op van stilistische, dansende figuren rondom het logo 40D. Dit doek, vervaardigd in acryl, is speciaal ontworpen door Annelies Joor en met behulp van een drietal DIVA-cursisten uitgevoerd als cadeautje aan het jarige Dukenburg anno
De opmerkelijke lezer is het ongetwijfeld opgevallen dat veel kunst op straat in Dukenburg verdwenen is. Waar zijn die werken gebleven? Navraag bij de gemeente geeft het duidelijke antwoord: soms komt het voor dat een kunstwerk ‘op’ is. Materiaal en/of constructie kunnen de buitenopstelling niet langer aan. Als restauratie vervolgens ook niet mogelijk is, dan wordt in samenspraak met de maker van het object overgegaan tot verwijdering en vernietiging van het werk. Dit lot overkwam inderdaad de houten kunstuiting Radslag. In andere gevallen moet een buitenobject soms wijken voor herinrichting van de openbare ruimte. Als herplaatsing mogelijk is, dan wordt daar natuurlijk meteen toe overgegaan. Maar als het beeld in de nieuwe situatie niet (meer) tot zijn recht komt, dan wordt er opnieuw in overleg met de kunstenaar gezocht naar een andere locatie. Dit levert een heel enkele keer problemen op, als een kunstobject specifiek voor een bepaalde plek ontworpen en vervaardigd is. In sommige gevallen gaat het uiteindelijk goed, neem de ‘struikelblokken’.
Over de kunstenaars
Wie meer wil weten over de kunstenaars achter de vele objecten in Dukenburg geëtaleerd, die kan contact opnemen met de redactie van de Dukenburger. Wie behendig is op de digitale snelweg heeft informatie over Ben van Pinxteren, Cees Raaijmakers of de dichter Ter Balkt en vele andere kunstenaars zó gevonden.
Toekomstplannen
In de pers, in onze eigen de Dukenburger en in honderd etalages in het centrum van de stad is er al volop aandacht aan besteed: in alle 44 wijken van Nijmegen gaan kunstenaars aan de slag om samen met wijkbewoners kunstobjecten te vervaardigen die een plaats krijgen in de wijk. Dit plan komt uit de koker van een collectief dat zich Pink Sweater noemt. Gemeente, woningcorporaties en andere betrokken instanties en fondsen steunen dit positieve plan om de leefbaarheid in de wijken te verhogen. Tekst: Hette Morriën Foto’s: Bart Noordijk
17
Alleen in Dukenburg – wat te doen? Eenzamen bellen 112 ten einde raad voor hulp Eenzaamheid is een probleem in onze moderne samenleving. In een recente studie over gezondheidsrisico’s in Nijmegen wordt gesteld dat veertig procent van de ondervraagde ouderen ernstige klachten van eenzaamheid had. Waarschijnlijk is dat getal wat aan de hoge kant, wanneer men andere onderzoekingen in andere plaatsen bekijkt. Maar ook daar komen getallen van rond de 25 procent wel voor. We hebben hier dus met een nationaal probleem van de eerste orde te doen, met ernstige gevolgen in sommige groepen.
Eenzaamheid is een probleem van veel ouderen, maar komt ook veel bij migranten voor. Voor beide groepen geldt dat zij een netwerk moeten missen. Bij ouderen vaak omdat door sterfte of ziekte de kennissenkring geleidelijk aan kleiner wordt en men door bijkomende handicaps minder mobiel is, zodat men niet aan het sociale leven kan deelnemen. Gevoelens van eenzaamheid zijn ook karakteristiek voor jongeren tijdens de puberteit. Ernstige eenzaamheid is bijna regel bij gehandicapte personen. Eenzaamheid hoort ook bij een rouwproces, zoals na sterfte van een geliefde of bij een plotselinge verlating. Op basis van de Nijmeegse cijfers kun je stellen dat eenzaamheid vele duizenden personen in min of meer ernstige mate treft. De afgebeelde personen hebben niets met de inhoud van dit artikel te maken. 18
Wat is eenzaamheid? Eenzaamheid is net zoals pijn, vermoeidheid, neerslachtigheid en stress een gevoel dat iedereen kent, maar het valt niet mee om dit precies te omschrijven. Het is een klacht met emotionele en lichamelijke wortels en een sociale dimensie. Eenzaamheid is te omschrijven als het verlangen naar een emotioneel en vertrouwelijk contact met een geliefde, vriend of lief familielid. Heb je veel goede vrienden, dan ben je niet zo snel eenzaam. Je voelt je dan gelukkiger en gaat minder vaak naar de dokter. Maar zelfs binnen een goede relatie kan soms eenzaamheid optreden als de partner te druk is met werk of andere zaken of wanneer hij te weinig invoelend is. Eenzaamheid zie je vaak op momenten dat je het niet verwachten zou. Het kan optreden terwijl je in een gezellig café zit, in een conversatiezaal van een verzorgingstehuis, bij een receptie of feestje wanneer je je verlaten weet tussen al die pratende mensen. Kennelijk is de mens zo geprogrammeerd dat hij zonder intieme contacten niet goed kan leven. Eenzaamheid gaat gepaard met gevoelens van angst, verveling, doelloosheid, overbodigheid en rusteloosheid. Kinderen die eenzaam zijn, hebben concentratieproblemen en zijn gespannen en lastig. Blijft de eenzaamheid lang bestaan dan spreekt men van chronische eenzaamheid, wat gepaard gaat met gevoelloosheid, mistroostigheid en isolatie. Mannen grijpen in deze situatie vaak naar de fles. Vrouwen worden vooral depressief en verliezen de zelfredzaamheid en gaan meer kalmeringstabletten en slaapmiddelen gebruiken dan goed is. De medische consumptie is groot. Heel veel eenzame mensen bezoeken vaak de huisarts. Uiteindelijk komen deze eenzame mensen
vaak vroegtijdig in een verzorgings- of verpleegtehuis terecht.
Persoonlijke aandacht
Er zijn twee sporen van aanpak, het ene is op de eenzame persoon zelf gericht, het andere spoor op de samenleving en de woonomstandigheden. We hebben het hierna vooral over ouderen, maar veel maatregelen zijn breder van toepassing. Door persoonlijke aandacht kan een eenzame persoon een nieuwe levensbestemming vinden, weg uit de isolatie. Eenzame mensen zonderen zich vaak af, men schaamt zich een beetje voor de eenzaamheid. Daarom hebben zij dikwijls een duwtje in de goede richting nodig. Huisbezoeken door een sociale instelling zoals Solid helpen bij een vroege signalering.
Sociale structuren
Het tweede spoor ligt op het sociale niveau. Sociale structuren moeten zodanig zijn ingericht dat zij mensen opvangen. Onze vroegere samenlevingsverbanden zijn verdwenen. De samenleving is sterk geïndividualiseerd. Daarmee is eenzaamheid de kwaal van onze tijd geworden. Er zijn steeds meer mensen die alleen wonen in een buurt waar geen onderling contact bestaat. Er is geen kant en klaar netwerk meer van vertrouwde buren, familieleden, kinderen. De meeste familieleden en kinderen wonen elders en zien de ouders nauwelijks. Het is bekend dat de helft van de ouderen die in verzorgingsinstellingen verblijven nauwelijks bezoek ontvangen. Voor de familie zijn die afgeschreven, behalve wanneer er wat te halen valt. Eenzaamheid, pijn verdriet zijn nooit geheel uit te sluiten, maar de samenleving moeten we zodanig inrichten dat het leven voor eenzame mensen draagbaar blijft. Heel belangrijk is een goed contact in de buurt. Een concrete vraag bij eenzaamheidsbestrijding is daarom: hoe krijg je de buren in gesprek zodat ze naar elkaar omkijken en elkaar bijstaan in gevallen van nood? Talloze Dukenburgers zetten zich al in voor sociale activiteiten binnen een wijk of buurt, maar lang niet iedereen wordt bereikt. Er zijn weinig plekken in Dukenburg waar men elkaar op natuurlijke wijze kan ontmoeten. De de Dukenburger - maart 2009
winkelcentra, het postkantoor, soms het plaatselijke café zijn belangrijke contactpunten. Maar onder druk van de economie verdwijnen deze geleidelijk uit onze wijk. Een vermeldenswaardig ontmoetingspunt in onze wijk is de kerk met zeshonderd vrijwilligers. De Ontmoetingskerk organiseert in de Meijhorst op twee ochtenden een succesvolle koffie-inloop, waarvan velen gebruik maken.
Seniorenontmoetingsplaatsen
Mensen van Zwanenveld pleiten al sinds jaar en dag voor een beschutte en verwarmde seniorenplek, waar men bij een kop koffie of thee even de eenzaamheid kan doorbreken. Een soort SOP’s (seniorenontmoetingsplaatsen), waar ouderen ongedwongen bij elkaar kunnen zitten, ontbreken. Vroeger was er de bank die bij het begin van het dorp stond en waar de senioren elkaar ontmoeten. Men noemde de bank wel eens de ‘leugenbank’. Alles en iedereen die langs ging werd besproken, men kende elkaar. Sommige seniorenorganisaties doen hun best en organiseren ‘gezellige middagen’. Het prode Dukenburger - maart 2009
bleem in onze wijk is dat men dan op het overbezette wijkcentrum Meijhorst is aangewezen en dat is voor veel senioren niet op loopafstand. Een bloeiend verenigingsleven heeft Dukenburg niet. Een andere mogelijkheid is de mensen te betrekken bij de openwijkschool. Er is daar vaak behoefte aan voorleesouders.
Gemeente
Maar ook op stedelijk niveau kan men veel actiever aan eenzaamheidsbestrijding doen. In diverse steden is bestrijding van eenzaamheid bij ouderen zelfs een speerpuntproject geworden. Kwetsbaren voor eenzaamheid zijn uiteraard weduwen en weduwnaars, vooral in het begin van de rouwperiode. Op stedelijk niveau is te denken aan het opzetten van preventieprojecten voor deze groep. Onderdelen hiervan zijn een bezoekdienst voor weduwen en weduwnaars en het bevorderen van lotgenotencontacten. Daarnaast moet men veel aandacht besteden aan lotsverbetering van mensen met eenzaamheidsproblemen. Te denken valt aan cursussen over internetgebruik, vriendschapscursussen,
lotgenotencontacten, activerend huisbezoek. Voor Dukenburg kan aansluiting gezocht worden bij de cursusorganisatie in het wijkcentrum. Ook op andere manieren kan de gemeente de eenzaamheid verminderen. Heel wat ouderen durven vanwege de veiligheid ‘s avonds niet meer de straat op en blijven in eenzaamheid thuis. Vaak bestaat er een onterechte vrees voor criminaliteit. Betere verlichting en toezicht is daarom soms belangrijk om het veiligheidsgevoel te verhogen. Ook is de mobiliteit van vooral oudere mensen aan te moedigen, door betere bereikbaarheid van zorginstellingen, wijkcentra. Betere trottoirs, waar je ook met een rollator overheen kunt. Nijmegen doet gelukkig veel aan het openbare vervoer. De meeste ouderen kunnen gratis met de bus mee. Dat heeft effect, je ziet op de stille uren veel senioren naar de binnenstad gaan. Reageren? Kent u initiatieven in uw wijk die helpen om met elkaar in contact te komen, stuurt u die dan naar
[email protected]. Tekst: Janwillem Koten, Hans van Gennip Foto’s: Ron Disveld
19
Dukenburg Presenteert 15 jaar Groots festijn in Meijhorst op zondag 19 april Op zondag 19 april vindt van 11.00 tot 16.00 uur het jaarlijkse evenement Dukenburg Presenteert plaats in de Meijhorst. Dit keer met extra festiviteiten vanwege het derde lustrum. We zochten het bestuur op van de Stichting Dukenburg Presenteert in Wijkcentrum Dukenburg. We vroegen voorzitter Jan van Londen en penningmeester Thea Wittenaar naar de stand van zaken in de voorbereiding.Wilma van de Kamp is de secretaris. We keken terug op de veertien voorafgaande nummers van dit succesvolle Dukenburgse lentefeest, de laatste jaren goed voor 22 duizend bezoekers. Na de Vierdaagsefeesten op plaats twee van de drukst bezochte Nijmeegse evenementen. Nieuwsgierig zijn we ook naar het programma op zondag 19 april en wat er zoal komt kijken bij de organisatie van dit megafestijn.
Veelzijdig programma
Opnieuw is het gelukt een grote variëteit aan activiteiten te programmeren. Traditiegetrouw de markt met maar liefst 230 kramen. Een rommelmarkt, kramen met kunstnijverheid, een infomarkt van organisaties en eetkraampjes op het culinaire plein. Terrassen geven u de kans even uit te rusten en te genieten van de optredens. Het Wijkcentrum Dukenburg en de Ontmoetingskerk Meijhorst zijn weer van de partij met muziek, exposities, informatie en meer. In de Sporthal Meyhorst zijn sportdemonstraties, voetballen en spellen met medewerking van Sportservice Nijmegen. Het Winkelcentrum Meijhorst doet eveneens mee. Op uw wandeling kunt u genieten van Living Statues, van levende superdierenmascottes en het Dweilorkest Busband Novio. Op het grote evenementenplein treden The Anthony Singers, topartieste zangeres Mieke en zanger Jean Knipping op. U kunt demonstraties dansen bewonderen. Zanger Leon Klaus kunt u eveneens beluisteren. GAAPA zorgt voor verschillende acts van dans en muziek. De Old Timer Rit komt langs met een zeventigtal oldtimers.
Beroemde artiesten traden op, zoals Marianne Weber. Zij heeft een speciale band met dit feest en trad inmiddels al drie keer op. Verder onder meer Corry Konings, de Havenzangers, Denny Christian, Anita Meijer, Dries Roelvink en Charléne. Optredens van Lines Dancing Arts en het orkest Second Face trokken veel publiek. Verschillende Vips bezochten het evenement, zoals Tweede Kamerleden, burgemeesters, wethouders en gemeenteraadsleden. Hoogtepunten waren de Dukenburg Presenteert-feesten gecombineerd met de viering van veertig jaar Dukenburg, die van Nijmegen 2000 jaar en de opening van de Stadswinkel Dukenburg. Het multiculturele karakter is een sterke troef. Zo zorgen onder meer de Antillianen voor een belangrijke bijdrage aan dit feest. De organisatie is honderd procent vrijwilligerswerk. De organiserende kerngroep bestaat nu nog maar uit drie mensen, inmiddels op leeftijd. Op hen rust een zware taak. Driekwart jaar voorbereiden en op de dag zelf al om vier uur
paraat tot ‘s avonds. Zorg is er dan ook of dit grootse evenement in 2010 nog wel kan plaatsvinden. Dukenburg Presenteert kwam voort uit het SDO, het Stadsdeel Overleg Dukenburg. De organisatie berustte in het verleden bij Solid en StAAD. Nu is het een zelfstandige stichting. Solid en de gemeente Nijmegen ondersteunen het evenement.
Sluitend draaiboek
Een degelijke voorbereiding en organisatie gaan eraan vooraf. Er moet veel geregeld worden: de inschrijving van de kramen, de optredens, de podia, de vergunningen, de veiligheid, de EHBO, de verkeersmaatregelen, de pr, noem maar op. En alles wordt na afloop weer opgeruimd. Om narigheid te voorkomen wordt er buiten geen alcohol geschonken.
Informatie
Kijk op www.dukenburgpresenteert.nl. Wijkcentrum Dukenburg, kamer 1.097 of 1.095, Meijhorst 70-39, 6537 EP Nijmegen, telefoon (024) 344 41 57 of 344 92 78, maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 12.00 uur. Tekst: Theo Vermeer Foto: Alexander van de Zand
Voor de kinderen zijn er verschillende mogelijkheden: het kinderparadijs, een draaimolen, luchtkussen, zweefmolen, Kinderlandspellen en andere attracties. Berts Jeugdshow zorgt voor theater met goocheltrucs en grappen.
Terugblik
Zeker voor Dukenburg is Dukenburg Presenteert het jaarlijkse hoogtepunt te noemen. 20
de Dukenburger - maart 2009
Jongeren in Dukenburg, deel 3
Buurtrangers werken aan een schone buurt De buurtrangers zijn de welbekende zwerfvuilteams (Z-teams) van Solid. Ze ruimen het zwerfvuil in hun buurt op in Dukenburg en Lindenholt. Het is begonnen als een educatief initiatief van een samenwerkingsverband tussen de basisscholen, Solid en de gemeente. De kinderen werd gewezen op de vele rommel die zich ophoopte in de straten en tussen de struiken. Dat vonden ze zelf ook een probleem. In overleg met de school en de ouders werd de jongeren gevraagd of ze mee wilden helpen onder begeleiding van volwassenen de rommel op te ruimen in teamverband. Het werd een groot succes! Nu zijn in Dukenburg en Lindenholt meer dan 250 jongeren actief, in de leeftijd tussen de zeven en veertien jaar, verspreid over 23 wijken en veertig begeleiders.Zij vormen de schakels tussen de buurt, het team en Solid, met een terugkoppeling naar de coördinator van de Wijk Service Dienst. Tegenwoordig hebben alle wijken buurtrangers, die tegen een zakcentje en af en toe een uitstapje naar een dierentuin, een filmvoorstelling of de Winterefteling aan de slag gaan. Zo hebben ze in de bioscoop de avonturen van ZOOP in India, Zuid-Amerika en Afrika kunnen volgen. Het Ouwehands Dierenpark sponsorde. Professionele promotie van het buurtrangersfenomeen zorgde voor een sneeuwbaleffect: stedelijk, landelijk en naar we hoorden ook internationaal. Zo heeft Engeland ook zwerfvuilteams. Jong geleerd is oud gedaan. De eerste Z-teamkinderen zijn inmiddels zelf ouders; zo lang bestaat dit al weer. Te hopen is dat dit goede werk generatie op generatie behouden blijft.
de Dukenburger - maart 2009
Buurtrangers Z-team met Daniqe, Gilmar, Shaniqua, Joël, Amina en Saïda Want er is nog steeds rotzooi genoeg op te rapen. Zonder de Z-teams zouden de buurten al gauw vuilnisbelten worden. Ook zijn er teams van ouderen en individuen, die op deze wijze hun omgeving schoonhouden. Dat doen ze met behulp van speciale grijpers, handschoenen en met de buurtrangers/Z-teams-hesjes en -petjes. De hesjes zijn reflecterend en veiliger bij het opruimen in het donkere jaargetijde.
Er komt heel wat voor kijken
Behalve deze attributen zijn er meer zaken te regelen. Je zult de grijpers erop moeten attenderen dat ze geen gevaarlijke spullen als chemicaliën, spuiten en dergelijke oprapen. Ze ontvangen via Solid speciale doorzichtige Z-teamvuilniszakken van de DAR, die op een centraal punt – vaak bij een van de begeleiders thuis – verzameld worden en daar door de DAR of de WSD worden opgehaald.
begeleiders vullen briefjes in over het aantal keren lopen. Deze moeten overlegd worden bij de uitbetaling van het zakcentje – twee euro en dertig cent per keer – op het kantoor van Solid. Schematisch wordt daar ook bijgehouden waar de Z-teams te vinden zijn.
Samen rommel opruimen
Er groeit een ware teamgeest bij deze jonge rommelopspoorders. Ze lopen de kantjes er over algemeen niet van af. Och, soms is er gezeur, maar wie heeft dat niet. Meestal hebben ze veel plezier met elkaar. Ze worden vrienden en vriendinnen of zijn dat al als schoolkameraadjes. O wee als ze iemand betrappen die zo maar rommel op straat gooit. Dan zal hij of zij het wel te horen krijgen. De school-, winkelen eettentroutes leveren flink wat blikjes en verpakkingen op. Limonade of warme chocolademelk of onderweg een lekkernijtje van een trakterende buur gaan er dan wel goed in.
Wekelijks wordt er vuil verzameld in weer en wind, op de woensdagmiddag of een andere dag naar eigen keuze, niet in schooltijd. In de grote vakantie is er pauze. Het werk van de Zteams wordt hoog gewaardeerd en kreeg van de gemeente een speciale onderscheiding voor prima prestaties door kinderen verricht.
Solid op kamer 1.095 in Wijkcentrum Dukenburg, Meijhorst 70-39, 6537 EP, telefoon (024) 344 32 49 of 344 92 78. E-mail: bestuur@ stichting-solid.nl. De buurtrangers hebben een eigen website: www.buurtrangers.nl.
Verder is een goede administratie nodig. De
Tekst en foto’s: Theo Vermeer
Informatie
21
De kogel uit de Dukenburger klei… Venlo, heeft de heer Van Issum in een boerderij een museum ingericht met wapentuig. Hij weet er dan ook veel van af. Hij schatte nauwkeurig in dat mijn kogel er eentje was uit een licht kanon met een zeer lange loop, waarmee erg zuiver geschoten kon worden. Op de open dag had de heer Van Issum het betreffende kanon toevallig niet bij zich… Ook de leeftijd van de kogel – de tijd waarin hij afgeschoten werd – wist de heer Van Issum te bepalen: hij is van vóór 1500.’
Nijmegen in de 15e eeuw
Jan met zijn kogel van meer dan vijfhonderd jaar oud Samen met zijn vrouw bewoont Jan een hoekhuis van een rijtje in Dukenburg. Na aankoop van een strook grond opzij van hun woning ter vergroting van huis en tuin, besloten Jan en zijn eega die nieuwe tuin te voorzien van een muurtje. Daarvoor moest behoorlijk in de grond gespit worden en wat Jan dáár toen aantrof… Jan: ‘Zo’n tien jaar geleden was ik aan het graven met een spade om de fundering voor die muur te realiseren. Op enige diepte stuitte ik op een blauwe leemlaag van 10 centimeter dik. En daar lag opeens een rond donker voorwerp. Ik dacht eerst aan een looien kogel waarmee je vroeger knikkerde, maar deze bol had een doorsnee van zo’n 33 milimeter. Ik nam mijn vondst mee naar binnen om hem schoon te spoelen, want er zat veel zand en klei aan. Ik vond de kogel wel leuk en besloot hem te bewaren. Om te testen of het materiaal, waarvan de kogel vervaardigd is, ook echt lood is, gebruikte ik een magneet. En ja, toen bleek de kogel van ijzer te zijn. Mijn spitwerkzaamheden in de tuin zette ik vervolgens veel voorzichtiger voort. Stel je toch eens voor dat ik nog meer zou vinden. Of dat ik de schat van de Mookerhei onverwacht zou opgraven…’
De schat van de Mookerhei Tijdens de Tachtigjarige Oorlog verloren duizenden soldaten het leven op de 22
Mookerhei. In bloed en moeraswater werden zij gesmoord, zo wil het verhaal rond de Slag op de Mookerhei. Het is een historisch feit dat Staatse soldaten in 1574 op de vlucht waren voor de Spanjaarden, met in de gelederen van het huurlingenleger de prinsen Lodewijk en Hendrik van Nassau. Deze broers van Willem de Zwijger sneuvelden eveneens; zij waren 36 en 24 jaar. De prinsenbroers hadden op hun vlucht een kist gevuld met het loon voor de soldaten bij zich en begroeven deze ‘schat’ voordat de Spanjaarden hen bereikten. Het Oranjeleger werd tot vrijwel de laatste man uitgeroeid, maar het verhaal rond de ‘schat’ was geboren en werd doorverteld. Een arme vrouw uit de buurtschap de Riethorst bij de Plasmolen, ging haar leven lang op zoek naar de krijgskas. Met een bats en een steekschop kon je haar tegenkomen. Ze zou de kist boordevol soldij echter nooit vinden… Maar haar (bij)naam Kiste Trui leeft voort. Jan: ‘Na verloop van enige tijd wilde ik toch meer te weten zien te komen over de herkomst van mijn kogel. Ik was intussen begonnen met het uitpluizen van mijn stamboom, dus ik zat toch al in het verleden te wroeten. Door deze gen-hobby kwam ik op een open dag van het Regionaal Archief in Nijmegen aan de praat met de heer Mart van Issum. In Horst, nabij
Wat was hier destijds te doen om een kogel in de klei van Dukenburg te kunnen aantreffen? Wat te denken van de belegering van Nijmegen door Karel de Stoute. Karel was een hertog uit Bourgondië en dat ‘Stoute’ staat voor zijn heerszuchtige dapperheid als krijgsheer, niet omdat-ie zijn ouders nooit gehoorzaamd had. Langs de oevers van de Maas leidde Karel in juni 1473 zijn manschappen zonder omwegen naar Nijmegen om het leven in deze stad totaal te ontwrichten en te veranderen. Naar hém luisteren als kersverse hertog van Gelre, dat wenste hij. En Nijmegen was ‘stout’, luisterde niet. Om zijn krijgsplannen terdege uit te broeden, was de laatste stop van Karel en zijn leger het landgoed Duckenburg. Intussen had men in de stad met man en macht gewerkt aan een oerstevige verdediging. Drie weken lang wist deze verdediging de Bourgondische troepen buiten de stadswallen te houden, ook al liet Karel zijn kanonniers overuren maken. Er werd hevig geschoten… Dus één kogel in de klei van Dukenburg? Misschien liggen er wel meer. Hoe kwam de kogel echt terecht in de leemlaag in de bodem van Dukenburg? Jan: ‘De heer Van Issum wist ook hierop een antwoord. De kogel kan heel best meegevoerd zijn met het slib van de Maas! Volgens zijn zeggen kwam het water van deze rivier in vroeger eeuwen ongeveer tot aan de huidige A73.’ En ja, op die manier kan de schat van de Mookerhei ook wel eens meegezogen zijn uit de Riethorst… Tekst: Hette Morriën Foto: Bart Noordijk de Dukenburger - maart 2009
Dieren in Dukenburg In de eerste weken van dit jaar beleefde ons land een winterse periode. Er kon volop geschaatst worden op plassen, vennen, meertjes, ijsbanen. Kleine kinderen maakten kennis met sneeuw en ijs, het was Oudhollandse winterpret. Maar elke medaille heeft z’n keerzijde. Dat zo’n betrekkelijk korte wintertijd narigheid en ellende betekent voor de dieren buitenshuis, werd duidelijk geïllustreerd door het verhaal van het vosje onder het ijs op Stadspark Staddijk. Heeft u het in januari ook gelezen in de krant? Een vosje onder het ijs? Wat voor ‘wilde’ dieren omringen ons eigenlijk nog meer? De Dukenburger ging op onderzoek uit en geeft hierbij een impressie, die beslist niet compleet is, want er leven veel dieren in de nabijheid van het stadsdeel.
Staddijk
Stadspark Staddijk herbergt eekhoorntjes; bij de eerste de beste wandeling door het park, kun je zo’n sierlijk, snel beestje eenvoudig tegenkomen. Eén dikkerd loopt zelfs niet hard voor je weg! Het zijn overwegend rode eekhoorntjes uit de familie Sciurus vulgaris, de gewone eekhoorn. Ze worden ook gezien in plantsoenen tussen de woonwijken. In de vijverpartij van het park zie je af en toe vette vissen zwemmen. Een gesprekje met een visser langs de waterkant levert je alle informatie op over de soorten en natuurlijk ook over de grootte van de vis en de vangst. Knoop eens zo’n gesprekje aan. Ook in de wetering die langs de A73 stroomt en waar je als wandelaar in het park heerlijk
De blauwe reiger laat zich geregeld zien bij de wetering langs de A73 kunt struinen, zie je leven in de vorm van vissen, friemelende waterbeestjes en dansende insecten. Op dit waterleven komen uiteraard reigers af. Was je een kleine twintig jaar geleden stomverbaasd een reiger aan te treffen in het stadspark, nu zie je ze zelfs in je achtertuin. Ze laten zich soms amper wegjagen bij een tuinvijver vol lekkere hapjes: goudvissen! Het gaat hier vooral om de blauwe reiger, een vogel die toch zomaar 25 jaar oud kan worden.
Vogelsoorten
De vogelsoorten die alleen of met meerdere soortgenoten over Dukenburg zwermen zijn legio. Je ziet de merel, de kraai, de ekster, huismus en koolmees, het roodborstje en de houtduif. Maar ook de groene specht. Die zie je niet alleen, je kunt hem vaker duidelijk horen. Net als minstens één uiltje met z’n biotoop in het zogenaamde Douglasbosje, waar het Uilenbos tegenover ligt. In het groene grasland bij het Douglasbosje moet een waar holen- en
Zwanen zijn zeldzaam in Zwanenveld. Eenden zijn er des te meer
gangenstelsel zijn van de konijnen die daar leven, naast de mollen, die zich geregeld zelfs een weg banen naar de netjes aangelegde tuinen van particulieren. Zo’n mol wegjagen kost me een moeite! In het Grand Canal tref je meerdere zwemvogels aan, zoals eenden, meerkoeten, waterhoentjes en een enkele zwaan. Dit beeld herhaalt zich in alle overige waterpartijen op Dukenburg. Van één vijver op Zwanenveld is ooit beweerd dat je daar de heerlijkste paling kon vangen. Ook waterratten zijn in het verleden wel eens hier en daar gesignaleerd.
Dassenburcht
Het Hatertse Broek, beter bekend als Vogelzang, is zo’n beetje de achtertuin van Dukenburg. In dit bosperceel leeft vooral de das in zijn burcht. Met de Hatertse en Overasseltse Vennen staat Vogelzang voor de dassen in verbinding dankzij speciale tunnels. Ook met het oog op de dassenpopulatie is de A73 afgerasterd. Vogels in Vogelzang? Natuurlijk en gelukkig een heleboel, waaronder de wielewaal en de nachtegaal en een heuse roofvogel: de wespendief. En geloof het of niet: in de Meijhorst is nog maar kort geleden een ooievaar waargenomen! Deze vogelsoort is in Nederland weer helemaal terug van weggeweest en niet alleen vanwege het fabeltje rond de baby: het is en blijft een bijzondere kleurrijke vogel, ook al is-ie meestal zwart/wit. Tekst: Hette Morriën Foto’s: Freerange Stock
de Dukenburger - maart 2009
23
DUKENBURG
Weet wat je eet... Vasten start na carnaval en duurt tot Pasen: veertig dagen. Het begrip vasten was typisch katholiek, protestanten kenden het niet. Totdat jaren geleden in elk geval in de Ontmoetingskerk aan vasten een oecumenische invulling is gegeven. De oecumenische werkgroep Veertig-dagen geeft inhoud aan de vastentijd met eenvoudige maaltijden en een thema. Dit jaar in een nieuw jasje: er is van drie maaltijden teruggegaan naar twee om de nadruk te leggen op de maaltijd zelf. De werkgroep wil de deelname aan de maaltijden niet beperken tot reguliere kerkgangers. Iedereen die zich voelt aangetrokken is van harte uitgenodigd mee te doen. Voor de nieuwe aanpak is de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) benaderd. Men heeft meegedacht over de thema’s. Inmiddels is één maaltijd al genoten, maar de werkgroep Veertig-dagen attendeert u graag op de tweede maaltijd op 3 april. Vasten is bezinning, stilstaan bij jezelf. Vasten is bewustzijn, niets gebeurt vanzelf. Voor de eerste maaltijd was het thema Eten uit de buurt. Boeren en tuinders uit de regio kwamen aan het woord over de producten die zij verbouwen en onder onze aandacht willen brengen. Gewassen uit de directe omgeving vormden het hoofdbestanddeel voor het eten van die avond. Op 3 april staat de aardappel centraal. Ook nu zullen boeren en tuinders bij de maaltijd zijn en toelichting geven over de herkomst van de aardappel, de aardappelrassen en op de vragen: ‘maken aardappelproducten dik’ of ‘zitten er vitamines in de aardappel’?
Aanmelden
Wilt u deelnemen aan de maaltijd van 3 april? Via een aanmeldingsformulier dat vanaf 22 maart in de Ontmoetingskerk ligt, kunt u zich inschrijven. De maaltijd begint om 18.00 uur en eindigt uiterlijk om 20.00 uur. Er wordt een bijdrage gevraagd voor de werkelijke kosten, maar iedereen is vrij om meer te geven. De meeropbrengst gaat naar een goed doel. Het aanmeldformulier kan in de kerk worden ingeleverd, maar ook bij: Atie Bruijnen, Weezenhof 53-49, Greet Wijgers, Tolhuis 35-19, Cleo de Vries, De Geerkamp 11-15. Tekst: team Veertig-dagentijd
24
Steve Bikoplein verkeersonveilig Het Steve Bikoplein is zonder twijfel een van de onveiligste plekken van Dukenburg. Het is een rotonde, maar zo ziet het er niet uit. De wegen schampen het plein, hetgeen uitnodigt tot hoge snelheden. Die werden er in het verleden dan ook gereden. Tachtig kilometer per uur was geen uitzondering, vooral als de auto’s van de brug af denderden. Gelukkig hebben de flitspalen hier een eind aan gemaakt. Maar het blijft een enge plek. Als automobilist op het plein zelf zie je het verkeer van rechts nauwelijks aankomen,
zeker als er een passagier naast je zit. Oversteken is voor fietsers en voetgangers een groot probleem, vooral in de drukke spits. Er is een oplossing. Dat is het ombouwen tot een echte rotonde. Het belangrijkste dat moet gebeuren, is het pal naast elkaar leggen van de rijbanen van de drie toeleidende wegen, zodat je op het plein echt rechts af moet slaan. Zoiets als het plein rond de blokken van Struycken. Tekst: René van Berlo Foto: Google Earth
Kleding- en speelgoedbeurs in de Meiboom Na het succes van de eerste beurs in basisschool de Meiboom, in oktober vorig jaar, vindt op zaterdag 4 april opnieuw een halfjaarlijkse kleding- en speelgoedbeurs plaats in de Meijhorst/Dukenburg te Nijmegen. Openingstijden: 12.00-15.00 uur. Zorg dat u er op tijd bij bent. De beurs wordt gehouden door vrijwilligers, bewoners van Dukenburg en Lindenholt. In oktober 2008 draaide het om najaars- en winterkleding voor babies, peuters, kleuters, overige kinderen, jeugd, dames, heren en aanstaande moeders. Nu gaat het om nog uitstekende voorjaar- en zomerspullen voor dezelfde doelgroep, te koop tegen een lage prijs. Ook speelgoed, boeken en kinderartikelen, zoals fietsjes, stoeltjes, boxen, zijn voor weinig geld te koop. Er wordt een klein bedrag aan
entree gevraagd. De verkoop gebeurt alleen bij contante betaling. In winkelcentrum Meijhorst is een pinautomaat bij fietsenzaak Elan, terwijl voor geld opnemen ook kan worden uitgeweken naar de vestiging van Albert Heijn. Vanuit het centrum van de stad of vanaf het busstation in de Brabantse Poort kunt u Novio lijn 2 nemen en uitstappen bij de bushalte Sporthal Meyhorst. De organisatie van de kleding- en speelgoedbeurs is intussen naarstig op zoek naar sponsoren. De beursmedewerkers begroeten klanten en belangstellenden graag op een misschien wel mooie lentedag in de Meiboom. Voor meer informatie:
[email protected] en
[email protected]. Tekst: pr kledingsbeurs de Dukenburger - maart 2009
Neem allen uw agenda en noteer alvast: zondag 28 juni. Op deze dag komt Tolhuis tot leven met het festival De hele wereld in Tolhuis. Drie bonte parades, een festivalterrein, theater, muziek, cultuur, workshops, kunst en feest. Een deel van de organisatie en optredens regelen wij alvast voor u. Maar voor het andere deel hebben we uw medewerking nodig! Wij bieden een podium aan iedereen – jong of oud, man, vrouw of huisdier - die zijn of haar talenten tijdens het festival wil laten zien. Van buikspreken tot acrobatiek, van zingen tot goochelen, van dans tot kunst. Alles kan! Tolhuis 11e straat
Verkeersveiligheid en onderhoud in de wijk Tolhuis is met zijn woonervenstructuur een typisch kindje uit de late jaren zestig, toen er kritiek ontstond op de grootschalige, uniforme nieuwbouwwijken uit de wederopbouwtijd.
tergebieden worden geen drempels aangelegd om een snelheid van 30 kilometer af te dwingen. Ze worden alleen op strategische locaties in de wijk aangelegd om de verkeersdeelnemer te attenderen op zijn/haar verkeersgedrag.
De nieuwe woonwijken werden vanaf toen bewust minder grootschalig opgezet. De openbare ruimte werd ontworpen op de menselijke maat. De woonstraten kregen een speels verloop waar kinderen veilig kunnen spelen. Het groen werd ook bewust kleinschalig van aard ingericht, in de meeste gevallen direct zichtbaar vanuit de woningen. De verdienste van het woonervenconcept is dat het verblijven, spelen, verkeer en parkeren op een veilige manier naast elkaar kunnen bestaan. Tolhuis is een relatief verkeersluwe woonomgeving. Dit komt door de opzet van de woonerven.
Toch vinden sommige weggebruikers het nodig om tussen de heuvels de maximale snelheid te halen. In andere steden van ons land worden 30-kilometerstickers uitgedeeld aan de bewoners. Deze kunnen ze dan op probleemplekken plakken, bijvoorbeeld op kliko’s. De vraag is natuurlijk of dit de incidentele durfal zal tegenhouden om hier te hard te rijden.
Vooral op de interne rondweg en rond de school de Duckendonck wordt er soms toch hard gereden. Ook het halen en brengen van de kinderen van en naar de Duckendonck leidt soms tot verkeersonveilige situaties.
30-kilometerzones
Veilig Verkeer Nederland pleit ervoor dat er in buurten niet harder dan 30 kilometer wordt gereden. Gelukkig zijn de meeste wegen in het Tolhuis dusdanig aangelegd dat harder rijden niet mogelijk is; vorig jaar zijn aftakkingen van de interne rondweg tot 30-kilometerzones gemaakt. Helaas houdt niet iedereen zich hieraan. Meestal zijn het buurtbewoners en is het een kwestie van mentaliteit. Er wordt naar zeggen van de bewoners nog eerder gestopt voor de eenden dan voor voetgangers. In 30-kilomede Dukenburger - maart 2009
Interne rondweg
De 10e en 11e straat richting Meijhorst wordt door de bewoners als gevaarlijk omschreven; ze worden door 70 procent van het verkeer als sluiproute gebruikt. Door hier gemarkeerde fietszones aan te leggen, heeft de gemeente de rijbaan aanzienlijk minder breed gemaakt. Maar of dit de oplossing is, vragen wij ons af. De route vanaf de 10e straat wordt als sluiproute naar de Meijhorst gebruikt. Ook het uitgaande verkeer vanaf de Meijhorst maakt eerder gebruik van de 11e en 10e straat dan dat zij direct op de Van Apelterenweg uitrijden. Hierdoor blijft de verkeersdruk op een smallere rijbaan gehandhaafd en is de fietsers een schijnzekerheid gegeven met het hebben van een eigen rijbaan. Eerder lopen zij nu de kans van de sokken gereden te worden door iemand die zijn breedte niet goed kent. De volgende tekst vond ik bij het spel Groove Rider voor Playstation 2: ‘Speer u een weg door de bochten en vernauwingen en wissel van rijbaan om voordeel te behalen. Ervaar de frustratie wan-
Staat u echter liever niet in de volle spotlights, maar heeft u zin, ideeën of ervaring met bijvoorbeeld het geven van workshops, of bent u gewoon heel erg handig, dan kunnen wij uw hulp ook goed gebruiken. Wacht niet te lang, stel niet uit, maar laat zo snel mogelijk van u horen, zodat we er met z’n allen één groot spektakel van kunnen maken!
Contact
Voor informatie over en/of deelname aan De hele wereld in Tolhuis kunt u bellen of mailen naar Martien de Goeij, telefoon (024) 355 76 49, e-mail:
[email protected]. Tekst: Wijkplatform Tolhuis-Teersdijk
neer u van de baan spint wanneer u de bocht te snel neemt.’ Sommige bestuurders zien het rijden door de wijk als een spel en frustreren hiermee de veiligheid.
Onderhoudsbehoefte straten
In 2006 concludeerde de gemeente nog dat de verharding in de wijk in een redelijke staat verkeerde. Afgelopen jaren is de aandacht voor onderhoud dan ook naar de trottoirs en voetpaden gegaan. Maar als ik nu over de rijbaan loop, zie ik verschrikkelijk veel breuklijnen lopen. Op verschillende plekken is het asfalt open gebarsten. In de bochten liggen de resten van wat eens het goede wegdek was. Als we over onveilige situaties willen spreken, dan is nu onze grootste zorg de toestand van het wegdek. Die is heel snel aan een grote onderhoudsbeurt toe. En dan is het toch wel jammer dat de gemeente vorig jaar zoveel geld heeft uitgegeven aan de rode fietsbanen en verhoogde belijning. Tekst en foto: Harry Kip
25
TOLHUIS-TEERSDIJK
Festival in Tolhuis
ZWANENVELD
Informatie gemeente over jongerensoos Op 20 januari gaf wethouder Lenie Scholten uitleg over de plannen van de gemeente voor een jongerensoos in Zwanenveld. Deze is gepland aan het Maas-Waalkanaal, nabij de 43e en 46e straat.
Het onterecht gekapte gebied op het voormalige ROC-terrein
Onterechte kaalslag op voormalig ROC-terrein Ondanks de beschermde status van een groot aantal bomen op het ROC-terrein, heeft een kaalslag plaatsgevonden. Er vindt momenteel een onderzoek plaats naar wie de schuld draagt voor de onterechte kap van een groot aantal bomen. De werkgroep Groen en Cultuurhistorie en Bewonersplatform Zwanenveld eisen een volledige compensatie ter plaatse. Door de toekomstige bebouwing van het voormalige ROC-terrein moet een aantal bomen gerooid worden. Naast dat grote bomen groene structurele elementen zijn en vaak een natuurhistorische waarde hebben, kan de plaats van een boom ook functioneel zijn. Wanneer geplaast langs een spoortalud en/of weg, zoals bij het ROC-terrein, wordt in de zomer een scherm gevormd dat fijnstof voor een deel kan wegvangen. Met dit in gedachte heeft de gemeente Nijmegen destijds een aantal randvoorwaarden en aanbevelingen geformuleerd, waarin onder andere staat welke bomen beschermd zijn tegen kap. Met die voorwaarden kon de projectontwikkelaar Zwanenveld BV vorm geven aan de bebouwing van het terrein. Voor Kerst 2008 is de ambtenaar belast met het toekennen van kapvergunning samen met leden van de werkgroep Groen en Cultuurhistorie van de Zevensprong op het terrein geweest
Het gemarkeerde gebied is onterecht gekapt 26
en heeft aangegeven welke bomen niet gerooid mochten worden. Dit is op een tekening aangegeven. Echter, toen begonnen werd met de kap, beschikten de uitvoerders niet over duidelijke tekeningen. Door de oplettendheid van leden van de werkgroep Groen en Cultuurhistorie is tijdig bij de gemeente aan de bel getrokken. Het is tot op heden onduidelijk hoe de communicatie tussen de diverse ambtenaren is verlopen. Feit is dat veel meer bomen zijn gerooid in opdracht van de projectontwikkelaar Zwanenveld BV, ondanks dat zij konden weten dat een aantal bomen beschermd waren tegen de kap, zoals beschreven in de randvoorwaarden en aanbevelingen. Zo is onder anderen het eikenbosje in zijn geheel verdwenen. Nadat Groen en Cultuurhistorie wederom een klacht hieromtrent heeft ingediend bij de gemeente, heeft Bureau Toezicht vastgesteld dat er inderdaad bomen zijn gerooid die nooit verwijderd hadden mogen worden. Er heeft een kaalslag plaatsgevonden. De gemeente erkent dat er iets helemaal fout is gegaan. Er wordt een onderzoek ingesteld naar wie de verantwoordelijkheid draagt voor dit debacle. Zwanenveld BV is in het bezit van de randvoorwarden en aanbeveling met daarin aangegeven welke bomen een beschermde status hadden. Heeft de projectontwikkelaar willens en wetens gekapt? Een en ander zal op hele korte termijn duidelijk moeten worden. Wat als een paal boven water staat, is dat de werkgroep Groen en Cultuurhistorie en het Bewonersplatform Zwanenveld eisen dat het verlies aan bomen ter plekke volledig gecompenseerd wordt, zowel wat betreft het aantal en soort bomen als ook de oppervlakte. Wij willen dat het eikenbosje en andere structurele elementen, die niet gekapt hadden mogen worden, volledig worden hersteld. Tekst: Léon van Kempen Foto’s: Ron de Haan en maps.live.com
De wethouder beseft dat met name de omwonenden vraagtekens zetten bij de soos. Vooral omdat zij al overlast hebben van bezoekers van de Matrixx. Vandaar dat de gemeente twee voorwaarden stelt aan de soos: 1. Jongeren krijgen zelf verantwoordelijkheid voor de plek. 2. De soos krijgt een tijdelijk karakter. Het worden barakken, die gemakkelijk te verwijderen zijn. Als het een puinhoop wordt, haalt de gemeente ze weg. De soos krijgt een oppervlakte van ongeveer negentig vierkante meter, vergelijkbaar met twee klaslokalen. De middagen zijn gereserveerd voor de jongere jeugd, de avonden voor de iets oudere. De avondopening is van zes tot negen à tien uur. In de weekenden is de soos dicht. Wellicht is het pand wel op zondagmiddagen open. De gemeente zorgt voor het beheer. Wethouder Scholten zegde toe de bewoners vanaf nu actief bij de plannen te betrekken. Een voorbeeld is dat gemeente, buurtbewoners en jongeren samen de spelregels vaststellen. Er wordt geen alcohol geschonken. Roken en drugsgebruik is verboden. Als er behoefte aan is, kan de ruimte ook gebruikt worden door de buurt. Als jongeren dat willen, is het gebruik door 18-plussers bespreekbaar. De jongerenwerker van Tandem en een ambtenaar van de gemeente gaan huisbezoeken afleggen bij de direct omwonenden. Zij geven uitleg en vragen naar hun mening.
Tijdelijke jongerenvoorziening
Inmiddels is de tijdelijke jongerenvoorziening op het ROC-terrein gerealiseerd. De gemeente vindt het van belang voor de hele wijk, dat jongeren op korte termijn een plek kregen waar zij kunnen verblijven. Zowel de jongerenwerker, gemeentetoezicht als de wijkagent houden in de gaten dat de jongeren hier een goed en gepast gebruik van maken. Zodra de soos gereed is, verdwijnt deze voorziening. Tekst: René van Berlo de Dukenburger - maart 2009
Zwanenkunst in Zwanenveld Kunstenaar Michel Alders is begonnen met zijn kunstwerk in Zwanenveld. In mei wordt het opgehangen. Het kunstwerk wordt een variatie op De Zwaan van Jan Asselyn, geschilderd in de jaren veertig van de 17de eeuw (zie foto). De zwaan verdedigt zijn nest. De wijkbewoners, die hebben ingesproken, vonden dit een uitstekend idee. Michel Alders spuit het kunstwerk op een scherm van ongeveer drie bij vijf meter. Het komt te hangen aan de zijkant van de groene flat aan de 70e tot en met 72e straat, boven het water.
De snertactie van 17 januari was een succes. De provincie Gelderland biedt financiële ondersteuning voor dergelijke initiatieven in de 20’er en 40’er straten.
een hapje en een drankje. Het was tegelijk een mooie gelegenheid om te peilen wat men van een aantal ideeën vond.
Zoals u heeft kunnen lezen in de vorige de Dukenburger is er op 17 januari een snertactie georganiseerd door stichting Wijkdeel Zwanenveld-Oost en 4kids2play met ondersteuning door welzijnorganisatie Tandem. Het idee werd geboren nadat het de journalisten van Studio Zwanenveld opviel dat de Teersdijk een ontmoetingsplek is voor veel Zwanenveldbewoners en hun honden.
De ideeën die op 17 januari zijn voorgelegd, werden door de meeste bezoekers positief ontvangen. Het betreft het kleuriger maken van de buurt met stoeptekeningen (bijvoorbeeld een hinkelbaan) en/of het plaatsen van mozaïeken, intocht van Sinterklaas op het Maas-Waalkanaal, extra activiteiten voor jongeren, een busreisje voor ouderen, een ontmoetingsactiviteit voor ouderen, een schaatsbaantje in de kerstvakantie en een braderie. Tijdens de dag werd ook nog het idee ingebracht om een internationale vrouwengroep op te starten. Natuurlijk werd veel gevraagd om een herhaling van de gezellige snertactie.
De komende jaren heeft de provincie geld ter beschikking gesteld. Vijftig duizend euro is gereserveerd om ideeën van bewoners uit te voeren, die het leven in Zwanenveld nog leuker kunnen maken. Het geld moet in het bijzonder ten goede komen aan de 20’er en 40’er straten. De snertdag werd niet alleen georganiseerd om Zwanenvelders de gelegenheid te geven met elkaar te praten onder het genot van
Tekst: René van Berlo
Definitief plan geologenstrook bekend De gemeente heeft het definitieve plan voor de geologenstrook vastgesteld. Na een uitgebreid voortraject, waarbij bewoners intensief betrokken waren, is nu het definitieve plan bekend. Om het uit te kunnen voeren, moeten diverse bomen gerooid worden. Samen met vertegenwoordigers van de bewoners en het IVN (vereniging voor natuur- en milieueducatie) heeft de gemeente zichtbaar gemaakt om welke bomen het gaat. Deze bomen hebben een kruis gekregen. In augustus-september vinden grondwerkzaamheden plaats (grondverzet, paden, vlonders, stapstenen en dergelijke). Eind 2009, begin 2010 is het tijd voor de aanplant, waarmee de herinrichting van het park wordt afgerond. Het definitieve ontwerp is te vinden op www. waterbewust.nl en www.nijmegen.nl. Tekst: René van Berlo de Dukenburger - maart 2009
Ideeën
Wij horen graag wat u van deze ideeën vindt. Daarnaast zijn uw suggesties voor andere activiteiten zeer welkom. Begin mei willen wij de subsidieaanvraag gaan afronden, zodat we in september met de uitvoering daarvan kunnen beginnen. U kunt uw reacties en suggesties sturen via email naar r.haan105@upcmail. nl of naar
[email protected]. Geschreven post is natuurlijk ook welkom: Ronny de Haan, Zwanenveld 42-23 of bij Bouwien Schep, Zwanenveld 27-48. Wij nemen contact met u op! Tekst: Marianne Mondria Foto: Ron Disveld
Open dag Prins Maurits Conceptwijkbeheerplan af U hebt een peuter en u wilt zich oriënteren op het basisonderwijs in de buurt? U wilt een kijkje nemen en het liefst de school in bedrijf zien? Dat kan: alle scholen van Dukenburg kennen een open dag. Woensdagmorgen 25 maart 2009 kunt u terecht op de basisschool Prins Maurits in Zwanenveld. U krijgt een rondleiding van een ervaringsdeskundige, een leerling uit groep 8. Daarnaast kunt u voor al uw vragen terecht met betrekking tot buitenschoolse opvang, openwijkschool, overblijven, over onderwijsinhoud, over extra zorg, over alles wat u zich afvraagt over onderwijs en opvang. Tekst: Henny Klaassen
directeur basisschool Prins Maurits coördinator openwijkschool Zwanenveld
De gemeente heeft het concept van het wijkbeheerplan af. Het is samengesteld na uitgebreide inspraak door wijkbewoners. Iedereen kan nog op- en aanmerkingen kwijt. Dit jaar zijn veel verbeteringen voorzien. De Teersdijk wordt aangepakt. Er komt groencompensatie voor de rioolpersleiding. De ingang van het winkelcentrum bij de bibliotheek wordt verbeterd (onder andere door extra fietsenrekken). Het parkeerterrein van de 61e en 62e straat krijgt een opknapbeurt. Een speeltoestel in de 44e straat wordt vervangen en verplaatst. De betaald-parkeerzone wordt opnieuw ingedeeld. Diverse straten en groenplekken worden verbeterd. Het plan is te vinden op www.nijmegen.nl. Tekst: René van Berlo
27
ZWANENVELD
Snert smaakt naar meer
LANKFORST
Het Uilenbosje Met het Uilenbosje wordt tegenwoordig het bosgebiedje aangeduid dat is gelegen in Lankforst tussen de 10e, de 60e, de 61e straat en de van Apelterenweg. Ik zeg tegenwoordig, want die naam draagt het nog niet zo lang. De naam Uilenbosje is een paar jaar geleden door het Wijkplatform Lankforst (onder andere Jos van Broekhoven) aan de gemeente Nijmegen voorgesteld, gelijktijdig met het voorstel voor de naamgeving van drie paden in de onmiddellijke omgeving van het bosje, namelijk het Duckenburgpad, het Valckenaerpad en het Orangeriepad. Hierdoor ontstond ook meteen duidelijkheid ten opzichte van het aan de andere kant van de Van Apelterenweg gelegen Douglas sparrenbosje. Dit werd namelijk door een aantal mensen in de omgeving ook het Uilenbosje genoemd. De naamgeving van ons Uilenbosje heeft te maken met het feit dat hier regelmatig de roep van de bosuil werd gehoord. Dit geluid zullen velen herkennen, want in heel wat films en televisieseries met een spannend karakter worden de geluiden van de bosuil opgevoerd. Ik zelf heb in Lankforst heel wat keren de bosuil ‘s avonds of ‘s nachts gehoord. Dat geluid herken je heel gemakkelijk. Helaas heb ik hem (alleen mannetjes maken die specifieke roep) vorig jaar niet meer gehoord. Wel heb ik vernomen dat vorig jaar of het jaar ervoor er een dode (aangereden?) bosuil op de A73 is gevonden. We houden echter onze oren open in de hoop dat er weer eens een bosuil in ons bosje terug komt.
Geologie
De ondergrond van het Uilenbosje bestaat in hoofdzaak uit lichte en/of zware zavel (klei gemengd met zand). Zoals wellicht bekend hebben de Maas en de Rijn, die een behoorlijke tijd samen hebben opgestroomd, een grote invloed gehad op de ondergrond van Dukenburg. Hierdoor is in een groot aantal jaren een zogenaamd vlechtend rivierenstelsel in ons gebied gevormd. Door de bebouwing van Dukenburg is een groot deel daarvan verloren gegaan. In de zogenaamde Geologenstrook (Zwanenveld) en het Stadspark Staddijk zijn nog restanten van dit stelsel behouden gebleven. Het Uilenbosje zelf is een kleine vier hectare groot en ligt op ongeveer 7,5 tot 8 meter boven NAP.
Fauna
Behalve de al genoemde bosuil zijn er in de loop van de jaren behoorlijk wat soorten vogels gehoord en gezien. Het zou te ver voeren 28
Wandelpad door het Uilenbosje om ze hier allemaal op te sommen Maar ik wil er toch wel enkele uitlichten. Velen zullen in het voorjaar ongetwijfeld het roffelen van de grote bonte specht hebben gehoord. De mannetjes zoeken daarvoor een dode goed resonerende tak uit en proberen met het roffelen een vrouwtjesspecht te lokken. We zien in diverse bomen ook de gaten van de uitgehakte nesten. Veel zachter en sneller roffelt de veel minder algemene kleine bonte specht. Met een beetje geluk kunnen we in de zomer ook de wielewaal horen. Zien is veel moeilijker! Ook lacht heel vaak de groene specht ons toe. Verder wil ik noemen: de boomklever, de roodborst, de winterkoning, de zwartkop, de tuinfluiter, de zanglijster, de gaai, de heggenmus, de tjif-tjaf en nog veel meer! Met een goed vogelboek, een verrekijker en geduld kunt u ze allemaal ontdekken. Vorig jaar is een tijdje een vos in het Uilenbosje gesignaleerd. Zelfs enkele jonge vossen, die echter ook geen blijvertjes zijn gebleken. Uiteraard zijn er ook de nodige muizensoorten aanwezig. Van de aanwezige insectensoorten wil ik er één noemen, namelijk de eikenprachtkever. Anders dan zijn naam misschien doet vermoeden, kan deze voor de aanwezige eiken erg schadelijk zijn en zelfs voor afsterven zorgen. De eikenprachtkever tast vooral eiken aan die al erg verzwakt zijn. In het Uilenbosje is het met de vitaliteit van een groot aantal eiken slecht gesteld. Oorzaken zijn vaak moeilijk te achterhalen. Wisselende grondwaterstanden, herhaalde kaalvraat door insecten, droogte en vorstschade zijn factoren die vaak een afnemende
vitaliteit veroorzaken. Bestrijding van de eikenprachtkever is complex. Verwijdering van kwijnende eiken en het minder dunnen kunnen een bijdrage vormen bij de bestrijding.
Flora
Dominant in het Uilenbosje zijn de zomereiken (aangeplant) met een gemiddelde hoogte tussen de 12 en 15 meter. De geschatte ouderdom is tussen de 90 en de 120 jaar. De eiken aan de randen hebben hun takken voor een deel naar de grond kunnen richten. In het bos zelf zie je dat de eiken bovenin enkel een gesloten bladerdek hebben. Andere bomen en struiken in het bosje zijn er spontaan gaan groeien, onder andere de gewone vogelkers, de Amerikaanse vogelkers, zwarte vlier, de es, trosvlier, hazelaar, krent, lijsterbes, berk, zwarte els, vuilboom en sleedoorn. Gezien het beperkte karakter van deze bijdrage ga ik geen opsomming geven van alle andere wilde planten die in het Uilenbosje en langs de randen voorkomen. Dat zijn er best veel, zo’n zestig soorten. Rondom het Uilenbosje zien we langs de noordkant een mooi laantje met essen, Canadese populieren en langs de oostkant een oude historische laan
Cipres de Dukenburger - maart 2009
LANKFORST
Brede vlonders en een avontuurlijk steppingstonespad verfraaien het Uilenbosje met cipressen. Vermeldenswaard is nog, dat in de watering aan de zuidzijde van het Uilenbosje de slanke waterkers groeit. Die wordt zomers gratis verzameld door Chinese families om te worden toegevoegd aan Chinese gerechten. Ook andere restaurants schijnen hiervoor belangstelling te hebben.
Beheer en onderhoud
Duidelijk is dat van de kant van de beheerder van het Uilenbosje, in casu de gemeente Nijmegen, jarenlang nauwelijks of niets is gedaan in de sfeer van het onderhoud. Mede als gevolg daarvan is het bosje ernstig verbraamd, dat wil zeggen dat de bramen de overhand hebben gekregen. Hierdoor worden andere begroeiingen verdrongen of althans krijgen geen kansen. Gelukkig is dit nog niet zo lang geleden onderkend en zijn de eerste stappen gezet voor een meer gericht onderhoud. Zo zijn dode takken en stamdelen verwijderd, die een gevaar zouden kunnen opleveren voor de wandelaars. Ook zijn de aanwezige paden aanzienlijk verbeterd en toegankelijker gemaakt. Men heeft ook een stukje ontdaan van allerlei opslag om de natuurlijke ontwikkeling beter te
kunnen volgen. Het probleem is dat, wil men de bramenopslag definitief verwijderen, deze met wortel en tak moet worden uitgeroeid. Alleen maaien heeft dus niet zo veel zin, tenzij men dit elk jaar doet. Dan kan het op termijn resultaat opleveren. Tot nu toe is er echter nog weinig of geen verbetering te bespeuren. Lovenswaardig is het initiatief van enkele Lankforstbewoners om het Uilenbosje en naaste omgeving op geregelde tijden te ontdoen van allerlei achtergelaten afval in de meest diverse vormen. Aanvankelijk waren er vier buurtbewoners bij betrokken, waarvan er twee zijn overgebleven. Dat zijn Jos van Broekhoven en Martin Wernink. In de drie jaar dat zij dit nu doen, hebben zij meer dan driehonderd grote zakken met afval uit het bosje en naaste omgeving verzameld en afgevoerd. Gelijktijdig met de verbetering van de waterpartij nabij Huize Duckenburg heeft men nog niet zo lang geleden aan de noordkant van het Uilenbosje het natte gedeelte aanzienlijk verfraaid. Brede vlonders en een avontuurlijk stepping-stonespad hebben het geheel een veel fraaier aanzien gegeven.Hier en daar is de vegetatie nog voor verbetering vatbaar.
Cipressenlaantje
Bedreigingen
Naast de reeds genoemde bedreiging door de eikenprachtkever en de verdergaande verbraming valt er op dit moment niet zo veel te vrezen voor het Uilenbosje. Gelukkig heeft de gemeenteraad de door B en W voorgestelde bebouwing aan de zuidkant aan het Uilenbosje naar de prullenmand verwezen. De Zevensprong, maar ook andere bewoners hebben zich daar sterk voor gemaakt en de gemeente in vele vormen duidelijk gemaakt dat door bebouwing het karakter van het Uilenbosje ernstig zou worden aangetast. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw heeft het Uilenbosje ook onder grote druk gestaan door het zeer intensieve gebruik vanuit de destijds nabij gelegen Scholengemeenschap Dukenburg.
Beleving
In een door mij in 1990 gegeven beschrijving van het gebiedje heb ik het volgende aan het papier toevertrouwd. ‘Bij het betreden van het bos geeft het, door de hoogopgaande begroeiing van voornamelijk zomereiken en de daar tussenin ontstane spontane opslagen van diverse struikensoorten, de indruk te vertoeven in een echt bos. Vooral in het voorjaar en de voorzomer wordt het verkeerslawaai getemperd door het overdadige lover en overstemd door de ruime variatie aan vogelgeluiden.’ Ook anno 2009 zou ik deze indruk durven herhalen. We moeten ons in ieder geval realiseren dat wij in Dukenburg met het Uilenbosje een parel in huis hebben, die we moeten koesteren en waarmede we met respect moeten omgaan.
Verbraming de Dukenburger - maart 2009
Hier wilde men bouwen
Tekst en foto’s: Theo Merkus
29
MEIJHORST
Voortgang ontwikkeling locatie 1 Winkelcentrum Meijhorst en omgeving
K
.
Locatie 1
In de inzet het voormalige adres van het jongerencentrum
Foto: Live Search Maps
Eindelijk lijkt er schot te komen in de uitgangspunten voor de herontwikkeling van het Winkelcentrum Meijhorst en omgeving. Op de eerste plaats door de mededeling aan de woningcorporatie WoonGenoot, de eigenaresse van het wooncentrum de Meiberg, dat de gemeente er nu van uitgaat dat in de nieuwe planontwikkeling de Meiberg blijft bestaan. Op de tweede plaats dat er begonnen is met de sloop van het afgebrande deel van de voormalige jongerenboerderij.
zwembad, jeugdcentrum, praktijkruimtes en apotheek en misschien nog meer.
De Meiberg
Op pagina 39 van dit magazine staat een uitgebreid interview met de manager wonen van WoonGenoot, de heer Ton Gerrits. Het al of niet slopen komt daarin aan de orde, met als belangrijkste nieuws dat de gemeente heeft laten weten dat zij er nu van uitgaat dat in de nieuwe planontwikkeling de Meiberg blijft bestaan.
Boerderij
Op 11 februari is een begin gemaakt met het slopen van de restanten van het voormalige jongerencentrum. Het college van Burgemeester en Wethouders heeft uiteindelijk de knoop doorgehakt en schrijft in haar brief van 6 februari aan Comité Behoud Boerderij Meijhorst onder andere: 30
‘Zoals aangegeven tijdens de politieke avond van 7 mei, zal ons college geen onomkeerbare besluiten nemen inzake de boerderij vóórdat duidelijk is wat de definitieve positie is van de boerderij in de herontwikkeling. Het nu slopen van het verbrande deel houdt niet in dat er sprake is van een onomkeerbare situatie. Ook na sloop kan dit deel van de boerderij weer worden herbouwd. Uitdrukkelijk willen wij met onze beslissing niet voorbij gaan aan de besluitvorming die nog door de raad zal plaatsvinden’. (Volledige brief op www.meijhorst.nl)
Het vrijkomende terrein
Op uitnodiging van de gemeente heeft de Stichting Bewonersplatform Meijhorst twee bewoners afgevaardigd in het overleg over de herinrichting van het na de sloop van het afgebrande gedeelte vrijgekomen terrein. Een van de afgevaardigden is aanwonend. Dukenburg Presenteert is op 19 april en dan moeten de werkzaamheden zijn afgerond.
Wat zal de toekomst brengen
Het wordt een hele opgave om tot een voor iedereen aanvaardbaar ontwerp te komen. In het ontwerpplan moet rekening worden gehouden met alle plannen en plannetjes voor woningen, zorgkruispunt, winkels, wijkcentrum, sporthal,
Het eerste dat moet gebeuren is, rekening houdende met de nieuwe situatie en de kredietcrisis, aangepaste Randvoorwaarden en Aanbevelingen (R&A’s) op te stellen die voor alle betrokkenen acceptabel zijn. Het opstellen van R&A’s is de bevoegdheid van het college, maar er is ook nog zoiets als een Inspraakverordening (2008). De bewoners maken zich ernstig zorgen over het uitgangspunt van de eerste plannen waarin sprake was van een stedelijk milieu. Ter voorkoming van eindeloze procedures met inspraak en bezwaarschiften dienen de plannen zorgvuldig en in overleg met de Werkgroep Ruimte, Locaties en Economie en belanghebbenden te worden uitgewerkt. Een goede presentatie van de conceptplannen naar alle bewoners is ook van belang. Pas daarna kunnen Burgemeester en Wethouders de min of meer toegezegde prijsvraag voor architecten uitschrijven.
Werk aan de winkel voor de vrijwilliger Tekst en foto: Peter van den Braak de Dukenburger - maart 2009
MEIJHORST
Sloop van de Meiberg van de baan Meijhorst Verbonden heeft uw ervaring, handigheid en kennis nodig! Als u dit leest, is de tweede ontmoetingsavond van dit jaar van de multiculturele projectgroep Meijhorst Verbonden al weer achter de rug. Wij hadden voor die avond bewoners uitgenodigd om mee te denken over de derde Meijhorst Wijkontmoetingsdag die op zondag 15 november 2009 gehouden zal worden. Er waren zoveel ideeën, ook vanuit de Wijkontmoetingsdag van 9 november 2008, dat deze meedenkhulp hard nodig was. De volgende ontmoetingsavond van de groep is op donderdag 19 maart in de openwijkschool de Meiboom, Meijhorst 29-85, aanvang 19.30 uur. We praten dan over dingen die we zouden willen en kunnen doen in de wijk en voor de wijk. Twee wijkontmoetingsdagen waren tot nu toe het resultaat, maar er zijn veel meer ideeën dan de groep in haar huidige samenstelling aan kan. Daarom is uw kennis, ervaring en handigheid hard nodig. Kom eens een avond langs om kennis te maken en de sfeer te proeven. Het zijn zeer gezellige bijeenkomsten.
Informatie
Ton Strik van de Stichting Bewonersplatform Meijhorst, telefoon (024) 345 19 09, e-mail
[email protected]. Sarah de Jong van Tandem, telefoon (024) 355 34 68, e-mail
[email protected].
Meijhorst Verbonden is ontmoeten, dus het mag Namens de projectgroep Meriam Deen
Tot ziens op donderdag 19 maart 19.30 uur openwijkschool de Meiboom, Meijhorst 29-85 de Dukenburger - maart 2009
De 85 jarige mevrouw Boskerjos (zie foto) is één van de bewoners van het 161 wooneenheden tellende wooncentrum de Meiberg. Ze is blij dat de sloop van de Meiberg uit de plannen voor locatie 1 is gehaald. Ze hoopt dat ze de nog restende jaren in haar eigen vertrouwde, tweeslaapkamerappartement mag blijven wonen. Tweemaal verhuizen zag ze niet zitten. Uit het laatste blijkt hoe moeilijk het is om de juiste informatie over te brengen aan de doelgroep. Het was haar en meerdere bewoners ontgaan
Commissies Veilig Meijhorst en VORM De commissie Veilig Meijhorst neemt deel aan het overleg van het Wijkveiligheidspanel. In het eerste paneloverleg van 2009 zijn de lijnen voor dit jaar uitgezet. Projecten die inmiddels, al of niet samen met Tandem en Inter-lokaal, zijn gestart, worden van de actielijst afgevoerd. Daardoor kan aan meer nieuwe zaken aandacht worden besteed. De situatie rond de flats in de 30’er straten is één van die nieuwe aandachtsgebieden. Het Wijkveiligheidspanel, onder voorzitterschap van Claudine Brand van het wijkmanagement, is samengesteld uit vertegenwoordigers van woningcorporaties, maatschappelijke organisaties, politie, wijkcentrum en het Bewonersplatform Meijhorst.
Verkeersborden
De afgelopen weken zijn in Meijhorst bijna alle verkeersborden vervangen door nieuwe en zijn overbodige borden weggehaald. Dat
dat de gemeenteraad unaniem had besloten dat, als er zou worden gesloopt, de bewoners hoe dan ook maar eenmaal zouden moeten verhuizen. Om dat mogelijk te maken zou de nieuwbouw geheel of gedeeltelijk gereed moeten zijn voordat er kon worden gesloopt. Tekst en foto’s: Peter van den Braak
Een interview met Ton Gerrits van woningcorporatie WoonGenoot, de eigenaresse van de Meiberg, staat op pagina 39 van dit magazine. was nodig, omdat ze door vuurwerk beschadigd waren, er op geschoten of gekliederd was, maar meestal was het door de tand des tijds. Een deel hangt op studentenkamers.
Gevaarlijke verkeerssituaties
Over de gevaarlijke verkeerssituaties in de wijk en het voorkomen van sluipverkeer is contact opgenomen met Veilig Verkeer Nederland. Het is de bedoeling dat de gesprekken samen met vertegenwoordigers van het platform TolhuisTeersdijk zullen plaatsvinden. Voor meer informatie kijk op:
www.meijhorst.nl Tekst en foto: Peter Saras
31
ALDENHOF
Zoen- en zwaaistrook OWS de Aldenhove Het zal u niet zijn ontgaan: de wegwerkzaamheden in de 60e straat Aldenhof bij de openwijkschool de Aldenhove. Met enige vertraging door de heuse winter waar we van mochten genieten, is begin januari 2009 de aanpak gestart van de ruimte voor de school. Het plan dat vorig jaar na goed overleg tussen bewoners, school, ouders en de gemeente Nijmegen op tafel kwam, zal de veiligheid rondom school bevorderen. Door het aanleggen van een zoen- en zwaaistrook (parkeren is hier niet toegestaan) zullen naar verwachting opstoppingen, gevaarlijke situaties en overlast voor bewoners tegenover de school verleden tijd zijn. Voor de aanleg van deze strook zijn een strook van het trottoir plus de aanleg van een langparkeerstrook opgeofferd. De kruising van de 60e en 61e straat is voorzien van een verhoogde keerlus. Deze biedt de mogelijkheid voor auto’s om te draaien zodat verkeer via de kortste route de straat en eventueel de wijk weer verlaten kan. Het trottoir is als een gekleurde strook doorgetrokken; daarmee wordt een veilige route aangegeven voor de kinderen om bij de ingang van het speelplein te komen. De ingang van de 60e straat Aldenhof is gemarkeerd door een brede drempel op trottoirhoogte. Borden met de aanduiding zoen- en zwaaistrook et cetera worden binnenkort aangebracht. Van de ingebruikname van de zoen- en zwaaistrook waar OWS de Aldenhove aandacht aan wil besteden en het effect ervan zal in de volgende de Dukenburger verslag worden gedaan. Tekst en foto: Caren van Dijk
Historisch laantje achter speeltuintje 21e straat
Aanpak vijver Aldenhof In Dukenburg (en Lindenholt) worden de vijvers aangepakt, waardoor de kwaliteit van het water zal verbeteren. De vijvers worden daarmee aantrekkelijker gemaakt voor plant, dier en mens. Ook voor de vijver in Aldenhof in het groene tussengebied is een plan van aanpak gepresenteerd. Zoals in het vorige nummer van de Dukenburger al aangegeven, zal de vijver eerst gebaggerd worden. Daarbij wordt een dunne laag slib van de vijverbodem weggehaald. Naar verwachting zal hiermee in maart worden gestart. Deze werkzaamheden zijn onderdeel van de aanpak van de vijver. Tijdens de platformvergadering van Aldenhof op 11 februari jongstleden heeft Ton Verhoeven, gemeente Nijmegen, uitvoerig aan de hand van een tekening uitgelegd welke werkzaamheden er aan de vijver zullen worden verricht. Aanvullend is op maandag 16 februari een veldbezoek uitgevoerd. Vertegenwoordigers van de werkgroep Groen en Cultuurhistorie van de Zevensprong, gemeente Nijmegen en bewonersplatform Aldenhof hebben het vijverplan en het plan voor het aangrenzende parkgedeelte richting school De Aldenhove ter plekke bekeken en zijn diverse aanvullende suggesties gedaan.
Verschillende soorten oevers
In het conceptplan is opgenomen dat de vijver voorzien wordt van enkele verschillende soorten oevers. Ook het eilandje in de vijver zal een verandering ondergaan, waarbij keuzes gemaakt zijn om zowel bomen te laten staan als te rooien. Hierdoor zullen enkele bomen op het eilandje beter tot hun recht komen. De populieren in het historische laantje aan de 21e straat zullen wegens ouderdom worden gerooid. In het plan is opgenomen dat de huidige lindebomen, die nu richting vijver 32
staan, zullen worden geprepareerd, zodat deze over een poos verzet kunnen worden naar het historische laantje. Verder zijn diverse suggesties gedaan voor het uitdunnen dan wel het behouden van enkele bomen. Voor een speelser karakter is in het plan opgenomen om de grasvlakten aan de noordoostkant van de vijver op enkele plaatsen te voorzien van een toef struiken. Al deze en overige suggesties worden meegenomen in het plan. De direct omwonenden plus bewonersplatform Aldenhof zullen spoedig een uitnodiging ontvangen om de definitieve ontwerpplannen voor de herinrichting van dit groene tussengebied te bekijken tijdens een inloopavond in de OWS de Aldenhove. Bewonersplatform Aldenhof nodigt u dan ook graag uit om deze inloopavond in maart te bezoeken. Tekst en foto: Caren van Dijk
Jaarverslag 2008 bewonersplatform Aldenhof Graag willen wij u wijzen op het jaarverslag 2008 van bewonersplatform Aldenhof. Hierin vindt u een weergave van de onderwerpen die in 2008 ter sprake zijn geweest tijdens overleggen van het platform. Bent u in het bezit van een computer met internetverbinding dan kunt u op de website www.bewonersaldenhof.nl het jaarverslag lezen. Beschikt u niet over deze apparatuur dan kunt u Denny Leewes, voorzitter van het bewonersplatform Aldenhof, benaderen om een exemplaar in uw bezit te krijgen. U kunt daarvoor bellen met nummer (024) 345 29 69. Tekst: Caren van Dijk de Dukenburger - maart 2009
MALVERT
De Turf Om alle Dukenburgers een inzicht te geven waar, wat en voor wie de Turf is, heb ik gesproken met de heren Ahmet Ustunkar junior en Joop van Engelen, beide al vanaf het begin nauw betrokken bij de Turf, evenals de heer Ahmet Ustunkar senior, die helaas op deze avond verhinderd was. De Turf is een wijkgebouw dat staat in de 53e straat van Malvert. Het is eigendom van de gemeente Nijmegen. Het oude gebouw, dat ook nog werd gebruikt als consultatiegebouw voor baby’s en peuters, is door brand verwoest en mede door het doorzetten van onderstaande verenigingen en bewoners gelukkig weer herbouwd. Iedereen is vrij om de Turf te bezoeken. De bar is voor iedereen toegankelijk. Sport en Ontspannings Vereniging Groot Dukenburg, kortweg SOV genoemd, en Vakantie Activiteiten Dukenburg, kortweg VAD genoemd, huren van de gemeente Nijmegen verschillende ruimtes, waarin zij het hele jaar door met hulp van vrijwilligers activiteiten organiseren voor klein en groot uit heel Dukenburg. Deze activiteiten betalen zij uit contributie en de inkomsten van de ‘bar’.
Kinderactiviteiten
Om met de kinderen te beginnen: Halloween, waarbij de kinderen verkleed onder begeleiding van vrijwilligers de deuren langs gingen en aansluitend werd gefeest in de Turf. Net als de Sinterklaasmiddag, waarbij er alleen limo-
Joop van Engelen, Ahmet Ustunkar junior en Helmie Cornelissen (van links naar rechts) nade was, maar waar de Sint ook nog eens aan alle kinderen cadeautjes meegaf. Op zaterdag 21 februari vond de carnavalsmiddag plaats, die begon met het verkleed in optocht door de wijk lopen, waarbij iedereen kon aansluiten en daarna feesten in de Turf.
Dit jaar
Zo staat er ook de rest van het jaar weer van alles te gebeuren. Een greep uit het programma: • Elke even week op zaterdagmiddag kinderdisco, waar vijftig tot zestig kinderen uit heel Dukenburg naar toe komen. • De Paas- en Kerstkinderbingo, waarbij elk kind een prijs krijgt en die ‘s avonds worden gevolgd door de bingo voor volwassenen. • Naast de Turf: het kinderbouwdorp Dukendam, georganiseerd door VAD, waar kinderen
bouwen in de laatste week van de zomervakantie en natuurlijk ook dit jaar weer Halloween en de Sinterklaasmiddag.
Volwassenen
Ook voor volwassenen zijn er activiteiten, zoals: • Maandagavond hobbyavond, waarbij de leden zelf bepalen wat zij willen maken. • Donderdagavond kaartavond. • Vrijdagavond staat in het teken van ontmoetingen tussen verschillende culturen. • Elke week is ook een line dance club actief. Daarnaast organiseert de SOV ook dit jaar weer (volgend jaar voor de veertigste keer) de alom bekende SOV Groot Dukenburg wandeltocht, die veel wandelaars – mede vanwege de mogelijkheid voor een tweedaagse op de langere afstanden – in hun trainingsprogramma voor de Vierdaagse van Nijmegen hebben, maar waaraan op de kortere afstanden veel gezinnen en kinderen deelnemen. De wandeltocht zal dit jaar plaatsvinden op zaterdag 23 en zondag 24 mei, waarbij gestart wordt in de Turf.
Vrijwilligers gevraagd
Er is grote behoefte aan vrijwilligers om de activiteiten goed te laten verlopen en eventueel uit te breiden. Tot nu toe zijn de vrijwilligers van de SOV ook de vrijwilligers voor de VAD en omgekeerd. Wilt u een beetje van uw tijd missen om te helpen bij een of meerdere activiteiten, geef dit dan door aan Ahmet Ustunkar of Joop van Engelen, telefoon (024) 345 33 32. Zij zullen u met open armen ontvangen. De kinderen zullen u er zeer dankbaar voor zijn. De blije snuitjes van de kinderen als ze weer naar huis gaan, dat is waar zij het voor doen. Tekst: Helmie Cornelissen Foto’s: Bart Noordijk en René van Berlo de Dukenburger - maart 2009
33
WEEZENHOF
Bewonersoverleg Weezenhof 82-83-84 Waarom de bewoners in de 82e, 83e en 84e straat hun krachten bundelden en succesvol bleken. De aanleiding was een brief in februari 1998 van de eigenaresse, Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Metaalnijverheid, waarin de huurders werd gevraagd naar interesse in de koop van hun woning. De positieve respons was laag: veel gebreken, zoals vocht, lekkages, oud sanitair et cetera, nodigden niet echt uit tot koop, maar wel eisten de huurders óf onderhoud óf verlaging van de huur. Het pensioenfonds besloot tot renovatie over te gaan (aanvankelijk alleen het vervangen van de raamkozijnen op de eerste verdieping). Bewoners organiseerden zich, maar met de eigenaresse/beheerder bleek het moeizaam communiceren. Daarom werd besloten tot de officiële oprichting van de vereniging Bewonersoverleg 82-83-84 in het voorjaar van 1999.
Groot onderhoud
Géén lapwerk, maar goed en groot onderhoud zonder huurverhoging was het credo. De bewoners waren het achterstallig onderhoud meer dan zat. Al in 1998 begon het bewoners-
overleg met een uitgebreide inventarisatie en vastlegging van de woningklachten. Intensief en soms hard onderhandelen met de eigenaresse/beheerder van de panden leidde tot resultaat: nieuwe kozijnen en glasisolatie, buitenschilderwerk, nieuwe keuken, badkamer en toilet, spouwisolatie, vervanging van de verwarmingsketel, nieuw ventilatiesysteem en nieuwe binnendeuren. We werden bijgestaan door de stichting Bewonersoverleg Nijmegen. De achterban werd regelmatig op de hoogte gehouden van alle ontwikkelingen via een nieuwsbrief. Na de roerige en drukke tijden was de renovatie in de zomer van 2000 afgerond en dacht iedereen dat nu een periode van welverdiende rust aanbrak. Helaas, de eigenaresse kondigde een huurverhoging van 6,9 procent aan. Dit deed de gemoederen weer hoog oplaaien. De gang naar de huurcommissie werd gezet, maar helaas, ondanks onze sterke positie, verloren we door een gaatje in het juridisch systeem. Geen reden om bij te pakken neer te zitten. Al zoveel was bereikt en er is nog zoveel te doen. En ook veel was geleerd: huurder en verhuurder hebben soms tegengestelde belangen, maar goede
communicatie kan elkaar nader brengen, waarbij iedereen uiteindelijk gebaat is. Inmiddels zijn de bestuurders van het eerste uur teruggetreden, maar een woord van dank voor hun tomeloze inzet en energie is hier op zijn plaats. Het vochtprobleem is nog niet helemaal de wereld uit, de daken moeten nodig worden vernieuwd, schilderwerk is weer aan de orde et cetera. Voor het woongenot moet men zich blijven inzetten. Ook op bredere schaal: via vertegenwoordiging in het Bewonersplatform Weezenhof draagt het bewonersoverleg ook een steentje bij aan een prettige woonwijk. Tekst: Adri, Fenny, Gina, Ine, Marionne Foto’s: John Beijen
Poëzie uit de Weezenhof Thuis Ieder mens heeft zijn eigen plekje Zijn gedeelte van de aarde Zijn gedeelte van de zon Iedereen vindt iets anders weer fijn Je eigen huis Daar voelt ieder mens zich thuis Maak het naar jouw hand Je vingerafdrukken zijn nog te lezen De lijnen in je hand zijn nog te voelen Jouw ademtocht waait hier Een thuis voor mens en dier Je kan je zelf zijn Het is beter dan de rest ‘oost west thuis best’ Dagmar Marent (12) Weezenhof 82e straat 34
de Dukenburger - maart 2009
WEEZENHOF
GEVAARLIJKE VERKEERSSITUATIE
Uitrit Weezenhof 90e straat naar de Van Boetbergweg In de Weezenhof zijn enkele gevaarlijke verkeersplekken, maar de meeste klachten hoor je over de uitrit naar de Van Boetbergweg via de 90e straat. Op dit kruispunt gebeuren regelmatig ongevallen, vooral omdat de mensen de gevarensituatie niet snel kunnen onderkennen en onbekend zijn met de vreemde verkeersstromen. Wat is het geval? Wanneer je met de auto de Weezenhof uitrijdt, moet je voorrang verlenen aan het verkeer op het fietspad. Je verwacht dat de fietsen uitsluitend van links komen. Maar dat is niet juist. Het is een fietspad waar je van beide kanten fietsers kunt verwachten en dat is verwarrend. Het is dus zaak dat je naar links en vooral naar rechts uitkijkt.
Tweede probleem
Er is een tweede probleem: het verkeer van rechts komt van de hoge brughelling afgestormd en heeft bijgevolg zeer hoge snelheden. Vooral bromfietsen bereiken snelheden van meer dan vijftig kilometer per uur. Deze brommers kun je haast niet zien aankomen omdat het rechter uitzicht is geblokkeerd door hoog struikgewas. Bovendien voeren veel fietsers en bromfietsers geen licht, bij donkerte is het probleem dus nog erger.
De gevaarlijke verkeerssituatie bij de T-kruising Weezenhof 90e straat - Van Boetbergweg
Iep maakt plaats voor els De aanblik van de nagenoeg lege berm langs de 11e straat in de Weezenhof stemt droevig: slechts enkele jaren geleden vormden hier prachtige iepen een heuse, statige laan. In de afgelopen jaren sloeg de iepziekte genadeloos toe: bijna negentig bomen werden in de achterliggende drie jaren gekapt. Veel wijkbewoners zijn met hun mooie laan begaan en drongen bij de gemeente Nijmegen op snelle herplant aan. Op donderdag 12 februari, werden de plannen in de Prins Claus School gepresenteerd. Het leven van de vele, nog vitaal uitziende iepen in de 11e, 12e, 40e, 60e, 70e en 80e straat is niet zeker. De verwachting is dat besmetting
Niet alleen autorijders klagen over deze gevaarlijke situatie maar ook de bewoners van De Dageraad, die met hun scootmobiel op het fietspad proberen te komen. Ze worden door vrijwel onzichtbare fietsers, die de bocht afsnijden, bijna ondersteboven gereden.
Slecht gemarkeerd
Deze uitrit is niet goed gemarkeerd door verkeersborden. Voor mensen die de Weezenhof niet goed kennen is dit dus extra gevaarlijk. Bovendien staat er een bord, dat je makkelijk voor een verkeersbord kunt houden dat op toeristische fietsroutes slaat. Het platform Weezenhof heeft er al diverse malen op aangedrongen om betere verkeersborden bij deze uitrit te plaatsen, met een waarschuwing voor van rechts naderend fietsverkeer. Maar dat schijnt technisch en administratief niet te kunnen. Ook het beter snoeien van het hoge struikgewas mag niet, vanwege ecologische overwegingen. Tekst: Janwillem Koten Foto’s: Bart Noordijk de Dukenburger - maart 2009
Weezenhof 11e straat na de eerste kap
Weezenhof 11e straat na de tweede kap
via de iepenspintkever of via wortelcontact gewoon doorgaat. De Ulmus hollandica Groeneveld bleek niet zo resistent als bij aanplant, zo’n veertig jaar geleden, werd gedacht. De iepen maken deel uit van de hoofdboomstructuur op wijkniveau. Dat houdt in dat, volgens het nieuwe beleid dat is vastgelegd in het Handboek Stadsbomen, elke verdwenen boom wordt vervangen, waarbij de nadruk ligt op kwaliteit. Criteria, zoals soortkeuze en optimale groeiomstandigheden, spelen een belangrijke rol, zodat de minimale levensverwachting - in dit geval vijftig jaar - wordt gehaald.
Opgesplitst
De iepenlaan, die in de vorm van een hoefijzer de wijk ontsluit, zal in delen worden opgesplitst. Zodra een derde deel van de bomen in zo’n eenheid verdwenen is, wordt overgegaan tot kap van de resterende bomen en wordt er herplant. Dit betekent voor nu dat het eerste gedeelte van de 11e straat tot aan de 20e straat aan weerszijden in ere wordt hersteld, maar helaas moeten we tot het najaar geduld hebben. Alleen al het traject van het aanvragen van een kapvergunning voor de restbomen duurt twee maanden Helaas wordt de iep niet teruggeplant, omdat nog altijd niet duidelijk is welke soort resistent is tegen de iepziekte. De els (Alnus x spaethii Spaeth) benadert de iep qua vorm en grootte en zal het ‘stokje’ gaan overnemen. De grasberm onder de bomen wordt waarschijnlijk met bolgewassen opgefleurd. De meeste aanwezigen konden zich vinden in het plan; wel realiseert men zich dat de allure van de oude, vertrouwde laan, even op zich laat wachten. Laten we daarom zuinig zijn op de nog gezonde bomen en extra alert blijven op mogelijke aantasting door iepziekte. Tekst en foto’s: Ine Voets
35
ZEVENSPRONG
Folder gemeente Nijmegen eind zestiger jaren van de vorige eeuw De gemeentelijke wervingsfolder, waarvan hieronder pagina 1 is afgedrukt, is eind zestiger jaren uitgegeven. Nu meer dan veertig jaar later is het een bron van wetenswaardigheden over het Dukenburg van toen. Het is in feite de voorloper van de huidige de Dukenburger. De originele folder bestaat uit twaalf pagina’s op een in zessen gevouwen vel papier. Wilt u een en ander nog eens nalezen, een printvriendelijke pdf van alle pagina’s staat op:
www.dedukenburger.nl
Portret In deze rubriek maakt u kennis met vrijwilligers en vrijwilligsters die actief zijn in De Zevensprong. Deze keer stel ik u voor aan een echte doordouwer, maar wel in positieve zin, mevrouw Helmie Cornelissen. Een echte Nimweegse uit de Sint Jacobslaan, waar haar vader een melkwinkel had. Vanaf haar negende moest ze aanpakken in de zaak, zin of geen zin. Het tillen van de zware melkbussen heeft van haar een gespierde tante gemaakt. Ze is inmiddels de zestig gepasseerd, maar wil nog van geen ophouden weten. Nadat haar twee kinderen zelfstandig waren geworden is ze als alleenstaande gaan werken in de thuiszorg als Alphahulp. Dat doet ze al 22 jaar met veel plezier; mensen helpen zit haar in het bloed. Kort na haar verhuizing naar de Malvert werd ze lid van de bewonerscommissie van de Malvert Maisonnettes. In de besprekingen voor de sloop en renovatie van de maisonnettes blaast ze haar partijtje mee in de Projectgroep Malvert Mooier. Tevens is ze actief in het Wijkplatform Malvert en als vertegenwoordiger van dat platform lid van de Stichting De Zevensprong Dukenburg. Verder is ze secretaris van de Werkgroep WMO en Ouderenbeleid, voorzitter van de Werkgroep Groen en Cultuurhistorie en lid van de Werkgroep Jongeren. Je zou denken: heeft dat mens nog tijd voor andere hobby’s. Ja dus, drie kleinkinderen en één op komst, bowlen, koken, kleding maken, puzzelen en nog veel meer. Haar wens is dat andere bewoners bij zichzelf te rade gaan of ze een of twee avonden per maand beschikbaar willen stellen voor het behoud van het groen, leefbaarheid, veiligheid en veiligheidsgevoel in Dukenburg, Malvert in het bijzonder. Voor nieuwe vrijwilligers geldt:
Hoe jonger hoe beter. Tekst en foto: Peter van den Braak
36
de Dukenburger - maart 2009
Stichting
De Zevensprong Dukenburg
De werkgroep Groen en Cultuurhistorie is in de afgelopen maanden druk in de weer geweest. Hieronder in willekeurige volgorde een korte samenvating van de belangrijkste onderwerpen waaraan gewerkt wordt. Nieuw is de overweging om de activiteiten van de voormalige werkgroep Water over te nemen.
Behoud van groen in de stad
Op 28 januari heeft Hans Veltmeijer, namens de werkgroep, voor het stadsdeel Dukenburg ingesproken op de politieke avond van de gemeenteraad. Hij verzocht opdracht te geven om, na inventarisatie van de huidige situatie, een beheervisie kleine parken en wijkoverschreidende groenstroken op te stellen gevolgd door een beheerplan. Nu valt het onder de afzonderlijke wijkbeheerplannen en gedeeltelijk onder het beheer van de oevers. Met het gevolg dat (her)inrichting en onderhoud van deze potentiële juweeltjes ondergeschikt zijn aan de prioriteiten en budgetten van de betreffende wijk of waterbeheerder. De raad zal op korte termijn een speciale themabijeenkomst behoud van groen in de stad organiseren.
Wollewei Teveel bomen gekapt De werkgroep heeft samen met de betreffende ambtenaar helaas moeten constateren dat op het ROC-terrein in Zwanenveld in opdracht van de aannemer meer bomen zijn gekapt dan volgens de vergunning was toegestaan. De gemeente beraadt zich hoe dit moet worden opgelost. Kleine waterprojecten Dukenburg Alle watergangen en vijvers worden op termijn overgedragen aan het Waterschap Rivierenland. Voor de overdracht worden ze opnieuw ingericht volgens de notitie Streefbeelden Watergangen Dukenburg/Lindenholt.
Overasseltse en Hatertse Vennen
Aanpassing watersystemen Om duidelijkheid te krijgen hoe eventuele negatieve effecten van de waterpeilverhoging van het Maas-Waalkanaal te voorkomen zijn, wordt mede door studenten van Larenstein de mate van vochtoverlast (door grond- en regenwater) onderzocht voordat de peilverhoging een feit is.
Bestemmingsplan Dukenburg
Lid worden van de werkgroep Niet alle wijken zijn maximaal vertegenwoordigd in de werkgroep. Heeft u interesse ,neem dan contact op met het secretariaat van uw wijkplatform. Ook kunt u praktisch elke maandag om 19.00 uur terecht op het spreekuur van De Zevensprong, kamer 1.093 in het Wijkcentrum Dukenburg, Meijhorst 70-39.
Een platform, bestaande uit afgevaardigden van Staatsbosbeheer, Waterschap Rivierenland, provincie Gelderland en van de bewoners en organisaties uit de omgeving, waaronder de werkgroep Groen en Cultuurhistorie, zal de planning en uitvoering van de herinrichting begeleiden. Door een verkeerde omschrijving in de Ruimtelijke Onderbouwing van de plannen aan de Oude Dukenburgseweg was het noodzakelijk bij de provincie bezwaar aan te tekenen. Uitspraak binnen maximaal zes maanden.
Inspraak werkt echt Tekst: Peter van den Braak Foto: Live Search
Meer informatie is te vinden op: www.zevensprongdukenburg.nl > werkgroepen > Werkgroep Groen en Cultuurhistorie www.nijmegen.nl > Wonen en Leven > Uw wijk > Dukenburg www.waterschaprivierenland.nl > werk in de buurt > waterbeheer www.waterbewust.nl de Dukenburger - maart 2009
Overeenkomst Bewonersparticipatie wordt herzien De vanaf 31 oktober 2006 van kracht zijnde participatieovereenkomst is aan vernieuwing toe. In de overeenkomst lag de nadruk op de inspraak op het uitvoeringsprogramma voor een Nieuw Hart voor Dukenburg en deels op de volgende autonome ontwikkelingen: onderhoudsacties Douglasbosje en Uilenbosje, visieontwikkeling Kanaalzone, visieontwikkeling Stadsdeelpark Staddijk, programmering revitaliseren wijkparken, uitvoering waterplan Dukenburg en Lindenholt, peilopzet Maas- en Waalkanaal, visieontwikkeling Hatertse Broek (waarvan Vogelzang deel uitmaakt) en het versterken van bestaande cultuurhistorische groenstructuren. In deze overeenkomst tussen de gemeente Nijmegen en de stichting De Zevensprong Dukenburg zijn in feite de spelregels voor bewonersparticipatie in de gemeentelijke plannen vastgelegd. Al snel stond deze overeenkomst bekend als het Verdrag van Dukenburg. De overeenkomst werd voornamelijk afgesloten in verband met het Masterplan Dukenburg, maar ook andere zaken vallen eronder. De gemeente Nijmegen is van mening dat de tekst van de overeenkomst herzien dient te worden en heeft daarom in overleg met stichting De Zevensprong een nieuwe concepttekst opgesteld. De overeenkomst wordt getoetst aan de Inspraak verordening (2008), de Kaders voor inspraak, en Afdeling 3.4 Uniforme openbare voorbereidingsprocedure Artikelen 3:10 tot en met 3:18. De stichting De Zevensprong heeft het concept via de deelnemers voorgelegd aan de zeven wijkplatforms met het verzoek een advies uit te brengen, waarbij met het voorgaande rekening dient te worden gehouden. Bij het ter persegaan van dit nummer was nog niet bekend hoe het advies van de wijkplatforms zal luiden. De overeenkomst is in de komende jaren de basis waarop de wijken, werkgroepen en stichting mogen participeren in de uitvoering van gemeentelijke plannen voor Dukenburg. Zolang de nieuwe tekst nog niet wederzijds is geaccordeerd blijft de Overeenkomst Bewonersparticipatie van 2006 van kracht. Tekst: Hans Veltmeijer
secretaris-penningmeester stichting De Zevensprong Dukenburg 37
ZEVENSPRONG
Werkgroep Groen en Cultuurhistorie
Organisaties in Dukenburg
Gelderland-Zuid
Huiselijk geweld Huiselijk geweld is een veel voorkomende vorm van geweld in onze samenleving. Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer wordt gepleegd. Dit kan lichamelijk en/of seksueel zijn, geestelijk geweld of in de vorm van bedreigingen of vernielingen in huis.
Een nieuw perspectief voor jongeren Er is veel te doen over oudere jongeren in Dukenburg. Ze hebben geen werk en hangen rond. Initiatiefnemer Het Inter-lokaal bundelt zijn krachten met Tandem en Iriszorg om jongeren te helpen hun leven op orde te krijgen. Een jong team gaat vasthoudend zorgen dat jongeren werken aan huisvesting, opleiding en werk.
Vaak is de dader een partner, familielid of huisvriend. Of bijvoorbeeld hulpverleners tegen cliënten. Het slachtoffer kan zowel een man als vrouw zijn, kind of volwassene. Mocht u te maken hebben met huiselijk geweld, dan kunt u terecht bij de politie. In spoedgevallen belt u 1-1-2, bij geen spoed, wel politie, kunt u bellen met 0900-8844 of langsgaan bij het politiebureau. Om huiselijk geweld aan te pakken, werkt de politie nauw samen met gemeenten en hulpverlening. Advies- en steunpunt huiselijk geweld Het Advies- en Steunpunt Huiselijk geweld is gericht om de hulpverlening aan de slachtoffers van huiselijk geweld te verbeteren in diverse gemeenten in Gelderland. Iedereen kan daar 24 uur per dag en anoniem terecht voor advies, informatie en hulp: slachtoffers, daders, getuigen en mensen die hun vermoedens hebben. De bedoeling is om mensen eerder in actie te laten komen, het geweld bespreekbaar te maken en natuurlijk om het te stoppen.
Belangrijk te weten is dat de hulpverlening ook gericht is op het in stand houden van uw relatie. Dit betekent dat u niet alleen als slachtoffer van huiselijk geweld, maar ook als pleger met uw hulpverleningsvragen op dit nummer bij het steunpunt terecht kunt. Weet intussen dat u echt niet de enige bent. U hoeft zich daarvoor dus al lang niet meer te schamen. Zet die stap! Want huiselijk geweld is niet normaal en stopt echt niet vanzelf! Dennis Hesseling Wijkagent Zwanenveld, Lankforst, Malvert en Weezenhof Telefoon 0900-8844 38
Op Jezelf heeft een jong team van mensen dat de jongeren direct benadert. Hicham Kerkri is jongerenwerker, Hassane Ghoumid casemanager en Bart Engelaer jobcoach. Samen hebben ze alle kennis in huis om de jongeren op weg te helpen. Bart: ‘We staan dicht bij de jongeren. Door contact te blijven maken, bellen en blijven vragen hoe het gaat, houden we ze betrokken. Ik ben tevreden als ik jongeren aan het werk heb, maar het meest hoop ik dat ze inzicht krijgen in hun problemen en hoe ze er iets aan kunnen doen.’
Wat de jongere zelf kan
Het team van Op Jezelf: Bart, Hicham en Hassane
Op Jezelf is een project voor jongeren van 18 tot 28 jaar in Dukenburg en Lindenholt. Sommige volwassen jongeren hebben namelijk grote problemen. Ze hebben geen afgeronde opleiding, geen werk en hangen veel op straat. Vaak zijn er problemen thuis en zijn de jongeren al in aanraking geweest met politie en justitie. Een groot aantal gebruikt regelmatig drugs en sommigen hebben forse schulden. De problemen versterken elkaar en de jongeren zien geen mogelijkheid meer om eruit te komen. Zonder hulp en ondersteuning dreigen ze verder af te glijden en te belanden in het criminele circuit.
Werken aan stabiliteit
Op Jezelf kijkt naar wat de jongere zelf kan en helpt bij wat hij moeilijk vindt. Daarbij zoeken ze steun in zijn omgeving. Hassane: ‘We bespreken het plan dat we met de jongeren hebben gemaakt ook met de ouders en vragen hun hulp. Dat kan al heel simpel zijn. Bijvoorbeeld dat als een moeder elke dag om zeven uur opstaat ze dan ook haar zoon op tijd wakker maakt.’
Enthousiast aan de slag
Het team van Op Jezelf is enthousiast om aan de slag te gaan. De eerste intakes met jongeren hebben al plaatsgevonden. En samen trekt het team een plan. Hicham: ‘We doen echt alles gezamenlijk. Alle drie de organisaties zijn samengebundeld en ieder brengt zijn eigen kwaliteiten mee om het beste voor de jongeren te bereiken. Ook willen we de buurt graag betrekken en uitleggen waar we mee bezig zijn.’ Meer informatie over Op Jezelf op: www.opjezelf.nl Tekst en foto: Inter-lokaal
Project Op Jezelf is een initiatief van Het Inter-lokaal. Dankzij subsidie van de gemeente Nijmegen kunnen ze samen met Iriszorg en Tandem aan de slag om jongeren te helpen hun leven weer op de rails te krijgen. Daarbij wordt naar alle leefgebieden gekeken: huisvesting, financiën, gezin, sociaal functioneren, gezondheid, opleiding en politie/justitie. Met de jongere wordt gewerkt aan het verbeteren van de situatie. Veel aandacht gaat daarbij uit naar het creëren en behouden van een stabiele woonsituatie. Ook kijken ze naar het bereiken van een startkwalificatie, werk of een zinvolle dagbesteding. de Dukenburger - maart 2009
Organisaties in Dukenburg
WoonGenoot: bijzonder oog voor mensen aan de onderkant WoonGenoot is de kleinste woningcorporatie in Nijmegen. In Dukenburg heeft ze drie complexen, in Lankforst, Aldenhof en Meijhorst. Vooral het wooncentrum de Meiberg staat de laatste jaren veelvuldig in de belangstelling. Het zou gesloopt worden. Maar volgens de jongste berichten kan het waarschijnlijk blijven bestaan. WoonGenoot komt voort uit de sociaaldemocratische arbeidersbeweging. De oude naam was mr. C.J.A.M. ten Hagen. Nog steeds heeft de corporatie een bijzonder oog voor mensen aan de onderkant van de samenleving. De term in de naam is niet voor niets gekozen. Met deze naam wil ze duidelijk maken dat ze voor haar bewoners een partner wil zijn als het op goed wonen aankomt. En dat ze haar doelstellingen op het gebied van de volkshuisvesting wil realiseren door met andere partijen samen te werken. Ton Gerrits, manager wonen, formuleert het zo: ‘Wij hebben een directe relatie met onze huurders. Wij kennen ze; zij kennen ons. In een klanttevredenheidsonderzoek hebben we een gemiddeld cijfer van 8,2 gekregen. We hebben ook een huurderbelangenvereniging, HV Omslag, waarmee we structureel vier keer per jaar overleggen.’ WoonGenoot heeft alleen panden in Nijmegen, totaal ongeveer 1700 woningen en garages. In Dukenburg zijn exact 491 wooneenheden, allemaal sociale woningbouw. Ook het hoofdkantoor staat in dit stadsdeel. Het is gevestigd in het voormalige ketelhuis in Aldenhof.
Lankforst
In Lankforst bezit WoonGenoot 114 etagewoningen zonder lift, dicht bij het Maas-Waalkanaal. Ton Gerrits: ‘We willen hier liften plaatsen. De voorbereidingen zijn bezig. De vergunningen zijn net binnen. We beginnen volgens planning in mei met de uitvoering.’
Aldenhof
In Aldenhof heeft de corporatie 216 maisonnettes. Gerrits: ‘Er is een convenant tussen bewoners, WoonGenoot, politie en gemeente. Het convenant garandeert de inzet van gemeente, politie en corporatie. Er geldt een toewijzingsbeleid. Onderdeel daarvan is bijvoorbeeld het screenen van nieuwe bewoners. Convenantde Dukenburger - maart 2009
Ton Gerrits
verzorgingsverpleeghuis. In geval van calamiteiten wordt professionele hulp en nazorg geboden. Gerrits: ‘Het idee is: met elkaar – voor elkaar. Hierdoor kunnen ouderen zo lang mogelijk zelfstandig zijn. De woningen voldoen nog steeds in een behoefte. Er is veel geïnvesteerd en dat doen we nog steeds.’
dat in Meijhorst moet verrijzen. Het was zelfs niet zeker of er ruimte voor een nieuwe Meiberg zou zijn. De bewonersgroep verzette zich hiertegen en heeft samen met de Zevensprong de publiciteit gezocht. Ton Gerrits: ‘WoonGenoot steunt de ontwikkeling van het nieuw hart in Meijhorst. We waren zelfs niet tegen sloop van de Meiberg, maar dan moest wel aan sociale en financiële voorwaarden voldaan worden. Zo moest een nieuwe Meiberg voor de bewoners betaalbaar zijn. Ook vonden wij één maal verhuizen een maximum. En de termijn waarop het zou gebeuren was belangrijk: de bewoners leven al sinds 2001 in onzekerheid. De gemeente vroeg ons een te hoge onrendabele investering, die op termijn bedreigend kon zijn voor de gehele corporatie. De gemeenteraad heeft een motie van het CDA aangenomen, waarin wordt gevraagd te onderzoeken of het Hart van Dukenburg ook met de bestaande Meiberg kan worden gerealiseerd. En dat heeft gewerkt. WoonGenoot ontving onlangs bericht uit het stadhuis. De gemeente gaat er nu van uit dat in de nieuwe planontwikkeling de Meiberg blijft bestaan.’ En dat is goed nieuws voor WoonGenoot, en zeker voor haar bewoners in de Meiberg.
De gemeente wilde de Meiberg slopen ten behoeve van het nieuwe Hart van Dukenburg,
Tekst: René van Berlo Foto: Ron Disveld
partners zijn er als er problemen zijn; ze weten elkaar te vinden. De bewonerscommissie is een vliegwiel voor de sociale samenhang in het complex. Ze is benaderbaar, actief en stimulerend. Het werkt, blijkt uit de geluiden uit de wijk. De leefbaarheid is drastisch verbeterd. Het is nu een voorbeeldbuurt aan het worden.’
Meijhorst
Het wooncentrum de Meiberg bestaat uit 161 woningen voor ouderen. Er is een centrale ontmoetingsruimte waar dagelijks activiteiten worden georganiseerd. Voor de bewoners is 24-uurs alarmopvolging geregeld via een
‘De gemeente gaat er nu van uit dat in de nieuwe planontwikkeling de Meiberg blijft bestaan’
39
Organisaties in Dukenburg
Brede huiskameropvang in Prins Mauritsschool in Zwanenveld In maart start een samenwerkingproject tussen de basisschool Prins Maurits, stichting Kinderopvang Nijmegen (KION) en welzijnsorganisatie Tandem. Dit moet vorm geven aan een groot aanbod van buitenschoolse activiteiten voor alle kinderen in Zwanenveld. Vanaf maandag 2 maart biedt de openwijkschool grenzend aan de Prins Mauritsschool onderdak aan zowel de buitenschoolse opvang (BSO) van stichting Kinderopvang Nijmegen (KION) als de Kinderhuiskamer van welzijnsorganisatie Tandem. De eerste prioriteit van de BSO is het aanbieden van een veilige buitenschoolse opvang voor kinderen van werkende ouders. De Kinderhuiskamer is niet alleen gericht op kinderen van werkende ouders. Ze verzorgt eveneens professionele naschoolse activiteiten, waarin ouders een belangrijke rol spelen. In tegenstelling tot de BSO is de continuïteit van de Kinderhuiskamer niet altijd gewaarborgd. In Zwanenveld werken beide organisaties in dezelfde ruimte nauw samen met eigen professionals en zijn de gezamenlijke activiteiten afgestemd op het jaarprogramma van de Prins Mauritsschool. De geboden kwaliteit voldoet aan de Wet kinderopvang. Alle kinderen uit Zwanenveld tussen vier en twaalf jaar kunnen kiezen uit een scala van educatieve en recreatieve buitenschoolse activiteiten. Door één aanbod voor alle kinderen aan te bieden, kunnen kinderen van werkende en niet-werkende ouders samenkomen, wordt
Kinderen OWS op bezoek in sportfondsenbad 40
een tweedeling in de wijk voorkomen en wordt de sociale samenhang bevorderd. Dit draagt bij aan een verrijkte speel- en leefomgeving van het kind. Naast deze integrale opvang, waar onder andere geknutseld, gecomputerd of tv gekeken kan worden, kunnen kinderen ook kiezen voor bijvoorbeeld een sportactiviteit of een cursus dans, fotografie of striptekenen. Daarnaast is er ook de Kinderwijkclub waar kinderen op onderzoek gaan in hun eigen wijk Zwanenveld. Het naschoolse programma wordt zoveel mogelijk afgestemd op het jaarprogramma van school, zodat er samenhang is tussen alle activiteiten, waarbij de ontwikkeling van het kind centraal staat.
Activiteiten en kosten
Via verschillende publicaties op school en in de wijk zal kenbaar gemaakt worden welke activiteiten er in een bepaalde periode zijn. Zo
bent u altijd op tijd op de hoogte om uw kind op te geven voor een bepaalde cursus. De BSO kent zijn eigen betalingsregeling. Het is een voorziening die door de overheid in het leven is geroepen, speciaal voor werkende of studerende ouders. Zij alleen kunnen dus van deze financiële regeling gebruik maken. De overige ouders betalen voor inloop en naschoolse activiteiten per keer en per kind één euro. Henny Klaassen (directeur basisschool Prins Maurits/OWS-coördinator), Peter Duker (vestigingsmanager BSO Kion) en Henriëtte ten Barge (OWS-coördinator Tandem) hopen dat deze nieuwe integrale voorziening een oplossing biedt voor de vele en verschillende behoeften uit de wijk als het gaat om: uw kind en onze gemeenschappelijke zorg. U en uw kind zijn van harte welkom in de openwijkschool Zwanenveld.
Feestelijke opening playground Prins Maurits Geen grap, wel leuk. Op woensdag 1 april wordt het openbare speelterrein van de Prins Mauritsschool, de playground, onder aanwezigheid van de wethouders Hans van Hooft sr. en Lenie Scholten tussen 14.00 en 15.00 uur officieel geopend. Sinds november is een gedeelte van het schoolplein ingericht als openbaar speelterrein voor de jeugd in de wijk Zwanenveld. In de playground kun je basketbal, voetbal en panna spelen, maar je kunt er ook tafeltennissen en gevaarlijke toeren uithalen op hippe rekstokken. Overdag maken voornamelijk kinderen van de midden- en bovenbouw hiervan intensief gebruik. Na schooltijd en in de vroege avonduren (ook in weekends en vakanties) staat dit door de gemeente gefinancierde sport-speelterrein ook voor de andere kinderen en jongeren uit de wijk open. Manja Peters en Ralph van Schendel, sportdocenten van de school/openwijkschool, de jongerenwerkers van Tandem, de begeleiders van de naschoolse OWS-activiteiten en medewerkers van DVE/Trajanus zorgen ervoor dat er regelmatig een gevarieerd en begeleid sportaanbod zal zijn.
Heel belangrijk is dat deze playground bedoeld is voor alle jeugd in Zwanenveld en dat erop toegezien wordt dat niet één groep de overhand krijgt. Een convenant met betrokkenen plus een aantal spelregels moeten bovenstaand idee ondersteunen.
Feestprogramma
Tussen 14.00 en 15.00 zijn er diverse spectaculaire demonstraties van voetballers, tafeltennissers, turners en breakdance, ook samen met ouders en kinderen. Er is een optreden van de Nijmeegse Nieskes. Dit alles onder begeleiding van BN’ers (Beroemde Nijmegenaren). De wethouders Hans van Hooft en Lenie Scholten zijn ook van de partij. Daarna kan er nog volop gesport en gespeeld worden. Rond 17.00 uur is het feest afgelopen. Wij nodigen iedereen, maar vooral de jeugd en ouders uit Zwanenveld uit om met ons deze feestelijke opening te vieren op woensdag 1 april aanstaande. Henny Klaassen
directeur Prins Maurits / OWS-coördinator Henriëtte ten Barge
OWS-coördinator Tandem de Dukenburger - maart 2009
Agenda
Organisaties in Dukenburg
Uw ideeën en de opbouwwerker van Tandem Voor meer informatie a.u.b. contact opnemen met de organiserende instelling Ontmoetingskerk (024) 344 14 46
[email protected] Vastentijd t/m Pasen: 40-dagen maaltijden Kunst in de kerk van Ruud Harmsen tijdens de Paasdagen van Jeroen van Herten
Misschien heeft u zich wel eens afgevraagd hoe u ideeën of zorgen over uw wijk met andere bewoners kunt delen. De opbouwwerker van Tandem helpt u daarbij. Dit kan op verschillende manieren. De opbouwwerker krijgt bijvoorbeeld te horen dat een buurt achteruit gaat. Een idee hiervoor is de buurt in te gaan en mensen te vragen hoe zij de buurt ervaren. Blijkt dat veel bewoners zich zorgen maken over de buurt, dan is een volgende stap om bewoners bij elkaar te roepen. Dan bekijken we hoe we een probleem kunnen oplossen. Als er veel kinderen in de wijk zijn, die zich vervelen kunnen buurtbewoners een straatspeeldag organiseren. De opbouwwerker helpt hen op weg met voorbeelden en praktische tips.
Een derde partij
Soms gaat het om problemen die bewoners niet zelf kunnen oplossen. In dat geval legt de opbouwwerker contact met een derde partij. Denk daarbij aan de wijkmanager, woningcorporatie of iemand van de politie. Dit kan gaan om uiteenlopende situaties. Voorbeeld: bij een aantal woningen is er aan de achterkant sprake van onverlichte paden en oude beschadigde poorten. De bewoners willen deze onveilige situatie graag verbeteren. In dat geval kan de opbouwwerker de bewoners ondersteunen door eventueel te helpen bij de oprichting van een bewonersgroep. Deze bewonersgroep vertegenwoordigt de buurt. De opbouwwerker legt dan het contact tussen de woningcorporatie en de bewonersgroep. En daarbij kan het voorkomen dat het vinden van een oplossing een zaak van lange adem is. de Dukenburger - maart 2009
Aandacht voor uw ideeën
De opbouwwerker helpt u om uw ideeën onder de aandacht van bewoners en instanties te brengen. Heeft u vragen of wilt u meer informatie, neem contact op met één van de onderstaande medewerkers van Tandem. Willy Arts, T: 06 – 209 524 44, E
[email protected] Bereikbaar: di t/m do. Anton Beljaars, T: 06 – 239 284 51, E
[email protected] Bereikbaar: ma t/m wo. Marianne Mondria, T: 06 – 303 375 02, E
[email protected] Bereikbaar: di t/m do. Sarah de Jong, T: 06 19136214, E
[email protected] Bereikbaar: ma, di, do. www.tandemwelzijn.nl
Wat is Tandem
Tandem ondersteunt inwoners en organisaties bij het samen leven en samen werken in buurt, wijk en stad. In één woord: meedoen. Daarbij gaan we uit van wat iedereen zelf kan. Tandem werkt voor en samen met volwassenen, jongeren en kinderen. Activiteiten van Tandem zijn: kinderhuiskamers, opvoedingsondersteuning, Open Wijkschool coördinatie, jongerenwerk, jongerenwerk op straat, coördinatie netwerken jeugdhulpverlening, ondersteunen bewonersorganisaties, integratiebevordering. Tekst en foto: Tandem
Gezelligheidskoor Dukenburgs Glorie (024) 344 89 52
[email protected] donderdag 2 april 19.30-21.30 uur: meezingavond in De Doekenborg zondag 26 april 10.00-15.00 uur: Luzemert scouting Karel de Stoute/Weezenhof Kleding- en speelgoedbeurs in de Meiboom zaterdag 4 april 12.00-15.00 uur: verkoop van alle maten kleding, speelgoed Triavium www.triavium.nl vrijdag 20 maart en 3 april 17.30-19.15 uur: Fun for kids familie-avond The Matrixx www.matrixx.nl zaterdag 14 maart 22.00-5.00 uur: Sneakers Muzik vrijdag 20 maart 20.00 uur: René Froger in concert zaterdag 21 maart 22.00-5.00 uur: Pussylounge Jongerencentrum Staddijk (024) 344 16 25, www.staddijk.nl do 19/3, 26/3, 2/4, 9/4, 16/4 20.00-24.00 uur: Open Rock/Metal inloop vrijdag 20 maart 20.00 uur: Presentatie cd urban-project zaterdag 21 maart: Folkfestival / entree € 7,50 zaterdag 28 maart en 4 april 19.30 uur: Voorronde Staddijk out loud! / entree € 5,vrijdag 3 april 21.00-3.00 uur: Hardgroundz met DJ’s / entree € 10,De Lindenberg Aldenhof (zaal) www.delindenberg.com zaterdag 11 en 18 april 19.30 uur: theatervoorstelling cursisten / entree € 6,donderdag 16 april 20.00 uur: amateurtheater ‘Nocturne’ / entree € 7,41
Belangrijke nummers
Organisaties in Dukenburg
Theatervoorstelling voor moeders en dochters Donderdag 29 januari 2009, een koude avond! En toch gingen 125 vrouwen in Dukenburg op pad. Alleen, met oudere en jongere kinderen, met een vriendin. Naar de Lindenberg in Aldenhof, voor een theatervoorstelling. OntmoetPlanB verzorgde een passend buffet. Voor 28 kinderen was opvang geregeld door de openwijkschool de Aldenhove. Zo konden de vrouwen met een gerust hart naar de theatervoorstelling. Het thema huiselijk geweld is niet gemakkelijk. Huiselijk geweld komt nog steeds veel voor, in alle wijken en alle lagen van de bevolking. De politie in Dukenburg krijgt wel meer aangiften. Maar net zo belangrijk is goede hulpverlening. Daarom is, behalve aangifte bij de politie, ook melding nodig bij hulpverleningsinstellingen zoals het Inter-lokaal of het Steunpunt Huiselijk Geweld. Zo kan de hulpverlening goed in gang worden gezet.
Voorstelling
In de voorstelling konden twee actrices de realiteit dicht benaderen. Zij deden dat met een knipoog, zodat er ook wat te lachen viel. Een
politieagente speelde een prachtige gastrol. De theatervoorstelling kwam voort uit een integraal veiligheidsproject. Dit project moest ervoor zorgen, dat slachtoffers van huiselijk geweld aangifte doen. Zij vinden dat vaak heel moeilijk. Daarom is een toegankelijk middel gekozen: de theatervoorstelling. Achteraf constateert de projectgroep, bestaande uit professionals van GGD, politie, VSK (hulp na seksueel misbruik), Inter-lokaal, Tandem en gemeente, dat dit doel zeker bereikt is.
• Alarmnummer: 112 • Politie: 0900 88 44 • Brandweer: (024) 329 75 99 • GGD: (024) 329 72 97
Naast vrouwen uit Dukenburg, waren ook professionals uitgenodigd. Natuurlijk om waar nodig in te kunnen springen. Maar ook om het onderwerp na deze voorstelling door te laten leven. Ook is foldermateriaal beschikbaar gesteld. Uit de evaluatieformulieren kan worden opgemaakt dat de grote meerderheid het een goede voorstelling vond. Ze vonden de voorstelling wel wat kort en... voor mannen en jongens zeker ook nuttig. Instanties stelden voor de voorstelling in andere wijken te organiseren. De locatie van de Lindenberg in Aldenhof en de zeer gastvrije ontvangst maakten dit een perfecte plek voor dit theater.
• Meld Misdaad Anoniem: 0800 70 00 • Meldpunt Kindermishandeling: (026) 442 42 22, 0900 123 123 0 • Slachtofferhulp: (024) 323 33 22, 0900 01 01 • Advies- en Steunpunt huiselijk geweld: 0900 66 000 66
[email protected]
Tekst en foto: gemeente Nijmegen
• Milieuklachten over bedrijven: (024) 329 27 56 • Bureau Toezicht (ook voor milieuklachten over niet-bedrijven): (024) 329 80 45 • Bel- en Herstellijn: (024) 329 2 329
[email protected]
• Kindertelefoon: 0800 04 32 • Maatschappelijk werk (NIM): (024) 323 27 51,
[email protected] • Inter-lokaal: (024) 344 85 57
[email protected] • Tandem: (024) 355 34 68
[email protected] • CWZ: (024) 365 76 57 • UMC St Radboud: (024) 361 11 11 • Sint Maartenskliniek: (024) 365 99 11 • De Gemeenschap: (024) 381 78 00
[email protected] • Portaal: 0800 767 82 25,
[email protected] • Standvast Wonen: (024) 382 01 00
[email protected] • Talis: (024) 352 39 11,
[email protected] • WoonGenoot: (024) 344 06 39
[email protected] • Woonzorg Nederland: 0900 123 49 96
[email protected] • Wijkcentrum Dukenburg: (024) 344 89 63, Meijhorst 70-39, 6537 EP • Informatheek Dukenburg: (024) 345 22 21, Meijhorst 70-39, 6537 EP • Sportfondsenbad Dukenburg: (024) 377 15 70, Meijhorst 70-41, 6537 EP • Gemeente Nijmegen: (024) 329 91 11
[email protected] www.nijmegen.nl
42
de Dukenburger - maart 2009
Oude foto’s van Dukenburg Noodkerk Meijhorst, 30 augustus 1968. Het college van B en W legt aan geïnteresseerden uit welke bouwplannen het heeft voor Dukenburg.
Spreker is burgemeester Theo de Graaf, de vader van de huidige burgemeester. De Graaf senior is enkele maanden daarvoor burgemeester van Nijmegen geworden.
Het hele college is aanwezig. Zelfs de gemeentesecretaris is er. Er zijn heel veel belangstellenden. Op één na alle stoelen zijn bezet Tegenwoordig heet zoiets een informatiebijeenkomst. Toen heette het, in de geest van de tijd, hearing of teach in. Zo wordt het ook genoemd in de archieven van de gemeente. Wat er exact besproken is, heeft de redactie niet kunnen achterhalen. Wellicht zijn er Dukenburgers die nog levendige herinneringen aan deze teach in hebben. De redactie staat open voor hun reacties. Theo de Graaf bleef burgemeester tot 1 december 1977. Toen ging hij met pensioen. Foto’s: Regionaal Archief Nijmegen
Foto van de maand Hiernaast staat de derde winnaar van de fotowedstrijd. Met de beloofde prijs, namelijk plaatsing in de Dukenburger. De foto is van Angela Zengers: een foto uit haar flat in Zwanenveld.
Ook u?
Ook uw foto kan in deze rubriek geplaatst worden. Wilt u ons laten zien op welke manier u Dukenburg ervaart, wat u mooi of kenmerkend vindt voor uw woonomgeving? Stuur dan uw foto in. Een jury kiest de mooiste inzending. De meest aansprekende foto zal worden gepubliceerd in het volgende nummer van de Dukenburger.
Hoe en wat
U kunt uw foto’s mailen naar de redactie van de Dukenburger:
[email protected]. Dit zijn de voorwaarden: • De foto’s zijn gemaakt in Dukenburg. de Dukenburger - maart 2009
• Digitale foto’s met een minimum van 800 KB en een maximum van 5 MB per bestand. • U kunt uw foto’s voor nummer 3 inzenden tot
en met 22 maart 2009. Foto’s die later binnenkomen, maken een kans voor de Dukenburger nummer 4. 43
Kinderpagina
Babbels en krabbels WAT IS ER ALLEMAAL BIJ BSO DE ZEVENSPRONG!!!!
Een dagje op de BSO Bij de BSO in de Weezenhof is het erg tof We bouwen met de houtjes En vlechten met de touwtjes We spelen buten en praten graag Maar wat we daarna doen, is een grote vraag Nou, we gaan ons niet vervelen Maar gaan lekker buiten spelen Maar dan is het voorbij Helaas, onze moeders komen erbij Lieke (9) en Britt (9)
Charan, Laura en Shiyantra zijn als echte journalisten met pen en papier op pad gegaan en hebben beschreven wat ze allemaal gezien hebben bij de BSO. “Bij de popenhoek staat een bedje en een spiegel en popen en boeken en autos Je kunt ook een toren bouwen en knufels en piraten schipen en een autoweg Er is een bord waar je kunt schrijven een kraan om handen te wassen en een prulenbak Er is ook een peuterhok fietsjes en een grote tol en wip en autos en een boek en een slang en kunst op het raam Er is een zitzak en een bank en kussens en een boek Er is speelgoed en knutsospulen Er is een komputer en een zitzak een tv Er is gevervd en een printer en skeelers een radio en vilms en strips Er is een podim en een raam door dat raam kun je de tiener ruimte in kijken “
Een dag op bso De Dijk Bij bso De Dijk kan je lekker buiten spelen. Jacob is heel leuk om mee te spelen. Hij is een leiding van de bso. Je kan er vliegeren en we hebben een hut gebouwd in het bos. Als het regent kan je binnen leuke spelletjes doen zoals Jenga, Monopoly, Cluedo. Kobe (10)
Dit verslag is geschreven door Charan, Laura en Shyantra (groep 3) 44
de Dukenburger - maart 2009