Beste vrienden van ons buitengebied,

Nieuwsbrief Samen Sterk in het Buitengebied Uitgave van Provincie Noord-Brabant

Inhoud

Beste vrienden van “ons” buitengebied,

Beste vrienden van “ons” buitengebied,

Het eerste jaar van het project “Samen Sterk in het Buitengebied” zit erop. En zoals dat dan gebruikelijk is wordt zo’n periode door de opdrachtgevers (stuurgroep) geëvalueerd. Je maakt namelijk veel keuzes bij het opstarten van een dergelijk complex project en het is altijd maar de vraag hoe dit vervolgens in de praktijk gaat uitpakken. De meeste initiatieven lopen direct van een leien dakje, maar soms word je ook wel eens geconfronteerd met zaken die zich anders ontwikkelen dan verwacht, of waar simpelweg nog niet voldoende over is nagedacht. Op zich allemaal geen probleem, want we werken met elkaar aan een pilot en dan mag je nog foutjes maken. Belangrijk is wel dat we ervan leren en (zonodig) de koers bijstellen. Daarvoor is de stuurgroep verantwoordelijk. Deze bestaat uit bestuurders die samen alle deelnemende handhavingspartners binnen dit project vertegenwoordigen. De voorzitter van de stuurgroep is mw. Anja Thijs, burgemeester van de gemeente Eersel. De stuurgroep heeft op 30 september 2010 de evaluatie van het eerste projectjaar vastgesteld, nadat deze eerst door de ambtelijke werkgroep (voorzitter: mw. Celeste de Ridder van de gemeente Deurne) is beoordeeld. De samenvatting van de evaluatie is inmiddels naar alle partners verstuurd.

1

Terugblik 2e netwerkbijeenkomst: 2 Hennepplantage(s) in het buitengebied 3 Partner aan het woord 4 Dierenwelzijn: Hans Goertz 5 Casus: Uitzetten van fazanten 6

1e jaargang, nummer 2, januari 2011

Asbest 7 De winter in

8

Het laatste nieuws

8

De complete versie is overigens voor iedereen terug te vinden via de website van de Brabantse handhavingsamenwerking via de volgende link: http://www.handhaveninbrabant.nl/default/ onderwerpen/natuur/speerpuntnatuurwetgeving/ id_10091028 Uiteraard beveel ik deze van harte aan. Mocht je naar aanleiding van de evaluatie (of in algemene zin) nog vragen en/of opmerkingen over dit samenwerkingsproject hebben dan hoor ik die uiteraard graag. Je kunt je reactie sturen naar [email protected] of je kunt me rechtstreeks bellen op: 040 259 45 10. Ik wens iedereen een gelukkig nieuwjaar toe en ik hoop dat de regiohandhavers van het Handhavingsteam buitengebied ook in 2011 op jullie steun kunnen rekenen! Zij zullen in ieder geval hun uiterste best doen om samen met jullie een einde te maken aan allerlei ongewenste gedragingen die de kwaliteiten van ons prachtige buitengebied nog veel te vaak bedreigen. Mario Kanits Regiocoördinator Handhavingsteam buitengebied

Terugblik 2e netwerkbijeenkomst: Coen en Mario

Op 3 november heeft de tweede netwerkbijeenkomst plaatsgevonden. In de sfeervolle ruimte van de Aardborsthoeve te Mierlo zijn circa 65 mensen bijeengekomen die zich bezig houden met het toezicht in het buitengebied vanuit alle instanties. Als aftrap heeft regiocoördinator Mario Kanits de resultaten over het eerste jaar van het pilotproject belicht en zijn ontwikkelingen voor het komende jaar aangegeven. Hierna hebben twee partners in het project het woord gekregen. Namens bureau Handhaving van de provincie Noord-Brabant hebben Jeroen Bax en Harry Kars een presentatie gegeven. Jeroen Bax is senior medewerker voor het bruine kleurspoor. Het bruine kleurspoor staat voor bodemsanering, ontgrondingen, gesloten- en voormalige stortplaatsen. Harry Kars is senior medewerker voor het groene kleurspoor en in het kader van dit kleurspoor vindt in hoofdzaak toezicht plaats op de Flora- en Faunawet, de Boswet, en natuurbescherschermingswet. Zowel Jeroen Bax als Harry Kars benadrukten het belang van samenwerking in het kader van het pilotproject voor beide kleursporen. Namens de ‘nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit’ (nVWA), voormalig AID, heeft Peter van Giersbergen een presentatie gegeven. Hij is regelingsdeskundige EU-desk. De nVWA zal in het buitengebied niet zozeer het Handhavingsteam kunnen bijstaan, maar vooral het belang van het doormelden aan de EU-desk van overtredingen, veroorzaakt bij agrarische inrichtingen, is benadrukt. Deze meldingen leiden vaak tot een korting in subsidieverstrekking, wat opnieuw een impuls is om herhaling te voorkomen. Na de presentatie bestond de mogelijkheid om elkaar beter te leren kennen. De signalen van de deelnemers waren positief. Gehoord commentaar was wel dat het presentatiedeel korter mag zijn en de gelegenheid om te “netwerken” iets langer mag duren. We willen daar de volgende netwerkbijeenkomst in het voorjaar 2011 rekening mee houden.

2

Hennepplantage(s) in het buitengebied Koen van Kuijk

Aantreffen grote illegale hennepkwekerij in aspergeveld te Budel. In November 2009 stuitte het Handhavingsteam Buitengebied in de gemeente Cranendonck op een heterdaad van illegale toepassing van meststoffen op een aspergeveld. Vanwege de complexiteit en omvang van het onderzoek werd destijds de AID ter assistentie geroepen. Een en ander heeft geresulteerd in een omvangrijk onderzoek. Wat we toen nog niet konden vermoeden was dat we bijna een jaar later wederom op dit aspergeveld zouden staan!

In September 2010 bevond het Handhavingsteam Buitengebied zich, naar aanleiding van eigen waarneming en bevindingen van Staatsbosbeheer, wederom nabij het eerder genoemde aspergeveld. De asperges waren nu doorgeschoten en stonden behoorlijk “vuil”. We stonden benedenwinds het perceel en roken een zeer sterke hennepgeur. Op onze neus afgaande stuitten we op een groot aantal hennepplanten in de doorgeschoten asperges. In eerste instantie dachten we met zo’n 500 oogstrijpe planten van doen te hebben. De hennepplanten waren in de bedden geplant, tussen de doorgeschoten asperges. De bovenste toppen van de hennepplanten werden al een beetje zichtbaar. De situatie vanuit een boom nog eens opnieuw bekeken en we geloofden onze ogen niet. Het waren veel meer dan 500 planten! Misschien wel 5000!! Opvallend is te noemen dat de buitenste rijen van de aspergevelden door onkruid overwoekerd waren en dat dit aan de randen van de percelen duidelijk het zicht op de hennepplanten belemmerde. Het moest gewoon zo zijn! Toch maar snel contact met de regiopolitie opgenomen, die na onze info, snel ter plaatse was. Toen kwam de zaak natuurlijk aan het rollen. Na overleg op het politiebureau werd besloten op korte termijn actie te ondernemen. Een onderzoek werd opgestart, de hele zaak

werd gerooid en er werden in de nabijheid op nog een drietal percelen hennepplanten gevonden in doorgeschoten asperges. In zijn totaliteit betrof het hier uiteindelijk bijna 30.000 oogstrijpe hennepplanten met een straatwaarde van een slordige half miljoen euro! Het was voor het Handhavingsteam Buitengebied voor de eerste maal dat ze hennepplanten aantroffen in aspergebedden. Ook de regiopolitie sprak van een aparte vondst. Het onderzoek heeft behoorlijke publiciteit gekregen in de regionale en landelijke media.

3

Partner aan het woord

Fons Hermans en Janet Klunk, Politie Deurne, Asten Someren De eigenaar van deze paardjes was nauwelijks in staat zichzelf te onderhouden. Liefde voor dieren zorgde echter toch voor steeds meer dieren. Ook hielden zij honden, katten, schapen en varkens. De dierenbescherming heeft hier een controle uitgevoerd. Een paard bleek ernstig ziek te zijn en moest een dag later worden ingeslapen. Een schaap met een ernstige ontsteking kon nog tijdig worden gered.

Wie zijn wij?

Ik ben Janet Klunk, hoofdagente binnen de Politieregio Brabant Zuid-Oost in de gemeentes Deurne, Asten Someren (DAS). Sinds een jaar ben ik taakaccenthouder Milieu. Dit doe ik naast mijn gewone politiewerk. Elke dinsdag besteed ik aan milieuzaken binnen DAS. Ik sta nog aan het begin in mijn milieukennis, maar al doende leert men. Deze milieutaak vervul ik samen met mijn collega Fons Hermans. Ik ben Fons Hermans, brigadier en inmiddels 20 jaar werkzaam bij de politie als taakaccenthouder Milieu. Ik ben grotendeels vrijgesteld om binnen het politiewerk vooral bezig te zijn met milieu. Ik ondersteun collega’s bij milieuzaken, doe zelf en samen met Janet ook veel onderzoeken. Daarnaast hebben we regelmatig overleg met andere netwerkpartners.

Samen werken is Samen Sterk…

Hans Goerz en Koen van Kuijk zijn belangrijke collega’s voor ons. Inmiddels weet iedereen op het bureau wie ze zijn. Officieel zijn we ‘partners’, maar het voelt toch meer als collega. Het contact wat we hebben en de kennis die gedeeld wordt is erg waardevol. Hans en Koen komen veel in het buitengebied. Zij hebben een belangrijke oor- en oogfunctie voor ons. Samen Sterk is een belangrijke aanvulling (dus geen opvulling!) op handhavingsactiviteiten van de politie.

Praktijk

Wat Hans en Koen in het buitengebied aantreffen is heel verschillend. Denk aan het dumpen van afval, overlast van crossers, verwaarloosde dieren, illegaal stoken, illegale vogelvangst, mogelijke hennepteelt etc. Een mooi voorbeeld van ons samenwerkingsverband: Tijdens een nachtdienst reed Hans op zijn scooter en rook in een woonwijk een sterke henneplucht. Dit liet hij ons weten met als gevolg dat we het pand hebben afgezet en vier verdachten konden aanhouden. Er bleek een hennepknipperij te zijn opgezet in een schuur. Ook het dierenwelzijn krijgt extra aandacht. Er zijn verschillende controles geweest van paarden met te lange hoeven en verwaarlozing van schapen. Hier werd een proces-

verbaal voor opgemaakt. In het buitengebied komen we veel afvalstokers tegen. Hier treden we al dan niet samen tegen op en spelen de gegevens door aan de gemeente die als bevoegd gezag ook hun steentje kan bijdragen.

Kennisoverdracht

We ondersteunen elkaar bij het opmaken van een procesverbaal. Hans en Koen hebben erg veel kennis van de Floraen Faunawet. Zo leren wij verschillende zaken te omschrijven met betrekking tot de Wet milieubeheer en ook het afhandelen van in beslag genomen goederen.

Communicatie

Hans en Koen zijn gewapend met hun voorkomen, mooie auto en een mobiele telefoon. Een portofoon zou voor hun veiligheid en voor de opsporing een uitkomst zijn. Dit geeft een veiliger gevoel en ook de verdachten zien en horen dat je in direct contact staat met de politie. Omdat we in dit project zo nauw samenwerken, is het een aanrader dat ook beiden uitgerust zijn met een portofoon.

Planning en prioriteit

Posten is ook bij milieuzaken belangrijk. Zo was er een stroper in beeld en werd de kans hem op heterdaad te pakken steeds groter. Maar het buitengebied is groot. Qua politiecapaciteit is de wil er zeker. Door planning van andere taken heeft milieu soms een andere prioriteit. Dit geeft soms een persoonlijke frustratie. Hierdoor wordt des te duidelijker hoe belangrijk het samenwerkingsverband Samen Sterk in het Buitengebied is!

Warm hart voor Samen Sterk

4

Samen Sterk is een mooi project, een samenwerking tussen allerlei instanties. En zo moet het ook. We hebben elkaar nodig en samen zijn we ....

Dierenwelzijn: Hans Goertz Terugblik op een jaar dierenwelzijn

Het afgelopen jaar ben ik in het buitengebied verschillende keren in aanraking gekomen met de gezondheids- en welzijnswet voor dieren. Dieren de nodige zorg onthouden is nooit goed te praten en naar mijn mening moeten wij met zijn allen hier dan ook alert op blijven. Enkele gevallen van zorg onthouden wil ik hieronder eens beschrijven daar de omstandigheden, verantwoording en aanpak nogal van elkaar verschillen. In Januari 2010 werd ik getipt door een wandelaar dat er een pony wel heel vreemd in de weide stond. Het paardje stond helemaal naar achteren geleund, omdat de hoeven dermate lang waren dat de pony meer op de enkelgewrichten stond dan op de hoeven. Toen wij hierop de eigenaresse aanspraken zei deze dat de hoeven regelmatig door haar vriend, duidelijk een amateur hoefsmid, bekapt werden. Dit is onacceptabel en hiervoor is een Proces Verbaal opgemaakt. Een vergelijkbaar geval betrof in maart een boerderij waarin een weduwe van 74 jaar woonde. Haar man was anderhalf jaar daarvoor overleden en sindsdien had zij de zorg over vijf pony’s. Toen ik in uniform, in het gezelschap van een andere BOA in uniform, het terrein opstapte om met haar te praten over het feit dat er twee pony’s op haar erf aanwezig waren die nog maar amper lopen konden, raakte de vrouw dusdanig in verwarring, dat er geen zinnig woord meer uitkwam en de vrouw steeds meer in paniek raakte. Wij zijn daarop van het terrein weggegaan en zijn een paar dagen later in burgerkleding naar de vrouw teruggegaan. Toen bleek dat ze een stuk rustiger was en ze verklaarde dat de pony’s gewoon moe waren. Vooral de twee die altijd maar in weer en wind op de grond lagen. Het was ons toen duidelijk dat de vrouw van 74 jaar niet genoeg kennis van paarden had om voor de dieren te zorgen. Er is in samenspraak met de Landelijke inspectiedienst besloten dat het geen enkel nut had om de vrouw hiervoor te verbaliseren. In plaats daarvan is er een gesprek geweest met de oudste zoon die de zorg van de pony’s op zich nam. Sindsdien lopen de pony’s goed verzorgd in de weide. Zo is er nog een aantal gevallen van het onthouden van zorg waarbij met behulp van verschillende partners het welzijn van de betreffende dieren sterk verbeterd is. Als laatste wil ik een voorbeeld geven dat van het vermoedelijk onthouden van zorg niet altijd sprake hoeft te zijn. Ik reed in gezelschap van een politieman uit Helmond in het buitengebied waar wij een paard zagen waarop je vermoedelijk nog een keer een paar meter zou kunnen rijden. Zo’n mager paard hadden wij nog nooit gezien en hiertegen moest opgetreden worden. Nadat wij de eigenaar aangesproken hadden zei hij dat het paard 34 jaar oud was, en dat het beestje niets te kort kwam. Wij hebben vervolgens het paard bekeken wat vrolijk naar ons toe kwam en helemaal geen ongezonde indruk maakte. Ook het hok en het voeder was dik in orde. Met gemengde gevoelens zijn wij daarna vertrokken, want dit was toch niet mogelijk?

Nadat wij de L.I.D. (Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming) en de behandelende dierenarts benaderd hadden vertelde deze dat het mogelijk was dat een paard er uitziet als dood maar dat het toch nog gezond kon zijn: ouderdom noemt men zoiets. De toen nog AID had diezelfde week het paard ook zien staan en kwam tot dezelfde conclusie: Ziet er niet meer uit, maar is gezond en kan nog wel een tijdje mee. Zo zie je maar: het is niet altijd wat het lijkt en er zijn verschillende manieren om een probleem op te lossen.

5

Casus: Uitzetten van fazanten Mandy Putmans

Enige tijd geleden kwam er bij het Handhavingsteam een melding binnen over een jager die fazanten uit zou zetten voor de jacht. Voor de handhaving van de betreffende wetgeving is het van belang te weten of dat de jager zelf bosfazanten in gevangenschap houdt, of dat hij deze alleen uitzet voor de jacht. In dit geval bleek de jager zelf fazanten te houden in een ren. Het houden van in gevangenschap gekweekte inheemse vogels is aan regels gebonden. Deze vogels dienen te zijn voorzien van een vaste pootring.

Tijdens de controle, die in samenwerking met de politie uitgevoerd is, zagen wij dat de voornoemde jager circa 250 ongeringde fazanten in een buitenren hield. Handhaving richt zich in deze zaak dus niet op het uitzetten van fazanten, maar op het “onder zich hebben” van de dieren. In overleg met de dienstdoende parketsecretaris werd besloten dat de aanwezige fazanten in beslag genomen moesten worden. Voor de bezitter van een jachtakte kan een overtreding van de Flora- en Faunawet ook consequenties hebben voor de uitoefening van de jacht en het bezit van vuurwapens. De jager, en tevens hoofdbewoner van de locatie waar de fazanten aangetroffen zijn, wist wat er op het spel stond en gaf ons direct te kennen dat de fazanten van zijn zoon waren. Zijn zoon bevestigde dit. In de tijd dat proces verbaal opgemaakt werd tegen de zoon, heeft de jager de deur van de ren opengezet en jaagde de aanwezige fazanten naar buiten. De jager was op de hoogte van de inbeslagname van de fazanten en belette opzettelijk de uitvoering van de inbeslagname. Naast het houden van de fazanten was er vanaf het moment van loslaten strafrechtelijk ook wel degelijk sprake van uitzetten. Uiteindelijk is de jager aangehouden en zijn de overige fazanten in beslag genomen. Op het terrein zijn naast de drie grote fazantenverblijven ook een aantal vangkooien en vallen gevonden. In overleg met justitie zijn ook deze vangmiddelen in beslag genomen.

In samenwerking met de politie is proces verbaal opgemaakt tegen de zoon voor het houden van de ongeringde fazanten. Tegen de jager is proces verbaal opgemaakt voor het houden van ongeringde fazanten, het uitzetten van fazanten en het beletten/belemmeren van inbeslagname. Daarnaast zal door de afdeling Korpschefwetten van de politie gekeken worden naar een mogelijke intrekking van de jachtakte en wapenvergunning. Naast bovengenoemde casus, heeft het Handhavingsteam eerder tevens 130 fazanten in beslag genomen. Ook de eigenaar van deze fazanten bleek een jachtaktehouder te zijn. Proces verbaal is opgemaakt in samenwerking met de politie.

Voor meer informatie met betrekking tot het wettelijke kader van bovengenoemde casus zie: Flora- en Faunawet (art. 13 en 14) Regeling vrijstelling beschermde dier- en plantensoorten Floraen faunawet (art. 12) Wetboek van strafrecht (art 189)

6

Asbest Dat wij als handhavers in het buitengebied van alles tegen kunnen komen en niet zonder gevaar voor onze gezondheid en de volksgezondheid over het algemeen, blijkt wel uit het navolgende:

Onlangs reed ik tijdens surveillance in het buitengebied van een gemeente in Zuid Oost Brabant. Tijdens deze surveillance trok een perceel met een grote poort voorzien van prikkeldraad mijn aandacht. Naast deze poort zag ik een ingang welke niet was afgesloten . Toen ik het perceel betrad zag ik een enorme hoeveelheid oude golfplaten liggen. Een groot deel van de golfplaten lag verspreid over de (onverharde) bodem van het perceel en een deel van de golfplaten lag opgeslagen op twee aanhangers. Op het terrein stonden twee houten schuren die nog geheel in tact waren. Daaruit kon worden opgemaakt dat de golfplaten waren gedumpt. Uit monsteranalyse door een geaccrediteerd laboratorium, bleek dat de golfplaten asbesthoudend materiaal bevatten. Uit later onderzoek werd vastgesteld vanwaar golfplaten afkomstig waren , en tevens dat de golfplaten inderdaad op voornoemd perceel waren gedumpt. Bij onjuiste behandeling levert asbest grote gezondheidsrisico’s op. Jaarlijks overlijden ongeveer 700 mensen aan de gevolgen van blootstelling aan asbest. Bovendien levert het met opzet ontwijken van de regels economisch voordeel op voor zowel bedrijven als particulieren.

aangeduid met een kleur. De meest voorkomende asbest is Chrysotiel (witte asbest). Het schadelijke effect van asbestvezel is een wisselwerking van enkele specifieke eigenschappen en bepaalde omstandigheden. Asbestvezels kunnen via besmet voedsel in het darmstelsel terechtkomen. Ook via de huid kan asbestvezels naar andere delen van het lichaam worden getransporteerd. Asbest kun je overal aantreffen. In decoratieve buitengevels en galerijen bij flatgebouwen, zowel binnen als buiten. Het werd gebruikt in de wanden van cv-ketels, plafonds, dakbeschot enz. Op uiterlijke kenmerken is asbest moeilijk te herkennen. Maar uiteraard is de golfplaat een bekende. Dus bij aantreffen van asbest nooit aanraken, nooit verplaatsen. Denk aan je eigen veiligheid. Zorg dat je zelf nooit in aanraking komt met asbestvezels. Ga bijvoorbeeld bovenwinds staan van het object. Neem nooit asbest zelf in beslag. Laat dit over aan deskundigen. Informatie kunt u inwinnen bij: www.handhavingsportaal.nl

Asbest is een verzamelnaam voor een aantal in de natuur voorkomende silicaatmineralen met een vezelstructuur. Asbest heeft de eigenschappen bestand te zijn tegen zuren, logen en hoge temperaturen, het is sterk en slijtvast. Asbest had daarbij veel toepassingsfuncties zoals een isolerende functie, een afdichting en/of pakkingfunctie en een constructieve versterkingsfunctie. Ook zijn er veel soorten asbest vaak

Toon van de Griend, Handhaver buitengebied

7

De winter in

Colofon

Coen Kouwenberg

Sneller dan verwacht zijn we in een echte winter terecht gekomen. De MILIEUhandhavingWAAIER geeft ook voor de winterperiode actuele thema’s voor toezicht in het buitengebied. In het artikel van onze toezichtspartners, de taakaccenthouders van de politie, wordt al aangegeven dat het storten of verbranden van afval buiten de inrichting een frequent gesignaleerde overtreding is. Thema’s die ook zeker in de komende periode van belang zijn betreffen onder andere: • Illegaal ontgronden. De Ontgrondingenverordening van de provincie voorziet in een meldingsplicht of vergunningplicht. Deze plichten bestaan vanaf een bepaalde omvang van een ontgraving van grondstoffen; • Onjuiste opslag van vaste mest/bedrijfsstoffen buiten de inrichting; • Afsteken consumentenvuurwerk buiten toegestane periode/opslag vuurwerk zonder melding/vergunning; • Percolatie (uitvloeiing) van mestvocht in/naar oppervlaktelichaam; • Vellen van bomen zonder omgevingsvergunning (art. 2.2 lid 1g Wabo); • Paarden, vee onvoldoende beschutting bieden in natte en koude periode; • Het plukken van “kerstgroen” en mos. Plukken van beschermde planten zoals o.a. gagel en maretak (ook wel vogellijm en mistletoe); • Gebruik van gronden en/of bouwwerken in strijd met bestemming (o.a. caravanstalling in kassen of schuren).

Redactie: Handhavingsteam Buitengebied, partners Samen Sterk Eindredactie: Provincie Noord-Brabant Deze nieuwsbrief verschijnt 3 keer per jaar. Contact: Voor nadere informatie over de inhoud van de artikelen kunt u contact opnemen met het Handhavingsteam Buitengebied. Adresgegevens: SRE Milieudienst Keizer Karel V Singel 8 5615 PE EINDHOVEN 040 259 45 94 (algemeen)

De MILIEUhandhavingWaaier voor 2011 kan besteld worden via www.milieukalender.nl. Provincie Noord-Brabant Brabantlaan 1 Postbus 90151 5200 MC ’s-Hertogenbosch

Het laatste nieuws De flyer voor het project wordt herdrukt. In 2011 zal deze op verzoek worden verstrekt. Het pilotproject Samen Sterk in het Buitengebied zal worden aangemeld als “Best practice” voor de Ketenkrant.

0900 996 54 32

Handhavingsteam Buitengebied