75 JA A R M L A
Een leven lang
voorwoord
D
e eerste leerlingen van het Montessori Lyceum Amsterdam – het
bevriezen als het ware en om de herkenbaarheid en de herinnering nog
waren er maar vijftien – zouden nu de gezegende leeftijd van 87
groter te maken hebben we de foto’s van onderschriften voorzien. Veel
jaar hebben bereikt. We zijn ze ter gelegenheid van het vijfenzeven
is ongetwijfeld in de mist van het verleden verdwenen en geen sterve
tigjarig jubileum van de school niet wezen opzoeken – de oude dag dient
ling heeft alle periodes persoonlijk meegemaakt. Daarom deze pennen
ongestoord genoten – maar als het Grote Vergeten hen nog geen parten
vruchten per pagina – maar met mate, want uw voorstellingsvermogen,
speelt, dan zullen ze zich die heuglijke periode nog kunnen herinneren.
fantasie en geheugen doen de rest.
“Waar bent u school gegaan?” Die herinnering blijft een leven lang.
Voor de negen leraren van het eerste uur – nu ruimschoots over de hon
we hebben ernaar gestreefd de laatste decennia ruimer aan bod te
derd – zouden we trouwens te laat zijn geweest.
laten komen dan de eerste, want de leerlingenpopulatie is immers in
Een leven lang is de toepasselijke ondertitel van dit
de tweede helft van de vorige eeuw explosief toegenomen. Niet elke
kleine fotoboek met voor elk jaar bij wijze van spreken een karakteris
periode ook is überhaupt vertegenwoordigd: uit de Tweede Wereld
tieke opname, 75 in totaal. Meer had gekund en gemogen, hoor ik u
oorlog hebben we slechts één foto kunnen achterhalen. Op die opname
verzuchten, maar het moet symbolisch blijven. Als we alle leerlingen,
uit 1941 zijn de joodse leerlingen te zien die even later weggevoerd zou
leraren en medewerkers hadden willen afbeelden, dan had dit boekje
den worden: ook naar hen zouden onze gedachten moeten uitgaan als we
geen tientallen maar duizenden foto’s moeten bevatten.
de foto’s in deze uitgave bekijken.
Wat we wél hebben geprobeerd is om uit de talloze
Niet elke periode is gelijkelijk fotografisch present:
Moge het kleine cadeau dat 75 jaar MLA zijn wil, u
foto’s in het archief op zolder zodanig te selecteren dat elke periode en
voor een korte tijd verplaatsen naar een gemeenschappelijk verleden dat
elke generatie in zekere zin in beeld komt. De symbolische momenten
– veraf of dichtbij – voor menigeen hartverwarmend was. Dat hoopt het
uit het schoolbestaan hebben wij getracht hier vast te leg gen, te
MLA en in het bijzonder
de redactie
Blik vooruit Schooltijd wordt overigens
De eerste keer verblijven ze in
Toekomst en traditie
fors beknot, de helft van de
gastgezinnen, de tweede maal op
gaan elkaar raken in
soferen over deze vraag. jezelf erin verliest? Met
tijd zijn leerlingen buiten
een campus. Ook het MLA heeft
een dynamische school
op het MLA al vijfenzeventig jaar.
Ik stel dat ‘zappen’ een
and ere woorden, hoe leer je
school in de weer. De school
tegen die tijd een eigen campus met
als de onze: de eenen
Die karakteristiek spreekt me aan:
steeds dominanter ken-
zappen? De belangrijkste
zal een schakel zijn in een
leerlingen van over de grens. Die
twingste eeuw is pas
een traditie van vernieuwing is ook
merk van onze cultuur
constante in het zapgeweld is
uitgebreid netwerk met ande- campus is een broedplaats van ICT-
een traditie die zichzelf voortdu-
wordt. Mensen schake-
het individu zelf. De school
re scholen, bedrijven en
innovatie in het onderwijs. ICT is
rend vernieuwt. In dit fotoboekje is
len voortdurend van het
krijgt een gewichtige pedago-
instellingen. De montessori-
volledig geïntegreerd in het leren,
die traditie in beeld gebracht – in
één naar het ander, en
gische taak, die gericht is op
aanse buitenschool – opnieuw zoals dat met pen en papier het
retrospectief. Maar hoe vernieuwt
dat steeds sneller. Het
het ontwikkelen van de per-
van stal gehaald – is bovenal
geval was in de twintigste eeuw. De
die traditie zich, is de vraag die mij
begon met de beeldbuis, soonlijkheid van leerlingen.
het didactische principe van
virtuele voorbereide omgeving is
is gesteld. Hoe ziet de school eruit
inmiddels zapt men in
Daartoe komen de disciplines
leren door doen. Zo heeft de
een essentiële verbinding van de
in 2030? Foto’s heb ik bij de beant-
vakantiebestemmingen,
Montessori-onderwijs heet traditio- Ik wil niet al te omslach- Er is niets mis met zappen, neel vernieuwend te zijn en traditi-
tig en behoedzaam filo-
oneel vernieuwend is het onderwijs
alleen hoe voorkom je dat je
filosofie, psychologie, de
school een eigen theater
school met de buitenwereld. De bui-
woording niet tot mijn beschikking, in banen, relaties, life-
kunsten en waarom ook niet,
waarin leerlingen voorstel-
tenschool is de proeftuin van het
ik doe het met woorden.
styles, noem maar op.
theologie, prominent op het
lingen organiseren voor
leren zappen.
Zappen wordt gevoed
rooster. Dat zijn basisvakken.
elkaar en voor gasten van
door het verlangen naar
Verder zullen leerlingen zich
buiten school. Leerlingen
instant bevrediging.
verdiepen in een beperkt
zullen volop gebruik maken
“I want it all and I want it aantal leer-vakken. Alle
van de laboratoria van
now.” De lichtheid van
Shell en het Amstel Instituut.
overlap en overbodigheid in
het bestaan wordt steeds het programma wordt
Ze werken tweemaal een half
ondraaglijker.
geschrapt. Het gaat om taal/
jaar op een school elders in
talen, wiskunde, geschiede-
Europa en bekwamen zich zo
nis en de natuur, een soort
onder andere in de moderne
basisbagage die je nodig
vreemde talen.
hebt. Leuk of niet, dat doet er niet toe. Je moet je deze stof werkelijk eigen maken.
één lustrum oud… Wiebe Brouwer rector