Page 1 of 1
Cools, Luuk Van:
vnhg vngh [
[email protected]]
Verzonden: donderdag 28 april 2011 12:13 Aan:
vnhg vngh
Onderwerp: Jaarstukken ALV 27 mei 2011 VNHG Bijlagen:
Aanmeldingsformulier ALV 27 mei VNHG.pdf; Uitnodiging ALV 27 mei 2011.pdf; Jaarbegroting 2012.doc; Jaarverslag en jaarrekening 2010.doc; verslag ALV 2010 VNHG.doc; workshops social media.pdf; inspiratiesessie Mark Dijksman 2.pdf; inspiratiesessie Mark Dijksman.pdf
t.a.v. het college van burgemeester en wethouders, gemeentesecretarissen, raadsleden en griffiers van de Noord-Hollandse gemeenten. Deze uitnodiging met jaarstukken wordt u ook per post toegezonden. Met vriendelijke groet, mw. mr. M.B. van Schaik adjunct-secretaris VNHG Gemeente Haarlem Concernstaf Postbus 511 2003 PB Haarlem telefoon: 023 - 511 3454 mobiel 06 462 156 64
[email protected]
28-4-2011
Jaarbegroting 2012
1
Begroting voor het jaar 2012 BATEN Rekening 2010 _______
Begroting 2011 ________
Begroting 2012 ________
1. Contributies
€ 37.559,00
38.050,00
37.100,00
2. Bijdrage VNG
€
9.045,00
9.045,00
9.100,00
3. Rente
€
1.200,00
1.300,00
1.300,00
4. Onttrekking aan EV
3.000,00
________
________
________
€ 47.804,00 =======
49.395,00 =======
50,500,00 =======
2
Begroting voor het jaar 2012 LASTEN Rekening 2010 ________
Begroting 2011 ________
Begroting 2012 ________
37,000,00
37.000,00
44,000,00
6. Vergaderkosten
1.400,00
1.400,00
4,100,00
7. Representatiekosten
1.600,00
1.600,00
1.600,00
27,00
27,00
--
6.900,00
6.900,00
700,00
500,00
500,00
--
--
--
--
12. VNG-website
200,00
200,00
--
13. Diversen
100,00
100,00
--
77,00
668,00
--
________
________
________
47.804,00 =======
47.804,00 =======
50,500,00 =======
5. Secretariaatskosten
8. Registratie Verenigingenregister 9. Reis- en verblijfkosten 10. Inventariseren/schonen archief 11. Kosten aansluiting GemNet
Voordelig saldo Nadelig saldo
€
3
TOELICHTING OP DE BEGROTING VOOR HET JAAR 2012
INKOMSTEN 1. Contributie In de bestuursvergadering van 10 februari 2011 is besloten geen contributieverhoging door te voeren voor het jaar 2012. Daardoor ontstaat het volgende beeld.* Aantal inwoners t/m 25.000 25.001 t/m 50.000 50.001 t/m 100.000 100.001 en meer
Te ontvangen : 33 gemeenten 13 gemeenten 8 gemeenten 4 gemeenten 1 deelgemeente
euro 456,00 721,00 988,00 1.123,00
x x x x x
euro 456,00 721,00 988,00 1.123,00 321,00
euro = 15.048,00 = 9.373,00 = 7.904,00 = 4.492,00 = 321,00
Per 1 januari 2011 zijn er 58 gemeenten in Noord-Holland. De vermindering met twee gemeenten wordt verklaard door de fusie van de gemeenten Wervershoof, Andijk en Medemblik. 2. Bijdragen van de VNG Sedert een aantal jaren bedraagt deze vergoeding € 9.045,00 per jaar. 3. Rente Rente te ontvangen van de rendementsrekening bij de Rabobank en de lopende rekeningen bij de Rabobank en de Postbank. 4. Onttrekking aan EV De vereniging heeft een eigen vermogen dat bestaat uit het banksaldo van een Raborendementrekening. Dit bedraagt per 31-12-2010 circa 35.000 euro. Besloten is tijdens de bestuursvergadering van 10-02-2011 om de komende jaren 3.000 euro per jaar aan het eigen vermogen te ontrekken ten gunste van de exploitatie. De ondergrens voor het eigen vermogen is vastgesteld op 5.000 euro.
* De andere profinciale afdelingen hanteren een contributieverlaging of nullijn en indien nodig wordt ingeteerd op het eigen vermogen.
4
UITGAVEN 5. Secretariaatskosten Vanaf 1 juli 2010 is het secretariaat van de VNHG gevestigd in de gemeente Haarlem. De kosten voor het secretariaat zijn gebaseerd op loonkosten voor 24 uur per week. Een toename van 7.127 euro ten opzichte van de situatie tot en met 2009. Deze toename wordt gecompenseerd door het vervallen van de reiskostenvergoeding. Aan de secretariaatskosten zijn ook de Archiefkosten (500 euro), Registratie verenigingsregister (27 euro), Aansluiting VNG-website (200 euro) toegevoegd. Deze toename wordt veroorzaakt doordat de adjunct-secretaris in loondienst is bij de gemeente, middels een dienstverleningsovereenkomst tussen de gemeente Haarlem en de VNHG. Dit in tegenstelling tot de voorgaande adjunct-secretaris. Diens kosten bestonden uit een onbelaste vergoeding, een vaste onkostenvergoeding en een maandelijkse kilometervergoeding. 6. Vergaderkosten Deze kosten bestaan uit de kosten voor het organiseren van bijeenkomsten. Te denken aan de kosten voor sprekers, zaalhuur en verslaglegging. 7. Representatiekosten Deze kosten bestaan uit een jaarlijks diner, een kerstattentie, een afscheidsattentie en relatiegeschenken. 9. Reis- en verblijfkosten Onder deze kosten worden de reis- en verblijfkosten van de adjunct-secretaris verstaan. Te denken aan het incidenteel bezoeken van gemeenten en de bijwoning van het jaarcongres van de VNG.
5
Jaarverslag en Jaarrekening 2010
1
INHOUDSOPGAVE 1
VERENIGINGS- EN BESTUURSZAKEN __________________________________________ 3 1.1
Aantal leden ........................................................................................................................... 3
1.2
Jaarvergadering op 28 mei 2010 te Haarlem......................................................................... 3
1.2.1.Jaarvergadering __________________________________________________________ 3
2
1.3
Samenstelling bestuur............................................................................................................ 3
1.4
Kascommissie ........................................................................................................................ 5
1.5
Bestuursvergaderingen .......................................................................................................... 5
1.6
Secretariaat ............................................................................................................................ 5
RELATIE MET DE VNG ________________________________________________________ 6 2.1
Vertegenwoordigingen in commissies en bestuur ................................................................. 6
2.1.1.Samenstelling VNG bestuur en beleidscommissies ______________________________ 6 2.2
Overleg met de VNG.............................................................................................................. 9
3
RELATIE PROVINCIE NOORD-HOLLAND _______________________________________ 10
4
RELATIE HOOGHEEMRAADSCHAPPEN ________________________________________ 10 4.1
5
Platform Water ..................................................................................................................... 10
NAAR EEN NIEUWE AGENDAVOERING ________________________________________ 11 5.1
Bijeenkomsten als netwerkorganisatie................................................................................. 11
5.1.1. Bijeenkomst Bestuurlijke Organisatie Nederland _______________________________ 11 5.1.2. Bijeenkomst ‘Kom kennismaken met KING!’ 8 november 2010 Purmerend __________ 11 5.1.3. Bijeenkomst Gemeentebestuurders in actie met burgers! ________________________ 12 6
JAARREKENING 2010 en BALANS_____________________________________________ 13 6.1
Financiële ontwikkelingen in het verslagjaar........................................................................ 13
6.1.1.Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening en de balans _________ 13 6.2 Balans per 31 december 2010 .................................................................................................... 14 6.3 Rekening van baten en lasten 2010 ........................................................................................... 15
2
1
VERENIGINGS- EN BESTUURSZAKEN
1.1 Aantal leden Op 1 januari 2010 waren alle zestig Noord-Hollandse gemeenten lid van de VNHG.
1.2 Jaarvergadering op 28 mei 2010 te Haarlem Op vrijdag 28 mei 2010 vond in de gemeente Haarlem de Algemene Ledenvergadering plaats. De heer Schneiders, burgemeester van Haarlem en ste voorzitter van de VNHG heette alle aanwezigen hartelijk welkom bij de 98 jaarvergadering van de VNHG. Ook de voorzitter van de VNG directieraad, de heer Pans was aanwezig bij de jaarvergadering en maakte gebruik van de gelegenheid om toelichting te geven op de VNG-resolutie. De VNG-resolutie houdt grote structuurwijzigingen in in de taken van de verschillende overheden en de heer Pans wilde hierover graag met de leden van gedachten wisselen.
1.2.1. Jaarvergadering De voorzitter leidde de aanwezigen in korte tijd langs de voorgeschreven jaarstukken. Het jaarverslag en de jaarrekening 2009, de begroting 2011, de contributietarieven 2011 en het voorstel tot vervulling van enkele vacatures in het bestuur werden zonder diepgaande discussie vastgesteld. Aansluitend kwam het rapport van de nieuwe agendavoering voor de VNHG aan de orde met als vraagstelling welke toegevoegde waarde de VNHG heeft voor de Noord-Hollandse gemeenten. De voorzitter gaf hierbij aan dat het bestuurlijke landschap de afgelopen 98 jaar is veranderd en dat hij van gedachten wilde wisselen over de vorm en nieuwe agendavoering van de vereniging. De leden van de VNHG waren reeds eerder in het bezit gesteld van dit rapport en met algemene instemming werd het rapport vastgesteld. Met ingang van 28 mei 2010 is de nieuwe agendavoering inwerking getreden. Het voorstel om de nieuwe opzet te evalueren in het jaar van het 100-jarige bestaan van de vereniging werd ook met algemene instemming aangenomen. Na het huishoudelijke gedeelte kwam het actuele thema ‘relatie burger- bestuur’ aan de orde. Inleidend stelde de voorzitter dat de houdbaarheid van een bestuursmodel als vertegenwoordiging van de democratie gebaseerd is op vertrouwen, en dat het vertrouwen in politici falende is. Mevrouw Tonkens, buitengewoon hoogleraar Actief Burgerschap bij de afdeling Sociologie en Antropologie van de Universiteit van Amsterdam, hield vervolgens een lezing over het thema en wisselden met de aanwezigen hierover van gedachten. Na de zeer interessante discussie die volgde en de vele positieve reacties werd voorgesteld om in het najaar van 2010 een verdiepingsbijeenkomst te organiseren.
1.3
Samenstelling bestuur
In de samenstelling van het bestuur heeft er in 2010 een wijziging plaats gevonden. De heer van Dijk, wethouder van Haarlemmermeer is afgetreden en mevrouw Noom, wethouder van Zaanstad is benoemd tot bestuurslid van de VNHG. Voorts vond er overeenkomstig de koerswijziging van de VNHG aanpassing plaats in de portefeuilles. Volledigheidshalve volgt in onderstaande de samenstelling en taakverdeling van het bestuur per 11 november 2010.
3
Voorzitter dhr. mr. B.B. Schneiders, burgemeester van Haarlem Postbus 511 2003 PB Haarlem tel: 023 - 5113001 e-mail:
[email protected] portefeuille: algemene representatie en bestuurlijke aangelegenheden Vice-voorzitter dhr. P.C. Tange, burgemeester van Wormerland Postbus 20 1530 AA Wormer tel: 075 - 6429011 e-mail:
[email protected] portefeuille: openbare orde en veiligheid
Lid algemeen bestuur dhr. A.P.A. Koolen, raadsgriffier van Alkmaar Postbus 53 1800 BC Alkmaar tel: 072 - 5489332 e-mail
[email protected] portefeuille: ruimtelijke ontwikkelingen Lid algemeen bestuur mw. C. Noom, wethouder van Zaanstad Postbus 2000 1500 GA Zaanstad tel: 075 - 6553100 e-mail:
[email protected] portefeuille: economische aangelegenheden
Secretaris/penningmeester dhr. mr. W. van den Berg, gemeentesecretaris van Heemstede Postbus 352, 2100 AJ Heemstede tel: 023 - 5485605 email:
[email protected] portefeuille: financiën en organisatieontwikkeling
Lid algemeen bestuur mw. mr. M. Plantinga, gemeentesecretaris van Bussum Postbus 6000 1400 HA Bussum tel: 035 - 6928743 e-mail:
[email protected] portefeuille: welzijnsaangelegenheden
Lid algemeen bestuur mw. ir. A.V. Baerveldt, wethouder van Velsen Postbus 465 1970 AL IJmuiden tel: 0255 - 567255 e-mail:
[email protected] portefeuille: milieu en mobiliteit
Lid algemeen bestuur dhr. F.M. Weerwind, burgemeester van Velsen Postbus 465 1970 AL IJmuiden tel: 0255 - 567200 e-mail:
[email protected] portefeuille: duurzame ontwikkelingen
Lid algemeen bestuur mw. A.A.C. Groot, wethouder van Stede Broec Postbus 20 1610 AA Bovenkarspel tel: 0228 - 510111 e-mail:
[email protected] portefeuille: water
Adjunct-secretaris mw. mr. M.B. van Schaik Postbus 511 2003 PB Haarlem Tel: 023 - 5113454 / 06 - 46215664 E-mail:
[email protected] Ambassadeur VNHG Mw. L.B.M.C. Wagenaar-Kroon, wethouder van Drechterland Postbus 9 1616 ZG Hoogkarspel email:
[email protected]
4
1.4
Kascommissie
De samenstelling van de kascommissie voor het kalenderjaar is als volgt: - de heer Swellengrebel, gemeentesecretaris van Koggenland - de heer Brouwer, gemeentesecretaris van Graft-De Rijp - de heer Huisman, gemeentesecretaris van Haarlemmerliede en Spaarnwoude
1.5
Bestuursvergaderingen
Gedurende het verslagjaar is het bestuur zeven keer bijeengekomen om te vergaderen. Voor de locatie van deze vergaderingen zijn diverse gemeenten van de bestuursleden aangedaan. In de informele bestuursvergadering van 16 december 2010 is het bestuur tot het jaarthema voor 2011 gekomen. Het jaar zal staan in het teken van ‘de toekomst betrekken bij het bestuur’. Men dient hierbij te denken aan de thema’s jeugd en sociale media. In de bestuursvergaderingen zijn diverse onderwerpen aan de orde geweest. Onder andere: - Langetermijnvisie windenergie/ Ruimtelijk Perspectief Wind op Land - voordrachten kandidaten commissies en bestuur VNG - Herziening stelsel interbestuurlijk toezicht - Programmaraden Noord-Holland - Kaderrichtlijn Water - Bekostiging nieuwe waterambassadeur - Samenwerken in de afvalwaterketen - Bestuurlijke organisatie Nederland - Samenwerking met het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten - Samenwerking Actieprogramma Lokaal Bestuur Middels brieven en bijeenkomsten zijn de leden op de hoogte gehouden van de visie van de VNHG over bepaalde onderwerpen. Daarnaast biedt de website een actuele agenda van de activiteiten van de VNHG.
1.6
Secretariaat
Het algemeen bestuur heeft mevrouw Van Schaik per 1 juli 2010 benoemd als adjunct-secretaris van de VNHG. Van Schaik volgt de heer Van Lang op, die wegens leeftijdsoverwegingen te kennen had gegeven de functie te willen neerleggen. Het secretariaat van de VNHG dat gevestigd was in de gemeente Wormer is per 1 juli 2010 ondergebracht bij de gemeente Haarlem. De adjunct-secretaris is in dienst van de gemeente Haarlem en wordt middels een dienstverleningsovereenkomst ter dienste gesteld aan de VNHG. Naast huisvesting is tevens de ICT, de financiële administratie en archivering ondergebracht bij de gemeente Haarlem. Voor deze diensten kent de VNHG de gemeente Haarlem jaarlijks een vergoeding toe. Zie voor een nadere specificering van dit bedrag de jaarrekening 2010 en begroting 2012.
5
2
RELATIE MET DE VNG
Het bestuur van de VNHG streeft voortdurend naar een verbetering van de contacten van de VNG met de provinciale afdeling. VNG-bestuurslid mevrouw Wagenaar-Kroon, wethouder van Drechterland treedt op als ambassadeur van de VNHG en houdt contact met de provinciale afdeling. Voorts is zij meerdere keren aangeschoven bij de bestuursvergaderingen van de VNHG.
2.1
Vertegenwoordigingen in commissies en bestuur
Het bestuur streeft naar een representatieve verdeling ten aanzien van de vertegenwoordiging van de leden in de negen vaste beleidscommissies en een aantal subcommissies van de VNG. Deze commissies gaan over de belangrijkste gemeentelijke beleidsterreinen. De commissies hebben elk maximaal twintig leden inclusief de voorzitter en worden door de algemene vergadering van de VNG benoemd. Dat gebeurt op voordracht van een adviescommissie die bestaat uit minimaal vier en maximaal zeven onafhankelijke leden. De adviescommissie neemt hierbij de voordracht van Noord-Hollandse kandidaten van de VNHG in acht.
2.1.1. Samenstelling VNG bestuur en beleidscommissies per 31-12-2010: Bestuur VNG Het bestuur is belast met het besturen van de Vereniging en stelt de strategie van de Vereniging vast. Ook is zij toezichthouder waar het de bedrijfsvoering van de Vereniging betreft. Het bestuur bereidt de algemene vergadering voor en vertegenwoordigt de leden bij onderhandelingen met het Rijk en parlement. In het VNG bestuur zijn twee leden vanuit Noord-Holland vertegenwoordigd. Mw. Wagenaar-Kroon Dhr. Van der Burg Dhr. Buijtels
Wethouder Drechterland Wethouder Amsterdam Secretaris Haarlemmermeer
College voor Arbeidszaken Het College voor Arbeidszaken (CvA) is het werkgeversverband van alle gemeenten in Nederland. De VNG heeft het CvA ingesteld om voor de leden afspraken te maken met andere overheden over het arbeidsvoorwaardenbeleid in de overheidssector en om met de werknemersorganisaties afspraken te maken over de arbeidsvoorwaarden van gemeentelijk personeel. Er zijn vier bestuurders uit de provincie lid van het CvA. Dhr. Van der Burg Dhr. Bak Dhr. Schoenmaker Mw. De Zwart-Bloch
Wethouder Amsterdam Wethouder Haarlemmermeer Burgemeester Bussum Burgemeester Blaricum
Commissie Bestuur en Veiligheid De commissie Bestuur en Veiligheid houdt zich bezig met een veelheid aan onderwerpen op het terrein van bestuur, veiligheid en informatiebeleid. In deze commissie zijn drie bestuurders vanuit Noord-Holland vertegenwoordigd. Dhr. Weterings Mw. Oosterop
Burgemeester Haarlemmermeer Burgemeester Graft-De Rijp
6
Mw. Koopmanschap
Burgemeester Diemen
Commissie Europa en Internationaal De commissie Europa en Internationaal houdt zich bezig met diverse thema’s op het gebied van Europese aangelegenheden. Er zijn twee bestuurders uit Noord-Holland lid van deze Commissie. Dhr. Van Zanen Dhr. Van Veldhuizen
Burgemeester Amstelveen Burgemeester Hoorn
Commissie Financiën De commissie Financiën houdt zich bezig met de verschillende aspecten van gemeentefinanciën en belastingen. Actuele onderwerpen zijn bijvoorbeeld de discussie over de omvang van het gemeentelijk belastinggebied, de algemene uitkering uit het gemeentefonds en de sanering van de specifieke uitkeringen. Vanuit Noord-Holland zijn er drie bestuurders vertegenwoordigd in deze commissie. Dhr. Jongmans Mw. Kuiper-Kuijpers Dhr. Nobel
Burgemeester Waterland Wethouder Heemstede Wethouder Haarlemmermeer
Commissie Gezondheid en Welzijn De commissie houdt zich bezig met diverse thema’s op het gebied van gezondheid en welzijn. Vanuit Noord-Holland zijn de volgende bestuurders vertegenwoordigd in de commissie: Mw. Noom Mw. Voermans
Wethouder Zaanstad Wethouder Zeevang
Commissie Milieu en Mobiliteit De commissie Milieu en Mobiliteit houdt zich bezig met de dossiers op het gebied van milieu, mobiliteit en landelijk gebied. Uit Noord-Holland maken drie bestuurders deel uit van de commissie. Dhr. Pols Raadslid Amstelveen Dhr. Wiebes Wethouder Amsterdam Dhr. Taams Wethouder Oostzaan
Commissie Onderwijs, Cultuur en Sport De commissie houdt zich bezig met diverse thema’s op het gebied van onderwijs, cultuur en sport. De commissie bestaat uit de volgende Noord-Hollandse leden: Mw. Vos-Vester Dhr. Nijpels
Raadslid Velsen Burgemeester Opmeer
Commissie Ruimte en Wonen De commissie Ruimte en Wonen houdt zich bezig met de onderwerpen ruimtelijke ordening, water, wonen, bouwen, monumenten en archeologie, lokaal economisch beleid, aanbestedingsbeleid en grondbeleid. Vanuit de provincie Noord-Holland nemen er twee bestuurders deel aan deze commissie. Dhr. Groot Dhr. Verheijen
Wethouder Amstelveen Wethouder Uithoorn
7
Commissie Werk en Inkomen De commissie houdt zich bezig met diverse thema’s op het gebeid van Werk en Inkomen. De belangrijkste onderwerpen zijn: Wet werk en bijstand (WWB: financiering, reïntegratie, bijstandsverlening, rol van de gemeenteraad), armoedebeleid en schuldhulpverlening, educatie, Suwi en Wet sociale werkvoorziening (WSW; modernisering en CAO-WSW). De commissie bestaat uit de volgende Noord-Hollandse leden: Mw. van dam
Wethouder Alkmaar
Subcommissie Decentralisatie Jeugdzorg Gemeenten worden verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Zij willen dat graag doen, maar niet zonder bijbehorend budget en beleidsruimte. Namens de gemeenten onderhandelt de VNG met het kabinet over het bestuursakkoord. Hierin wordt bezien onder welke randvoorwaarden gemeenten eerste overheid worden op het gebied van jeugdzorg. De subcommissie adviseert de VNG politiek, bestuurlijk en inhoudelijk over de decentralisatie van de jeugdzorg. De subcommissie bestaat uit de volgende Noord-Hollandse leden: Dhr. Erol Mw. Noom Dhr. Pijl
Wethouder Beverwijk Wethouder Zaanstad Wethouder Hoorn
Subcommissie Rechtspositie wethouders en raadsleden De VNG vindt het belangrijk dat ook wethouders en raadsleden hun mening kunnen geven over onderwerpen die hen raken en heeft daarom de commissie Rechtspositie wethouders en raadsleden (RWR) in het leven geroepen. De rechtspositie van burgemeesters behoort niet tot het werkterrein van de commissie Rechtspositie wethouders en raadsleden. De VNG adviseert gemeenten wel over de door de minister van BZK vastgestelde rechtspositie van burgemeesters. Het instellingsbesluit van de subcommissie Rechtspositie wethouders en raadsleden omschrijft haar taak als volgt: De commissie dient het bestuur, het dagelijks bestuur en de directie gevraagd en ongevraagd van advies in aangelegenheden betreffende de rechtspositie van wethouders en raadsleden in de ruimste zin. De wijze van samenstelling van de subcommissie RWR wijkt af van de wijze van samenstelling van de andere VNG-commissies. De leden zijn benoemd op voordracht van de bestuurdersverenigingen van de politieke partijen en de Vereniging van Plaatselijke Politieke Groeperingen (VPPG). Vanuit Noord-Holland zijn vertegenwoordigd in de subcommissie: O.R. Wagner
wethouder Heemskerk
Groen Links
E.J. de Groot
raadslid Amsterdam-West PvdA
Mevr. L. Tijhaar
wethouder Huizen
PvdA
E.C. Volkers
raadslid Wieringen
PvdA
A. Jongenelen
raadslid Heerhugowaard
VPPG
Mevr. P. Vosters
raadslid Amstelveen
VPPG
vertegenwoordiging mevr. P.J. Tiel
raadslid Amsterdam-Zuid
8
Subcommissie Water Het waterbeleid komt steeds meer centraal te staan in ruimtelijke vraagstukken. Water op straat, waterkwaliteit, water en ruimte en veiligheid zijn in de gemeentelijke praktijk steeds meer onderwerp van gesprek. Dit is reden voor de VNG om de commissie water in te stellen. De commissie bestaat uit de volgende Noord-Hollandse leden: Dhr Binnendijk Dhr Grondel Mw. Wagenaar-Kroon
2.2
Wethouder Heerhugowaard Wethouder Diemen Wethouder Drechterland
Overleg met de VNG
In het verslagjaar vond twee keer overleg plaats tussen de secretariaten van de provinciale afdelingen en het bureau van de VNG. Doel van deze bijeenkomsten is om de werkwijzen van de verschillende provinciale afdelingen zo goed mogelijk af te stemmen. Daarnaast biedt het gelegenheid om informatie, kennis en ervaringen uit te wisselen. Gedurende de overleggen zijn diverse onderwerpen aan de orde geweest. Te weten: - De stand van zaken van het regeerakkoord - Activiteiten provinciale afdelingen in het kader van de Statenverkiezingen 2011 - De bespreking van de VNG-agenda en Strategie 2011 - Evaluatie VNG-jaarcongres 'Nieuwe Tijden! Nije Tiden!' - Rol provinciale afdelingen en samenwerking met de VNG - De Buitengewone Algemene Ledenvergadering van 12 november 2010 - De provinciale bijeenkomsten over de bestuurlijke toekomst van Nederland - Het contributievoorstel - De invulling van de vacatures voor het bestuur en de commissies - Directieraad het land in - Intergemeentelijk Overleg Vastgoed - Nationaal Ruimtelijk Perspectief Windenergie op land - Dossier Jeugdzorg - Terugkoppeling BO rijk/VNG over de WWB - Praktijkvoorbeelden van en voor gemeenten - Introductie en kennismaking met het College voor Arbeidszaken - VNG Europa Ambtenarennetwerk - Samenwerking Actieprogramma Lokaal Bestuur - Informatie over bijeenkomsten VROM-inspectie voor raadsleden - Rondreis KING - Ruimte en Wonen - ROMnetwerk - Amvb ruimte en provinciale verordeningen - Water (doelmatig waterbeheer, afspraken Unie) - Wonen, stedenbeleid en de rol van de VNG in Krimp - Stand van zaken aanbesteden - GAN Gegevens Autoriteit Natuur en de NDFF Nationale Databank Flora en fauna
9
3
RELATIE PROVINCIE NOORD-HOLLAND
De Noord-Hollandse gemeenten hebben onder andere met elkaar het provinciaal bestuur gemeen. De thema’s die in 2010 in de relatie met de provincie naar voren kwamen lagen vooral in de bestuurlijke sfeer. De rol van de provincie, de bestuurlijke organisatie en interbestuurlijk toezicht zijn onderwerpen die aan de orde zijn geweest. Daarnaast waren er ook regelmatig contacten op het terrein van water. In het verslagjaar zijn er gesprekken gevoerd tussen leden van het college van Gedeputeerde Staten en het bestuur van de VNHG. Met de verantwoordelijke gedeputeerde is afgesproken tot nader overleg over te gaan waneer er actuele onderwerpen zijn die de aandacht van beide partijen vragen. Op ambtelijk niveau is er regelmatig contact tussen beide partijen.
4
RELATIE HOOGHEEMRAADSCHAPPEN
Er vindt twee keer per jaar bestuurlijk overleg tussen de VNHG, het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht, het Hoogheemraadschap van Rijnland en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier plaats, waarbij actuele onderwerpen van gemeenschappelijk belang aan de orde komen. Ambtelijke ondersteuning wordt geboden vanuit het Platvorm Water van de VNHG. Gedurende dit kalenderjaar zijn er diverse onderwerpen aan bod gekomen. Te weten: -
Samenwerking / Doelmatig waterbeheer Samenwerking / Nieuwe samenwerkingsovereenkomst afvalwater Overname stedelijk water Nieuwe keur Bijdrageregeling nieuwe waterambassadeur Bezuinigingen voor gemeenten
Het halfjaarlijkse overleg wordt als vruchtvol en positief ervaren. Indien gemeenten knelpunten ondervinden in de relatie met de waterschappen worden zijn verzocht dit bij het bestuur van de VNHG aan te geven.
4.1
Platform Water
De samenstelling van het Platform Water is per 28 mei 2010 als volgt: Lydia Groot, bestuurlijk portefeuillehoudster Water Mirjam van Schaik, adj. secretaris VNHG
Stede Broec Haarlem
Simon Kuin, voorzitter platform Don Boot, secretaris platform Wim Kok
Heerhugowaard Texel Haarlem
Gert Oerlemans George de Loos Els Lenting Martijn van Bemmelen Kik van Swol Ad Huizing Herman Bode Richard Leijen
Koggenland Den Helder Zaanstad Beverwijk Zaanstad Wijdemeren Enkhuizen Den Helder
10
5
NAAR EEN NIEUWE AGENDAVOERING
Met de ALV van 28 mei 2010 werd met algemene instemming het rapport om te komen tot een nieuwe agendavoering voor de VNHG (Naar een nieuwe agendavoering voor de Vereniging van NoordHollandse Gemeenten) vastgesteld. Dit betekende dat de Vereniging per 1 juni 2010 zou doorgaan als netwerkorganisatie.
5.1
Bijeenkomsten als netwerkorganisatie
Dat de VNHG sinds 1 juni 2010 heeft geopereerd als netwerkorganisatie, betekende niet dat van alle traditionele taken afscheid is genomen. Waar de VNHG nog taken uitoefende in de vertegenwoordigende sfeer zijn inmiddels afgerond. De VNHG heeft geen nieuwe vertegenwoordigende taken naar zich toegetrokken. In plaats daarvan is de VNHG bezig geweest de netwerkrol verder in te vullen. Daarbij stond centraal dat de netwerkactiviteiten moesten gaan over wat er in het lokaal bestuur speelt; actuele problemen die profijt kunnen hebben van een ‘vrije’ toevoeging. Gedurende de bijeenkomsten die georganiseerd zijn in 2010 is getracht een ‘vrije ruimte’ te creëren waar de leden van de vereniging konden worden geïnformeerd en discussiëren zonder vaste rolverdeling, voorgeschreven procedurestappen en vergaderroutine. Een ruimte waar bestuurders hun knelpunten kwijt konden, er verstandige respons op kregen, nieuwe perspectieven aangeboden kregen en de vraagstukken belicht werden vanuit een nieuwe, bredere context.
5.1.1. Bijeenkomst Bestuurlijke Organisatie Nederland Op 22 september 2010 werd in het gemeentehuis van Heemstede in samenwerking met de VNG een bijeenkomst over de Bestuurlijke Organisatie van Nederland georganiseerd. De bijeenkomst vond plaats in het kader van een open debat over de toekomstige bestuurlijke organisatie van Nederland. De bijeenkomst werd geleid door de facilitator, Helmi Huijbregts, senator voor de VVD en waarnemend burgemeester van de gemeente Roosendaal die na afloop van de bijeenkomst rapporteerde aan het bestuur van de VNG en de Buitengewone ledenvergadering op 12 november 2010. Gedurende de bijeenkomst werden de ontwikkelingen rondom de bestuurlijke organisatie van Nederland besproken aan de hand van vijf deelonderwerpen. i. De taken van gemeenten ii. Bestuurskracht van gemeenten iii. Samenwerking tussen gemeenten en samenvoeging van gemeenten iv. Omgang met de huidige financieel-economische ontwikkelingen v. Bestuurlijke drukte
5.1.2. Bijeenkomst ‘Kom kennismaken met KING!’ 8 november 2010 Purmerend Op 8 november organiseerden de VNHG en het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) een middag waarin bestuurders kennis konden maken met KING. De bijeenkomst vond plaats in het gemeentehuis van Purmerend. Naast de burgemeester van Purmerend, de heer Bijl en KING leverde ook de gemeentesecretaris van Heemstede, de heer Van den Berg een inhoudelijke bijdrage aan deze middag. Gedurende de middag stonden diverse onderwerpen centraal. Het verbeteren van dienstverlening, variërend van goede bereikbaarheid van voorzieningen, ouderenzorg, jeugdvoorzieningen, fietspaden, digitale dienstverlening en burgerparticipatie kwamen aan bod.
11
5.1.3. Bijeenkomst Gemeentebestuurders in actie met burgers! Op 18 november 2010 organiseerden de VNHG en In actie met burgers!, deelproject van het Actieprogramma Lokaal Bestuur, een bijeenkomst over burgerparticipatie voor raadsleden, wethouders, burgemeesters, griffiers en gemeentesecretarissen in Noord-Holland waarin nieuwe democratische verhoudingen centraal stonden. Zij werden uitgenodigd een lokale samenwerkingspartner als introducé mee te nemen. Tijdens de bijeenkomst stonden inspiratie, verdieping, discussie en ervaringsuitwisseling rondom het betrekken van burgers centraal. De sprekers van deze avond waren prof. dr. Paul Frissen (hoogleraar Bestuurskunde) en prof. dr. Micha de Winter (hoogleraar Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken). Na prikkelende inleidingen van beide hoogleraren, gingen de aanwezigen met elkaar in gesprek onder leiding van Franc Weerwind, burgemeester Van Velsen en bestuurslid van de VNHG. Na de discussies werden onder het genot van een borrel op de netwerkmarkt met collega-bestuurders praktijkervaringen uitgewisseld.
12
6 6.1
JAARREKENING 2010 en BALANS Financiële ontwikkelingen in het verslagjaar.
De financiële ontwikkelingen wijken enigszins af van die in voorgaande jaren. Het resultaat van de rekening is € 8.042 negatiever dan geraamd. Dat komt voornamelijk door het laten opstellen van de positionpaper ‘Naar een nieuwe agendavoering voor de VNHG’ door het bureau Blaauw van € 12.852. Aan reiskosten is € 2.015 minder uitgegeven dan begroot. De andere baten en lasten wijken niet of nauwelijks af van de begroting.
6.1.1. Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening en de balans Deze jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 Organisaties zonder winststreven. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben. Baten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde. Schulden De schulden worden opgenomen tegen nominale waarde.
13
6.2 Balans per 31 december 2010 Activa
31-12-10
31-12-09
114
3.010
Rabo-rekening courant
22.446
15.248
Rabo-rendementrekening
35.272
33.798
6.000
538
63.832
52.594
Postbank
Debiteuren
Passiva
31-12-10
31-12-09
Eigen Vermogen
40.921
48.964
Crediteuren
22.911
3.630
63.832
52.594
Toelichting balans Activa Liquide middelen
€ 57.832. De saldi op de bankrekeningen bij de Postbank (ING) en de beide Raborekeningen bedragen € 57.832
Debiteuren
€ 6.000. Er zijn een aantal gemeenten die hun bijdrage voor het jaar 2010 nog dienen over te maken.
Passiva Eigen vermogen
€ 40.921. Het eigen vermogen is afgenomen met € 8.042, het resultaat van 2010.
Crediteuren
€ 22.911. De facturen van de gemeente Haarlem: € 19.000 secretariaatskosten (o.b.v. een dienstverleningsovereenkomst), € 3.711 vergaderkosten en € 200 overige kosten moeten nog worden betaald.
14
6.3 Rekening van baten en lasten 2010 Baten
Rekening 2009
Rekening 2010
Begroting 2010
Contributies Bijdrage VNG Rente Diversen
37.048 9.045 1.329
36.033 9.045 1.474 0
37.559 9.045 1.200 0
Totaal Baten
47.422
46.552
47.804
39.942 580 1.924 26 7.563 576
32.946 16.563 200 0 4.885 0 0 0
Lasten Secretariaatskosten Vergaderkosten Representatiekosten Registratie Verenigingsregister Reis- en Verblijfskosten Archiefkosten Aansluiting Gemnet Aansluiting VNG-Website Diversen Totaal Lasten
1.119 51.731
54.594
37.000 1.400 1.600 27 6.900 500 0 200 100 47.727
Tekort t.l.v. eigen vermogen
4.309
8.042
-77
Toelichting rekening van baten en lasten Baten Contributies
€ 36.033. Door het samengaan van enkele gemeente zijn de opbrengsten lager dan verwacht.
Bijdrage VNG
€ 9.045. De bijdrage is conform de begroting en gelijk aan 2009.
Rente
€ 1.474. Dit betreft opbrengsten op de Rabo-rendementrekening.
Lasten Secretariaatskosten
€ 32.946. In het eerste half jaar zijn de secretariaatswerkzaamheden uitgevoerd door de vorige adjunct-secretaris. Hij heeft daar een vergoeding van € 2.090 per maand voor ontvangen. Daarnaast is er ook zes keer een onkostenvergoeding betaald. Het tweede half jaar is het secretariaat overgenomen door de gemeente Haarlem. De loonkosten voor de nieuwe adjunct-secretaris bedroegen € 19.000. De kosten zijn door de wisseling € 4.054 lager geworden.
Vergaderkosten
€ 16.563. Door bureau Blaauw is een Positionpaper opgesteld voor de vereniging. De kosten hiervan bedroegen € 12.852 en zijn ten laste van deze post gebracht.
Reis- en Verblijfskosten € 4.885. De vorige adjunct-secretaris ontving een reiskostenvergoeding. Dit is een vergoeding van € 0.38 per kilometer.
15
Verslag van de 98ste Algemene Ledenvergadering van de Vereniging van Noord-Hollandse Gemeenten (VNHG), gehouden op 28 mei 2010 in de Philharmonie te Haarlem
Opmerking [EG1]: Helaas heb ik geen inzicht in de aanwezigen.
AANWEZIG Blijkens ingeleverde verklaringen ex art. 39 van de Statuten van de Vereniging en andere kennisgevingen zijn vertegenwoordigers aanwezig van de deelnemende gemeenten. Namens het dagelijks bestuur: de heer B.B. Schneiders (voorzitter, burgemeester Haarlem), de heer P.C. Tange (vicevoorzitter, burgemeester Wormerland), de heer mr. W. van den Berg (secretaris/penningmeester, secretaris Heemstede), de heer A.P.A. Koolen (griffier Alkmaar), mevrouw A.A.C. Groot (wethouder Stede Broec), mevrouw ir. A.V. Baerveldt (wethouder Velsen), mevrouw mr. M. Plantinga (secretaris Bussum), de heer F.M. Weerwind (burgemeester Velsen), de heer A. van Dijk (wethouder Haarlemmermeer) en de heer F.R. van Lang (adjunct-secretaris VNHG). Voorts zijn aanwezig: de heer mr. R.J.J.M. Pans (voorzitter directieraad VNG), mevrouw T. Steenbergen (Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen, Noord-Holland), mevrouw E. Tonkens (bijzonder hoogleraar Actief Burgerschap bij de afdeling Sociologie en Antropologie van de Universiteit van Amsterdam) Verslaglegging: mevrouw E.A. van der Giessen (Extern Support)
WELKOMSTWOORD De voorzitter, de heer Schneiders (burgemeester van Haarlem), heet alle aanwezigen hartelijk welkom bij de 98ste jaarvergadering van de VNHG. Hierbij merkt hij op dat over 2 jaar, bij in stand blijven van de VNHG, de vereniging 100 jaar bestaat en doet hij de suggestie om te kijken naar mogelijkheden om het VNG-congres in Noord-Holland te laten plaatsvinden. De voorzitter heet de heer Pans (voorzitter van de VNG directieraad) speciaal welkom om nadere toelichting te geven op de VNG-resolutie. De VNG-resolutie zal aansluitend aan het huishoudelijke deel van de vergadering aan de orde komen. Het zal een opiniërende discussie zijn en niet besluitvormend. De VNG-resolutie houdt grote structuurwijzigingen in in de taken van de verschillende overheden (waterschappen, provincies, gemeenten). De voorzitter geeft aan dat door de druk van bezuinigingen alles ‘vloeibaar’ lijkt te worden. Aansluitend komt tijdens deze vergadering aan de orde de agendavoering voor de VNHG met als vraagstelling welke toegevoegde waarde de VNHG heeft voor de Noord-Hollandse gemeenten. De voorzitter geeft aan dat het bestuurlijke landschap de afgelopen 98 jaar is veranderd en dat hij van gedachten wil wisselen over de vorm van de vereniging.
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
1
Het volgende punt dat aan de orde komt is dat de houdbaarheid van een bestuursmodel als vertegenwoordiging van de democratie gebaseerd is op vertrouwen en het vertrouwen in politici is falende. Vertrouwen is een belangrijk bindmiddel. Mevrouw Evelien Tonkens, buitengewoon hoogleraar Actief Burgerschap bij de afdeling Sociologie en Antropologie van de Universiteit van Amsterdam, zal over het thema relatie burger – bestuur een inleiding houden en met de aanwezigen hierover van gedachten wisselen. De voorzitter merkt als gastheer en burgemeester van gemeente Haarlem op dat Haarleem als stad meer dan 750 jaar bestaat en ook onderhevig is aan verandering. Haarlem gaat door, desnoods als deelgemeente van regio Kennemerland en mogelijk als centrumstad met een aantal buurtgemeenten. Met een glimlach merkt hij op dan wel te willen solliciteren naar de functie van stadsvoorzitter. De afgelopen jaren is hard gewerkt aan de stad en nu worden de vruchten geplukt; cultureel, winkels, horeca, grote evenementen en dat alles in een decor van een historische binnenstad. De voorzitter vindt dat een goede combinatie. Het gaat goed met Haarlem; er zijn veel bezoekers in de weekenden en er is drukte op de woningmarkt. Haarlem is vaak de beste winkelstad van Nederland en werd vorig jaar de meest gastvrije stad van Nederland genoemd. Ook is het best geherstructureerde bedrijventerrein van Nederland in Haarlem in het zonnetje gezet door minister Van der Hoeven (Economische Zaken). De gemeente houdt een recessie monitor bij en de stad heeft ook last van de crisis, maar als stad iets minder gevoelig voor economische schommelingen. Aansluitend merkt hij op dat marktpartijen het grotendeels wel laten afweten en dat de gemeente zich nu richt op het anders inschalen en invullen van projecten. De voorzitter sluit af met de opmerking dat hij het geweldig vindt om bestuurder te zijn van de stad Haarlem en dat de aanwezigen deze stad tijdens het middagprogramma kunnen bewonderen door een wandeling of per boot. De nieuwe wethouders en de griffier zijn ook aanwezig en zullen de voorzitter vertegenwoordigen bij de afsluitende borrel. Aanvullend merkt hij nog op dat de huidige website van Haarlem binnenkort zal worden vervangen door een meer interessante website.
HUISHOUDELIJKE VERGADERING 1.
Opening De voorzitter opent het huishoudelijke deel van de vergadering.
2.
Ingekomen stukken en mededelingen De ingekomen stukken worden voor kennisgeving aangenomen. Er zijn geen mededelingen.
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
2
3.
Verslag van Algemene Ledenvergadering, gehouden op vrijdag 29 mei 2009 op het eiland Texel Het verslag wordt zonder wijzigingen of opmerkingen vastgesteld.
4.
Jaarverslag van de Vereniging 2009 Met algemene instemming wordt het jaarverslag 2009 van de VNHG aangenomen. Verslagen van vertegenwoordigers van de Vereniging in commissies, instellingen en werkgroepen over 2009 Met algemene instemming worden de verslagen van vertegenwoordigers van de Vereniging in commissies, instellingen en werkgroepen over 2009 aangenomen.
5.
Verslag van de Kas- en Rekeningscommissie, goedkeuring van de exploitatierekening 2009 en de Balans per 31 december 2009 van de Vereniging en vaststelling begroting 2011 van de Vereniging De voorzitter van de Kas- en Rekeningscommissie, de heer Huisman (secretaris Haarlemmerliede en Spaarnwoude) geeft nadere toelichting. De heer Huisman geeft aan dat de exploitatierekening en de balans in overeenstemming zijn met de werkelijkheid. De commissie adviseert dan ook decharge te verlenen aan het bestuur. De exploitatierekening en balans 2009 worden met algemene instemming goedgekeurd en aan het bestuur wordt decharge verleend. De begroting 2011 wordt met algemene instemming vastgesteld.
6.
Benoeming van de leden van de Kas- en Rekeningscommissie (2010), alsmede (her)benoeming van een tweetal bestuursleden Met algemene instemming worden de huidige leden van de Kas- en Rekeningcommissie herbenoemt, de heren Huisman en Swellengrebel. De heer Brouwer (secretaris Graft-De Rijp) zal de vacature invullen en wordt dan ook met algemene instemming benoemd tot lid van de Kas- en Rekeningscommissie. Tevens worden met algemene instemming mevrouw Noom (wethouder Zaanstad) benoemd en mevrouw Groot herbenoemd tot bestuurslid van de VNHG. De heer Van Dijk, aftredend lid, wordt bedankt voor zijn activiteiten en inzet.
7.
Informatie over een aantal actuele zaken door de portefeuillehouders
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
3
Van dit agendapunt wordt geen gebruik gemaakt. 8.
Rondvraag en sluiting van de huishoudelijke vergadering Er is geen rondvraag. De voorzitter sluit het huishoudelijke gedeelte van de vergadering om 10.33 uur.
OPINIËRENDE DISCUSSIE TEN AANZIEN VAN DE VNG-RESOLUTIE De voorzitter nodigt de heer Pans uit voor nadere toelichting op de VNG-resolutie en nodigt de aanwezigen uit om vervolgens met de heer Pans van gedachten te wisselen over de resolutie. De heer Pans geeft aan dat de gemeenten in april een resolutie toegestuurd hebben gekregen. De resolutie gaat over meer dan alleen de bestuurlijke organisatie. De VNG heeft een analyse gemaakt van de 20 heroverwegingsrapporten en heeft vervolgens de analyse toegestuurd aan de gemeenten. Gekeken moet worden wat de ambitie van de VNG is. Daarnaast moet de VNG zich oriënteren hoe verder met het gemeentefonds. De afspraken zijn gemaakt tot en met 2011 en daarna is het een PM-post. Het derde punt dat aan de orde is, is hoe de VNG aankijkt tegen de bestuurlijke organisatie. De overheid moet beter en efficiënter worden georganiseerd en meer ruimte bieden aan de burger. Er komen grote bezuinigingen af op de Nederlandse burger en de burger verliest vertrouwen in de overheid. Betreffende het eerste punt aangaande de ambitie van de VNG ligt er een voorstel voor, waarbij de vereniging zich richt op inhoudelijke taken c.q. beleidsterreinen, zoals decentralisatie, jeugdbeleid, AWBZ en werk&inkomen. Er ligt een opgave voor de komende jaren om mensen uit de uitkeringen te houden, waarbij de lokale verankering moet zijn gewaarborgd. Ook is de organisatie van de politie een punt van aandacht. Het is belangrijk dat de gemeenten zich uitspreken over de ambitie die ze willen en onder welke voorwaarden (financieel, tijdsplanning, formatie, beleidsvrijheid) gemeenten welke taken op zich kunnen en willen nemen. De ontwikkeling is dat gemeenten de enige overheid worden op het sociale vlak. Aangaande het tweede punt betreffende het gemeentefonds is er nog veel onduidelijkheid. Er wordt gesproken over een bedrag van € 1,7 miljard. Dit betreft een onevenredige bezuiniging; ongeacht welke berekening hier op wordt losgelaten. Het CPB geeft aan dat een evenredige korting niet meer dan € 800 miljoen kan zijn. Alle verkiezingsprogramma’s bevatten grotere bezuinigingen, dus meer dan € 800 miljoen. Er wordt in die programma’s ingezet op onevenredige kortingen. De VNG wil terug naar een evenredigheidssysteem. Het derde punt aangaande de bestuurlijke organisatie is omstreden. Het bestuur van de VNG heeft afgewogen om af te wachten wat de rijksoverheid van plan is of actief in te zetten met een eigen opvatting over de structuur. Het bestuur heeft gekozen voor een actieve rol, wetende dat de gemeenten er verschillend over denken. De uitgangspunten zijn onder andere meer ruimte voor de
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
4
burger, meer vertrouwen verwerven en afbouw bestuur. De bestuurlijke organisatie is een lastig onderwerp. Het bestuur van de VNG heeft 3 modellen geschetst als 3 wegen waarlangs tot verbetering kan worden gekomen. Een uitgangspunt bij de modellen is een maximaal aantal bestuurslagen van 3; Europa, nationaal en decentraal. De gedachte hierbij is fuseren van lagen en opnieuw indelen en daarnaast nieuwe verbanden leggen en regionale uitvoeringsdiensten instellen. Model 1 houdt in doorgaan zoals nu en geleidelijke gemeentelijke herindeling, provincie behouden zoals deze nu is en met nadruk op de samenwerkingsverbanden. Het 2e model betreft regionalisering en het 3e model houdt in regiogemeenten (gemeentelijke schaal wordt regioschaal) en door de nadruk op buurt- en wijkniveau krijgen de regio’s meer ruimte om zelf te doen. In de resolutie wordt aangegeven dat er dan op lange termijn 3 bestuurslagen zijn: Europa, nationaal en decentraal (regionalisering). De discussie is kort nadat de gemeenteraden geïnstalleerd zijn ontstaan en de VNG stelde voor om tijdens de komende ledenvergadering het onderwerp bestuurlijke organisatie te agenderen. De VNG wil er meer tijd voor nemen en stelt nu voor om de komende ledenvergadering alleen een discussie te laten plaatsvinden en geen besluitvorming. Voorgesteld zal worden om in het najaar een bijzondere ledenvergadering te organiseren, na de uitkomst van de verkiezingen en kabinetsformatie, en in volle omvang de discussie te voeren, zodat er een duidelijke visie ligt en een goede besluitvorming kan plaatsvinden. De VNG zal in aansluiting op de resolutie naar alle gemeenten een brief sturen met deze toelichting. Vanuit de leden komen de volgende vragen en opmerkingen. − In het algemeen spreken de leden hun complimenten uit voor de inzet vanuit de VNG. − De voorzitter vraagt, ervan uitgaande dat de drie modellen zijn berekend, welk model het meest realistisch is. Hij geeft aan dat het verstandig is om de leiding te nemen in de structuur, voordat andere beslissen. − Mevrouw Keijzer (wethouder Purmerend) merkt op dat bij de decentralisatie ook belangrijk is dat de verantwoordelijkheden worden neergelegd daar waar nodig en de eisen die opgelegd zijn aan rapportages duidelijk zijn en aan wie er verantwoording moet worden afgelegd. Nu is het zo dat naast de verantwoording bij gemeenten en inspecties ook regelmatig de centrale overheid (minister) vraagt om rapportage van de afrekenbare doelstellingen. Ze pleit voor bij decentralisatie te bewerkstelligen dat de verantwoordelijkheden ook daadwerkelijk worden gedecentraliseerd. − Daarnaast merkt mevrouw Keijzer op uit eigen ervaring dat de taken van de Waterschappen, in verband met het hoog technische gehalte en de grensoverschrijdende karakter, beter bij de provincies kunnen worden ondergebracht dan bij de gemeenten. − De heer Nijpels (burgemeester Opmeer) merkt op dat is afgesproken dat alle gemeentes moedoen aan ‘Waar staat je gemeente’. De resolutie is in lijn met de weg die gemeente Opmeer is ingegaan het afgelopen jaar. Het is een kleine gemeente die moet waar maken dat de burger dicht bij het bestuur en andersom staat. Een intensieve samenwerking of bestuurlijk samengaan is aan de gemeente zelf. In het artikel in de Volkskrant werd verwezen naar de resolutie en dat er 30 eenheden gevormd zouden worden. Om uiteindelijk het vertrouwen van burger in bestuur terug te winnen ligt er nu een VNG-resolutie. Hij geeft aan dat het jammer is dat er tevens een financiële kwestie aan ten grondslag ligt, maar de
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
5
−
−
−
−
resolutie zal zijn werk moeten doen. Hij adviseert enige terughoudend naar de media in deze. De geleidelijke weg (model 1) zou mooi zijn, volgens de heer Litjens (burgemeester Aalsmeer), ook om het vertrouwen van de burger weer terug te winnen. De geleidelijke weg kost tijd en lijkt op uitstel. Het is goed om na te denken over de structuren, maar er moet nu een stap worden gezet. Daarnaast merkt hij op dat de heer Pans zojuist aangaf dat uit de ambtelijke organisatie winst te behalen valt en niet uit het bestuurlijke deel. De heer Litjens doet een oproep om in dit kader niet te gemakkelijk voorbij te gaan aan het vertrouwen van de burger en daarbij is het belangrijk om het aantal bestuurders ook terug te brengen. De heer Botter (wethouder Heemstede) vraagt vanuit welke rol (bijv. belangenbehartiger voor gemeentes) het voorstel van de VNG wordt gedaan. In deze informeert hij of de VNG voldoende op de hoogte is van wat er regionaal speelt. Hij noemt hierbij als voorbeeld dat er een brief aan de Provinciale Staten gestuurd is met daarin vermeld dat er bij de provincies € 65 miljoen moet worden bezuinigd op sociale en culturele aspecten en de verwachting is dat de middelen dus terugtreden vanuit de provincie op het terrein van gemeenten. De heer Bruijn (burgemeester Haarlemmerliede en Spaarnwoude) zegt het een verstandige keuze te vinden van de VNG om met een resolutie te komen en dat daar eerst over gediscussieerd kan worden en niet gelijk besluitvormend aan de orde is. De discussie binnen de VNG heeft nog niet tot standpunten geleid en de heer Bruijn verzoekt de VNG om mogelijkheden te creëren om het proces zo te laten plaatsvinden dat er een gezamenlijk standpunt kan worden ingenomen. Mevrouw Kuiper (wethouder Heemstede) informeert naar de besparing van 5% binnen de VNG en de contributievaststelling voor 2011.
De heer Pans reageert op de vragen en opmerkingen. − Er zijn verschillende berekeningen, maar de verwachting is dat bij een sterke decentrale overheid er een kleine centrale overheid nodig is. Bij sterke regionale overheid of gemeentelijke overheid kunnen de kosten 10% worden gereduceerd. De reductie vindt dan voornamelijk plaats bij de inspecties, aangezien bij een eigen verantwoordelijkheid er weinig te controleren is. Ook is reductie mogelijk door op verschillende terreinen op decentraal niveau meer samen te werken. De reductie is dan niet zo zeer op het bestuurlijke vlak, maar meer binnen de ambtelijke organisatie. Er zal naar verwachting zo’n € 20 miljard reductie moeten plaatsvinden en dat kan niet alleen worden afgewenteld op de burger. − Voor wat betreft het leggen van de verantwoordelijkheden daar waar door decentralisatie de taak ligt, geeft de heer Pans aan het ermee eens te zijn. Er zijn bureaus ingehuurd om alle monitors (het zijn er veel) in kaart te brengen. Het gaat om het horizontale toezicht, waarbij er een goede tool moet komen, zoals ‘Waar staat je gemeente’. Alle informatie staat dan op één website. − Betreffende de Waterschappen meldt hij dat als de Waterschappen als bedrijf hun werk moeten kunnen blijven doen. Er is veel kennis aanwezig en het bestuurlijke deel kan worden ondergebracht bij provincies, aldus de provincies. In een gesprek met de Unie van Waterschappen kwam naar voren dat ze qua besparing op het waterketen kunnen samenwerken met gemeentes, onder andere op punten als het innen van heffingen. Het
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
6
− −
−
−
−
−
−
grensoverschrijdende karakter van de Waterschappen is ook grensoverschrijdend bij de provincies. De landelijke politiek geeft de voorkeur aan het onderbrengen van het bestuur bij provincies. Met betrekking tot ‘Waar staat je gemeente’ geeft de heer Pans aan dat niet alle gemeentes mee doen. Vervolgens geeft hij aan dat de data die de journalist in het artikel heeft gebruikt, zelf heeft vermeld zonder dat dat door de VNG is genoemd. De heer Pans herkent het getal niet. Kijkend naar het vergaande model (2); daar is sprake van grote entiteiten waarbij provincies en samenwerkingsverbanden moeten worden samen gebracht. Het is een beeld op langere termijn, maar het kan een ambitie zijn. Het is duidelijk naar de landelijke overheid om aan te geven wat de VNG wel of niet wil. De heer Pans geeft aan dat er naast de ambtelijke organisatie ook gekeken wordt naar het aantal bestuurders. Reductie van het aantal bestuurders levert op termijn minder op dan reductie bij de ambtelijke organisatie, maar het gebaar en de werkwijze hebben de aandacht. De VNG heeft het voorstel geschreven vanuit een belangenbehartiging en wil het goed regelen. Afwachten is ook een optie, maar de VNG heeft ervoor gekozen om met de leden in debat te gaan en te kijken wat er uiteindelijk uitkomt. Ooit is ook gesproken over een verdere opschaling van gemeenten, maar dat is niet uitgewerkt in een model. Het is begrijpelijk dat provincies op het terrein van gemeenten gaan bezuinigen, aangezien de landelijke overheid bezuinigt op het provinciefonds en dat werkt vanuit de provincie door op de gemeenten. De voorzieningen vanuit de provincie moeten behouden blijven, dus wordt op andere plaatsen ruw bezuinigd en vindt herverdeling plaats. De behandeling binnen gemeenten van de VNG-resolutie is vertraagd op gang gekomen en de VNG heeft enkele moties en amendementen ontvangen vanuit de gemeenten. Er is verdeeld op gereageerd en daaruit blijkt dat er meer tijd voor nodig is. Voor wat betreft de VNG-contributie meldt de heer Pans dat er na het weekend een brief zal worden verstuurd, met daarin opgenomen toelichting op de contributieberekening 2011. Volgens de methodiek die is afgesproken zou de contributie 4% moeten worden verhoogd. Dit vindt de VNG niet verantwoord op dit moment. Aansluitend merkt hij op dat de VNG de leden de afgelopen jaren niet heeft geconfronteerd met forse tegenvallers, maar deze zelf heeft opgevangen. Over 2012 ontstaat een nieuwe discussie over de contributie in een nieuw financieel kader. Dit hangt samen met wat de landelijke overheid over het gemeentefonds beslist. De VNG sluit zich aan op wat er bij de gemeenten speelt.
De voorzitter bedankt de heer Pans voor zijn gedegen toelichting.
BESPREKING RAPPORT, HOUDENDE EEN NIEUWE AGENDAVOERING VOOR DE VNHG De voorzitter geeft een korte toelichting op het onderwerp. In 1912 is de VNG opgericht en de vertegenwoordigende taak van toen bestaat niet meer. De taakstelling is veranderd. De VNHG is een onderafdeling van VNG en dat zal de VNHG ook blijven, maar de VNHG zal wel standpunten moeten innemen. Het voorstel is om de VNHG te laten voortbestaan als netwerkorganisatie met dergelijke
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
7
bijeenkomsten zoals de huidige vergadering over actualiteiten en kleine groepen die over bepaalde onderwerpen bijeenkomen. De voorzitter geeft als voorbeeld een bijeenkomst voor startende wethouders met een gericht onderwerp. Die bijeenkomsten zijn flexibel in te vullen. Vanuit de leden komen de volgende vragen en opmerkingen. − Mevrouw Keijzer (wethouder Purmerend) geeft aan dat de VNHG een vereniging is, eigenlijk een vertegenwoordigingsorgaan. Ze vraagt of de VNHG dat blijft. Daarnaast geeft ze aan dat de VNHG en VNG een netwerkorganisatie is met een denktankfunctie. Het is goed dat de praktijk op papier is gezet en ze geeft aan zich hierin te kunnen vinden. − De heer Van Dijk (secretaris Zijpe) zegt dat in zijn college gesproken is over het voorstel. De gemeenten hebben te maken met de praktijk van alle dag. De praktijk in gemeenten NoordHolland Noord verschilt met de gemeenten in het westen van Noord-Holland. Hij geeft aan zich af te vragen waarom de netwerkorganisatie in stand moet worden gehouden. Er zijn veel netwerkorganisaties. In het kader van de bestuurlijke toekomst en vermindering van bestuurlijke druk stelt hij dan ook voor om een actie op te zetten voor het opheffen van een dergelijke instantie. − De vertegenwoordiger van Beemster zegt in het document de doelstellingen van de netwerkorganisatie te missen. De voorzitter reageert op de vragen en opmerkingen. − De vereniging is niet per definitie een vertegenwoordigingsorgaan; dit is afhankelijk van de statuten. De voorzitter geeft aan dat het steunen van een dergelijke brief zoals die van Heemstede (kortgeleden heeft dit gespeeld) niet meer zal voorkomen en ook niet de taak is van de VNHG. De VNHG heeft niet de pretentie om alle gemeenten te vertegenwoordigen. Het gaat om gezamenlijk standpunten innemen. − De gemeenten zijn vrij om lid te zijn van de vereniging en in een andere vorm met andere gemeenten van gedachten te wisselen. Een netwerkorganisatie kan nuttig zijn en dat moet in de praktijk worden aangetoond. De voorzitter vindt het jammer om als vereniging uit elkaar te vallen en stelt dan ook voor om de opzet van de netwerkorganisatie over twee jaar te evalueren. − De voorwaarden die de VNG stelt aan de vereniging is een platform te zijn voor informatieuitwisseling. Het faciliteren door VNHG van vraagstukken vanuit VNG zal blijven. Concreet zal het bestuur met voorstellen komen van onderwerpen ter bespreking. De onderwerpen van vandaag zijn goede voorbeelden (resolutie, ontwikkeling openbaar bestuur, relatie burgerbestuur). Er kunnen sprekers worden uitgenodigd voor het (in)leiden van de discussies. Met algemene instemming wordt het rapport om te komen tot een nieuwe agendavoering voor de VNHG (Naar een nieuwe agendavoering voor de Vereniging van Noord-Hollandse Gemeenten) vastgesteld. Met ingang van heden treedt de nieuwe agendavoering in werking. Het voorstel om de nieuwe opzet te evalueren in het jaar van het 100-jarig bestaan van de vereniging wordt met algemene instemming aangenomen.
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
8
DISCUSSIE THEMA RELATIE BURGER – BESTUUR ONDER LEIDING VAN MEVROUW E. TONKENS, BIJZONDER HOOGLERAAR ACTIEF BURGERSCHAP BIJ DE AFDELING SOCIOLOGIE EN ANTROPOLOGIE VAN DE UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM De voorzitter introduceert mevrouw Tonkens en heet haar van harte welkom. Het bestuur kan niet functioneren zonder het vertrouwen in de samenleving van burgers. Mevrouw Tonkens schrijft hier vaak over in haar wekelijkse kolom in de Volkskrant. Mevrouw Tonkens spreekt aan de hand van een PowerPoint- presentatie ‘Spugen op kleine leiders, verlangen naar de grote leider’ (titel van haar nieuwe boek) en geeft nadere toelichting op het onderwerp Vertrouwen en gezag in crisis. Nadere informatie over het onderwerp is via haar website te verkrijgen, www.actiefburgerschap.nl. De verhouding tussen burgers en politiek/bestuur is uit het lood en dat heeft te maken met 4 aspecten: gezag, vertrouwen (zinsverlies), respect en solidariteit. Er is een beleid voor het activeren van burgers, maar dit heeft niet veel zin als de brede context ontbreekt. Het beleid is gericht op het stimuleren van burgers, burgerinitiatieven, meer betrokkenheid van burgers bij dagelijks beleid van gemeente en wijken. Dit is zinvol, maar hierbij moet rekening gehouden worden met een bepaalde maatschappelijke context daar omheen die de burgerparticipatie in meer of mindere mate nuttig maakt. Gezag en autoriteit in crisis: Veel mensen verlangen naar een grote leider maar spugen op kleine leiders. Een voorbeeld hiervan is dat de agressie jegens de kleine leiders (buschauffeurs, ambulancepersoneel, etc.). Er is een verplatting van de democratie (verwarring over plaats van gezag en autoriteit in de democratie, burgerschap = regeren en geregeerd worden, gezag tijdelijk en voorwaardelijk, rollenspel/rolwisselingen) ontstaan, iedereen is een beetje de baas, en dat leidt tot chaos en agressie. Dit moet eerst in het lood worden gekregen om ontsporingen te voorkomen. Vertrouwen in crisis: De vertrouwenscrisis betreft zowel vertouwen op de democratie als vertrouwen in de burgers. 94% van de kiezers wantrouwt parlement, 69% wantrouwt medeburgers (bron Telegraaf, 26-022010) De wetenschap is ook verdacht: vaccinaties, klimaatopwarming. Er is opstand van de professionals tegen overdreven verantwoordingsplicht (zorg en onderwijs en openbaar bestuur) Politici en ambtenaren klagen over verwende wispelturige, irrationele burgers (bron Paul Frissen, Aristocratisch politiek) Zelfs bedrijfsleven wordt gewantrouwd, eigenbelang leidt niet tot algemeen belang. Allermeest gewantrouwd: de altruïst Oorzaken van vertrouwenscrisis − Met gezag is vertrouwen afgebroken
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
9
−
− − −
Meer transparantie leidt tot meer wantrouwen (is bedoeld als democratische controle, gezond wantrouwen, maar kan uit de hand lopen); in opkomst gekomen afgelopen 20 jaar, maar lijkt omgekeerd te werken, half gezien Gevoelens van uitsluiting leidt tot wantrouwen (falend zelfvertrouwen, complottheorieën) Falend zelfvertrouwen leidt tot wantrouwen Vertrouw op wantrouwen
25 jaar neoliberalisme: het is een omarmde manier van denken, behalve door SP - Burgerschap: autonomie en eigen verantwoordelijkheid - Liberalisme: ultieme doel is vergroten van individuele vrijheid niet verwarren met - Neoliberalisme: de vrije (Frank Anker Smit) markt is de enige garantie van vrijheid, en alles wat deze markt probeert te reguleren is verdacht/verkeerd - Boodschap: het enige ware belang is het eigenbelang (publiek belang = hypocrisie, ergste zonde = hypodrisie) (voorbeeld ambulance, dat publieke belang, goed voor allen) - Neoliberaal wantrouwen creëert zijn eigen waarheid - Wantrouwen: hoge transactiekosten Vertrouwen in crisis Vertrouwen, kortom tegenbeeld van wat afgelopen decennia dominant was: 20 jaar dominant: autonomie keiharde garanties eigenbelang individuele ongebondenheid afrekenen/transparantie
vertrouwen: overgave van afhankelijkheid erkenning risico’s publieke belang, belang van derden deelgenoot zijn aanspreekbaarheid
Thema’s waarom vertrouwen zo belangrijk is, vertrouwen herstellen aan de hand van de 5 punten. Burgers vervolgens weer zelfredzaam laten zijn. Herstel vertrouwen: Vertrouwen als default-mode, wantrouwen gedoseerd. Vertrouwen is een daad, geen mechanisme Herwaardering naïviteit; vertrouwen is een daad Leren om vertrouwen opnieuw een plaats te geven binnen democratische verhoudingen. - Politiek: meedoen - Wetenschap realistischer voorstelling van wat wetenschap is - Economie: maatschappelijk verantwoord ondernemen Opnieuw leren discussiëren: een einde aan het respectvolle relativisme (in onderzoek mensen goed kunnen onder mom van respect elkaar vermijden, jou mening mijn menig, respecteren en verder gaan, weinig in staat om over meningsverschillen vreedzaam ruzie maken). In democratie armoedig hoe met elkaar omgaan. Geen verbale middelen dan stap naar agressie klein. Her-erkening van het reëel bestaande altruïsme
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
10
Relatie burger – overheid: combinatie nabijheid en aanspreekbaarheid - Aanspreken is niet hetzelfde als afrekening - Geen blind vertrouwen Zinsverlies Onze levens krijgen niet langer zin door deel uit te maken meer van een groter verhaal (normatieve instituties, zijn normatief armoedig, in actie tegen overlast) veiligheid is een soort gemeenschappelijkheid hebben, bang voor criminaliteit, angst wordt dan een binding. - Afzijdigheid - Angst als collectie binding (samen bang voor criminaliteit) - Consumptie als zinsherstel (vitalistische levensstijl) Reëel bestaand altruïsme onderschat: (Altruïstisch overschot) - Middag helpen maakt gelukkiger dan middag winkelen - Liever helpen dan geholpen worden (L. Linders: De betekenis van nabijheid) - Overaanbod van mentoren, leden denktank sociale cohesie - Weerkaatst plezier onderschat (Tonkens ea: Op zoek naar weerkaatst plezier) - Vrijwilligers gezonder en gelukkiger (Wilson) - Werken in openbaar bestuur, zorg of onderwijs mede als altruïsme - Altruïsme kan wel kapot Respect en solidariteit Zoek de overeenkomsten - Respect, man! - Werk, geld en toch boos - Run op de gymnasia - Excellent als ondergrens - Depressie-epidemie - Topinkomens Overeenkomst: hebben allen te maken met het meritocratisch ideaal Meritocratie = Sociaal economisch positie wordt niet langer bepaald door groepskenmerken (klasse etniciteit en sekse), maar uitsluitend door individuele verdienste Macht is in handen van degenen met de beste mix van talent en inspanning Permanente competitie: iedereen vergeleken Dus run op gymnasia, iedereen wil bij top horen. Excellent is dan ondergrens Meritocratie: een onomstreden ideaal Sociaal: rechtvaardig en eerlijk: emancipatie door gelijke kansen Economisch: optimaal gebruik van talenten, de juiste man op juiste plaats = algemeen belang Politiek verenigt, links is verheffen en rechts eerlijke competitie
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
11
Verre van gerealiseerd: maar tendens is wel in die richting. Met de opkomst van meritocratie, groeit ook probleem van zelfrespect of verliezers en afnemende solidariteit van de winnaars. Meer competitie (zeker in onderwijs), iedere wedstrijd 1 winnaar, ongelooflijk veel mensen kansen gehad maar niet succesvol. Met meritocratie is dit gecreëerd. Het is minder makkelijk om te zeggen niet de kans te hebben gekregen. Gevolg is ontevredenheid. Keerzijde: (zelf)respect en solidariteit Winnaars vinden dat ze privileges verdienen (socioloog Michael Young, 1958-2034 p. 106). Winnaars vinden ook dat verdiensten ook werkelijk aan hun zelf te danken is (topinkomens), terwijl verliezers niet meer mogen klagen (boos en verongelijkt, respect man). Ondermijning zelfrespect leidt tot rancune. Voor laagopgeleide mannen versterkt door feminisering arbeidsmarkt. Herstel (zelf)respect en solidariteit Tegen erosie zelfrespect naar aidocratie (samenleving waarin iedereen gelijke toegang heeft tot bronnen van (zelf)respect) Aidos = zelf respect (in Grieks) door verdienste te pluraliseren (verdienste, meer soorten erkennen) Begrenzen (prestatie op arbeidsmarkt niet bepalend voor toegang tot politieke macht, onderwijs Relativeren (verdienste is niet alles) Tenslotte wat dus te doen - Gezag als rollenspel (burgerschap regeren) - Herstel vertrouwen - Tegen angstcultuur (grote verhalen, kleine stappen) - Altruïstisch overschot erkennen en aanboren - Naar een aidocratie - Verticale banden herstellen op niet-vernederende wijze …. De voorzitter bedankt mevrouw Tonkens voor het glasheldere verhaal en de analytische manier waarop zij aangeeft wat er in de samenleving aan de hand is en doorkijkjes geeft naar oplossingen. Vanuit de leden komen de volgende vragen en opmerkingen. − Opgemerkt wordt dat de media in het verhaal wordt gemist. De media draagt ook bij aan de vertrouwenscrisis door met berichten veel de nadruk te leggen op incidenten. − De heer Botter (wethouder Heemstede) vraagt of het elkaar vertrouwen en discussiëren met elkaar ook te maken heeft met het systeem van opvoeden; kinderen worden op school sterk uitgedaagd om een mening te geven. Ouders worden ook gemotiveerd en bevorderen ook de eigen mening. Het is veel luisteren en discussiëren wordt niet meer geleerd. − De voorzitter informeert of het de overheid helpt gezag te verwerven door niet al te veel mee te buigen. In het kader van veiligheid wordt nu door partijen in hun programma’s verkeerde verwachtingen gewekt door veel te beloven in wat volgens de partijen gevraagd wordt (volledige veiligheid, wat niet kan worden geboden) en uiteindelijk weinig gedaan.
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
12
−
−
− −
De heer Van Dijk (secretaris Zijpe) geeft aan dat in de discussie over gemeentelijke herverdeling en gemeentelijke opschaling kan worden gebruik gemaakt van een referendum als middel om mee te praten. Hij vraagt hoe mevrouw Tonken hoe zij daar tegenover staat. De heer Van den Berg (secretaris Heemstede) geeft aan dat in Heemstede een nieuw raadhuis is gebouwd en dat was een kans om een geweldige impuls te geven aan de dienstverlening. De gemeente is hiervoor beoordeeld met oplopende cijfers in de afgelopen jaren, tot een 7,8 het afgelopen jaar als hoogste van Nederland. De opzet is dat 1 ambtenaar verantwoordelijk is voor de behandeling van een vraag van een burger. Het gaat hierbij ook om vertrouwen in het bestuur. Hij suggereert dat als de overheid zijn werk goed doet en aanspreekbaar is, het vertrouwen gaande weg weer kan worden opgebouwd. Gevraagd wordt hoe Nederland zich ten opzichte van andere landen verhoudt qua vertrouwen in het bestuur. Mevrouw Steenbergen (Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen Noord-Holland) vraagt wat er geleerd kan worden van hoe er nu onderling in de politiek met elkaar en door media en burgers met de politiek wordt omgegaan. Een debat van politieke leiders ontaardt nu in bekvechten en dat wordt als sterk gezien, terwijl fatsoen een norm behoord te zijn.
Mevrouw Tonkens reageert op de vragen en opmerkingen. − De media draagt zeker bij aan de vertrouwenscrisis. Ze geeft aan deze te hebben kunnen opnemen in haar verhaal. − Ze geeft aan niet te hebben onderzocht of het systeem van opvoeden een basis kan zijn voor hoe er met elkaar wordt omgegaan. Ze zegt zich er wel wat bij te kunnen voorstellen. Kort geleden heeft ze een kolom geschreven over de nadruk op vrijheid van meningsuiting, meningsvorming, meningsverandering, meningsaanpassing en vervolgens vrijheid van uiteindelijk besluit. Iedereen is bezig met verbale zelfexpressie en er is weinig uitwisseling en debat. Ter verbetering van de relatie burger – overheid heeft Engeland de publieke voorzieningen meer toegankelijk en de overheid meer aanspreekbaar gemaakt, zodat de burgers de weg weten te vinden bij vragen en problemen. In Nederland is het nog zo dat er wel een loket is, maar daarachter is het vaak een oerwoud. De bron van vertrouwen is nabijheid. In kleinere gemeenten is het makkelijker de weg te vinden, maar bij schaalvergroting moet hiervoor kleinschaligheid georganiseerd worden. − Het niet al te veel meebuigen door de overheid is een punt. Het gaat om de haalbaarheid van de politieke punten en politiek is een kwestie van afwegen. Een volledige veiligheid kan ook de overheid niet garanderen en dat werkt ook niet bij burgers. Geen beloftes doen die niet waar gemaakt kunnen worden. Burgerinitiatieven zijn goed, maar moeten wel door de overheid worden gezien en moet een actieve rol blijven spelen. De overheid moet betrokken blijven (erkenning, luisteren, subsidie), want anders wordt het middel een bron van frustratie. Bij actief burgerschap moet sprake zijn van een actieve overheid. − Uit onderzoek is gebleken dat bij een referendum de meerderheid tegen is en er wordt een keuze van voor of tegen of ja of nee bij de burger neergelegd. Om het referendum goed te gebruiken is het aan te raden twee positieve keuzes voor te leggen met vermelding van de voor- en nadelen.
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
13
−
−
−
Mevrouw Tonkens feliciteert gemeente Heemstede met de goede beoordeling van de dienstverlening, maar hoe nu verder. Eindeloos winnen is niet mogelijk en het gaat ook om het niveau van dienstverlening vast te houden en aan te passen aan de veranderende vraag. De benodigde dienstverlening verschilt per gemeente in verband met het type burgers en de ligging. Nederland doet het internationaal, in vergelijking met omliggende verzorgingsstaten, redelijk. Net als Nederland vindt in die landen een zoektocht plaatst naar de juiste invulling van een terugtrekkende overheid, naar een nieuwe rol. Het belangrijkste verschil is dat Nederland een lange traditie heeft van sterk sociaal burgerschap en een zwak politiek burgerschap. De inzet in het vrijwilligerswerk is hoog en dat vertaalt zich in een vrij weinig actief (bijna afzijdig) politiek burgerschap. Het spugen op de kleine leiders is nergens zo heftig als in Nederland. Het bekvechten binnen de politiek (maar ook daarbuiten) heeft de afgelopen decennia de aandacht gekregen en werd gezien als de vorm van vrijheid van meningsuiting en ten koste van alle fases (meningsvorming, meningsverandering, etc.) die daarna komen.
De voorzitter bedankt mevrouw Tonken voor haar presentatie en toelichting en geeft aan dat mogelijk het onderwerp nog eens aan de orde komt binnen de netwerkorganisatie. AFSLUITING DOOR DE VOORZITTER, WAARONDER AFSCHEID ADJUNCT-SECRETARIS DE HEER F.R. VAN LANG Er wordt afscheid genomen van de heer F.R. van Lang (adjunct-secretaris). Hij heeft besloten vanwege leeftijdsoverwegingen te stoppen met de werkzaamheden voor de VNHG. De voorzitter bedankt hem zeer hartelijk voor zijn toewijding, bijzondere inzet en actieve ondersteuning de afgelopen 16 jaar. De voorzitter stelt aan de hand van een anekdote mevrouw mr. M. van Schaik, werkzaam bij gemeente Haarlem, voor als opvolger van de heer Van Lang als adjunct-secretaris VNHG. Zij zal de heer Van Lang vervangen per 1 juli a.s. Afsluiting om 13.12 uur.
VNHG Algemene Ledenvergadering 28 mei 2010
14