Naam aios
….…………….……
Naam Opleider …….……………...
Checklist medische vaardigheden Doel van Checklist
De vaardighedenlijst wordt voor twee doeleinden in de huisartsopleiding gebruikt.
1. Als zelftoetsinstrument voor de aios: de aios kijkt regelmatig na welke vaardigheden hij beheerst en waar er hiaten zijn. De checklist is een onderdeel van het ontwikkelingsdossier.
2. Als instrument voor de opleider om de vaardigheidsbeheersing van de aios te monitoren en vast te leggen of de aios zelfstandig de vaardigheid uit kan oefenen.
Deze lijst is gebaseerd op de documenten: Medisch technische vaardigheden Eindtermen 2000, Competentieprofiel en eindtermen van de huisarts 2009 en het LHV document ‘Aanbod huisartsgeneeskundige zorg 2009’.
Voor achtergrondinformatie wordt verwezen naar de volgende literatuur: •
In ’t Veld CJ, Goudswaard AN, Dijkstra RF. Handboek diagnostische verrichtingen in de huisartsenpraktijk, Houten/Utrecht, Prelum uitgevers/NHG: 2012 .
•
Goudswaard AN, In ’t Veld CJ, Kramer WLM. Handboek verrichtingen in de huisartsenpraktijk. Houten/Utrecht, Prelum uitgevers/NHG: 2014.
• • •
De Jongh TOH et al. Fysische diagnostiek, Houten, Bohn Stafleu van Loghum: 2010 . De desbetreffende NHG standaarden.
De desbetreffende Praktijkscoringslijsten (PSL) en toetsstations(TS), te vinden op de website van Huisartsopleiding Nederland: www.huisartsopleiding.nlvaardigheidstoetsen.
Rangschikking
De lijst is gerangschikt naar ICPC code en onderverdeeld in deel I t/m IV.
I.
Basisvaardigheden 1e kwartaal jaar 1. Dit zijn vaardigheden waarvan beheersing door
de aios mag worden verondersteld bij aanvang van de opleiding. Van de opleider wordt
verwacht dat hij deze vaardigheden in de eerste drie maanden observeert en beoordeelt.
II.
Obligate vaardigheden huisartsopleiding.
Dit zijn diagnostische en therapeutische vaardigheden van aandoeningen die zich meer of minder vaak in de huisartsenpraktijk voordoen. Sommige zijn eenvoudig, andere zijn wat
complexer en vereisen meer training. De aios wordt geacht deze te beheersen aan het eind van
de opleiding.
III.
Facultatieve vaardigheden. Bijzonder aanbod vaardigheden huisartsopleiding.
Deze vaardigheden zijn specialisaties die de aios zich facultatief eigen kan maken. Hiervoor zijn aparte scholing en training vereist.
1
Gebruik checklist.
In de kolom ,QYXOOHQGDWXP´$LRVLVEHNZDDPµ YXOWXGHGDWXPLQals de vaardigheid zelfstandig kan worden uitgevoerd en aan de aios wordt toevertrouwd. Dit hoeft dan niet opnieuw te worden geobserveerd.
De uitvoering van een vaardigheid kan slechts beoordeeld worden als er daadwerkelijk geobserveerd is.
Bij onvoldoende beheersing wordt een vervolgafspraak gemaakt voor een volgende
beoordeling. Dit wordt herhaald totdat de aios de vaardigheid toevertrouwd kan worden. De
opleider probeert er zorg voor te dragen dat alle vaardigheden tenminste éénmaal aan bod zijn gekomen.
De lijst hoort in het ontwikkelingsdossier van de aios en wordt door de hele opleiding heen gebruikt.
Zowel de toetsstations als de scoringslijsten zijn in te zien op de site van Huisartsopleiding Nederland klik hier en op de onderwijsbank klik hier.
Regel:
Op de post: maak afspraken met assistenten en collega’s over de kleine verrichtingen
In de praktijk: maak afspraken met de opleider over vaardigheden doen én observeren
In de 2e jaarsstage: afspraken met de opleiders over vaardigheden en kleine verrichtingen
2
I. Basisvaardigheden 1e kwartaal jaar 1. Onderwijsmateriaal: Praktijkscoringslijst (PSL), Toetsstation (TS), Onderwijsbank (OWB), ander instructiemateriaal (IS) Invullen datum Onderwijs ICPC “Aios is materiaal bekwaam” Injectie sc/iv/im A Onderzoek lymfklieren en milt (percussie en palpatie) B Fysische diagnostiek van de buik (inspectie, auscultatie, percussie, D TS palpatie) Onderzoek anus, rectaal toucher D Meting bloeddruk K PSL Onderzoek hart (percussie hartgrenzen, inspectie en palpatie, K PSL ictus, auscultatie harttonen/souffles, halsvene pulsaties, CVD) Polskwaliteiten, polsdeficit K Onderzoek arteriële circulatie (inspectie, auscultatie, palpatie K perifere pulsaties, capillaire refill) Onderzoek veneuze circulatie (inspectie, palpatie) K Onderzoek sensibiliteit (pijnzin, fijne en grove tastzin, vibratiezin) N Onderzoek reflexen (propioceptieve, exteroceptieve en N pathologische reflexen, clonus) Onderzoek motoriek: staan en lopen, spiertonus, spierkracht N Onderzoek coördinatie (looppatroon, knie-hielproef, vingertopN neusproef, diadochokinese, Romberg) Onderzoek hersenzenuwen (geur, gezichtsveld met confrontatiemethode Donders, oogstand, pupilreflex, oogbewegingen, sensibiliteit gelaat, corneareflex, symmetrie N gezicht in rust en bij beweging, nystagmus, Hallpike, symmetrie gehemeltebogen, tongbewegingen, kracht sternocleidomastoideus, kracht trapezius) Onderzoek hals (larynx, trachea) R Onderzoek longen (inspectie, palpatie, percussie, auscultatie) R Onderzoek schildklier (inspectie, palpatie) T Speculum onderzoek, vaginaal toucher en bimanueel onderzoek X PSL Onderzoek uitwendige geslachtsorganen (ook transilluminatie) en Y PSL anogenitale regio inclusief regionale lymfeklieren Rectaal toucher, onderzoek prostaat (palpatie) Y PSL
3
II.
Obligate vaardigheden huisartsopleiding. Invullen datum “Aios is bekwaam”
Hoofdstuk A (Algemeen en niet gespecificeerd) en B (Bloed en bloedvormende organen) Bepaling hydratietoestand (capp.refill, turgor) Onderzoek bewustzijn (Glasgow coma scale) BMI/middelomtrek meten Onderzoek ligging testes Temperatuurmeting BLS en AED Eerste hulp bij verstikking (Heimlich, uitzuigen mond/keel trachea) Handelingen bij bewusteloze (Rautek, stabiele zijligging) Vaststellen van de dood (zekere tekenen: pupillen, lijkstijfheid, lijkvlekken), verdere lijkschouw Inbrengen intraveneuze canule, aansluiten infuussysteem Hoofdstuk D (Spijsverteringsorganen) Onderzoek mond(bodem), tong, gebit, keelholte, speekselklieren (inspectie, bimanuele palpatie, kaakgewrichten) Onderzoek breukpoorten Rectaal toucher Verwijderen corpus alienum keel Behandeling fissura ani, peri-anaal abces Toedienen klysma Hoofdstuk F (Oog) Onderzoek uitwendige oog: conjunctivae, sclerae, oogleden, adnexen, traansysteem. Inspectie, palpatie, ectropioneren Onderzoek voorste oogsegment: inspectie cornea, fluoresceïne onderzoek, diepte/helderheid voorste oogkamer, iris, pupil, pupilreactie onderzoek met loupe, strijklicht en doorvallend licht, gebruik anestheticum Visusonderzoek volwassenen (gebruik stenopeïsche opening) Diagnostisch refractioneren Visusonderzoek kinderen
Onderwijs materiaal
TS
TS TS TS PSL PSL
IS PSL
TS TS
4
Gezichtsveldonderzoek (confrontatiemethode, Amslerkaart) Onderzoek oogstand, volgbewegingen (corneareflexbeeldjes, afdekproef à vue herkennen van oogheelkundige alarmsymptonen EHBO oogletsels, oogverband, oogspoelen, toedienen zalf en druppels Verwijderen corpus alienum en roestring Behandeling cornealaesie Behandeling chalazion (incisie, curettage, injectie) Behandeling hordeolum Behandeling/instructie blepharitis Hoofdstuk H (Oor) Onderzoek uitwendig oor en omgeving Beoordeling gehoorgang en trommelvlies Stemvorkproeven Fluisterspraaktest Reinigen gehoorgang, verwijderen corpus alienum (lavage, gebruik cerumenhaakje/lus) Tamponneren gehoorgang m.b.v. tampon of lintgaas Hoofdstuk K (Hart- en vaatstelsel) Sinus carotismassage Doppler-onderzoek (bepalen enkel-arm index) Tromboflebitis, DVT: zwachtelen Incisie getromboseerde anale randvene Hoofdstuk L (Bewegingsapparaat) Onderzoek nek inclusief wortelprikkeling Onderzoek thorax inclusief clavicula, sternum, costa en scapula Onderzoek schoudergordel en arm (inspectie, palpatie, functieonderzoek) Injectie schouder (subacromiale ruimte, schoudergewricht) Repositie luxatie schouder Behandeling fractuur clavicula, aanleggen mitella, sling Onderzoek elleboog (inspectie, palpatie, functieonderzoek) Repositie subluxatie radiuskop (zondagmiddagarmpje) Injectie elleboog (epicondylen, bursa olecrani) Onderzoek pols/hand (inspectie, palpatie, functieonderzoek) Injectietherapie pols/hand (CTS, tendovaginitis Quervain,
PSL
OWB PSL,TS
PSL PSL PSL PSL PSL,TS
PSL,TS PSL,TS PSL
PSL,TS PSL,TS, OWB OWB OWB PSL
PSL TS,OWB 5
triggerfinger) Ganglion gewricht/pees: injectie/punctie Behandeling fractuur falangen, aanleggen spalk (malletvinger) Onderzoek rug, wervelkolom inclusief wortelprikkeling (inspectie, palpatie, functieonderzoek) Onderzoek heup/bekken inclusief beenlengte (verschil) (inspectie, palpatie, functieonderzoek) Injectie heup: bursitis Onderzoek knie (inspectie, palpatie, functieonderzoek, specifieke testen: ballotement, valgisatie/varisatie) Injectie knie (bursa prepatellaris, kniegewricht) Onderzoek enkel (inspectie, palpatie, functieonderzoek, specifieke testen: schuifladetest, Ottawa-enkelregel) Aanleggen enkeltape Onderzoek voet (inspectie, palpatie, functieonderzoek, inspectie schoenen) Repositie luxatie vinger, teen Hoofdstuk N (Zenuwstelstel) FAST test bij CVA Onderzoek/manoevres bij BPPD (kiepproef Dix-Hallpike, Kantelmanoevres, Brandt-Daroff oefeningen) Onderzoek vestibulaire prikkeling (Head Impuls test) Onderzoek meningeale prikkeling Onderzoek diabetische voet (simms classificatie m.b.v. monofilament) Hoofdstuk P (Psychische klachten) Onderzoek naar dementie (MMSE en klokkentest) Toepassen Vierdimensionale Klachtenlijst (4DKL) Hoofdstuk R (Tractus respiratorus) Onderzoek neus (inspectie, palpatie, rhinoscopia anterior) Tamponneren bloeding neus Caustiek/cautherisatie locus Kiesselbachi Zuurstofsaturatiemeting Spirometrie (uitvoeren en interpretatie) Instructie inhalatie medicatie (diverse technieken) Toedienen medicatie via inhalatie (voorzetkamer, verneveling) EHBO bij corpus alienum luchtwegen (Heimlich) Toedienen zuurstof
OWB OWB PSL PSL
PSL PSL,TS PSL,TS TS,OWB PSL
TS
TS
OWB PSL PSL OWB TS
6
Verwijderen corpus alienum neus Hoofdstuk S (Huid en subcutis) Onderzoek huid, haren, nagels (beschrijving efflorescenties, dermografie) KOH onderzoek bij dermatomycose Test op kaarsvetfenomeen bij psoriasis Diagnostiek met huidkweken Diagnostiek met stansbiopt Anesthesie (lokaal, Oberst) Wondbehandeling (wondrandexcisie, verwijderen coropra aliena, necrotomie Hechten wond/hechtingen verwijderen Behandeling ulcus cruris (ambulante compressie) Behandeling brandwonden Verwijderen verrucae met scherpe lepel, vloeibare stikstof/azijnzuur Verwijderen corpus alienum Electrocautheriseren (skintags e.d.) (Shave)excisie naevus en andere benigne huidtumoren (+PA) Excisie basaalcelcarcinoom (+PA) Extirpatie atheroomcyste Extirpatie lipoom Incisie/nabehandeling abces Behandeling paronychia/panaritium Behandeling unguis incarnatus (wigexcisie/fenolisatie) Ontlasten subunguaal hematoom Hoofdstuk U (Urinewegen) Inbrengen en verwisselen van catheter Hoofdstuk W (Anticonceptie, postpartum) Inbrengen spiraal Onderzoek pasgeborene Hoofdstuk X (Geslachtsorganen/borsten vrouw) Onderzoek mammae, inclusief regionale lymfklieren Onderzoek van de bekkenbodem Fluor onderzoek (Ph, aminetest, KOH- en fysiologisch zoutpreparaat) Cervix uitstrijkje
OWB
PSL PSL,TS PSL,TS, OWB
PSL PSL PSL
PSL
TS PSL
PSL,TS PSL PSL 7
SOA-diagnostiek Inbrengen/verwisselen pessarium Electrocoagulatie/cryotherapie condylomata acuminata Hoofdstuk Y (Geslachtsorganen man) Onderzoek van de bekkenbodem Laboratorium vaardigheden Hemoglobinebepaling bij anemie Bepalen glucose in bloed Maken en beoordelen van urinesediment Maken en beoordelen van dipslide Uitvoeren CRP-sneltest
PSL PSL,TS
PSL PSL
8
III.
Facultatieve vaardigheden. Bijzonder aanbod vaardigheden huisartsopleiding.
ICPC Inbrengen voedingssonde Mucocèle (verwijdering, cryotherapie, diathermie of marsupialisatie) Ascitespunctie Proctoscopie Echografie Testen stereo en kleuren zien Testen doorgankelijkheid traansysteem Spleetlamponderzoek Directe/indirecte fundoscopie Traankanaal doorspuiten Ooglidcorrectie Audiometrie Tympanometrie ECG maken + zelfbeoordeling Cardiopulmonale resuscitatie (Advanced Life Support) Ligatuur inwendige haemorroid Sclerosering varices 24-uurs ambulante bloeddrukmeting Hartritmestoornissen: eventrecorder/holter in eigen beheer Hemorroid: Barronse ligatie Coniotomie Teledermatologie (juiste apparatuur en wijze van foto’s maken) Huidpriktest (allergie) Hyposensibilisatie Mariske (excisie, electrocauterisatie) Instructie insulinepomp Verloskundige zorg Inbrengen en verwijderen subcutane implantatiestaafje Circumcisie Sterilisatie man
Invullen datum “Aios is bekwaam”
Onderwijs materiaal
D D D D D/L/X F F F F F F H H K K K K K K K R S S S S T W W Y Y
PSL OWB
OWB
9