Biobased bouwen - Een introductie 9 september 2014 Heerhugowaard
Leon Joore T_0651586776
[email protected] I_www.millvision.eu
_ BIOBASED BOUWEN _ VERVAARDIGING _ TOEPASSEN _ ONDERHOUD EN HERGEBRUIK
Wat is biobased bouwen?
_BIOBASED BOUWEN
_ BIOBASED BOUWEN BOUW SECTOR _ 50% van ons energieverbruik
_ 50% van de CO2 uitstoot _ 40% van de afvalproductie _ 25% van het weggebruik Bron: Legolisering van de bouw; prof. Hennes de Ridder
_ BIOBASED BOUWEN MILIEUPROBLEMEN _ Uitputting
_ Aantasting _ Verontreiniging _ Gezondheidsschade
_ BIOBASED BOUWEN TRIAS MATERIA Stap 1. Beperk het gebruik van grondstoffen
Stap 2. Pas vooral duurzame grondstoffen toe of hergebruikt materiaal Stap 3. Zet verstandig niet duurzame grondstoffen in
_ BIOBASED BOUWEN Levensduur van gebouwen _ Materiaalaandeel 15% - 20% _ Energieverbruik aandeel 80% - 85%
_ BIOBASED BOUWEN Doelstellingen EU 2020: _ terugdringen van het energieverbruik met 20% _ CO2 uitstoot met 20% verminderen _ hernieuwbare energiebronnen voor energie vergroten tot 20% _ aandeel biobrandstoffen voor transport vergroten met 10% Aanpak: _ nieuwbouw moet bijna-energieneutraal gebouwd worden, en overheidsgebouwen al in 2018. (EPC=0 door energie die de gebouwen nodig hebben geheel zelf opwekken) Doelstellingen 2050 t.o.v. 2010: _ CO2 uitstoot met 80% verminderen
_ BIOBASED BOUWEN
“Materiaal wordt in de toekomst ons belangrijkste milieuprobleem in de bouw”
_ BIOBASED BOUWEN “Duurzaamheid”
_ BIOBASED BOUWEN _ Van fossiel naar biomassa _ Biomassa zijn regionale hernieuwbare grondstoffen (Grondstoffen die opnieuw aangroeien tijdens de functionele levensduur van het materiaal) _ Er wordt hiervoor geen olie opgepompt, geen mijn uitgegraven; de enige ingrediënten zijn natuur, zon en tijd. _ Aardolie en steenkool worden suikerriet en olifantsgras
_ BIOBASED BOUWEN BIOBASED BOUWEN
_ BIOBASED BOUWEN BIOBASED RENOVEREN
_ BIOBASED BOUWEN BIOBASED BOUWMATERIALEN
Coating bv Van Wijhe (OER), Strikolith, Rolsma
_Vervaardiging
Biobased, nano, selfhealing materials
_VERVAARDIGING
Meer materialen met hun unieke eigenschappen Het stenen tijdperk, de bronstijd, de ijzertijd…Biobased tijdperk?
_VERVAARDIGING _ HOUT _ BIO KUNSTSTOFFEN _ BIO COMPOSIET _ CELLULOSE ISOLATIE MATERIAAL
_VERVAARDIGING HOUT balk
Houtvochtgheidsgraad
Gn – Gd Gd
_VERVAARDIGING HOUT Plaatmateriaal “Flexibiliteit verlijmd hout”
_VERVAARDIGING HOUT – NIEUWE ONTWIKKELINGEN Spanen vervangen - natuurvezels _ Tomatenstengels _ Scheven van vlas/hennep _ Hooi/stro
_VERVAARDIGING HOUT – NIEUWE ONTWIKKELINGEN Accoya Van Nederlands naaldhout – Tropisch hardhout maken Acetylering: _ Ter verbetering van de duurzaamheid tegen houtrot en schimmels _ Verbetering in dimensie-stabiliteit _ Verhoging van de oppervlaktehardheid _ Geen afname van andere mechanische eigenschappen door de behandeling.
_VERVAARDIGING KUNSTSTOFFEN
(bio-) PE H = waterstof C = koolstof
BASIS Olie = fossiel plantaardige suikers= bio
(bio-) PP
PVC (Polyvinylchloride)
_VERVAARDIGING BIOKUNSTSTOFFEN Agroreststroom _ Solanyl (zetmeel recept, reststroom frietfabriek) _ Optinyl (zetmeel recept) _ PLA (melkzuur bv uit mais eerste generatie VOEDING!) _ PLA (melkzuur bv uit maisplant tweede generatie) _ PHA (vetzuren bv azijnzuur)
_VERVAARDIGING BIOKUNSTSTOFFEN - NIEUWE ONTWIKKELINGEN Thermoplast bio composiet Bioplastic + natuurvezels WPC (Wood Plastic Composites) APC (Agro Plastic Composites)
_VERVAARDIGING BIOKUNSTSTOFFEN - NIEUWE ONTWIKKELINGEN Thermoset bio composiet Biohars + natuurvezels
_VERVAARDIGING BIOKUNSTSTOFFEN - NIEUWE ONTWIKKELINGEN Thermoset
_VERVAARDIGING MINERAAL COMPOSIET – NIEUWE ONTWIKKELING Nova Lignum
_VERVAARDIGING ISOLATIEMATERIAAL R = d/λ R = warmteweerstand in m2K/W. D = dikte van het materiaal in m λ = warmtegeleidingscoëfficiënt W/mK
Vlasisolatie
Voorstel 1 jan 2015: Rc 4,5 gevels, 6,0 daken, 3,5 begane grond vloeren
Cellulosepulp
Biofoam (PLA) Glaswol Wol, maiswol, schelpen
_VERVAARDIGING UNIEKE EIGENSCHAPPEN BIOBASED BOUWMATERIALEN _ Goede vochthuishouding en goed binnenklimaat _ Damp open bouwen (leem, cellulose isolatie materiaal) _ Behagelijke sfeer (thermisch/akoestisch) _ Biobased isolatiemateriaal zorgt voor een langzame opwarming in de zomer en langzame afkoeling in de winter _ Koudebruggen worden vermeden bij 100% biobased bouwen. _ Minder gezondheidsrisico’s (verwerking/gebruiksfase) _ Geen beroep op schaarse grondstoffen _ Positief effect op de milieu impact (LCA/Schaduwprijzen)
_VERVAARDIGING MILIEUBELASTING - KETENANALYSE LCA (Life Cycle Analysis) _ Grondstofwinning _ Transport _ Productie _ Bouwen _ Onderhoud _ Renovatie/herbestemming _ Hergebruik _ Sloop (afval)
_VERVAARDIGING VOORBEELD Accoya (snelgroeiend naaldhout) vs. tropisch hardhout
_VERVAARDIGING VOORBEELD Accoya (snelgroeiend naaldhout) vs. tropisch hardhout
CO2-emissie: Raamkozijn 1,65m x 1,3m per jaar gebruik
_VERVAARDIGING SCHADUWPRIJZEN, bron NIBE “De theoretische schatting van de kosten, die de overheid er voor over heeft om de milieuschade te voorkomen of te verhelpen”
_VERVAARDIGING SCHADUWPRIJZEN (m2 wand + stucwerk)
_VERVAARDIGING MATERIAL ECO ENGINEERING _ Eco-design (kosten, performance en milieudruk) _ Michael F. Ashby (materiaal vergelijking) _ Milieu impact verlagen (LCA)
_VERVAARDIGING MATERIAL ECO ENGINEERING Composiet:
Eigenschap
Vlas UD/ fenol hars
Houtvezel/P P (WPC)
Multiplex hout
Houtvezella minaat
Glasvezel/U P (GVK)
Dichtheid ρ (kg/L)
1,4
1,13
0,65
1.4
2
E-modulus (GPa)
41
5
12
9
45
Treksterkte σ (MPa)
300
40
53
100
1000
Eco indicator (mPt)
2,53
1,26
0,6
5,87
4,99
21
17
30
36,8
50
Bruto-energie behoefte (MJ)
PaperwoodFrame Strength = 100% Relative price
Laminated Softwood wood 93% 194%
WPC
HPL
Glass/PP
135%
105%
62%
96%
138%
183%
126%
49%
Relative Eco-impact
514%
269%
371%
146%
148%
Relative GER
110%
234%
374%
167%
127%
Relative weight
Bron: Millvision BV
_VERVAARDIGING CERTIFICERING OP PRODUCT NIVEAU
Dank voor uw aandacht
[email protected]
_Toepassen
Esther Stapper T_0644348214
[email protected] I_www.stapperduurzaamadvies.nl
Wie heeft al eens met biobased bouwmaterialen gewerkt?
_TOEPASSEN MATERIAAL KEUZE De ontwerper zet de eigenschappen van het materiaal af tegen de prestaties die het materiaal moet leveren
Bron: Budinski K.G. Materiaalkunde voor technici, Schoonhoven, 1996
_TOEPASSEN
Bestand tegen veroudering (UV, vocht, bacteriën/schimmels, brandwerend)
_TOEPASSEN
Brandproef
Schroeven
Zagen
Vochtwerend en vorst
Lijmen
_TOEPASSEN BIOBASED AANDACHT _ Biobased is niet standaard en vereist extra aandacht en tijd van opdrachtgever en uitvoerder, zowel in voorbereiding als uitvoering (Biobased bouwbegeleiding) _ Details zijn afwijkend en kosten extra tijd en denkwerk, vochthuishouding of werking op temperatuur verschilt _ Damp open bouwen vereist extra denkwerk _ Verkrijgbaarheid (seizoen) _ Verwerkbaarheid vanwege in-homogeniteit, vloeigedrag
_TOEPASSEN PRAKTIJK VOORBEELDEN _ Biobased Mobile Room _ Provincie Noord Brabant _ Provincie Zeeland (Inkoop-tool) _ De Zoom _ Biobased Centre of Expertise (Avans Breda)
_TOEPASSEN PROVINCIE NOORD BRABANT
_TOEPASSEN PROVINCIE NOORD BRABANT
_TOEPASSEN PROVINCIE NOORD BRABANT
_TOEPASSEN PROVINCIE NOORD BRABANT
_TOEPASSEN PROVINCIE NOORD BRABANT
_TOEPASSEN NIEUWE ONTWIKKELINGEN _ Biobased geleiderail _ Biobased beschoeiing _ Biobased brug Terneuzen, Zeeland
_RESUME AANNEMERS _ Materialen kopen www.raabkarcher.nl www.groenebouwmaterialen.nl www.dubomat.nl www.bouwboulevard.com Samenvatting over biobased bouwmaterialen: IcDuBo _ Prijs Toegevoegde waarde/unieke eigenschap Lage productie hoeveelheid
_RESUME ARCHITECTEN _ Nieuwe materialen _ Eco-design geeft een toegevoegde waarde aan het ontwerp. Factoren: kosten, functionaliteit en milieu impact van de materialen _ Nieuwe details (hysterese-effect, uitzetten, isolatiewaarde, unieke eigenschappen)
Dank voor uw aandacht
[email protected]