01-‐10-‐13
Allemaal digitaal
Allemaal digitaal?! 1. 2. 3. 4.
Andreas College Pieter Groen Katwijk 23 september 2013 Pel van Ha?um
Sociale media Internet privacy Mobiele telefoons Cyberpesten
Bron: Genera*e Einstein 2010
Tijdlijn
1927 televisie
1981 1982 IBM personal laptop computer
1983 geboorte internet
Vanaf 2000 internet 1993 1997 1990 tablet wereld opkomst Eerste wijd mobiele pc sociale telefoon netwerk
15-‐19 jaar
20-‐24 jaar
80 minuten
78 minuten
87 minuten
Radio
14 minuten
25 minuten
38 minuten
58 minuten
TijdschriUen
7 minuten
9 minuten
11 minuten
9 minuten
Dagbladen
3 minuten
7 minuten
8 minuten
10 minuten
Internet
38 minuten
73 minuten
100 minuten
99 minuten
Games
45 minuten
52 minuten
38 minuten
26 minuten
Mobiel
8 minuten
22 minuten
33 minuten
32 Minuten
Verschil jongens en meisjes
Verschil jongens en meisjes
70
70
60
60
50
50
40
40 30
Jongens Meisjes
Meisjes
r
ai le n Em
SN
iC e Tw
n ke
M
er w
So
cia
le
n et
n
n Ch aC e
n
Su rfe
en Ga m
Br ow
r
ai le n Em
iC e Tw
n
SN M
n
ke er w
n et
So
cia
le
Ch aC e
Su rfe
nl oa de
Do w
ga m
Ga m
se r
Br ow
n
0
n
0
es
10
en
10
Dagelijks gebruik in het voortgezet onderwijs (%) Bron: PeilstaXonsonderzoek Trimbos, 2011
Jongens
20
es
20
se r
30
01-10-13
.
Ruim 5 uur!
nl oa de
1895 eerste radio
12-‐14 jaar
66 minuten
Do w
1872 uitvinding telefoon
10-‐11 jaar TV
ga m
15e eeuw Uitvinding boekdruk kunst
Mediagebruik pubers per dag
Dagelijks gebruik in het voortgezet onderwijs (%) 5
01-10-13
Bron: PeilstaXonsonderzoek Trimbos, 2011
6
1
01-‐10-‐13
1. Social media
Nederlandse 8- tot 18-jarigen op social media
Social(e) media: iedere website met de mogelijkheid tot sociale interacXe Bijvoorbeeld: What’s-‐appen Skypen 01-10-13
Bron: MKO/Digivaardig & Digibewust ’11
7
Social media negatief in het nieuws
Hoe ziet het er uit? • • • •
01-10-13
Facebook-‐rellen in Haren Bangalijsten Zelfmoord na cyberpesten FOMO: fear of missing out = angst om iets te missen
9
Leuk (‘likes’)
Waarom is het zo aantrekkelijk? • • • •
01-10-13
• • • • • •
IdenXteit vormen Uitbreiden sociale contacten Digitale hangplek Durven opener te zijn
11
In contact blijven met vrienden en familie Nieuwe vrienden maken Foto’s en ideeën uitwisselen Gelijkgestemden vinden CreaXef uiten Zelfvertrouwen
01-10-13
12
2
01-‐10-‐13
Leuke ervaringen
Niet leuk (‘dislikes’)
Percentage jongeren dat minimaal 1 keer per maand een posiXeve ervaring had op internet
• • • •
Bron: IVO Internet en Jongeren, 2006
01-10-13
13
Ben een hunk van 19 wil jij met mij …..?
Cyberpesten Privacyproblemen OvermaXg internetgebruik Anonimiteit en reikwijdte
01-10-13
14
Social media
Nie t
SexXng & Nep
al l
es
is w
at
he
t li
Nie t
alle
s is
Veel van de beelden die we zien zijn nep!
jkt
!
wa
t h
et l
ijkt
!
1. Social media • • • • • • • •
Maak het onderscheid tussen echte vrienden en ‘virtuele vrienden’ duidelijk Alles wat online staat, blijU online Maak duidelijk dat niet iedereen zo is als hij/ zij zich voordoet Leg uit wat sexXng is en verbied het. Hou zicht op wat ze ‘posten’ en wat er binnenkomt, kondig dit ook aan Niet alleen over risico’s en gevaren; ook over de leuke dingen Gun ze hun plezier Laat uw kind de deskundige zijn
2. Internet-privacy
01-10-13
17
3
01-‐10-‐13
2. Internetprivacy
Showroom girls
• Profielen op sociale media alleen zichtbaar voor vrienden • Alles wat online staat, blijU online • Maak duidelijk dat niet iedereen zo is als hij/ zij zich voordoet • Geef aan dat ze, zodra een profiel gehackt is, ze dit met je bespreken • Hou zicht op wat ze ‘posten’ en wat er binnenkomt, kondig dit ook aan
Allemaal digitaal
Stelling Internetgebruik leidt tot eenzaamheid onder jongeren
Pubers en hun ontwikkeling!
01-10-13
NIET WAAR! Internetgebruik hoeU niet tot eenzaamheid bij jongeren te leiden, maar dat gebeurt 4 % van de jongeren wel. Uit onderzoek blijkt dat internet door Nederlandse jongeren juist vooral voor sociale acXviteiten gebruikt wordt.
01-10-13
23
22
Stelling Als er geen toezicht is dan besteden jongeren twee maal zoveel Xjd aan social media
01-10-13
24
4
01-‐10-‐13
Startleeftijd WAAR! Omdat jongeren tot en met 16 jaar vooral op impuls handelen én het gebruik erg leuk is wordt er véél meer Xjd besteed als er geen toezicht op is.
• Roken: Jong beginnen met roken betekent dat je er moeilijk mee kunt stoppen • Algemeen: De startleeUijd van het gebruik van een middel is zeer bepalend voor het ontstaan van een gewenning of verslaving.
t/m 16 jaar t/m 24 jaar Hoe komt het nu dat juist jongeren t/m 16 jaar er sterk naar neigen?
Hersenontwikkeling • • • •
t/m 4 jaar
6e levensjaar = hersenomvang 95% Tot en met 24e jaar groeit de resterende 5% Hersenen ontwikkelen ‘van achter naar voren’ Tussen hun 12e en 17e zijn jongeren vooral bezig met (hun eigen) emoXes Voorste hersendeel is het controlecentrum Dat ontwikkelt zich vanaf 16e jaar Limbisch systeem, Striatum ofwel ‘genotscentrum’
he Verb t m ie aa den kt he help t ju t n ist iet leu , k!
• • •
t/m 12 jaar
eens
oneens
Hersenontwikkeling -‐ Ze hebben een extra drang naar genot -‐ Ze kunnen zelf nog niet ‘remmen’ -‐ Ze overzien de gevolgen van hun acXes nog niet -‐ Ze kunnen zich slecht inleven in iemand anders
Oneens ouders hebben juist veel invloed! Jongeren protesteren vaak maar tegelijkerXjd: • vinden ze het belangrijk wat u denkt • kijken ze naar hoe u het doet en • hebben ze uw regels nodig Juist in de puberteit!
5
01-‐10-‐13
Reglementeren Als je ouders zelf alcohol drinken, dan kunnen ze het jou niet verbieden!
Uitvoering: 1. Reden 2. Regel stellen 3. Toezicht houden 4. Een gevolg aan verbinden
Wat zegt de wetenschap? Guus Smit (neurobioloog):
Om welke jongeren gaat het? Gaat prima
Kan goed gaan, Kan mis gaan
Gaat mis
1. Geeft veel schade, juist op de lange termijn 80%
18%
2%
2. Jongeren tussen 12 en 16 zijn op belangrijke onderdelen neurobiologisch nog niet in staat te kiezen. N.B. Dit hangt samen met de leeftijd, niet met het leervermogen!!
Rutger Engels (orthopedagoog): 1. Ouders, opvoeders en overheden beslissen 2. Ze moeten praten, uitleggen maar vooral ook grenzen stellen en handhaven; dus verbieden en eraan houden
• PrevenXe richt zich op alle jongeren, maar heeU vooral zin voor de 18% potenXële meelopers • Handhaving geldt niet alleen in het openbare domein maar begint thuis en op school en richt zich dus ook op 100% • Handhaving richt zich op iedereen maar heeU vooral betrekking op de 18% potenXële meelopers en de 2% overtreders
Soorten en maten • Prepaid of abonnement • Simpele mobiele telefoon of smart Phone
3. Mobiele telefoons
6
01-‐10-‐13
Verslaafd?
smart phone of gewoon mobieltje
Ben jij het eens of niet eens met de stelling?
Bron: MKO/Digivaardig & Digibewust ’11.
Bron: MKO/Digivaardig & Digibewust ’11.
Opvoeding mobieltjes -‐ Vanaf welke leeUijd mobiele telefoon of smart Phone -‐ Wees duidelijk wanneer de telefoon niet gebruikt mag worden: Xjdens de maalXjd in het verkeer onder de les op school in bed op visite -‐ Hou daar toezicht op -‐ Hou zicht op de kosten -‐ Geef zelf het goede voorbeeld
Verschil tussen digitaal pesten en pesten
4. Cyberpesten
Pesten en cyberpesten Percentage jongeren dat minimaal 1 keer per maand negaXeve ervaringen had 45
• Anonieme pester • Onveilig thuis • Geen omstanders
40
In het echt
35
Op internet 30 25 20 15 10 5 0
Gepest
01-10-13
41
01-10-13
Belediging GroSeid
LasUg Belachelijk Genegeerd Gekwetst gevallen gemaakt
Bron: IVO, 2006, 4482 jongeren
42
7
01-‐10-‐13
Gevolgen van (digitaal) pesten
Leuk <> niet leuk
• Depressie • Angst • Eenzaamheid
01-10-13
Hersenontwikkeling • Ga er bij pestende jongeren niet van uit dat ze wel weten wat ze aanrichten • Leg uit wat ze aanrichten en verbied het • Leg uw kind uit dat als hij /zij merkt dat iemand gepest wordt dit aan u meldt (dit is geen klikken) • Leg uw kind uit dat als hij/ zij gepest wordt (meteen) naar u toe moet komen
Bron IVO, 2006
Opvoeding cyberpesten Niet doen! • Internet afnemen • AcXe ondernemen voor uw kind • Denken dat u niet kunt helpen
01-10-13
46
Wat kunt u doen?
Opvoeding cyberpesten Doen! • Maak duidelijk dat uw kind bij u terecht kan om over vervelende ervaringen te praten • Maak duidelijk dat uw kind respect moet hebben voor gevoelens van anderen • Luister naar uw kind • Overleg met uw kind • Ga samen achter internet 01-10-13
44
Dat hangt af van de ernst en hoe lang het al gaande is: • Negeren • De ouders van de pester aanspreken • Het melden daar waar beide jongeren komen; school bv. • Als pesten op school blijkt kan de school de ouders inschakelen • Als dit niet helpt; melden bij de poliXe
47
8
01-‐10-‐13
Wat zegt de wet?
Wat zegt de wet?
Opvoeding social media
Opvoeding social media • Profielen op sociale media alleen zichtbaar voor vrienden • Maak onderscheid tussen echte vrienden en virtuele vrienden duidelijk • Alles wat online staat, blijU online • Maak duidelijk dat niet iedereen zo is als hij/ zij zich voordoet • Leg uit wat sexXng is en verbied het. • Geef aan dat ze, zodra een profiel gehackt is , dit met je bespreken • Leer ze rekening houden met de gevoelens van anderen • Geef aan dat je af en toe (onverwacht) wilt bekijken wat ze doen en doe dat ook
• Maak duidelijk dat ze rekening moeten houden met de gevoelens van anderen • Niet alleen over risico’s en gevaren; ook over de leuke dingen • Gun ze hun plezier • Laat uw kind de deskundige zijn; laat ze u uitleggen hoe het werkt • Geef een duidelijke beperking in het aantal uren • Hou daar ook toezicht op en verbind er desnoods een gevolg aan
01-10-13
51
01-10-13
52
Meer weten? www.mediaopvoeding.nl www.digibewust.nl www.mediawijsheid.nl www.consumentenbond.nl • U kunt mij bellen
071-‐405 66 67 of mailen
[email protected]
U kunt met vragen of voor hulp ook terecht bij: • De Zorgcoördinator van de school • GGD-‐jeugdverpleegkundige Katelijne Ferman
Vragen? Opmerkingen?
088-‐308 43 29 of via secretariaat 088-‐ 308 33 47
[email protected]
9