9A Instellingen en opties voor de oude eTrex en Map 60 series
9A | Instellingen en opties voor de oude eTrex en Map 60 series 9A.1 | Optie op de Satellietpagina Nieuwe positie: Wanneer je ver van huis gaat kun je je gps de eerste keer helpen bij het zoeken van de satellieten, anders duurt dat vrij lang. Druk op Menu, kies Nieuwe positie, kies Automatisch als je de zoekversnelling aan de gps wilt overlaten. Kies Gebruik kaart als je hem wilt helpen: verschuif de witte cursorpijl op de kaart naar de gewenste plek en druk op Enter. 9A.2 | Opties op de Kaartpagina Als je op de Kaartpagina op Menu drukt, zie je een aantal opties. We bespreken er twee. Navigatieaanwijzingen: kies Nooit tonen. Je hebt dan een groter kaartbeeld. Probeer maar wat er gebeurt als je kiest voor Tonen. Zet ontclutter aan/uit: wanneer je minder informatie op de kaart wilt zien, kun je bepaalde lagen snel uitschakelen met de ontclutter. Dat is vooral handig als je snel wilt uitzoomen om een overzicht over een groot kaartgebied te krijgen. Hoe meer info zichtbaar moet worden, hoe langer de software er over doet om het kaartbeeld te tekenen. Op de afbeeldingen zie je het verschil tussen een pagina mét en een pagina zonder ontclutter. Tip: Wanneer je heel sterkt uitzoomt, bijvoorbeeld tot 200 km, dan toont je kaartscherm helemaal niets als je ontclutter aanstaat. Alle lagen worden onderdrukt. Zet de ontclutter uit en je hebt weer beeld. 9A.3 | Instellingen op de Kaartpagina De Instellingen van de Kaartpagina bereik je op twee manieren: op de Kaartpagina zelf kun je via Menu naar Instellen kaart gaan; ook kun je Hoofdmenu > Instellen > Kaart kiezen. Er verschijnt een pagina met een menubalk met zes icoontjes: Deze doorloop je met de kanteltoets/tuimelknop, en ze staan achtereenvolgens voor Kaartinst.Algemeen, Tracklog, Punten, Tekst, Informatie en Maritiem. Veel instellingen vallen onder onze categorie ‘leuk’. Zeker relevant zijn de volgende instellingen: Kaartinst.-Algemeen: de bovenste instelling, Oriëntatie, geeft je de keus tussen Koers boven of Noord boven. Bij Noord boven zie je de kaart zoals je een papieren kaart ziet, met het noorden aan de bovenkant. Bij Koers boven zie je de wegen en paden op de kaart voor je zoals ze zich ook in de werkelijkheid voor je voeten ontrollen. De meeste mensen kiezen Koers boven. © On Track / Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv Houten-Antwerpen – Foeke Jan Reitsma | Joost Verbeek
Pagina 1
9A Instellingen en opties voor de oude eTrex en Map 60 series
Met de volgende instelling, Onder, bepaal je wanneer de kaart mag springen naar de andere instelling, Noord boven. Standaard staat daar 200 km; dat wil zeggen, pas wanneer je uitzoomt naar het 200 km-niveau krijg je de andere oriëntatie. Dat is niet handig. Je hebt op een veel lager zoom-niveau behoefte aan een herkenbaar kaartbeeld. De ervaring leert dat je meestal wandelt en fietst met een zoomniveau beneden de 500 m. Stel daarom hier 800 m of 1,2 km in, zodat je met een paar keer drukken op de -Out-knop een herkenbaar kaartbeeld ziet. Zodra het witte noordpijltje linksboven verdwijnt, ben je in Noord boven.
Autozoom zorgt ervoor dat je gps tijdens het navigeren steeds wisselt van zoomniveau. Zet de autozoom maar uit. Kaartinst.-Informatie: wanneer je kaarten in je gps hebt geladen, kun je hier bepalen welke kaart je wilt zien. Bij twee elkaar overlappende kaarten, bijvoorbeeld City Navigator en Topo Nederland, is City Navigator dominant. Die kaart moet je dus uitschakelen om Topo Nederland te kunnen zien. In een grensgebied is altijd een van de twee topo-grafische kaarten dominant. Duitsland bijvoorbeeld drukt Nederland weg. Wen je aan om alleen de kaart die je wilt gebruiken te tonen en alle andere te verbergen. Druk op Menu en je krijgt de kaartenlijst te zien. Kies nu de optie Toon niets ; je ziet een blanco kaartscherm verschijnen. Druk weer op Menu, selecteer de gewenste kaart, Enter, en je krijgt die kaart in beeld als je je binnen het gebied van die kaart bevindt. Als je in Amsterdam de Topo France aanzet, zie je uiteraard niets … 9A.4 | Instellingen op de Kompaspagina De meeste instellingen op de Kompaspagina zijn al aan de orde geweest of spreken voor zich. Blijft over de keuze tussen Koerswijzer en Peilingwijzer. Beide zie je alleen tijdens een navigatie. De Koerswijzer is een ‘gebroken’ wijzer die twee dingen aangeeft: de pijlpunt geeft de richting aan waarin je moet gaan om je doel te bereiken en het verschoven middendeel geeft aan hoever je afgedwaald bent van de oorspronkelijk uitgezette koers. De Peilingwijzer is ongebroken en wijst naar je doel. Voor alle duidelijkheid: als je in het menu de koerswijzer vermeld ziet, staat de peilingwijzer aan. Beschik je over een elektronisch kompas, dan kun je dat aan- of uitzetten door lang op Quit (bij de Etrex) of Page (bij de Map60CSx) te drukken. Je hebt het bij recreatief wandelen en fietsen niet nodig; het gebruikt extra stroom en je moet het regelmatig kalibreren, anders krijg je een miswijzende koerswijzer. Ook moet je je toestel steeds horizontaal houden. Uitzetten dus. Alleen als je per se in stilstand het noorden wilt kunnen bepalen, heeft het zin. Je kunt dan ook makkelijk een kaart en de werkelijkheid vergelijken. © On Track / Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv Houten-Antwerpen – Foeke Jan Reitsma | Joost Verbeek
Pagina 2
9A Instellingen en opties voor de oude eTrex en Map 60 series
Tip: Als je je elektronisch kompas beslist wilt gebruiken, neem dan steeds even de moeite het te kalibreren. Dan weet je zeker dat je goed peilt en koerst. 9A.5 | Paginavolgorde Met Quit en/of Page blader je door de pagina’s van je gps heen: Satellietpagina, Tripcomputer, Kaartpagina, Kompaspagina enzovoort. In totaal kun je 18 pagina’s oproepen. Het is onhandig tijdens het navigeren telkens 18 pagina’s door te moeten bladeren om weer bij je kaart of je kompas terecht te komen. Het is handiger alleen die pagina’s zichtbaar maken die je echt nodig hebt tijdens een navigatie. De andere kun je alsnog via het Hoofdmenu oproepen. En dat Hoofdmenu zelf hoeft ook niet in het rijtje, want dat roep je op met tweemaal Menu. De meest voor de hand liggende pagina’s zijn Tripcomputer, Kaart en Kompas. Wil je ‘superzuinig’ zijn, dan kun je volstaan met de pagina Kaart. Maar dan zul je zien dat je al gauw toch Tripcomputer gaat opzoeken. En Kompas is toch ook wel handig. Nog een paar opties om over na te denken: de Satellietpagina en de Hoogtemeter. Etrex-gebruikers kiezen vaak voor het drietal Tripcomputer-Kaart-Kompas. map 60- en map 62gebruikers zetten vaak de Satellietpagina vooraan. Je kunt zelf de keuze maken door te spelen met het aantal en de volgorde. Instellen doe je als volgt: Een pagina toevoegen: kies Hoofdmenu > Instellen > Paginavolgorde. Je ziet het lijstje van klaarstaande pagina’s. Kies Pagina toevoegen en selecteer de gewenste pagina. Met Enter voeg je die toe, onderaan het lijstje. Een pagina verplaatsen: selecteer de te verplaatsen pagina en druk op Enter. Kies Verplaats(en) en Enter. Verplaats de pagina met de kanteltoets/tuimelknop en Enter. Een pagina verwijderen: selecteer de te verwijderen pagina en druk op Enter. Kies Verwijder en Enter. De pagina verdwijnt niet maar gaat terug naar het hoofdmenu. 9A.6 | Instellingen en opties bij Tracks De pagina Tracks open je in het Hoofdmenu. Je kunt hier de tracklogfunctie Aan of Uit zetten. Je ziet hoeveel procent van het maximum aantal trackpunten je gebruikt hebt. Met Wis maak je de tracklog leeg. Via Trackback kun je de tracklog ook direct navigeren zonder er eerst een track van te maken. Via Instellen ga je de Tracklog instelling binnen. Een vinkje bij Vervang als vol zorgt ervoor dat de tracklog vanaf het begin overschreven wordt als alle punten gezet zijn. Zo niet, dan houdt het loggen op. Bij Opslagmethode kun je het zetten van de trackpunten automatisch laten gebeuren, dan wel om de zoveel meter of om de zoveel seconden. Kies je Auto, dan zet je gps minder puntjes op rechte stukken en meer in bochten. Deze instelling is zeker aan te raden. Laat je Interval op Normaal staan, dan vormen de puntjes bij wandelen en fietsen een mooie track. Wil je echt heel nauwkeurig werken, bijvoorbeeld bij een erg bochtig parcours, dan kun je kiezen voor Vaker of Vaakst. Dat zul je ook doen als je met de motor of in de auto een track opneemt. Als je de Kleur op Doorzichtig laat staan, dan wordt je log een heel dun spoortje. Wil je je track goed zien groeien, kies dan hier een kleur. © On Track / Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv Houten-Antwerpen – Foeke Jan Reitsma | Joost Verbeek
Pagina 3
9A Instellingen en opties voor de oude eTrex en Map 60 series
Via Geheugenkaart instell. bereik je de pagina Tracklog geheugenkaart. De bovenste optie Log track op geheugenkrt is erg interessant voor lange reizen en voor tracks met heel veel punten. Normaal maakt je gps een tracklog in het interne geheugen. Vink je de optie Log track op geheugenkrt aan, dan bewaart je gps een extra tracklog van iedere dag op je SD-kaartje (zie ook hoofdstuk IXA.2). Deze tracklog kun je overigens alleen via de pc benaderen. Je kunt hem niet in je gps benaderen en trackbacken! De percentagebalk geeft aan hoe vol je SD-kaartje is met kaarten en tracks. Een track neemt heel weinig ruimte in. Via de optie Wis alles verwijder je alleen alle hier opgeslagen tracks en niet je kaart. Wil je één enkele track wissen, selecteer deze track en druk op Enter.
We gaan terug naar de pagina Tracks. In het venster onder de Opgeslagen tracks staat een lijst van alle tracks die je hebt bewaard of die je hebt geüpload. Onder het venster staat hoeveel posities er nog vrij zijn. Je kunt 20 (of minder, in de eenvoudiger modellen) tracks van maximaal 500 (of 250 in heel oude modellen) punten per stuk opslaan. Het is niet mogelijk bestanden die op je SD-kaartje staan te navigeren. Het heeft dus geen zin daar extra tracks op op te slaan en mee te nemen (zie echter hoofdstuk IXA.2, Tip). Selecteer een opgeslagen track en Enter. Je komt op de pagina Opgeslagen track. De meeste opties spreken voor zich. Let op het vinkje bij Toon op kaart. Geen vinkje? Dan zie je geen track, tenzij je de track navigeert via Trackback. Voor de modellen zonder barometrische hoogtemeter is een hoogteprofiel toch zichtbaar te maken: als je op deze pagina op Menu drukt, kun je via Enter het profiel tevoorschijn halen op de pagina Profiel. Met de kanteltoets/tuimelknop kun je dan ook nog met de x- en y-as spelen. Deze optie werkt alleen als je een kaart hebt geladen met de juiste hoogtegegevens. Dat geldt vooral voor de moderne routerende topo’s. 9A.7 | Instellingen en opties bij Routes De pagina Routes open je in het Hoofdmenu. In het scherm onder Opgeslagen routes worden de routes getoond die je hebt gemaakt in of hebt geüpload naar de gps. Alles in één keer wissen gaat via Menu > Wis alle routes of via Tripcomputer > Menu > Reset. Als je een route selecteert en op Enter drukt, open je de pagina Route. Via Menu zie je dan een submenu. De optie Verwijder alles haalt alle wpt’s uit de route, die vervolgens als EMPTY – een lege route dus – in je lijst staat. Ook maar weggooien dus. Je kunt de Route Omkeren. Handig is het misschien om de route dan eerst te kopiëren via Kopieer route. Je kunt het hoogteprofiel bekijken via Profiel als je kaart die gegevens bevat. -Daartoe zul je meestal de optie Gebruik Off Road data moeten kiezen. © On Track / Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv Houten-Antwerpen – Foeke Jan Reitsma | Joost Verbeek
Pagina 4
9A Instellingen en opties voor de oude eTrex en Map 60 series
Eén enkele route verwijderen gaat via Wis Route. Ga terug naar de pagina Route, waardoor alle wpt’s van die route zichtbaar worden. Kies een wpt en Enter. Je kunt nu een aantal dingen met dat wpt doen. Via Herzie open je de gegevens van het wpt en kun je naam, symbool, coördinaten enzovoort veranderen. Je kunt een wpt toevoegen aan de route via Voeg in; dat komt dan boven je huidige wpt te staan. Via Wijzig kun je je huidige wpt vervangen door een ander wpt. En met Verplaats kun je een wpt hoger of lager in de lijst van wpt’s van deze route zetten. 9A.8 | Instellingen en opties bij Zoek Met de knop Find kom je op de pagina Zoek. Afhankelijk van de kaart die je aan hebt staan, zie je daar een kleiner of groter aantal poi’s (Points of Interest). Via Menu kun je kiezen tussen Gebruik auto sorteren of Gebruik standaard sort. Als je auto kiest, komt steeds de laatst gebruikte categorie vooraan te staan. Doe je niets anders dan bijvoorbeeld zoeken op Winkelen, dan is dat handig, maar gebruik je meestal Waypoints en af een toe een ander poi, dan is de instelling standaard de handigste: Waypoints staat voorop en de andere poi’s komen in een vaste volgorde daarna. Wanneer je met Enter de pagina Waypoints binnengaat en op Menu drukt, krijg je vijf opties te zien. Wanneer je kiest voor Zoek op naam, dan wordt de lijst numeriek/alfabetisch geordend: eerst de wpt’s met een nummer en dan die met een naam. Wanneer je meer wpt’s hebt dan er in het scherm passen, krijg je het toetsenbord te zien. Dat kun je gebruiken om de eerste tekens van je wpt in te toetsen; je kunt het ook met Quit weg-halen en door de lijst scrollen. Wanneer je kiest voor Zoek dichtstbijzijnde, dan krijg je uiteraard de wpt’s in volgorde van nabijheid te zien. Als je voor je wpt’s verschillende symbolen hebt gebruikt, kun je daarop ook selecteren. Interessant is de optie Wijzig referentiepunt. Daarmee kun je op de kaart een plaats aanwijzen in de buurt waarvan je wilt zoeken. Dat is vooral handig als je tijdens je tocht bijvoorbeeld wilt bekijken of je gps ook Logies of Eten & Drinken weet te vinden in een stadje 40 km verderop. Een andere interessante optie die je op de poi-pagina’s tegenkomt, is Selecteer categorie. Daarmee kun je onder Winkelen de apotheek vinden, onder Eten & Drinken de Chinees in de buurt en onder Vermaak de bioscopen. Kortom: er valt veel te ontdekken. Als je je eigen poi’s wilt toevoegen, lees dan de uitleg in hoofdstuk 18.
© On Track / Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv Houten-Antwerpen – Foeke Jan Reitsma | Joost Verbeek
Pagina 5
9A Instellingen en opties voor de oude eTrex en Map 60 series
9A.9 | Instellingen en opties bij een Waypoint Als je een willekeurig wpt van je lijst opent en op Menu drukt, krijg je nog meer opties en instellingen. Zodra je een gevonden poi als wpt opslaat, kun je deze opties ook daarop toepassen. We hinkelen even door het lijstje heen. Gemiddelde locatie: kun je alleen toepassen op je huidige locatie. Je gps doet een aantal metingen en neemt het gemiddelde daarvan als de meest precieze plaatsbepaling. Interessant voor geo-cachers. Projectr waypoint: op je papieren kaart kun je meten hoever een bepaald punt weg is en in welke richting; zo kun je er een wpt van maken. -Projecteren noemen we dat. Zoek nabij hier: je gps zoekt poi’s rondom dit wpt. Instellen gevarenzone: rondom een wpt kun je een cirkel met een zelfgekozen straal trekken; zodra je die cirkel binnengaat of verlaat, gaat er een alarm af (als je piepjes aanstaan; zie Instellen Audio). Herplaats hier: verplaats een wpt naar de plek waar je nu bent. Zinvol bij precisiewerk. Je ehbo-wpt staat onjuist in je gps. Nu sta je goed en verplaats je het wpt. 9A.10 | Hoofdmenu > Instellen Ga in het Hoofdmenu naar Instellen en Enter. Je komt in het Instelmenu. Systeem: Onder gps kies je meestal Normaal. Bij Batterijspaarstand gaan je batterijen langer mee doordat er minder metingen gedaan worden, hetgeen je ontvangst enigszins kan beïnvloeden. In Demo modus kun je gesimuleerd navigaties uitvoeren. WAAS/EGNOS aanzetten heeft niet veel effect zolang dit systeem niet volledig operationeel is. Zie hoofdstuk 14.3. Als de Externe voeding weggevallen is, kun je je gps aan laten of uit laten gaan. Achter de pc is Blijft aan wel handig. Laat de Waarschuwingszones staan op Aan. Dan hoor je de piepjes als je ze instelt. Als je op Menu drukt, zie je welke softwareversie je gps heeft (updaten via WebUpdater, gratis te downloaden via www.garmin.nl > Support > Updates & Downloads) en wat de Unit ID van je apparaat is, nodig voor registratie en het ontsluiten van kaarten. Weergave: Je gps beschikt over dag- en nachtkleuren. Ook de kleur van de schermranden kun je instellen. Kijk en kies. Dat geldt ook voor Verlichtingtijdsduur en het percentage Schermverlichting. Interface: je kunt het apparaat benaderen als usb Massa opslag. Zo kun je de SD-kaart bereiken en de daarop gelogde tracks downloaden en wissen. Wis niet de map Garmin, want die bevat je kaarten. Wijzig ook de naam van die map niet, want dan wordt de kaart niet meer herkend. Audio: De Berichten toon hoor je als je een wpt, een bestemming of een draai nadert en als je een bericht krijgt, zoals ‘zwak gps-signaal’ of ‘externe voeding weggevallen’. Je kunt uit vele toontjes kiezen. Wil je helemaal geen tonen horen, vink dan Dim aan. Speel met de waar-schuwingstonen. Routering: Wanneer je alleen niet-routerende kaarten gebruikt, zoals de ‘oude’ Topo MapSource Nederland, stel dan de Begeleidingsmethode in op Niet via wegen. De rest is dan irrelevant. Laat wel het Volgend afslagscherm op Aan staan. Neem dat desgewenst in je paginavolgorde op achter de kaart. Gebruik je routerende kaarten, dan kun je daar je instellingen bij kiezen. Vergeet niet de Volg de weg opties binnen te gaan en daar je routeringkeuzes in te stellen. © On Track / Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv Houten-Antwerpen – Foeke Jan Reitsma | Joost Verbeek
Pagina 6
9A Instellingen en opties voor de oude eTrex en Map 60 series
Wil je beide soorten navigaties uitvoeren, kies dan Op verzoek, zodat je per keer kunt kiezen of je wel of niet via wegen wilt routeren. Tip: Waarschijnlijk ben je als fietser geneigd de optie Vermijd snelwegen aan te vinken. Maar pas op … het kan zijn dat je kaart dan ook fietspaden langs autowegen gaat vermijden; dus laat de snelwegen maar aan staan. Je zult hiermee moeten experimenteren om te ontdekken wat je kaart doet. Ook in het buitenland kunnen wegen als snelweg gezien worden terwijl je er daar wel op mag fietsen. Vertrouw altijd meer op je gezonde verstand dan op de kaart! Welkomstbericht: Wanneer je je gps aanzet, is er enige tijd een blauw of zwart scherm te zien. Daarin kun je een boodschap zetten, bijvoorbeeld je naam en telefoonnummer. Als je hem ooit verliest, heb je kans … Intermezzo IXA: Nog even dit IXA.1 | Zet je iets aan of zet je iets uit? Soms is het niet de vraag of je iets aan of uit wilt zetten, maar of de zichtbare tekst je vertelt of de optie aan staat of aangezet kan worden. Een paar voorbeelden: Op de Satellietpagina vind je een menu met gps uit, Nrd boven, Één kleur. In alle drie de gevallen staat vermeld wat aangezet kan worden. Precies het tegenovergestelde gebeurt op de pagina Kaartinst.-Algemeen.: wat je leest, bijvoorbeeld Koers bvn, staat wél aan! Bij twijfel: even uitzoeken. IXA.2 | Het voordeel van tracklogs op je geheugenkaart Wanneer je je tracklog bewaart als track, wordt deze gefilterd. Voor wandel- en fietstochten is dat niet echt hinderlijk. Voor lange en snelle tochten over kronkelende wegen is het jammer: je registratie van haarspeldbochten wordt wel heel schematisch als je een track van 4000 punten terugfiltert tot 500 punten, zoals de afbeeldingen laten zien. De extra logs op je SD-kaartje maken het mogelijk de uitgebreide registratie toch te -downloaden op je pc. Ook als je 20 tracks hebt geüpload waardoor je geen tracks kunt bewaren, is dit een uitkomst. Maar: gegevens op deze SD kun je niet in je gps bereiken om te navigeren! Tip: Misschien ga je een lange reis maken en wil je een back-up van je gps-plannen hebben of extra tracks en routes meenemen en met je gps kunnen communiceren. Dat kan. Download en installeer EasyGPS op een usb-stick en zet daarop ook je reisbestanden met wpt’s, tracks en routes. Neem ook je usb-kabel mee. Kun je onderweg ergens een computer gebruiken, dan heb je de mogelijkheid bestanden over te zetten. Wel even thuis uitproberen op een computer waarop je gps nog niet eerder aangesloten is geweest!
© On Track / Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv Houten-Antwerpen – Foeke Jan Reitsma | Joost Verbeek
Pagina 7
9A Instellingen en opties voor de oude eTrex en Map 60 series
IXA.3 | Problemen met routerende topo’s in de Etrex en Map 60 Gebruik je een routerende kaart in je Etrex of Map 60? Zoals de OnRoute-kaarten of de topo Benelux? Dan kan het zijn dat die slecht werken: je krijgt soms geen of onjuiste navigatieaanwijzingen, je krijgt geen routepijlen en je peilingwijzer wil je steeds terugbrengen naar een reeds lang gepasseerd wpt, ook al staan al je routeringinstellingen correct. Wat te doen? Begin met het aanzetten van Volgend afslagscherm via Hoofdmenu > Instellen > Routering > Volgend afslagscherm > Aan. En zorg -vervolgens dat je harder dan 11 km/u loopt (!) of rijdt als je een route volgt. Pas dan zul je de juiste aanwijzingen krijgen. Je gps wisselt -vanzelf tussen -Kaartpagina en Afslagscherm. Zodra je langzamer gaat, kan het weer mis gaan … Een betrouwbare oplossing is: converteer je route naar een track met WinGDB3 (zie hoofdstuk 16.4).
© On Track / Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv Houten-Antwerpen – Foeke Jan Reitsma | Joost Verbeek
Pagina 8