Van
Postbus 74744, 1070 BS Amsterdam Bachstraat 15, 1077 GE Amsterdam Telefoon (020) 669 90 66 Fax (020) 669 64 76
[email protected] www.kplusv.nl
Referentie
Rapport
CONCEPT Eindrapportage Ondernemershuis Zuidoost Periode 1 april – 31 december 2011
Amsterdam, 16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Inhoud 1
Inleiding
1
2
Doelstelling
2
3
Resultaten
4
3.1
Nieuw gestarte bedrijven
5
3.1.1
Gestarte creatieve ondernemers.
7
3.2
Trajectplan bestaande ondernemers
8
3.3
Speciale projecten
13
3.4
Startersfonds Zuidoost en Qredits
13
3.5
Bijeenkomsten
15
3.5.1
Resultaten
15
3.5.2
Netwerkbijeenkomsten
16
3.5.3 4
Collectieve voorlichtingsbijeenkomsten Vormgeven netwerk
18 21
5
De frontoffice
23
5.1
Werkwijze
23
5.2 6
De fysieke en inhoudelijke inrichting Terugblik 2011
24 26
6.1
De opstartfase
26
6.2
Praktijksignalen
26
6.2.1
Tegenvallende financiële resultaten
27
6.2.2
Overige problematiek
27
6.2.3
Meervoudige problematiek
28
6.3
Consequenties uitvoering project
29
6.3.1
Intakeprocedure
29
6.3.2
Uitvoering adviestraject
29
6.3.3
Bijzondere dossiers
30
6.3.4
Realisatie doelstellingen in de praktijk
31
Bijlage 1
Overzicht documentatie Ondernemershuis Zuidoost
2
Ondernemerscompetenties
3
Kwantitatieve analyse
4
Netwerkcontacten
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
1
Inleiding Voor u ligt de concept eindrapportage van Ondernemershuis Zuidoost IV. Het betreft de periode van 1 april 2011 tot en met 31 december 2011. Ondernemershuis Zuidoost IV wordt uitgevoerd in opdracht van Stadsdeel Amsterdam Zuidoost. Ondernemershuis Zuidoost is een netwerkorganisatie die een pakket van diensten aanbiedt aan (door)startende en gevestigde MKB- ondernemers. De netwerkorganisatie ondernemerschap bestaat uit een frontoffice binnen het stadsdeel, twee bedrijfsadviseurs, een eerste ring van (semi)overheids- en gemeentelijke instellingen en een tweede ring van partners uit het bedrijfsleven. In onderstaande rapportage wordt per doelstelling van het project aangegeven wat de realisatie in aantallen is tot en met 31 december 2011. Daarnaast wordt tevens ingegaan op overige behaalde resultaten die niet specifiek in de doelstellingen zijn opgenomen zoals het opzetten van een fysiek ondernemersloket, het creëren van een netwerkorganisatie en het uitvoeren van speciale dossiers. U vindt in deze rapportage achtereenvolgens de volgende onderwerpen: doelstelling, resultaten, vormgeving netwerk, de frontoffice en de terugblik op 2011.
CONCEPT
Pagina 1
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
2
Doelstelling Het doel van Ondernemershuis Amsterdam Zuidoost IV (Ondernemershuis Zuidoost) is het zelfstandig ondernemerschap en de financiële zelfredzaamheid van kleinschalige ondernemers in het stadsdeel Zuidoost actief te stimuleren en te ondersteunen. Dit wordt bereikt door middel van onder andere de volgende activiteiten: •
adviseren, begeleiden en doorverwijzen van prestarters, starters en doorstarters;
•
actief opzoeken van bestaande ondernemers om hun vragen, wensen, behoeften en groeikansen in kaart te brengen. Dit wordt vertaald in een concreet actieplan en het ondersteunen van de ondernemers bij de uitvoering hiervan;
•
actief opzoeken van creatieve ondernemers en ze ondersteunen bij de start en doorgroei van de onderneming;
•
organiseren van netwerkbijeenkomsten;
•
verzorgen van collectieve voorlichting (cursussen, themabijeenkomsten etc.);
•
ondersteunen van ondernemers die hun ondernemersactiviteiten willen ontwikkelen vanuit 'latent ondernemerschap' naar het reguliere ondernemerschap;
•
ontwikkelen van activiteiten en het participeren in projecten die het ondernemersklimaat in het gebied verbeteren;
•
doen van beleidsaanbevelingen om het ondernemersklimaat te versterken;
•
verzorgen van de loketfunctie van Startersfonds Zuidoost / Qredits voor ondernemers die een lening willen aanvragen bij deze fondsen.
In onderstaande tabel zijn de kwantitatieve doelstellingen van Ondernemershuis Zuidoost weergeven. Doelstellingen 2011
Doelstelling project
Advies en begeleiding aan ondernemers •
Aantal gestarte nieuwe ondernemers (exclusief creatieve bedrijven)
•
Aantal gestarte nieuwe creatieve ondernemers
2
•
Opgestelde trajectplannen bestaande ondernemers
50
−
Waarvan uitgevoerd door de bedrijfsadviseurs
20
−
Waarvan doorverwezen
30
5
Speciale projecten
1
Startersfonds Zuidoost/Qredits •
Aantal verstrekte kredieten
6
Bijeenkomsten •
Netwerkbijeenkomsten
3
•
Collectieve voorlichtingsbijeenkomsten op locatie in Zuidoost
8
Tabel 1.
Het Ondernemershuis Zuidoost bestaat nu effectief negen maanden en is in vergelijking met vorige ondernemershuizen nieuw van opzet qua: •
doelgroep: de focus ligt nu in de eerste plaats op bestaande ondernemers en op de tweede plaats op advisering van startende ondernemers die geen uitkering van het DWI ontvangen;
•
de geboden ondersteuning: deze is gericht op verdere doorgroei en professionalisering van potentieel krachtige (zelfredzame) ondernemers om de langere termijn hun positie in de markt te versterken. Dit is een fundamenteel nieuwe aanpak die in de praktijk veel meer inzet en zelfstandigheid van de ondernemer vraagt; CONCEPT
Pagina 2
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
•
opzet en locatie: de front office is het eerste aanspreekpunt voor ondernemers en is nu gevestigd in het stadsdeel Zuidoost en niet meer op een bekende locatie met duidelijke buitenreclame. De adviseurs werken nu op afspraak in het stadsdeel en gaan daarnaast de wijk in om via outreachende activiteiten gevestigde ondernemers te adviseren;
•
netwerkorganisatie: realiseren van een netwerkorganisatie welke bestaat uit samenwerking van een netwerk van 1e en 2e rings partners die zowel op inhoudelijke als organisatorische basis met elkaar samenwerken.
Een deel van deze periode bestond uit het opstarten van het ondernemershuis. In hoofdstuk 6 zal hier uitgebreid op worden ingegaan. Het belangrijkste aandachtspunt werd gevormd door de ernst en de omvang van de adviesbehoefte van de gevestigde ondernemers wat een direct effect had op de inhoudelijke uitvoering van de adviestrajecten.
CONCEPT
Pagina 3
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
3
Resultaten In dit hoofdstuk worden de resultaten van 2011 van Ondernemershuis Zuidoost gepresenteerd. In onderstaande tabel wordt de realisatie van de kwantitatieve doelstellingen weergegeven. Doelstellingen 2011
Doelstelling
Realisatie
Project
2011
Advies en begeleiding aan ondernemers •
Aantal gestarte nieuwe ondernemers (exclusief creatieve
5
11
bedrijven) •
Aantal gestarte nieuwe creatieve ondernemers
2
2
•
Opgestelde trajectplannen bestaande ondernemers
50
79*
− waarvan uitgevoerd door de bedrijfsadviseurs
20
69*
− waarvan doorverwezen
30
47*
1
0
6
1
Speciale projecten Startersfonds Zuidoost / Qredits •
Aantal verstrekte kredieten
•
Aanvragen gereed voor januari 2012
12
Bijeenkomsten •
Netwerkbijeenkomsten
3
2
•
Collectieve voorlichtingsbijeenkomsten op locatie in Zuidoost
8
8
Tabel 2. *In totaal zijn er 79 trajectplannen opgesteld. Bij 36 ondernemers is ondersteuning geboden door de bedrijfsadviseurs en partnerorganisaties gezamenlijk. Bij elf ondernemers vond ondersteuning plaats door partnerorganisaties en 33 ondernemers werden begeleid door uitsluitend de bedrijfsadviseurs. Partner organisaties (doorverwijzingen) waren zodoende betrokken bij (36 plus 11) 47 trajecten en de bedrijfsadviseurs waren betrokken bij (36 plus 33) 69 trajecten.
Advies en begeleiding ondernemers In de periode van 1 april tot en met 31 december 2011 hebben in totaal 165 personen contact gezocht met Ondernemershuis Zuidoost voor informatie, advies en begeleiding. Binnen Ondernemershuis Zuidoost wordt onderscheid gemaakt tussen vier verschillende fasen waarin een bedrijf/ondernemer zich bevindt. Deze fasen zijn: •
gevestigde ondernemer: persoon die langer dan 3 jaar staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en economisch actief is;
•
doorstartende ondernemer: persoon die tussen 1 en 3 jaar staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en economisch actief is;
•
starter: persoon die korter dan 1 jaar ingeschreven staat bij de Kamer van Koophandel en economisch actief is;
•
prestarter: persoon met de intentie om een onderneming te starten en/of niet ingeschreven staat bij de Kamer van Koophandel en/of niet economisch actief is.
Uit figuur 1 op de volgende pagina blijkt dat het aantal (pre)starters en bestaande ondernemers (doorstarters en gevestigden) ongeveer gelijk zijn.
CONCEPT
Pagina 4
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Fase
76
75
Prestart Start Doorstart Gevestigde
3
11
Figuur 1.
3.1 Nieuw gestarte bedrijven De potentiële nieuwe bedrijven bevinden zich bij aanvang van het begeleidingstraject in de prestartfase. De afgelopen periode hebben 75 prestarters contact opgenomen met het Ondernemershuis. Achtereenvolgens wordt voor deze doelgroep inzicht gegeven in: •
adviesbehoefte;
•
financieringsbehoefte;
•
resultaten.
Adviesbehoefte De reden om contact op te nemen met het ondernemershuis en de adviesbehoefte van de verschillende prestarters is zeer divers. De meest voorkomende vragen hebben betrekking op het opstellen van een ondernemersplan, financiën/financiering en toetsing van de haalbaarheid.
Adviesbehoefte 70
62 57
60
49
50 40 30 20 10 0 Ondernemersplan
Financiën / financiering
Toetsing haalbaarheid
Figuur 2.
CONCEPT
Pagina 5
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Financieringsbehoefte Bij een deel van de prestarters is sprake van een financieringsbehoefte. De omvang van deze behoefte loopt uiteen van enkele duizenden tot enkele tienduizenden Euro's. Bij een aanzienlijk aantal ondernemers is de precieze omvang van de financieringsbehoefte nog niet bekend, omdat er nog geen ondernemersplan gereed is waaruit de exacte behoefte blijkt. In totaal is bij 49 prestarters de omvang van de financieringsbehoefte onbekend.
Financieringsbehoefte 9
8
8
7
7 6
5
5 4
3
3
2
2
1
1 0 Geen
€0 - €5.000
€5.000 €25.000
€25.000 €35.000
€35.000 €50.000
€50.000 +
Figuur 3.
Uit bovenstaande figuur blijkt dat twee van de 75 prestarters geen financieringsbehoefte hebben. Van de 24 prestarters waarvan de financieringsbehoefte bekend is, hebben de meeste ondernemers een financieringsbehoefte van € 5.000 tot € 25.000. Resultaat Het doel is om vijf nieuw gestarte bedrijven (exclusief creatieve bedrijven) te realiseren. Op basis van de intake blijkt dat: •
26 personen zich in een uitkeringssituatie bevindt en daarom voor ondersteuning doorverwezen worden naar het DWI/UWV;
•
28 personen zich nog aan het oriënteren zijn, een heel vaag bedrijfsidee hebben en/of een (nog) niet levensvatbaar bedrijfsidee hebben. Deze personen nemen (nog) niet deel aan een begeleidingstraject.
Dit betekent dat de afgelopen periode 21 ondernemers (75 minus 26 minus 28) zich aangemeld hebben met een haalbaar bedrijfsidee. Van deze 21 ondernemers zijn de afgelopen periode elf gestart met een nieuw eigen bedrijf (exclusief creatieve ondernemers) door middel van ondersteuning vanuit het ondernemershuis. In onderstaande tabellen wordt een overzicht gegeven van enkele kenmerken van de nieuw gestarte bedrijven en de ondernemers.
CONCEPT
Pagina 6
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Kenmerk
1.
2.
3.
4.
5.
6.
M/V
Vrouw
Vrouw
Man
Vrouw
Vrouw
Vrouw
Contact via
Ondernemersloket
Ondernemersloket
Medewerker ZO
Bedrijfsadviseurs
Ondernemersloket Bedrijfsadviseurs
Inkomenspositie
Loondienst
Loondienst
Onbekend
Loondienst
Loondienst
Sector
Overig
Overig
Overig
Persoonlijke
Import/export
dienstverlening Bedrijfsomschrijving
Jobhunter talentvolle Afslankstudio
Sportfaciliteit
Zakelijke dienstverlening
Schoonheidssalon Import/export
Wajongers
Loondienst
Vertaalbureau
Ghana
Creatieve sector
Nee
Nee
Nee
Nee
Ondersteuningsbehoefte
Toetsing
Toetsing
Toetsing
Ondernemersplan; Toetsing
Nee
haalbaarheid;
haalbaarheid;
haalbaarheid;
Ondernemersplan;
Ondernemersplan;
Ondernemersplan;
Ondernemersplan;
Financiën /
Financiën /
Financiën /
Financiën /
financiering
financiering
financiering
financiering
Nee Ondernemersplan;
haalbaarheid;
Administratie / accountancy Financieringsbehoefte
Nee
Ja
Ja
Ja
Ja
Nee
Doorverwijzing
KvK, Boekhouder
Kvk,Qredits
Nee
Nee
Kvk, boekhouder
Kvk
Financiering verkregen
Niet van toepassing
Ja
In afwachting
Ja
Nee
Niet van toepassing
Kenmerk
7.
8.
9.
10.
11.
M/V
Vrouw
Vrouw
Man
Vrouw
Vrouw
Contact via
Bedrijfsadviseurs
Bedrijfsadviseurs
Ondernemersloket Bedrijfsadviseurs
Bedrijfsadviseurs
Inkomenspositie
Loondienst
Loondienst
Loondienst
Loondienst
Zelfstandig
Sector
Persoonlijke
Detailhandel
Persoonlijke
Zakelijke
Zakelijke
dienstverlening
dienstverlening
dienstverlening
Mediation/coaching Communicatie en
dienstverlening Bedrijfsomschrijving
Schoonheidssalon
Webwinkel
Kapper hogere
feestartikelen
segment
projectleiding
Creatieve sector
nee
nee
Nee
Nee
Nee
Ondersteuningsbehoefte
Toetsing
Toetsing
Toetsing
Toetsing
Toetsing
haalbaarheid;
haalbaarheid;
haalbaarheid;
haalbaarheid;
haalbaarheid;
Ondernemersplan;
Ondernemersplan
Ondernemersplan; Ondernemersplan; Financiën /
Financiën /
financiering
financiering
Ondernemersplan
Financieringsbehoefte
Nee
Nee
Ja
Ja
Nee
Doorverwijzing
KvK, Boekhouder
KvK
Boekhouder
KvK, boekhouder
Nee
Financiering verkregen
Niet van toepassing
Niet van toepassing
In afwachting
In afwachting
Niet van toepassing
Tabel 3.
Uit bovenstaande tabellen blijkt dat de meeste gestarte ondernemers actief zijn in dienstverlenende sectoren. Tevens valt op dat er meer vrouwelijke (9) dan mannelijke ondernemers (2) gestart zijn.
3.1.1 Gestarte creatieve ondernemers. Tot de creatieve gestarte ondernemers behoren ondernemers die starten in de sectoren: kunst, entertainment, vormgeving, computergames of reclame. In totaal krijgen vier creatieve ondernemers ondersteuning bij het opzetten van een eigen bedrijf. Van deze vier ondernemers zijn twee ondernemers met ondersteuning van het Ondernemershuis inmiddels gestart.
CONCEPT
Pagina 7
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Kenmerk
Ondernemer 1
Ondernemer 2
M/V
Vrouw
Vrouw
Contact via
Ondernemersloket
Ondernemersloket
Levensfase bij aanvang
Prestarter
Starter
Inkomenspositie
Loondienst
Loondienst
Sector
Overig
Overig
Bedrijfsomschrijving
Ontwerpen en verkopen van sieraden
Ontwerpen en produceren van een eigen kledinglijn
Creatieve sector
Ja
Ja
Ondersteuningsbehoefte
Toetsing haalbaarheid; Ondernemersplan; Financiën / financiering Administratie / accountancy
Toetsing haalbaarheid; Ondernemersplan; Financiën / financiering
Financieringsbehoefte
€0 – € 5.000
€ 25.000
Doorverwijzing
KvK, Boekhouder
KvK, Bbz
Financiering verkregen
Niet van toepassing
Aanvraag loopt
Resultaat ondersteuning
Nieuw bedrijf / gestart
Nieuw bedrijf / gestart
Tabel 4.
3.2 Trajectplan bestaande ondernemers Bij alle bestaande ondernemers wordt een trajectplan opgesteld. Dit trajectplan wordt opgesteld gedurende het intakeproces en vormt een diagnose van de huidige situatie en mogelijkheden voor de toekomst. Het trajectplan vormt daarmee de basis voor de begeleiding van de bestaande ondernemers vanuit het Ondernemershuis. Naast persoonsgegevens en afspraken omtrent de uitvoering van het ondersteuningstraject bestaat een trajectplan uit: 1. de sector waarbinnen de ondernemer actief is; 2. de ondersteuningsbehoefte van de ondernemer; 3. een beoordeling op ondernemercompetenties. In totaal zijn de gegevens van 79 bestaande ondernemers (3 doorstarters en 76 gevestigde ondernemers) opgenomen in het projectmanagement systeem. Ad 1. Sector De meeste bestaande ondernemers zijn actief in de detailhandel. Voorbeelden van deze bedrijven zijn: modewinkels, toko's en kledingreparatiebedrijven. Naast de detailhandel zijn veel ondernemers actief in de verzorging & cosmetica en zakelijke dienstverlening. Voorbeelden van verzorging & cosmetica bedrijven zijn nagelstudio's en haarsalons. De zakelijke dienstverlening heeft betrekking op bedrijven als administratiekantoren en adviesbureaus. In onderstaande figuur is het aantal ondernemers per sector weergegeven.
CONCEPT
Pagina 8
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Sector Multimedia & entertainment
1
Kinderopvang
2
Import / export
2
Markthandel
3
Zorg algemeen
4
Overige sectoren
6
Horeca
7
Zakelijke dienstverlening B2B
8
Verzorging & cosmetica
10
Detailhandel
36 0
5
10
15
20
25
30
35
40
Figuur 4.
Ad. 2 Ondersteuningsbehoefte De ondersteuningsbehoefte van bestaande ondernemers is onderverdeeld in ondersteuning op (a) inhoudelijke adviesgebieden en (b) ondersteuning op financieel gebied. Inhoudelijk adviesgebied Bij veel ondernemers is er sprake van een adviesbehoefte op meerdere gebieden. Advies op het gebied van (extra) financiering, marketing en sales en omzet toename zijn de meest voorkomende vraagstukken. In onderstaande tabel is het aantal ondernemers per adviesgebied weergegeven. Adviesgebied
Aantal ondernemers
Crebo-erkenning
1
Reorganisatie, fusie, overname, management buy-out en buy-in 1 Algemene maatregelen
2
Interne organisatie
2
Management ontwikkeling
2
Vergunning
2
Bedrijfsbeëindiging
3
Ontwikkeling product
3
Winkeluitstraling
3
Winkeliersvereniging
3
Administratie / accountancy
6
Personeel
6
Juridisch / fiscaal vraagstuk
7
Netwerkpartners
7
Huisvesting
9
Strategie
10
Doorstart
11
Toetsing haalbaarheid
15
Ondernemersplan
17
Workshops / cursussen
24
PR & Communicatie
31
Omzet toename
33
CONCEPT
Pagina 9
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Financiën / financiering
34
Marketing en sales
35
Totaal
267
Tabel 5.
In totaal zijn er op 267 inhoudelijke adviesgebieden vragen. Dit betekent dat elke ondernemer op gemiddeld 3,4 adviesgebieden (267 adviesvragen gedeeld door 79 ondernemers) vragen heeft en ondersteuning zoekt bij Ondernemershuis Zuidoost. Financieringsbehoefte Indien er een financieringsbehoefte is wordt de omvang hiervan bepaald. Acht ondernemers hebben geen financieringsbehoefte en bij 49 ondernemers is de precieze omvang van de financieringsbehoefte niet bekend, omdat een financieel overzicht ontbreekt.
Financieringsbehoefte 9
8
8
7
7
6
6
5
5 4 3
2
2
2 1 0 Geen
€0 - €5.000
€5.000 €25.000
€25.000 €35.000
€35.000 €50.000
€50.000 +
Figuur 5.
Uit bovenstaande figuur blijkt dat van de bestaande ondernemers, waarvan de financieringsbehoefte bekend is, de financieringsbehoefte beperkt is. Ad 3. Beoordeling op ondernemerscompetentie De eerste stap bij bestaande ondernemers met een (bedrijfsmatige) ondersteuningsvraag, is het stellen van een diagnose. Bij het stellen van deze diagnose wordt - naast de bedrijfseconomische positie van het bedrijf - uitvoerig stilgestaan bij de "mate van ondernemerschap" van de individuele ondernemer. Dit individuele niveau van ondernemerschap is uiteindelijk bepalend voor het succes van de ondernemer en het bedrijf. De bedrijfsadviseurs maken bij het stellen van de diagnose gebruik van het ondernemerscompetentie model (ook wel bekend als de Entrepreneursscan of E-Scan) om zich een oordeel te vormen over de "mate van ondernemerschap" van de bestaande ondernemers in Amsterdam Zuidoost. Bij dit model wordt een competentie omschreven als: "datgene wat je succesvol maakt in een bepaalde taak of rol". Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de kenmerken: 1. motivatie (willen); 2. persoonskenmerken (zijn); 3. kwaliteiten (kunnen); CONCEPT
Pagina 10
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
4. kennis (weten). De door de bedrijfsadviseurs uitgevoerde quickscan betreft de elementen (a) persoonskenmerken, (b) kwaliteiten en (c) kennis. Het element motivatie is bij deze (cijfermatige) quickscan buiten beschouwing gelaten. De reden hiervoor is gelegen in het feit dat vragen over motivatie veelal maatschappelijk gewenste antwoorden oplevert. Om een goede inschatting van de motivatie te kunnen maken is daarom een specifieke vragenlijst noodzakelijk. Bij de andere drie elementen is het wel mogelijk om deze inschatting te maken, omdat dit onder andere afgeleid kan worden van actieve (zichtbare) handelingen en antwoorden op kennisvragen. a. Persoonskenmerken: hieronder vallen de elementen: prestatiegerichtheid, zelfstandigheid, dominantie, sociale oriëntatie, effectiviteit, doorzettingsvermogen en risicobereidheid. b. Kwaliteiten: het kenmerk kwaliteiten bestaat uit de elementen: marktgerichtheid, organiseren en plannen creativiteit, leidinggeven en financieel beheer. c. Kennis: dit kenmerk heeft betrekking op de elementen: financiën, productie, markt, omgeving en mensen. Bij de beoordeling van de ondernemers is de volgende indeling gehanteerd: 1= slecht, 2= matig, 3= neutraal, 4= redelijk en 5= goed. Voor het volledige overzicht van alle aantallen beoordelingen per sector wordt verwezen naar bijlage 3. Hieronder wordt een samenvatting gegeven van de individuele beoordelingen van de ondernemers, onderverdeeld in verschillende sectoren. De gegevens zijn gebaseerd op: •
79 individuele beoordelingen van alle ondernemers;
•
36 individuele ondernemers actief in de detailhandel;
•
43 individuele beoordelingen van ondernemers die niet actief zijn in de detailhandel;
•
14 individuele beoordelingen van ondernemers actief zijn in de verzorging, cosmetica en zorg algemeen;
•
7 individuele beoordelingen van ondernemers actief in de horeca;
•
8 individuele beoordelingen van ondernemers actief in de (zakelijke) dienstverlening.
Gemiddelde score
5,0 4,5 4,0 3,5
2,9
3,0 2,5
2,1
2,1
2,1
Alle sectoren
Detailhandel
Geen detailhandel
2,0
1,8
2,0 1,5 1,0 0,5 0,0
Persoonskenmerk
Verz.&Cosm + zorg
Kwaliteiten
Dienstverlening
Kennis
Gemiddeld
Figuur 6 CONCEPT
Horeca
Pagina 11
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Als er wordt gekeken naar de gemiddelde scores dan valt op dat: •
met uitzondering van de sector dienstverlening, alle scores rond de 2 liggen, dit betekent dat de ondernemers gemiddeld als matig beoordeeld worden;
•
de score op het element kwaliteiten bij alle zes sectoren de laagste score krijgt van de drie ondernemerskenmerken;
•
de score van de ondernemers actief in de Verzorging & Cosmetica + Zorg de laagst gemiddelde score krijgen;
•
de ondernemers actief in de dienstverlening op alle drie de ondernemerskenmerken het hoogst scoren.
Naast de gemiddelde score op de drie ondernemerskenmerken van de diverse ondernemers biedt de verdeling van deze scores inzicht in de mate van ondernemerschap van de individuele ondernemers. In figuur 6 is de relatieve verdeling grafisch weergegeven.
De gemiddelden 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Slecht
Matig
Neutraal
Redelijk
Goed
Alle sectoren
Detailhandel
Geen detailhandel
Verz.&Cosm + zorg
Dienstverlening
Horeca
Figuur 7.
Op basis van bovenstaande figuur valt op dat: •
de sector Verzorging & Cosmetica en Zorg relatief het grootste aantal slechte beoordelingen krijgt;
•
de sector Dienstverlening geen enkele slechte beoordeling krijgt;
•
de sector Dienstverlening veruit de meeste redelijke beoordeling heeft;
•
de sector Verzorging & Cosmetica en Zorg geen enkele goede beoordeling heeft.
Uitvoering trajectplannen Na de intakeprocedure en het stellen van de diagnose, wordt bepaald welke organisatie ondersteuning biedt bij het oplossen van het vraagstuk, c.q. de uitvoering van het trajectplan. In de praktijk blijkt dat de uitvoering van het trajectplan een gezamenlijke inspanning is van zowel de bedrijfsadviseurs van het Ondernemershuis als van partnerorganisaties. Bij 36 ondernemers wordt het trajectplan gezamenlijk uitgevoerd. Bij elf ondernemers is de uitvoering van het trajectplan in handen van een partnerorganisatie en bij 33 ondernemers zijn uitsluitend de bedrijfsadviseurs van het Ondernemershuid betrokken bij de uitvoering van het trajectplan.
CONCEPT
Pagina 12
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Uitvoering trajectplan 11
33
36
Alleen partners
Beiden
Alleen bedrijfsadviseurs
Figuur 8.
In de praktijk betekent dit dat partnerorganisaties betrokken zijn bij de uitvoering van 47 (11 plus 36) trajectplannen. De bedrijfsadviseurs van het Ondernemershuis zijn betrokken bij 69 (33 plus 36) trajectplannen. Doorverwijzing Gedurende het gehele proces vinden doorverwijzingen plaats naar partnerorganisaties. Doorverwijzingen hebben betrekking op het inwinnen van extra informatie, inhoudelijke advisering en begeleiding. De organisaties waarnaar is doorverwezen zijn: de Belastingdienst, boekhouders, de Kamer van Koophandel, het DWI, makelaars, de Hogeschool van Amsterdam (HES), Bureau Zuidweg en Partners, Qredits en private investeerders.
3.3 Speciale projecten De aanwezigheid bij - en bijdrage aan - de banenmarkt was aangemerkt als speciaal project. Achteraf bleek deze bijeenkomst niet volledig aan de kwalificaties te voldoen. De beslissing hiervoor viel medio oktober. De overige activiteiten om tot een andere invulling te komen waren echter reeds stopgezet. Belangrijk bij een speciaal project is het stimuleren c.q. versterken van een specifieke doelgroep die dat op eigen kracht niet redt. Bij de invulling hiervan is het belangrijk dat er inzicht is in de ontwikkelbehoefte van een specifieke doelgroep. Dit kan een doelgroep zijn die reeds bekend is bij het stadsdeel of een vraag die nader onderzocht dient te worden. Dit vraagt om een gezamenlijke inspanning van verschillende partijen.
3.4 Startersfonds Zuidoost en Qredits In de afgelopen maanden zijn circa vijftien ondernemers intensief begeleid bij het aanvragen van een krediet. Het resultaat van deze ondersteuning is: •
één ingediende en goedgekeurde aanvraag bij Qredits;
•
één ingediende aanvraag bij Qredits waarvan de beslissing in januari verwacht wordt; CONCEPT
Pagina 13
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
•
één ingediende aanvraag bij Qredits waarbij er nog kleine aanpassingen doorgevoerd moeten worden;
•
één door de bedrijfsadviseurs van Qredits informeel goedgekeurde aanvraag, deze wordt op dit moment "mooi" gemaakt om vervolgens definitief in te dienen;
•
één ingediend plan voor een krediet via de Bbz faciliteit;
•
één plan wordt ingediend voor een krediet via de Bbz faciliteit;
•
vijf afgeronde plannen die na enkele aanpassingen ingediend kunnen worden.
Aanvragen bij Startersfonds Zuidoost hebben niet plaatsgevonden omdat dit project (tijdelijk) inactief is. Op basis van de begeleiding bij het aanvragen van een krediet valt op dat: •
De Bbz-regeling is voor gevestigde ondernemers veelal een betere optie dan Qredits of Startersfonds Zuidoost. De belangrijkste redenen hiervoor zijn drieledig: −
het rentepercentage bij de Bbz-regeling is beduidend lager dan bij Qredits;
−
de afbetalingsregeling is soepeler;
−
de mogelijkheid om financiële ondersteuning in levensonderhoud aan te vragen in combinatie met een lening wordt alleen geboden bij de Bbz en vergroot de overlevingskansen.
•
Een relatief groot deel van de aanvragen betreft complexere bedrijven met een lastig in te vullen kredietbehoefte en/of ingewikkelde vergunningen en opleidingseisen. De eisen aan het ondernemingsplan zijn daardoor hoger waardoor de doorlooptijd van een plan langer is. Voorbeelden hiervan zijn met name kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en horecagelegenheden.
•
Naast de kwaliteit van het bedrijf/ bedrijfsidee (levensvatbaarheid) is de zelfredzaamheid van de ondernemer van essentieel voor het verkrijgen van een krediet. Zoals reeds eerder aangegeven is (1) het aantal levensvatbare bedrijfsideeën en het aantal goede ondernemers beperkt en (2) is de doorlooptijd tot afronding van een goed onderbouwd (doorstart)plan aanzienlijk.
•
Er zijn relatief veel ondernemers waarbij zowel zakelijk als privé diverse problemen zijn. De urgentie van het definitief maken van het plan verschuift daardoor gedurende het begeleidingstraject waardoor het aanvragen vertraging oploopt.
Om inzicht te geven in het type aanvragen en de situatie van deze ondernemers is onderstaande tabel toegevoegd. Bedrijfsidee
Situatie
Kledingontwerp
Geeft voorkeur aan Bbz door ondersteuning levensonderhoud
Kidsmixfood
Vertraging door privé omstandigheden
Blackhair academy
Vertraging door privé omstandigheden, dient januari 2012 in
BSO plus
Plan ingediend 12 december 2011, wacht op akkoord
Kinderdagverblijf
Wacht op vergunning buitenruimte
Catering
Problemen met plan en persoonlijke motivatie
Culturele boekwinkel
Plan af, wacht op goedkeuring pand
Mediation/coaching
Ingediend bij Bbz door behoefte levensonderhoud
Beveiliger
Plan "informeel goedgekeurd" wacht op definitieve goedkeuring
Kapper voor hogere
1 keer ingediend, aanpassing nodig. Vader overleden in Suriname, gaat januari verder met afronden aanvraag.
segment Tabel 6.
CONCEPT
Pagina 14
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
3.5 Bijeenkomsten Een van de doelen van het Ondernemershuis is het organiseren van netwerkbijeenkomsten en collectieve voorlichtingsbijeenkomsten. Hieronder volgt een nadere toelichting van beide typen bijeenkomsten alsmede een verslag van de gehouden bijeenkomsten. Zowel de netwerkbijeenkomsten als de voorlichtingsbijeenkomsten worden bij voorkeur georganiseerd met netwerkpartners. De afgelopen periode zijn met vele potentiële partners gesprekken gevoerd om afspraken te maken over de invulling van deze bijeenkomsten. In de afgelopen periode zijn er diverse bijeenkomsten georganiseerd. De nadruk bij netwerkbijeenkomsten ligt met name op het netwerken tussen ondernemers onderling en met interessante partners uit het netwerk. Elke avond is georganiseerd rondom een speciaal thema, waarbij er ook aandacht besteed wordt aan een inhoudelijk thema. Het doel van collectieve voorlichtingsbijeenkomsten is met name dat ondernemers de kans krijgen om kennis te nemen van inhoudelijke informatie die direct in de praktijk toepasbaar is. De onderwerpen zijn met zorg geselecteerd en sloten aan op de directe behoefte van ondernemers in Amsterdam Zuidoost. De omvang van de collectieve bijeenkomsten varieerde, maar had veelal een besloten karakter.
3.5.1 Resultaten De verschillende bijeenkomsten van het ondernemershuis die de afgelopen periode georganiseerd zijn, zijn allemaal zeer succesvol verlopen. De opkomst was veel groter dan verwacht en de inhoudelijke component sterk. De reacties van ondernemers en netwerkpartners na afloop van de bijeenkomsten waren zeer positief. Bij het maken van de planning voor de verschillende bijeenkomsten in 2011 is besloten dat na de opening op 15 juni nog een bijeenkomst georganiseerd kon worden voor de zomervakantie. Deze heeft op 13 juli plaatsgevonden. Vervolgens zouden gedurende de "week van de ondernemer" in de eerste week van november diverse bijeenkomsten en workshops georganiseerd worden, alsmede voor het einde van het jaar een prijsvraag voor ondernemers. Echter gezien de geconstateerde problematiek bij het merendeel van de bestaande bedrijven, is gekozen voor een andere aanpak. In overleg met de opdrachtgever is besloten om een programma te ontwikkelen dat beter aansluit bij de lokale behoefte. Daarnaast bleek het de voorkeur te hebben om niet adhoc bijeenkomsten te organiseren, maar deze in een inhoudelijk sterk jaarprogramma te organiseren. Elke doelgroep kan op deze wijze voldoende bediend worden en er is een weloverwogen afwisseling tussen inhoudelijke thema’s. Dit sluit tevens aan op de stedelijke tendens van onder andere de Kamer van Koophandel, Economische Zaken en andere netwerkpartners. Hierop voortbordurend is eind september besloten voor een nieuw programma bestaande uit zes Masterclasses met aansluitend individuele coaching en de verkiezing van de Beste ondernemer van Zuidoost. De Masterclasses zijn vormgegeven rond onderwerpen die voor succesvol ondernemen van belang zijn. Omdat de ondernemers tussentijds met het geleerde aan de slag gaan zijn de bijeenkomsten met tussenpozen van enkele weken ingepland. De kick-off van het Masterclass programma heeft onder grote belangstelling plaatsgevonden op 28 oktober jongstleden.
CONCEPT
Pagina 15
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Het gehele Masterclass programma loopt tot en met april 2012. Daarna start het coachingsprogramma waarbij de ondernemers aan een topcoach gekoppeld worden en gedurende een half jaar sessies kunnen volgen. Onderstaand een overzicht van de verschillende bijeenkomsten en de data waarop deze hebben plaatsgevonden: Netwerkbijeenkomsten : 2 Omschrijving
Datum
•
Openingsbijeenkomst
•
15 juni 2011
•
Kick-off Masterclasses
•
28 oktober 2011
Collectieve bijeenkomsten: 8 •
Succesvol ondernemen
•
13 juli 2011
•
Banenmarkt
•
20 september 2011
•
Masterclass Bedrijfsstrategie
•
22 november 2011
•
Masterclass Productontwikkeling
•
13 december 2011
•
Masterclass Marketing
•
17 januari 2012
•
Masterclass Financiën en financiering
•
14 februari 2012
•
Masterclass Netwerken
•
6 maart 2012
•
Masterclass Groeistrategie
•
27 maart 2012
Tabel 7.
3.5.2 Netwerkbijeenkomsten Opening Ondernemershuis Zuidoost. •
Doelgroep: Startende en gevestigde ondernemers en potentiële partners van het Ondernemershuis.
•
Datum: 15 juni 2011; Stadsdeelkantoor Amsterdam Zuidoost.
De officiële opening van het Ondernemershuis Zuidoost op vijftien juni is de eerste netwerkbijeenkomst van het nieuwe Ondernemershuis. Het thema van de avond was: “Passie voor ondernemen, Stadsdeel Zuidoost biedt volop kansen voor ondernemers!” In het bijzijn van 150 ondernemers, potentiële netwerkpartijen en genodigden uit de politiek heeft stadsdeelvoorzitter de heer M. La Rose het Ondernemershuis officieel geopend. Vervolgens hield de heer Sarriel Taus, de succesvolle ondernemer en oprichter van restaurant Fifteen, Bagna Cauda en United Tastes of 1097 een inspirerende toespraak. De essentie van succesvol ondernemerschap is volgens de heer Taus: visie, doorzettingsvermogen en heel hard werken. Deze avond stond in het teken van ontmoeten, netwerken en verbinden. Om dit te bevorderen is in kleine groepen een elevator pitch workshop gegeven die speciaal voor deze avond is ontwikkeld. Doel van de elevator pitch is de ondernemers leren hoe je in een zeer kort tijdsbestek je product of dienst onder de aandacht kan brengen. De kracht van de elevator pitch is dat de boodschap is afgestemd op de potentiële klant. Maar ook je houding, intonatie en woordkeus zijn bepalend voor het succes. Na afloop van de workshop kregen enkele ondernemers direct de mogelijkheid om het geleerde in de praktijk te brengen door - voor alle aanwezigen - een elevator pitch te geven. Deze pitches werden zeer enthousiast ontvangen. De ondernemers gaven aan erg veel te hebben aan de praktische tips en feedback tijdens de workshop. Tenslotte kreeg elke deelnemer een hand-out mee om zich verder te verdiepen in de mogelijkheden van een sterke elevatorpitch. CONCEPT
Pagina 16
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Niet alleen de ondernemers hebben nieuwe contacten gelegd, ook de bedrijfsadviseurs hebben vele ondernemers en potentiële netwerkpartners gesproken. Uit deze contacten bleek dat de gevestigde ondernemers met veel vragen en onzekerheden zitten, die ze graag eens willen voorleggen aan een adviseur. Ook het ontbreken van een sterk ondernemersnetwerk voor de kleine zelfstandigen is een veelgehoorde klacht/wens. De ondernemers hebben de hoop uitgesproken dat het nieuwe ondernemershuis hen met concrete adviezen kan bijstaan. De aanwezige netwerkpartners hebben de bereidheid uitgesproken om op een of andere wijze de ondernemers te willen ondersteunen. Met verschillende partners zijn al concrete afspraken gemaakt. Anderen zullen in de nabije toekomst worden benaderd om te komen tot een concrete samenwerking. Hiermee wordt meteen gewerkt aan een van de taken van het nieuwe ondernemershuis, namelijk het creëren van een gedegen netwerk van samenwerkingspartners met als doel het stimuleren en professionaliseren van ondernemerschap in Zuidoost. Concluderend kunnen we stellen dat er kan worden teruggekeken op een drukbezochte en zeer succesvolle avond. Kick-off Masterclasses •
Doelgroep: gevestigde MKB ondernemers.
•
Datum: 28 oktober 2011; Stadsdeelkantoor Amsterdam Zuidoost.
Op 28 oktober is onder grote belangstelling de kick-off van de Masterclasses gehouden in stadsdeel Zuidoost. De masterclasses vormen een compleet nieuw programma van het ondernemershuis, dat speciaal is ontwikkeld voor de lokale ondernemers van Zuidoost. Ondernemers kunnen hier gratis aan deelnemen. Het doel van het programma is om: •
de individuele ondernemers te versterken en naar de toekomst toe steviger in de markt te positioneren;
•
de samenwerking tussen ondernemers te stimuleren;
•
het netwerken te bevorderen;
•
de uitstraling van de winkels te verbeteren en het voorzieningenaanbod versterken.
Het uitgangspunt van de masterclasses is dat sterkere ondernemers kunnen groeien, wat op den duur meer werkgelegenheid zal opleveren. Na afronding van de masterclasses is er de mogelijkheid om deel te nemen aan een coachingsprogramma van een half jaar. Het is cruciaal dat de ondernemers het volledige programma volgen. Dit is tevens een voorwaarde voor de deelname aan het coachingstraject. Er zal gecoacht worden op de recent geleerde kennis en vaardigheden. Het stadsdeel streeft naar een deelname van circa 20 tot maximaal 30 MKB ondernemers. Tijdens deze bijeenkomst is ook de start van de beste ondernemer van Zuidoost gelanceerd welke in april 2012 bekend wordt gemaakt. De avond is bijgewoond door ongeveer 150 ondernemers en netwerkpartijen. De heer la Rose verzorgde het welkomstwoord en de heer B. Doelwijt van Lennard en Lennard trad op als dagvoorzitter. De heer M. Baba, directeur van Mexit heeft een pleidooi gehouden met als thema, investeer in je zelf, investeer in je bedrijf!
CONCEPT
Pagina 17
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
3.5.3 Collectieve voorlichtingsbijeenkomsten Succesvol ondernemen in Amsterdam Zuidoost •
Doelgroep: gevestigde MKB ondernemers.
•
Datum: 13 juli; Stadsdeelkantoor Amsterdam Zuidoost.
Vrijwel alle ondernemers hebben de laatste jaren de gevolgen van de recessie gemerkt. Voor velen stond de bedrijfsvoering dan ook in het teken van overleven. Nu de economie voorzichtig aantrekt is het de tijd om na te denken over de vraag waar je als ondernemer over een aantal jaren wilt staan door antwoord te geven op de vraag: wanneer ben je als ondernemer succesvol? Wanneer ben je als ondernemer succesvol? Elke ondernemer heeft hier een eigen antwoord op. Sommige ondernemers zijn tevreden met voldoende privé inkomen en anderen gaan voor een groot bedrijf met veel personeel. Wat het doel ook is, het beantwoorden van deze vraag is belangrijk omdat het zorgt voor de juiste positieve motivatie en richting geeft aan het eigen handelen. In twee gespreksrondes zijn de ondernemers uitgedaagd om de eigen doelen te formuleren. Om te voorkomen dat het blijft bij wensen, intenties en goede voornemens zijn de ondernemers gevraagd om de doelen concreet te maken volgens het SMART-model: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgeboden. Door de doelstelling SMART te formuleren wordt de kans groter dat er in de praktijk ook daadwerkelijk iets van terecht komt. Om alle ondernemers voldoende individuele aandacht te geven is de groep in tweeën verdeeld en is gewerkt met meerdere begeleiders. Naast de bedrijfsadviseurs van het ondernemershuis waren ervaren discussieleiders van de Kamer van Koophandel en het DWI aanwezig. Uit de gesprekken met de ondernemers blijkt dat zij de aandacht voor bestaande ondernemers vanuit het stadsdeel erg waarderen. Ook het contact met mede ondernemers en netwerkpartners wordt positief bevonden. Vanwege de “intieme” opzet hebben de bedrijfsadviseurs circa 35 gevestigde ondernemers persoonlijk uitgenodigd waarvan uiteindelijk ongeveer 23 ondernemers aanwezig zijn geweest. Voor het uitnodigen van de ondernemers is ondermeer gebruik gemaakt van de opgebouwde contacten in de wijk. Het zo specifiek benaderen van de individuele ondernemers heeft als voordeel dat er een divers en gemêleerd publiek aanwezig was. Voorbeelden van de aanwezige ondernemers zijn: •
zakelijke dienstverlening: online media en pr bureau, hostess en organisatiebureau, coaching en training;
•
persoonlijke dienstverlening: Kleding reparatie, rijschool, catering, kapper, Tai-Chi / Qi Gong docent, kinderopvang;
•
detailhandel: exotische toko, hair shop, horeca;
•
creatieve ondernemers: kunstenaars.
Opvallende zaken die tijdens de gesprekken naar voren zijn gekomen zijn o.a.: •
veel ondernemers hebben weinig regulier contact met collega ondernemers, c.q. er is weinig samenwerking;
•
de bedrijfsvoering is veelal gericht op de korte termijn en minder op de langere termijn;
CONCEPT
Pagina 18
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
•
mede hierdoor is het voor een aantal ondernemers lastig om duidelijk aan te geven wat ze willen bereiken met het zelfstandig ondernemerschap/ doelen te stellen en te omschrijven wat zij als persoon als succes definiëren;
•
strategie gericht op “overleven” vanwege matige financiële prestaties;
•
er is behoefte aan een organisatie /vereniging die de belangen van de kleine zelfstandigen en zzp-ers behartigt.
Naar aanleiding van bovenstaande is (1) bij enkele ondernemers een individueel begeleidingstraject gestart waarbij de bedrijfsadviseurs en overige netwerkpartners ondersteuning bieden, (2) met een aantal andere ondernemers plannen gemaakt om te kijken op welke wijze de samenwerking tussen collega ondernemers gestimuleerd kunnen worden en (3) een match gemaakt tussen verschillende ondernemers om zaken met elkaar te doen. Banenmarkt •
Doelgroep: startende en gevestigde MKB ondernemers.
•
Datum: 20 september 2011; Stadsdeelkantoor Amsterdam Zuidoost.
Het ondernemershuis heeft deelgenomen aan de banenmarkt van stadsdeel Zuidoost. De banenmarkt vond plaats op dinsdag 20 september jongsleden van 13.00 uur tot 17.00 uur. Het doel was om een ieder die op zoek was naar een nieuwe baan de kans te geven in contact te komen met interessante werkgevers. De rol die het Ondernemershuis vervulde was drieledig, namelijk om ambitieuze mensen te informeren over de mogelijkheid om op de korte of langere termijn een eigen bedrijf te starten. Daarnaast was het ook de mogelijkheid om gevestigde ondernemers, met name zzp-ers die niet voldoende omzet genereren, over de dienstverlening van het ondernemershuis te informeren. Het betrof hier dan met name de individuele advisering op het gebied van bedrijfsvoering en professionaliseren van ondernemersvaardigheden. Deze zzp-ers bezochten de banenbeurs om naast hun bedrijfsactiviteiten een parttime baan zoeken. Tenslotte was het ook een interessante mogelijkheid om te netwerken met verschillende partijen die in contact komen met ondernemers. De banenbeurs was redelijk goed bezocht en de bedrijfsadviseur heeft enkele tientallen (potentiële) ondernemers kunnen informeren, adviseren en/of doorverwezen naar interessante organisaties uit het netwerk zoals de Kamer van Koophandel, DWI, boekhoudkantoren en banken. Masterclasses •
Doelgroep: gevestigde MKB ondernemers met ambitie
•
Data: 22 november, 13 december
•
Locatie: Stadsdeelkantoor Amsterdam Zuidoost.
De masterclasses zijn speciaal ontwikkeld door de adviseurs van het ondernemershuis, met als doel de lokale ondernemer te versterken op specifieke aandachtspunten. De onderwerpen die tijdens de Masterclasses aan bod komen zijn: • stand van zaken van het bedrijf (bedrijfsvoering, ondernemersvaardigheden, •
marktbewerking, promotie, benutten nieuwe kansen en uitdagingen op de markt); product en dienstverlening (ontwikkeling van het product/dienst, van groei en nieuwe
•
investeringen); marketing (marktbewerking, marketingstrategie, promotie);
•
financiën /financiering en administratie (inzicht, organisatie en bepalen van financieringsbehoefte);
•
netwerkvorming en persoonlijke verkoop (hoe bouw je een netwerk op en hoe pas je persoonlijke verkoop toe); CONCEPT
Pagina 19
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
•
groeistrategie en plan van aanpak voor het komende jaar (integratie en implementatie van alle onderdelen van de Masterclasses en start persoonlijke coaching).
Op 22 november en 13 december hebben de eerste twee masterclasses plaatsgevonden. Het aantal aanmeldingen was veel groter dan verwacht. In totaal hebben zich zestig ondernemers aangemeld, waarvan uiteindelijk veertig deelnemen aan de masterclasses. De overige twintig zijn opgenomen op een wachtlijst en krijgen bericht als er een nieuwe serie masterclasses van start gaat. Elke masterclass bestaat uit een inleiding door een professionele spreker of trainer, daarna gaat de groep ondernemers uiteen in twee groepen. In de workshop die daarna volgt krijgen de ondernemers een verdere verdieping in het onderwerp onder leiding van een trainer en een bedrijfsadviseur. Al het materiaal wat tijdens de workshops gebruikt wordt is speciaal ontwikkeld en afgestemd op de doelgroep. De trainingen worden verzorgd door Arah Training en coaching. Bij de eerste masterclass is de inleiding verzorgd door Arah Training en Coaching en heeft de heer La Rose het inspirerende welkomstwoord verzorgd. De tweede masterclass met als thema “productontwikkeling” werd ingeleid door de heer J. de Vroede, directeur en oprichter van marketingbureau MarketingXperts.
CONCEPT
Pagina 20
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
4
Vormgeven netwerk Het Ondernemershuis Zuidoost is een netwerkorganisatie. Dit betekent dat in samenwerking met andere partijen de verdere ontwikkeling en professionalisering van ondernemerschap binnen Stadsdeel Zuidoost wordt vormgegeven. De ervaring van beide bedrijfsadviseurs met het opzetten en vormgeven van dit soort netwerken leert dat veel partijen bereid zijn tot samenwerking. Deze bereidheid hebben de bedrijfsadviseurs ook binnen Stadsdeel Zuidoost veelvuldig en enthousiast ondervonden. Om te komen tot een succesvolle en bestendige samenwerking is het van belang om de afspraken in een aantal "gespreksrondes" verder vorm te geven. Samenwerken is dynamisch en ontstaat op een organische wijze. De activiteiten van de bedrijfsadviseurs hebben geleid tot vele afspraken met diverse organisaties. Een uitgebreid overzicht van deze afspraken en organisaties wordt gegeven in bijlage 4. Onderstaand volgt een korte samenvatting van de gemaakte afspraken met enkele organisaties Kamer van Koophandel De kamer is officieel partner van Ondernemershuis Zuidoost en heeft zich ook officieel gecommitteerd aan o.a. de Masterclasses en de verkiezing van beste ondernemer van Zuidoost. Daarnaast vinden er diverse gesprekken plaats over de invulling van het volledige jaarprogramma voor 2012 gezamenlijk met de andere partners van het ondernemershuis. Gedacht wordt aan een (standaard) advertentie in de Stadsdeelkrant met daarin alle informatie over ondersteuningsmogelijkheden. Dit bevordert niet alleen de zichtbaarheid van de dienstverleners, maar zorgt tegelijkertijd voor een eenduidige boodschap richting ondernemers en eventuele netwerkpartijen. De gezamenlijke advertentie kan (in aangepaste vorm) ook gebruikt worden in andere stadsdelen; Spreekuur DWI Sinds eind augustus is het inloopspreekuur van DWI ingesteld bij de frontoffice van het ondernemershuis. Het spreekuur vindt elke maandag plaats door twee vaste adviseurs van het DWI van 10.00 tot 12.00 uur. Het doel van het spreekuur is om startende en gevestigde ondernemers de mogelijkheid te bieden om zonder afspraak binnen te lopen en hun situatie voor te leggen. Ondernemers die gebruik willen maken van dit spreekuur kunnen zich melden bij de frontoffice. Voor startende ondernemers betreft dit meestal het aanvragen van een lening. Gevestigde ondernemers zijn met name geïnteresseerd in het aanvragen van een lening voor de doorstart van hun bedrijf, het aanvragen van ondersteuning levensonderhoud en/of regelingen bij het beëindigen dan wel het faillissement van het bedrijf. Eind januari zal een evaluatie plaatsvinden van dit spreekuur in samenwerking met het ondernemershuis. Spreekuur banken Tegelijkertijd met het starten van het DWI spreekuur is het banken spreekuur gestart. De ABN Amro en de Rabobank houden afwisselend om de week op donderdag van 09.00 tot 12.00 uur spreekuur voor de kleine locale ondernemers. Het doel van het instellen van het bankenspreekuur is om de ondernemers te stimuleren gebruik te maken van de kennis van beide banken met betrekking tot bijvoorbeeld de locale marktsituatie, de financieringsstructuur van het bedrijf en toekomstmogelijkheden voor de ondernemer. CONCEPT
Pagina 21
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Inzet studenten Hogeschool van Amsterdam Met de Hogeschool van Amsterdam zijn de mogelijkheden verkend om studenten te betrekken bij de ondersteuning van lokale ondernemers. De uitdaging is om opdrachten te formuleren die passen binnen het curriculum van de opleiding. Als pilot hebben twee groepen van vijf studenten van de opleiding Business Consultancy de afgelopen vijftien weken een tweetal ondernemers ondersteund bij het uitvoeren van een marktanalyse en een interne bedrijfsvoeringsanalyse. Deze opdrachten zijn een officieel onderdeel van de opleiding, waarvoor studiepunten verkregen worden. De uitkomsten van deze trajecten worden door de studenten in de derde week van 2012 officieel gepresenteerd aan de ondernemers en de docenten van de opleiding. Na deze presentatie zal de pilot geëvalueerd worden en zal bekeken worden op welke wijze dit een structureel onderdeel van de opleiding Business Consultancy en het aanbod van het Ondernemershuis Zuidoost kan worden.
CONCEPT
Pagina 22
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
5
De frontoffice De frontoffice van het ondernemershuis is het informatiecentrum op de begane grond van het stadsdeel. Deze bestaat uit twee onderdelen. Ten eerste de informatiebalie waar ondernemers te woord worden gestaan en met hun vragen terecht kunnen. Ten tweede een fysieke ruimte met uitgebreide inhoudelijke informatie op het gebied van ondernemerschap. Onderstaand worden beide onderdelen nader toegelicht.
5.1 Werkwijze De frontoffice wordt bemenst door mevrouw T. (Tine) Alberg en de heer L. (Ludwig) Wespel. Het invullen van de frontoffice van het ondernemershuis was een geheel nieuwe en uitdagende taak die zij erbij hebben gekregen en de afgelopen maanden hebben vervuld. In principe hebben beide personen geen ervaring met ondernemerschap. Beide medewerkers zijn echter wel het nieuwe en eerste gezicht richting de ondernemers. Het is dus belangrijk dat de frontoffice goed georganiseerd is en beide personen goed op de hoogte zijn van hun nieuwe werkzaamheden. Immers, zij bepalen de eerste indruk die een ondernemer krijgt van de dienstverlening van het ondernemershuis. De werkzaamheden van de frontoffice bestaan uit de volgende onderdelen: •
eerste aanspreekpunt voor ondernemers en ondernemersvragen;
•
attenderen op alle aanwezige informatie, website en spreekuren;
•
1e-lijnsdoorverwijzing naar samenwerkingspartners zoals de KvK en DWI;
•
doorverwijzing naar de bedrijfsadviseurs;
•
spreekuur DWI.
Opstartfase Een ondernemer die zich persoonlijk of telefonisch meldt bij het ondernemershuis wordt als eerste te woord gestaan door de frontoffice. De bedrijfsadviseurs hebben ervoor gekozen om eerst een tijdelijk intakeformulier te ontwikkelen voor gebruik aan de frontoffice. De eerste drie maanden is hiermee gewerkt als hulpmiddel om de gesprekken aan de balie te structureren en de belangrijkste informatie voor de adviseurs te verzamelen. Vervolgens zijn al deze intakeformulieren per mail verstuurd aan de adviseurs die vervolgens binnen 24 uur contact hebben opgenomen met de betreffende persoon. Om de opstartperiode vlekkeloos te laten verlopen was het noodzakelijk om alle aanmeldingen in deze periode door een bedrijfsadviseur te laten beoordelen. In het telefonische contact wat daarna volgde werd de ondersteuningsvraag verduidelijkt en werd bepaald wat de volgende stap zou zijn: directe doorverwijzing naar partners, intakegesprek met een mogelijk vervolgtraject voor gevestigden of een beoordeling van een financieringsaanvraag van (door)starters en/of gevestigde ondernemers. De eerste drie maanden kunnen voor de frontoffice het best beschreven worden als kennismakingsperiode met ondernemers en ondernemersvragen. Wat voor soort ondernemers komen er nu eigenlijk aan de balie (type bedrijf, persoon, opleiding, inkomenssituatie e.d.). Wat voor soort ondersteuning denken ze nodig te hebben en vooral valt hun ondersteuningsbehoefte binnen de doelgroep en doelstellingen van het nieuwe ondernemershuis? Al dit soort vragen zijn behoorlijk ingewikkeld als je geen ervaring met ondernemerschap hebt.
CONCEPT
Pagina 23
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
In de daarop volgende maanden is het klantvolgsysteem van KplusV, genaamd Addventure, geïntroduceerd. De frontoffice heeft een introductie gehad om met het systeem te werken en kan nu heel efficiënt alle gegevens en vragen van ondernemers invoeren. Deze gegevens zijn vervolgens direct zichtbaar voor de adviseurs die daarna de ondernemers kunnen benaderen. De frontoffice kan op elk gewenst moment inloggen en opzoeken of een ondernemer benaderd is, door wie en welke vervolgstappen zijn genomen. Huidige stand van zaken Inmiddels zijn de medewerkers van de frontoffice veel bedrevener in het doorvragen om vervolgens concreter te kunnen doorverwijzen naar de bedrijfsadviseurs en eventuele overige netwerkpartners. Erg belangrijk is bijvoorbeeld de doorverwijzing naar DWI van prestarters en starters die een DWI-uitkering ontvangen. Deze personen vallen niet binnen de doelgroep van het ondernemershuis en moesten in het eerste kwartaal allemaal worden nagebeld door de bedrijfsadviseurs. De doelstelling is om in overleg met de opdrachtgever de medewerkers binnenkort nog een uitgebreide workshop aan te bieden om meer inzicht te krijgen in wat "ondernemen" inhoudt. Deze aanpak is zeer succesvol gebleken bij het opzetten van het ondernemersloket in Amsterdam Noord. Het is de bedoeling dat de medewerkers daarin leren hoe: •
je een ondernemer en ondernemerschap herkent;
•
de frontoffice zelf de ondernemers kan wijzen op de verschillende spreekuren en informatiebronnen die voor ondernemers beschikbaar zijn in het informatiecentrum en/of op de website;
•
zij de directe doorverwijzingen kunnen uitvoeren (KvK, DWI, UWV en dergelijke). Deze personen komen dan niet meer (direct) bij de adviseurs terecht. Het betreft hier dan met name ondernemers die buiten de doelgroep vallen, zoals startende ondernemers vanuit een uitkeringssituatie en/of zonder financieringsbehoefte (Qredits, Startersfonds Zuidoost).
De medewerkers zijn uitermate dienstverlenend ingesteld en de samenwerking verloopt prima. De adviseurs hebben regelmatig prettig contact over de voortgang, de werkwijze en overige opvallende zaken en vragen.
5.2 De fysieke en inhoudelijke inrichting In het afgelopen jaar is ook de fysieke en inhoudelijke inrichting van het ondernemershuis opgezet. De adviseurs hebben zich dan met name bezig gehouden met de vraag welke actuele informatie allemaal beschikbaar moet zijn voor startende, doorstartende en gevestigde ondernemers. Ondernemers die zich aanmelden bij het loket worden door de medewerkers van het loket geattendeerd op het aanwezige materiaal. Er is gekozen voor drie soorten informatie: •
inhoudelijke informatie voor het schrijven van onder andere een ondernemingsplan, een doorstart- of financieringsplan, marketing- en communicatieplannen en belastingzaken;
•
informatie over dienstverlening en producten van de verschillende samenwerkingspartners en financiers;
•
inkijkexemplaren van boeken en tijdschriften op het gebied van ondernemerschap.
Een website met uitgebreide informatie en links naar interessante organisaties is nog in ontwikkeling.
CONCEPT
Pagina 24
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
De lijst met informatie wordt regelmatig geactualiseerd en als nieuwe interessante initiatieven zich aandienen, zorgen de adviseurs dat hiervan informatie wordt opgevraagd. Tot op heden hebben de adviseurs dit zelf gedaan. In 2012 zal de frontoffice dit zelfstandig gaan uitvoeren en krijgen daartoe van elke instantie de contactgegevens. De medewerkers van het ondernemersloket vullen de informatie regelmatig aan en houden bij waar zij nieuwe informatie van nodig hebben. De actuele lijst van interessante organisaties en informatiebronnen is opgenomen in bijlage 1. De adviseurs hebben reeds van verschillende netwerkpartners en ondernemers complimenten ontvangen over de hoeveelheid, de indeling en de compleetheid van de informatie die aanwezig is voor ondernemers. Met de uitbreiding van een website met directe links naar de verschillende organisaties wordt het aanbod nog professioneler.
CONCEPT
Pagina 25
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
6
Terugblik 2011 Het ondernemershuis Zuidoost is zoals gezegd per 1 april 2011 gestart op een nieuwe locatie met nieuwe doelstellingen. De adviseurs van KplusV hebben de volledige opbouw van het nieuwe ondernemershuis gerealiseerd en gewerkt aan het realiseren van de doelstellingen. In dit hoofdstuk kijken we terug op de gehele uitvoering van het ondernemershuis. Achtereenvolgens komen aan bod: •
de opstartfase;
•
praktijksignalen;
•
consequenties voor de uitvoering van het project.
6.1 De opstartfase Een groot deel van deze periode bestond uit het opstarten van het nieuwe ondernemershuis. Concreet betekent dit dat er een compleet nieuw project opgericht is dat eigenlijk vergelijkbaar is met de start van een nieuwe organisatie. In deze paragraaf beschrijven we op verschillende aspecten hoe deze opstartfase verlopen is. Doelgroep De focus van het ondernemershuis ligt nu in de eerste plaats op bestaande ondernemers en in de tweede plaats op de advisering van startende ondernemers die geen uitkering van het DWI ontvangen. Een ander belangrijk aspect is de bewuste focus op potentieel krachtige ondernemers. Hiermee wordt specifiek de potentieel krachtige bestaande ondernemer bedoeld en de starter met een levensvatbaar bedrijfsidee. De werving van deze doelgroep heeft gedurende de hele projectperiode bijna volledig via outreachende activiteiten plaatsgevonden van de adviseurs in en rondom de winkelgebieden. De toeleiding van de doelgroep naar het project is nog een aandachtspunt, omdat overige doelgroepen, zoals bijvoorbeeld. zzp-ers, veel minder goed zijn bereikt. Nieuwe werkwijze ondernemershuis De front office is het eerste aanspreekpunt voor ondernemers en is nu gevestigd in het stadsdeelkantoor en niet meer op een bekende locatie met duidelijke buitenreclame. De adviseurs werken op afspraak in het stadsdeel en gaan daarnaast de wijk in om via outreachende activiteiten gevestigde ondernemers te adviseren. De begeleidingstrajecten zijn gericht op potentieel krachtige oftewel zelfredzame ondernemers, om op de langere termijn hun positie in de markt te versterken. Het effect van deze nieuwe doelgroep definiëring is enerzijds een strengere selectie en anderzijds vraagt het meer inzet en zelfstandigheid van de ondernemer.
6.2 Praktijksignalen In 2011 hebben de bedrijfsadviseurs met een grote verscheidenheid aan ondernemers en organisaties binnen Stadsdeel Zuidoost contact gehad. De ondernemers zijn met name via outreachende activiteiten bezocht in hun eigen zaak.
CONCEPT
Pagina 26
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Het doel van deze gesprekken was tweeledig. Ten eerste de ondernemers en organisaties op de hoogte brengen van de nieuwe dienstverlening van het ondernemershuis en wie daarbij de adviseurs zijn. Ten tweede een uitgebreid beeld vormen van het type ondernemers, de ondernemersvaardigheden, de branchering, de winkeluitstraling en de huidige problematiek. In de vorige rapportage zijn de bevindingen reeds uitgebreid beschreven. In dit hoofdstuk worden deze signalen samengevat. Deze praktijksignalen zijn gebaseerd op gesprekken met en bedrijfsbezoeken aan - ongeveer 100 bestaande ondernemers op verschillende momenten verspreid over de dag.
6.2.1 Tegenvallende financiële resultaten De belangrijkste reden van bestaande ondernemers om ondersteuning en begeleiding te zoeken zijn tegenvallende financiële resultaten. Dit geldt eigenlijk voor alle ondernemers ook voor de ondernemers waarbij de bedrijfsadviseurs zonder afspraak op bedrijfsbezoek zijn geweest. Veel kleine ondernemers hebben een marginaal inkomen en verkeren rond het bestaansminimum. Dit heeft veelal een aantal samenhangende oorzaken, waaronder bijvoorbeeld: •
de omvang van de vaste lasten en met name van de huur, is relatief gezien te hoog voor kleinschalig ondernemerschap;
•
de bedrijfsstrategie is voornamelijk gericht op prijsconcurrentie. Hierdoor ontstaan er oneigenlijk lage prijzen en wordt de totale markt van aanbieders aangetast;
•
een onvoldoende tot matig financieel inzicht in de eigen bedrijfsvoering;
•
een korte termijn en adhoc planning;
•
lage bereidheid tot inhuur van professionele ondersteuning en begeleiding;
•
slechte presentatie (winkel en promotiemiddelen) en klantvriendelijkheid. Veel winkels ogen rommelig en sommige worden nauwelijks schoongemaakt;
•
weinig onderscheidend aanbod (alles aanbieden). Door veel focus te leggen op prijs en weinig aandacht te hebben voor marges hebben veel winkels hetzelfde productaanbod. Er wordt gestuurd op omzet en niet op winst. Hierdoor verschraalt het productaanbod en verdwijnt het onderscheidend vermogen, waardoor specifieke groepen klanten aangetrokken kunnen worden;
•
door de tegenvallende omzetten hebben de ondernemers steeds minder financiële mogelijkheden om in te kopen. Hierdoor hebben ze langdurig dezelfde producten in de winkel, is het weinig gevarieerd, waardoor het minder aantrekkelijk voor klanten is om de winkel te bezoeken.
6.2.2 Overige problematiek Daarnaast blijkt uit de gesprekken dat de ondernemers te maken hebben met een aantal andere aspecten. •
De vraag naar geschikte en betaalbare kwalitatieve bedrijfshuisvesting is een terugkerend onderwerp bij de contacten met ondernemers. Dit geldt voor zowel startende als bestaande ondernemers. De ondernemers ervaren zelf (1) dat er te weinig aanbod is en (2) dat het aanwezige aanbod erg versnipperd is waardoor het zoeken bemoeilijkt wordt.
•
Het gebrek aan financieringsmogelijkheden is een terugkerend item. Veel ondernemers geven aan dat de bank niet bereid is tot verstrekken van (extra) krediet en dat zij bij andere instanties afgewezen worden. Het is onze ervaring dat financiële instellingen daadwerkelijk strengere eisen stellen aan financieringsaanvragen.
CONCEPT
Pagina 27
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
•
Over het algemeen kan worden gesteld dat een deel van de gevestigde ondernemers nauwelijks regulier contact hebben met de eigen bank en in een (te) laat stadium aankloppen voor extra financiële middelen. Startende ondernemers blijken veelal over een slecht ondernemersplan te beschikken met weinig financiële onderbouwing.
•
Ook blijkt dat er weinig bereidheid is tot samenwerking. Juist winkeliers kunnen erg goed van elkaar profiteren als zij samenwerken door bijvoorbeeld het aanbod op elkaar af te stemmen, gezamenlijk een evenement te organiseren of gezamenlijk een folder met combinatie aanbiedingen te maken. De voorzitters van de winkeliersverenigingen onderschrijven deze constatering.
•
De ondernemers die zelf in de winkel staan geven aan dat het niet meer mogelijk is om personeel in te huren. Het gevolg daarvan is dat zij nu zes dagen per week zelf in de winkel moeten staan.
•
Weinig variatie in de branchering: Deze bestaat voornamelijk uit kleinschalige detailhandel en dienstverlening, waarbij voedingsmiddelen, cosmetica en uiterlijke verzorging, rijscholen, en transport per boot naar verschillende landen de hoofdmoot vormen.
•
Met name in de winkelcentra waar een concentratie is van kleine detailhandel, zoals in de Poort, geven ondernemers aan dat verschillende collega-ondernemers steeds later open gaan, rond het middaguur of bepaalde dagen zelfs helemaal dicht zijn. Hierdoor worden bepaalde delen van het winkelcentrum met name in de ochtenduren oninteressant voor klanten.
•
Tenslotte geven de kleine ondernemers die gericht zijn op verzorging en cosmetica aan, veel last te hebben van oneerlijke concurrentie door latent ondernemerschap. Dit latente ondernemerschap wordt aangeboden vanuit huis en kan vergelijkbare dienstverlening bieden tegen veel lagere prijzen. Met name in tijden van recessie en afname van de koopkracht zullen steeds meer klanten overstappen naar dit type dienstverlening.
6.2.3 Meervoudige problematiek Uit de bedrijfsbezoeken en de intakegesprekken blijkt dat er tot nu toe altijd sprake is van meervoudige problematiek. De belangrijkste aanleiding om met het ondernemershuis in contact te treden is meestal financieel gedreven. Er is op korte termijn geld nodig om de problemen van te weinig omzet, achterstallige belasting en/of uitgebreide schuldenproblematiek op te lossen. De problematiek van de ondernemers kan het beste omschreven worden met gebruikmaking van de vier categorieën van het eerder genoemde ondernemercompetentie model. 1. Motivatie (intern en extern gedreven motieven) 2. Persoonskenmerken (eigenschappen en denkstijlen) 3. Kwaliteiten (afhankelijk van de fase van het bedrijf) 4. Kennis (van ondernemingsgebieden en leerstijlen) Indien een of meerdere van de vier categorieën (motivatie, persoonskenmerken, kwaliteiten en kennisgebieden) ontbreken of onvoldoende zijn ontwikkeld, leidt dit tot een verminderde slagingskans als ondernemer. Zeker in de huidige economische tijd, waarin consumenten minder hebben te besteden en de concurrentie enorm is, wordt er een grote mate van zelfredzaamheid gevraagd van de ondernemer. Bij de ondernemers die tot nu toe de revue zijn gepasseerd is het niveau van deze kenmerken zorgelijk te noemen. De combinatie van de meervoudige problematiek leidt ertoe dat: •
de ondernemer meestal niet of niet volledig op de hoogte is van de omvang en de ernst van de problemen. In de praktijk heeft de ondernemer op bepaalde gebieden geen inzicht in zijn of haar eigen bedrijfsvoering, maar laat dit over aan een (bevriende) boekhouder; CONCEPT
Pagina 28
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
•
het moment waarop uiteindelijk hulp ingeschakeld wordt is daardoor eigenlijk te laat. Vanuit een bedrijfseconomisch perspectief zijn bepaalde bedrijven dan reeds failliet. De financiële verplichtingen aan derden zijn zo groot dat ze met de gebruikelijke omzet niet meer terugverdiend kunnen worden;
•
daarnaast is er bij dit type ondernemer meestal ook sprake van problematiek in de privésfeer, zoals: relatieproblemen, schulden aan derden, illegaliteit, alleenstaande ondernemers met meerdere opgroeiende kinderen. Deze problemen blijken in de praktijk directe invloed te hebben op de kwaliteit van het ondernemerschap. De ondernemer blijkt deze niet of moeilijk te kunnen scheiden van zijn onderneming.
6.3 Consequenties uitvoering project Van de circa 100 ondernemers die door de bedrijfsadviseurs bezocht zijn, maakt veruit de meerderheid de indruk dat er problemen zijn met het bedrijf. De inschatting is dat circa 90% enige vorm van problemen ervaart. Naar verwachting ervaart de meerderheid zelfs meerdere problemen. Onderstaand volgt een uiteenzetting van de belangrijkste knelpunten en de effecten daarvan voor de ondersteuning vanuit het ondernemershuis.
6.3.1 Intakeprocedure De intakeprocedure duurt langer, meestal meerdere gesprekken van twee uur met uitgebreide voorbereiding van de stukken en een bedrijfsbezoek. De uitkomst van het intakegesprek is bijna altijd een gezamenlijke inspanning van de bedrijfsadviseur met inzet van externe partijen zoals het DWI, schuldsanering en banken. Deze externe partijen kunnen echter pas in een later stadium ingezet worden. Hiervoor zijn twee belangrijke redenen. •
Ten eerste nemen de verschillende instanties een ondernemer pas "in behandeling" zodra er een duidelijk beeld is van de problematiek en de benodigde gegevens volledig zijn. Dit geldt met name voor de banken en het DWI - die zelfs een volledig doorstartplan eisen - en de schuldsanering. Maar ook boekhouders die de administratie in orde moeten maken kunnen dat alleen als ze de juiste informatie van de ondernemer krijgen aangeleverd en er goed onderbouwde uitgangspunten zijn geformuleerd. Er is geen enkele organisatie die bij dit algehele voortraject op bijna alle disciplines kosteloos begeleiding biedt.
•
Daarnaast is er ook het menselijke aspect. Een ondernemer die eindelijk de stap heeft genomen om hulp te vragen en het hele verhaal aan de adviseur heeft toevertrouwd, is blij dat hij of zij eindelijk iemand heeft gevonden die luistert en mogelijk begeleiding kan bieden. Als de volgende stap wederom de doorverwijzing naar een volgende instantie is komt dit heel onprofessioneel en pijnlijk over. Daar komt nog bij dat de adviseur hoe dan ook de nieuwe instantie uitgebreid moet inlichten over de situatie van de ondernemer.
6.3.2 Uitvoering adviestraject Na het stellen van de juiste diagnose wordt commitment van de ondernemer gevraagd om gezamenlijk uitvoering te geven aan het opgestelde trajectplan. Een adviestraject bestaat namelijk uit verschillende onderdelen waarbij het essentieel is dat de ondernemer zijn of haar inzet toont en afspraken nakomt. Vooral bij ondernemers die zelf de indruk hebben (hadden) redelijk te draaien is het van essentieel belang om aandacht te besteden aan de uitkomsten van de diagnose en de te ondernemen acties die voortkomen uit het trajectplan.
CONCEPT
Pagina 29
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Een adviestraject is over het algemeen behoorlijk ingrijpend voor een ondernemer en de eerste fase kenmerkt zich door "schoon schip" te maken. Een ondernemer die langere tijd de bedrijfsvoering verwaarloosd heeft en/of schulden heeft, is meestal niet meteen overtuigd van de te nemen stappen. Voor de individuele ondernemer betekent het vaak dat overtuigingen en ideeën over hoe je moet ondernemen bijgesteld moeten worden en dat er "dromen" en doelen losgelaten moeten worden. Daarnaast is er veel aandacht voor de ondernemersvaardigheden en de algehele zelfredzaamheid van de ondernemer. Indien het bedrijf als voldoende levensvatbaar wordt beschouwd is het essentieel om in het adviestraject aandacht te besteden aan hoe een dergelijke situatie in de toekomst kan worden voorkomen. De rol van de adviseur in het adviestraject kenmerkt zich door de algehele regie, inhoudelijk advies en coaching op vaardigheden. In dit gehele proces is aandacht voor de psychische gevolgen voor de ondernemer van groot belang, met name voor advies bij bedrijfsbeëindigingen. In veel situaties is een trajectplan een gezamenlijke inspanning van de adviseurs en een of meerdere samenwerkingspartners. Met name de rol van DWI, afdeling zelfstandigen, komt hier veelvuldig aan bod omdat zij zowel voor tijdelijke financiële problemen als bedrijfsbeëindigingen regelingen hebben. De bedrijfsadviseur zorgt er samen met de ondernemer voor dat alle informatie op orde is voordat bijvoorbeeld DWI ingeschakeld wordt. De adviseur van het DWI wordt vervolgens uitgebreid geïnformeerd door de adviseur (warme overdracht) voordat de ondernemer in contact treedt met het DWI. Bovengenoemde heeft vanzelfsprekend gevolgen voor de tijdsbesteding van de bedrijfsadviseur per ondersteuningstraject. De besteedde tijd per begeleidingstraject is gemiddeld twee maal zo groot als bij potentiële groei ondernemers die over het algemeen beschikken over een grotere mate van zelfredzaamheid en meer/beter ontwikkelde ondernemerscompetentie.
6.3.3 Bijzondere dossiers Tenslotte zijn er nog een aantal “bijzondere” dossiers. Het betreft hier met name gevestigde ondernemers die reeds langere tijd, soms zelfs meerdere jaren contact hebben met verschillende afdelingen van het stadsdeel inzake een specifieke (aan)vraag. Dit betreft meestal een vergunning, een bestemmingsplan of een subsidie. De praktijk leert dat dit zeer uitgebreide dossiers zijn waar veel belangen op het spel staan. Dit vraagt een uitgebreidere rol van de adviseurs, omdat er meerdere gesprekken nodig zijn met zowel de ondernemer als de verschillende betrokken contactpersonen binnen en buiten het stadsdeel. Tevens wordt een bedrijfseconomische analyse gevraagd, waarin de overlevingskansen van het bedrijf, de ondernemersvaardigheden, de financieringsbehoefte en eventuele schuldenlast in kaart worden gebracht. Deze analyse wordt in een apart rapport opgenomen dat vervolgens in concept wordt ingediend bij de verantwoordelijke beleidsadviseurs. Dit type ondernemer heeft vaak te maken met (1) onvoldoende ontwikkelde ondernemersvaardigheden, (2) weinig inzicht in de ernst van de eigen problematiek en (3) een gebrek aan motivatie en doorzettingsvermogen. Kortom de ondernemer is minder zelfredzaam. Vaak is deze combinatie juist de oorzaak van alle problemen. Het gevolg is dat ook in deze uitvoeringsfase de ondernemer als het ware bij de hand moet worden genomen. Er zijn inmiddels een aantal dossiers waarbij 40 adviesuren besteed zijn. Bovenstaande leidt tot de conclusie dat de gemiddelde tijdsbesteding aan een "bijzonder" dossier aanzienlijk hoger ligt. CONCEPT
Pagina 30
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Op basis van bovenstaande bevindingen stellen wij voor om in 2012 de bijzondere dossiers buiten de opdracht van het huidige project te laten vallen.
6.3.4 Realisatie doelstellingen in de praktijk De doelstelling was om in totaal 50 trajectplannen op te stellen waarvan er 20 uitgevoerd worden door de bedrijfsadviseurs en 30 door netwerkpartners. Als gevolg van de ernstige signalen uit de praktijk en de meervoudige problematiek, kunnen we stellen dat de toeloop een serieus aandachtspunt is. Temeer als in ogenschouw wordt genomen dat er dit jaar weinig tot geen promotie gericht op gevestigde ondernemers heeft plaatsgevonden. Zowel het aantal mogelijke ondernemers met een adviesbehoefte, alsmede de omvang van de adviesbehoefte is groter gebleken dan verwacht. Vanuit het stadsdeel is besloten om niet halverwege het project “nee” te verkopen en zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de gevraagde ondersteuning. Het effect hiervan is dat er 79 trajecten zijn gestart in plaats van 50. Daarvan zijn 69 trajecten grotendeels door de adviseurs zelf uitgevoerd in plaats van de verwachte 20 trajecten. De verwachting is dat de begeleiding ook in de toekomst een gezamenlijke inspanning zal zijn. Als gevolg van de opstartfase heeft het ook even geduurd voordat er daadwerkelijk meetbare resultaten gerealiseerd konden worden. Het aantal startende en gevestigde ondernemers dat zich op eigen initiatief aanmeldde bij het ondernemershuis en ook voor een traject in aanmerking kwam, kwam langzaam op gang. Elk traject heeft vervolgens een bepaalde doorlooptijd van enkele weken tot meerdere maanden. Het gevolg was dat met name in het eerste kwartaal het aantal afgeronde trajecten voor gevestigde ondernemers en het aantal starters achterbleef bij de verwachting. In het tweede kwartaal liep dit aantal gestaag op en in de loop van het derde kwartaal bleken de resultaten ruimschoots te voldoen aan de gestelde doelstellingen. Naast het grotere aantal ondersteunde ondernemers zijn extra inspanningen c.q. meerwerk verricht, omdat deze activiteiten noodzakelijk bleken voor de opstart en de kwaliteit van de dienstverlening. Deze activiteiten bestonden onder andere uit: •
inhoudelijke en organisatorische activiteiten ten behoeve van de netwerkbijeenkomsten/collectieve bijeenkomsten en de masterclasses;
•
fysieke en inhoudelijke inrichting van het informatiepunt voor ondernemers, alsmede het informeren en begeleiden van de medewerkers van het informatiepunt;
•
organisatorische en inhoudelijke aspecten ten behoeve van de promotie van het project.
CONCEPT
Pagina 31
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Bijlage 1 Overzicht documentatie Ondernemershuis Zuidoost
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
DWI •
Starten van een eigen bedrijf
•
Bijstand aan zelfstandigen
•
Bijstand aan oudere zelfstandigen
•
Bedrijfsbeëindiging
•
Bijlage (Bbz-bedragen en loaz-bedragen per 1 jan. 2011)
•
Project Eigen Werk (aangevraagd)
Kamer van Koophandel •
Praktische tips (over de grens zaken doen)
•
Overdracht en overname
•
Het Handelsregister
•
Ondernemen iets voor U?
•
Uw bedrijf ingeschreven (extra folders aangevraagd)
•
Seminars
•
Hallo! Mijn nieuwe zakelijke community
•
De ondernemerstest (inkijkexemplaren)
Economische zaken •
Subsidieregeling voor treffen veiligheidsmaatregelen
Qredits •
Microkrediet
•
Aparte losbladige folder van 1 pagina (aangevraagd)
ABN-AMRO •
Ondernemen, groeien en veranderen
•
OndernemersGemakverzekering
•
Succesvol starten van uw onderneming
•
ABN AMRO ZZP Module
Gemeente Amsterdam •
Startersfonds Zuidoost
•
KansenZone (Denise/Saskia)
Rabobank •
Garantiefonds Microkredieten Amsterdam
•
Folders Rabobank
Belastingdienst •
1 ingebonden handboek 2011 van de website
•
Officiële handboeken 2 a 3 stuks (inkijkexemplaren)
•
Cd-roms
•
Foldermateriaal (aangevraagd)
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
FNV voor zelfstandigen •
Mappen met interessante info aangevraagd (30-50 stuks)
•
Op termijn magazine als inkijkexemplaren
De Zaak (Arnhem) •
Ik werk voor mezelf ( inkijkexemplaar)
•
Losse magazines (inkijkexemplaren)
Sprout •
Losse magazines (inkijkexemplaren)
Productbladen KplusV •
Zo maakt u een professioneel Marketingplan
•
Verkopen Ondernemingsplan
•
Stappenplan bedrijf starten
•
Stappenplan Bedrijfshuisvesting
•
(Start)kapitaal regelen
•
Checklist schrijven ondernemingsplan
Eventueel interessante (digitale) boeken: •
Geldboek voor ondernemers (digitaal)/optie
•
Eerste hulp bij online ondernemen (digitaal)
•
Calimeromarketing 2.0 (Karen Romme)/optie
•
Ondernemend naar de Top (Christel Witteveen)
•
Etc.
UWV •
Elevator Pitch (aangevraagd /na opening neerleggen)
•
Overige info (optie)
Aanbod Ondernemershuis IV •
Flyer (maken)
•
Netwerkbijeenkomsten/trainingen 2011 (maken)
Ondernemersklankbord •
Levering na de zomer i.v.m. herdruk (aangevraagd)
IntEnt (www.intent.nl) •
2 soorten Flyers
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Bijlage 2 Ondernemercompetenties
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Motivatie (willen) Motivatie heeft alles te maken met willen. Hoe graag wil je iets; wat vind je écht heel belangrijk. De motivatie hangt af van jouw ambitie, (innerlijke) drijfveren en waarden. Pas als de motivatie er voor een bepaalde taak is, kunnen de overige elementen van de competentie 'echt' worden aangesproken. Stel: je hebt veel kennis van en kwaliteiten voor een bepaalde taak, maar weinig motivatie voor die taak, dan zal je die kennis en kwaliteiten niet (snel) inzetten. Motivatie is als de ontsteking van een motor om te kunnen ontbranden, ofwel hoe graag je van start wilt gaan. Het aantal paardenkrachten (pk), de overige drie elementen, geeft dan het vermogen van de motor aan, ofwel hoe goed je van start kunt gaan. Persoonskenmerk (zijn) Persoonskenmerken zeggen iets over hoe je bent, ofwel over je karakter. Het is zo sterk aan jou verbonden dat het voor anderen zichtbaar en herkenbaar is. Denk maar aan iemand uit jouw omgeving die vaak het hoogste woord voert, die heel dominant is. Hij is zo aanwezig dat het opvalt. Zo zijn er een aantal kenmerken waarmee je iemand kunt karakteriseren. Vaak wordt ook gesproken van eigenschappen. Ga maar na: wat zijn jouw karakteristieke eigenschappen? Wat zeggen anderen vaak over jou? Daarbij is het zo dat kenmerken of eigenschappen niet gemakkelijk zijn aan te leren. Je wordt er min of meer mee geboren, en erdoor gevormd door de jaren heen tot de persoon die je nu bént. Kwaliteiten (kunnen) Kwaliteiten zeggen iets over wat je echt goed kunt. Kwaliteiten kun je in tegenstelling tot eigenschappen makkelijker aanleren. Kwaliteiten zijn gebonden aan een situatie of taak. Overigens worden kwaliteiten en eigenschappen vaak door elkaar gehaald. Waar de een het over eigenschappen heeft, hanteert een ander de term kwaliteiten. Het belangrijkste verschil is dus dat kwaliteiten makkelijker aan te leren zijn dan eigenschappen. En een kwaliteit is vaker iets positiefs, terwijl een eigenschap zowel positief als negatief kan zijn. Kennis (weten) Kennis, als laatste element van een competentie, heeft betrekking op het weten. Om een bepaalde taak uit te kunnen voeren of een situatie aan te kunnen, moet je weten hoe dat gedaan moet worden. Welke regels, procedures en wetmatigheden gelden er? Kwaliteiten hebben ook een relatie met kennis. Bijvoorbeeld bij het geven van feedback. Het is handig te weten welke regels daarbij gehanteerd dienen te worden. Eigenschappen hebben geen relatie met kennis. Je hoeft er niets voor te weten om het te zijn. Kijk maar naar doorzettingsvermogen, daar hoef je bijvoorbeeld niets voor te weten. Al is het wel mogelijk dit te ontwikkelen door te weten of te leren hoe anderen dat doen.
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Persoonlijkheidskenmerken Algemene omschrijving Prestatiegerichtheid Succesvolle ondernemers zijn prestatiegericht. Dat wil zeggen: zij streven doelgericht naar een prestatie en gaan daarbij zonodig de strijd aan met anderen. Met hun zakelijke doel voor ogen werken ze met veel wilskracht en energie aan hun eigen bedrijf. Zij willen steeds meer presteren door alles zo goed mogelijk te doen en leggen de lat voor zichzelf steeds hoger. Ze willen zich onderscheiden. Die drijfveer komt van binnenuit. Niet-succesvolle ondernemers hebben geen sterke prestatiebehoefte of sterke wil om succes te hebben. Zij nemen sneller genoegen met minder. Algemene omschrijving Zelfstandigheid Zelfstandigheid is vaak de (on)bewuste reden waarom iemand voor het bestaan van zelfstandig ondernemen kiest. De behoefte om zelf in vrijheid te kunnen beslissen en te doen wat iemand zelf goed acht. Succesvolle ondernemers komen onafhankelijk van anderen tot beslissingen, lossen zelf hun problemen op en brengen hun werkzaamheden op eigen kracht tot een goed einde. Niet-succesvolle ondernemers hebben steun of hulp nodig en laten beslissingen vaker aan anderen over. Algemene omschrijving Dominantie Dominantie is de behoefte om controle over anderen te hebben; om iemand zijn wil op te leggen. Dominantie kan een reden zijn om te ondernemen, omdat iemand dan de touwtjes zelf in handen heeft. Succesvolle ondernemers weten wat ze willen en hoe ze anderen kunnen beïnvloeden om hun eigen doelen te bereiken. Daarbij gaan ze er vanuit dat hun gezag of mening wordt geaccepteerd. Niet-succesvolle ondernemers zijn bescheiden. Ze treden liever niet op de voorgrond. Algemene omschrijving Sociale oriëntatie Sociale oriëntatie is de mate waarin iemand gericht is op anderen. Succesvolle ondernemers begrijpen dat mensen en netwerken nodig zijn om hun ideeën te realiseren. Ze leggen gemakkelijk contact en laten zich leiden door zakelijke overwegingen bij hun sociale handelen. Daarbij kunnen ze hun sociale behoeften opzij zetten en hun aandacht richten op hun onderneming. Beginnende ondernemers werken vaak alleen, en het zelfstandige bestaan kan dan heel eenzaam zijn. Niet-succesvolle ondernemers zijn gereserveerd en terughoudend in het leggen van contact. Algemene omschrijving Effectiviteit Persoonlijke effectiviteit is het geloof in eigen kunnen en zelfverzekerdheid in relatie tot anderen. Succesvolle ondernemers vertrouwen erop dat ze hun doelen kunnen bereiken op eigen kracht. ze zijn ervan overtuigd elke opdacht tot een goed einde te kunnen brengen; dat hun succes niet van anderen afhangt, maar van henzelf. Ook in relatie tot anderen, al zijn die rijker, belangrijker of machtiger, brengen ze dat zelfvertrouwen mee. Niet-succesvolle ondernemers geloven minder in hun eigen kracht en leven met het idee dat hun succes van de omstandigheden afhangt.
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Algemene omschrijving Doorzettingsvermogen Doorzettingsvermogen is krachtig doorgaan ondanks tegenslagen of bezwaren, juist wanneer het moeilijk wordt. Ook op de lange termijn. Succesvolle ondernemers hebben een groot doorzettingsvermogen. Met een duidelijk en helder doel voor ogen overwinnen ze uiteindelijk elke hobbel. Ook als ze soms niet (direct) vooruitkomen, volharden ze. Ze bijten zich vast in het werk en laten niet los voordat het doel is bereikt. Niet-succesvolle ondernemers hebben een gebrek aan wilskracht en verschuilen zich sneller achter vermoeidheid of verveling. Algemene omschrijving Risicobereidheid Risicobereidheid is het kunnen omgaan met onzekerheid en de bereidheid verlies te nemen. Succesvolle ondernemers zijn actieve risiconemers. Ze nemen kansen proactief waar en doen dat met energie, initiatief en bereidheid om de gewenste uitkomst van een kans te realiseren, ondanks de risico's die inherent zijn aan de waargenomen kans. Hun doelen zijn meer gericht op het verbeteren van hun leven dan op het behoud ervan. Niet-succesvolle ondernemers zijn passieve risiconemers. Zij benaderen risico's voorzichtiger en defensiever en reageren vaak alleen op wat op hun pad komt waar men niet omheen kan.
Kwaliteiten Algemene omschrijving Marktgerichtheid Een marktgerichte ondernemer kan zich inleven in het behoeftewereld van (potentiële) klanten en een koppeling maken naar de eigen bedrijfsvoering. Succesvolle ondernemers spelen in op de specifieke behoefte van een duidelijk afgebakende doelgroep. Ze kunnen ook nauwkeurig aangeven wat hun concurrenten doen. Ze volgen de (vak)bladen en praten met klanten om te kunnen anticiperen op veranderingen in de markt. Niet-succesvolle ondernemers hebben weinig oog voor de behoeften van hun klanten. Ze zijn vaak meer productgericht en hebben geen duidelijke doelgroep voor ogen. Algemene omschrijving Creativiteit Creativiteit is het vermogen om te 'spelen' met gedachten en nieuwe mogelijkheden te zien en uit te proberen. Succesvolle ondernemers stellen zich open voor wat in hun omgeving gebeurt. Daarbij worden ze niet gehinderd door beperkingen van de situatie, maar juist uitgedaagd door de mogelijkheden. Ze hebben het vermogen om vanuit andere invalshoeken te denken en platgetreden paden te verlaten. Ze kunnen problemen omzetten in nieuwe kansen en durven risico's te nemen. Niet-succesvolle ondernemers zijn beperkt in hun denkwijze en durven het experiment minder snel aan. Algemene omschrijving Flexibiliteit Flexibiliteit is hier synoniem met aanpassingsvermogen. Succesvolle ondernemers reageren op veranderingen die ze in de omgeving waarnemen, zoals nieuwe wensen van de klant of nieuwe concurrenten op de markt. Ze interpreteren kansen of bedreigingen op hun effect en passen hun (ondernemings)plan daarop aan. Niet-succesvolle ondernemers zijn nauwelijks bereid om zich aan te passen. Ze bieden weerstand en kunnen star en koppig zijn.
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Algemene omschrijving Leidinggeven Leidinggeven heeft te maken met het aansturen van mensen op een mens- en taakgerichte manier. Succesvolle ondernemers weten hoe ze mensen moeten inschatten en aansturen. Ze zien in dat hun rol een leidende is en helpen anderen graag door hen de ruimte en het vertrouwen te geven, maar niet zonder een gedegen systeem van controle. Minder succesvolle ondernemers willen het te graag zelf doen en hebben doorgaans minder vertrouwen in hun eigen mensen. Zij kunnen het immers beter. Algemene omschrijving Organiseren en plannen Organiseren en plannen houdt in: het opzetten en uitvoeren van een efficiënt en effectief systeem voor de werkzaamheden van medewerkers. Succesvolle ondernemers kunnen goed organiseren en weten hun eigen werkzaamheden en die van hun medewerkers goed in te schatten wat betreft tijd en hoeveelheid. Minder succesvolle ondernemers laten zich sneller verleiden door de chaos van alledag en verliezen eerder hun focus. Algemene omschrijving Financieel beheren Financieel beheren betekent een goede balans kunnen houden tussen kosten en uitgaven. Succesvolle ondernemers maken actief gebruik van hun vermogen om vooraf vooruit te blikken naar de toekomst en deze, al dan niet met hulp van een bedrijfsadviseur, te vertalen in financiële prognoses. Zij zien de bank niet als een bedreiging maar als een kans voor het realiseren van hun (persoonlijke) doel. Minder succesvolle ondernemers tonen een gebrek aan interesse voor hun (toekomstige) financiële positie.
Kennis en ervaring •
Markt: marktpositie en concurrentie, marketingkennis, communicatie en verkoopbevordering, marktonderzoek, innovatie en ontwikkelingen.
•
Financiën: financiële analyse en financieringsvormen, bedrijfseconomische en financiële kennis, bedrijfsinformatie en ontwikkelingen.
•
Productie: kwaliteit, inkoop- en goederenstroombeheersing, productie en innovatie, technologie (ICT) en ontwikkelingen (in geval van dienstverlening gaat het om het dienstverleningsproces).
•
Mensen: organisatie, personeelsbeleid, opvolging en vervanging, en ontwikkelingen.
•
Omgeving: externe contacten, milieu, wetgeving en ontwikkelingen.
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Bijlage 3 Kwantitatieve analyse
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Alle bestaande ondernemers Persoonskenmerk Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Dominantie
27
40
10
2
0
79
Doorzettingsvermogen 13
43
14
8
1
79
Effectiviteit
23
38
16
2
0
79
Prestatiegerichtheid
16
41
16
4
2
79
Risicobereidheid
22
34
16
3
4
79
Sociale oriëntatie
18
40
11
8
2
79
Zelfstandigheid
17
40
17
5
0
79
Totaal aantal
136
276
100
32
9
553
Totaal score
136
552
300
128
45
1161
Relatieve verdeling
12%
48%
26%
11%
4%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Creativiteit
31
30
10
8
0
79
Financieel beheer
36
25
18
0
0
79
Flexibiliteit
19
34
18
8
0
79
Leidinggeven
39
27
7
4
2
79
Marktgerichtheid
26
31
18
4
0
79
Organiseren en plann. 23
41
10
3
2
79
Totaal aantal
174
188
81
27
4
474
Totaal score
174
376
243
108
20
921
Relatieve verdeling
19%
41%
26%
12%
2%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Financiën
38
25
11
5
0
79
Markt
11
40
23
3
2
79
Mensen
13
41
19
6
0
79
Omgeving
12
47
16
4
0
79
Productie
21
30
21
5
2
79
Kwaliteiten
Kennis
Totaal aantal
96
185
93
27
9
410
Totaal score
96
370
279
108
45
898
Relatieve verdeling
11%
41%
31%
12%
5%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Persoonskenmerken
12%
48%
26%
11%
4%
100%
Kwaliteiten
19%
41%
26%
12%
2%
100%
Kennis
11%
41%
31%
12%
5%
100%
Gemiddeld
14%
43%
28%
12%
4%
100%
Samengevat
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Gemiddelde beoordeling Element
Gemiddelde score
Persoonskenmerk
2,1
Kwaliteiten
1,9
Kennis
2,2
Bestaande ondernemers actief in de detailhandel Persoonskenmerk Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Dominantie
15
15
6
36
0
0
Doorzettingsvermogen 7
19
5
4
1
36
Effectiviteit
14
6
2
0
36
14
Prestatiegerichtheid
12
15
8
1
0
36
Risicobereidheid
11
16
9
0
0
36
Sociale oriëntatie
8
21
4
2
1
36
Zelfstandigheid
8
18
8
2
0
36
Totaal aantal
75
118
46
11
2
252
Totaal score
75
236
138
44
10
503
Relatieve verdeling
15%
47%
27%
9%
2%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Creativiteit
15
15
3
3
0
36
Financieel beheer
17
9
10
0
0
36
Kwaliteiten
Flexibiliteit
8
18
7
3
0
36
Leidinggeven
20
10
3
2
1
36
Marktgerichtheid
10
17
8
1
0
36
Organiseren en plann. 10
17
6
2
1
36
Totaal aantal
80
86
37
11
2
216
Totaal score
80
172
111
44
10
417
Relatieve verdeling
19%
41%
27%
11%
2%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Financiën
16
10
6
36
Kennis 4
0
Markt
4
20
8
3
1
36
Mensen
3
23
8
2
0
36
Omgeving
1
22
8
3
2
36
Productie
7
19
4
4
2
36
Totaal aantal
32
96
37
20
10
195
Totaal score
32
192
111
80
50
465
Relatieve verdeling
7%
41%
24%
17%
11%
100%
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Samengevat Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Persoonskenmerken
15%
47%
27%
9%
2%
100%
Kwaliteiten
19%
41%
27%
11%
2%
100%
Kennis
7%
41%
24%
17%
11%
100%
Gemiddeld
14%
43%
26%
12%
5%
100%
Gemiddelde beoordeling Element
Gemiddelde score
Persoonskenmerk
2,0
Kwaliteiten
1,9
Kennis
2,4
Bestaande ondernemers niet zijnde detailhandel Persoonskenmerk Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Dominantie
12
25
3
43
3
0
Doorzettingsvermogen 6
22
8
4
3
43
Effectiviteit
23
10
0
0
43
10
Prestatiegerichtheid
4
25
9
3
2
43
Risicobereidheid
12
21
7
0
3
43
Sociale oriëntatie
10
20
7
6
0
43
Zelfstandigheid
9
23
8
2
1
43
Totaal aantal
63
159
52
18
9
301
Totaal score
63
318
156
72
45
654
Relatieve verdeling
10%
49%
24%
11%
7%
100%
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Kwaliteiten Beoordeling
Totaal
Creativiteit
17
14
7
5
0
43
Financieel beheer
20
17
6
0
0
43
Flexibiliteit
11
17
10
5
0
43
Leidinggeven
20
18
3
2
0
43
Marktgerichtheid
15
16
10
2
0
43
Organiseren en plann. 13
24
3
1
2
43
Totaal aantal
96
106
39
15
2
258
Totaal score
96
212
117
60
10
495
Relatieve verdeling
19%
43%
24%
12%
2%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Financiën
21
15
7
0
0
43
Markt
6
22
13
0
2
43
Mensen
13
15
12
3
0
43
Omgeving
6
28
8
1
0
43
Kennis
Productie
11
13
17
2
0
43
Totaal aantal
57
93
57
6
2
215
Totaal score
57
186
171
24
10
448
Relatieve verdeling
13%
42%
38%
5%
2%
100%
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Samengevat Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Persoonskenmerken
10%
49%
24%
11%
7%
Totaal 100%
Kwaliteiten
19%
43%
24%
12%
2%
100%
Kennis
13%
42%
38%
5%
2%
100%
Gemiddeld
14%
44%
29%
9%
4%
100%
Gemiddelde beoordeling Element
Gemiddelde score
Persoonskenmerk
2,2
Kwaliteiten
1,9
Kennis
2,1
Bestaande ondernemers actief in de verzorging, cosmetica en zorg algemeen Persoonskenmerk Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Dominantie
5
9
0
14
0
0
Doorzettingsvermogen 2
7
4
1
0
14
Effectiviteit
9
3
0
0
14
2
Prestatiegerichtheid
0
12
2
0
0
14
Risicobereidheid
5
7
2
0
0
14
Sociale oriëntatie
3
6
5
0
0
14
Zelfstandigheid
4
6
4
0
0
14
Totaal aantal
21
56
20
1
0
98
Totaal score
21
112
60
4
0
197
Relatieve verdeling
11%
57%
30%
2%
0%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Creativiteit
5
6
3
0
0
14
Financieel beheer
10
2
2
0
0
14
Kwaliteiten
Flexibiliteit
4
7
3
0
0
14
Leidinggeven
9
5
0
0
0
14
Marktgerichtheid
5
6
3
0
0
14
Organiseren en plann. 5
9
0
0
0
14
Totaal aantal
38
35
11
0
0
84
Totaal score
38
70
33
0
0
141
Relatieve verdeling
27%
50%
23%
0%
0%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Financiën
9
5
0
14
Kennis 0
0
Markt
3
7
4
0
0
14
Mensen
7
3
3
1
0
14
Omgeving
3
11
0
0
0
14
Productie
5
4
5
0
0
14
Totaal aantal
27
30
12
1
0
70
Totaal score
27
60
36
4
0
127
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Relatieve verdeling
21%
47%
(1) Slecht
(2) Matig
28%
3%
0%
100%
Samengevat Beoordeling
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Persoonskenmerken
11%
57%
30%
2%
0%
100%
Kwaliteiten
27%
50%
23%
0%
0%
100%
Kennis
21%
47%
28%
3%
0%
100%
Gemiddeld
20%
51%
27%
2%
0%
100%
Gemiddelde beoordeling Element
Gemiddelde score
Persoonskenmerk
2,0
Kwaliteiten
1,7
Kennis
1,8
Bestaande ondernemers actief in de horeca Persoonskenmerk Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Dominantie
2
2
3
7
0
0
Doorzettingsvermogen 2
3
1
0
1
7
Effectiviteit
5
0
0
0
7
2
Prestatiegerichtheid
1
4
1
1
0
7
Risicobereidheid
2
4
0
0
1
7
Sociale oriëntatie
2
3
1
1
0
7
Zelfstandigheid
4
4
0
0
0
7
Totaal aantal
15
25
6
2
2
49
Totaal score
15
49
18
8
10
100
Relatieve verdeling
15%
49%
18%
8%
10%
100%
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Kwaliteiten Beoordeling
Totaal
Creativiteit
3
3
1
0
0
7
Financieel beheer
3
4
0
0
0
7
Flexibiliteit
2
1
4
0
0
7
Leidinggeven
2
3
1
1
0
7
Marktgerichtheid
2
4
1
0
0
7
Organiseren en plann. 2
2
3
0
0
7
Totaal aantal
14
17
10
1
0
42
Totaal score
14
34
30
4
0
82
Relatieve verdeling
17%
41%
37%
5%
0%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Financiën
4
2
1
7
Kennis 0
0
Markt
1
3
3
0
0
7
Mensen
1
4
1
1
0
7
Omgeving
1
3
3
0
0
7
Productie
2
2
2
1
0
7
Totaal aantal
9
14
10
2
0
35
Totaal score
9
28
30
8
0
75
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Relatieve verdeling
12%
37%
(1) Slecht
(2) Matig
40%
11%
0%
1
Samengevat Beoordeling
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Persoonskenmerken
15%
49%
18%
8%
10%
100%
Kwaliteiten
17%
41%
37%
5%
0%
100%
Kennis
12%
37%
40%
11%
0%
100%
Gemiddeld
15%
43%
32%
8%
3%
100%
Gemiddelde beoordeling Element
Gemiddelde score
Persoonskenmerk
2,0
Kwaliteiten
2,0
Kennis
2,1
Bestaande ondernemers actief in de (zakelijke)dienstverlening Persoonskenmerk Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Dominantie
0
6
0
8
2
0
Doorzettingsvermogen 0
2
2
3
1
8
Effectiviteit
2
6
0
0
8
0
Prestatiegerichtheid
0
2
3
2
1
8
Risicobereidheid
0
2
5
0
1
8
Sociale oriëntatie
0
3
1
4
0
8
Zelfstandigheid
0
5
2
2
0
9
Totaal aantal
0
22
19
13
3
57
Totaal score
0
44
57
52
15
168
Relatieve verdeling
0%
26%
34%
31%
9%
100%
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Kwaliteiten Beoordeling
Totaal
Creativiteit
0
2
2
4
0
8
Financieel beheer
0
4
3
1
0
8
Flexibiliteit
0
2
2
4
0
8
Leidinggeven
0
5
3
0
0
8
Marktgerichtheid
0
0
6
2
0
8
Organiseren en plann. 0
6
0
0
2
8
Totaal aantal
0
19
16
11
2
48
Totaal score
0
38
48
44
10
140
Relatieve verdeling
0%
27%
34%
31%
7%
100%
Beoordeling
(1) Slecht
(2) Matig
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Financiën
0
2
2
8
Kennis 4
0
Markt
0
5
3
0
0
8
Mensen
0
2
2
4
0
8
Omgeving
0
4
3
1
0
8
Productie
0
0
6
2
0
8
Totaal aantal
0
5
1
1
1
8
Totaal score
0
18
17
12
1
48
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Relatieve verdeling
0
36
(1) Slecht
(2) Matig
51
48
5
140
Samengevat Beoordeling
(3) Neutraal (4) Redelijk (5) Goed
Totaal
Persoonskenmerken
0%
26%
34%
31%
9%
100%
Kwaliteiten
0%
27%
34%
31%
7%
100%
Kennis
0%
26%
36%
34%
4%
100%
Gemiddeld
0%
26%
35%
32%
7%
100%
Gemiddelde beoordeling Element
Gemiddelde score
Persoonskenmerk
2,9
Kwaliteiten
2,9
Kennis
2,9
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Bijlage 4 Netwerkcontacten
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Kamer van Koophandel Contactpersonen
Afspraken
Overig
•
Mevrouw R. Sierhuis
•
•
•
Mevrouw M. Lashley
Ondernemershuis Zuidoost en heeft zich
informatie van de Kamer van
•
Mevrouw S. Nieuwenhuijs
ook officieel gecommitteerd aan o.a. de
Koophandel digitaal beschikbaar kan
•
De heer P. van den Burg
Masterclasses en de verkiezing van
worden gesteld via het digitale loket van
•
De heer A. Schol
beste ondernemer Zuidoost. Daarnaast
het Ondernemershuis Zuidoost;
•
De heer M. Poppelier
vinden er diverse gesprekken plaats over•
vindt overleg plaats over het gezamenlijk
de invulling van het volledige
promoten van de dienstverlening van alle
jaarprogramma voor 2012 gezamenlijk
(semi) overheidsorganisaties. Daarbij
met de andere partners van het
kan gedacht worden aan een
ondernemershuis.
(standaard) advertentie in de
De Kamer van Koophandel is
Stadsdeelkrant met daarin alle informatie
medeorganisator van
over ondersteuningsmogelijkheden. Dit
netwerkbijeenkomsten; begeleider van
bevorderd niet allen de zichtbaarheid
workshops en bereid tot het geven van
van de dienstverleners maar zorgt
voorlichtingsbijeenkomsten en
tegelijkertijd voor een eenduidige
trainingen.
boodschap richting ondernemers en
De Kamer van Koophandel is een
eventuele netwerkpartijen. De
doorverwijspartner op het gebied van
gezamenlijke advertentie kan (in
workshops en cursussen.
aangepaste vorm) ook gebruikt worden
Binnen het Stadsdeel is ruime informatie
in andere stadsdelen;
aanwezig over de dienstverlening van de •
vindt overleg plaats over de manier
Kamer van Koophandel.
waarop dienstverlening van de Kamer
•
•
•
De kamer is officieel partner van
Wordt bekeken op welke wijze de
van Koophandel binnen Stadsdeel Zuidoost kan plaatsvinden, zoals bijvoorbeeld het geven van een workshop schrijven van een ondernemersplan voor starters.
UWV Contactpersoon
Afspraken
•
•
De heer P. Guliker.
Medeontwikkelaar van materiaal voor workshops en netwerkbijeenkomsten zoals de elevatorpitch.
•
Medewerking bij netwerkbijeenkomsten en workshops gericht op het verder ontwikkelen van ondernemersvaardigheden.
•
Doorverwijspartner.
Overig
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Dienst Werk en Inkomen Amsterdam Contactpersoon
Afspraken
•
Mevrouw E. de Rijk
•
•
Mevrouw J. Alvares
inloopspreekuur voor startende en
•
De heer S. J. Korver
gevestigde ondernemers die in
Overig
Sinds 1 september is gestart met het
aanmerking willen komen voor een Bbz regeling. Deze spreekuren vinden plaats binnen het Stadsdeel op elke maandag van 10.00 tot 12.00 uur. •
Daarnaast vervullen zij een inhoudelijke rol bij netwerkbijeenkomsten, workshops en voorlichtingen.
•
Doorverwijspartner.
Belastingdienst (a) Contactpersoon
Afspraken
•
De heer L. Elferink
•
Operationeel inzetbaar.
•
De heer R. in ´t Veld
•
Doorverwijspartner en aanspreekpunt
Overig
voor adviseurs. •
Biedt adviseurs de mogelijkheid tot informatie uit computersysteem inzake een ondernemer wel of niet aangemeld, compliant en dergelijke.
•
Bereid tot gezamenlijk bezoeken van ondernemers in de wijk.
Belastingdienst (b) Contactpersoon
Afspraken
•
De heer B. Mulder
•
•
De heer E. Kessing
Overig
Coördinatie inzet van specialisten en organisatie van netwerkbijeenkomsten.
•
Gespreksleider bij specifieke netwerkbijeenkomsten zoals voormalig PINO.
Stichting IntEnt Stichting IntEnt is een netwerkorganisatie die zich richt op het adviseren en begeleiden van ondernemers die in het buitenland willen ondernemen. Landen waar op dit moment ondernemerschapsprojecten worden uitgevoerd zijn onder andere: Suriname, Ghana en de Antillen. Stichting IntEnt biedt: •
voorlichting over ondernemerschap;
•
oriëntaties en trainingen;
•
advisering;
•
bemiddeling;
•
informatie over ondernemen in de programmalanden. Contactpersoon Afspraken
Overig
•
•
De heer J. Jongbloed
•
Doorverwijspartner bij starten van een bedrijf in land van herkomst.
•
interessant is om voor handen te hebben
Bereid om voorlichting te geven over werk van Intent.
Wordt geïnventariseerd welke informatie bij het informatiepunt in het Stadsdeel.
•
Wordt een lijst met contactpersonen voor
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
de verschillende landen opgesteld. •
Wordt bekeken op welke wijzen de uitgebreide expertise van deze organisatie ingezet kan worden ten behoeve van de ondernemers in Amsterdam Zuidoost.
Qredits Contactpersoon
Afspraken
•
•
Mevrouw B. Dieterman
•
Overig
Doorverwijspartner voor het aanvragen •
Wordt geïnventariseerd welke informatie
van een Microkrediet.
interessant is om voor handen te hebben
Medewerking aan bijeenkomsten gericht
bij het informatiepunt in het Stadsdeel.
op bijvoorbeeld Microkredieten en
•
Wordt een lijst met contactpersonen voor de verschillende landen opgesteld.
financiering. •
Wordt bekeken op welke wijzen de uitgebreide expertise van deze organisatie ingezet kan worden ten behoeve van de ondernemers in Amsterdam Zuidoost.
Rabobank Contactpersoon
Afspraken
Overig
•
De heer S. Lohuis
•
Doorverwijspartner.
•
•
De heer T. Neuhof
•
Stellen een lijst beschikbaar over de
•
De heer R. Hoekstra
•
De heer S. Benner.
zaken die een ondernemer moet aanleveren bij een kredietaanvraag. •
Vanaf 1 september tweewekelijks inloopspreekuur op kantoor Rabobank.
•
Medeorganisator netwerkbijeenkomsten en gespreksleider workshops.
•
Geïnteresseerd in deelname als jurylid bij ondernemersprijs.
•
Geven van bijvoorbeeld workshop Financiën en training pitchen voor een bank.
•
Bereid hun naam te verbinden aan activiteiten ondernemershuis.
ABN AMRO Bank Contactpersoon
Afspraken
•
•
De heer E. Rentenaar.
Officieel partner bij de Masterclasses en • verkiezing beste ondernemer.
•
Doorverwijspartner.
•
Medeorganisator netwerkbijeenkomsten en gespreksleider workshops.
•
Overig
Geven van bijvoorbeeld workshop Financiën en training pitchen voor een bank.
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
•
Vanaf 1 september tweewekelijks inloopspreekuur op kantoor ABN AMRO.
Stichting Ondernemers Klankbord Stichting ondernemers Klankbord is een organisatie waarbij ervaren oud-ondernemers zijn aangesloten. Voor een kleine jaarlijkse vergoeding vervullen zij de rol van mentor. Contactpersoon
Afspraken
Overig
•
•
Doorverwijspartner.
•
•
Inzet van coaches/mentoren voor
De heer J. Vrind
ambitieuze en kansrijke ondernemers.
Bodha van Ommeren Advocaten Contactpersoon
Afspraken
Overig
•
•
•
mr. R.M. van Ommeren
doorverwijspartner voor ondernemers inzake contracten, personeelsrecht en overige juridische zaken;
•
gesprek voor verdere samenwerking wordt ingepland.
Jozef Badal Contactpersoon
Afspraken
Overig
•
•
Doorverwijspartner.
•
•
Coaching en begeleiding op het gebied
De heer J. Badal
van uitvoering en opzetten administratie. •
Introductie netwerk van lokale administratiebureausbelastingconsulenten e.d..
Arah traning en coaching Contactpersoon
Afspraken
Overig
•
Mevrouw L. Pelupessy
•
•
•
Mevrouw S. Rahawarin
Ontwerpen en uitvoeren van eventuele trainingen en workshops.
•
Coaching op het gebied van ondernemersvaardigheden.
•
Specifieke inzet bij vrouwelijk ondernemerschap en empowerment.
•
Doorverwijspartner.
Fifteen Contactpersoon
Afspraken
Overig
•
•
•
De heer S. Taus
Inspirator en presentator bij netwerkbijeenkomsten (gratis).
•
Bereid tot coaching, mentoring van horecaondernemers.
16 januari 2012 Ons kenmerk 1011632-007/bko/pti
Waarborgfonds kinderopvang Deze organisatie staat garant voor een significant deel van de financieringsaanvraag voor kinderopvang en bso’s waardoor de kans op een succesvolle aanvraag bij banken of fondsen toeneemt. Contactpersoon Afspraken
Overig
•
•
Mevrouw H. Fishmann
•
Doorverwijspartner bij aanvragen voor financiering voor kinderopvang en bso.
Dress for succes Dit is een non-profit organisatie die personen die een belangrijk sollicitatiegesprek moeten voeren voorziet van kleding zodat ze representatief voor de dag komen. Contactpersoon
Afspraken
•
•
Mevrouw H. Fishmann
Overig
Kleine ondernemers (met name zzp-ers • die nog een marginaal inkomen hebben) kunnen naar deze organisatie worden doorverwezen indien zij kleding nodig hebben die representatief is bij acquisitiegesprekken. Doorverwijzing loopt via adviseurs van het ondernemershuis.