AQUARIUM- EN TERRARIUMVERENIGING XIPHOPHORUS OSS

AQUARIUM- EN TERRARIUMVERENIGING

XIPHOPHORUS OSS Jaargang 67

Nummer: 03-2013

2

Jaarprogramma 2013 Datum:

Activiteit:

Plaats:

25-mrt-13

Lezing ‘Regenboogvissen’ G. Maebe Bak van de Maandag Lezing ‘Vijver’ – F. Maas Bak van de Maandag Discussieavond Bak van de Maandag Club BBQ Bak van de Maandag Verenigingskeuring Lezing ‘Planten’ – A. Buil Bak van de Maandag Uitslag Verenigingskeuring Bak van de Maandag Jaaroverzicht 2013 Quizavond

Clubgebouw

08-apr-13 29-apr-13 06-mei-13 27-mei-13 03-jun-13 29-jun-13 02-sep-13 28-sep-13 30-sep-13 07-okt-13 28-okt-13 04-nov-13 25-nov-13 23-dec-13

Verslaggever BvdM Wilco v.d. Broek

Wilco v.d. Broek Clubgebouw Hans Meulblok Clubgebouw Jan Swinkels Clubgebouw Max Hopman Clubgebouw Frank de Boer Clubgebouw Theo v. Wiechen Clubgebouw Clubgebouw (08-04): Max Hopman

Activiteiten voor de komende maand Lezing ‘regenboogvissen en hun biotopen’ door Gilbert Maebe op 25 maart Maandag 25 maart zal dhr. G. Maebe een presentatie komen geven over regenboogvissen en hun biotopen. Dhr. Maebe is een bekende verschijning. Zijn grote kennis op het gebied van regenboogvissen heeft er toe geleid dat hij, niet alleen in België maar ook ver daarbuiten, grote bekendheid geniet. Vele natuurlijke vindplaatsen, in het vaak bezochte Australië, passeren de revue met de daarin gevonden soorten/variëteiten van de diverse australische regenboogvissen. Jaargang 67

Nummer: 03-2013

3

Activiteiten voor de komende maand (vervolg) Bak van de Maandag op 08 april 2013 Op maandag 08 april zijn wij welkom bij Wilco v/d Broek. Wilco heeft een Tanganyika-bak van 2,5x0,75x0,7 meter. De hoofdbewoners zijn een groep van 23 jonge Tropheus ‘red’ Kachese, verder een flinke groep multi’s met jongen, 3 beuscheri’s, 4 sumbu ‘shell’ en een vijftal synodontissen. De bak is nog niet klaar, er moet nog een ombouw gemaakt worden. Ook kunnen wij bij Wilco een Koi-vijver aanschouwen van 16m3 met daarin 11 Koi en één Zebrasteur. De vijver heeft een plantenfilter en een meerkamerfilter, dat draait via een airlift. U wordt welkom geheten vanaf 20:00 op de Landweerveld 6, 5469 WB in Erp (tel. 0413-210188). Tim Pijl

De voorzitter vertelt! De lezing van Alexander Buil was geweldig. Dat kon je ook horen, het was muisstil in de zaal. Op een boeiende wijze vertelde Alexander over zijn duikhobby. Samen met zijn vriendin Helma is hij een verwoed fotograaf en filmer. De onder-waterbeelden van Egypte en Sulawesi waren erg indrukwekkend. De volgende spreker (Gilbert Maebe uit België) zal ons het nodige van de regenboogvissen vertellen en laten zien. Hij komt regelmatig in Australië en bezoekt de biotopen. Het clubblad staat momenteel sterk in de aandacht. Hans Meulblok De huidige redacteur heeft aangegeven eind dit jaar te stoppen met de redactionele werkzaamheden. De digitale versie van het clubblad staat mede hierdoor ter discussie. Binnen het bestuur wordt nagedacht om vier keer per jaar wederom een papieren versie van het clubblad uit te brengen, met artikelen en verdere informatie over onze hobby. Het digitale zwaarddragertje zal dan als maandelijks informatieblad over o.a. de vereniging fungeren, in combinatie met de website. Graag hoor ik u mening hierover. Hans Meulblok

4

5

F

Fa. van Haren Vogels Tropische vissen Zeevissen Kooien Aquaria Papagaaien Van Noremborghstraat 104-106 ‘s Hertogenbosch tel: 073 6147783

6

Eén op de vijf reptielen op de rand van uitsterven door Nathalie Pérez http://www.scientias.nl 300 miljoen jaar geleden verschenen ze op aarde. Het lijkt erop dat ze alle veranderingen van milieu en klimaat overwinnen. Toch moet bijna één op de vijf reptielen worstelen om in leven te kunnen blijven.

Slangen, hagedissen, amphisbaenians (ook bekend als wormhagedissen), krokodillen en brughagedissen: gezamenlijk aangeduid met de naam ‘reptielen’. Met een lange en complexe evolutionaire geschiedenis achter de rug, spelen de dieren een belangrijke rol in het goed functioneren van onze ecosystemen, als roofdier en als prooi. Negentien procent van de reptielen wereldwijd is echter met uitsterven bedreigd. Wereldwijd Het onderzoek dat gepubliceerd is in Journal of Biological Conservation is het eerste onderzoek dat de wereldwijde status van reptielen samenvat. Meer dan 200 wereldberoemde experts beoordeelden het uitstervingsrisico van 1500 willekeurig gekozen reptielen uit de hele wereld. Naar schatting is 19 procent met uitsterven bedreigd waarvan 12 procent ernstig bedreigd, 41 procent bedreigd en 47 procent kwetsbaar. .

7

Eén op de vijf reptielen op de rand van uitsterven (vervolg) Uitgestorven Drie ernstig bedreigde soorten zijn mogelijk al uitgestorven. Een van deze is de boshagedis Ameiva vittata die eerder alleen gezien werd in een deel van Bolivia. De mate van bedreiging blijft vooral hoog in tropische regio’s en dat komt met name door de verandering van het leefgebied door landbouw en houtkap. Doordat het leefgebied van de boshagedis vrijwel vernietigd is, leverden twee recente zoektochten naar de soort niets op. Gespecialiseerd in overleven “Omdat reptielen vaak onder extreme omstandigheden leven, is het gemakkelijk aan te nemen dat ze het wel redden in de veranderende wereld,” zegt Dr. Monika Böhm, hoofdauteur van het onderzoekspaper. “Hoewel veel soorten gespecialiseerd zijn in het benutten van de omgeving en klimaatomstandigheden, zijn ze juist bijzonder gevoelig voor veranderingen in het milieu.”

8

Eén op de vijf reptielen op de rand van uitsterven (vervolg) Zoet water Het risico van uitsterven is niet gelijkmatig verdeeld over de diverse reptielen: zoetwaterschildpadden lopen het grootste risico door het grote beslag dat de mens op rivieren en meren legt. Naar schatting is 30 procent van de zoetwaterreptielen nabij uitsterving. Zoetwaterschildpadden alleen lopen een risico van 50 procent om uit te sterven doordat deze ook nationaal en internationaal verhandeld worden. Mensen Ook al zijn de meer aardse reptielen minder bedreigd, de vaak beperkte leefgebieden door de benodigde eigenschappen en de lage mobiliteit van de soort, maakt ze bijzonder gevoelig voor de menselijke invloeden. In Haïti hebben zes van de negen soorten Anolis-hagedissen bijvoorbeeld een verhoogd risico op uitsterven vanwege de ontbossing.

“De bevindingen luiden de alarmbel over de toenemende bedreiging van soorten,” zegt Philip Bowles, coördinator van de IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten waar de gegevens in worden verwerkt. “Aanpakken van de vastgestelde bedreigingen, waaronder verlies van leefomgeving en het oogsten, zijn prioriteit voor het behoud van de reptielen.”

9

Spijbelende vissen Een piepklein beetje chemische vervuiling kan het gedrag van vissen drastisch verstoren, tonen Canadese biologen aan. Ashley Ward en collega’s aan de Mount Allen universiteit in Sackville experimenteerden met gestreepte killivissen. Dat zijn kleine zoetwatervisjes, die normaal in scholen rondzwemmen. De onderzoekers hebben ontdekt dat de stof 4-nonylfenol, die onder meer als industrieel schoonmaakmiddel wordt gebruikt, dat kan veranderen. Er was niet meer dan een halve microgram per liter aquariumwater nodig om de normaal zo sociale visjes te veranderen in eigenzinnige schepselen. Dat komt doordat er iets verandert in de geur van hun soortgenoten, schrijven de onderzoekers. Hadden die rondgezwommen in concentraties 4-nonylfenol die hoger dan 1 microgram per liter lagen, dan kregen onbehandelde visjes zelfs een duidelijke afkeer van hun geur. Maar een halve microgram was dus al genoeg om de schoolvorming te verstoren. Een halve microgram 4-nonylfenol per liter is een concentratie die tot nu toe veilig werd geacht. In Europese rivieren komen vaak veel hogere concentraties voor. Aangezien het zwemmen in een school heel belangrijk is voor de veiligheid van vissen, kan zo’n lage concentratie dus al grote invloed hebben op een soort. Wetgeving houdt daar nu nog geen rekening mee, schrijven de biologen. Die gaat alleen af op de concentratie waarbij dieren doodgaan, en die ligt vele malen hoger. Elmar Veerman http://www.wetenschap24.nl

10

11

12

Vervuiling maakt vis asociaal Medicijnresten die via onze ontlasting terechtkomen in rivieren zorgen voor vervuiling van het milieu, maar dat is niet enige: benzodiazepines zoals Oxazepam veranderen ook het gedrag van vissen. Oxazepam is een angstremmend medicijn dat in lage dosis ook als slaapmiddel wordt gebruikt. Het gebruikersaantal in Nederland is de laatste vijf jaar sterk afgenomen (waarschijnlijk omdat het vanaf 2009 niet meer vergoed werd), maar staat alsnog op 131.360. Net als bij andere medicijnen en drugs, verdwijnt een deel van de nog actieve stof door het toilet en komt in rivieren terecht. Voor gerecycled drinkwater vormen de aangetroffen concentraties geen probleem, maar nu blijkt dat het plaatselijke ecosysteem wel degelijk reageert op een spoortje Oxazepam. Over de effecten van medicijnresten op de leefwijze van planten en dieren is nog weinig bekend. Ecologen uit Zweden vonden al eerder dat baarzen Oxazepam ophoopten in hun spieren. Om te kijken wat dit doet met het gedrag van de vissen, hebben ze in hun lab baarzen blootgesteld aan dezelfde concentratie als in rivier de Fyris in Zweden: 0,73 microgram per liter (ter vergelijking: in de Rijn zit volgens een jaarrapport 0,032 microgram per liter Oxazepam). Na zeven dagen in angstremmend water, werden de baarzen op film vastgelegd. ‘Baarzen met Oxazepam in hun zwemwater zijn brutaler en asocialer dan controlebaarzen’, schrijven de Zwedenaren. Gedrogeerde baarzen besteedden geen aandacht aan andere vissen en aten veel sneller hun maaltje op. Ook verkenden de angstvrije vissen een nieuwe zwembak sneller, terwijl de baarzen zonder Oxazepam niet eens het luikje uit durfde te zwemmen. Heeft brutaal vissengedrag gevolgen voor een ecosyteem? De onderzoekers zeggen van wel en leggen de nadruk op het verstoorde eetgedrag. Dit kan de ecologische balans in de war brengen. Hoe dan ook laat dit onderzoek zien dat vissen een brein hebben met eenzelfde werking als het onze. In ieder geval met GABA receptoren (waar benzodiazepines op inwerken), anders waren de angstremmende effecten er niet geweest. Miranda Klerk http://www.wetenschap24.nl

13

Aglaonema rotundum (synoniem: ─ simplex), de Maleise zwaardplant Algemeen Het geslacht Aglaonema behoort tot de grote familie der aronskelkachtigen of Araceae. In het algemeen zijn het warmte- en vochtminnende planten die in de tropische oerwouden en aan de randen van beekjes worden gevonden. Het verspreidingsgebied is groot, namelijk Borneo, Malakka en de Filipijnen. De geslachtsnaam is te vertalen uit het Grieks: aglaos is heerlijk en nema staat voor nerven. Dit is ook waar. De nerven van de planten zijn goed zichtbaar en mooi. Meestal zullen de bladeren van de Aglaonema-soorten langwerpig-ovaal zijn. Bij het planten moeten we voorzichtig zijn, daar de wortels nogal zwak zijn. Sommige soorten uit dit geslacht zijn ook houdbaar als kamerplant en zijn ook dan erg decoratief. Soortbeschrijving Al veel jaren geleden is deze plant in de literatuur (veelal onder de foutieve naam Aglaonema simplex) beschreven, maar er was voor de liefhebber niet aan te komen. Uiteindelijk is de plant via oeverbegroei van de vijver in de zomer, in het aquarium terechtgekomen. De A. rotundum is een mooie plant voor ons aquarium. Hij is geschikt als middenzonebeplanting, maar forse exemplaren misstaan ook niet op de achtergrond. Waar de plant ook is neergezet, overal is hij door zijn mooie diepgroene kleur een fraaie verschijning. De nervatuur is scherp afgetekend in het ellipsvormige blad dat 12 cm lang en 6 cm breed wordt. Het blad staat op een stevige steel die ongeveer 7 cm lang wordt en de totale lengte van de plant is dus zo’n 16 tot 18 cm.

14

Aglaonema rotundum (synoniem: ─ simplex), de Maleise zwaardplant (vervolg) Wanneer de plant lang submers wordt gehouden, bestaat de mogelijkheid dat de bladtoppen omkrullen naar de voet van de plant. Als plantbodem neemt u een mengsel van grof zand en turf. Het inplanten moet voorzichtig gebeuren, daar de wortels van deze plant nogal teer zijn. De belichting mag matig zijn. Wat de waterkwaliteit betreft: deze plant kan in veel soorten water worden gehouden en steeds met goed resultaat. De temperatuur komt er ook niet erg op aan: die moet tussen de 22 oC en 26 oC zijn. Gecontrasteerd met rode planten is de A. rotundum een ware verfraaiing van uw aquarium. bron: Natuurvrienden-Zwolle - november 2012 Wim Steinhoff. Literatuur en foto uit: De mooiste Aquariumplanten van Albert Sanderse.

Als u op zoek bent naar een betrouwbare computer

U kunt bij Giso-Automatisering terecht voor: Allerlei merken zoals: Acer, Hewlett-Packard, enz. Op maat gemaakte PC‛s Printers, scanners, all-in-one, Software, enz. Notebooks Aanleggen en onderhouden van netwerken Reparaties en veranderingen aan PC‛s, monitoren, enz.

Fons van Lieshout De Vroedschap 4 5345 MP Oss 0412 624716

Gerard van Gils Woldreef 22 5345 XW Oss 0412 635130

15

Ode aan de spons - een dier om van te houden Door: Saar Slegers, http://www.wetenschap24.nl Sponzen zijn geniale dieren. In dit artikel een achttal redenen om van sponzen te houden.

De succesvolle spons Ze hebben de dinosaurussen, de neanderthalers en de dodo’s overleefd. En dat terwijl, of juist wel omdat, ze in de loop van de tijd helemaal zichzelf zijn gebleven. Want de eerste sponzen die zo’n zevenhonderd miljoen jaar geleden ontstonden, zijn in de loop van de tijd nauwelijks veranderd. Het recept voor succes? 1. Vernieuw je cellen zo snel, dat je geen kans hebt af te takelen 2. Eet wat anderen niet kunnen verteren 3. Begin niet aan een centraal zenuwstelsel De magische spons Als een primitief meercellig organisme mag de spons dan misschien een ietwat saai leven leiden, onder sommige omstandigheden haalt hij een geweldige stunt uit. Onderzoekers stopten eens vijf verschillende soorten sponzen in een mixer en dumpten de prut die overbleef in een bak met water. De meeste organismen zouden het na zo’n exercitie wel voor gezien houden. Zo niet de spons. De sponzencellen die tijdens de behandeling intact waren gebleven, leefden rustig verder en zochten elkaar zelfs weer op. Na enige weken lagen er gewoon weer vijf sponzen in het aquarium.

16

Als dank voor het gratis gebruik van de promotiewand

Van Schijndel Bekistingen Gespecialiseerd in prefab traditionele bekistingen. Daarnaast leveren wij ook slipkegels, sparingen, vulkisten, randkisten, vlonders en werkplaatsmontage. Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen. De Hammen 11 5371MK Ravenstein tel: 0486-416767 fax: 0486-411166 gsm: 06-17764810 [email protected] www.vanschijndelbekistingen.nl 17

Ode aan de spons - een dier om van te houden (vervolg) De kankervrije spons Eigenlijk is een spons één grote darm, of, zoals sponzenonderzoeker Jasper de Goeij, marien bioloog aan de Universiteit van Amsterdam, het zegt: ‘Het is een mond en een kont. Aan de ene kant gaat er water in en aan de andere kant komt er afvalwater uit. Simpel maar efficiënt.’ Met de energie die ze zo uit het water halen, vernieuwen de sponscellen zich in een razend tempo. Net als de cellen in onze eigen darmwand trouwens, want het directe contact met gifstoffen en ziekteverwekkers in het voedsel is niet bevorderlijk voor de gezondheid van een cel. Maar de spons pakt het vernieuwen van zijn cellen toch net iets slimmer aan dan wij. Want sponzen kunnen wel eeuwen blijven leven zonder kanker te krijgen. In onze darmen blijven daarentegen geregeld een paar oude cellen hangen die niet afsterven maar zich ongecontroleerd blijven delen. Het begint met een poliepje en voordat je het weet zit je opgescheept met een tumor. En dat hebben sponzen nou dus nooit. Die hebben hun celregulering perfect onder controle. Daar kunnen wij nog iets van leren. De romantische spons Aan hongerige garnalenlarven die op zoek zijn naar een lekker kostje biedt de glasspons met de liefelijke naam ‘Venusmandje’ het ideale onderkomen. In het kanten kokertje van glasvezels kunnen de larfjes rustig eten, zonder daarbij zelf te worden verorberd door andere zeebeesten. Maar eenmaal groot geworden, komen de garnalen tot een akelige ontdekking. Hun volwassen lijven zijn te groot geworden voor de mazen van de spons. Het verfijnde kant is een gevangenis geworden. Het enige wat er in zo’n situatie op zit is om

18

Ode aan de spons - een dier om van te houden (vervolg) dan maar te gaan paren met medegevangenen, zodat de kleintjes later wél de wijde wereld in kunnen. Japanners zien er wel de romantiek van in. Die geven het Venusmandje als huwelijksgeschenk cadeau. De poepende spons De kringloop rond het koraalrif is een van de meest duurzame ecosystemen ter wereld. Van het voedsel dat wordt geproduceerd gaat geen grammetje verloren. Tenminste, daar zijn zeebiologen voor het gemak altijd maar van uit gegaan, want waar haalden al die vissen en garnalen anders hun voedsel vandaan op die woestijn die de zeebodem is? Toch bleef één ding de biologen dwarszitten: bijna de helft van het totaal aan voedsel dat er op het rif beschikbaar komt, is opgelost in het zeewater en is daardoor onverteerbaar voor het gros van de koraalbeesten. Hoe komen die opgeloste suikers weer terug in het systeem? Jarenlang braken wetenschappers zich het hoofd over deze vraag. Maar u heeft het antwoord al geraden: via de spons! Sponzenonderzoeker Jasper de Goeij: ‘Het blijkt dat sponzen ook de kleinste organische moleculen uit het water weten te filteren. De sponzen doen er hun voordeel mee en brengen de voedingsstoffen vervolgens in de vorm van sponzenpoep weer terug in de kringloop.’ De schoonmaakspons Over sponsdieren willen zelfs marien biologen nog wel eens lacherig doen. Koralen, algen en papegaaivissen… dat zijn de interessante organismen! Maar koraalrifecoloog Mark Verweij waarschuwt ervoor sponzen te onderschatten: ‘Zonder de sponzen zouden allerlei woekerende bacteriën en andere ziekteverwekkers de overhand krijgen. Die sponzen staan daar op dat rif de hele dag te pompen als een tierelier. Het is alsof je een wc doortrekt. Zonder de spons zouden die prachtige koralen en die heldere tropische zeeën voor je ogen wegrotten.’ De genezende spons Sponzen hebben een probleem. Ze kunnen niet lopen of zwemmen en kunnen dus ook niet vluchten als ze aangevallen worden door een akelig roofdier. Gelukkig hebben ze voor dat probleem een oplossing

19

Ode aan de spons - een dier om van te houden (vervolg) gevonden: sponzen maken zeer giftige chemische stoffen aan om daarmee vijanden van het lijf te houden. Een vorm van biologische oorlogsvoering dus. En die bio-actieve stoffen, die kunnen wij dan weer handig gebruiken in de farmaceutische industrie. Zo worden bijvoorbeeld leukemie en herpes al bestreden met stoffen uit sponzen en is een medicijn tegen alvleesklierkanker in de maak. De spons vormt zo een schatkamer aan medicijnen, maar er is wel een probleempje: sponzen laten zich niet zo makkelijk kweken. Grootschalige sponzenmelkerijen zijn daarom lastig op te zetten. En het is ook al geen goed idee om alle sponzen weg te hakken uit het koraal en ze mee te nemen naar het lab. Werk aan de winkel voor de sponzenonderzoekers om dat probleem uit de weg te ruimen. Op dit moment zijn er 10.000 verschillende soorten sponzen gekend, maar regelmatig worden nog nieuwe soorten ontdekt.

20

WEZENS UIT EEN ANDERE WERELD Het dierenleven in de diepzee is voor biologen een vrijwel onbekende wereld, maar nu geeft een Duitse expeditie ons er een kijkje in. Na de ontmoeting met de bizarre wezens in het koude donker weten we dat de creativiteit van de fauna zelfs de wildste sciencefiction overtreft.

Sinds het jaar 2000 is de Polarstern, een Duitse ijsbreker voor onderzoek van het Alfred Wegener-instituut in Bremerhaven, een van de belangrijkste, actiefste onderdelen van het wereldwijde onderzoeksproject Census of Marine Life. Ruim 2000 wetenschappers uit zeker 80 landen nemen deel aan een experiment om het dierenleven in de wereldzeeën in cijfers om te zetten en vier simpele, maar belangrijke vragen te beantwoorden: Hoeveel soorten zijn er? Waar leven ze? Hoe groot zijn de populaties? En wat voor belang hebben ze voor het zeemilieu? Tijdens een reeks wetenschappelijke tochten in het noordelijke en zuidelijke deel van de Atlantische Oceaan helpen de onderzoekers van het schip uitzoeken hoe leven zich voortplant in een altijd donkere en koude omgeving, waar de druk vele malen groter is dan op het land. Het is niet makkelijk om een diepzeedier te zijn. Met 4000 tot 5000 meter water zit er een flinke afstand tussen soortgenoten, prooidieren en potentiële partners. Diepzeedieren moeten hun kans dus absoluut grijpen als die zich voordoet. Als er eindelijk een prooidier opduikt mag het niet ontkomen, ook niet als het groter is dan het roofdier zelf.

21

WEZENS UIT EEN ANDERE WERELD (vervolg) Veel diepzeevissen hebben daarom niet alleen een dodelijke rij tanden en een enorme bek waar ze zo’n beetje elk prooidier mee kunnen vangen, maar ook een maag waar dieren in passen die nog groter zijn dan zijzelf. Veel dieren eten waarschijnlijk slechts één keer in hun leven. De afstandsproblemen doen zich ook voor als de dieren partners zoeken, en daarbij hebben de vissen weer de meest radicale oplossingen: als een mannetje en een vrouwtje van de diepzeehengelvis elkaar vinden, laten ze niet meer los. Het mannetje is veel kleiner dan het vrouwtje, hij bijt zich in haar zij vast en is na een paar dagen voorgoed met haar vergroeid. Voor de rest van zijn leven is hij gedegradeerd tot spermabank, die gevoed wordt met haar bloed. Het vangen van diepzeedieren is geen makkelijke klus, dus de onderzoekers op de Polarstern hebben gespecialiseerde instrumenten ontwikkeld. Het meest geavanceerde is het zogeheten MOCNESSapparaat: een serie van vijf op afstand bestuurde netten op een groot frame. De MOCNESS wordt bijvoorbeeld tot 5000 meter neergelaten, de maximale diepte waarop het verzamelen kan beginnen. Hier openen de onderzoekers het eerste net en hijsen ze het vangstapparaat op tot 4000 meter diepte. Een tweede op afstand gegeven besturingssignaal sluit dan het eerste net en opent het volgende, en zo gaat het door tot de MOCNESS weer boven water is. Op die manier weten de onderzoekers op welke diepte de diverse diepzeedieren zijn gevangen.

22

WEZENS UIT EEN ANDERE WERELD (vervolg) Op het schip moet het vervolgens snel gaan. De dieren zijn gewend aan heel andere omstandigheden dan rond de zeespiegel, dus vele zijn al dood als ze boven komen of sterven alsnog snel. Als ze echter meteen in zeer koud zeewater komen, is er een kans dat ze het een tijd kunnen redden. Dan neemt fotograaf Solvin Zankl de dieren over. Met zijn techniek is het mogelijk de dieren zonder glas ertussen op de foto te zetten, zodat ze tot in de kleinste details te zien zijn. Deze veeleisende klus verloopt in een verduisterde koelcontainer op het schip. Door Lars Thomas. Gelezen in maandblad De Zilver Tetra, Schoonhoven CILIATA - NIEUWS Jaargang 41 nr. 8 Oktober 2012

23

De Karbonkelzalm Bron: Natuurvrienden-Zwolle - november 2012

We hebben het hier over Hemigrammus pulcher, oftewel de Karbonkelzalm. Een oude bekende, die nog wel in de winkel te vinden is, maar veel meer gehouden zou kunnen worden. Ze zijn zonder meer een aanrader. In de winkel zie je daar meestal weinig van en dat kon het probleem ook wel eens zijn. Als je ze namelijk niet op de goede manier houdt, zijn het saaie zilver achtige visjes, maar onder de juiste omstandigheden zijn het subtiele schoonheden waarbij je niet begrijpt waarom niet veel meer aquarianen een school van deze visjes houden. De visjes zijn te vinden in de bovenloop van de Amazone in Peru. Daar komen ze in oerwoudbeekjes voor in het gezelschap van bijvoorbeeld Corydoras aeneus en Nannostomus eques. Daarmee zijn ze in uw aquarium ook heel goed samen te houden. Een bak met zacht water, donkere wanden en bodem, wat beplanting om zich in terug te trekken en wat drijfgroen om onder te schuilen maken dat de visjes zich van hun mooiste kant laten zien. De watertemperatuur houden we op ongeveer 24 oC. En uiteraard houden we de visjes in een mooi schooltje van minstens 15 exemplaren, want dat is noodzakelijk om deze visjes zich op hun gemak te laten voelen. Zoals de meeste zalmpjes zijn het geen moeilijke eters. Een goed merk droogvoer mag voor tussendoor, maar uiteraard geven we liever levend voer of de diepvries variant daarvan. En als u ze echt een plezier wilt doen, geeft u ze dan ook eens fruitvliegjes. Kweken met deze visjes is voor de liefhebber best mogelijk. Zacht en licht zuur water, niet te veel licht en fijn opfokvoer zijn dan nodig.

24

Wetenschap ontdekt heel nieuw ecosysteem Het ecosysteem bestaat uit een warme hydrothermale bron en een koude bron waar methaan uit de oceaanbodem ontsnapt. Hydrothermale bronnen kennen we al langer. En ook de tegenhanger ervan: koude submariene bronnen waarbij methaan uit de zeebodem komt zetten, is onderzoekers niet onbekend. Overlap Maar nu blijkt tegen alle verwachtingen in dat deze twee ecosystemen naast elkaar kunnen bestaan en elkaar zelfs kunnen overlappen. Onderzoekers vonden de bijzondere combinatie voor de kust van Costa Rica. Ook troffen ze in het gebied hele bijzondere zeedieren aan. Waaronder zelfs enkele nieuwe soorten. Van twee walletjes Sommige dieren wonen in het warme water. Terwijl andere dieren de kou prefereren. Sommige dieren doen het echter ook prima in beide omstandigheden. De worm Lamellibrachia barhami die u hierboven ziet bijvoorbeeld. De onderzoekers troffen in het gebied onder meer krabben en kokerwormen aan. De vondst is bijzonder. Het laat maar weer eens zien hoe weinig we eigenlijk van het leven op grote diepte weten. “Er bevinden zich nog heel wat verrassingen in het diepe water,” concluderen de onderzoekers. “Er liggen in de oceaan nieuwe soorten en vrijwel zeker nieuwe ecosystemen verborgen.” Door: Caroline Hoek, http://www.scientias.nl

25

Bestuur en kader van de vereniging Voorzitter: H. Meulblok Albardastraat 127 5344 HC Oss * [email protected]

tel: 0412-640008

Secretaris J. Lepoutre Kastanjehof 12 5386 GP Geffen * [email protected]

tel: 073-5341322

Penningmeester: B. Lombarts Den Akker 16 5404 PE Uden * [email protected]

tel: 0413-248581

Publicist / Redactie: C. van Son Hageheld 17 5345 ER Oss * [email protected]

tel: 0412-643310

Ledenadministratie: C. van Son Hageheld 17 5345 ER Oss * [email protected]

tel: 0412-643310

Ledenbelangen: T. Pijl K. Doormanstr 73c 5342 TJ Oss * [email protected]

tel: 06-51176513

Ledenbelangen: Th. van Meegen Ypelaar 67 5467 BD Veghel * [email protected]

tel: 0413-341462

Clublokaal:

:

Adres: Aengelbertlaan 60, Oss Tel.: 0412-626058 www.xiphophorus.nl, * [email protected]

26