42
C
1
blok 6 Tip!
Romeinse cijfers.
Amsterdam
Dordrecht
Nijmegen
Gouda
a Welk huis is ouder, het huis uit Dordrecht of het huis uit Amsterdam? b Hoelang staat het huis uit Nijmegen er al? c Het huis waar Sam woont, is gebouwd in 1992. Schrijf dit jaartal in Romeinse cijfers.
C
2
Tip!
Blokkenstapels. a Uit hoeveel blokken zijn deze stapels minstens opgebouwd?
blokken
blokken
blokken
C
b Bekijk nu het eerste bouwsel. Hoeveel blokken kunnen er nog achter verstopt zitten?
3
Tip!
Teken de figuren. Probeer de zijden van elke figuur even lang te maken. Maak daarna een patroon in de figuren en kleur het in. a Een zeshoek
b Een achthoek
c Een vijfhoek
43
C
4
Tip!
Dagen, maanden en jaren. Lucas is geboren op 30 maart 1972. Margot is geboren op 13 september 1972. a Hoeveel dagen verschillen Lucas en Margot in leeftijd? b Zij zijn getrouwd op 23 juni 2000. Hoe oud was Lucas toen? Schrijf het op in jaren, maanden en dagen. c En Margot? d Op 24 april 2002 werd hun dochter Laura geboren. Hoeveel dagen na de trouwdag was dat? e Hoeveel maanden oud is Laura nu?
C
5
Tip!
Maak de getallenmuurtjes. a Je mag niet twee keer hetzelfde getal gebruiken.
b Bedenk zelf een getallenmuurtje. Kan een klasgenoot hem oplossen?
32 12
C
2
6
4
Hoeveel reiskostenvergoeding krijgen ze? Schat eerst. Reken dan precies uit. Vergoeding reiskosten
Vergoeding reiskosten
Vergoeding reiskosten
Naam: de heer Chang
Naam: mevrouw Klunder
Naam: de heer Zwollo
Vergoeding: 19 cent per km.
Vergoeding: 28 cent per km.
Vergoeding: 19 cent per km.
Totaal gereden: 413 km
Totaal gereden: 333 km
Totaal gereden: 368 km
Totaalbedrag Totaalbedrag (ongeveer) (precies)
Totaalbedrag Totaalbedrag (ongeveer) (precies)
Totaalbedrag Totaalbedrag (ongeveer) (precies)
€
€
€
blok 6 Muziekinstrumenten. a Welk instrument wordt het meest
60
gespeeld?
50
b Hoeveel kinderen spelen gitaar?
40 30
c Hoeveel kinderen spelen dwarsfluit?
20 10 0
viool
piano
gitaar dwarsfluit instrument
drums
d Hoeveel meer kinderen spelen piano dan drums? e De helft van de kinderen die gitaar speelt zijn meisjes. Hoeveel jongens
Deze staafgrafiek geeft aan hoeveel kinderen op basisschool De Blauwe Planeet welk muziekinstrument spelen.
spelen gitaar?
f Teken deze aantallen in een cirkeldiagram. Denk aan de legenda. viool
30 leerlingen
piano
45 leerlingen
gitaar
60 leerlingen
dwarsfluit
30 leerlingen
drums
15 leerlingen
g Aan 8 kinderen in een andere klas is gevraagd de muziekinstrumenten een punt te geven. Een 5 is voor heel leuk en een 1 is voor een muziekinstrument dat ze heel saai vinden. Teken de uitslag van de score 4 in een staafdiagram. leerling
a
b
c
d
e
f
g
h
viool
1
2
4
1
1
1
4
2
piano
5
1
5
3
2
3
3
4
gitaar
4
4
2
5
3
4
5
5
dwarsfluit 3
5
3
2
4
5
2
1
drums
3
1
4
5
2
1
3
2
4 aantal kinderen
7
aantal kinderen
C
44
3 2 1 viool
piano
gitaar dwarsfluit instrument
h Wanneer kun je beter een staafdiagram dan een cirkeldiagram gebruiken?
drums
45
C
8
Vreemd geld. Wat is goedkoper? € 1 = 1,60 Engelse pond (£) = 0,94 Amerikaanse dollar ($) a
T-shirt € 24
T-shirt £ 24
T-shirt $ 24
cd £ 13
cd $ 22
Het T-shirt is het goedkoopst in: b
cd € 22,50
C
De cd is het goedkoopst in:
9
Tip!
Tovervierkant. De getallen in de rijen van dit tovervierkant zijn steeds samen 15. Vul de ontbrekende getallen in. Je mag ook breuken gebruiken. 3
C 10
Tip!
Op de weegschaal.
a Je ziet 3 keer dezelfde weegschaal, waarop vierkantjes, rondjes en driehoekjes gewogen worden. De eerste twee weegschalen zijn in evenwicht. Hoeveel driehoekjes zorgen op de 3e weegschaal voor evenwicht? Teken ze. b Bedenk zelf twee weegschalen die in evenwicht zijn. Kan een klasgenoot de derde weegschaal in evenwicht brengen?
46
C
11
C 12
blok 6 Tip!
Het gezin Amrani. Vader, moeder, Fatima en Hamid zijn samen 92 jaar. Vader is 26 jaar ouder dan zijn dochter Fatima. Hamid is de helft van de leeftijd van zijn zus Fatima. Vader is 32 jaar ouder dan zijn zoon Hamid. Moeder is 2 jaar jonger dan vader. Vader is
jaar oud.
Moeder is
jaar oud.
Hamid is
jaar oud.
Fatima is
jaar oud
Een fles met erwten. Voor dit onderzoek heb je een pak erwten van 500 gram en een lege fles van 1 12 liter nodig. a Ik schat dat er erwten in de fles gaan. b Bedenk een handige manier, natuurlijk zonder alle erwten te tellen, hoeveel erwten er ongeveer in een fles van 1 12 liter gaan. c Bedenk nog een andere handige manier en controleer hiermee je vorige oplossing. Klopt je vorige oplossing?
C
13
Tip!
9 of 10 stippen?
Je wil met twee dobbelstenen 9 of 10 stippen gooien. Op welk aantal stippen maak je de meeste kans: 9 stippen of 10 stippen? Waarom?
C 14
Raad mijn getal. Ik denk aan een twee-cijferig getal. Als ik het deel door 3 is de rest 1. Als ik het deel door 4 is de rest 2. Als ik het deel door 5 is de rest 3. Als ik het deel door 6 is de rest 4. Aan welk getal denk ik?
C
47 15
C 16
Tip!
Het huwelijksaanzoek. In het park ligt een rond meer met een brug erover en een voetpad erlangs. Een man staat op punt A. Zijn geliefde wacht op hem op plek B. Hij wil haar ten huwelijk vragen met een ring en een roos. De roos ligt aan het begin van de brug op plek C. De ring ligt aan het eind van de brug op plek D. Voordat hij naar zijn geliefde gaat, moet hij de ring en de roos nog pakken. De man mag nooit 2 keer over dezelfde weg lopen. Hij mag wel 2 keer op de plek van de roos en de ring komen. Op hoeveel manieren kan de man met de roos en de ring bij zijn geliefde komen? Teken alle mogelijkheden.
Een fruitige puzzel. Wat kost iedere vrucht? 1
kost
eurocent
1
kost
eurocent
1
kost
eurocent
Samen 290 eurocent.
Samen 85 eurocent.
Samen 120 eurocent.
48
C 17
C 18
blok 6 Limonade maken. a Met 13 liter ranja van de Mikomarkt kun je 91 liter limonade maken. Welk deel is water? deel. b Met 17 liter ranja van de Buurtsuper kun je 102 liter limonade maken. Welk deel is water? deel. c Bedenk nu zelf een andere limonadesom. Laat een klasgenoot de som oplossen.
Een bol van sterren. a Kleur alle sterren in de figuur. b Hoeveel sterren heb je gevonden?
C
c Welke vormen herken je nog meer?
19
C 20
Tip!
Hoeveel weegt Beer? Laura en Robin hebben een hond, Beer. Ze willen weten hoeveel hij weegt. Omdat Beer niet op de weegschaal past, tilt Laura hem op en gaat met hem op de weegschaal staan. Robin ziet dat de weegschaal 61 kg aangeeft. Als Robin met Beer op de weegschaal gaat staan, ziet Laura dat ze samen 69 kg wegen. Ten slotte gaan Laura en Robin samen op de weegschaal staan en de slimme Beer ziet dat de weegschaal op 84 kg staat. Beer weegt
kg.
Robin weegt
kg.
Laura weegt
kg.
Samen wegen ze
kg.
Staaldraad.
a Hoeveel draadjes hebben deze staaldraden samen? Schrijf de keersom op en reken uit. b Elk van deze staaldraden is 5 meter lang. Hoe lang zijn alle draadjes bij elkaar?
49
C 21
De natuurserie. Saron wil afleveringen van een natuurserie op een dvd branden. aflevering 1
aflevering 2
aflevering 3
aflevering 4
aflevering 5
14 min. 35 sec.
16 min. 18 sec.
15 min. 44 sec.
23 min. 16 sec.
19 min. 7 sec.
Heeft ze genoeg aan een dvd van 74 minuten? Zo niet, welke aflevering kan ze dan beter laten vervallen?
C 22
Smokkelgetallen. In elke rij zit een getal dat er niet in thuis hoort. Zoek dat getal en leg uit waarom dat zo is. a
5
20
30
45
60
65
73
70
75
b
9
25
100
81
49
64
71
16
36
c
11
33
121
88
98
77
66
55
22
d
133
138
148
168
208
288
448
758
Alles telt
Reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs Auteurs: Jan Coumans Ruud Rouvroye Inhoudelijke redactie: Bart Joosten Redactie: Fundamentaal, Culemborg Ontwerp: Criterium, Arnhem Opmaak: GrafiData, Deventer Vormgeving en beeldverwerving: LaVerbe, Nijmegen Fotografie: Ron Steemers – omslagfotografie iStock – pagina 9, 23, 39, 40 LaVerbe – pagina 16, 21, 23, 26, 34, 46, 47 Illustratie: Anka Kresse – omslagillustratie LaVerbe - pagina 2, 5, 6, 11, 12, 13, 16, 17, 22, 25, 30, 32, 33, 34, 37, 38, 39, 40, 41, 44, 45, 47, 48 Ingrid ter Koele - pagina 3, 7, 22, 30, 43, 47 Overige foto’s in deze uitgave: Marijn Olislagers; Ruud Peijnenburg; Bertine Workel; Paul Meek; Gerben Edens; E.H.B.Z. Zeeland; J. van der Hiele; één Beelden; Foto Natura/M.Harvey, H. Leijnse, P. Munsterman.
ThiemeMeulenhoff ontwikkelt leermiddelen voor Primair Onderwijs, Voortgezet Onderwijs, Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie en Hoger Onderwijs Meer informatie over ThiemeMeulenhoff en een overzicht van onze leermiddelen: www.thiememeulenhoff.nl of via onze klantenservice (088) 800 20 17 ISBN 978 90 06 63262 0 Tweede druk, vierde oplage, 2012 © ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, 2012 De 2e editie van Alles telt is een volledige herziening van de 1e editie © ThiemeMeulenhoff, Amersfoort De 1e editie van Alles telt is gebaseerd op Das Zahlenbuch © Ernst Klett Verlag GmbH, Stuttgart, Federal Republic of Germany Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 Auteurswet j° het Besluit van 23 augustus 1985, Stbl., dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie (PRO), Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp (www.stichting-pro.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden. Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieën in het onderwijs zie www.auteursrechtenonderwijs.nl. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
Deze uitgave is voorzien van het FSC®-keurmerk. Dit betekent dat de bosbouw voor het gebruikte papier op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.
9 789006 632620
