ALS EEN ZUCHT… EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, wat nu? Kraamafdeling
www.europaziekenhuizen.be
Site Ste-Elisabeth
Site St-Michel
2
3
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, wat nu?
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, wat nu?
INLEIDING
In het geval uw baby een misvorming heeft waardoor hij na de geboorte niet kan overleven
U verwacht een baby en u hebt zopas vernomen dat er ernstige misvormingen zijn. Het ondenkbare is gebeurd… Wat betekent dat voor de baby, voor u en voor het vervolg van uw zwangerschap? Dit is een bijzonder moeilijk moment. Deze brochure kan u wellicht informatie geven ter ondersteuning bij uw beslissing. Meestal lijdt een misvormde baby geen pijn in de buik van zijn moeder en brengt hij haar leven niet in gevaar. Er is dus tijd om na te denken, zodat u achter de beslissing kunt staan die u gaat nemen.
U kunt ervoor kiezen om de zwangerschap te volbrengen en uw baby te begeleiden bij zijn levensloop, hoe kort die ook zal zijn. Ouders die deze keuze maken, willen vooral en ondanks alles hun baby leren kennen, in de hoop dat ze even bij de baby kunnen zijn, ook al is het verdriet heel groot. Als uw baby levend geboren wordt, zal het medisch team de baby de nodige zorg verlenen zodat hij op zijn eigen tempo, zonder te lijden en waardig kan heengaan.
TIJD OM NA TE DENKEN HET IS BELANGRIJK OM TE WETEN DAT ER ZICH MEERDERE SITUATIES KUNNEN VOORDOEN In het geval uw voldragen baby kan leven en een ernstige afwijking heeft Het is belangrijk dat u zich nauwkeurig informeert over de afwijking, voor u een beslissing neemt. Hoewel de gynaecoloog de belangrijkste aspecten heeft uitgelegd, kan het nuttig zijn dat u zich concreter kunt voorstellen welke problemen uw baby precies zal hebben. Kunnen die gedeeltelijk genezen of niet? Zal uw kindje lijden? Wat zullen de gevolgen zijn voor de levenskwaliteit van uw kindje? Wat zullen de gevolgen zijn voor uw eigen leven, voor u allebei als koppel, voor uw gezin? Er zijn verschillende mogelijkheden: - u kunt beslissen uw baby, met de moeilijkheden die het zal hebben, groot te brengen - u kunt kiezen voor een zwangerschapsafbreking door een arts - u kunt ervoor kiezen om uw baby te laten adopteren door een gezin dat daartoe bereid is Het is hoe dan ook belangrijk dat u hierover goed nadenkt, en daarbij goed geïnformeerd bent. Niemand kan een oordeel vellen over u of u een bepaalde keuze opdringen. Welke keuze u ook maakt, ons team zal u ondersteunen en u naar de deskundige personen en instellingen begeleiden.
ZWANGERSCHAPSafBREKING om medische redenen De baby die op komst is heeft ernstige misvormingen of zal kort na de geboorte sterven. Uw verdriet is heel groot en u wenst niet langer zwanger te zijn. U kunt aan de dokter vragen om de zwangerschap af te breken. De zwangerschapsafbreking door een arts maakt deel uit van het bredere kader van zwangerschapsonderbrekingen. Ze kan op elk moment van de zwangerschap worden uitgevoerd, als het gaat om ernstige, ongeneeslijke misvormingen die zijn gediagnosticeerd door een arts en bevestigd door een andere arts. Zodra de beslissing is genomen, is een wachttijd van 6 dagen wettelijk verplicht voordat de onderbreking kan plaatsvinden. Dat is een bijzonder moeilijke periode voor u, omdat de baby aanwezig is in uw buik en u zich moet voorbereiden op het afscheid… De wachttijd is echter onontbeerlijk om de bevalling voor te bereiden. Tijdens deze periode kunt u beetje bij beetje wennen aan de gedachte dat u afscheid moet nemen van uw baby. Er zal een ontmoeting zijn met uw gynaecoloog, die u zal uitleggen wat er gaat gebeuren. U kunt ook een afspraak maken met de psycholoog van de dienst.
HOE GAAT EEN ZWANGERSCHAPSafBREKING om medische redenen IN ZIJN WERK? Het inleiden van de bevalling verloopt zoals een normale bevalling, ook als de baby nog heel klein is. Er wordt geen keizersnede toegepast. Dat is om verschillende redenen, onder meer om de baarmoeder intact te laten met het oog op een latere zwangerschap. Wat de opname betreft meld u zich de ochtend van de ingreep op de afgesproken datum en het afgesproken tijdstip aan op de kraamafdeling. Een vroedvrouw zal u begeleiden naar uw kamer. Daarna worden de administratieve formaliteiten afgehandeld. In uw koffer zit alles wat u nodig hebt voor ongeveer twee dagen (nachtkleding, toiletbenodigdheden, washandjes en handdoeken en, als u dat wenst, kleertjes voor uw baby), uw identiteitskaart en uw SIS-kaart.
4
5
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, wat nu?
Vanzelfsprekend is de papa (of iemand anders uit uw omgeving) ook welkom. De vroedvrouw zal de tijd nemen om met u te bespreken wat u al dan niet wenst op het moment dat uw kindje geboren wordt. U kunt echter altijd van mening veranderen. Het kan ook zijn dat vader en moeder verschillende wensen hebben.
HET VERLOOP VAN EEN ZWANGERSCHAPSafBREKING Doorgaans worden de contracties die leiden tot het ter wereld komen van de baby opgewekt met medicijnen. Sommige daarvan moeten twee dagen voor de ingreep ingenomen worden. U krijgt deze medicijnen tijdens de afspraak met uw gynaecoloog. De andere medicijnen krijgt u tijdens uw opname. Hoe pijnlijk de contracties zijn hangt af van het stadium van uw zwangerschap en uw persoonlijke gevoeligheid. U krijgt pijnstillers aangeboden die aangepast zijn aan uw situatie. De duur van de weeën verschilt heel sterk van persoon tot persoon. Als u bevallen bent, zal ons team u op een persoonlijke wijze en respectvol begeleiden, en daarbij rekening houden met de keuzes die u hebt gemaakt. De vroedvrouw zorgt voor uw baby. Ze zal hem aankleden (tenzij u dat liever zelf doet) en voor souvenirs zorgen: een haarlokje, afdrukken van zijn handjes en voetjes, foto’s. U krijgt die souvenirs overhandigd of ze worden bewaard in uw dossier als u ze niet wilt hebben. U kunt ze altijd achteraf nog ophalen. Daarna wordt u naar u kamer gebracht. Indien u dit wenst kunt u de baby nog eens zien. U krijgt bezoek van diverse medewerkers, afhankelijk van uw behoeften en uw wensen (de psycholoog, een ambtenaar van de burgerlijke stand, de assistent respectvol afscheid).
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, wat nu?
WAT STAAT U TE DOEN? Als uw baby dood geboren wordt vóór 180 dagen zwangerschap, kunt u hem niet aangeven. Jammer genoeg kan zijn bestaan dan niet wettelijk erkend worden. Als uw baby geboren wordt na 180 dagen zwangerschap, moet het worden aangegeven en moet u een beroep doen op een begrafenisonderneming. Die kan de formaliteiten regelen. De ambtenaar van de burgerlijke stand zal langskomen in uw kamer en u de nodige inlichtingen geven.
AFSCHEID NEMEN VAN UW KIND Vóór de bevalling en tijdens uw opname krijgt u de gelegenheid om te bespreken op welke manier u graag afscheid wilt nemen van uw baby: of u al dan niet een kleine plechtigheid wilt organiseren, rouwbrieven wilt versturen, enz. U bent tot niets verplicht wat dit betreft, maar een afscheidsceremonie draagt wel bij tot het besef dat de baby er niet meer is en vergemakkelijkt de scheiding en het rouwproces. Er bestaan tal van formules, al zijn die niet in alle gevallen mogelijk: een kleine ceremonie in het ziekenhuis zelf of in het crematorium, crematie en asverstrooiing, begrafenis… U kunt dat bespreken met de assistent respectvol afscheid. Hoewel het beangstigend kan zijn om je baby te zien, weten we uit ervaring dat kennismaken met je baby en kleine souvenirs hebben de ouders helpt bij het rouwen. Het is echter belangrijk dat u zich vrij voelt om te kiezen. Als u uw baby niet wilt zien, hoeft u zich niet verplicht te voelen om dat te doen. De vroedvrouw maakt enkele souvenirs die bewaard worden in het dossier en die u ook later kunt ophalen.
Na de ingreep blijft u nog een tot twee dagen in het ziekenhuis afhankelijk van uw toestand.
Wat de uitvaart betreft, kunt u kiezen wat er gebeurt met het lichaam van uw baby: begrafenis of crematie. Crematies gebeuren in het crematorium van Ukkel en de as wordt verstrooid op een speciaal grasperk, “de tuin van de vier windstreken”. Begrafenissen vinden plaats op het kerkhof, op een speciaal daarvoor bestemd perceel.
WAT GEBEURT ER MET UW BABY?
Het is belangrijk dat u voldoende tijd neemt voor het afscheid van uw kind; dat geldt ook voor de broers en zussen. Hun betrokkenheid is iets waarover moet worden nagedacht, eventueel samen met de psycholoog.
Het is belangrijk dat de misvormingen van uw baby worden bevestigd; dat kan u troosten in verband met de beslissing die u hebt genomen. Doorgaans gebeurt die bevestiging aan de hand van een grondig onderzoek van uw baby. Om welke onderzoeken het gaat (lijkschouwing, bloedafname bij de ouders, …), hangt af van een reeks factoren die uw arts u zal uitleggen. Door de resultaten kunt u soms meer zekerheid krijgen over wat er is gebeurd en of er een risico tot herhaling bestaat.
Uw kinderen hebben ook behoefte om erover te praten, vragen te stellen, hun emoties te uiten. Ze moeten mentaal worden voorbereid op wat ze zullen zien. Ze moeten uitleg krijgen, ook over de droefheid van de volwassenen, waarvan zij getuige kunnen zijn. Ze moeten gerust gesteld worden op dat vlak. Meestal tonen de ouders niet het lichaam van de baby, maar de afdrukken van de voetjes en de handjes.
6
7
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, wat nu?
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, wat nu?
Het kan goed zijn voor broers en zussen om iets concreets te doen: een tekening maken, iets knutselen, een brief schrijven, om mee te geven aan hun broertje of zusje. Een liedje kiezen of een tekstje voorlezen als er een kleine plechtigheid plaatsvindt, kan moeilijk zijn maar het kan wel helpen om het een plekje te geven. Als ze echter niet aanwezig willen zijn tijdens de uitvaart, moeten we hun beslissing respecteren. Meestal zullen ze het daar spontaan over hebben, wanneer ze zich ertoe in staat voelen.
KRAAMAFDELING Site Ste-Elisabeth Tel. : 02-614 29 80 Site St-Michel Tel. : 02-614 39 81
TERUG NAAR HUIS Voor dit moment, dat zo pijnlijk is, hebben we een andere brochure gemaakt bestemd voor alle ouders die voor of kort na de geboorte een kind hebben verloren. Die brochure gaat vooral over het aspect rouwen. Ons team blijft ook na uw terugkeer naar huis tot uw beschikking, als u de behoefte voelt om een beroep te doen op ons.
COMPETENTIE DOELTREFFENDHEID PERSOONLIJKE BEGELEIDING COMFORT
HULPBRONNEN EUROPA ZIEKENHUIZEN Secretariaat gynaecologie Psycholoog Assistent geboorte en rouw Kraamafdeling Sociale dienst
Site Ste-Elisabeth 02-614 27 30 02-614 29 85 02-614 22 40 02-614 29 80 02-614 22 32
Site St-Michel 02-614 37 30 02-614 37 67 02-614 22 40 02-314 39 81 02-614 32 30
VERENIGINGEN Er bestaan verschillende verenigingen die allerlei soorten hulp aanbieden via websites, internetforums, praatgroepen. Ze kunnen u ook verwijzen naar boeken voor volwassenen en kinderen. We noemen er enkele: • Zelfhulpgroep met lege handen: www.metlegehanden.be • Zelfhulpgroep voor ouders met een overleden kind: www.ovok.be • Kind & Gezin www.kindengezin.be • Stichting lieve engeltjes www.lieve-engeltjes.nl • Centrum voor relatievorming en prenatale diagnostiek: CRZ: www.crz.be • Centra voor familiale planning • Vereniging van vroedvrouwen: VLOV: www.vlov.be
DAT IS ONS DOEL
Site Ste-Elisabeth
Site St-Michel
Site 2 Alice
De Frélaan 206 - 1180 Brussel Tel. : 02-614 20 00
Linthoutstraat 150 - 1040 Brussel Tel. : 02-614 30 00
Groeselenbergstraat 57 - 1180 Brussel Tel. : 02-373 45 11
Spoedgevallen 24 u/24 Tel. : 02-614 29 00
Spoedgevallen 24 u/24 Tel. : 02-614 39 00
tst
rB ra ff
or nnie Bâto
www.europaziekenhuizen.be
Site Ste-Elisabeth
Site St-Michel
De Frélaan 206 - 1180 Brussel Tel. : 02-614 20 00
Linthoutstraat 150 - 1040 Brussel Tel. : 02-614 30 00
Spoedgevallen 24 u/24 Tel. : 02-614 29 00
Spoedgevallen 24 u/24 Tel. : 02-614 39 00
© 2010: Alle rechten van vertaling overname en reproductie, zelf gedeeltelijk, zijn voorbehouden. Bestaat ook in het Frans en Engels.
Betaalparking onder het ziekenhuis, in de Charles Degrouxstraat Lijnen 23, 24, 25, 81 en 83 Lijnen 1 of 5 Lijnen 20, 22, 27, 28, 61 en 80 NMBS-station Merode
Verantwoordelijke uitgever: vzw Europa Ziekenhuizen, De Frélaan 206 – 1180 Brussel
at ra st rd
ra
Betaalparking onder het ziekenhuis, in de De Frélaan Lijnen 38, 41, 136, 137, 365 en W
t
sveld ejager Groen
raa rst
an
rla
Ijse
STATION MERODE
ë Gali
at
n
Gé
Ter v uere nlaa eren n laan
at
Ter v u
B
tra
Me lke rij la
laan
e lk
e rij
Go be rt la né Re
M rew ach tlaa n
t
tra ts on
Ste r
aa tr
MERODE an
rla
Ijse
SITE ST-MICHEL Auto: Tram: Metro: Bus: Trein:
t
e
em ltr
laa delle Dies
Hamoirlaan
s es gr
a
rd
Ou
Ingang spoed
SITE STE-ELISABETH Auto: Bus:
traa
Ju b e l ga
Square Burlet
nss
n To
Gé ra rd s
bl ijfl aa
n
t on
rem ult
les
ar
Ch
at
ra
st
ux
ro
g De
la a n at
les ar Ch
at tra xs ou gr De
apie
Lin
d'O Panor
pleinlaan os tra
aat esstr
laan ette J u li
at
am a
TOEGANG
om A stron
es er he
eg aelw oond
n
s nt
B
elaa Ptolémé
g enwe oseste Waterlo
Ingang spoed
n rélaa De F
Hoofdingang Nr206
LA CAMBREBOS
Bospleinlaan
n rélaa De F
an ala rid Flo
at
ra
tst
ou
th
Lin
Men
tra thouts
rue
Di an ala an
Hoofdingang Nr150
La
at ra st eld ev ng La
Langeveldstraat
an
n aa al an Di
eg
an g nwe tee ses loo ter Wa
el dw
laan
sv
a Florid
Moscickilaan
Bo
r Ve
n tlaa nar Jon er t Alb
oo n Sch