Datacenter-industrie sterk bezig met duurzame en dynamische toekomst

a l l e s ov er in nova t ie in ic t

w w w.c l ou dwor k s .n u

Jaargang 5, nr. 6 / 2014

Datacentres Europe in Monaco:

Datacenter-industrie sterk bezig met duurzame en dynamische toekomst

EMC neemt mysterieus DSSD over Europa en de cloud: er is nog heel veel te doen En verder Windows Cluster is geen garantie voor verlies van data | Schaalbaarheid en beschikbaarheid netwerk verdienen meer aandacht | ’Succesvolle implementatie vraagt om procedures, inzicht, begrip en draagvlak’ | Liferay Portal: open source-marktleider naast Microsoft, Oracle en IBM | www.cloudworks.nu

Cloud talk

Discussie

AT THE HEART OF DATA STORAGE Betrouwbare dataopslag is van wezenlijk belang voor elk bedrijf. Dus zijn alleen de meest betrouwbare drives van de meest ervaren fabrikant goed genoeg. Toshiba is de uitvinder van NAND-flashopslag en wereldwijd zijn er miljoenen van onze drives geïnstalleerd. Of het nu gaat om HDDs of SSDs, om 3,5” of 2,5”, als u op zoek bent naar opslagoplossingen met een hoge capaciteit en uitstekende prestaties voor het hart van uw bedrijf, dan zegt uw hoofd Toshiba. Ga voor meer informatie naar: www.storage.toshiba.eu

Uitgerekend in het ‘Land van NSA’ woedt momenteel een stevige discussie over de impact die overheidshandelingen hebben op de IT-industrie en de IT-gebruikers. Ongetwijfeld vooral ingegeven door commerciële argumenten zien we steeds meer Amerikaanse CEO’s afstand nemen van het Amerikaanse overheidsbeleid om in het kader van terreurbestrijding - in principe alle internetverkeer vast te leggen. Voeg daarbij de acties van de NSA om miljoenen foto’s van mensen vast te leggen en het is niet zo raar dat veel mensen het idee beginnen te krijgen dat ‘1984’ dichtbij begint te komen. Weten we bovendien eigenlijk wel zeker dat de NSA de zeg maar - enige staatsveiligheidsdienst is die dit soort dingen doet? Of bestaan er organisaties die zo diep onder de radar vliegen, dat wij zelfs hun naam niet eens kennen? Het wordt allemaal nog interessanter als we bedenken dat Microsoft data die vastligt in een Iers datacenter simpelweg aan de Amerikaanse overheid moet overdragen. Op last van notabene een Amerikaanse rechter. Zijn argument? Het is zo’n gedoe om het van overheid-naar-overheid te doen. Dat roept toch wel vragen op. Waarom vertrouwen ‘we’ eigenlijk nog op Amerikaanse aanbieders? En waarom kopen ‘we’ eigenlijk nog Amerikaanse IT-producten? Want inmiddels is ook wel duidelijk bewijzen blijft lastig, maar anekdotisch lijkt er toch wel veel duidelijk te zijn - dat de Amerikaanse overheid simpelweg van IT-bedrijven verlangt dat er ‘backdoors’ zijn aangebracht in hun software.

Tegelijkertijd zien we ook Amerikanen als Smari McCarthy opstaan die presentaties verzorgen met als titel ‘Engineering our way out of Mass Surveillance’. In feite willen veel van dit soort mensen McCarthy is namelijk zeker niet de enige die zich op dit onderwerp heeft gestort - iets doen wat geheel past in de Amerikaanse traditie: naar de rechter stappen. Organisaties als Privacy International en de Electronic Frontier Foundation zijn hier al erg actief mee, maar dit kan nog veel beter. Door simpelweg massaal naar de rechter te stappen en te eisen dat bepaalde overheidsprogramma’s gestaakt worden of gegevens worden vrijgegeven of vernietigd, is het wel degelijk mogelijk, zo redeneren deze Amerikanen, om dit soort overheidspraktijken te stoppen. Voor veel Europese bedrijven is de vraag echter vooral: is er eigenlijk wel een alternatief voor Amerikaanse IT-technologie? Is Europa eigenlijk niet veel te afhankelijk van ‘buitenlandse’ producten en technologie: Russisch gas, Amerikaanse IT. Zijn er alternatieven? Dat wordt wel even zoeken. Natuurlijk zijn er Duitse firma’s die wat technologische kwaliteit betreft zeker niet voor hun Amerikaanse concurrenten onderdoen, maar zij ontberen veelal de schaal en de marketingtalenten om werkelijk groot te worden. Misschien moeten we - ook in dit geval - toch maar hopen op hulp uit de VS. Misschien dat McCarthy en zijn soms wat radicale vrienden de Amerikaanse (en Europese) overheid wel degelijk op andere gedachten kunnen brengen. Robbert Hoeffnagel Hoofdredacteur CloudWorks

Colofon In CloudWorks staat innovatie centraal. Met traditionele ICT-omgevingen is het steeds moeilijker om de business goed te ondersteunen. Innovatieve oplossingen op het gebied van bijvoorbeeld cloud computing, mobility, Big Data, software defined datacenters en open source kunnen echter helpen om de IT-omgeving ingrijpend te moderniseren en klaar te maken voor de toekomst. Uitgever Jos Raaphorst 06 - 34 73 54 24 [email protected] Twitter: https://twitter.com/RaaphorstJos LinkedIn: nl.linkedin.com/pub/dir/Jos/Raaphorst

Hoofdredacteur Robbert Hoeffnagel 06 - 51 28 20 40 [email protected] Twitter: https://twitter.com/rhoeffnagel LinkedIn: nl.linkedin.com/in/robberthoeffnagel Facebook: https://www.facebook.com/ robbert.hoeffnagel Advertentie-exploitatie Will Manusiwa 06 - 38 06 57 75 [email protected]

Vormgeving Studio Kees-Jan Smit BNO Druk Control Media Kennnispartners: Data Centre Alliance, EuroCloud Nederland, Green IT Amsterdam ©2014 CloudWorks is een uitgave van FenceWorks BV. www.fenceworks.nl

Eindredactie/traffic Ab Muilwijk CloudWorks - nr. 6 / 2014

3

Windows Cluster is geen garantie voor verlies van data Windows Failover Clustering (WSFC)

beschermt de Windowsomgeving en applicaties tegen uitval van een servernode. Het biedt weliswaar een High Availability (HA) oplossing maar geen garantie tegen het verlies van data bij bedrijfkritische Windowsapplicaties als SQL Server. Want in een zogenaamde shared-nothing clusterconfiguratie vormt de shared storage een single-point of failure (spof). Wanneer de shared storage uitvalt, dan heeft geen enkele clusternode meer toegang tot de applicatiedata. De enige beschermde bestanden binnen een Windows cluster zijn de binary files van de SQL engine die zich lokaal op elke servernode bevinden.

16

Europa en de cloud: er is nog heel veel te doen Half april vond in Brussel voor het derde achtereenvolgende jaar de Europese Cloud Computing Conferentie plaats. In haar openingswoord benadrukte Eurocommissaris Neelie Kroes het belang van een gemeenschappelijke markt voor big data en cloud computing. Die lijkt nog ver weg, maar er zijn wel verschillende initiatieven op dit gebied.

18

Schaalbaarheid en beschikbaarheid netwerk verdienen meer aandacht

In een wereld waarin we 24 uur per dag, 365 dagen per jaar actief en bereikbaar moeten zijn, is ononderbroken netwerkconnectiviteit een must voor organisaties van iedere grootte. Uitval leidt tot omzetverlies en reputatieschade. Medewerkers, klanten en partners verwachten dat ze op ieder tijdstip en vanaf iedere locatie verbinding kunnen maken, met welk apparaat dan ook. Sterker nog, veel bedrijfsprocessen gaan intussen uit van continue netwerktoegang tot essentiële informatie. Tegelijkertijd wordt het echter steeds moelijker om die connectiviteit echt te kunnen garanderen. Daarvoor is een aantal oorzaken aan te wijzen.

inhoud

8

22

’Succesvolle implementatie vraagt om procedures, inzicht, begrip en draagvlak’

Implementaties van Data Center Infrastructure Management-tools zijn omvangrijke en complexe projecten die soms jaren in beslag nemen. Onder andere in de aanloop gaat veel tijd zitten. “Je bent al snel een aantal maanden onderweg voordat de eerste spatel de grond in gaat”, waarschuwt CEO Paul van ’t Wout van DCIM-specialist CANS. DatacenterWorks sprak met Van ’t Wout en Rogier den Boer, bij CommScope DCIM Sales Manager Europe, over enkele belangrijke stappen die tijdens een DCIMproject moeten worden genomen.

En verder 7 Gregor Petri over Nine Million Bicycles 12 Datacenter-industrie sterk bezig met duurzame en dynamische toekomst tijdens Datacentres Europe 14 Liferay Portal: open source-marktleider naast Microsoft, Oracle en IBM 21 Louis van Garderen over investeren in de cloud 25 Het ene groen is het andere niet 26 CIO’s hebben weinig vertrouwen in cloud-providers 28 EMC neemt mysterieus DSSD over 30 SDL zet stevig in op de Customer Experience Cloud 33 Losstaande servers inefficiënt 36

‘Laat die Europese cloud maar zitten’

39 WatchGuard integreert security voor draadloze en bekabelde omgevingen 40 Goed ontworpen datacenter vereist geïntegreerde aanpak 42 Slimme landbouw 44 Nieuws van EurocloudNL 46 Legal Look

www.cloudworks.nu Go!

4

CloudWorks - nr. 6 / 2014


5

Tune into the Cloud

Meer weten over business, innovatie & IT? Lees www.BusinessEnIT.nl

Nine Million Bicycles door Gregor Petri Cloud Computing gaat over Schaal, Snelheid en Sharing. En als er een regio in de wereld is met meer schaal en snelheid dan de rest, dan is het wel China. Zo zijn die negen miljoen fietsen in Beijing waar Katie Melua ooit over zong, al grotendeels geschiedenis. Momenteel beweegt het merendeel van de 20 miljoen inwoners van deze metropool zich per auto. Zo lijkt het tenminste als je op straat kijkt. Auto’s die overigens als twee druppels water lijken op de modellen waar we hier in rond rijden. Ook wat cloud computing betreft kan China in sommige aspecten gezien worden als ‘Fast Follower’. Een term die populair werd onder Chinese industriëlen in de tijd dat westerse producten klakkeloos voor de lokale markt gekopieerd werden. Op dit moment is de aangewezen methode voor Fast Following het opzetten van joint ventures. Zo bieden lokale partners inmiddels zowel Amazon’s als Microsoft’s cloud diensten aan. Vaak in de vorm van een walled garden met lokale user ID’s en lokale opslag, want het derde element, sharing, is vaak nog een wat apart verhaal in deze regio.

Business & IT publiceert artikelen en blog posts over de relatie tussen IT, business en innovatie. Ook publiceren? Kijk op http://businessenit.nl/over-business-en-it/

Het louter zien van China als follower op het gebied van cloud kan overigens een kostbare vergissing zijn. Schaal en snelheid zijn in de cloud namelijk vaak belangrijker dan innovatie of perfectie. Het moto van veel cloud adepten is niet voor niets ‘good enough technology’. En laat die aanpak nu precies zijn wat China zo succesvol maakt. Zo beschrijft het lezenswaardige ‘The One Hour China Book’ waarom de momenteel grootste aannemer ter wereld Chinees is en hoe deze zo groot werd door zich te richten op de sweetspot van de markt: betaalbare ‘good enough’ appartementen voor de snel opkomende middenklasse en door deze in enorme volumes met een hoge graad van automatisering en standaardisering snel neer te zetten. En opmerkelijke volumes en een hoge graad van automatisering en standaardisering is ook wat we zien op het Chinese internet met aanbieders als Baidu, Alibaba en Tencent (BAT).

Density server configuraties die kant en klaar - bekabeld en al - vanuit de enorme Chinese elektronicafabrieken hun weg naar snel groeiende Chinese datacenters vinden. Opvallend is dat deze Chinese internetgiganten grotendeels hun eigen datacenters runnen en niet of nauwelijks gebruikmaken van externe IaaS providers. Beduidend anders dan in Amerika, waar snel groeiende startups met weinig kapitaal maar een hoge capaciteitsbehoefte, aanbieders zoals Amazon Web Services en Softlayer in het zadel hielpen. Wat hierbij meespeelt is dat ook het financieren van investeringen in China compleet anders werkt dan hier. Niet dat bedrijven zoals Alibaba, aan de vooravond van wat wel eens de grootste hightech beursgang ooit kan worden, zich over financiering zorgen hoeven te maken. Ook daar gaat de handel al lang niet meer per fiets. Na een bezoek aan Beijing bracht Katie Melua in 2005 het tamelijk korte maar redelijk persistente ‘Nine Million Bicycles’ uit. Hoewel ‘There are nine million bicycles in Beijing, that’s a fact!’ toen waarschijnlijk al niet klopte (in 2009 waren er 12 miljoen, inmiddels beduidend minder), kreeg ze met name kritiek op haar incorrecte inschatting van de grootte van het universum: ‘We are 12 billion light-years from the edge. That’s a guess - no-one can ever say it’s true’. De meest betrouwbare inschatting van het aantal servers dat de drie BAT bedrijven in 2013 in gebruik hadden is 250.000, waarvan zo’n 8% ontworpen op basis van Scorpio.

In project Scorpio werken deze drie BAT spelers inmiddels samen met China Telecom en hardware leveranciers zoals Huawei en het relatief onbekende Inspur aan het ‘China Rack’. High CloudWorks - nr. 6 / 2014

7

Review DataKeeper replicatie voor Windows Clusters

Windows Cluster is geen garantie voor verlies van data

door Bram Dons Windows Failover Clustering (WSFC) beschermt de Windowsomgeving en applicaties tegen uitval van een servernode. Het biedt weliswaar een High Availability (HA) oplossing maar geen garantie tegen het verlies van data bij bedrijfkritische Windowsapplicaties als SQL Server. Want in een zogenaamde shared-nothing clusterconfiguratie vormt de shared storage een single-point of failure (spof). Wanneer de shared storage uitvalt, dan heeft geen enkele clusternode meer toegang tot de applicatiedata. De enige beschermde bestanden binnen een Windows cluster zijn de binary files van de SQL engine die zich lokaal op elke servernode bevinden.

{

Door een of meer kopieën van de SQL databestanden te maken, kan het risico van verlies van kritische databasedata sterk worden verkleind. Dit biedt een zogenaamde Disaster-Recovery (DR) oplossing. Microsoft biedt daarvoor het concept ‘SQL Server AlwaysOn’. De firma SIOS biedt met het product DataKeeper Cluster Editon (DKCE) een alternatief voor een dergelijke replicatie-oplossing. DKCE is een in hoge mate geoptimaliseerde hostgebaseerde replicatie-oplossing die naadloos aansluit op Microsoft Windows Server 2008 Failover Clustering (WSFC) en Microsoft Cluster Server (MSCS).

herstellen zonder een volledige mirror resync te moeten uitvoeren na herstel van de uitgevallen source server. Het bijhouden van de log file gaat wel ten koste van de prestaties, reden waarom wordt aanbevolen om deze file op een SSD te plaatsen.

De SANless Cluster

De ingebouwde WAN-optimalisatie maakt optimaal gebruik van de bestaande netwerkverbinding zonder dat een WAN accelerator nodig is. Door een efficiënt gebruik van compressie algoritmen wordt optimaal gebruikgemaakt van de beschikbare netwerkbandbreedte. DataKeeper is in staat om bij een 1 GbE netwerk een snelheid van 520 Mbps te halen.

Voor de SQL Server Always on in combinatie met WSFC is shared storage nodig, voor WSFC in combinatie met DKCE niet. De komst van SQL Server 2012 bracht de mogelijkheid om op basis van Server Message Block (SMB) 3.0 shares (in feite netwerk-gebaseerde storage) te creëren. Daardoor is voor shared storage niet langer meer een dure, op iSCSI of Fibre Channel gebaseerde, SAN nodig.

Onze test baseren we op een basis 2-node Windows Server 2012 R2 cluster. De cluster draait in een Active Directory Domain die op een aparte DC server geïnstalleerd moet worden. Beide clusternodes zijn verbonden via twee netwerken, een 100Mb LAN en een 10GbE voor replicatie. De Remote Disaster Recovery Site ‘Remoteback-up’ is ook een Windows 2012 R2 server die deel uitmaakt van dezelfde Domain. Op de primaire, secondaire en back-up Windows Servers wordt de DKCE software geïnstalleerd. Voor de replicatie tussen de twee clusternodes en de Remote Site Server worden Solid State Disks gebruikt. Op de cluster wordt SQL Server failover cluster software geïnstalleerd. Om de failover en disaster recovery functies van de cluster te testen maken we gebruik van de standaard database TPC-C test van de Benchmark Factory Databases test suite versie 7 van de firma Quest Software; zie http://www.quest.com/benchmark-factory/

Replicatie typen

In samenwerking met Amazon heeft SIOS een replicatieoplossing ontworpen die data en applicatie in de cloud repliceert

Werking DataKeeper Cluster Edition Een van DataKeeper’s sleutelcomponenten is de kernel mode driver die verantwoordelijk is voor alle mirroringactiviteiten tussen de source en target mirror endpoints. De synchrone of asynchrone replicatie vindt plaats op volume block level niveau. Bij de creatie van een mirror wordt eerst alle data gerepliceerd van het source naar het target volume. Na de initiële replicatie (ook wel ‘full resync’ genaamd) zijn beide volumes exact gelijk. Daarna onderschept DataKeeper alle writes naar het source volume en repliceert de datablocken via het netwerk naar het target volume. DataKeeper maakt van een intent log file (ook wel aangeduid als een ‘bitmap file’) gebruik waarin de in het source volume aangebrachte wijzigingen worden bijgehouden. De log file geeft DataKeeper de mogelijkheid om een fout in het source systeem te

8

Volumes die niet kunnen worden gerepliceerd zijn: Windows system volume, volume(s) met Windows page file, niet-NTFS volumes, non-fixed drive types (cd-roms en dergelijke) en target volumes die kleiner zijn dan de source volumes. Er is geen limiet voor wat betreft de grootte van het gerepliceerde volume.

Testconfiguratie DataKeeper


Replicatie met DataKeeper kan op verschillende manieren en configuraties worden toegepast. Ten eerste, door een tweede fysieke copy van de data te maken. Ten tweede, een bestaande MSCS/ WSFC cluster uit te breiden met een remote disaster recovery side en door de spof van de storage van de traditionele MSCS/WSFC cluster weg te nemen. DataKeeper is te configureren in een eenvoudige disk replicatiefunctie van disk-to-disk; one-to-one, one-to-many en many-toone. Disk-to-disk repliceert data tussen twee volumes op dezelfde server, one-to-one, one-to-many en many-to-one tussen een of meer volumes tussen server(s). De MSCS of WSFC cluster is uit te breiden met replicatie van een shared volume naar een remote system via N-shared-disk to one; N-shared-disk to N-shared-disk of N-shared-disk to multiple N-shared-disk.

Figuur 1: Testopstelling DataKeeper Cluster Edition

Installatie Windows 2012 Cluster Voor de cluster installatie volgen we de standaard installatieprocedure. Omdat we een SANless cluster configureren en geen gebruik van shared storage maken, vinken we niet ‘add all eligble storage to CloudWorks - nr. 6 / 2014

9

Review Failover test

the cluster’ aan. Want, we maken geen gebruik van een ‘Node and Majority’ quorum; dit is wel de default keuze bij een cluster installatie. In plaats daarvan maken we gebruik van SMB 3.0 van Node en selecteren ‘File Share Majority quorum’. Een File Share Witness moet op een server, in ons geval de ‘Domain Controller’, worden geconfigureerd die geen deel van de cluster mag uitmaken. De eerste stap is om een file share te creëren en onze ‘mycluster’ cluster daartoe read/write access op zowel share als NTFS level te geven. We geven de share de naam ‘FSW’. Nu we een file share op de DC hebben gecreëerd, keren we terug naar de Primary node en maken we van ‘Failover Cluster Manager’ gebruik om het quorum type te veranderen. We selecteren ‘Configure a file share wittness’ en selecteren de aangemaakte \\w2kr2green\fsw share. We hebben nu een basis 2-node cluster en gaan verder met de volgende stap: de creatie van de cluster resources. Daarbij maken we gebruik van een replicated disk resource op basis van de third-party software ‘DataKeeper Cluster Edition’, in plaats van een shared disk resource.

Figuur 2: Installatie Failover Cluster op basis van File Share Witness

Installatie DataKeeper Cluster Edition We hebben nu een basis 2-node ‘SAN-loos’ cluster gecreëerd en kunnen we beginnen met de installatie van de DKCE software op beide clusternodes. Hierbij wordt een mirror gecreëerd tussen twee Solid State Devices; de Kingston SSDNOW 50 SSDs met een capaciteit van 240GB; 130/160 MB/s read/write-snelheden en 3000 IOPs. Beide SSDs zijn SATA disk drives die direct verbonden zijn met de clusternodes. Als eerste installeren we DataKeeper op de primaire node. In de achtereenvolgende menu’s wordt de Domain of Server account gespecificeerd en de license file. Na een reboot van de server wordt het DataKeeper User Interface gestart. Na het intypen van de primaire en secondaire servernaam wordt een verbinding met beide gemaakt. Na klikken van de ‘Create Job’ volgen we de menu’s om een mirror op de ‘r’ drive te creëren. In het ‘New Mirror’ menu typen we de naam van het source volume, het IP adres op de server en het ‘r’ volume. Dezelfde input geldt voor de Target Server. In het ‘Details’ menu zijn de instellingen van de mirror te specificeren, waaronder: asynchroon of synchroon, de hoeveelheid te comprimeren data en de maximale bandbreedte (meestal gebruikt bij WAN replicatie). Wij kiezen voor synchroon. Na de creatie kan de mirror als volume aan WSFC worden geregistreerd.

10


Harald Swinkels, CEO van de Nederlandse Energiemaatschappij NLE

Het idee achter de failover test is om aan te tonen dat bij uitval van een clusternode de SQL applicatie blijft functioneren en er geen applicatiedata verloren gaat. De SQL data blijft via de remoteback-up replicatie mirror beschermd bij uitval van een clusternode. Om de DR-functie te testen maken we gebruik van een trial Quest Database Benchmark gestandaardiseerde TPC-C test. De trial licentie is slechts voor tien gebruikers waarvan het geringe aantal voor ons doel niet uitmaakt. Na de configuratie van de TPC-C benchmarktest starten we deze TPC-C test op.

Figuur 3: Mirror details Figuur 6: Uitgevallen mirror na afschakeling primaire node

Installatie SQL Server 2012 Uitschakeling secondaire node

We vervolgen met de installatie van SQL Server 2012 op de primaire clusternode. In het SQL Server Installation Center menu selecteren we ‘New SQL failover cluster installation’. In het ‘Instance Configuration’ menu geven we een naam aan het SQL Server Network. Als ‘Cluster Disk Selection’ tabblad selecteren we als shared disk het geregistreerde DataKeeper Volume ‘r’ en in het Network Configuration’ tabblad een IP-adres van de primaire server. Na het aanklikken van de ‘Add node to a Server failover cluster’ starten we op dezelfde wijze de installatie op de secondaire clusternode.

Figuur 5: Benchmark Factory TPC-C test

Remote Disaster Recovery

Uitschakeling primaire node

Voor het geval de primaire site uitvalt, kan de MSCS of WSFC cluster worden uitgebreid met een shared volume die via een LAN/WAN verbinding naar een remote target wordt gerepliceerd. Op de remoteback-up server creëren we een 400GB volume op een Intel SSD S3700 Series. Na installatie van DataKeeper software op de remoteback-up server creëren we vanuit de bestaande ‘SQL Replication’ job op de primaire server ook een synchrone mirror naar de remote server.

We trekken nu ‘rücksichtslos’ de 220V stekker uit de primaire server. Het WSFC systeem detecteert de uitval van de primaire node en schakelt over naar de passieve node die nu de actieve clusternode wordt. De mirror tussen de primaire en secondaire node is nu verbroken en krijgt de status ‘Resync pending’. De data van de SQL applicatie op de secondaire node wordt nu beschermd door de mirror tussen de secondaire en remote back-up node. We zien dat geen enkele data verloren gaat en de gebruiker zal zo goed als niets merken dat een van de nodes verloren is gegaan. De Benchmark test laat geen enkele foutmelding zien. Na inschakeling van de primaire clusternode zien we dat WSFC service de uitgevallen node weer oppikt. Zodra de primaire node weer deel uitmaakt van de cluster wordt de status gemeld aan de DataKeeper. Daarna wordt de mirror tussen de primaire en secondaire node gesynchroniseerd en is de oude situatie weer hersteld.

Een alternatief is om een remote back-up in de cloud te plaatsen. In samenwerking met Amazon heeft SIOS een replicatie-oplossing ontworpen die data en applicatie in de cloud repliceert. De SANless software synchroniseert real-time kopieën van data over meerdere nodes. Failover binnen en tussen EC2 Availability Zones (AZs) wordt ondersteund door availability en disaster protectie in een Amazon cloud.

We herhalen de test maar nu met uitschakeling van de secondaire node. De mirror naar de remote-back-up node wordt overgenomen door de primaire node. Ook hier blijft de SQL data beschermd door de mirror. We schakelen de secondaire node weer in en wachten tot de cluster volledig is hersteld. Automatisch wordt de mirror tussen de primaire en secondaire clusternode weer hersteld.

Figuur 7: Uitgevallen mirror bij afschakeling secondaire node

Ook constateren we dat er voor de gebruiker geen merkbare gevolgen waarneembaar zijn. Alleen geeft de benchmark een OCBC-error aan met als oorzaak een ‘SQL Server Native Client Communication Link failure’. Er gaat echter geen data verloren en de test verloopt verder zonder foutmeldingen.

Conclusie Het product DataKeeper Cluster Edition van de firma SIOS biedt in combinatie met Windows Cluster een volledige HA/DR-oplossing voor de Windows omgeving. DataKeeper is in verschillende omgevingen toepasbaar: op basis van een traditioneel SAN-gebaseerde shared storage of via de nieuwe SMB 3.0 Node en File Share Majority quorum van Windows Server 2012 R2. De laatste maakt een ‘SANless’ cluster mogelijk, de omgeving waarop onze test is gebaseerd. De installatie van de DataKeeper software op elke cluster is betrekkelijk eenvoudig en verloopt zonder problemen. De creatie van de cluster mirrors en de remoteback-up mirror is vanuit de GUI snel geregeld. Als applicatie draaiden we een database TCP-C test. De failover naar beide kanten van de cluster verloopt zonder problemen. Na herstel van de afgeschakelde clusternode wordt de mirror snel hersteld en er treedt geen verlies van data op tijdens de SQL TPC-C database test.

Figuur 4: Overzicht beide mirrors

Bram Dons is consultant bij IT trendwatch CloudWorks - nr. 6 / 2014

11

Conferentie door Maikel Bouricius

Datacenter-industrie sterk bezig met duurzame en dynamische toekomst tijdens Datacentres Europe

De 2014 editie van de grote conferentie voor de Europese datacenter industrie, Datacentres Europe, werd deze keer georganiseerd in het prestigieuze Monaco en bood vooral een uitstekende kans voor de internationale industrie om ontwikkelingen en ervaringen met elkaar te delen. Als spreker tijdens de tweede dag van deze conferentie heb ik de kans genomen om niet alleen veel interessante datacenter professionals te ontmoeten, maar ook presentaties bij te wonen van trendbepalende datacenter organisaties en leveranciers. Voor diegene die geen kans heeft gezien om naar Monaco af te reizen en de twee dagen bij te wonen, zal ik hierbij een aantal indrukken delen. Het programma van de conferentie was opgedeeld in een track met presentaties met betrekking tot energie en een algemene track. De energie track kreeg veel aandacht, niet in de laatste plaats door verschillende bijdragen van Google, onder andere over hun PUE door Joseph Kava, vice president datacenter en over hun initiatieven met betrekking tot duurzame energie door Peter Jones, programma manager global infrastructure. Er waren verder enkele ontwikkelingen en interessante conclusies te trekken uit de vele presentaties: • Tijdens verschillende presentaties kwam naar voren dat datacenters tegenwoordig tal van mogelijkheden en oplossingen tot hun beschikking hebben om de PUE te verbeteren. De PUE als alleenstaande metriek zelf heeft sterk aan waarde ingeboet lijkt het, maar datacenters die de energie efficiëntie willen verbeteren kunnen dat met de technologie die voorhanden is. • Het optimaliseren van het datacenter door middel van DCIM software is bezig aan een sterke opmars. Discussiepunt was wel, bijvoorbeeld tijdens een van de paneldiscussies, of deze ontwikkeling ook echt voortkomt uit een sterke behoefte van de gebruiker, de datacenter manager. Feit is wel dat vele leveranciers nu een oplossing bieden en er ook hier weer volop keus is te maken uit een uitgebreid aanbod. • De internationale datacenter branche kijkt niet te ver vooruit, de toekomst is moeilijk te voorspellen. Drivers werden wel veelvuldig genoemd, zoals internet of things ontwikkeling of cloud toepassingen. Maar hoe deze ontwikkelingen een plaats zullen krijgen, en hoe dat de eindklanten van datacenters verder zal beïnvloeden, daar wilde eigenlijk geen spreker zich aan wagen. • Iedereen was het er wel over eens dat er interessante jaren aan komen, waar binnen een zeer dynamische omgeving datacenters zelf zich ook opnieuw zullen uitvinden. Er lijken zich in toenemende mate verschillende type datacenters, voor specifieke klanten en toepassingen, te ontwikkelen. Tijdens een paneldiscussie waar onder andere Byrne Murphy van Digiplex en Bernard Geoghegan van Digital Realty aan deelnamen kwam dit sterk naar voren. • Een van de meest aansprekende presentaties, waar ook na afloop vaak over werd gesproken en aan gerefereerd tijdens andere presentaties, was die van Lex Coors, Chief Engineering

12


Officer van Interxion over ‘the Data Centre of the Future’. Zijn presentatie was kort maar liet een duidelijke visie zien. Lex Coors liet tijdens zijn presentatie duidelijk blijken dat hij de set up van datacenters sterk ziet veranderen in de toekomst, waar men vooral moet denken aan datacenters met een veel grotere capaciteit dan we ze vandaag de dag zien. Waarbij mega datacenters kansen zullen ontwikkelen, ook op energie efficiëntie vlak, die met de grootte van huidige datacenters niet voor te stellen zijn. • Er was ook veel aandacht voor opkomende datacenter regio’s. Veel aanwezigen uit de Scandinavische landen en discussies over mogelijke investeringen in opkomende markten. Michael Tobin van Telecity vertelde tijdens een rondetafelgesprek, dat hij opkomende markten ziet als kansen, en daarbij vooral acquisitie als ideale tactiek gebruikt. Zo heeft Telecity recent onder andere de Poolse markt betreden door een sterke lokale partij over te nemen. Wat opkomende regio’s betreft, lijken die internationale datacenter organisaties vooral energie stabiliteit aan te willen bieden, en dan met name voldoende capaciteit van duurzame energie. • Tijdens verschillende optredens kwam naar voren dat energie efficiëntie van datacenters vanuit een breder perspectief moet worden gezien. Zo was er de presentatie van Dr. Massimo Bertoncini van Engineering die het publiek voorzag van een toekomstscenario waar datacenters een plek binnen een smart grid en smart cities hebben verworven als flexibele energie elementen. Deze visie wordt de komende tijd uitgewerkt binnen het Europese GEYSER project, waar ook Green IT Amsterdam aan deelneemt. • Voor Green IT Amsterdam was Datacentres Europe 2014 een uitstekend podium om de Engelstalige versie van de publicatie ’Herinrichten van energie efficiënte datacenters’ voor het eerst te presenteren aan een internationaal publiek, binnen een presentatie over de Amsterdamse Green Data Port en de ontwikkeling daarvan. Concluderend was sterk te zien dat de Europese industrie zich voorbereid op een aantal dynamische jaren, waar flexibiliteit en verdere vooruitgang op het gebied van duurzaamheid geëist worden. Maikel Bouricius is projectmanager bij Green IT Amsterdam CloudWorks - nr. 6 / 2014

13

Forum

Liferay Portal: open source-marktleider naast Microsoft, Oracle en IBM

Op 20 mei vond het eerste Liferay Portal Solutions Forum Benelux plaats, waarmee de activiteiten van Liferay in onze regio officieel werden ingeluid. Met Ruud Kluivers als General Manager verwacht het bedrijf Liferay Portal in de Benelux definitief op de kaart te zetten. Tijdens het event spraken we met mede-oprichter en CEO Bryan Cheung over de wereldverbeterende wortels van Liferay en de keuze van het bedrijf om te investeren in de Benelux.

Enterprise Portal

door Onno Louwen In de Benelux is Liferay Portal nog een relatief onbekende naam, maar wereldwijd is dit open source platform aan een grote opmars bezig. Het bedrijf is marktleider in Gartners Magic Quadrant for Horizontal Portals en staat daarmee tussen grootheden als Microsoft, Oracle en IBM. Op het eerste Liferay Portal Solutions Forum in de Benelux spraken wij met mede-oprichter en CEO Bryan Cheung.

Liferay begon in 2000 als open source project van Brian Chan, medeoprichter van Liferay en vriend van Cheung. In 2004 richtten Cheung en Chan samen met Brian Kim en Michael Young een bedrijf op. Wat begon als een eenvoudig webplatform voor nonprofit organisaties groeide in slechts tien jaar uit tot een bedrijf met 500 medewerkers en 2.000 klanten, waaronder Fortune 500-bedrijven als Cisco, Allianz en Siemens AG. De open source enterpriseportal wordt geleverd in een abonnementsvorm en gebruikt voor een veelvoud aan toepassingen, van publieke bedrijfswebsites en self-service portals tot geïntegreerde werkomgevingen inclusief content- en documentbeheer. Cheung: “Net als Brian Chan wilde ik eigenlijk helemaal geen bedrijf oprichten. Toch zagen we dat het een erg mooi middel kan zijn om het leven van veel mensen te verbeteren en iets goeds te doen voor de samenleving.” Dit centrale gedachtengoed ligt verankerd in Liferay en komt nog steeds tot uiting, onder meer doordat het bedrijf jaarlijks geld schenkt aan goede doelen die door het personeel worden uitgekozen.

fundament voor bedrijven. Iedereen heeft een portal nodig, zeker als het gaat om het ondersteunen van digital marketing en engagement. Wat de portal in 2004 heel naïef beloofde op het gebied van personalisatie en het aanbieden van doelgerichte content aan individuen, is nu daadwerkelijk mogelijk.” Liferay wordt gepositioneerd als een uiterst flexibele portal, waarin de volledige customer lifecycle ondersteund kan worden. Cheung: “Je kunt als bedrijf point solutions inzetten voor je interacties met klanten. Maar uiteindelijk wil je deze informatiesilo’s integreren. Ons platform is ontworpen om deze verschillende oplossingen te combineren in een website, portal of intranet. De onderliggende informatie kan dan gedeeld worden over al deze interactiepunten, zodat je een volledig beeld krijgt van de relatie met de klant.”

Sharepoint-alternatief Liferay wordt regelmatig als alternatief genoemd voor propriëtaire platformen als Microsoft Sharepoint. Volgens Cheung een product dat op sommige vlakken heel mooi werkt, met name door de controle die Microsoft heeft over de eigen gesloten standaarden. “Maar met Liferay heb je de potentie om een platform te bouwen dat veel verder strekt dan het Microsoft Sharepointuniversum. Als je een formulier bouwt in Liferay, bouw je er meteen een workflow omheen. Die kun je direct integreren met je ERP-systeem, Salesforce of SAP. Zo benut je alle integratievoordelen van het platform en je kunt er bovendien een volledig eigen gebruikerservaring overheen leggen.”

Overheden en marktplaats Lean Startup

Boven: Bryan Cheung, oprichter en CEO van Liferay Rechts: Ruud Kluivers, General Manager Liferay Benelux

Sinds de oprichting van Liferay werd de ontwikkeling van de portal vooral gedreven door klantwensen en markttrends. “Oakwood, een bedrijf in New York, was een van onze eerste commerciële klanten”, vertelt Cheung. “Op mijn advies namen zij Brian Chan als Java-ontwikkelaar in dienst om hun nieuwe klantenwebsite te ontwikkelen. Hij stelde voor om Liferay als platform te gebruiken. Dit zorgde voor een uiterst snelle feedback-loop met de klant, vergelijkbaar met de ideeën die later zijn verwoord in Lean Startup.” In 2005 ontwikkelde Liferay een product met Napster, dat een sociaal netwerk wilde beginnen. Cheung: “Toen zijn we social media in ons platform gaan integreren. In diezelfde periode waren forums heel populair, dus ook dat voegden we toe aan ons product. En toen bloggen heel populair werd, kwam dit er ook bij.” Speciaal voor het Benelux-event werd recent nog de nieuwe iBeacon-technogie van Apple aan de Liferay event-app toegevoegd. “Onze community manager kwam in gesprek met Ruud Kluivers, die hier op aandrong. Binnen enkele weken was het hem gelukt, zonder enige kennis vooraf. Ons doel is een platform te leveren dat integratie van allerlei technologie heel eenvoudig maakt. Dit is een mooie demonstratie daarvan.”

Portals gedateerd?

Foto’s: Tony Thijs, openmarketingfoundation.nl

14


Cheung beaamt dat de term ‘portal’ soms gedateerd wordt gevonden, maar dat dit geen negatief effect heeft. “Mensen denken bij de term ‘portal’ nog te veel aan het beeld dat ze hebben uit 2004: een statische website met saaie managementberichten en bedrijfsdocumenten. Tegenwoordig zijn portals volgens mij juist een

Landelijke en lokale overheden in de VS, maar ook in Spanje en Engeland gebruiken Liferay, bijvoorbeeld voor self-service omgevingen. Cheung stelt dat Liferay als open source product van grote waarde kan zijn voor overheden. “Ik zou graag zien dat lokale overheden op een open source manier met elkaar zouden samenwerken op IT-gebied. Wij hebben bijvoorbeeld de Liferay Marketplace, waar ontwikkelaars nieuwe apps voor hun portal kunnen ontdekken en downloaden. Stel dat lokale overheden hun budgetten bij elkaar leggen om samen een nieuwe app te ontwikkelen. In plaats van allemaal zelfstandig een beperkte oplossing te ontwikkelen, zouden ze samen iets kunnen bouwen dat aan al hun wensen voldoet en deze delen via de Marketplace.” Social Office is één van de populairste apps in de Marketplace. Dit product biedt een geïntegreerde omgeving voor social collaboration voor bedrijven, inclusief documentbeheer, microblogging en websites voor werkgroepen.

Inspirerende dag Het eerste Liferay Portal Solutions Forum in Amsterdam was een mooi begin voor Liferay in de Benelux. Met zichtbaar enthousiasme vertelden implementatiepartners iProfs en Componence over Liferay, en organisaties waaronder Science Rockstars, P&V Groep, Hivos en Thuiszorg Rotterdam toonden welke voordelen zij ervaren van het portal-platform. Een inspirerende dag die zowel de noodzaak aantoonde van een flexibele webportal voor organisaties, maar ook dat een open source bedrijf als Liferay prima de concurrentie aankan met de grote propriëtaire vendors. Onno Louwen is journalist CloudWorks - nr. 6 / 2014

15

Conferentie Frank van den Belt

Europa en de cloud: er is nog heel veel te doen Half april vond in Brussel voor het derde achtereenvolgende jaar de Europese Cloud Computing Conferentie plaats. In haar openingswoord benadrukte Eurocommissaris Neelie Kroes het belang van een gemeenschappelijke markt voor big data en cloud computing. Die lijkt nog ver weg, maar er zijn wel verschillende initiatieven op dit gebied.

Zo’n 150 deelnemers uit het bedrijfsleven, Europese en nationale politiek en beleidsmakers discussieerden tijdens deze conferentie over verschillende aspecten van cloud computing. Vanuit Nederland was Frank van den Belt, CEO van cloudspecialist ASP4all, panellid tijdens een van de sessies. Wat steeds terugkomt in alle discussies zijn de termen standaardisatie, vertrouwen en privacybescherming. Daarnaast liggen er voor alle betrokkenen grote economische kansen voor de cloud. In september 2012 lanceerde de Europese Commissie een nieuwe strategie om cloud computing te stimuleren. De commissie wil hiermee zo’n 2,5 miljoen nieuwe banen creëren en het bruto binnenlands product in Europa doen toenemen met 160 miljard euro.

Standaardisatie Wil cloud computing een echt succes worden binnen een gemeenschappelijke Europese markt, dan zijn meer standaarden nodig. Er is op dat gebied al veel gedaan door het Europees Telecommunicatie en Standaardisatie Instituut (ETSI). Deze organisatie presenteerde in december 2013 een eindrapport over cloudstandaarden. Het instituut werkte precies een jaar aan dit rapport, dat een stand van zaken geeft over cloudstandaarden in Europa en vooruitblikt. Het ETSI beschrijft in zijn rapport rond de honderd use cases van cloud computing. Hieruit zijn de nodige standaarden en best practices te destilleren. Verder zijn twintig voor cloud computing relevante standaardisatieorganisaties in kaart gebracht, evenals ruim 150 documenten, standaarden en specificaties. Het ETSI noemt het standaardisatielandschap voor de cloud weliswaar complex, maar niet chaotisch. Het instituut

16


verwacht dan ook dat standaardisatie op het gebied van cloud aan volwassenheid zal winnen.

Privacy

Emmanuel Darmois, vicevoorzitter van de raad van bestuur van het ETSI, benadrukte in Brussel dat standaardisatie weliswaar zorgt voor veel uitdagingen, maar dat beveiliging en het vergroten van het vertrouwen lastiger opgaven zijn. Er is volgens hem meer technologie nodig - bijvoorbeeld om data te anonimiseren - zodat privacy beter te garanderen is. Dat hoeft nog niet te betekenen dat organisaties pas op de plaats moeten maken als het gaat om de inzet van cloud computing. Een voorbeeld is het Openlab-project van het Europese onderzoekscentrum CERN. Binnen Openlab werkt het CERN nauw samen met het bedrijfsleven - onder meer om een cloud-oplossing te creëren voor de organisatie. Dit initiatief staat bekend onder de naam Helix Nibula. Het CERN creëert een immense hoeveelheid data. Een cloud-omgeving kan helpen om de schaalgrootte te bieden die het instituut nodig heeft. Om ervaring op te doen met cloud computing, is het CERN gestart met niet-kritische data tijdens de pilotfase in de cloud onder te brengen. Het instituut en de commerciële partijen werken samen op basis van een publiek-privaat partnership. In de pilotfase geldt geen aansprakelijkheid en is er geen verband met de productieomgeving.

sommige deelnemers tijdens de conferentie ligt het antwoord op de vertrouwensvraag in de technologie. Met de juiste technologische middelen moet het mogelijk zijn om de scepsis van gebruikers van clouddiensten weg te nemen door de inzet van specifieke, hoogwaardige beveiligingstechnologie. Volgens anderen is er meer nodig, waaronder een goed juridisch kader om data te beschermen.

cloudgebruikers de stakeholders. De Europese Commissie verwacht dat dit resulteert in beter begrip van de diverse aspecten van cloud computing onder deze groepen. Die aspecten zijn onder meer risk management, beveiligingseisen, handhaving en inkoopprocedures. Op deze manier is het mogelijk use cases te creëren waarop leveranciers kunnen aansluiten met hun diensten. Het ECP heeft alle stakeholders opgeroepen om met suggesties en ideeën te komen. De Europese Commissie neemt die mee in de verdere beleidsontwikkeling rondom cloud.

Overheid en cloud Om cloud computing als concept te stimuleren, moeten overheden een voortrekkersrol spelen, zo werd tijdens de conferentie gesteld. Initiatieven op dat gebied zijn er nu binnen het European Cloud Partnership (ECP), dat opereert onder de vlag van de Europese Commissie. Het ECP werkt aan een model voor de publieke sector voor inkoop en gebruik van clouddiensten. Doel is om enerzijds een gemeenschappelijk raamwerk te creëren van best practices op juridisch, technisch en operationeel niveau. Cloudproviders kunnen dit raamwerk adopteren om aan te tonen dat hun dienstverlening voldoet aan bepaalde standaarden. Daarnaast is het volgens de initiatiefnemers nodig om consensus te bereiken door middel van consultatierondes, workshops en coördinatiegroepen. Daarbij zijn burgers, overheden, de cloudsector en de

Schaal Tijdens de Europese Cloud Computing Conference stelden verschillende sprekers verder dat Europa de slag lijkt te verliezen op cloud-gebied. Zij noemden als voorbeelden Google en Facebook als boegbeelden van Amerikaanse successen en WeChat en Sina Weibo die in China domineren. Deze laatste willen hun vleugels nu ook uitslaan naar de rest van de wereld. Deze partijen onderscheiden zich met name door hun schaalgrootte. Zij bedienen miljoenen klanten en ontwikkelen mede daarom hun eigen technologieën. Het gevaar is volgens sommigen dat Europa gaat achterlopen in de slag om technologie en talent. Panellid Frank van den Belt, CEO van ASP4all, vroeg zich af of het wel zo’n vaart loopt. “Voor klanten die cloud computing afnemen, is niet schaal de eerste prioriteit, maar kwaliteit. Zij zoeken naar betrouwbare en veilige diensten en dienstverleners die hun data veilig bewaren en ontsluiten. Dat is voor hen belangrijker dan de omvang van de cloudpartij.”

Broker Het voorbeeld van CERN met het Helix Nebula-project wierp de vraag op of er in Europa behoefte is aan cloud-brokers. Dat zijn partijen die een rol spelen bij het verbinden van klanten en leveranciers. Volgens Bob Jones van het CERN kan een broker een positieve rol vervullen. Daarbij noemde hij de juridische obstakels belangrijker dan technische. Vooral aansprakelijkheid is een punt. Veel leveranciers wijzen aansprakelijkheid voor eventuele onderaannemers af.

Trust De Westerse wereld is in 2013 flink wakker geschud door alle onthullingen over geheime diensten die massaal telefoon- en internetverkeer aftappen en opslaan. Dat is slecht geweest voor het vertrouwen van bedrijven en burgers in clouddiensten. Volgens

Fragmentatie Tijdens de conferentie in Brussel ging het ook om de vraag wat Europa kan doen om het cloudconcept te laten groeien. Een goed begin zou volgens Van den Belt zijn om de gefragmenteerde wetgeving in de zes grote Europese landen te harmoniseren. Die maakt het cloud-spelers moeilijk om hun diensten over de grenzen te verkopen, omdat nationale beperkingen drempels opwerpen. Gelukkig zijn er diverse initiatieven, zowel vanuit de overheid als vanuit de markt. Hoe meer harmonisatie en standaardisatie, hoe beter. Een gemeenschappelijke Europese markt biedt ook voor de Nederlandse hostingmarkt belangrijke kansen. CloudWorks - nr. 6 / 2014

17

Technologie We kunnen niet mee zonder 24/7 connectiviteit, maar tegelijkertijd blijkt dit in de praktijk steeds lastiger te realiseren. De redenen hiervoor zijn heel divers:

Schaalbaarheid en beschikbaarheid netwerk verdienen meer aandacht

door Hans Vandam In een wereld waarin we 24 uur per dag, 365 dagen per jaar actief en bereikbaar moeten zijn, is ononderbroken netwerkconnectiviteit een must voor organisaties van iedere grootte. Uitval leidt tot omzetverlies en reputatieschade. Medewerkers, klanten en partners verwachten dat ze op ieder tijdstip en vanaf iedere locatie verbinding kunnen maken, met welk apparaat dan ook. Sterker nog, veel bedrijfsprocessen gaan intussen uit van continue netwerktoegang tot essentiële informatie. Tegelijkertijd wordt het echter steeds moelijker om die connectiviteit echt te kunnen garanderen. Daarvoor is een aantal oorzaken aan te wijzen.

18


• Economische druk om kosten te besparen - IT-managers staan meer dan ooit voor de uitdaging om meer te doen met minder (minder budget, minder middelen, minder tijd, minder personeel). In het onzekere economische klimaat van de afgelopen jaren is die druk verder toegenomen. • Het constant groeiende netwerk - jarenlang bevonden bedrijfskritische applicaties zich op één vaste, vertrouwde plek: op de mainframe in het datacenter. In de jaren ’80 vond er een verschuiving plaats waarbij veel van deze belangrijke toepassingen van die logge, betrouwbare mainframe werden weggehaald en op goedkopere maar ook minder betrouwbare hardware werden gezet. Om de uitval ten gevolge van die lagere betrouwbaarheid te compenseren, werd redundantie een standaard aspect van netwerkarchitecturen. Harddisks, netwerkapparatuur, processors, netwerkkaarten en zelfs de servers werden dubbel uitgevoerd, zodat bij uitval van een systeem de taken automatisch kunnen worden overgenomen door een back-up. Dit leidde er echter wel toe dat het netwerk flink in omvang toenam. Het resultaat is de netwerkarchitectuur die we vandaag allemaal kennen: complex, kostbaar en niet bepaald flexibel. • Meer en meer web- en cloud-applicaties - steeds meer softwaretoepassingen zijn gebaseerd op het web. Webtechnologieën en cloud diensten zorgen ervoor dat medewerkers, klanten, partners, onderaannemers en consultants zo productief mogelijk kunnen zijn. De implementatie van deze technologieën betekent echter wel dat organisaties steeds afhankelijker worden van internet. Tegelijkertijd zijn steeds meer organisaties tot de conclusie gekomen dat zelfs speciale verbindingstechnologieën, zoals Multiprotocol Label Switching (MPLS) netwerken niet 100 procent bestand zijn tegen uitval of onderbrekingen. Onverwachte gebeurtenissen, zoals het vernielen van een glasvezelkabel bij graafwerkzaamheden, kunnen er voor zorgen dat de verbinding wordt verbroken. • Strengere compliance-regels - er is steeds meer focus en controle op het naleven van weten regelgeving. Auditors hebben behoefte aan mechanismen waarmee ze kunnen controleren of een organisatie voldoet aan bijvoorbeeld Sarbanes-Oxley (SOX), de Payment Card Industry Data Security Standaard (PCI-DSS) en andere regels. Als een van de systemen die de bijbehorende bedrijfsprocessen en workflows ondersteunt uitvalt, is het mogelijk dat een organisatie niet langer compliant is en bestaat het risico op hoge boetes. • Echt gedistribueerde netwerken - met de groeiende mobiliteit en de opkomst van het Nieuwe Werken maken medewerkers letterlijk overal ter wereld verbinding tot het netwerk. Organisaties staan voor de uitdaging om niet alleen het netwerk op het hoofdkantoor te beheren, maar moeten ook ondersteuning te bieden voor semi-vertrouwde locaties, zoals vestigingskantoren. En natuurlijk zijn er nog andere netwerken waarmee mobiele medewerkers en gebruikers die op afstand werken, verbinding maken. Iedere nieuwe netwerklaag komt met zijn eigen, unieke uitdagingen voor de connectiviteit, waardoor de kosten en de complexiteit verder stijgen.

• Vraag naar nieuwe technologieën - organisaties hebben nieuwe technologieën uitgerold, denk bijvoorbeeld aan Voice over IP en videoconferencing, om de efficiency te verhogen en om concurrentievoordeel te behalen. Met het verplaatsen van alle vormen van communicatie naar het datanetwerk, ontstaan echter nieuwe uitdagingen op het gebied van de schaalbaarheid en kwaliteit van de verschillende diensten. • Risico’s door virtualisatie - uit een onderzoek door Forrester blijkt dat bij ongeveer 15% van alle virtualisatieprojecten weinig interesse bestaat voor het implementeren van beveiligingstechnologie die ‘virtualisatie-bewust’ is. De meeste teams beweren dat er in feite niets verandert. Ze beschikken immers al over de skills en de processen die nodig zijn om taken, operationele systemen en de onderliggende hardware te beschermen. Hoewel dit in principe klopt, wordt er geen rekening gehouden met de beveiligingsrisico’s en potentiële uitval van processen en diensten bij een aanval op de nieuwe softwarelaag (de hypervisors en virtuele machines in deze virtuele netwerken). De meeste oplossingen beschikken helaas niet over ingebouwde functies voor een hoge beschikbaarheid, die kunnen garanderen dat een virtueel netwerk nooit ‘down’ gaat. Het gevolg van deze ontwikkelingen is dat IT-managers worstelen met het beheer en onderhoud van complexe, redundante en kostbare netwerken. Tegelijkertijd moeten ze voortdurend zoeken naar nieuwe manieren om kosten te besparen op het gebied van apparatuur, communicatietechnologie en andere middelen, terwijl ze toch de hoogst mogelijke connectiviteit moeten garanderen.

Verkeer wordt gedistibueerd al naar gelang de relatieve capaciteit van de netwerkverbindingen

Een betere aanpak Wat bedrijven nodig hebben, is netwerktechnologie met ingebouwde functies om de beschikbaarheid en schaalbaarheid te vergroten. In plaats van de netwerkcomplexiteit nog verder te vergroten door aparte oplossingen aan te schaffen om deze functionaliteit te bieden (nog afgezien van de additionele kosten voor het onderhoud van die oplossingen), zou het beter zijn om te kiezen voor oplossingen die netwerkbeveiliging en -beheer eenvoudiger maken en daarbij ook de prestaties verhogen. Bij de zoektocht naar en evaluatie van de beste opties, is er een aantal afwegingen om rekening mee te houden: • Ingebouwde versus ‘add-on’ functionaliteit - onderzoek goed welke specifieke functionaliteit nodig is om ononderbroken netwerkconnectiviteit te kunnen garanderen en welke oplossing deze functionaliteit biedt: - Hoe wordt continue uptime gerealiseerd? In veel gevallen is daarvoor een tweede, redundante set van identieke apparaten/ systemen nodig. CloudWorks - nr. 6 / 2014

19

Technologie - Is de oplossing in staat om direct en zonder enige gevolgen voor de connectiviteit of de beschikbaarheid van diensten de taken over te nemen bij uitval van een onderdeel, of bestaat het risico dat het netwerk een aantal uren uit de lucht is? - Biedt de oplossing de mogelijkheid om op te schalen naar een cluster met ruim voldoende nodes om de prestaties van het netwerk makkelijk te verhogen? De meeste oplossingen ondersteunen clusters met maximaal slechts twee of vier nodes. - Biedt de oplossing active-active load balancing, waarbij alle aangesloten nodes kunnen optreden als een actieve netwerknode? De meeste oplossingen bieden alleen active-passive technologie, waarbij geen sprake is van optimalisatie van het dataverkeer bij toekomstige groei. • Flexibiliteit en schaalbaarheid - het is aan te raden om technologieën te kunnen kiezen die het beste passen bij de bedrijfsomgeving en bij het budget, maar die toch de hoogste mate van connectiviteit en beveiliging bieden: - Kan de oplossing gebruikmaken van meerdere, verschillende connectiviteitstechnologieën, van MPLS tot breedband internet, en daarbij toch een continue uptime garanderen? - Zijn de op dit moment gebruikte technologieën voldoende schaalbaar om ruimte te bieden voor groei, remote networking en de nieuwste technologieën? • Beheer - de mogelijkheid om alle technologieën die te maken hebben met de netwerkconnectiviteit efficiënt via één enkele console te beheren, is van belang om continue connectiviteit te kunnen garanderen: - Kunnen alle virtuele, fysieke en hybride oplossingen vanuit één console beheerd worden? Alleen zo kunnen beveiligingsdreigingen die de beschikbaarheid en de prestaties van het netwerk kunnen beïnvloeden, snel worden gesignaleerd en verholpen. - Is het voor beheerders mogelijk om verschillende soorten netwerken te beheren? De meeste producten bieden nauwelijks inzicht in het netwerk, laat staan dat ze tools bieden waarmee netwerkbeheerders niet alleen fysieke maar ook virtuele netwerken kunnen beheren. - Is het mogelijk om de oplossing uit te rollen met weinig tot geen impact op de connectiviteit? In veel gevallen moeten veranderingen in de architectuur of in de configuratie buiten kantoortijden plaatsvinden, om de impact op de bedrijfsprocessen zo veel mogelijk te beperken. Gezien het feit dat steeds meer organisaties 24 uur per dag, 7 dagen per week actief zijn, is dit niet eenvoudig.

Spice in Finance De Next Generation Firewall Met de toenemende complexiteit van netwerken zijn kosten en beveiliging zeer belangrijke aandachtspunten geworden, zeker nu bedrijven langzaam uit het economische dal beginnen te klimmen. Maar organisaties mogen bij het terugdringen van de netwerkkosten en het versterken van de beveiliging andere belangrijke aspecten, zoals de schaalbaarheid en beschikbaarheid van het netwerk, niet uit het oog verliezen. Een netwerkuitval kan namelijk wel eens de kostbaarste dreiging voor een netwerk zijn. Een goede Next Generation Firewall bijvoorbeeld, beschikt over de juiste functionaliteit om een optimale beschikbaarheid van het netwerk te kunnen garanderen, in combinatie met probleemloze schaalbaarheid, lage kosten en eenvoudig beheer. Door daarbij een oplossing te kiezen die standaard voorziet in de hierboven genoemde technische kenmerken op het gebied van beveiliging, failover, clustering en load-balancing, kunnen organisaties hun connectiviteitsdoelstellingen realiseren zonder budgetoverschrijdingen. Hans Vandam is journalist

Investeren in uw cloud-bedrijf? Hoezo…?!!? door Louis van Garderen

Een Multi-Link VPN-configuratie maakt transparant gebruik van internet, MPLS en huurlijnen. Sommige tunnels kunnen geconfigureerd worden als ‘standby’, zoals in dit voorbeeld de huurlijn

Door investeringen aan te gaan worden uw vrije middelen vastgelegd. Middelen die hadden kunnen renderen bij een bank of een beleggingsinstelling. De vraag die mag worden gesteld is in ieder geval deze: als u NIET kiest voor een verstandig beleggingsresultaat, wegen dan de rendementen op uw investeringen op tegen deze gemiste kans? Of anders gezegd: is investeren een verstandige beslissing voor een cloudondernemer? Dat is absoluut geen gemakkelijke vraag. Een genuanceerd antwoord dus. Als u bijvoorbeeld een datacenter exploiteert of een voorraadschuur voor uw e-business, dan is een volledig op operationele kosten gebouwd business model prima haalbaar. U bent dan jaarlijks veel geld kwijt aan services van uw toeleveranciers (stenen in de vorm van huur, ijzer in de vorm van lease en glas met meerjarige contracten van een ISP) maar daar blijft het bij. Wel een langjarige contractduur waarschijnlijk. Maar het zijn en blijven ‘niet uit de balans blijkende verplichtingen’: ze snoepen niet uw vermogen weg. Een alternatief is dat u alles in eigen beheer houdt. U legt uw middelen dan juist WEL vast voor de komende (en gedeeltelijk heel lange) tijd. De voordelen liggen voor het oprapen: helemaal naar uw eigen wensen ontwerpen en uitvoeren, passend en in de lijn met uw business model en klaar voor de toekomst. Uw beloning is dat u niet maandelijks de brutomarges van de leveranciers hoeft te betalen maar daarop kunt besparen door zelf te doen.

Echter... Niet voor niets zijn banken heel terughoudend met het financieren van bijvoorbeeld de housing van een datacenter…. Er liggen kosten verborgen.

Pandora Een standby netwerkverbinding wordt alleen geactiveerd indien een van de primaire verbindingen uitvalt

20


Eigenlijk is het bovenstaande dilemma een hele klassieke: make or buy. En aan ‘make’ zit een klein nadeeltje. U moet er wel echt veel verstand van hebben om zelf eenmalig een investering

te ontwikkelen. En hier schuilt de eerste valkuil: menig cloudondernemer gaat een organisatie-vreemde tijd tegemoet. Een pand neerzetten, een softwaretool ontwikkelen… als u niet heel bedreven bent in dergelijke processen leert de praktijk dat de begrotingen onrealistisch zijn. Het duveltje komt op meerdere momenten uit onverwachte doosjes. En dat is nog niet alles. Als uw project slaagt zonder al te veel kleerscheuren, dan hebt u uw investering voor de komende pakweg 10 of 30 jaar wel staan. De terugverdientijd die u heeft ingerekend verwacht van u de nodige inspanningen en... stabiliteit!

De TMT-sector blaakt van energie Stabiliteit is nu net níet wat uw klanten u gaan geven. Stel, u bent een uitgever van Cloud-content. U heeft geïnvesteerd in een app en een bijbehorende website, de kosten onder aftrek van wat investeringsaftrek moet u goed maken in de komende drie jaar. En toen kwam er een Blendle voorbij. Niks platform. Content wordt doorgezet met een pay per view model waarbij uw investeringen in een klap overbodig kunnen worden. Disruptie is geen uitzondering, maar regel. De keuze is aan u. Een ding is zeker: bij dergelijke ontwikkelingen is uw veronderstelde rendement van enkele procenten positief al gauw omgeslagen in enkele tientallen procenten negatief!

Het slagveld overzien U staat voor een lastig vraagstuk. Zelf investeren (capex) of uitbesteden (opex)… Een ding is helder: als u niet heel zeker bent van de betrouwbaarheid van de parameters waartegen uw investering is ingerekend, is een kort contract misschien schijnbaar duurder maar biedt het wel veel meer flexibiliteit en financiële zekerheid. Ik zou er nog eens over nadenken….. En wat hogere wiskunde toepassen. Louis van Garderen is oprichter van Joinson & Spice CloudWorks - nr. 6 / 2014

21

Interview Paul van ‘t Wout

Paul van ’t Wout van DCIM-specialist CANS

{

’Succesvolle implementatie vraagt om procedures, inzicht, begrip en draagvlak’

‘DCIM gaat een integraal deel uitmaken van je beheerprocessen’

door Ferry Waterkamp Implementaties van Data Center Infrastructure Management-tools zijn omvangrijke en complexe projecten die soms jaren in beslag nemen. Onder andere in de aanloop gaat veel tijd zitten. “Je bent al snel een aantal maanden onderweg voordat de eerste spade de grond in gaat”, waarschuwt CEO Paul van ’t Wout van DCIM-specialist CANS. DatacenterWorks sprak met Van ’t Wout en Rogier den Boer, bij CommScope DCIM Sales Manager Europe, over enkele belangrijke stappen die tijdens een DCIMproject moeten worden genomen.

of work’ (SOW) wordt gedetailleerd beschreven en uitgelegd wat een klant van de DCIM-oplossing mag verwachten. Het SOW wordt tijdens een workshop, die de ‘kick-off’ vormt van het project, met het totale projectteam doorgenomen zodat alle neuzen dezelfde kant op staan en iedere projectmedewerker weet wat er tijdens het project van hem of haar wordt verwacht. Wij onderscheiden ons met deze aanpak door gebruik te maken van iCVL (iTRACS Customer Value Lifecycle), een kwaliteitsproces dat ervoor zorgt dat de klant met minimale inspanningen maximaal resultaat behaalt.”

Den Boer vult aan: “Voordat een DCIM-implementatie van start gaat, moet je als organisatie eerst aangeven wat je strategic objectives zijn; wat is voor de organisatie echt belangrijk. Zo kan een doelstelling van DCIM zijn het beter kunnen ‘besturen’ van het datacenter om zo de operationele kosten omlaag te brengen en investeringen uit te kunnen stellen. Dat is wel even wat anders dan het kunnen meten van de temperatuur. Dat is namelijk maar een vinkje in een heel lange lijst met features. Uiteindelijk gaat het om het totaaloverzicht.”

We spreken Rogier den Boer en Paul van ’t Wout op het hoofdkantoor van CANS in Almere. Een dag te laat, zo begrijpen we al snel. “Gisteren zaten we hier nog aan het gebak”, vertelt Van ’t Wout. Reden voor de feestelijkheden was de benoeming van CANS tot de allereerste iTRACS Converged Physical Infrastructure Management (CPIM)-integrator. Daarmee is CANS onderdeel geworden van het wereldwijde PartnerPRO-netwerk van CommScope, het bedrijf dat in 2013 DCIM-specialist iTRACS overnam. De iTRACS Customer Value Lifecycle.

De benoeming is de waardering voor de kennis en kunde die CANS gedurende de afgelopen jaren heeft opgebouwd op het gebied van iTRACS CPIM®. “CANS heeft bewezen dat het de vereiste kwalificaties, de vakkundige professionele medewerkers en de juiste expertise heeft voor succesvolle DCIM-implementaties”, aldus Den Boer. “In de afgelopen twintig jaar hebben we nooit een project verkocht dat we niet waar konden maken”, vult Van ’t Wout aan. Dit succes is volgens de CEO mede te danken aan het goed managen van de verwachtingen van de klant alvorens aan een project te beginnen. “In een uitgebreid ‘statement

22


een integraal onderdeel worden van de beheerorganisatie, zowel technisch als procesmatig. Het gaat niet om het product maar om de problemen en pijnpunten van de klant. En die zijn in de meeste gevallen niet van technische aard. Tijdens de implementatie houden wij hier rekening mee door niet basaal te focussen op het verzamelen van data vanuit bijvoorbeeld de power- en koelingomgeving en tijdens een workshop met de klant alle aspecten van het DCIM-traject te analyseren. En daarbij horen ook de mensen, hun processen en de producten die hen daarbij optimaal ondersteunen.”

Totaaloverzicht “Veel klanten zien DCIM als de oplossing voor hun beheerprobleem”, zo geeft Van ’t Wout als voorbeeld van een verkeerde verwachting die klanten vaak hebben als ze met DCIM aan de slag gaan. “Maar DCIM is niet de oplossing; het is een tool dat je helpt om een probleem op te lossen.” Ook komt het regelmatig voor dat DCIM door een klant wordt benaderd vanuit een te gedetailleerde monitoringsinvalshoek. “Maar DCIM is geen feature. De DCIM-oplossing staat namelijk niet op zichzelf maar moet

geen twee tot vier weken meer duren. Als er nú een probleem is, moet dat ook nú worden opgelost. Dat lukt je niet met behulp van de statische informatie die wordt verzameld in Excel-bestanden en Visio-tekeningen. Daarvoor moet je eerst alle informatie bij elkaar brengen. Zonder verbanden te leggen, is bijvoorbeeld een temperatuurwaarde niets meer dan platte data, een waarneming op een bepaald moment van de dag. En op het moment dat je een waarde hebt genoteerd, is die alweer achterhaald.” “Meer dan eens blijkt dat een klant de oplossing denkt te kunnen vinden in het ‘botweg’ verzamelen van contextloze ‘data’ terwijl aan de andere kant iedere specialist in het datacenter op en vanuit zijn eigen discipline aan het werk is”, vervolgt Den Boer. “Dat laatste zorgt ervoor dat die verzamelde data onzichtbaar zijn en dat geen van de individuen iets heeft aan die data. Het ontbreekt namelijk aan de context om er informatie van te maken op basis waarvan gehandeld en capaciteit gepland kan worden. Het laatste probleem dient dus eerst te worden opgelost voordat massaal data worden verzameld. Dat vereist geen technische maar een consultatieve aanpak en uiteindelijk een open en integreerbare DCIMoplossing om dit te ondersteunen.”

Stuurinformatie Voor het verkrijgen van een totaaloverzicht worden met DCIM statische en dynamische data - zoals bijvoorbeeld temperatuurwaarden, locatie van componenten, netwerkbeschikbaarheid en energieverbruik - met elkaar verbonden zodat er bruikbare informatie ontstaat waarop kan worden gestuurd. “Die stuurinformatie heb je nodig om snel te kunnen reageren op veranderingen in het datacenter, die elkaar in een steeds hoger tempo opvolgen”, stelt Den Boer. “Op het moment dat er een server moet worden bijgeplaatst, wil je direct inzichtelijk hebben wat dat betekent voor bijvoorbeeld de koeling en het netwerk. Dat mag tegenwoordig

“Om ervoor te zorgen dat de analyses zijn gebaseerd op de juiste data, is het zaak dat het datacenter 1-op-1 ‘as-is’ wordt overgebracht naar het DCIM-tool”, licht Van ’t Wout toe. “Tijdens het invoeren van de gegevens moet ervoor worden gewaakt dat er geen ongecontroleerde mutaties plaatsvinden. Wat een monteur ziet als hij voor een kast staat, moet overeenkomen met wat een beheerder op zijn scherm ziet. Anders plan en analyseer je op basis van data die niet overeenkomen met de werkelijkheid. Na invoer moet je ook het onderhoud van de data borgen. Met behulp van iTRACS CPIM kan het niet meer zo zijn dat iemand CloudWorks - nr. 6 / 2014

23

Blog zonder een werkbon ‘zomaar’ even een wijziging in het datacenter doet; opdrachten verlopen via iTRACS CPIM en iTRACS CPIM zorgt er ook voor dat de opdrachtgever en de financiële afdeling van informatie wordt voorzien zodat er ook een doorbelasting kan plaatsvinden. DCIM wordt hiermee op operationeel niveau de spin in het web.”

Beheerprocessen “Na implementatie gaat DCIM een integraal deel uitmaken van je beheerprocessen”, concludeert Van ’t Wout. “Voor een succesvolle DCIM-implementatie is het dan ook cruciaal dat er goed is nagedacht over hoe de beheerprocessen bij de klant in elkaar zitten. Wij hebben zelf specialisten in ITILv2 en v3 die samen met de procesmanagers van de klant uitzoeken hoe deze processen in de praktijk worden gehanteerd, zodat duidelijk wordt hoe de bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn belegd. Alle werkzaamheden moeten worden vastgelegd, evenals de personen die bijvoorbeeld patches mogen aanbrengen, de racks mogen plaatsen, poweraansluitingen mogen aanbrengen, apparatuur mogen plaatsen, et cetera. Als dit allemaal in kaart is gebracht, kunnen we iTRACS CPIM inrichten en operationeel maken.”

“Bij DCIM draait alles om processen, de procedures en de werkinstructies”, benadrukt Den Boer. “Alle disciplines moeten in contact zijn met elkaar zodat iedereen weet wat van hem of haar wordt verwacht en welke impact een wijziging heeft op de andere bedrijfsonderdelen binnen het datacenter. Op het moment dat iemand onderhoud gaat uitvoeren aan bijvoorbeeld een pdu of switch, dan moet de tooling inzichtelijk maken wat de mogelijke gevolgen daarvan kunnen zijn. De processen dienen dan wel op orde te zijn en de procedures strikt worden gevolgd. Als ook maar één medewerker in de uitvoerende keten vasthoudt aan de oude ‘Excel-sheetmethode’, is integraal beheer met DCIM gedoemd te mislukken.”

Groen is een veelgehoorde term in combinatie met datacenters. Steeds meer klanten selecteren hun datacenterleverancier op dat criterium. Maar groen kent verschillende gradaties. Het is goed om onderscheid te maken tussen groen en groen, want het ene groen is het andere niet.

Ferry Waterkamp is freelance journalist

door Rudi de Visser

Het ene groen is het andere niet Rogier den Boer

{

‘DCIM is niet de oplossing van een probleem; het is een tool dat je helpt om een probleem op te lossen’

Het belangrijkste criterium voor de milieuvriendelijkheid van een datacenter is de power usage effectiveness (pue). Dat getal geeft aan hoe efficiënt het datacenter met energie omgaat. Er wordt gekeken naar het totale energieverbruik, dat wordt vervolgens afgezet tegen de energie die wordt gebruikt door ingezette IT-apparatuur. De ideale pue is 1, want dat betekent dat alle energie die het datacenter gebruikt, opgaat aan IT-apparatuur. De meeste traditionele datacenters hebben een theoretische pue van 2 (oftewel de pue waarop het datacenter is ontworpen), hoewel een aantal leveranciers tegenwoordig al een theoretische pue van 1,2 heeft. De pue van een datacenter is feitelijk een theoretische waarde die wordt gebaseerd op de initiële bouw en inrichting van het datacenter. Feitelijke metingen zijn momentopnames en afhankelijk van de bezettingsgraad van het datacenter. Als er weinig apparatuur staat, zal de pue erg hoog zijn, omdat energie en koeling moeten worden aangewend voor de gehele ruimte en maar voor een klein deel ten behoeve van de IT-apparatuur. Daarnaast is er een verschil tussen het contractuele vermogen voor IT-apparatuur en het daadwerkelijke vermogen. Het daadwerkelijke vermogen ligt veelal lager doordat niet alle apparatuur de hele tijd volledig gebruikt wordt. Meestal ligt het stroomverbruik van bijvoorbeeld een server op zo’n 30 procent van zijn totaal opgenomen elektrisch vermogen. Daardoor is de feitelijke pue vaak ook iets hoger dan de theoretische waarde. Stroomverbruik kan worden geoptimaliseerd door bijvoorbeeld rekening te houden met de kleur van de dakbedekking. Zo heeft het Eurofiber Datacenter Utrecht bewust een lichte dakbedekking zodat er gebruik kan worden gemaakt van vrije koeling, hetgeen het energieverbruik weer ten goede komt. Ook door binnen zo efficiënt mogelijk met warmte en koeling om te gaan, bijvoorbeeld door het bouwen van cold corridors (afgesloten ruimtes

24


waardoor de warme en koude luchtstromen worden gescheiden), bespaart men energie. Immers, als er geen of weinig koeling nodig is, scheelt dat in stroomverbruik. Op deze manier komt de feitelijke pue steeds dichter bij de optimale, theoretische waarde. Groen betekent in mijn opinie dat je als datacenter-eigenaar zo efficiënt mogelijk met de energie omgaat, zodat de pue zo laag mogelijk is, wat enerzijds scheelt in de kosten en anderzijds beter is voor het milieu. Het is ook mogelijk om groene stroom, dus duurzaam opgewekte elektriciteit, in te kopen voor gebruik in het datacenter. En hoewel daar wat voor te zeggen valt, is dat niet het enige criterium voor een groen datacenter. Er kan dan wel groene stroom worden gebruikt, maar als de daadwerkelijk gemeten pue hoog is, is het datacenter alsnog belastend voor het milieu. Bij de keuze voor een datacenter is groen dus absoluut een criterium, maar klanten doen er goed aan zich te verdiepen in de kenmerken van de marketingkreet die diverse leveranciers hanteren. Alleen zo kan een verantwoorde keuze worden gemaakt die kostenefficiënt en goed voor het milieu is.

{

Rudi de Visser is Business Consultant bij Eurofiber

Feitelijke metingen zijn momentopnames en afhankelijk van de bezettingsgraad CloudWorks - nr. 6 / 2014

25

Onderzoek

CIO’s hebben weinig vertrouwen in cloud-providers door Wouter Hoeffnagel CIO’s blijken over het algemeen opvallend weinig vertrouwen te hebben in cloud-providers. Bijna driekwart van de CIO’s vreest dat cloud-providers problemen, die een impact kunnen hebben op de prestaties van applicaties, in Service Level Agreements (SLA’s) verbergen. Dit terwijl het goed functioneren van applicaties cruciaal is voor het vasthouden van klanten en een positieve merkbeleving. Voor cloud-providers is er dus werk aan de winkel om dit vertrouwen te verbeteren. Dit is het opvallende resultaat van een onderzoek van Compuware onder 740 CIO’s naar trends in cloud computing. Voor deze senior IT-professionals is het zeker niet altijd duidelijk waar prestatieproblemen door worden veroorzaakt. Er zijn immers allerlei factoren die een rol kunnen spelen. Tevens zijn cloud-providers, volgens de standaard SLA’s die veel worden gebruikt, niet verplicht klanten in te lichten indien hun eigen infrastructuur of platform de oorzaak is van prestatieproblemen.

‘SLA’s zijn niet compleet’

kan dit tot problemen leiden. Zo loggen de meeste medewerkers van bedrijven aan het begin van de werkdag op hetzelfde moment in bij applicaties. De prestaties van applicaties op dit soort momenten is iets waar 60 procent van de CIO’s zich zorgen over maakt.

Prestatie-indicatoren in SLA’s Als we kijken naar elementen die volgens CIO’s in de gemiddelde SLA ontbreken, dan worden een drietal indicatoren genoemd waarmee de prestaties van de cloud-provider zijn te beoordelen. Ze zouden graag de reactietijd en kwaliteit voor iedere interactie van de eindgebruiker terug willen zien in de SLA. Ook cijfers over de beschikbaarheid op basis van deep continous monitoring is iets waar leidinggevenden behoefte aan hebben. CIO’s maken zich tijdens de overstap naar de cloud nog steeds zorgen over eventuele problemen waar zij tegen aan kunnen lopen. Maar liefst 75 procent geeft aan bezorgd te zijn dat het verlies van controle het volledig optimaliseren van applicaties in de cloud zal belemmeren. Het niet kunnen optimaliseren van applicaties zorgt ervoor dat de mogelijkheden van de bedrijfssoftware niet volledig kunnen worden benut. CIO’s zijn bang dat hun Return on Investment in de cloud hierdoor terugloopt.

Het gebrek aan vertrouwen in cloud-providers is problematisch. Bedrijven beschikken immers over allerlei missiekritieke applicaties die cruciaal zijn voor het genereren van omzet en aansturen van kritieke bedrijfsprocessen. Organisaties kunnen deze applicaties alleen in de cloud hosten als zij het volste vertrouwen hebben in hun cloud-provider. Inzicht in gedetailleerde informatie over alle aspecten die impact kunnen hebben op de prestaties van applicaties is hiervoor noodzakelijk. Zonder dit inzicht is het voor een ITafdeling immers onmogelijk te garanderen dat de dienstverlening van een bedrijf optimaal toegankelijk is.

Meerdere soorten SLA’s Op dit moment is doorgaans één SLA beschikbaar. Ieder bedrijf heeft echter met zijn eigen uitdagingen en eigen eisen te maken. Een winkelketen ziet rond de feestdagen bijvoorbeeld een forse toename in de hoeveelheid bezoekers van zijn webwinkel. Deze klant heeft behoefte aan extra garanties dat zijn online winkel gedurende de feestdagen snel bereikbaar blijft. Een langzame website kan er immers voor zorgen dat klanten naar de concurrent vertrekken. Een op beschikbaarheid gebaseerde SLA biedt in dit geval geen uitkomst, aangezien de reactietijd van de website in deze SLA niet is opgenomen.

Gegarandeerde IOPS Verschillende cloud-providers zijn al druk bezig om klanten meer inzicht te geven in hun prestaties. Hiervoor worden bijvoorbeeld optionele prestatie-indicatoren opgenomen in SLA’s, zoals een gegarandeerde Input / Output Operations Per Second (IOPS). Compuware waarschuwt echter dat cloud-providers met deze maatregelen onvoldoende inzicht bieden om klanten in staat te stellen optimale prestaties van bedrijfsapplicaties te garanderen.

Door meerdere SLA’s te ontwerpen, of wellicht zelfs SLA’s op maat, kunnen cloud-providers op dit probleem inspelen en beter tegemoet komen aan de eisen van klanten. Dit zorgt voor een grotere tevredenheid en vergroot daarnaast het vertrouwen van CIO’s in zowel cloud-providers als SLA’s.

{

Wouter Hoeffnagel is freelance journalist

Ook gaan SLA’s vaak niet in op de impact die andere huurders van co-locatieruimte kunnen hebben op de prestaties van applicaties van de klant. Dit terwijl veel zakelijke applicaties niet zijn ontworpen met het oog op schaalbaarheid en dan ook niet optimaal presteren in een horizontale opstelling. Met name tijdens piekuren

CIO’s zetten ook vraagtekens bij het beperkte inzicht in de infrastructuur achter de cloud. Zo zijn ze bezorgd over de mogelijkheid om in geval van calamiteiten problemen snel op te lossen. 62 procent van de respondenten stelt dat problemen in de cloud moeilijker opgelost kunnen worden dan problemen in traditionele omgevingen. 87 procent verwacht hierdoor dan ook langer bezig te zijn problemen in de cloud op te lossen. Cloud-providers kunnen hierop inspelen door klanten in geval van calamiteiten direct te ondersteunen en nauw samen te werken om het probleem zo snel mogelijk op te lossen.

Compuware roept bedrijven daarom op gedetailleerde garanties op het gebied van prestaties en het oplossen van eventuele prestatieproblemen op te nemen in SLA’s. Door proactief te monitoren en Application Performance Management (APM) oplossingen toe te passen krijgen bedrijven een nauwkeurig beeld van de wijze waarop applicaties zich gedragen en de impact die de cloud-infrastructuur heeft op functionaliteiten van de applicaties. Daarmee kunnen ze niet alleen problemen met de eindgebruikerservaring van applicaties signaleren, maar ook de root case identificeren en de cloud-provider informeren over de oplossing. Met deze kennis kunnen cloud-providers op hun beurt een zinvolle SLA samenstellen waardoor de configuratie van de infrastructuur en platformlagen van de applicaties van klanten geoptimaliseerd worden.

79% van de senior IT-professionals is van mening dat SLA’s te simpel zijn

73% van de CIO’s denkt dat cloud-providers problemen die impact hebben op de

60% van de IT-professionals maakt zich zorgen over de impact van andere co-

75% is van mening dat problemen in de cloud moeilijker op te lossen zijn dan in

prestaties van applicaties verbergen

locatiegebruikers op hun eigen applicaties

traditionele omgevingen

CIO’s zijn over het algemeen niet tevreden met de huidige SLA’s van cloud-providers. Zo geeft 79 procent aan van mening te zijn dat SLA’s niet compleet zijn. Allerlei informatie ontbreekt volgens CIO’s in SLA’s die zijn gebouwd rond beschikbaarheid. Zo laten veel SLA’s de risico’s die gepaard gaan met zowel de migratie als het beheer van applicaties in de cloud buiten beschouwing. CIO’s willen hier in SLA’s dan ook meer duidelijkheid over krijgen.

26


Inzicht in de infrastructuur achter de cloud

Verschillende cloud-providers zijn al druk bezig om klanten meer inzicht te geven in hun prestaties


27

Conferentie

Andy Bechtolsheim (links) van DSSD en Joe Tucci van EMC tijdens de aankondiging van de overname van DSSD door EMC.

EMC World 2014 in teken van cloud en software-defined infrastructuren

Applicaties om op basis van zeer grote hoeveelheden data analyses te doen en nieuwe producten of diensten op het spoor te komen, kunnen niet op de traditionele manier worden ontwikkeld en gebouwd. Dat gaat te traag. Snelheid is geboden en dus zijn nieuwe ontwikkelmethoden nodig, waarbij grote delen van het ‘programmeren’ integreren is misschien een beter woord - in feite worden geautomatiseerd. Bovendien zijn nieuwe deployment-modellen nodig om dit soort applicaties zeer snel in gebruik te kunnen nemen - met andere woorden: cloud. Lukt dat niet, dan is de kans groot dat de concurrentie er met de nieuwe kansen vandoor gaat.

EMC neemt mysterieus DSSD over

zoals EMC dit noemt. De groei in data die hierdoor veroorzaakt wordt, resulteert in een golf van nieuwe mogelijkheden, maar ook uitdagingen op het gebied van regelgeving en governance. EMC introduceert daarom nieuwe hybride cloud-innovaties om organisaties te helpen hun traditionele enterprise-applicaties beter te beheren, next generation-applicaties makkelijker in te kunnen zetten met een hogere efficiency en snelheid en informatie eenvoudiger te kunnen beheren.

Demo’s van Pivotal

door Robbert Hoeffnagel EMC’s jaarlijkse gebruikersconferentie begint massale vormen aan te nemen. Het event in Las Vegas wordt bezocht door vele duizenden klanten en partners en biedt bovendien zeker niet meer enkel en alleen een platform voor de storage-specialisten van het bedrijf. Een grote rol is tevens weggelegd voor VMware en Pivotal die tot dezelfde ‘federation of businesses’ horen als EMC zelf. Misschien wel het meest opmerkelijke, maar tegelijkertijd ook enigszins mysterieuze moment van dit event was de aankondiging van de overname van DSSD. Nooit van gehoord? Dat kan kloppen, want dit bedrijf van onder andere Andy Bechtolsheim - bekend van Sun Microsystems en Arista Networks - is een storage start-up die al vier jaar in zogeheten ‘stealth mode’ opereert. EMC heeft DSSD overgenomen. Dat maakte EMC bekend tijdens EMC World 2014, de jaarlijkse gebruikersconferentie van EMC die onlangs in Las Vegas plaatsvond. Deze chipfirma is opgezet door onder andere Andy Bechtolsheim, oprichter van met name Sun Microsystems en Arista Networks. DSSD werkt ‘in stealth mode’ aan - naar verluidt - chiptechnologie die speciaal voor highend storage- en Big Data-omgevingen is ontwikkeld. Over DSSD is eigenlijk maar heel weinig bekend. Het bedrijf is in 2010 opgericht door Jeff Bonwick en Bill Moore en telt onder andere een aantal leden van Sun Microsystems’s team dat het Zettabyte File System (ZFS) heeft ontwikkeld.

28


Wel bekend is dat het bedrijf aan een chip - of beter gezegd: een ‘module’ - werkt die opslagruimte combineert met een zekere hoeveelheid verwerkingscapaciteit. Dat klinkt als een geïntegreerde vorm van processor en storage. De module zou draaien op een speciale Linux-distributie. De module slaat volgens enkele sporadische berichten op internet gegevens op flash-geheugen op. Het idee hierachter zou zijn dat het beter is om Big Data-problemen op te splitsen in een zeer groot aantal kleine taken en activiteiten die het beste kunnen worden uitgevoerd door parallel aan elkaar functionerende ‘modules’ die hiervoor geoptimaliseerd zijn. Dat zou beter zijn dan zeer grote hoeveelheden data als één geheel in - bijvoorbeeld - in-memory laden en dan in de vorm van zeer grote analyses of bewerkingen doorzoeken. EMC wilde tijdens EMC World 2014 over de technologie die DSSD ontwikkelt weinig kwijt, maar had wel besloten om het kernteam van DSSD naar EMC World te laten komen - ongetwijfeld voor briefings van enkele speciale klanten en partners.

Public en private cloud EMC lanceerde tijdens EMC World 2014 een fors aantal nieuwe producten en oplossingen die bedoeld zijn om gebruikers optimaal te laten profiteren van public en private clouds. Cloud, sociale media, mobile en Big Data gaan onverminderd door, waardoor organisaties van elke grootte in alle sectoren zichzelf moeten herdefiniëren door nieuwe applicaties te ontwikkelen en actief aan de slag te gaan met Big Data-analytics. Deze ontwikkelingen staan aan de basis van de opkomst van het zogenaamde Derde Platform van IT,

Ook voor Pivotal - de op Big Data gerichte dochter van EMC was dit jaar weer volop ruimte in het programma van EMC World vrijgemaakt. Kon op de vorige editie van de conferentie slechts in termen van plannen en voornemens worden gesproken, inmiddels heeft het team van Paul Maritz - voorheen topman van VMware niet alleen een daadwerkelijk operationele reeks van tools ontwikkeld, maar is de lijst met gebruikersorganisaties waarmee daadwerkelijk wordt gesproken over grote Big Data-projecten op basis van Pivotal-technologie fors gegroeid. In 2013 ging het nog vooral om GE en zijn vliegtuigmotoren, nu konden demo’s getoond worden van onder andere elektriciteitsmaatschappijen die een smart grid op basis van Pivotal-tools analyseren en aansturen. Ook konden demo’s getoond worden van de applicaties die dit soort bedrijven bouwen om zeer grote hoeveelheden data te analyseren. Het interessante aan deze ontwikkeling is natuurlijk dat er een aantal grote trends bij elkaar komen. Denk aan data analytics, maar ook DevOps en cloud. Vaak lijkt vergeten te worden dat deze laatste twee trends minstens zo belangrijk zijn als goede analytische tools.

Hoewel de demo’s van Pivotal daar geen goed beeld van gaven, is het wel duidelijk dat het bedrijf sinds zijn start pakweg 1,5 jaar geleden grote stappen vooruit heeft gezet. Dat lijkt ook grote Nederlandse bedrijven en overheidsorganisaties te zijn opgevallen. Volgens een woordvoerder is Pivotal in Nederland inmiddels met tientallen bedrijven en organisaties in gesprek over zeer serieuze toepassingen. Lastig probleem hierbij is echter wel dat slechts weinig mensen in staat zijn dit soort omvangrijke en complexe projecten op te zetten en te begeleiden. Ervaren consultants zijn zeer kostbaar, terwijl nieuw opgeleide medewerkers gemakkelijk weggekocht kunnen worden door de concurrentie.

Bill McDermot van SAP (op scherm) en Joe Tucci van EMC tijdens de aankondiging van de mogelijkheid om SAP HANA nu in de vorm van een virtual machine te kunnen gebruiken.

Virtual SAP HANA Paul Maritz van Pivotal tijdens zijn keynote op EMC World 2014.

Ook VMware was tijdens EMC World 2014 nadrukkelijk aanwezig. Misschien wel de meest interessante slide van Paul Gelsinger - topman van VMware - had betrekking op het feit dat VMware en SAP gezamenlijk een gevirtualiseerde SAP HANA-omgeving mogelijk maken. Dat kan grote voordelen opleveren. Zo is het aanmaken van een nieuwe HANA-node nu simpelweg als een standaard VMwaretaak te realiseren. Dat kan - afhankelijk van de IT-omgeving - tot aanzienlijke besparingen leiden, stelt EMC. Ook is het nu eenvoudig om een SAP HANA-omgeving met een tool als vMotion te verplaatsen naar een andere server - of desnoods een compleet andere datacenter-omgeving. Ook de beschikbaarheid van SAP HANA kan nu via VMware High Availability-voorzieningen verder worden verbeterd. CloudWorks - nr. 6 / 2014

29

Conferentie Internationaal Innovate-event in Amsterdam:

SDL zet stevig in op de Customer Experience Cloud

door Robbert Hoeffnagel SDL organiseerde onlangs in Amsterdam zijn Innovategebruikersconferentie. Gedurende deze in het Krasnapolsky Hotel gehouden bijeenkomst stond met name de zogeheten Customer Experience Cloud centraal. Dat leverde tijdens het event een interessante mix op van aan de ene kant business en marketing mensen en aan de andere kant IT’ers. Daar was Rob Cools, SDL’s vice president Field Marketing EMEA, niet ongelukkig mee. In ons land staat SDL nog altijd bekend als de partij die een aantal jaren geleden CMS-specialist Tridion overnam. SDL doet echter veel meer dan dat. Rob Cools, vice president Field Marketing EMEA, positioneerde SDL als het bedrijf dat ondernemingen en overheidsorganisaties helpt om de customer experience te managen. Een kreet als ‘customer experience’ is natuurlijk vrij abstract, maar het draait in dit geval met name om de combinatie van web content management, campagne-management, social analytics, eCommerce en vertalingen. “Dan hebben we het aan de ene kant dus over een aanpak die met name op de agenda van het business management staat. Maar tegelijkertijd zien we dat ook IT-managers zich meer en meer voor dit onderwerp interesseren. Dat is ook logisch. Er komt bij customer experience management namelijk ook meer en meer integratie van typische web-omgevingen CMS, social media en dergelijke - met tal van enterprise-applicaties kijken. Business-mensen hebben nog wel eens de neiging dat soort koppelingen over het hoofd te zien, een gat dat hun IT-mensen natuurlijk prima kunnen invullen.”

Customer Experience Cloud Innovate 2014 was dan ook een zeer goed bezocht event. SDL heeft de afgelopen jaren door middel van eigen productontwikkeling

30


en goed gekozen acquisities een uitgebreid portfolio van softwareproducten bij elkaar gebracht. Hierdoor had Innovate het typische karakter van een internationale gebruikersconferentie. Aan de ene kant waren veel gebruikers van individuele producten of productcategorieën naar de hoofdstad gekomen om zich te laten bijpraten over nieuwe ontwikkelingen rond hun software-omgeving. Aan de andere kant trokken met name de op de toekomst gerichte presentaties van onder andere SDL CEO Mark Lancaster veel aandacht. Want het aankondigen van een oplossing die SDL Customer Experience Cloud heet is natuurlijk belangrijk, maar voor gebruikers gaat het er vooral om wat zo’n customer experience-cloud nu precies is en welke voordelen zij hiermee kunnen behalen. De SDL Customer Experience Cloud biedt organisaties inzicht in relevante klantervaringen en de middelen om die te creëren, te beheren en aan te bieden aan klanten. Een relevante klantervaring zorgt voor betere marketingbeslissingen en bevordert het succes van e-commerce en klantenbinding. Bedrijven hebben, zo bleek in Amsterdam maar weer eens uit een aantal door gebruikersorganisaties verzorgde presentaties, moeite om op een consistente manier met klanten te communiceren en hen bij elke interactie weer een aantrekkelijke ervaring te bieden. Een recent onderzoek

van de CMO Council (http://bit.ly/1oozsTI) laat zien dat slechts 12 procent van de chief marketing officers een real-time en vooral ook geïntegreerd overzicht heeft van alle klantinteracties binnen het bedrijf. Tegelijkertijd blijkt uit een recent Harris Interactive Customer Experience Impact Report (http://www.qatc.org/ spring-2013-connection/) dat 60 procent van de klanten bereid is meer te betalen voor een betere klantervaring.

Snel aanpassen Met de SDL Customer Experience Cloud kunnen bedrijven via één interface real-time informatie krijgen over de beleving van hun merk en campagnestrategieën razendsnel aanpassen om de effectiviteit van marketing en de omzet te maximaliseren. Met meer dan 1.500 internationale bedrijven als klant, waaronder 72 van de 100 grootste, en ruim 400 partners is SDL een van de weinige bedrijven die een complete oplossing bieden voor geïntegreerde Customer Experience Management. Belangrijke onderdelen van de nieuwe SDL Customer Experience Cloud zijn: • Eén eenvoudig te implementeren gebruikersinterface voor alle CXM (customer experience management) producten van SDL.

•N ieuw SaaS-model voor alle SDL-producten. •E en geïntegreerde CXM-suite waarmee marketeers een aansprekende klantervaring kunnen creëren die is afgestemd op individuen en de juiste context en die bovendien gebruikmaakt van real-time gegevens voor betere marketingbeslissingen. •H et nieuwe SDL Social is een social intelligence-oplossing die gegevens van social media in real-time analyseert. •D e introductie van SDL Language Cloud, een vertaaloplossing die zowel geautomatiseerde als handmatige vertalingen biedt en daarmee het vertaalproces voor internationale bedrijven met websites en campagnes in tal van talen vereenvoudigt. • S DL’s Web Content Management-oplossing biedt via één interface een consistente en relevante digitale ervaring via alle kanalen en apparaten. •M et de nieuwe SDL Marketing Campaign-oplossing kunnen campagnes worden getest, gesimuleerd, geoptimaliseerd en op een geavanceerde manier worden gesegmenteerd. • De nieuwe SDL eCommerce-oplossing biedt functionaliteit voor digitale merchandising, geeft retailers ultieme controle over de campagnecontext en biedt hen de mogelijkheid om prioriteiten te stellen bij het positioneren van producten en aanbiedingen. CloudWorks - nr. 6 / 2014

31

Conferentie

Summit

• De nieuwe SDL Analytics-oplossing biedt real-time informatie over klanten en helpt om hen tijdens het hele beslissingspad te begrijpen, aan te spreken en te overtuigen.

Losstaande servers inefficiënt

Integratie met enterprise-software “Voor veel bedrijven wordt de customer experience meer en meer bepaald door de online presence die men heeft”, vertelde Rob Cools van SDL in de wandelgangen van het Krasnapolsy Hotel. “Een interessant punt hierbij is dat we zien dat typische onlineoplossingen - CMS, social media, campagne management - steeds meer geïntegreerd worden met meer traditionele enterprisesoftware. Dat is een belangrijk punt, omdat we daaruit kunnen afleiden dat bij het volgen en analyseren van de klantervaringen bedrijven niet meer alleen kijken naar of traditionele verkoopkanalen of naar hun online activiteiten, maar deze steeds meer met elkaar integreren. Dat is belangrijk, want de ervaring van de klant in bijvoorbeeld een winkel kunnen we niet langer meer los zien van zijn ervaringen met de webshop of de service-kanalen van datzelfde bedrijf.” Dit stelt bedrijven wel voor nieuwe uitdagingen, die zeker ook technisch van aard zijn, meent Cools. “Web-omgevingen zullen naadloos geïntegreerd moeten worden met enterprise-software. Soms hebben ondernemingen hiervoor reeds moderne software aangeschaft en dan is integratie veelal redelijk eenvoudig tot stand te brengen. In andere gevallen zien we dat bijvoorbeeld oude ERP-systemen of maatwerk-oplossingen in gebruik zijn. In dat geval is een nauwe samenwerking tussen business-organisatie en IT-afdeling van groot belang. Anders zal het zeer lastig worden om tot een goede koppeling te komen en zal het niet mee vallen om tot een goed beeld van de customer experience te komen. Daarom is het voor een bedrijf als SDL ook erg goed om te zien dat IT-managers naar een conferentie als Innovate 2014 komen.

Rob Cools van SDL: “Voor een goed inzicht in de customer experience is een naadloze integratie van web-omgevingen met enterprise-software noodzakelijk.”

Hierdoor kunnen zij met eigen ogen zien waar hun business- en marketing managers dagelijks mee bezig zijn en zien zij meteen ook de urgentie die aan dit soort integratieprojecten moet worden gegeven.”

Amsterdam was dit jaar het podium voor de Hadoop Summit. In de Beurs van Berlage verzamelden tal van Hadoopaanhangers zich voor de laatste ontwikkelingen en trends. Een van de aanwezigen was Matthijs van Leeuwen, voorheen verbonden aan ClusterVision - een Nederlands bedrijf dat kant-en-klare clusters oplevert voor High Performance Computing (HPC), en nu CEO van Bright Computing. Dit bedrijf heeft programmatuur ontwikkeld die clusters actief maakt en makkelijk laat beheren. Het is een ‘high potential company’, zoals de Amerikanen zeggen en in 2013 winnaar van de Deloitte Rising Star-award. Matthijs van Leeuwen, CEO Bright Computing

32



33

Summit Van Leeuwen denkt groot en is van meet af aan de Amerikaanse markt opgegaan met zijn software. Vooral omdat partners als Dell, Cray en Cisco daar hun hoofdkantoor hebben. Maar ook omdat die markt groter is; er zijn meer organisaties en overheden die aan High Performance Computing doen. Inmiddels heeft het bedrijf een indrukwekkende klantenlijst opgebouwd: Boeing, NASA, Lockheed Martin, de Amerikaanse ministeries van defensie en van energie, veel laboratoria en tal van universiteiten. Bijvoorbeeld die van Groningen en de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Overal waar heftig rekenwerk nodig is, biedt een cluster uitkomst. “Steeds meer”, vertelt Van Leeuwen, “want in toenemende mate is het ontwerpproces digitaal. Vliegtuigbouwers simuleren testen; het kost immers bijzonder veel geld om een windtunnel te huren. En autofabrikanten voeren ook steeds vaker digitale botsproeven uit. Dat is veel goedkoper dan een splinternieuwe auto in een paar minuten naar de schroothoop te laten rijden.”

‘Bare metal’ Wat dit alles met datacenters van doen heeft? Nou, dat verklaart eigenlijk de aanwezigheid van Van Leeuwen op de Hadoop Summit in Amsterdam. De nieuwste Bright Cluster Manager is niet voor-behouden aan de supercomputers en zware servers. Hij weet van elk stuk ‘bare metal’ een knooppunt in een cluster te maken. Daarmee zijn datacenters nu ook een markt voor zijn software. “Eigenlijk eerder al”, vertelt hij, “maar we moeten ons als klein bedrijf focussen. Nu zijn we zo ver dat we de Nederlandse en Europese markt op gaan. Binnenkort komen we ook met een versie

voor OpenStack; dus dan kunnen we in elk datacenter terecht.” OpenStack is het open source besturingssysteem voor de cloud dat door RackSpace en NASA is ontwikkeld. Inmiddels nemen meer dan 200 bedrijven deel aan het project, waaronder Dell, Intel, Red Hat en Ericsson.

Bright Cluster Manager 7 Dankzij de integratie van het fysieke cluster en de Hadoop-software, kost het minder tijd en moeite om een cluster in gebruik te nemen en te beheren. Bright Cluster Manager 7 ondersteunt alle populaire varianten van Apache Hadoop waardoor klanten van Bright de variant kunnen kiezen die het best aan hun behoeften voldoet, terwijl ze kunnen profiteren van de geavanceerde functionaliteiten van Bright Cluster Manager. Behalve installatie en provisioning biedt Bright Cluster Manager 7 uitgebreide controle- en beheermogelijkheden voor het Hadoopcluster. Met de grafische gebruikersinterface kunnen systeembeheerders problemen vroegtijdig ontdekken en corrigeren voordat ze tot een onderbreking van de dienstverlening leiden. Dankzij geïntegreerde HDFS (Hadoop Distributed File System) beheermogelijkheden kunnen Bright Cluster Manager 7-operators opslagmogelijkheden vanuit diezelfde interface makkelijk toewijzen aan gebruikers. “Bright Cluster Manager 7 omvat ook ondersteuning voor Apache Hadoop waarmee we al onze expertise op het gebied van cluster-beheer samenbrengen, zodat klanten hun Hadoopclusters vanaf het begin al efficiënt kunnen gebruiken”, licht

Bright Hadoop overview

Van Leeuwen toe. “Of klanten nu meerdere instances van Hadoop op hetzelfde moment willen laten draaien of een hybride HPC en een Hadoop-cluster tegelijkertijd willen gebruiken, Bright Cluster Manager 7 maakt het allemaal heel makkelijk.”

Cloud-aanvulling Clusters hebben het voordeel dat ze makkelijk zijn te beheren, en open af te schalen zijn. Dat er nog losstaande servers in een datacenter staan, kan er bij hem niet in. Erg inefficiënt. Bovendien is het met het programma mogelijk eenvoudig een cluster uit te breiden met een cluster in de Amazon-cloud (of een andere cloud); te beheren vanaf één console. Van Leeuwen doet dit al voor een Amerikaanse farmaceut. Bij het testen van nieuwe medicijnen zijn plotseling zoveel CPU’s nodig voor een beperkte periode, dat het loont om die tijdelijk in te huren bij de cloudaanbieder. En als je het niet meer nodig hebt, dan stop je er gewoon mee. Je betaalt alleen voor het gebruik van de rekenkracht, en van de clustersoftware. Door de master/slave architectuur is zo’n oplossing eenvoudig te realiseren.

Interessant duo Hadoop gedraagt zich ook als een cluster, maar de programmatuur kan lang niet zoveel ‘ijzer’ aan als Bright, dat werkt aan een oplossing voor honderdduizend nodes. Bovendien kijkt Bright op cycle-niveau naar de snelheid van harde schijven, bijvoorbeeld. Loopt alles binnen het cluster efficiënt? Is de opslag goed verdeeld? Dat soort zaken. Wat dat betreft, is deze software een mooie aanvulling op datacenter infrastructure management-software, zoals InfraStruxure. Die houdt het energieverbruik in de gaten van alle onderdelen in het datacenter, zorgt voor een efficiënte koeling en een geïntegreerd inzicht in de prestaties van alle componenten. Wie zijn datacenter heeft omgebouwd tot een verzameling clus-

Bright Hadoop monitoring

34


ters kan met de beheersoftware ook nog eens in de gaten houden of de rekencapaciteit nuttig en kostenefficiënt wordt ingezet in relatie tot de workload. Daarmee vormen de twee een interessant duo. Er is nog wel werk aan de winkel voor Van Leeuwen, want voor de meeste mensen gaat het nog steeds om High Performance Computing. Terwijl de software geschikt is voor elk datacenter. “En in het begin liepen we nog wel aan tegen het idee dat mensen vinden dat software van een Nederlands bedrijfje nooit zo goed kan zijn. We kunnen nu laten zien met onze klantenlijst hoe goed we zijn.”

{

Dankzij de integratie van het fysieke cluster en de Hadoop-software, kost het minder tijd en moeite om een cluster in gebruik te nemen en te beheren


35

Security Nederlanders hebben weinig behoefte aan eigen cloud, omdat het internet hoe dan ook niet veilig zal zijn

‘Laat die Europese cloud maar zitten’

door Robbert Hoeffnagel De resultaten van de jaarlijkse Unisys Security Index 2014 laten zien dat Nederlanders weliswaar bezorgd zijn over de veiligheid van data online, maar dat we ook geloven dat de strijd om een veilig internet al verloren is. Vraag je ons bijvoorbeeld of we een eigen Europees datanetwerk willen om ons te beschermen tegen spionage van buitenlandse overheidsinstellingen, dan reageren we maar lauwtjes: 51% van de Nederlanders staat hier neutraal tegenover omdat het internet volgens hen hoe dan ook niet veilig zal zijn en slechts 30% vindt dit een goed idee. Verrassende uitkomsten in een tijd waarin er in het Europees parlement verhitte discussies worden gevoerd over spionage door de Amerikaanse overheid en er druk gespeculeerd wordt over het opzetten van een eigen Europese cloud.

De Unisys Security Index is een jaarlijks wereldwijd onderzoek dat inzicht biedt in de houding van consumenten in een brede reeks veiligheidsgerelateerde onderwerpen. Het onderzoek van 2014 laat een aantal verrassende trends zien: zo zien Nederlanders bankpasfraude en identiteitsdiefstal als een van de grootste veiligheidsproblemen waar we voor staan. Maar liefst 26 procent van de ondervraagde Nederlanders maakt zich ernstige zorgen over diefstal van de gegevens van hun betaalpassen, terwijl 30 procent zich zorgen maakt over identiteitsdiefstal en ongeautoriseerde toegang tot persoonlijke informatie. Deze bevindingen zijn natuurlijk niet zo vreemd in het licht van het feit dat de meerderheid van de Nederlandse bevolking het per definitie onveilig vindt online. Toch lijken we ook niet echt geïnteresseerd in een oplossing: het is toch hopeloos.

Offline is alles in orde Van onze offline veiligheid en de dreiging van epidemieën liggen we daarentegen nauwelijks wakker: niet meer dan respectievelijk 13% en 7% van de bevolking geeft aan dat dit iets is waar zij zich zorgen over maken. Opvallend is ook dat het algehele gevoel van veiligheid is toegenomen ten opzichte van 2013: de indexwaarde van dit jaar is 66, een relatief laag niveau van bezorgdheid vergeleken met de 71 punten van vorig jaar. Hoe komt het dat we over de online wereld zo cynisch zijn? Heeft dit met een verschuivende focus van de berichtgeving in de media te maken? Verschuift de criminaliteit naar de digitale wereld? Is het een gevolg van gebrekkige kennis over nieuwe technologieën? Of zijn onze angsten onverhoopt gebaseerd op een juist beeld van de werkelijkheid en zal data online nooit echt veilig zijn?

De toegenomen dreiging De beveiligingsrisico’s van grote bedrijven zijn de afgelopen jaren exponentieel gegroeid, zowel in omvang als in bereik en complexiteit. Cloud computing, BYOD en social media zorgen voor een verschuiving van de dreigingen en een enorme toename van de uitdagingen voor CIO’s en CSO’s. Onze traditionele beveiligingsmethoden zijn niet effectief tegen de geavanceerde en volhardende aanvallen op bedrijfsnetwerken en informatiebeveiliging in een

36


dergelijke vijandige omgeving heeft een geïntegreerde beveiligingsstrategie nodig, met een integrale, proactieve benadering om ook de gevaren van morgen het hoofd te kunnen bieden. Beveiliging staat dan ook hoog op de agenda van de meeste Nederlandse bedrijven. Echter, in veel gevallen ligt de verantwoordelijkheid over de digitale veiligheid bij de Directeur Informatisering en ligt de verantwoordelijkheid over de fysieke veiligheid bij de Directeur Facilitymanagement. Vaak is er niemand integraal verantwoordelijk voor de gehele veiligheid. Veel Nederlanders zijn dan ook sceptisch over het vermogen van die bedrijven om afdoende beveiliging te bieden om hun data te beschermen. De recente spionagepraktijken van de NSA zullen niet hebben bijgedragen aan een positief beeld van de online veiligheid. Korte tijd geleden deed de Amerikaanse rechter een verrassende uitspraak in een zaak die Microsoft had aangespannen tegen de Amerikaanse overheid: Amerikaanse overheidsinstellingen hebben altijd en overal toegang tot data die bij Amerikaanse bedrijven staat opgeslagen, zelfs wanneer die data in het buitenland staat. In het licht van deze ontwikkelingen stelde Unisys de vraag wat de Nederlander vond van het voorstel van Angela Merkel om een eigen, veilig Europees datanetwerk te bouwen waar data veilig is voor internationale surveillance. In plaats van dat we stonden te juichen, lijken we de moed al te hebben opgegeven. Een slechte zaak, aangezien een steeds groter deel van ons leven en onze business zich online afspeelt. Valt dit tij nog te keren?

Bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid nemen Laten we eerst vaststellen dat online veiligheid - naast een consequente implementatie van bewezen beveiligingstechnologieën - staat of valt bij een veilige en betrouwbare vaststelling van de identiteit van de consument. De hoeveelheid uitgegeven wachtwoorden en PIN-codes zijn voor veel consumenten niet meer te onthouden, met alle gevolgen van dien. Bedrijven doen er goed aan hun beveiligingsmaatregelen voortdurend up-to-date te houden en aandacht te besteden aan veilige, eenvoudige en betrouwbare identiteitstoetsing voor consumenten. Ook is het slim wanneer CloudWorks - nr. 6 / 2014

37

Technologie

Security

Nieuwe software integreert ingebruikname, configuratie en beheer

WatchGuard integreert security voor draadloze en bekabelde omgevingen

ze de getroffen maatregelen inzichtelijk maken voor klanten. Dit vergroot niet alleen de daadwerkelijk veiligheid, maar helpt ook het klantvertrouwen en de perceptie van online veiligheid te verbeteren. Digitale veiligheid is een bijzonder complexe aangelegenheid, die veel specialistische kennis vereist. Je kunt van de gemiddelde burger niet verwachten dat hij of zij volledig op de hoogte is van wat er allemaal speelt op beveiligingsgebied, dus die burger is afhankelijk van de informatie die hij voorgeschoteld krijgt door de media en door bedrijven. Het goede nieuws is dat hoe gebruiksvriendelijker onze technologie wordt, hoe makkelijker het zal zijn voor de consument om zich veilig en betrouwbaar te identificeren. “Deze uitkomsten kunnen dienen als een kattebelletje voor Nederlandse bedrijven, dat ze alles op alles moeten zetten om hun klantendata te beschermen tegen cyberaanvallen en fysieke dreigingen”, zegt Jim Vlaming, Account Executive Public Safety and Justice bij Unisys. “Blijkbaar maken mensen zich zorgen over de veiligheid van hun persoonlijke gegevens en kunnen bedrijven hun klanten van dienst zijn door het zichtbaar implementeren van veiligheidsmaatregelen over de gehele linie van hun bedrijfsvoering. Hiermee kunnen ze het vertrouwen van klanten in het bedrijf veiligstellen en het draagt tegelijkertijd aanzienlijk bij aan de reputatie als betrouwbare onderneming.”

Brave new world We bevinden ons midden in een digitale revolutie en het is niet zo vreemd dat veel mensen argwanend tegenover die complexe, nieuwe wereld staan. Maar wellicht is dat van voorbijgaande aard en worden mensen minder argwanend naarmate ze vertrouwder worden met digitale technologie. Opvallend in deze context is bijvoorbeeld dat met name ouderen voorstander zijn van een eigen, gesloten Europees datanetwerk: 88% van de 65+ers met een mening (dus met uitsluiting van de groep die aangeeft geen mening te hebben) is voorstander, terwijl dat bij de groep 18- tot 24-jarigen slechts 34% is. Deze laatste groep is opgegroeid met digitale technologie en heeft duidelijk een andere inschatting van de risico’s dan de oudere groep. Hier kan natuurlijk een mentaliteitsverschil ten opzichte van privacy en veiligheid aan ten grondslag liggen, maar waarschijnlijker is dat de digital natives beter in staat zijn om beveiligingsrisico’s realistisch in te schatten en beter in staat zijn zelf hun veiligheid te controleren. Hoe het ook zij, er kan veel gewonnen worden met een goede informatievoorziening. Zodra bedrijven beseffen dat hun verantwoordelijkheid niet stopt bij de beveiliging van hun systemen, maar ook een goede voorlichting van consumenten omvat, kunnen we stukje bij beetje aan de perceptie van een veilige online wereld bouwen.

door Hans Vandam Security-specialist WatchGuard heeft nieuwe software uitgebracht waardoor zijn appliances voor Unified Threat Management (UTRM) en firewalls nu gebruikt kunnen worden voor het in gebruik nemen, configureren en beheren van netwerk-security in zowel bekabelde als draadloze omgevingen.

In IT-jargon heet dat: deployment, configuratie en management via een ‘single pane of glass’. Deze functionaliteit is beschikbaar via de nieuwste versie van WatchGuard’s Fireware besturingssysteem. Deze versie 11.9 biedt daarmee meer dan de veelal in dit soort tussenversies vrijgegeven bug fixes en kleine uitbreidingen, maar vormt juist een belangrijke stap voor WatchGuard.

Prioriteiten stellen Integratie In de praktijk betekent deze uitbreiding dat een veelal op bekabelde omgevingen gerichte beveiligingsaanpak nu kan worden uitgebreid richting wireless omgevingen. Met name de nieuwe mogelijkheden op het gebied van beheer zijn interessant. Beide omgevingen kunnen beheerd worden alsof het om één grote netwerkomgeving gaat, waarbij het transportmiddel - kabels of draadloos radioverkeer - er in feite niet toe doet. Bij veel organisaties wordt wireless nog altijd gezien als een uitbreiding op de bekabelde netwerkomgeving. Dat is althans de kijk die veel IT-afdelingen hierop hebben. Voor de gebruikersorganisatie is dit vaak juist omgekeerd. Zij werken vaak met notebooks, tablets of smartphones en worden vervolgens geconfronteerd met security-methoden en -procedures die nog stammen uit de tijd dat werknemers vooral met desktop computers werkten. Dat wekt niet alleen irritaties op, maar heeft ook een negatieve invloed op de productiviteit van veel medewerkers. Met de nieuwe software van

38


WatchGuard is het nu mogelijk om policies op te stellen en deze via een en hetzelfde management- en deployment-proces door te voeren voor zowel gebruikers die vanaf een vaste werkplek en een bekabelde netwerkinfrastructuur werken als voor meer mobiele medewerkers die vooral mobiele apparatuur gebruiken.

IT-beheerders kunnen nu access points eenvoudig ‘mappen’ op een gebouwomgeving inclusief de daarin reeds aanwezige bekabeling. Policies kunnen zij naar wens voor beide omgevingen in een keer instellen of - indien de situatie hierom vraagt - gescheiden van elkaar. Tegelijkertijd kunnen beheerders een zeg maar totaalbeeld krijgen van het gehele netwerkverkeer, kunnen zij zien waar bijvoorbeeld capaciteit via bekabelde omgevingen volloopt terwijl wellicht draadloze capaciteit nog volop aanwezig is, kunnen zij kwetsbaarheden in beide omgevingen in kaart brengen en met elkaar relateren en kunnen zij prioriteiten ten aanzien van de beschikbaar gestelde bandbreedte over beide netwerkomgevingen heen bekijken en analyseren. De nieuwe OS-versie van WatchGuard bevat tevens functionaliteit ten aanzien van antivirus, anti-spam, application control, advanced threat protection (ATP), en data loss prevention (DLP). Hans Vandam is journalist CloudWorks - nr. 6 / 2014

39

Datacenter management Toepassen Datacenter Life Cycle-principes pure noodzaak

Goed ontworpen datacenter vereist geïntegreerde aanpak door Hans Vandam In de beleving van veel IT-afdelingen bestaat het datacenter vooral uit IT-systemen en -applicaties. Zonder een fysieke infrastructuur denk aan power, koeling en dergelijke - kan een datacenter niet functioneren, laat staan dat een 24/7-beschikbaarheid kan worden gerealiseerd. Daarom is het toepassen van een aantal Data Center Life Cycle-principes van groot belang. Alleen dan kan het datacenter de business naar behoren ondersteunen, schrijft Patrick Donovan, senior research analist bij het Data Center Science Center van Schneider Electric in de whitepaper ‘Fundamentals of Managing the Data Center Life Cycle for Owners’.

Het Data Center Science Center van Schneider Electric doet al jaren onderzoek naar de vraag hoe de prestaties en de beschikbaarheid van datacenters verder kan worden verbeterd. Daarbij concentreert men zich vooral op de zogeheten fysieke infrastructuur van het datacenter: de installaties die nodig zijn voor de energievoorziening, de koeling, de beveiliging en dergelijke. Dit onderzoek heeft een aantal probleemgebieden geïdentificeerd. Zeg maar: veel gemaakte fouten. Vaak worden deze vergissingen al in de planningsfase gemaakt. In de whitepaper noemt Donovan een aantal van deze fouten: • Focus op CAPEX (capital expenses) in plaats van TCO (total cost of ownership) • Slechte inschatting van de kosten die gemaakt moeten worden om het datacenter daadwerkelijk te bouwen • Verkeerde ontwerpcriteria zonder dat men zich de impact hiervan op de kosten en de planning realiseert • Te vroege selectie van de locatie nog voordat de ontwerpcriteria zijn vastgesteld • Vroegtijdige indeling van beschikbare ruimte nog voordat de ontwerpcriteria bekend zijn • Inflexibel ontwerp waarbij verzuimd wordt om het datacenter modulair en dus makkelijk uitbreidbaar te maken • Geen goed begrip van de maatstaf ‘PUE’ waardoor vaak onnodig veel in verkeerde voorzieningen wordt geïnvesteerd • Geen goed begrip van de kreet ‘LEED’, waardoor zowel budgetten als planningen onnodig belast worden • Onnodig complexe ontwerpen waardoor de betrouwbaarheid van het datacenter eerder verslechtert dan verbetert

Integraal ontwerpproces

Figuur 1. De fundamentele fases die deel uitmaken van de Data Center Life Cycle zoals Patrick Donovan, senior research analist bij het Data Center Science Center van Schneider Electric deze definieert.

40


Veel bedrijven en organisaties die een eigen datacenter besluiten te bouwen lijken zich onvoldoende te realiseren dat planning, ontwerp, bouw en beheer weliswaar als losse projectfases kunnen worden gezien, maar dat er wel degelijk sprake dient te zijn van een integrale aanpak. Donovan noemt dit in zijn whitepaper ‘Data Center Life Cycle’. Door alle doelstellingen, taken en activiteiten in alle projectfases volledig op elkaar af te stemmen, wordt voorkomen dat een uitstekend resultaat in de ene fase tot grote problemen in een andere fase kan leiden. In figuur 1 is deze integrale aanpak weergegeven.

Belangrijk hierbij is bovendien dat we goed moeten beseffen dat bij het ontwerpen, bouwen en gebruiken van een datacenter twee zeer verschillend denkende en opererende afdelingen - of beter gezegd: disciplines - met elkaar dienen samen te werken: IT en facilitair. Deze zijn niet gewend nauw met elkaar samen te werken en spreken bovendien - vaak zelfs letterlijk - elkaars taal niet. Een geïntegreerde ontwerpmethodiek als weergegeven in figuur 1 ‘dwingt’ beide bloedgroepen als het ware om goed en structureel met elkaar samen te werken.

Inputs en outputs Er bestaan meerdere methodieken om tot een dergelijk ontwerpproces te komen. Donovan noemt weliswaar een methodiek die Schneider Electric toepast, maar hij geeft tegelijkertijd aan dat ook andere ontwerpprocessen beschikbaar zijn. Belangrijk is vooral dat het gaat om een formeel en standaard proces, compleet met goede documentatie. Daarbij dienen een aantal punten goed in het oog te worden gehouden: • Iedere activiteit die nodig is voor het tot een goed einde brengen van het project dient onderdeel van het proces uit te maken • Iedere stap heeft goed gedefinieerde inputs en outputs • Iedere geproduceerde output is of de input van een volgende stap of is de uiteindelijke output van het complete project • Iedere stap in het proces kent een eigenaar • Alle stappen sluiten naadloos op elkaar aan • Er is een aantal zogeheten ‘asynchrone’ functies achter de hand die enkel worden ingeschakeld als zich fouten in het proces voordoen of wanneer zich ongeplande wijzigingen voordoen • Het is mogelijk stappen te schrappen zodat het proces op maat van het project kan worden gemaakt In de whitepaper gaat Donovan gedetailleerd in op de diverse fases die in een ontwerpproces thuis horen. Daarbij concentreert hij zich in eerste instantie vooral op de planningsfase. Tegelijkertijd geeft hij duidelijk aan dat deze fase onderdeel dient uit te maken van de volledige levenscyclus van het datacenter. Documentatie en bijvoorbeeld ontwerpcriteria die in deze fase worden opgesteld, zullen in latere fases van de levenscyclus van het datacenter opnieuw worden gebruikt.

Life Cycle Services Hoe deze fases met elkaar samenhangen, wordt in deze whitepaper eveneens beschreven. Hij spreekt hierbij van zogeheten ‘Life Cycle Services’ ten aanzien van de fysieke infrastructuur. Dit zijn: • Plannen en ontwerpen - het gaat hier om projectmanagement, concept en gedetailleerd ontwerp, site-selectie en de vraag of het datacenter in eigen beheer wordt gebouwd of dat de bouw wordt uitbesteed • Bouwen - beheer van de bouwfase, hardware/software-selectie en integratie, configuratie van de benodigde installaties, aanbesteding, training ten aanzien van de installaties • Gebruik - operationeel beheer van de faciliteit, vendor management, energieinkoop, preventief onderhoud • Assessment - energie-assessments, vaststelling van ‘maturity’ van facilitair beheer, analyse van luchtstromingen, elektrotechnische studies naar onder andere vlambogen, assessments ten aanzien van risico’s en betrouwbaarheid Donovan legt in zijn whitepaper een uitstekend fundament voor een meer afgewogen ontwerp van het datacenter. Hij hanteert hierbij ontwerpmethodieken en begrippen die voor IT-managers die gewend zijn aan moderne methodieken op het gebied van projectmanagement zeker niet onbekend voor zullen komen. Daarmee levert de auteur een belangrijke bijdrage aan het dichten van de kloof tussen IT en facilitair. Want alleen als deze twee disciplines nauw samenwerken, kan het datacenter maximaal presteren. Hans Vandam is journalist Meer weten over Data Center Life Cycle? Dit artikel is gebaseerd op een whitepaper die is geschreven door Patrick Donovan, senior research analist bij het Data Center Science Center van Schneider Electric. De titel van de whitepaper is ‘Fundamentals of Managing the Data Center Life Cycle for Owners’. Dit document is - na registratie - beschikbaar als pdf voor iedereen die het beheer van het datacenter verder wil verbeteren. De whitepaper is hier beschikbaar: http://cloudworks.nu/2014/06/12/devoordelen-van-datacenter-life-cyclemanagement/ CloudWorks - nr. 6 / 2014

41

Technologie Bedrijfsvoordelen Orange Business Services’s schaalbare infrastructuur garandeert betrouwbare en naadloze gegevensoverdracht. Dit gaat door het internationale Orange M2M-communicatienetwerk. Dacom bereikt zichtbare bedrijfsvoordelen doordat het bedrijf één ‘wereldwijde partner heeft voor de algehele M2M-communicatie-infrastructuur. Denk aan: • naadloze bestelling, activatie en tracking van een SIM-kaart via een speciale portal • een prijs per SIM-kaart ongeacht de locatie • schaalbare connectiviteit in 220 landen en gebieden “De M2M-communicatie-infrastructuur die Orange Business Services geleverd heeft, is noodzakelijk voor Dacom’s go-tomarketstrategie waarbij klanten om wereldwijde ondersteuning en connectiviteit vragen”, zegt Janneke Hadders, Managing Director Dacom. “Orange is onze partner naar keuze omdat het bedrijf een grote internationale aanwezigheid heeft en over vele ambities rondom slimme landbouw beschikt. De samenwerking heeft potentie om ons te ondersteunen in beheerde diensten voor Dacom’s platform, niet alleen vandaag maar ook in de toekomst.”

te kunnen bieden. Digitale diensten worden steeds toegankelijker in de landbouwsector en boeren zijn steeds meer op de hoogte van de kansen die de nieuwe technologieën bieden. Orange Business Services levert pakketten die de landbouw ondersteunen, onder andere oplossingen voor veldsensoren, machines en monitoring van vee, tracking en traceerbaarheid van landbouwmachines en controle van verzendkosten. “Door de focus te leggen op slimme landbouw wil Orange Business Services de stakeholders in de landbouwsector laten profiteren van alle expertise als operator en integrator. Dit doen we door een open en innovatieve aanpak erop na te houden”, zegt Alain Stas, Managing Director Orange Business Services Benelux. “We geloven sterk dat we door onze oplossingen te combineren met de oplossingen van Dacom, boeren kunnen helpen bij het gebruik van digitale diensten en de besluitvorming van dag tot dag.”

Expertise Smart agriculture, oftewel slimme landbouw, is een leidende verticale markt zoals ook vastgelegd in het Orange smart cities & territories strategisch programma, met als ambitie om de landbouw en agri-food een divers, coherent en totaaloplossingspakket advertentie

Orange Business Services levert M2M-connectiviteitsdiensten aan Dacom

Slimme landbouw Orange Business Services levert een schaalbare communicatie-infrastructuur en beheerde machineto-machine- (M2M) connectiviteitsdiensten aan Dacom, een innovatief high-tech bedrijf dat ICT- en sensoroplossingen ontwikkelt en levert aan akkerbouwbedrijven over de hele wereld, die voor geoptimaliseerde rendementen zorgen. De beheerde M2M-oplossing van Orange Business Services zorgt ervoor dat Dacom in staat is om tienduizenden aangesloten apparaten van landbouwklanten in meer dan 30 landen wereldwijd te verbinden.

42


Dacom is een innovatief high-tech bedrijf dat gespecialiseerde hardware, software en online adviesdiensten levert aan akkerbouwbedrijven en de wereldwijde agribusiness. Alle gegevens worden op hetzelfde platform bijeengebracht, voor ongeëvenaarde flexibiliteit. Door de schaalbare communicatie-infrastructuur verzamelt Orange Business Services de informatie van Dacom’s aangesloten apparaten en sluist die door, inclusief sensoren zoals weerstations en bodemvochtsensoren. Door sensortechnologie met kennis van het internet en de wetenschap te combineren, kunnen telers hun productieproces voortdurend controleren en finetunen gedurende het groeiseizoen. Ze kunnen informatie over de gewassen op eenvoudige wijze delen met de omringende partners. De agribusiness kan doorlopend anticiperen op de levering van grondstoffen en voor optimalisatie zorgen door veldgegevens en slimme modules te raadplegen. Dit heeft als gevolg dat zij een maximaal rendement behalen, door economisch gezond en verantwoord gebruik van landbouw-input. Denk aan chemicaliën, water en voedingsstoffen.

Een frisse wind in adviesland COMPUTERRUIMTEADVIES.NL

Computerruimte Advies is een gespecialiseerde adviseur met een “getting things done” mentaliteit. Wij houden ons o.a. bezig met: Onderzoek huidige computerruimte/datacenter, opstellen outsourcing scenario’s, begeleiden outsourcing trajecten, klimaatonderzoeken in computerruimten/datacenters, opstellen meerjaren plannen voor ICT infrastructuren. Kijk op onze website voor meer informatie over onze dienstverlening en klanten. COMPUTERRUIMTEADVIES.NL


43

Nieuws

Nieuws

van EuroCloud

Verslag Briefing De waarde van Data in de Cloud Door Hans Timmerman, bestuurslid EuroCloud Nederland Maandag 26 mei hield Eurocloud Nederland een bijeenkomst met als titel: ‘De waarde van data in de cloud’. Data is waardevol en vaak onvervangbaar. In tegenstelling tot computing en networking, die beide als nutsvoorzieningen generiek zijn. Als een VM of een switch niet goed werkt, zijn beide probleemloos vervangbaar. Gegevens zijn echter waardevol en worden door of via deze nutsvoorzieningen ondersteund en hebben (bezits)waarde. Daarbij heeft een eigenaar van data zowel rechten als plichten wat betreft de data die hij in bezit heeft. Als deze data buiten zijn zicht via netwerken wordt getransporteerd of in een cloud wordt opgeslagen, blijven deze rechten en plichten geldig.

Zo dient data te voldoen aan allerhande privacywetgeving, waar de eigenaar verantwoordelijk voor blijft, waar die data zich ook bevindt. Als op die plek met zijn of haar data de wet wordt overtreden, zal het openbaar ministerie de eigenaar verantwoordelijk houden. Anderzijds heeft een eigenaar van data ook rechten. Zoals het recht dat zijn eigendom niet wordt gestolen of - in dit specifieke geval - wordt gekopieerd, hetgeen ook een vorm van diefstal is. Omdat beveiliging binnen de muren van het datacenter bijna niet meer mogelijk is, zal directe bescherming van data bijvoorbeeld door encryptie, voorlopig de beste beveiliging blijven. Echter dat is geen garantie dat data niet zoek kan raken of ernstig kan worden beschadigd. En dus is het ‘ergens’ hebben van een veilige back-up nog altijd een wijs advies, hoe veilig de cloud soms ook lijkt.

Gezond partnerschap uitgangspunt in groeiend internet Door Alexandra Schless,Voorzitter EuroCloud Nederland Voor ondernemers is de vraag of zij hun IT-infrastructuur in de cloud moeten zetten een heel vanzelfsprekende geworden. Door de sterke groei van ‘de digitale snelweg’ en de toegenomen afhankelijkheid van IT in de bedrijfsvoering, vormt de Cloud een belangrijk onderdeel binnen de bedrijfsprocessen waarop gebouwd wordt. Met de groei van de digitale economie en de kritieke betekenis van continuïteit is een scherpe blik richting leverancier vanzelfsprekend. Groei, kwaliteit en efficiency zijn tenslotte relevant voor de toekomst van iedere onderneming.

Voer dus vooral een open gesprek met een potentiële partner, of dat nu de service provider is of de leverancier van datacenterdiensten. Het is nu eenmaal belangrijk om kritische vragen te stellen. Een leverancier kan wel zeggen dat deze bijvoorbeeld de veiligheid, kwaliteit en beschikbaarheid garandeert en zijn zaken prima op orde heeft, maar dan moet deze garantie terug te zien zijn in de SLA. Met ingang van dit jaar is EuroCloud Nederland gestart met de publicatie van een serie ‘Public Briefings’. Dit zijn kennisdocumenten over topics en ontwikkelingen op het gebied van Cloud Computing. Bovenstaand artikel van Alexandra

Schless is een deel uit de Public Briefing Mei 2014. De Public Briefings worden op www.eurocloudnl.eu beschikbaar gesteld. Onze partners worden uitgenodigd interessante content voor te dragen voor opname in de reeks. Daadwerkelijke publicatie is ter beoordeling van de redactiecommissie van het bestuur van de stichting EuroCloud Nederland.

EU wil ongesegmenteerde ‘trusted cloud region’ Door Mr.Victor de Pous, bestuurslid EuroCloud Nederland Hoewel in Europa met spanning de nieuwe Commissie en haar samenstelling worden afgewacht, staat wel vast dat het recent ingezette beleid voortgang zal vinden. Brussel wil namelijk het vertrouwen in clouddiensten van burger, ondernemer en overheidsorganisatie terugwinnen, want dit leveringsmodel voor digitale technologie en informatie is essentieel voor de verhoging van de productiviteit in Europa. De onthullingen van Snowden mogen de toepassing van cloud computing niet afremmen en dat betekent kort gezegd alle hens aan dek voor het creëren van ’s werelds meest betrouwbare cloudregio. Daarvoor zijn inmiddels aanbevelingen beschikbaar, ge-

baseerd op Europa’s ‘relatief hoge standaarden’ voor privacybescherming, beveiliging en transparantie. De European Cloud Partnership Steering Board is er duidelijk over. Twijfels over beveiliging en vertrouwelijkheid en terughoudend bij gebruik van clouddiensten zijn ronduit slecht voor Europa. Dat geldt eveneens voor fragmentatie van markten door regionale of nationale clouds, die na de publicaties of het Amerikaanse PRISMprogramma aan aandacht winnen. Een grotere markt zorgt voor meer mededinging en waar voor het geld, terwijl de kosten dalen, zo blijkt uit een memo. Volgens de Commissie kan onze concurrentiekracht worden vergroot wanneer leveranciers het vertrouwen in het leveringsmodel herstellen. Dat

kan door middel van meer transparantie, hoge standaarden voor informatiebeveiliging vasthouden (door de realisatie van vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van informatie) en het publiceren van audit-rapporten op basis waarvan consumenten kunnen controleren wie, wanneer en waarom hun persoonsgegevens heeft ingezien. Ook overheidsorganisaties moeten de stap naar cloud computing maken. Die kunnen een voorbeeldfunctie vervullen. Het memo stelt dat het fundamentele beginsel op het spel staat, er de noodzaak is om verder te kijken dan de grenzen als het gaat om cloud computing’ en waarschuwt dat ‘afzonderlijke initiatieven of een Fort Europa-aanpak’ niet gaat werken.

Nieuwe Partner: Escrow4all

Meld u nu aan als partner of sponsor, en blijf op de hoogte!

Volledig ISO 27001 gecertifieerde escrow-oplossingen

Met een aantal inspirerende bijeenkomsten in Nederland en andere landen, en een groeiende Europese organisatie met een vertegenwoordiging in meer dan 25 landen, is EuroCloud binnen twee jaar een belangrijk kennisnetwerk geworden op het gebied van Cloud Computing en Software as a Service. Daarnaast biedt EuroCloud een uitstekend platform voor netwerken met zowel leveranciers als gebruikers van Cloud Computing. Naast een actief bestuur hebben inmiddels al meerdere bedrijven zich ingezet voor EuroCloud door een financiële bijdrage te geven of middelen beschikbaar te stellen. Heeft u vragen of - nog beter - wilt u zich aanmelden als Partner, stuur dan een mail naar [email protected] +31 87 87 65 65 6 [email protected] www.eurocloudnl.eu

Als de meest vooruitstrevende escrow provider met meer dan 75 manjaren branche-ervaring, heeft Escrow4all alle expertise in huis om actieve technologie escrow-regelingen te effectueren. Enerzijds is het intellectueel eigendom van de leverancier in veilige handen. Anderzijds worden de belangen van de gebruiker adequaat beschermd, ook in de cloud. Escrow4all biedt full-service escrow diensten - zoals Software Escrow, SaaS Escrow, Knowledge Escrow en uitgekiende Verificatiediensten - aan kwaliteitsbewuste opdrachtgevers. Als kennisleider creëert Escrow4all met beproefde oplossingen en doordachte processen meerwaarde voor haar klanten.

www.eurocloudnl.eu 44



45

Krijg zicht op het grote geheel

Legal Look

StruxureWare for Data Centers software suite: voor diepgaand inzicht van gebouw tot server

Certificering door mr. Victor A. de Pous > Is er nieuws over certificering van clouddiensten? Allerhande partijen in Europa zijn volop in dit domein bezig. Zo heeft de Luxemburgse vereniging EuroCloud Europa zojuist naar eigen zeggen alle rechten verworven van het Duitse Star Audit Program van dito brancheorganisatie ECO e.V. en wil hiermee de markt op. Daarnaast werkt de Amerikaanse Cloud Security Association (CSA) aan de uitrol van haar certificeringsplannen, welke echter uitsluitend betrekking hebben op informatiebeveiliging. Interessant is verder het programma van het Duitse TÜV, dat recent onder meer de Oostenrijkse cloud service provider Fabasoft certificeerde. Waartegen? Onderwerp betreft kennelijk de norm ‘datgene wat de leverancier zegt te leveren’. Vanuit de overeenkomst wordt beoordeeld of de leverancier conform de afspraken handelt - voor klanten niet onbelangrijk. Initiële kosten: enkele tienduizenden euro’s plus een jaarlijkse bijdrage. Bedenk goed dat in beginsel alle initiatieven - van nieuwe of oudere spelers - niet over ‘the good of society’ gaan, maar zich richten op geld verdienen. Money makes the world go round.

> Moeten we oppassen? Natuurlijk is allereerst het voorwerp van certificering relevant. Precies tegen welke norm wordt er gewogen? Of het nu om de techniek als geheel, (open) standaarden, een rechtskader of een combinatie daarvan gaat, de norm behoort buitengemeen helder te zijn. Om iets over de juridische aspecten te zeggen: wanneer de ophanden zijnde Algemene Verordening Gegevensbescherming wet wordt, kent de Europese Unie - 28 landen - voor het eerst een daadwerkelijk uniform rechtskader voor de verwerking van persoonsgegevens, zonder landenspecifieke implementatie van de regels. Dat kan waarschijnlijk best worden gecertificeerd. In de meeste andere situaties is het geen sinecure om te onderzoeken of een bepaalde clouddienst voldoet aan ‘toepasselijke weten regelgeving’; zeker niet wanneer het mede een grensoverschrijdende dienst betreft.

zeggen, of dat de service provider in strijd met het recht handelt. Val niet in deze valkuil.

> Wat is de link met cloudcontracten? De Europese Commissie ziet graag contractuele standaarden, in het bijzonder service-level agreements (SLA’s), tot stand komen voor het midden- en kleinbedrijf als afnemer van clouddiensten. Hier wordt dan ook noestig aan gewerkt. Bovendien zit er een heuse Europese Code of Conduct for Cloud Service Provider in de pijplijn. Certificering, modelcontracten en gedragscodes betreffen stuk voor stuk instrumenten voor kwaliteitsnormering van een bepaalde sector. Een belemmerende factor bij cloud computing vormt echter dat een ‘one-size-fits-all’ benadering nauwelijks mogelijk is. Enerzijds hebben de diensten IaaS, Paas en SaaS ieder hun eigen karakter (om nog maar te zwijgen over public of private clouds en zakelijk of privégebruik), anderzijds onderscheiden diensten zich voor wat betreft volwassenheid van de markt. Deze punten onderkennen ook de verschillende onderdelen van de Commissie - DG Connect, DG Just, ENISA en de Commission Expert Group on Cloud Computing Contracts - die aan de kwaliteitsnormen werken. Transparantie geldt echter als een generiek voorschrift. Bovendien wordt duidelijk dat certificering van clouddiensten in de ogen van Brussel primair om informatiebeveiliging draait, gelet op het nieuwe ‘Trusted Cloud Europe’ Leitmotiv. Ondertussen wordt er druk gediscussieerd over ‘de taal’ van de modelcontracten en die van de gedragscode en hun onderlinge verhouding. Welke normering gaat juridisch voor? Tien-tegen-een de overeenkomst. Mr.V.A. de Pous is bedrijfsjurist en industrie-analist. Hij houdt zich sinds 1983 bezig met de juridische aspecten van digitale technologie en informatiemaatschappij en is medewerker van uitgeverij FenceWorks.

46


Optimaliseer

Doordat u zicht heeft op energieverspilling en tools krijgt om deze tegen te gaan, verbetert u de energie-efficiency.

Realiseer een hogere beschikbaarheid doordat u volledig zicht heeft op de fysieke infrastructuur van uw datacenter.

efficiency Een totaaloverzicht Het is belangrijk zicht te hebben op de beschikbaarheid en efficiency van uw gehele datacenter, van gebouw- tot serverniveau en andersom. Want hiermee vindt u een balans tussen beschikbaarheid en efficiency. Daarnaast kunt u hiermee eenvoudig inspelen op de wensen en eisen vanuit de business – zonder dat dit ten koste gaat van de beschikbaarheid of de efficiëntie van systemen. Een compleet overzicht beschermt niet alleen de beschikbaarheid van uw systemen. Het resulteert ook in een aanzienlijke verlaging van uw energieverbruik en verbeteringen ten opzichte van uw operationele efficiency.

Vind de juiste balans StruxureWare™ for Data Centers is de DCIM-oplossing (Data Center Infrastructure Management) die de IT-apparatuur binnen uw infrastructuur visualiseert. Hiermee kunt u de uptime van uw systemen monitoren en beschermen. Ook kunt u de effecten van wijzigingen simuleren en analyseren. Datacenters kunnen op ieder gewenst moment worden aangepast aan de eisen en wensen van de business - terwijl de balans tussen beschikbaarheid en energie-efficiency behouden blijft. Business-wise, Future-driven.™ How Data Centre Management Software Improves Planning and Cuts Operational Costs”

> Executive summary

Een andere issue ziet toe op een mogelijke negatieve reflexwerking; eerder aan bod gekomen bij de ontluikende trend gedragscodes voor cloudleveranciers. Een leverancier zonder certificaat, wil geenszins een dienst ‘van mindere kwaliteit’

Maximale

Contents

beschikbaarheid

Totale zichtbaarheid van uw datacenter: > visualiseer veranderingen/beschikbaarheidsscenario’s > Bekijk uw huidige en historische PUE/DCIE > Handhaaf altijd de hoogste beschikbaarheid > Bekijk en beheer het energieverbruik > Beheer ruimte en cages in multi-tenant omgevingen > Verbeter de levenscyclus van services, van planning tot onderhoud APC™ by Schneider Electric™ -producten, -oplossingen, en -diensten zijn integraal onderdeel van het IT-portfolio van Schneider Electric.

Tien manieren om uw datacenter op slimme wijze toekomstgericht te maken Download onze tips en maak kans op een Samsung Galaxy Note™ 3! Ga naar www.SEreply.com Code 45484p

©2014 Schneider Electric. All Rights Reserved. Schneider Electric, APC, StruxureWare, and Business-wise, Future-driven are trademarks owned by Schneider Electric Industries SAS or its affiliated companies. All other trademarks are the property of their respective owners. • www.schneider-electric.com • 998-1187090_NL_Note3

Dé cloud bestaat niet.

Hoe ziet een modern IT-landschap eruit? Met welke inrichting krijgt uw organisatie meer snelheid en flexibiliteit tegen zo laag mogelijke kosten? En via welke route bereikt u dat? Bezorg uzelf rust en ruimte. Begin bij Sogeti. Wij helpen u met concrete cloudoplossingen. Van een stapsgewijze aanpak tot de meest vergaande cloud-only strategie.

maakt cloud concreet.

In alle gevallen hebben we het dan over úw cloud. Want dé cloud bestaat niet. Door onze no-nonsense aanpak genieten wij al jaren het vertrouwen van top 500 organisaties binnen de overheid en het bedrijfsleven, waaronder PostNL. Verbreed uw horizon. Kijk op www.sogeti.nl/cloudcases en ontdek dat dé cloud niet bestaat.

Datacenter-industrie sterk bezig met duurzame en dynamische toekomst

Recommend Documents