Beschermd stadsgezicht Noordwestelijk Villagebied
“Ons cultureel erfgoed is de moeite waard om zuinig op te zijn” Wethouder Erik Boog
Het Noordwestelijk villagebied is van algemeen belang vanwege de bijzondere cultuur en architectuurhistorische, landschappelijke en stedenbouwkundige waarden. Het gebied bestaat uit een aaneenschakeling van karakteristieke 19deen vroeg 20ste-eeuwse villaparken en wijken, ieder met hun eigen specifieke kenmerken in aanleg en bebouwing waarvan een aantal door gerenommeerde landschapsarchitecten is ontworpen. De bebouwing op van binnen naar buiten steeds ruimere erven vormt een staalkaart van de 19deen 20ste-eeuwse Nederlandse architectuur, waaronder enkele topmonumenten. De waarden vindt u terug in de historisch gegroeide stedenbouwkundige structuur, met name de parkachtige aanleg. Deze structuur kenmerkt zich onder meer door brede gebogen lanen en een meer formele aanleg met groene pleinen en zichtassen. In een kleiner schaalniveau gaat het bij de waarden om de kenmerkende opbouw van wegprofielen, verkaveling, dichtheid van de bebouwing en de architectonische uitstraling van de bebouwing zelf.
Het Noordwestelijk Villagebied van Hilversum is door de ministers van VROM en OCW aangewezen als beschermd stadsgezicht. Deze aanwijzing is een instrument voor bescherming én ontwikkeling van het gebied. Het is bedoeld om het historische en bijzondere karakter van het gebied zo veel mogelijk te behouden. Daarbij worden veranderingen aan gebouwen en nieuwbouw getoetst aan de waarden die genoemd worden in het bestemmingsplan. In het bestemmingsplan Noordwestelijk Villagebied zijn die waarden zoveel mogelijk vertaald in een breed vergunningenstelsel. Dit betekent dat u voor veranderingen of verbeteringen aan gebouwen en omgeving in de regel een vergunning nodig heeft. In deze brochure staan de belangrijkste regels die van toepassing zijn in een beschermd stadsgezicht.
1
Wat is een beschermd stadsgezicht? De Monumentenwet omschrijft een beschermd gezicht als volgt: "Groepen van onroerende zaken die van algemeen belang zijn wegens hun schoonheid, hun onderlinge ruimtelijke of structurele samenhang dan wel hun wetenschappelijke of cultuurhistorische waarden". De aanwijzing van het Noordwestelijk Villagebied als beschermd stadsgezicht is een erkenning van het bijzondere, historische karakter van het gebied. Het gaat dus niet alleen om de monumenten maar om het totaalbeeld dat gevormd wordt door de gebouwen, straten, tuinen, water en bomen. De bijzondere waarden van de gebouwen en het gebied zijn zoveel mogelijk benoemd in het bestemmingsplan.
2
Woningwet Volgens de Woningwet mag er in een beschermd stadsgezicht niet gebouwd worden zonder bouwvergunning. Onder bouwen wordt het volgende verstaan: "Het plaatsen, het geheel of gedeeltelijk oprichten, vernieuwen of veranderen en het vergroten van een bouwwerk".
Wat is een bouwwerk? Het begrip bouwwerk is nader gedefinieerd in de bouwverordening van de gemeente Hilversum. Een bouwwerk is: "Elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct hetzij indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond, bedoeld om ter plaatse te functioneren". Bij een bouwwerk moet u dus denken aan een erfafscheiding, bijgebouw, woning maar bijvoorbeeld ook aan een caravan die langdurig ergens is gestald, vlaggenmasten en reclameuitingen. Ter verduidelijking zijn in deze brochure enkele foto´s geplaatst. Werkzaamheden die ook als bouwen zijn aan te merken zijn onder meer het vervangen van kozijnen, het plaatsen van een dakkapel en het metselen van tuin- en keermuren. Er kan dus ook sprake zijn van bouwen als u onderhoudswerkzaamheden uitvoert. Onderhoud kan onder voorwaarden worden aangemerkt als bouwvergunningsvrij.
3
4
Bouwvergunningsvrije activiteiten Alleen voor normale onderhoudswerkzaamheden is geen bouwvergunning nodig. Hieronder wordt verstaan: 1. Schilderwerk in bestaande of historisch verantwoorde kleuren; 2. Het repareren en/of vervangen van ondergeschikte delen van bouwelementen, mits door een wat vorm, materiaal en detaillering betreft identiek materiaal. Voor alle andere bouwwerkzaamheden, ook in de woning of het gebouw, is een vergunning verplicht.
Bouwvergunning aanvragen Een bouwvergunning vraagt u aan bij het college van burgemeester en wethouders met behulp van een door de wet verplichte aanvraagformulier. Meer informatie hierover vindt u op de website van het ministerie van VROM en op de website van de gemeente Hilversum (onder het kopje Loket ' bouwen).
Bestemmingsplan Noordwestelijk Villagebied Een aanvraag bouwvergunning wordt onder meer getoetst aan het bestemmingsplan. In het beschermde stadsgezicht is het bestemmingsplan Noordwestelijk Villagebied van toepassing. In het bestemmingsplan staat waar u mag bouwen, hoe groot u mag bouwen en hoe u de gronden en gebouwen mag gebruiken. Daarnaast geeft het bestemmingsplan regels over het aanleggen van tuinen/verharding en slopen/rooien en het gebruiken van grond en gebouwen. Voor meer informatie over de bestemming van uw perceel of pand, de planvoorschriften en de medebestemmingen kunt u terecht op de website van de gemeente Hilversum (onder het kopje Loket ' bestemmingsplannen ' bestemmingsplannen op internet). Het bestemmingsplan kunt u ook inzien bij het loket Bouwzaken.
Gebruiksvoorschriften Gronden en bouwwerken mogen niet gebruikt worden op een wijze of met een doel dat strijdig is met de aan de grond of het bouwwerk gegeven bestemming, de doeleindenomschrijving en de overige voorschriften.
5
Bij een aanvraag bouwvergunning wordt altijd gekeken of het voorgenomen gebruik van het bouwwerk overeenkomt met de bestemming. Zo mag bijvoorbeeld in een bijgebouw (schuur/garage) niet worden gewoond. Ook mag een bijgebouw niet worden gebruikt voor een aan huisgebonden beroep. Als het opgegeven gebruik in strijd is met de voorschriften, dan wordt de aanvraag geweigerd of vindt er een ontheffingsprocedure plaats om het gebruik alsnog mogelijk te maken.
Welstand
6
Een aanvraag bouwvergunning wordt ook getoetst aan de redelijke eisen van welstand volgens de criteria uit de Welstandsnota. De Welstandsnota kunt u inzien op de website van de gemeente Hilversum (onder het kopje Loket ' Welstand).
Monumentenvergunning In het Noordwestelijk Villagebied zijn verschillende panden aangewezen als rijks of gemeentelijk monument. Een monument mag niet worden beschadigd of vernield. Voor iedere verandering van een monument (verbouw, verbetering, groot onderhoud) is een monumentenvergunning nodig. Onderhoud aan monumenten is niet vergunningplichtig als daarbij de vorm, de kleur en de constructie niet worden gewijzigd. In alle andere gevallen is een vergunning verplicht. Wij raden u aan hierover te overleggen met onze medewerkers Monumenten (zie pagina 9).
Aanlegvergunning Een aanlegvergunning houdt in dat alleen met toestemming van de gemeente bepaalde werkzaamheden en werken, uitgevoerd mogen worden. Voor de volgende werken is een aanlegvergunning vereist : " het slopen van een hoofdgebouw; " het rooien van bomen of andere opgaande houtgewassen; " het aanleggen van verhardingen (zoals parkeerplaatsen, tennisbanen); " het afgraven of ophogen van grond met meer dan 30 cm.
Slopen In een beschermd stadsgezicht is het verboden een bouwwerk geheel of gedeeltelijk af te breken zonder of in afwijking van een vergunning van burgemeester en wethouders (sloopvergunning). Let op: dit geldt voor alle bouwwerken! Meer informatie over de sloopvergunning vindt u op www.hilversum.nl (onder het kopje Verordeningen ' Bouwverordening Hilversum)
7
Handhaven 8
De gemeente controleert of men zich aan de regels en voorschriften houdt. Dat doen we actief en daarbij letten we onder meer op de volgende zaken: - verrichten van aanlegwerkzaamheden (snoeien van beplanting -anders dan normaal onderhoud-, verhardingen, bodemverlagen/verhogen, hemelwaterinfiltratie); - bouwen of slopen van bouwwerken (zoals: aan-, uit- of bijgebouw, dakkapel, reclamebord, erf - of perceelsafscheiding, enzovoort; - aanleggen van een inrit en uitweg; - rooien van een boom; - wijzigen van het gebruik van een gebouw; - anders gebruiken van een bijgebouw dan de bestemming. Bij geconstateerde overtredingen moet de gemeente optreden. Dat kan een boete of een dwangsom betekenen of een maatregel als het (laten) afbreken van een bouwwerk.
Waar vindt u meer informatie? Informatie over beschermde stadsgezichten en monumenten vindt u bij de Rijksdienst voor Archeologie, cultuurlandschap en monumenten, bereikbaar op telefoonnummer: 033 - 42 17 421 of via de website: www.racm.nl. Informatie over bouwen en verbouwen vindt u op de website van het ministerie van VROM, www.vrom.nl. Onder het kopje veel gezocht "bouwvergunning en woningwet 2003". Informatie over het bestemmingsplan, slopen, bouwen en/of verbouwen, kunt u krijgen bij het loket Bouwzaken van de gemeente (tot april 2009 Melkpad 26, daarna Oude Enghweg 21), tel. 035 629 2000. Het loket is geopend op maandag t/m vrijdag van 08.30 tot 13.00 uur en tevens op donderdag van 17.00 tot 19.30 uur. Of kijk op onze website www.hilversum.nl onder het kopje Loket 'Bouwen of Loket' monumenten
Advies en overleg Bij de afdeling Vergunningen en Handhaven (bouw- en woningtoezicht) kunt u terecht met al uw vragen. We overleggen ook graag met u vóór het indienen van een vergunningsaanvraag. Dat kan teleurstellingen en veel werk voorkomen. De afdeling is te bereiken op telefoon nummer: 035 629 2000. Bij vragen over monumenten kunt u ons mailen via
[email protected] .
Aan de tekst van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend.
9
UITGAVE: FOTO´S: VORMGEVING: DRUKWERK:
GEMEENTE HILVERSUM, OKTOBER 2008 GEMEENTE HILVERSUM FRANS VAN BRAKEL, AFD. COMMUNICATIE DRUKKERIJ DE TOEKOMST
GEM148
