6 JAARGANG 13 JUNI 2014

6

JAARGANG 13 JUNI 2014

Elfde Gramsberger Classic TT Roelf Harsevoort, Harmonium-specialist Emil Baveld, politieman in hart en nieren Mariëtte Altena, Arts in opleiding tot Internist Martina kelder, Interieur-architect en fotograaf

He t

b l a d

vá n ,

vóór

e n

dóór

Gr a m s b e rge r s

TIJDSDRUK... Regelmatig kijk ik in onze agenda naar de afspraken alweer dat benauwde gevoel van de tijdsdruk. van onze kinderen en natuurlijk van onszelf. Ik bla- Ik kan niet langer buiten blijven zitten en ik besluit der een paar weken verder en dan slaat de schrik mij achter mijn laptop te kruipen om een stukje te om het hart.

schrijven voor de volgende editie van De Groene

Jeetje, wat gaat de tijd snel. Ik kom in tijdnood.

Gramsberger.

U kent ook vast dat fenomeen van ‘te weinig tijd heb- Waarschijnlijk kent u het gevoel dat ik hierboven ben’ of ‘in tijdnood zitten’. Dat is bij mij nu het geval. Ik heb geschetst. Een gevoel om te weinig vrije tijd te voel de druk op mijn schouders. Een deadline is ge- hebben voor de leuke dingen in het leven, maar ook door Margriet Mulder

steld en ik word wat stresserig. Wanneer zal ik mijn een gevoel van weinig tijd om een tijdschrift of juist woorden op papier zetten? Vandaag, morgen of toch de krant te lezen. overmorgen? Nee, dat komt niet uit. Geen tijd.

Ik werd deze week nog gebeld met de vraag hoe ons

Ik probeer tussen ‘neus en lippen door’ mijn verhaaltje het proefabonnement op de krant was bevallen. te schrijven, maar dat wil niet lukken. Teveel beslom- Heel erg goed, maar te weinig tijd om de krant alle meringen om handen naast mijn werk en huishouden. dagen goed te kunnen lezen. Ik heb zelfs de mogeEn daar komt bij dat de buitentemperatuur oploopt tot lijkheid afgewezen voor een zaterdagabonnement. heerlijke, zomerse waarden. Een weertje om buiten te Gelukkig heb ik wel voldoende tijd om De Groene zitten en te genieten van de zon en een lekker glas Gramsberger te lezen en als dat niet het geval is… rosé. Terwijl ik mij op het terras heb gesetteld en een dan néém ik er de tijd voor.

COLOF ON

BIJZONDeREACTiVIteiTEn

Coverfoto: Gerrit Brink

2

paar slokjes van mijn rosé heb genomen, bekruipt mij Ik wens u allen weer veel leesplezier.

Activiteiten Combi baan Gramsbergen 19-20-21 JUNI

28 JUNI

2 JULI Uitgave: Stichting ‘De Groene Gramsberger’ Verschijnt 11x per jaar Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt en/of openbaar gemaakt dmv druk, kopie of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het bestuur

Bestuur: Dionne Matel-Hakkers, Margriet Mulderter Haar, Janette Nijmeijer-Reinders, Geesje Veurink- Wilting, Jan Maarten de Ruiter, Henk Snijders en Henk te Velthuis Het bestuur behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken aan te passen, cq in te korten

Ingezonden stukken en suggesties kunt u sturen naar Redactieadres: Janette Nijmeijer-Reinders, het redactieadres of aanleveren als Word-document Hardenbergerweg 20, 7778 HP Loozen via e-mail: [email protected] (0524) 56 29 22

O

p de Combibaan in Gramsbergen zijn in juni en juli diverse activiteiten. Het beachvolleybaltoernooi voor buurten en straten, is op donderdag 19 juni vanaf 19.00 uur. Het bedrijvenbeachvolleybaltoernooi is op vrijdag 20 juni vanaf 19.00 uur. Als afsluiter is op zaterdag 21 juni vanaf 10.00 uur een beachvolleybaltoernooi voor competitiespelers. Al deze toernooien worden georganiseerd door Volleybalvereniging De Zwaluwen. Op 28 juni is er voor de derde keer een beach-soccertoernooi. Daarna wordt op woensdag 2 juli vanaf 20.00 uur de jaarlijkse Free-Wheel-Cupwedstrijd voor inline-skaters gehouden. Deze wedstrijd is voor wedstrijdrijders en recreanten. Ook worden geregeld motortoertochten georganiseerd, die vanaf de Combibaan vertrekken. Zie hiervoor www.eveno.racing.nl De jeu-de-boulesleden van de Stichting 55+ actief kunnen hun partijen weer spelen op een mooie, nieuwe baan. Deze nieuwe baan is in samenwerking met veel vrijwilligers tot stand gekomen.

Redactie: Annemieke Alfring-Hurink, Lienke Beenen-Harsevoort, Annemiek Bras-Zweers, Kariene Ensink-Koopman, Jeanet Hakkers, Ilse Klein, Miranda Lanjouw-Ottes, Janine Mink-De Jager, Trijnie Slot-Altena, Aly Timmer- Suk, Hilleen Westerhof-Spijkers, Angelique te Winkel, Roelof Altena, Henk Boonstra, Jan Hamhuis, Henk Meppelink, Gert Mink, Gerrit Reinders, Gerdinand Rougoor, Bert Sloots en Jan Walgemoed Eindredactie: Leen den Braber en Tjeerd Cuperus Vormgeving: Geert Westerhof Art&Design Fotografie: Henk Beenen en Gerrit Brink

Druk: Gaasbeek MediaGroep Klachten over bezorging doorgeven aan: Verspreidingsbureau Dommerholt (0523) 62 07 77 Jaarabonnement: buiten verspreidingsgebied €25,– binnen verspreidingsgebied gratis Abonnementsopgave bij voorkeur via e-mail: [email protected] of aan het redactieadres Internet: www.gramsbergen.nl

Stadsbelangberichten B e s t u u r s a c t i v i t e i t e n

Van de nieuwe voorzitter… Jankien Krommedijk

In een vorige Groene Gramsberger heb ik me, net als andere nieuwe bestuursleden, voorgesteld. Als nieuwe voorzitter wil ik graag de bestuursleden die zijn vertrokken heel hartelijk bedanken voor hun jarenlange inzet voor Stadsbelang. Het huidige bestuur zal met passie en inzet verder gaan. Dat geldt voor activiteiten, overleg met de gemeente en overleg met andere organisaties. Natuurlijk luisteren we ook graag naar de inbreng van de mensen uit Gramsbergen. Heeft u een vraag, of wilt u een goed idee met ons delen? Neem dan contact op met ons secretariaat: [email protected]

Een activiteit? Meld die voor de site!

Op www.gramsbergen.nl staat een overzicht van alle activiteiten die in en om Gramsbergen georganiseerd worden. Wilt u ook dat uw activiteit daar een plek krijgt? Deze kunt u opgeven via: [email protected]

Secretaris van Stadsbelang Gramsbergen e.o.: Jenneke Tegelaar, Voorstraat 8, 7783 AM Gramsbergen. E-mail: [email protected] www.stadsbelanggramsbergen.nl

Afschaffen stratenspreekuur

Besloten is het stratenspreekuur af te schaffen. Voor loszittende stoeptegels, kapotte lantaarnpalen en andere ongemakken in de openbare ruimte, kunt u contact opnemen met de gemeente. Het telefoonnummer is 140523.

College bezoekt Gramsbergen

Op 26 september bezoekt het College van Burgemeester en Wethouders Gramsbergen. Stadsbelang is bezig een programma in elkaar te zetten, maar kan uw hulp daarbij goed gebruiken! Zijn er onderwerpen die volgens u van belang zijn om te bespreken met het college? Of heeft u een goed idee dat u graag met hen wil delen? Wij horen het graag!

Vergadering Stadsbelang naar donderdag

Stadsbelang vergadert vanaf mei elke tweede donderdag van de maand. Ook het inloopspreekuur vindt vanaf mei plaats op de tweede donderdag van de maand en wel om 19.45 uur.

3

M

uziek

door Lienke Beenen-Harsevoort en Bert Sloots

Het woord harmonium roept bij veel mensen beelden op van knusse, ouderwetse huiskamers. Jongeren weten misschien niet direct te vertellen wat een harmonium is, maar dit instrument is bezig met een revival. Diverse artiesten, waaronder Leonard Cohen, gebruiken het bij het maken van hun muziek. Een recent voorbeeld is het lied ‘Calm after the storm’, waarmee Ilse de Lange en Waylon ons land in Kopenhagen vertegenwoordigden tijdens het Eurovisie Songfestival. De toetsenist van The Common Linnets speelt bij sommige uitvoeringen dan op een harmonium. Via de website die onderaan dit stuk vermeld staat, is een filmpje daarvan te zien.

Harmonium

Een harmonium, in de volksmond ook wel traporgel of ietwat oneerbiedig ‘psalmenpomp’ of zelfs ‘cirkelzaag des geloofs’ genoemd, is een toetsinstrument. Het basisidee is simpel. De muziek wordt gemaakt

Populair

De eerste harmoniums werden waarschijnlijk in 1840 gemaakt door de Fransman Debain. Die bouwde een instrument op basis van drukwind. Hij bedacht ook de naam harmonium en probeerde daarvoor zelfs patent aan te vragen. In Amerika werden in diezelfde periode zuigwindharmoniums ontwikkeld. Deze instrumenten hebben een iets zachtere klank en zijn meer geschikt voor huiskamergebruik. In fabrieken over de hele wereld werden honderdduizenden instrumenten gebouwd, ook in Enschede en Rotterdam. In talloze huizen, vooral van protestanten, stond een harmonium. Pas toen elektronische orgels de wereld veroverden, verloor het harmonium die populaire positie. Ongetwijfeld zijn duizenden afgedankte exemplaren op brandstapeltjes en in containers terecht gekomen... Gelukkig zijn ook veel mooie instrumenten bewaard gebleven. Een selectie daarvan is te zien in het grootste harmoniummuseum van de wereld. Voor Gramsbergers is dat verrassend dichtbij te vinden, namelijk in het Veenpark in Barger-Compascuum. Roelf is daar vrijwilliger.

RoelfHarsevoort Roelf Harsevoort heeft in zijn huis aan de Hattemattestraat bijzondere meubelstukken opgesteld. In het huis verspreid staan zeven harmoniums, een achtste wordt door hem gerestaureerd. Daarnaast is Roelf vrijwilliger in het grootste harmoniummuseum ter wereld

Rechts: Drie van de honderdvijftig tentoongestelde harmoniums Onder: Het kleinste drukwindharmonium

4

met behulp van lucht, die in een blaasbalg komt door het ‘trappen’ van twee pedalen. De luchttoevoer wordt in gang gezet bij het indrukken van een toets op het klavier. Net als bij een orgel zijn registers aanwezig. Lucht wordt naar verschillende groepen van tongetjes geleid om de klankkleur en het volume te regelen. In feite is een mondharmonica de kleinst denkbare uitvoering van een harmonium en ook een accordeon werkt met hetzelfde principe.

Formaat

Harmoniums zijn er in veel verschijningsvormen, van protserig groot tot kofferformaat. Roelf heeft thuis een exemplaar, dat ingeklapt kan worden tot een soort kastkoffertje. Uitgevouwen is het een harmonium met een klein klavier en kleine pedalen om te ‘pompen’. Het was waarschijnlijk ooit in gebruik bij het Leger des Heils. Soortgelijke exemplaren hebben een draagband, zodat ze gemakkelijk meegenomen kunnen worden.

Wat is de charme van het harmonium? Soms is het het meubelstuk op zich, soms is het de klank of juist de binnenkant met de uitgekiende techniek. Het restaureren van een harmonium vergt gemiddeld zo’n honderd uur. Om het houten gevaarte weer in de oorspronkelijke staat te krijgen, worden in principe alleen originele onderdelen gebruikt. In de werkruimte bij het museum is een voorraadje aangelegd, die vrij kwamen bij de sloop van harmoniums, die in zo’n slechte slaat verkeerden, dat er geen redden meer aan was.

Museum

Harmoniums

Roelf Harsevoort bezocht het museum voor het eerst in 2005 en is er sindsdien steeds vaker te vinden. Hij is een van de circa tien vrijwilligers en staat op papier als technisch medewerker. Hij repareert de harmoniums en, waar nodig het pand, of assisteert bij rondleidingen. Jan Vos uit Klazienaveen is de oprichter en conservator van het museum. Hij begon met een kleine collectie van vijftien instrumenten, die hij kon exposeren in de oude Sint-Antoniuskerk in Zwartemeer. Dat gebouw bleek te vochtig, wat funest is voor de instrumenten. Ander onderdak werd met behulp van orgelvriend Jaap in een schuur aan de Vaart in Ane gevonden, waar de collectie zich gestaag uitbreidde. In 2001 kregen de waardevolle instrumenten onderdak bij het Veenpark. Het museum heeft nu 250 instrumenten en zit daarmee ook aan het maximum. Honderdvijftig exemplaren staan opgesteld. Het oudste harmonium is van 1840 en komt uit Parijs.

krijgt. Maar alleen een uniek exemplaar kan nog aan de collectie toegevoegd worden en dan zou er eigenlijk eerst een ander harmonium uit moeten. ‘We moeten noodgedwongen heel kritisch zijn. Daarom wordt gevraagd naar merk en staat van het aanbod. Ook wordt gevraagd: Zit er een snoer aan? Als op die vraag bevestigend wordt geantwoord, weten we het wel. Dan gaat het om een elektronisch orgel en helemaal niet om een harmonium’, aldus Jan en Roelf.

Fotografie: Henk Beenen

Boven: Ingang van het Harmonium Museum in het Veenpark

Onder: Roelf Harsevoort en Jan Vos bekijken de kwaliteit van de toetsen

Schenkingen

‘Uit een inboedel blijven vaak de vloerbedekking en het harmonium als laatste over’, vertelt Vos. ’t Orgel’ is een dierbaar bezit, omdat vader of moeder er zoveel op gespeeld heeft. Het is onverkoopbaar. Niemand in de familie heeft er ruimte of belangstelling voor. Maar het instrument naar de kringloop, of erger nog, de vuilstort brengen, kunnen ze niet over hun hart verkrijgen. Het komt vaak voor dat het museum een aanbod

5

Pronkstukken

De concertzaal in het museum met in het midden achterin het bijzondere pijporgel en harmonium ineen

Het Van Dam-harmonium

Fotografie: Henk Beenen

6

Roelf vertelt dat hij tot zijn verrassing van oude buren hoorde, dat hun harmonium nog in bezit was van de familie. Roelf herinnerde zich het bijzonder mooie instrument met de warme klank. Hij ging kijken en dacht direct bij binnenkomst: ‘Dat is hem niet.’ ‘Oh, dát ouwe ding is er niet meer, dat hebben we met het grof vuil meegegeven.’ De familie vond het nieuwere exemplaar mét snoer, veel mooier, maar het was helaas niet museumwaardig. Een ander pronkstuk van het museum is dat wel: een combinatie van piano en harmonium. De laatste aanwinst is een pijporgel en harmonium ineen. Daarvan zijn er, voor zover bekend, maar drie op de wereld. Kenners weten dat het orgel in de Boomhofkerk een Van Dam-orgel is. Die orgelbouwer maakte ook harmoniums, waarvan enkele te zien zijn in het museum. Naast Vos en Harsevoort is ook Jaap Bos, bekend met Gramsbergen vanwege zijn rol bij de Stichting Orgelconcerten Gramsbergen, bij het museum betrokken. Hij is voorzitter van het museumbestuur. Oud-Gramsberger Mannes Welleweerd is adviseur. Mannes werd geboren in Holtheme en woont tegenwoordig in Zeeland. Zijn naam is een begrip in de harmoniumwereld, zowel in Nederland als in Duitsland. Hij heeft van het restaureren van harmoniums zijn vak gemaakt.

Veenpark

meestal ‘een hijgend hert’ tevoorschijn... Jongeren zijn vooral geïnteresseerd in de techniek, de mogelijkheden en de natuurlijke klank van het instrument. Op een geselecteerd harmonium mogen kinderen die het museum bezoeken, proberen of ze er mooi geluid uit kunnen krijgen.

Orgelles

Roelf vertelt dat hij als jochie van een jaar of zes het harmonium in het kerkje van Rheezerveen hoorde en zwaar onder de indruk was. Zijn oom Willem Kemink was kerkorganist en had thuis een harmonium. Toen Roelf twaalf was kwam in huize Harsevoort een harmonium. Broertje Bertus en hij kregen muziekles van hun oom, maar de ondeugende en ondernemende jongens hadden meer te doen dan notenbalken bekijken. Een geweldig organist is Roelf volgens eigen zeggen nooit geworden. Hij vertelt dat hij 35 jaar lang kerkorganist is geweest. Hij heeft met veel voldoening de samenzang begeleid in de Gramsberger Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt, eerst aan De Vaart en later aan de Anerdijk. Hij was daar, noodgedwongen, ongeveer tien jaar lang de enige organist. Momenteel speelt hij alleen nog op zijn eigen harmoniums thuis en op de exemplaren in het museum.

Timmerman

Roelf is ook lid van de harmoniumvereniging, die werd opgericht in 1989. Met mensen die ook besmet zijn met het harmoniumvirus, bezoekt hij evenementen en concerten. Roelf is van beroep timmerman en werd in 1943 geboren in Collendoorn. Met zijn vrouw Hillie, die overleed in juli 2012, kwam hij in 1967 in Gramsbergen wonen, op het Hoge Holt. In 1973 verhuisde het gezin naar de Hattemattestraat en daar woont hij nog steeds. Roelf heeft bij verschillende bouwbedrijven gewerkt en klust nog steeds graag. Elke dag fietst hij een flink eind. Daarnaast zijn werken met hout en lezen zijn grootste hobby’s. Hij combineert het soms door ’s morgens vroeg zijn fiets ‘aan te trappen’ en koers te zetten naar het Drentse Veenpark, om daar vervolgens in het museum de harmoniums ‘aan te trappen’.

Het museum is geopend van april tot september en onderdeel van het Veenpark, dat ook wel bekend staat als het Drentse Veenmuseum. Meer dan tienduizend mensen bezoeken per jaar het Harmoniummuseum. De één komt speciaal voor het museum naar het Veenpark, de ander komt er bij toeval terecht, als hij een rondje door het park loopt. Het komt vaak voor dat bezoekers hun ogen uitkijken vanwege de grootte van en variatie in het museum. Veel, wat oudere, gasten zijn blij verrast, omdat ze goede herinneringen hebben aan de meester van school of hun moeder, die het harmonium bespeelde. Of ze hadden ooit zelf les op een ‘traporgel’. Als de museummedewerkers hen dan aansporen even te gaan spelen, komt er Meer info: www.harmonium-museum.nl

Fotografie: Henk Beenen

door Annemiek Bras-Zweers Deze maand ben ik op bezoek bij Menno en Lennard Nijmeijer. Menno en Lennard wonen met vader Hans en moeder Janette aan de Harderbergerweg 20 in Loozen. Menno is 12 jaar en zit in groep 8 van de Professor Waterinkschool in Hardenberg bij juf Miriam. Hij gaat volgend jaar naar het Vechtdal College. Lennard is 9 jaar en zit in groep 6 van cbs De Akker bij juf Annemieke en juf Annelien. Menno en Lennard zijn gek op motorcrossen.

Menno & Lennard Nijmeijer

De ‘mannen’ proberen één keer per week te crossen. Ze gaan om te crossen naar Bergentheim en binnenkort ook naar Itterbeck in Duitsland. Meestal rijden ze met vrienden op bouwland. Als er te weinig bulten in de crossbaan zitten, maken ze die zelf, zodat er genoeg actie is. Menno en Lennard dragen speciale motorcrosskleding. Onder het crossshirt zit een bodyprotector voor bescherming. Op de broek zit extra bescherming voor als je valt. Ook dragen de mannen motorlaarzen en natuurlijk een helm. De motorcrosskleding is al eens goed van pas gekomen. Lennard heeft al een keer zijn enkel gekneusd en is in

prikkeldraad gereden, maar gelukkig liep het goed af. Menno is helaas ook al een paar keer gevallen. Eén keer per jaar doen Menno en Lennard mee aan de rommelcross in Schuinesloot. Je mag dan verkleed op je crossmotor een rondje over de baan crossen. Dat is elk jaar erg gezellig. Naast crossen sleutelt Menno graag aan trekkers. Ook rijden op de trekker vindt hij geweldig.

Lennard zit op voetbal. Hij is keeper in het team E5 bij voetbalvereniging SV Gramsbergen. Vorig jaar zijn ze kampioen geworden en hopelijk dit jaar weer. Menno wil later monteur worden. Lennard weet het nog niet zo goed. Werken met computers lijkt hem erg leuk. Ook willen ze alle twee graag verder groeien in de motorcrosssport, met allebei een mooie crossmotor.

. . . p o k Ge torcrossen mo

Fotografie: Henk Beenen

Menno is vier jaar geleden bij een vriend in Lutten geweest. Die vriend had een kleine motor in de schuur staan. Menno heeft toen een stukje gereden op die motor en hij was gelijk verkocht. Menno’s eerste motor was een Yamaha 80 cc. Na twee jaar kreeg zijn broertje Lennard ook de smaak te pakken en hij mocht de motor van Menno overnemen. Menno kreeg een iets zwaardere motor, een Kawasaki 85 cc.

7

het geval van Theo is het vanzelfsprekend dat hij, net als zijn vader, bakker wordt. Op jonge leeftijd is hij al gauw een volwaardige kracht in de bakkerij. De verantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen drukt extra zwaar op zijn schouders door het feit, dat in vier jaar tijd zijn vader, grootvader en drie broertjes zijn overleden. Dat is waarschijnlijk ook de reden, dat hij niet in militaire dienst geweest is. Als enige man in huis, hoefde hij niet te ‘loten’. Theo gaat in Gramsbergen als ‘Theo van de Moes’ door het leven. Dat is meegekomen van de plaats waar zijn vader is geboren: de Moespot bij Vollenhove.

door Gerrit Reinders

Najaar, 1948 Vervolg familie Regeling A 63 en A 64

Eerste Wereldoorlog

De vijf donkere oorlogsjaren waren jaren van angst en ellende, een tijd van schaarste en behelpen. Maar het was ook een tijd, waarin de Gramsberger winkeliers elkaar en iedereen voorthielpen. ls Theo Regeling in 1907 van de lagere Na de Tweede Wereldoorlog school komt, spreekt het vanzelf dat hij kwam het winkelbestand weer thuis de handen uit de mouwen steekt. tot leven en krabbelde langzaam Er is eigenlijk nooit met veel woorden over gesproken wat hij later wilde worweer op. Een moderne tijd diende zich aan. In onze herinnering ma- den. Het is, zoals in veel gezinnen, dat de oudste zoon in de voetsporen van zijn vader treedt. Andeken we een wandeling langs alle re keuzemogelijkheden zijn er meestal ook niet. In winkeliers van toen, het is 1948. We laten ook andere ambachtslie158 den, markante figuren en bijzondere zaken niet buiten beschouwing. De Oudestraat, waarin we ons nu bevinden, werd toen de Achterhoek genoemd. De huisnummering is van die tijd. VO O

RS TRA

AT

A

K

OE

H ER

T

H AC

36

50

Alberta en Lambertus, roepnaam Bart, worden al gauw verblijd met een dochtertje, Reina. Nadat Van Eek uit militaire dienst gekomen is, vestigt hij zich in de Voorstraat A 158 waar hij de fietsenzaak van Bosch voortzet. In de advertentie in de Vechtstreek van september 1918 prijst hij zijn waren aan:

AC H

TE

RH

OE

K

49

64

STATIONSSTRAAT

63

8

vinden inkwartieringen plaats, in Ane en Holtheme worden soldaten gelegerd. Vlaanderen en Noord-Frankrijk zijn het strijdtoneel van de legers van verschillende nationaliteiten. In Gramsbergen daarentegen is het een oase van rust. Meester Beunders is ’s zondags niet alleen voorzanger, maar ook nieuwslezer. Na de morgendienst leest hij buiten de kerk het nieuws uit de krant voor en tevens wat plaatselijk van belang is, zoals verkopen en veilingen. Veel van huis en haard verdrevenen zoeken een toevlucht in Nederland. In de kunstmestloods van Krikke aan het kanaal worden Belgische vluchtelingen ondergebracht. De Gramsbergers moeten in hun besloten samenleving wel even wennen aan gemobiliseerde militairen en buitenlandse mensen. Met sommige soldaten is men echter al gauw vertrouwd, er ontstaan relaties. Alberta, de vier jaar jongere zuster van Theo, krijgt verkering met ene Van Eek uit Epe. In diezelfde tijd leert Theo een aardig meisje uit Bergentheim kennen. In de zomer van 1916 is het twee keer feest bij ‘Muussien-Ööle’. Op 7 juli geven Theo en Jantje Oord elkaar het jawoord, op 28 oktober gaan Alberta en Lambertus Diederik van Eek naar het gemeentehuis.

Alberta en Bart

52 51

In de zomer van 1914 pakken zich plotseling donkere wolken boven Europa samen en breekt de Eerste Wereldoorlog uit. Op 1 augustus wordt in Nederland een algehele mobilisatie afgekondigd, maar wij slagen er in neutraal te blijven. Militairen bewaken de grenzen. In Gramsbergen

‘Waarom een BATO-rijwiel? Omdat ik er van overtuigd ben dat een BATO-rijwiel aan alle eischen voldoet. Ze zijn sterk als een Batavier, snel als hun pijl en goedkoop als hun kleding. Daarom verkoop ik alleen BATO-rijwielen. Ook tweedehands rijwielen en onderdelen en distributie van carbid! Aanbevelend, L.D. van Eek. Rijwielhandel Gramsbergen’

Met twee wolken van dochters gaan ze na de oorlog een veelbelovende toekomst tegemoet. Helaas! Bart krijgt gezondheidsklachten. De medische wereld constateert leukemie, een ziekte waar op dat moment geen kruid tegen is gewassen. Lambertus Diederik van Eek overlijdt na een huwelijk van nog geen drie jaar op 27 oktober 1919. Alberta gaat met haar dochtertjes terug naar haar ouderlijk huis in de Stationsstraat, waar ze de rest van haar leven blijft wonen.

De winkel van ‘Fritsie’

Jantje en de kinderen zijn dan met tien personen, een grotere behuizing zou welkom zijn. Als de buurman van ‘MuussienÖöle’, Hendrik Kiewiet, in augustus 1930 overlijdt, wordt zijn huis A 64 geveild. Theo heeft de meeste interesse en wordt voor 4000 gulden eigenaar. In de tijd dat ze verhuizen, wordt de jongste zoon Abraham, roepnaam Bram, geboren. Benjamin Jentje completeert het gezin in 1933. Voor moeder Jantje is het een drukke tijd, reden waarom kleuter Berta van anderhalf zolang bij opoe op A 63 logeert. ‘Muussien Ööle’ en tante Alberta en haar twee nichtjes gaan met haar om, alsof ze er thuis hoort en het nooit anders is geweest. Het gevolg is dat kleine Berta er voorgoed

Linksboven: Het woon-winkelhuis A 49/50 naast de kerk aan de Van Riemsdijkstraat Boven: Het gezin van Theo en Jantje Regeling

Linkerpagina: Steensteeg (± 1910) en onder: Stationsstraat A 63 en A 64 (± 1960)

Iedereen kent hem als ‘Fritsie’, maar voor de burgerlijke stand is hij Frederik van der Hulst. Hij was de broer van ‘Freek-Mänsie’. Hun ouderlijk huis, A 36, is de statige woning in de bocht van de Achterhoek. ‘Mänsie’ overleed in 1943. Hoewel ‘Fritsie’ van huis uit niet onvermogend was, heeft hij in zijn leven nogal wat bij elkaar ‘gespijkerd’. Hij had een houtstek bij de brug en zijn perceel, de hof van ‘Fritsie’, lag langs de weg tot aan de bocht in het kanaal. Toen het huis met de grond van de erven Joosten, A 52, in 1892 verkocht werd, was ‘Fritsie’ de hoogste bieder. Hij verkocht daarna het grootste deel van het perceel aan de Gereformeerde Gemeente en bouwde op de overgebleven kavel naast de kerk een woon-winkelhuis, A 49/50. Daar verkocht hij aan bouwgerelateerde ijzerwaren. Nadat ‘Fritsie’ in april 1916 voor de tweede keer in het huwelijk trad, kwam zijn pand beschikbaar. Dat was voor Theo Regeling, die trouwplannen had, een uitdaging.

Eigen winkel

Met zijn kersverse bruid vestigt Theo zich aan de Parallelweg. Voor eigen rekening begint hij met Jantje in de voormalige minibouwmarkt een kruidenierswinkel. Het dagelijkse brood voor zijn zaak en dat van zijn moeder, bakt hij elke morgen in de vertrouwde bakkerij aan de Stationsstraat. Al gauw wordt een stamhouder geboren. Albert ziet in 1917 het levenslicht en al spoedig wordt het gezin uitgebreid met Jan, Aaltje, Johannes, Antje, Gerrit Jan, Akke en in 1928 Alberta (Berta). Theo,

blijft. Dat is geen enkel probleem, vader en moeder wonen immers naast de deur. De nichtjes Reina en Aaltje vertroetelen haar als hun kleine zusje. Als Berta groter wordt, helpt ze mee in de winkel en de huishouding, er is altijd wat te doen. Zelfs ’s zondags. Als het koud is, worden de stoven voor de kerkgangers klaargemaakt. Een kooltje vuur komt in de test en de meisjes brengen vervolgens de stoven naar de kerk. Verschillende mensen hebben zo hun ‘ingang’ bij ‘Muussien Ööle’. Kerkgangers stallen er ’s morgens hun fiets,

9

soms ook paard en koets. Tussen de middag komen ze koffiedrinken en eten er een ‘bruggie’ bij, waarna ze de middagdienst bezoeken. Zo zijn hun vaste bezoekers uit Ane Derk Bril en de oude Marsman, de veedokter, uit Den Velde ‘Zuuder Jaan’ en Albert van Faassen die in Holtheme bij Waterink-Leemgraven werkt. Als tegenprestatie voor de gastvrijheid wordt door de kerkgangers in het voorjaar altijd een voer turf gebracht.

Geheel boven: Tante Alberta met haar twee dochters en ‘Muussien-Ööle’ Boven: Itte Boonstra, Gerrit Jan Regeling en Fokke Kwant Rechts: Theo Regeling Onder: Bakker Theo Regeling verzorgt broodtransport over de Vecht met een sleetje

staan door oudste zoon Albert, daarna door Johannes. De tweede zoon, Jan, voelt weinig voor vaders metier. Hij is nogal avontuurlijk ingesteld en wil meer van de wereld zien. Zijn vader is er op tegen, maar zijn overbuurman, meester Van der Hulst, doet een goed woordje voor hem en Jan slaagt erin om marconist bij de Marine te worden. Gerrit Jan, de vierde zoon, gaat het slagersvak in. Naast de verkoop uit de winkel van brood en kruidenierswaren, heeft Theo ook een buurtschap Ochtendwandeling waar hij met de venterskar komt. Als ’s morgens Hoewel ‘Muussien Ööle’ altijd in de weer is, vroeg het brood uit de oven komt, wordt de bakkrijgt ze met het stijgen fiets ingeladen en rijdt hij der jaren lichte lichamein de richting van de lijke problemen. Ze is grens. Op bepaalde dagen niet erg groot en wat ze is hij in Holtheme en Den in de lengte mist, wordt Velde. De boodschappen in de breedte ruimvoor de mensen op de Vilschoots goed gemaakt. sterborg worden met een ‘Ik gruije nog van water’, bootje over de Vecht gezegt ze tegen dokter haald. Als het ’s winters Mooij. Die adviseert haar streng vriest, gaat het verom meer beweging te nevoer per slee aan een touw men en die raad neemt over de Vecht. ze ter harte. Elke morgen Oorlogsjaren maakt ze een fikse wandeling, altijd dezelfde. Ze In het vroege voorjaar loopt dan over het van 1940 is moeder Jan‘Knien’nlaand’, door de tje niet de drukke en alWinkel, naar Van Dijk in tijd bezige huisvrouw, Holtheme. Daar staat zoals men haar kent. dan de koffie klaar en Dokter Mooij wordt geeen mandje met aardapraadpleegd en zijn diagpelen, die ze onderwijl nose is zorgelijk. In het schilt. Als de koffiepot en ziekenhuis in Zwolle conhet aardappelmandje stateert men de gevreesleeg zijn, wandelt ze terug. Dat heeft ze zo enkele de, ernstige ziekte. Jantje Regeling-Oord overlijdt jaren vol gehouden. op 25 november 1940. Een verslagen echtgenoot en tien verdrietige kinderen treuren om het verNieuwe bakkerij lies. Oudste dochter Aaltje is de aangewezene om Als Theo weer in de Stationsstraat woont, gaat de plaats van moeder in te nemen en de huishouhij met zijn tijd mee en moderniseert de winkel. ding te regelen. De voorgevel is al eerder, rond 1915, vernieuwd. Nadat onze oosterburen ons land in 1940 hebben De oude bakkerij bij zijn moeder op A 63 is oud en overrompeld, verandert veel en ontstaat schaarste klein. Tussen de huizen A 63 en A 64 is een ruime aan vrijwel alles, zelfs aan personeel. De jongste gang. Het is een uitgelezen plek voor een nieuwe dochters Antje en Akke en nichtje Reina van tanbakkerij. Het assortiment wordt uitgebreid en er is te Berta lopen al tegen de twintig. In Hilversum is werk voor meer handen. Theo wordt eerst bijge- op een gegeven moment vraag naar huishoudelijke hulpen. De meiden gaan een voor hen, groot avontuur aan en werken geruime tijd in de Radiostad. Hun buurmeisje Truida Calkhoven gaat ook met hen mee. Wanneer tegen het einde van de oorlog de situatie daar onleefbaar wordt, besluiten ze naar huis te gaan. Het openbaar vervoer ligt bijna stil en wat er rijdt, is chaotisch en gevaarlijk. Noodgedwongen leggen ze het traject van Hilversum naar Gramsbergen lopend af.

Schoenmaker Bram

Jongste zoon Bram leert het schoenmakersvak bij Jan Schottert. Nadat zijn opoe ‘Muussien Ööle’ in juni 1953 op 87-jarige leeftijd overleden is, begint Bram in haar oude bakkerij voor zichzelf als schoenhersteller. Later zal de bakkerszaak van zijn vader op A 64 geheel verbouwd worden tot schoenenzaak, met daarboven het woonhuis. Het oude pand met het ‘snuupwinkeltie’ van ‘Muussien Ööle’ wordt daarna afgebroken. Bronnen: Berta en Jentje Regeling en Herman Brand

10

B

etekenis

Over de betekenis van ooievaars is al heel wat geschreven. ‘Varen’ zou kunnen betekenen: ‘gaan’, zoals in de uitdrukking ‘vaarwel’. ‘Ooien’ zijn moerassige gebieden of plekken bij het water. Op die manier ontstaat het beeld van vogels die rondsjouwen in de lage delen van Nederland. In symbolische zin wordt de grote wit-zwart vogel vaak aangeduid als brenger van geluk en nieuw leven. Er zijn talloze plaatjes met ooievaars die in een doek aan hun snavel baby’s vervoeren. Bij tienponders een niet geringe prestatie! Ook voor de figuurlijke betekenis zijn taalkundige verklaringen te vinden. Het is duidelijk dat de op een na grootste vogel van Nederland tot de verbeelding spreekt.

Herintroductie

Misschien dat daarom zoveel moeite gedaan is om na de Tweede Wereldoorlog deze vogelsoort opnieuw te introduceren. In de jaren zeventig was de ooievaar zo goed als uitgestorven. In ons land waren minder dan tien broedparen. De Nederlanders kenden de weinig overgebleven paren, zoals die op het raadhuis in Oudewater. Men heeft toentertijd de beslissing genomen om centra te stichten, waar men de vogels kunstmatig kon bijvoeden, zogenaamde ‘ooievaarsbuitenstations’. Voorbeelden daarvan zijn: het Liesvelt in Groot-Ammers, Eernewoude, Zegveld en natuurlijk ‘De Lokkerij’ bij de Havixhorst in het Reestdal, tussen De Wijk en Meppel.

Toename

Broeden

Je kunt van ooievaars veel zeggen, maar niet dat ze in het geheim broeden. Ze kunnen dat openlijk doen, omdat vijanden eerbied hebben voor de grote vogels met hun forse, rode dolken. Van oudsher wordt hoog genesteld. Het nest, met een middellijn van ruim een meter, is een min of meer slordige hoop takken. In tegenstelling tot wat men algemeen denkt, bestaat er geen paartrouw, maar nesttrouw. Zolang op hetzelfde nest gebroed wordt, blijft een stel bij elkaar. Er is één legsel per jaar met gewoonlijk vier eieren. Maar omdat deze niet gelijkertijd uitkomen, is het aantal grootgebrachte jongen vaak lager. De laatste eieren leiden het minst tot succes. Beide ouders broeden en voeden om beurten. Na ongeveer twee maanden vliegen de jongen uit, om vervolgens nog een tot drie weken gevoed te worden.

Vechtstraat 8 7772 AX Hardenberg T 0523 273388 E [email protected] I www.dekoppel.com Openingstijden: di t/m vr: 13.00 – 17.00 uur juli en augustus: 10.00 – 17.00 uur za en zo: 13.00 – 16.00 uur Toegang gratis

Voedsel

Het voedsel bestaat meestal niet uit spectaculaire happen. Hoofdschotel is een gevarieerd menu van insecten en wormen. Als voorafje wordt wel eens een muisje, visje of jong vogeltje geserveerd. Men vermoedt overigens dat het achteruitgaan van de weidevogel weinig te maken heeft met de toename van het aantal ooievaars.

Kenmerken Op dit moment zijn er ongeveer achthonderdvijftig broedparen. Van nog geen tien naar bijna neMet zijn gestalte van om en nabij een meter, is genhonderd paren is een super resultaat. Alleen al de vogel niet over het hoofd te zien. En in de vanaf het jaar 2000 tot nu, is het aantal broedpa- vlucht valt hij nog meer op door zijn spanwijdte ren meer dan verdubvan ruim twee meter. De beld. Het aardige is, dat vogel is overwegend wit een toenemend aantal van kleur, met brede ooievaars zelf een nestzwarte vleugelranden. plaats in bomen begint De afwerking bestaat uit te zoeken. Zodoende door Barend van Zadelhoff een grote rode snavel hebben ze de door de en twee lange, mens gebouwde wagenwielen op palen niet meer eveneens rode, nodig. Het staat ook zo sullig als je ineens een kar poten. Geluid met drie wielen maken ze niet voorbij ziet veel. Alleen in komen. de lente wordt als liefdesverklaring, uitbundig geklepperd.

Ooievaars

Agenda De Koppel t/m 31 augustus 18 juni Kindermiddag ‘Vlinders’ van 14.00 – 16.00 uur 28 juni Repair Café Vechtdal van 13.00 – 15.30 uur 16 juli Natuurspeurtocht voor kinderen van 14.00 – 16.00 uur 24 juli Waterdiertjes zoeken olv het IVN van 14.00 – 15.00 uur 5 aug. Waterdiertjes zoeken olv het IVN van 14.00 – 15.00 uur 9 aug. Repair Café Vechtdal van 13.00 – 15.30 uur 12 aug. Kindermiddag ‘Groentesoep maken’ van 14.00 – 16.00 uur Retourtje Vecht Arrangement waarbij je met de kano naar De Koppel peddelt en met Le Bateau terugvaart naar de Zwieseborg. Elke dinsdag t/m 30 september, info tel. 0524-563200. Natuur in Uitvoering 2 juli De boswachter beantwoordt allerhande natuurvragen, 6 aug. inloop van 14.00 – 16.00 uur Wisselexpositie t/m 31 aug. ‘Jurassic Polderland’

De belangrijkste concentratiegebieden van ooievaars in Nederland zijn: het Groene Hart van Nederland, de IJsselstreek, noordwest Overijssel en het Reestdal. Ook in onze gemeente broeden inmiddels diverse ooievaars.

Tot slot nog even dit: ook in Holtheme broedt een paartje in een boom aan een oude slinger van de Vecht. Het vermoeden bestaat dat de bewoners van ‘De Vechtanjer’ daar een gunstige invloed op hebben gehad.

Foto: Bert Stegeman

Foto-Expositie t/m 31 aug. Natuurschilderijen van Ina Janzen Vaste Expositie ‘Duurzaam Natuurlijk: Watt LED je?’ Doorlopende Filmvoorstelling 21 en 22 juni ‘Reptielen’ 19 en 20 juli ‘Amfibieën’

11

O

rganisatie Eveno

door Henk Meppelink

Hiervoor ben op bezoek bij Bertus Kelder. Bertus is voorzitter van Eveno en ik mag via de voordeur naar binnen en direct doorlopen naar de grote tafel. De koffie is klaar. Bertus vertelt, dat hij al vanaf de eerste editie betrokken is bij de Classic TT. Eveno is ontstaan in 1996 met het doel jonge motorcoureurs te ondersteunen bij hun race-carrière en de naam Eveno blijkt een afgeleide te zijn van Evert Noteboom. Evert was destijds een verdienstelijk coureur in de 600 supersport-klasse, maar door een crash moest hij zijn carrière vroegtijdig beeindigen. Ondanks dat Evert niet meer racet, blijft Eveno actief in het ondersteunen van regionale coureurs, zoals de 14-jarige Walid Soppe uit Coevorden en Ernst Dubbink uit Daarle.

Promoten motorsport

Naast deze belangrijke ondersteuning wil Eveno vooral de motorsport in algemeen promoten. Hierdoor kwam het idee om een Classic TT te organiseren. De Classic TT is een van de elf demonstratiewedstrijden voor motoren ouder dan het bouwjaar 1974. Het is een bijzonder evenement, waarbij het vooral gaat om de sfeer. Het prikkelt de zintuigen van veel motorliefhebbers. Denk aan de

dat overzicht in bochten voor coureurs erg belangrijk is. Daarom wacht ik niet af en maai enkele dagen voor de race zelf de bermen van het circuit. De racedatum in juni is een bewuste keuze. Niet alleen omdat het een week voor de Asser TT is, maar wat als de race-datum in augustus of september is en de mais hoog op het land staat? Dan is er totaal geen overzicht.’ Nee… die derde zaterdag in juni is een weloverwogen keus geweest. Bertus benadrukt nog maar eens extra dat de organisatie in handen is van een enthousiast team, dat in de voorbereiding al heel veel werk verzet. Op de dag zelf is een zestigkoppig vrijwilligersteam actief. Zij hebben hun handen vol aan het verzorgen van de catering, het inrichten van rennerskwartier, 350 strobalen in plastic zakken verpakken en uitzetten in de bochten, en nog veel meer. Ook omwonenden verlenen hun medewerking. Daarnaast zijn nog zo’n twintig baancommissarissen van het Classic Race Team actief. Het Classic Race Team is uiteindelijk verantwoordelijk voor de veiligheid van het circuit en de coureurs.

‘Ronkende motoren en geur van race– prachtige, authentieke modellen, maar vooral het typische doordringende geluid en de geur van race-olie doet bij menig motorliefhebber de koorts stijgen. Als datum voor de Gramsberger Classic TT werd gekozen voor de derde zaterdag in juni, dit is een week voor de TT in Assen.

Dit jaar is het op de derde zaterdag in juni weer raak: ’Het giet weer brul’n en broes’n in Ane.’ Op 21 juni 2014 houdt Eveno op het parcours in Ane-Anerveen voor de elfde keer de Classic TT.

Fotografie: Gerrit Brink

12

Circuit

Vanaf de eerste editie in 2004 is het 3,5 kilometer lange circuit en het rennerskwartier in Ane-Anerveen een vertrouwde locatie. Om de veiligheid te waarborgen is zeker ook onderhoud aan het circuit nodig. Bertus: ‘De Stuwdijk bijvoorbeeld, die heeft dringend nieuw asfalt nodig. Daarvoor is al enkele malen contact met de gemeente geweest. Ik hoop niet dat ze het vlak voor de wedstrijddag nog gaan asfalteren, want dan is het veel te glad! Maar ook de bermen moeten tijdig gemaaid zijn. Ik heb zelf al eens als bakkenist in een zijspan gefungeerd en weet deksels goed

De Witte Reus in Ane

De Classic TT is heel bijzonder. Bijzonder omdat nationale- en internationale motorhelden van weleer, zich voor de demonstratieraces aan de startstreep melden. Motorhelden als Giacomo Agostini en Phil Read stonden al eens in de startvakken. Dit jaar mag de organisatie zich verheugen op de komst van Nederlands succesvolste solo-coureur ooit, Wil Hartog. ‘Hartog, ook wel De Witte Reus genoemd, is inmiddels 66 jaar en komt ‘even gas geven’ in Ane op zijn RG 500 cc Suzuki 4 cilinder’, weet Bertus te vertellen. De Witte Reus won op 25 juni 1977 de Asser TT. Bertus weet het nog als de dag van gisteren. Op 21 juni staat hij aan de start in Ane-Anerveen, waar nog honderden coureurs vertrekken voor twee manches over tien minuten plus één minuut uitrijronde. Bijzonder is dat het in deze zogenaamde demonstratieraces niet om de snelste tijd gaat, maar om wie qua rondetijden het meest constant rijdt. Hiervan wordt een puntentelling over elf

landelijke Classic races gemaakt. Als plaatselijke favorieten noemt Bertus: in de zijspanklasse Gramsberger Gert Slot met bakkenist Marinus Sok, Gerrit Langius uit De Krim op Honda Black Bomber 550 cc, en Henk Ter Horst uit Coevorden. Laatstgenoemde start in de Classic Parade, een aparte klasse voor motoren dan zwaarder dan 500 cc en/of motoren jonger dan bouwjaar 1974.

11e Classic TT 21 juni

werd geloodst, word ik bij mijn vertrek via de achterdeur-schuur weer naar buiten geleid en niet zonder reden. Want in de hoek van de schuur bij Bertus doemt een gruwelijk zwart monster op. Het lijkt op een motor met twee zadels en een ‘pak‘Brommers Kiek’n’ in Gramsbergen kiesdrager’. Het is een oud exemplaar, dat zie ik diOp vrijdagavond voorafgaand aan de race-dag, rect, maar verder weet ik er echt niets van. Met rijdt om 18.45 uur onder politieescorte, de stoet oude racemonsters voor de machinekeuring vanaf het rennerskwartier naar het centrum van Gramsbergen. Een prachtig gezicht. Daarna kan iedereen in het centrum zich vergapen aan het monsterlijke geweld uit vroeger tijden. Ik zie het voor me: kluitjes met stoere kerels met een lichte grijns op het gezicht, de handen diep in de zakken, turend naar de onderdelen of technische snufjes van weleer. Enigszins nonchalant, wat lacherig en wijzend of knikkend naar onderdelen of het technisch vernuft van vroeger. Mooi toch? Daarna is er een zogenaamd Static Show op het rennerskwartier. Bertus noemt het: ‘Op visite komen.’ Dan mag ie-

Fotografie: Gerrit Brink

–olie stuwt koorts bij motorliefhebbers’ dereen in het rennerskwartier gratis op visite komen om het ‘monsterlijk geweld’ te aanschouwen. Op de vraag hoe ze dit alles financieel rond krijgen, zegt Bertus: ‘Entree en parkeren is gratis. De enige bron van inkomsten is de verkoop van programmaboekjes en van de catering.’ Logisch dat de organisatie daarom zoveel mogelijk mensen uitnodigt om ‘op visite’ te komen. Op vrijdagavond is het dus ‘Brommers Kiek’n’ in het rennerskwartier in Ane.

enige trots vertelt Bertus dat het een oude BMW uit 1951 betreft en: ‘Hij lup ok nog.’ Ik krijg vervolgens een waterval van technische wetenswaardigheden over mij heen uitgestort. A-technisch als ik ben, snap ik er helemaal niets van, maar ik knik maar wat. Wat ik wel heb begrepen en enigszins snap is, dat dit monster door Bertus nog moet worden gerestaureerd. Het is mij duidelijk: enthousiasme, gedrevenheid en Op 21 juni starten motoren in de 50 cc, 125 cc, passie voor de motorsport zijn de drijfveren van 250 cc, 350 cc, 500 cc, oldtimer-, en zijspanklas- deze motorliefhebber, voorzitter en initiatiefnese. De training start ’s morgens om 10.00 uur en mer van de Classic TT. duurt tot 12.15 uur. Om 12.30 uur zal de opening zijn, waarbij Wil Hartog zeer waarschijnlijk een Wat er ook gebeurt: 21 juni ben ik in Anebelangrijke rol zal gaan spelen. Anerveen om De Witte Reus te zien vlammen, de geur van race-olie te inhaleren en om te genieten Daar waar ik bij mijn komst via de voordeur van het gebrul van oude motoren. Weer zo’n rechtstreeks naar de koffietafel van huize Kelder uniek Gramsberger evenement!

Boven: Bertus Kelder interviewt Marcel Ankoné, een klinkende naam uit de jaren zeventig Linkerpagina, geheel links: ‘Bertus op zien BMW’ Linkerpagina, midden: Wil Hartog, winnaar van de Koningsklasse in de Dutch TT 1977

Onder (beide pagina’s): De Gramsberger Classic TT

13

Stichting Historische

O

ude Buurtschap

door Geesje Veurink-Wilting

Den Velde is een van de oudste buurtschappen, die tot 1811 hoorde bij het schoutambt Hardenberg. In 1811 werd Den Velde, samen met de buurtschappen Loozen, Holtheme, Holthone, Anerveen, Ane en Engeland, aan het stadje Gramsbergen toegevoegd. Daardoor ontstond de gemeente Gramsbergen. In 2001 is de gemeente Gramsbergen weer geherindeeld tot de nieuwe gemeente Hardenberg. Den Velde heeft ook een belangrijke rol gespeeld als handelsverbinding met Duitsland. De Hessenweg vanuit Zwolle liep via Hardenberg, Baalder, Loozen en Den Velde richting Laar naar de handelssteden Lingen en Hamburg. De huidige Zwolseweg herinnert nog aan die tijd. Den Velde heeft een rijke historie. Veel generaties hebben daar jarenlang gewoond.

Het verleden spreekt... Oud dagboek van omstreeks 1745 uit Den Velde door Gees Habers-Lambers

14

H

Zo schreven we in De Groene Gramsberger van juni 2007 over ‘Huize Dokters’ waar indertijd een oud boek is gevonden. Het was geschreven in een onleesbaar handschrift, met hanenpoten, in platDuits en regelmatig werden Latijnse termen gebruikt. Uit vluchtig onderzoek bleek, dat het een soort kruidenboek was, waarin aantekeningen waren gemaakt over ziekten, recepten en kruiden: een medisch naslagwerk. Begin 2012 schreven we in ons blad over Erve Lennip, maar de vraag of op die plaats een havezathe heeft gestaan, is nog niet bevestigd. In juni 2013 keken we terug op 200 jaar onderwijs in Den Velde. Zo zijn er mensen die allerlei gebeurtenissen, situaties, verhalen en geschriften kennen, die vastgelegd en bewaard moeten blijven voor ons nageslacht. Het doet ons deugd dat deze mensen ons willen laten meegenieten van hun verhaal, door ons te verplaatsen in de tijd van een paar eeuwen geleden. Zo kregen we een oud dagboek uit Den Velde aangereikt, dat in het bezit is van Gees Habers-Lambers, waarin we heel frappante gebruiken kunnen lezen.

et dagboek is indertijd bijgehouden Op de brulfte door Jan Zwijze die is geboren in 1730 2 toen bier in Loozen. Hij was een zoon van Her20 poent stokvis men Zwijze en Zwaantje Stobben, ge20 poent rijs trouwd in 1708. Hij kwam als 15-jarige 24 poent sijroop jongen in Den Velde op ‘Het Odinck’ waar zijn 1 schepel erften zuster Aaltje al woonde om haar oom te verzor2 poent loesen suijker gen. Zij zijn daar als erfgenamen aangenomen. 13 hüze nügt Jan heeft onder meer meegemaakt dat een deel (Naar verluidt kende men toen nog geen koffie) van Gramsbergen is afgebrand. Verder schreef hij 1757 2 raam glazen kost 11 gulden en 7 stuijver over besmettelijke ziekten onder het vee, over 1759 in den mei nüe ploegschulp koft van den overstromingen en over de tradities in die tijd. gramsberger smit, kost 5 gulden en den olde Het is geschreven in een Oudhollandse stijl. Het weer üm geven. is heel bijzonder dat iemand in die tijd al zo goed Met Gerrijt Lambers vijf dagen heuit en kon lezen en schrijven. 5 dagen in de bouw grüs gemaait en ander halve dag rogge meit en anderhalve dag Enkele citaten uit het dagboek bienden en halve dag mes lat. Ín 1745 de 10 november zin ik Jan Hermenzn. Zwijze 1764 den 16 april is de tijnden uyt dokters hijer op het ‘Odinck’ in den Velde koomen. plaetse verkoft, hef Klaes zelf koft. 1746 20 november zint onze meiers trouwt, Kost duijzent en 55 gulden. 1747 was hijer zo nen wint storm op den 1764 den 2 september is Gerrit Lambers en 12 december dat hijer vele bomen en Derkien Hendriks Raatmink van Réze trouwt ge-timmerten zint um weit. 1765 den 2 juni is Hurink trout, 1749 den 2 februari is onze Hendrik trouwt, den 17 november is Jan Bous trout 1750 den 22 juni is mijen moeder te Lozen in den maant van oktober heeft De Jonker storven den 26 begraven, zijen plaetse koft, kost 4 duyzent, 8 hoen1751 den 15 september is mijen vader te Lozen ders en 50 gulden, hef et hiele plaetste in storven den 21 begraven, gebruijk, of zoo als as et het. 1752 in den maant juni het huijs van de kamp He koft het van ‘Jonker van Koeverden tot afbrooken en op het olde zant tim-mert, Eerde in den maant augusti zint 12 bieste (Nu Hulter, maar de huisnaam Jonker is afstorven aen de besmettelijke ziekte, altijd gebleven). 6 koebeesten,1 os en 5 kalver. 1766 den 23 januari zin ik en Gerrijt Hofsink ten Den eersten dik weer koft kost 36 gulden, Hardenberg beroepen tot ouderlingen en 1 koe van onze volk te lozen koste 38 gulJan Habers en Jan de Vos tot zitten tot diaken den. Op Ulze laatse markt koft ik een en Derk Zantman te Hardenberg en Hermen sterkenbiest, kost 14 gulden. Prenger tot Loozen oude diaken en Bers 1755 den 6 juli zin ik en Jennegien Lambers Sijrink te Hardenberg, Gerrijt Ulderink tot ‘van de buren’ ten Hardenberg trouwt. Brugt, oude ouderlingen

Culturele Kring

1769 den 6 augusti is onze Jan störven den 10 begraven, (op de begrafenis) 42 hüze nügt 6 spint erften 30 poent rijs 10 poent siroop 1 poent lössen suyker 3 vaten bier 7 schepel rogge laten malen 1769 knegt huijet den 11 mei hier kommen bij ons verdien tot met 1770 t 2 gulden 2 hemden 1 linboezeroen 1770 begint op 1 mei kreijt hej 21 gulden 2 hemden 1 witten lin hemtrok 2 groeven boeksen 1 p. schoene vrij snieder loon 1771 den 2 augusti beginen te rogge meijen, den 5 september de laatste rogge in varen. 1772 den 16 januari was het hijer hoogwater zoo dat wi het water heijer in huijs hat hebben. De biesten en peerde in Lambers gehad hebben, wi in huijs bleven, de hooge goeren met rogge, de 2 stukken half onder water, het water liep dwars op deze ende over het lange stukke in den legen goeren, enz. enz. 1777 den 4 november tot gramsberge 42 huysen afgebrant en 17 overbleven 1778 heijr de ziekte weer onder de bieste had. 4 enter kalver en 1 kalf afgestorven en 1 koe 1788 op Maai waren onze lies 9 jaar old en onze kolde mere 7 jaar old. Van lies een moervul verkoft voor 45 gulden.

Anno 1795 een onsaggelijke overlast van volk begient januari, Engels volk. 21 januari – 21 personen 22 januari – 10 personen. 23 – 2 pers. 24 – 27 pers. 25 – 5 pers. en 5 paarden 26 – 2 pers. 26 met paard en wagen uitgevaren met begaasi van hardenberg na münster müpper. 31 met paarden wedergekomen, een neie be slagwage achtergelaten met al het paardegerei. 2 februari is gekregen, 4 pers. 6 pers. In belet. den 8 dito weder naar de graafschap getrokken, begasi gevaren, een dag naar Gramsbergen, 1 dag naar het Laar en den 9 dito zijn de franschen alhier koomen. Dan schrijft zijn dochter Grietje Zwijze het volgende als slot in het dagboek:

Linksboven: Huis Lambers, nu familie Jansen Boven: Huis Odink, nu familie Vinke Linkerpagina, geheel links: Geesjen en Gerritdina Lambers Onder: Kaartje Huis Odink en Het Lambers

1797 den 25 maart is onze vader Jan Zwijze of (Odink Eunk) gestorven en op 1 april begraven. Dit was maar een kleine greep uit het dagboek. Jan heeft vermoedelijk de naam Odink aangenomen, maar heeft wél zijn kinderen Zwijze laten noemen. Dat zijn echtgenote, Jennegien Lambers, van een eeuwenoude generatie uit Den Velde afkomstig was, is te zien op het bijgaande kaartje. De Holhemersteeg toen is nu de Lambersdijk. Jennegien had naast broer Gerrit nog twee zusters: Fennegien Lambers was getrouwd met Hendrik Roelofsz. Reurink, Holtheme Hendrikje Lambers trouwde met Evert Berends Slingenbergh, en is gaan wonen op de Hulte bij Coevorden. De Hulteweg is er nog.

15

H door Jan Hamhuis

ij hoeft niet lang na te denken en ik ben dan ook onmiddellijk en van harte welkom om over de ervaringen en een werkdag van Emil te praten. Gastvrij en onder het genot van koffie praat Emil graag en bevlogen over zijn politiewerk. Hoewel hij geboren en getogen is in Lonneker en daarom, zoals hij zelf aangeeft, een echte Tukker is, woont hij inmiddels al meer dan dertig jaar in Gramsbergen. Er waren in zijn loopbaan misschien wel kansen om terug te keren naar zijn geboortestreek. Maar Gramsbergen stond aan de wieg van zijn politiecarrière en ondertussen is hij hier vergroeid met het maatschappelijke en verenigingsleven, dat hij een warm hart toedraagt. Maar ook het wel en wee van deze streek is hem dierbaar.

Dat wil ik graag

Emil groeide dus op in Lonneker en woonde met ouders, broer en zus zijn hele jeugd in deze plaats. Na de lagere school en de mavo, was het voor hem al duidelijk, hij wilde graag bij de politie. Het waarom hierachter is niet goed te verklaren, er waren geen voorbeelden van politiewerk in zijn directe omgeving. ‘Dat wil ik graag’ is echter wel een levensmotto waar Emil voor staat en gaat. Dit motto kwam hem ook wel van pas, want zijn ouders vonden dat hij eerst maar eens door moest leren, alvorens een beroep te kiezen. De mts-afdeling Bouwkunde werd bezocht, maar na enkele jaren kwam zijn wil weer boven. Een drang bestaande uit gevoel van vrijheid en betrokkenheid voor het politievak. De eerste aanmelding voor de politie bestond in die tijd nog uit het indienen van een uitgeknipte antwoordstrook, die je vond in tijdschriften en kranten. De Gemeentepolitie en de Rijkspolitie waren toen nog aparte onderdelen van de Nederlandse politie, die in 1993 veranderden in regiokorpsen en een landelijke eenheid, de KLPD.

EmilBaveld afdelingschef en tactisch leidinggevende bij de Politie

Controlekamer

16

Emil had belangstelling voor Gemeentepolitie, maar hij werd afgewezen, want de oogtest zou onvoldoende zijn. Onrechtvaardig, volgens Emil en na een bezoek aan de oogarts en een tweede aanmelding, maar nu bij de Rijkspolitie, werd hij aangenomen.

Politieacademie Harlingen

In 1979 ging zijn interne opleiding voor het politiewerk van start en Emil bezocht hiervoor de opleiding, toen nog uitgaande van het Landelijk Selectie- en Opleidingsinstituut Politie, in Harlingen. Samen met een paar collega’s uit Enschede beleefde Emil daar een geweldige tijd. In de eerste periode was er toen nog verplichte studie in de avonduren. Dus best strak geregeld! Emil had toen ook al ‘verkering’ met zijn huidige vrouw Addy. Hoewel ze een aantal jaren samen op de mavo hadden gezeten, sloeg de vonk pas later over. Na de toen nog eenjarige opleiding bij de politie, werd Emil geplaatst als Wachtmeester bij de Rijkspolitie in Vriezenveen.

Onbekend Gramsbergen

Na drie maanden in Vriezenveen te hebben gewerkt, werd door loting Gramsbergen de nieuwe standplaats van Emil. De plaats was Emil eigenlijk onbekend, ware het niet dat de omgeving en voornamelijk Hardenberg eerder de landelijke nieuwsbladen hadden gehaald door rellen in verband met sluitingstijden van de horeca. Emil ging toen op kamers wonen bij de familie Olthuis in Den Velde. Hij spreekt liever over Frits en Nellie, want hij heeft ze goed leren kennen en bewaart goede herinneringen aan deze periode. Emil had inmiddels zijn opleiding Hoger Bestuurlijk Management in Enschede afgerond en solliciteerde in 1994 naar een beleidsfunctie bij de korpsleiding van Politie IJsselland in Zwolle.

Afdelingschef

Werken bij de politie kent veel varianten en reorganisaties, maar Emil houdt wel van nieuwe uitdagingen. Je hoort hem dan ook niet klagen over eventuele negatieve ervaringen. Hij spreekt liever over nieuwe kansen en mogelijkheden. De loopbaan van Emil is dan ook als gevarieerd te typeren. Van agent op straat, beleidsmedewerker, docent op het gebied van privacy aan de politieacademie, hoofd bedrijfsvoering, tot afdelingschef nu. In 2001 werd Emil juridisch beleidsmedewerker bij de Nationale Recherche met diverse vestigingen, waaronder een in Zwolle. Dit rechercheteam had een aantal landelijk toegewezen aandachtsgebieden, zoals mensenhandel en mensensmokkel, en XTC in Zuid-Amerika en Turkije. Toen dit rechercheteam in 2003 werd samengevoegd tot één landelijk team, is Emil gevraagd om als Hoofd Bedrijfsvoering te helpen een Bovenregionaal Rechercheteam in noord en oost Nederland te realiseren, met vestigingen in Groningen, Zwolle, Arnhem en Goor. Hij kan daarover, zonder al te veel in details te treden, vertellen hoe hij in deze periode veel met rondtrekkende criminelen te maken heeft gehad. Een aardige anekdote is, dat men er op een gegeven moment na veel speurwerk achter kwam, dat een bepaalde vorm van criminaliteit werd aangestuurd vanuit één plaats in Europa en zelfs vanuit één straat. ‘Dat is nog

t r o o p s a P Emil A. J. Bave ld 1959 Geboren: : Geb. plaats Enschede Opgegroeid: Lonneker y Burg. staat: Gehuwd met Add e twe en k Eri en Kinderen: Tom kleinkinderen: Finn en Levi wkunde, Opleiding: Mavo, Mts Bou ie, dem Politieaca Projectmanagement IPMA, nt Hoger Bestuurlijk Manageme / Afdelingschef Beroep: itie tactisch leidinggevende pol er, put com ek, hni tec en, Lez Hobby’s: grote interesse voor bestuur en verenigingen eens een andere activiteit van een buurtvereniging’, volgens Emil. In 2009 volgde weer een nieuwe uitdaging. Door het vertrek van de meldkamer van politie, brandweer en ambulance in Zwolle, werd Emil projectleider van de nieuw te realiseren meldkamer Oost-Nederland in Apeldoorn. Een intensief traject doordat verschillende technische zaken, maar ook culturen moesten worden samengebracht binnen een nieuwe organisatie. Vanaf 2010 is Emil Teamchef Arrestantenzorg en Justitiële Ondersteuning bij Politie IJsselland en daarnaast vanaf 2012 ook Afdelingschef Arrestantenzorg en Justitiële Ondersteuning bij Politie Twente. Momenteel bestaat zijn afdeling uit ongeveer 140 mensen.

Werk vandaag

De werkdagen kunnen door de diverse taken erg verschillen. Op maandag en dinsdag is Emil meestal in Zwolle te vinden en op woensdag en donderdag in Borne of Almelo. De vrijdag is variabel en die dag kan ook eventueel thuis worden gewerkt. Anders dan in zijn vorige functies, werkt Emil weer in uniform. De hoofdinspecteur is herkenbaar aan een pet met krans en epauletten met

Rechtbank Zwolle

kroon en balk op de mouw. Als leidinggevende is Emil verantwoordelijk voor de arrestantenzorg, maar ook voor de justitiële ondersteuning, waaronder de parketpolitie bij de rechtbank in Zwolle en Almelo valt. Binnen dit geheel heeft hij dus te maken met diverse cellencomplexen, waar gevangenen verblijven tijdens het politie-onderzoek. Het cellencomplex in Bor-

ne komt nog even ter sprake als een van de modernste in Nederland met veertig cellen. Op jaarbasis worden daar ruim zesduizend arrestanten ingesloten. Lachend zegt Emil: ’Dat zijn all inclusive arrangementen!’ Maar er liggen dus ook verantwoordelijke taken bij de parketpolitie. Rechtszalen met rechters die wachten op voorgeleiding van verdachten, zijn dus vaak afhankelijk van het voorwerk van de parketpolitie, zoals vervoer, bewaking en begeleiding van verdachten. Soms is dat eenvoudig, maar soms ook complex, met regelmatig grote zittingen met veel beveiligingsrisico’s en belangstelling van publiek en pers. Dat vraagt om professionele medewerkers. Een dag bestaat uit veel overleg, afspraken en vergaderen en natuurlijk administratie. Als voorbeeld wordt de afstemming met de GGD genoemd. Veel arrestanten zijn door gebruik van verschillende, verslavende middelen, niet of moeilijk aanspreekbaar, of er zijn andere medische en of geestelijke klachten. Verder heeft hij natuurlijk de zorg en leiding voor zijn afdeling. Hij heeft te maken met personeelszorg, afdelingsoverleg met collega’s en gesprekken over operationele, bouwkundige, ICT- of facilitaire aangelegenheden. Emil is ook Hulpofficier van Justitie (HOVJ), een wettelijke functionaris met bevoegdheden die verder gaan dan de normale bevoegdheden van de politie. De HOVJ toetst elke aanhouding op rechtmatigheid, kan besluiten tot inbeslagneming van goederen en het verrichten van huiszoekingen. Als HOVJ werkt Emil in het hele gebied van het district IJsselland, dat loopt van Steenwijk tot Deventer en Hardenberg. Momenteel heeft de politie weer te maken met een grote reorganisatie. Inmiddels is er één Nationale Politie, met tien eenheden. De onderlinge verschillen tussen de oude korpsen gaan verdwijnen. De Nationale Politie is de grootste werkgever van Nederland met ruim zestigduizend medewerkers.

Linksboven, teamleiding vlnr: Murat Gul, Jan Olde Kalter, Emil Baveld en Aad Snieder

Arrestantencentrum

Aanleveren arrestanten

Cellengang 4

Eenheid Oost-Nederland

Emil werkt nu bij de Eenheid Oost-Nederland met zevenduizend medewerkers, de grootste eenheid in Nederland. Gezien zijn enthousiasme, flexibiliteit, vastberadenheid en een grote dosis menselijkheid, zal dit niet zijn laatste verandering van functie zijn.

Foto/dactyruimte

17

‘

Gezin

door Miranda Lanjouw-Ottes

Ik ben op 16 mei 1983 geboren in het Röpcke-Zweers Ziekenhuis in Hardenberg. Tot mijn achttiende heb ik op De Hoge Esch 62 gewoond in het huis waar mijn ouders, Roelof en Thiemy Altena nog steeds wonen. Ik was de jongste thuis en mijn broers Gerben en Anne wonen inmiddels in Coevorden en Hardenberg.

Vlaamse Reus

Mijn schooltijd is begonnen op peuterspeelzaal ’t Purkennest en vervolgens ging ik naar cbs De Akker. Ik zat in een grote klas met meer dan dertig kinderen en ben begonnen bij juf Ans, de juf met dezelfde schoenen als mijn moeder. We waren de eerste klas van meester Oostra, bij wie we heel veel liedjes zongen onder zijn begeleiding met gitaar. Na schooltijd gingen we met vriendinnetjes wel eens naar zijn huis, waar hij een groot konijn had, een Vlaamse Reus, heel indrukwekkend. In groep 8 mochten we de musical doen. Ik was niet iemand die vooraan stond, dus zat ik in een dansgroepje.

Psychologie in Groningen

Helaas was mijn cijferlijst niet zo goed, dat ik direct met de opleiding kon beginnen. Ik heb eerst een jaar Psychologie in Groningen gestudeerd, nadat ik uitgeloot was voor Geneeskunde. Net als veel klasgenoten van de middelbare school, leek Groningen mij een leuke stad om te studeren en dat is later ook zo gebleken. Voor mijn ouders denk ik wel even slikken, maar op mijn achttiende ging ik daar op kamers. Mijn broer Gerben woonde er al en ik had een nette kamer, dus dat is helemaal goed gekomen. Tijdens mijn eerste jaar hadden we maar acht tot tien lesuren per week, dus er was voldoende tijd om vrienden en vriendinnen te maken en lekker van het studentenleven te genieten.

Corpsballenstad Leiden

In mijn tweede jaar als student ben ik gelukkig wel ingeloot voor Geneeskunde. Helaas in Leiden, daar had ik totaal geen rekening mee gehouden. Van een gezellige studentenstad naar een corpsballenstad, was nogal een verandering. Omdat ik hoopte toch in Groningen Geneeskunde te kunnen gaan studeren, heb ik mij in Leiden toen niet echt gesetteld en ik kan niet beschrijven hoe blij ik was, toen ik na drie weken Leiden alsnog in Groningen verder kon gaan. Het was een meer intensieve studie dan Psychologie, met veel werkgroepen en colleges. De laatste twee jaar kwam ik voor mijn co-schappen weer in de buurt van Grams-

Spreken met handen, voeten en via de tolkentelefoon Smurfenpaleis

In deze rubriek vertellen oud-Gramsbergers over hun herinneringen aan Gramsbergen. Deze maand Mariëtte Altena, woonachtig in Oegstgeest en werkzaam als arts in opleiding tot internist in het LUMC. Boven: Robbert en Mariëtte bij de voordeur van hun huis in Oegstgeest Rechts: De eerste keer lopend naar De Akker met Anne Onder: Prachtige bloemenvelden in de woonomgeving van Mariëtte

18

bergen. Mogelijk hebben mensen mij wel gezien in Vervolgens ging ik, zoals bijna iedereen uit het Scheper Ziekenhuis in Emmen of het Röpckemijn klas, naar het Vechtdal College in Harden- Zweers Ziekenhuis in Hardenberg. In Hardenberg berg. We begonnen in het waren huizen voor co-assisten‘smurfenpaleis’ aan de Gramsten in Baalder. Vooral in de zobergerweg. We waren de eermer hebben we daar een gezellige ste klas die kon kiezen voor de en leerzame tijd doorgebracht. oude talen Latijn en Grieks, In vergelijking met collega co-asdie ik twee jaar heb gevolgd. sistenten had ik duidelijk een In jaar 3 gingen we naar de voordeel door het begrijpen van ‘Jan van Arkel’, waar mijn vahet dialect. Ze waren het er vast der werkte bij de administramee eens, dat een pijntje niet ‘zo tie. We moesten al snel slim’ was, maar begrijpen deden verhuizen naar noodgebouze het niet. Zelfs heb ik nog bij wen, het Z-gebouw uit Zevende geboorte van een achterneefaar, achter de huidige school je mogen assisteren, dat was en vanaf het vijfde jaar gingen heel bijzonder. we verder in het huidige Volleybal Vechtdal College. Ik had een vrij exact vakkenpakket en Mijn grootste hobby is nog heb in het laatste jaar beslosteeds volleybal. Inmiddels woon ten dat ik Geneeskunde wilde ik in Oegstgeest en ben hier snel studeren. op zoek gegaan naar een leuke

club. Ik speel hier nu vijf jaar in Dames 1 van Volleybal Club Oegstgeest. Het is een gezellige en actieve vereniging met vier dames- en herenteams en veel jeugdspelers. We spelen 2e klasse en hebben vooral een heel gezéllig team. Was ik tot twee jaar geleden hardcore spelverdeler, inmiddels ben ik buitenaanvaller en die rol bevalt mij eigenlijk ook wel goed. In de zomerstop gaan we heerlijk beachvolleyballen. Het strand van Katwijk of Noordwijk is hier ongeveer vijf kilometer vandaan en de beachvolleybaltoernooien die in augustus in Scheveningen worden gehouden, zijn ook heel dichtbij. Ik doe elk jaar een aantal keren mee met een vriendin uit Groningen.

Weekendjes Warmond

Arts in opleiding

Ik ben als arts in opleiding tot internist werkzaam in het Leids Universitair Medisch Centrum, LUMC, en hoop in 2017 klaar te zijn. Na mijn studie in 2008 heb ik eerst een jaar in het Spaarne Ziekenhuis in Hoofddorp gewerkt, een leuk middelgroot ziekenhuis aan de rand van Amsterdam en Schiphol. Daarna heb ik vier jaar in de binnenstad van Den Haag gewerkt in het Medisch Centrum Haaglanden. Dat is een groot stadsziekenhuis, waar ik veel indrukken heb opgedaan. Het ziekenhuis staat midden in de Schilderswijk, waar veel allochtonen wonen. Je leert daar goed met handen, voeten en via de tolkentelefoon een gesprek te hebben. Daardoor hebben zich veel hilarische situaties voorgedaan. Zoals patiënten met suikerziekte, die zich tijdens de Ramadan, midden in de nacht op de spoedeisende hulp meldden, omdat ‘hun suiker’ te hoog was en ze geen insuline hadden gespoten bij de maaltijd, omdat men dat normaal ’s nachts ook niet doet. Of dat ik in een avonddienst werd gebeld, omdat iemand pijn op de borst had. Vervolgens zat de patiënt op een stoel met zijn gezicht naar de muur richting Mekka te bidden en werd gevraagd, of ik straks even terug wilde komen.

In september 2013 ben ik voor mijn opleiding naar het LUMC gegaan. Een echte academie, waar alles tot in de puntjes wordt uitgezocht, ook als dat voor de patiënt geen consequenties heeft. Ook dat is weer een heel leerzame ervaring, er is zoveel meer kennis dan in de boeken geschreven staat en dat draagt iedereen hier graag uit. Daardoor zie ik een selectie van heel zieke patiënten, waarbij het goed is om er bij stil te staan, dat we heel veel kunnen, maar dat alles ook zijn beperkingen heeft. In mei ga ik beginnen met het aandachtsgebied Ouderengeneeskunde, weer een nieuwe fase van mijn opleiding.

Gramsbergen

‘

Tijdens mijn studie heb ik mijn vriend Robbert van der Vooren leren kennen op een muziekfestival in Biddinghuizen. Dat betekende dat mijn weekendjes Gramsbergen moesten wijken voor weekendjes Warmond in Zuid-Holland, in de buurt van Leiden. Achteraf wel grappig, dat ik na zo’n lange tijd weer in de regio Leiden ben teruggekomen en dat ik het hier eigenlijk heel leuk vind. Wij wonen nu al zes jaar in Oegstgeest, bij de Bollenstreek en ik ben zwanger van ons eerste kindje. We brengen veel tijd door in de stad Leiden en het is helemaal niet zo’n corpsballenstad, zoals ik dat een aantal jaren geleden heb ervaren. We wonen lekker centraal en kunnen makkelijk met auto of trein naar alle grote steden in Nederland. Gramsbergen is ook maar twee uur rijden, dus daar komen we nog regelmatig om familie te bezoeken. Verder blijf ik ook op de hoogte van het reilen en zijlen in Gramsbergen via telefoongesprekken met mijn ouders.

Tijdens mijn studententijd kwam ik heel regelmatig in Gramsbergen. In het begin speelde ik nog wedstrijden bij volleybalvereniging De Zwaluwen en kwam ik zelfs één keer per week terug om te trainen. Verder kunnen mensen mij kennen van de weekenden bij ‘De Olde Woage’, waar ik een aantal jaren achter de bar en in de bediening heb gewerkt. Tegenwoordig kom ik nog regelmatig in Gramsbergen om mijn ouders te bezoeken of mijn broers in Hardenberg en Coevorden.

Familie Altena

Het volleybalteam van Mariëtte Leids Universitair Medisch Centrum LUMC

19

E

erste jaren

Martina is de eerste jaren van haar leven in Heemse opgegroeid. In 1996 verhuisde de familie Kelder naar Gramsbergen. Samen met haar ouders, jongere broer en zus ging ze aan de Korte Waand wonen. Martina zat op dat moment in groep 6 van de basisschool. Daarna is ze de opleiding vmbo-tl gaan volgen op het Vechtdal College in Hardenberg. Toen ze ook dat had afgerond, wilde ze zich gaan richten op haar interesses en zo kwam ze terecht op het CIBAP in Zwolle. Daar deed ze de opleiding Reclame Presentatie en Communicatie. Die opleiding heeft ze afgesloten in de richting Toegepaste Ruimtelijke Vormgeving. Daarna besloot ze haar kennis op het gebied van vormgeving uit te breiden en heeft ze gekozen voor een opleiding op de

Martina Kelder:

door Ilse Klein en Jan Walgemoed

Interieur-architect en fotograaf

Als we binnenkomen bij Martina Kelder in de Kruisstraat, zien we een authentiek huis met nog allerlei aspecten van vroeger. Mooie hoge muren, met aan het plafond oude draagbalken. We nemen plaats in een ruimte, waarin we direct een deel van het werk van Martina zien: interieur-architectuur. We zitten aan een tafel die Martina zelf heeft ontworpen én gemaakt. In dezelfde ruimte staat ook een door haarzelf ontworpen sidetable in dezelfde stijl. 20

Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. In het eerste jaar kon ze zich oriënteren op de verschillende richtingen van de opleiding. Na dat jaar heeft ze er voor gekozen om de richting Interior Design op te gaan, om uiteindelijk af te studeren als interieur-architect. De keuze van interieur-architect is niet zomaar uit de lucht gegrepen, want ontwerpen speelt een grote rol in de familie. Haar vader werkt als constructeur bij Royal Huisman Shipyard in Vollenhove. Daar is hij ontwerper van technische onderdelen van schepen. Martina’s moeder werkt bij PostNL als postbezorger in Gramsbergen. Ook haar jongere broer gaat in de richting van ontwikkelen en ontwerpen. Hij studeert op dit moment voor game-ontwikkelaar in Breda, een studie die zich richt op het ontwikkelen van computergames. Martina’s jongere zus is een andere kant op gegaan. Zij volgt een opleiding tot fysiotherapeute.

Interieur-architectuur

Tijdens haar opleiding heeft Martina een jaar lang stage gelopen bij Quadrant Interieurs, toen nog gevestigd in Gramsbergen. Uiteindelijk kon zij daar na haar opleiding ook als parttime interieur-architect aan de slag. Helaas moest dit bedrijf reorganiseren en was er geen plek meer voor haar. Mede daarom heeft ze op dat moment besloten voor zichzelf te beginnen en daardoor kon ze toen als freelancer bij Quadrant Interieurs en andere bedrijven aan de slag. Haar werkzaamheden bij Quadrant Interieurs bestaan vooral uit tekeningen maken van diverse interieurs. Daarnaast ontwerpt ze ook meubels voor particulieren en soms maakt ze die dan zelf. Vooral door mond-tot-mondreclame wordt Martina door verschillende bedrijven en particulieren benaderd om voor hen een ontwerp te maken.

Martina heeft binnen haar ontwerpen een eigen ‘handschrift’ weten te ontwikkelen. Vooral eenvoud, strakke lijnen en kleine, speciale details vindt ze mooi. ‘Door middel van een gesprek met de klant, krijg je al snel door of je met diegene op één lijn zit en of je iets kunt ontwerpen naar zijn wensen’, zo vertelt Martina.

Fotografie

Een onderdeel op de Hoge School voor de Kunsten is Fotografie. Martina’s interesse in fotograferen was al veel eerder gewekt, maar tijdens haar opleiding op de academie in Utrecht heeft ze haar

21

Het mooist vindt ze als ze ook nog een trouwalbum mag maken van die dag, dat maakt het plaatje compleet. Je kunt bij Martina kiezen voor drie soorten albums. Als eerste het gewone, traditionele album waarin de foto’s nog op de pagina’s worden geplakt. Een andere manier is het digitaal opmaken van de pagina’s, die uiteindelijk als één grote foto in het album geplakt worden. De laatste mogelijkheid is het maken van een digitaal fotoalbum. Martina krijgt veel positieve reacties op haar fotoreportages en dat maakt het werk extra leuk. Meer informatie: www.martinakelder.nl eerste spiegelreflexcamera gekocht. Ze begon met het maken van natuurfoto’s en foto’s van huisdieren, om zo de camera beter te leren kennen. Vier jaar geleden werd ze voor het eerst benaderd om een trouwreportage te maken. Toen ze die foto’s op haar Hyves-pagina had geplaatst, kreeg ze van een oud-klasgenoot het verzoek om ook haar trouwplechtigheid vast te leggen. Martina was aangenaam verrast dat ze op die manier bekender werd. Ze merkt nu dat vooral door mond-tot-mondreclame en het plaatsen van foto’s op social media, haar naam en werk steeds bekender wordt. Uiteindelijk is haar werk in fotografie zo omvangrijk geworden, dat ze besloot om zich bij de Kamer van Koophandel als fotograaf te laten inschrijven, om zó als ZZP’er aan de slag te kunnen gaan.

Soorten fotografie

Boven en onder: Enkele interieur ontwerpen

22

Binnen haar werk als fotograaf richt Martina zich naast trouwreportages, op newborn-fotografie: opnames van pasgeboren baby’s en hun ouders, foto’s maken van zwangere vrouwen en verder richt zij zich op modellen-, portret- en bedrijfsfotografie. Wanneer ze bij een bedrijf de fotografie verzorgt, mag ze vaak ook een folder of website voor dat bedrijf ontwerpen. Martina heeft in haar huis een kleine ruimte waar mensen kunnen komen voor een fotoshoot, maar ze maakt meestal foto’s op locatie met natuurlijk licht. Bruidsfotografie vormt het grootste onderdeel van haar werk als fotograaf. Haar stijl daarin is frisse, dynamische en moderne fotografie, met oog voor detail. Ze heeft voorafgaand aan de trouwdag een gesprek met het bruidspaar om hun wensen te horen. Samen bespreken ze de diverse locaties.

Kruisstraat

Sinds twee jaar heeft Martina zich, samen met haar vriend Bart Kerkdijk, gesetteld in de Kruisstraat. Via via kregen ze de mogelijkheid het pand te huren en ze vonden het helemaal bij hen passen. Het is een oud huis, dat ze samen helemaal hebben opgeknapt. Ze hebben vooral in het huis veel geschilderd en vernieuwd. Onder het huis zit nog een heel grote kamer, waar Martina en Bart ruimte hebben om zelf hun eigen ontwerpen te creëren. Dat past ook goed bij het werk dat Bart doet. Samen met zijn compagnon heeft hij een eigen bedrijf: Huis en Erfgoed Collectief. Zij geven advies over onderhoud van bestaande en nieuwe panden. Doordat Martina tijdens haar studie ook les heeft gehad in bouwkunde, begrijpen ze elkaar heel goed wat betreft hun werkzaamheden. Door hun interesses kunnen ze elkaar daardoor ook weer aanvullen en inspireren.

Hobby’s

Wanneer we vragen of Martina nog andere hobby’s heeft, geeft ze aan dat ze eigenlijk wel weer een nieuwe hobby moet gaan zoeken. Fotografie was natuurlijk een grote hobby, maar daar heeft ze nu haar werk van gemaakt. Ze vertelt dat ze in de afgelopen tijd druk is geweest met racefietsen, samen met een vriendin. Ze heeft op 20 april mee gedaan aan de Amstel Gold Race in Limburg. Naast haar werk als fotograaf en interieur-architect, werkt ze op de zaterdagen bij Kampeer en Outdoor Reiling in Hardenberg. Met dat werk is ze acht jaar geleden begonnen en dat is ze altijd blijven doen. Ook daarin kan ze haar andere kwaliteiten weer inzetten, zoals onderhoud van de website en het maken van een folder, of ander grafisch werk. Martina vertelt dat ze samen met haar jongere zus en twee andere vrienden bezig is om een Chrysler Voyager klaar te maken voor The Carbage Run. De auto mag hoogstens vijfhonderd euro waard zijn en moet ouder zijn dan bouwjaar 1998. Ze hopen in augustus mee te doen aan de zomereditie van The Carbage Run en op die manier een week lang met nog vijfhonderd andere deelnemers een mooie rit te maken. De bedoeling is dat de rit naar Oekraïne gaat, maar of dat doorgaat is natuurlijk, vanwege de politieke onlusten, nog de vraag.

1

2 3 4

5 6

7 89

10

11

13

12

15

14

16

18

20 21 23 24 26

28

31 32 29

17

19

22

25

27

30

33

34

37

35

36

38 39

40

41

42

43

Weet u waar en wanneer de foto gemaakt is, kent u de namen of heeft u andere aanvullingen, dan graag reageren naar: [email protected] of Jan Horsman, Voorstraat 12, 7783 AM Gramsbergen. Tel: 0524 56 21 51 De namen en foto’s van Foto’s van vrogger nr. 66 en 67, zijn te zien op: www.museumgramsbergen.nl dan aanklikken: Het infocentrum dan aanklikken: Historie van uw Streek goan parachute-springen. Onder begeleiding. Dan springt ze samen met nog iene noar beneen’n. De kameroaden hadden nog ezegd: ‘I’j mut veur tied goed etten want dan he-j ’t meeste plezier d’r an.’ Now ja, door is e wal achter ekommen. Hie was nog niet oet dat deur Henk van de Brugge vliegtuug esprungen of hie had de bokse al en Garriet van Jurries-Willem vol. Afijn, zeg e, toen kwam ’t mooiste nog Dag luu an. Ze hadden van te veuren teeg’n hum ezegd: ‘Asse wi’j neerkomt, mu-j de biene inDe veurige moand he-k een stukkie eschre- trekken.’ Now, dat was goed. Mar wat deud ven over een politieke parti-je den, met het e? Hie heuld de biene gestrekt bi’j de landing. ooge op de verkiezings, in ’t Welgelegen hef Toen e door nog op de grond lag, belde mien ehölpen in de bediening. Doornoa heuld mi’j neeve mi’j op. Hie vertelde het hele verhaal d’r onderweg iene an en den had het er ok van dat parachutespringen en dat e vergetten nog over. Toen scheut mi’j een verhaal te bin- was um de biene in te trekken. Hie zee: ‘Wi’j nen over iene oet Coever’n, den met deud an gung’ zo hard noar beneen’n, dat ze hum de gemienteroadsverkiezings. Dizze persoon now nog an ’t oetspitten bint.’ wol ’s een opzienbarende verkiezingsstunt oethalen. Hie wol een dag veur de verkiezing Veur ’t eerste hebbe wi’j Koningsdag evierd. met een vliegtuug boov’n Coever’n vliegen en Eigenlijk is er gien verschil met Koninginned’r dan allemoale flayers, met zien naam d’r dag. ’t Is allennig de naam, veur de rest giet op, oetgooien. Ik weet het nog, het is een ‘t feest op de zölde voet vedan. Crescendo bepaar joor terugge gebeurd. Er stund iene bi’j gunt meestal met een aubade in ’t Welgeleen den krabde zich achter de oor’n en zee: ‘Ik gen. Vrogger gung’n ze ok aait eerst deur weet misschien nog wal een bettere stunt. I’j Grambargen, mar dat doet ze niet meer. Dat springt zölf oet dat vliegtuug, en dan zonder is te gevoorlijk. Tegeliekertied, as Crescendo parachute.’ Ja, door mu-j natuurlijk umme deur Grambargen leup, reden er dan ok de lachen. Zowat nuumt ze Coeverder humor. ooldtimers. Veur de verkeersveiligheid is dat Mar um nog ee’m terugge te kommen op de veraanderd. Aans niet zo arg, mar vandäge persoon woor ik bi’j stund te proot’n. Den an de dag bint de muzikanten niet meer veur vertell’n een verhaal van zien neeve, den noar ’t opscheppen. Ien ding veul mi’j wal op, toen ien van de eilanden was e-west um door te wi’j as muziekanten in ’t Weerdtie een auba-

44

45

46

69

de brachten. Het zit er orig vol met moezen. Veur de rest was ’t rustig in ’n Aap. Misschien kwam dat ok wal umdat de Sjompiezingers op tour waren. Ja, low eerlijk wee’n, dat schilt zo zestig man. En dan he-k het nog ginnie over de fanclub den met giet. An de fietstocht schient weer een boel luu met edoane te hebben. Ik heurde, dat er zo’n twiehonderd fietsers waren. Dan döt de Oranjevereniging dat in ieder geval niet veur niks. An de aandere kaante is ’t ok wal weer mooi, dat er op zukke feestdääge gien voetballen is. Iederiene kan zich dan in het feestgedruis storten. Ja, de voetbal is toch ien van de sporten, die de meeste aanhang hef. Een moand of wat terugge stund ik bi’j een oetwedstrijd, Lutten-Grambargen, te kieken. A-j dan ziet hoevölle supporters d’r van Grambargen an de lijn stoat! ’t Mooiste was, dat er in de pauze ok nog een verlotting was. En um dat lotten eerlijk te loaten verlopen, vreug iene van ’t bestuur van Lutten an iene van Grambargen of den de prieze wol trekken. Now, dat wol dizze persoon wal. En heel apart, alle prieze veulen onder de Grambarger. Luu, dit was ’t weer, het giet ow goed! Heeft u suggesties voor ‘Ni’js’? Mail naar: [email protected]

23

K

door Annemieke Alfring-Hurink

Op de vraag of Roshan altijd op De Haandrik heeft gewoond, vertelt hij trots: ‘Geboren en getogen en het liefst blijf ik hier altijd wonen.’ Roshan voelt zich daar als een vis in het water en geniet elke dag volop van de vrijheid en de natuur rondom het huis.

Opleiding

Dit keer in Hotspot Roshan Gerrits. De 16-jarige Roshan woont zoals hij zelf zegt: ‘In een gezellig gezin’, met zijn ouders en zusje Tirza op De Haandrik aan de Vecht.

inderjaren

Roshan was het eerste kind op ‘De Blokkendoos’ in Ane, toen hij daar als 2-jarig jongetje door zijn moeder werd gebracht. Met buurmeisje Celine Hazelaar ging hij later elke morgen naar ‘De Akker’, waar hij zijn basisschooltijd heeft doorgebracht. Samen met de auto, met de fiets, of wat toch eigenlijk wel het mooiste was, met de trekker door de sneeuw naar school. Zijn leukste herinneringen aan de basisschool: Wadlopen en op kamp naar Ameland. Nu gaat Roshan naar het AOC Terra College in Emmen. Op die school ben je veel buiten en worden veel dingen aangeboden die Roshan leuk vindt. Dat is de reden dat hij als enige na zijn basisschooltijd richting Emmen vertrekt en daar zijn school-carrière voortzet. Wel moet hij eerst alleen op de fiets

naar Coevorden, waar hij met de trein richting Emmen vertrekt. Voor Roshan geen probleem, want ‘van groen tot techniek’ is voor hem op het lijf geschreven.

Natuur

Al in zijn jonge jaren is Roshan veel buiten in de natuur te vinden. Samen met zijn ouders en Tirza wandelen in het bos, waar hij veel te weten komt over fazanten en andere dieren. Ook mag hij met de jagers mee het veld in, waar hij veel leert. Zelf een jachtvergunning krijgen als hij 18 jaar wordt, lijkt Roshan wel wat. Maar vooral de plek waar hij woont, maakt dat de natuur Roshan zo aantrekt. Achter het huis de Vecht en de open weiden, Roshan kan er zich uren vermaken. Op zoek naar ganzeneieren, die hij precies weet te vinden. Zo heeft hij twee jaar geleden wel 43 ganzeneieren gevonden. ‘Dat was wel de Jackpot, vertelt Roshan trots.

De Vecht

Roshan is zowel veel óp, als lángs de Vecht te vinden. Soms is hij uren weg en wat hij dan allemaal doet? Rattenvallen zoeken, ze op betere plekken neerzetten of dieren redden die niet in deze vallen horen. In het donker met een hoofdlampje op zoek naar visspullen, die andere vissers hebben laten liggen. Deze spullen maakt Roshan weer klaar, zodat hij ze kan gebruiken bij het vissen. Ook heeft hij wel eens

Foto: Gerrit Brink

Roshan Gerrits 24

een portemonnee gevonden, of melkbussen, jerrycans en oud ijzer. Daarin lijkt Roshan erg op zijn vader. Ook hij neemt van alles mee naar huis. Roshan slijpt het oud ijzer bij. Alles komt in de fietskar en vol beladen, met soms wel honderd kilo, gaat Roshan richting de oudijzer-handelaar. ‘Echt teamwork’, zegt Roshan lachend. ‘Mijn vader neemt het mee en ik verkoop het weer door.’

Vissen

Over de grens

Roshan is zelfs lid van Schützenverein in Laar. Daar gaat hij ook nog eens één keer in de twee weken trainen. Dat houdt ook in, dat hij bij de welbekende schuttersfeesten mee doet. Het uniform komt aan en Roshan is dan te zien in de grote optocht die in Laar plaatsvindt.

Wedstrijden

Roshan doet ook mee aan wedstrijden. Bij de vereniging hebben de jeugdleden onderlinge competities. Dan is er elk jaar het Nieuwjaarsschieten, waar Roshan graag aan mee doet. Verder zijn er ook ‘open’ wedstrijden. Daar mag iedereen aan mee doen. Roshan heeft daarvoor zijn eigen wedstrijdbuks en in 2011 werd Roshan eerste van de

Foto: Gerrit Brink

Vissen heeft Roshan ook niet van een vreemde. Roshan was, als hij maar even kon, elke ochtend en avond met zijn oom mee op de boot. Die was tot twee jaar geleden als enige nog beroepsvisser, die in de Vecht op paling viste. Van hem heeft Roshan veel over vissen geleerd. De vissen die Roshan vangt, gaan allemaal terug het water in. Alleen als het haakje te ver in de bek zit en de vis niet meer is te redden, gaat die mee naar huis, waar Roshan dan voor een lekker gebakken visje zorgt. ‘Te dicht bij een zwanennest gaan vissen is niet heel handig’, vertelt Roshan lachend, ‘voor je het weet heb je een zwaan achter je aan zitten.’

gaan we een potje darten’, aldus Roshan. Af en toe mag Roshan, met een paar teamgenoten, op dinsdag al met volwassen schutters mee trainen.

Schieten

Op jonge leeftijd ging Roshan met zijn moeder vaak naar buiten, waar ze met een buks op een blikje of schietschijf schoten. Dat was het begin van Roshans grote hobby: schieten! Deze hobby deelt hij samen met zijn moeder en zusje. Samen zijn ze tegenwoordig vaak op zolder te vinden, waar Roshan zijn eigen kleine schietbaan heeft.

Grambarger Schutters

Als je 12 jaar bent, mag je lid worden van de schuttersvereniging in Gramsbergen. Vanaf die leeftijd is Roshan dan ook bijna elke zaterdag te vinden bij de Grambarger Schutters. Daar zijn ze met een groep van twaalf jeugdleden. Iedereen koopt zijn eigen bakje met kogeltjes en daarna wordt een serie van zes kaarten geschoten. Eerst een proefkaart, zodat je kunt ‘inschieten’ en daarna beginnen de echte schietoefeningen. Nadat de zes kaarten zijn volgeschoten, worden de punten geteld. Totaal kun je 300 punten halen. Roshans record: 272 punten! ‘Het is vooral heel gezellig samen en als we op elkaar moeten wachten, wordt er samen wat gedronken of

Jeugdklasse. Aan de bekers die op tafel staan, is te zien dat Roshan zeker talent heeft. Roshan vertelt dat hij dat van zijn moeder heeft. Ook zij is al jaren te vinden op de schietbaan. ‘Verder moet je vooral veel oefenen.’ Dat doet hij dan ook, samen met zijn moeder en Tirza.

Toekomst

‘Oudijzer-boer, dat lijkt me wel wat’, zegt Roshan met een grote glimlach. Een baan op kantoor ziet hij in ieder geval niet zitten. Lekker in de natuur, bij het Waterschap, in de bosbouw of boswachter, wie zal het zeggen. Gewoon met de handen aan het werk, maar in elk geval het weekend vrij voor vissen en om naar de oudijzer-handelaar te gaan. We zullen het zien, maar als het aan Roshan ligt, is hij over enkele jaren nog steeds op dat mooie plekje aan de Vecht te vinden.

Boven: Bij de Gramsbarger Schutters Onder: In het uniform van Schützenverein in Laar

25

BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn 26

Zomerconcert Harmonie JULI 2 Crescendo

H

armonie Crescendo luidt op woensdag 2 juli de zomer in met een zomerconcert in het Gramsberger Bosje. Het jeugdorkest en het orkest laten weer een swingend programma horen. De volgende stukken worden gespeeld: Skyfall, 99 Luftballons, Sax in the City en Shaffy. Beide orkesten staan deze avond onder leiding van Alfred Willering. Hij verwelkomt u graag in het Theater van Gramsbergen. Kom naar het Theater in het Gramsberger Bosje en luidt met ons de vakantie in, met een swingend zomerconcert!

Zwembad Hattemat strijdtoneel jaarlijkse schoolzwemwedstrijden

I

n zwembad Hattemat worden op woensdag 2 juli de jaarlijkse Rabobank-schoolzwemwedstrijden gehouden. Vanaf 09.30 uur strijden ruim 150 leerlingen om diverse groepsprijzen. Alle deelnemers zwemmen twee afstanden. Gestart wordt met de 25 meter vrije slag en vervolgens dient de 50 meter schoolslag gezwommen te worden. De deelnemers komen uit de groepen 6, 7 en 8 van cbs De Spreng-El, cbs De Akker, obs Prinses Irene en obs Den Velde, vier basisscholen uit de oude gemeente Gramsbergen. Van alle tijden wordt een totaalklassement opgemaakt, zodat na afloop de wisselbeker kan worden uitgereikt aan de snelste jongen en het snelste meisje. Vorig jaar kwamen deze prijzen terecht bij Daniek Jurjens en Chiel Bouwman, allebei van cbs De Akker.

2 JULI

De zwemmorgen wordt afgesloten met een estafette tussen de vier scholen, waarbij de snelste zwemmers uit de groepen 6, 7 en 8 hun school mogen vertegenwoordigen. Vorig jaar bleek het estafetteteam van De Akker het snelst. Om 11.30 uur zullen de prijzen worden uitgereikt.

Powerspektakel Ane

5 JULI

E

venals voorgaande jaren houdt Stichting TrekkerTrek Ane het Powerspektakel op de eerste zaterdag in juli, dit jaar zaterdag 5 juli. Het spektakel vindt plaats op het Terrein Marsweg 6 achter Zalencentrum de Anerhof in Ane. Aanvang 09.00 uur, einde 17.00 uur. Het onderdeel TrekkerTrek is het hoofdevenement. Er zullen standaard-, sport- en supersporttractoren te zien zijn, met veel spektakel en vermogen. Terug van weggeweest zijn demonstraties van enkele specials, tractoren met vliegtuigmotoren, die voor veel spektakel zullen zorgen. In de loop van de dag komen grotere en zwaardere standaardklassen aan bod en zullen ook de sportklassen op de baan verschijnen. Gebruikt wordt gemaakt van twee sleepwagens om het grote aantal deelnemers te verwerken. Sinds enkele jaren is de damesklasse opgenomen in het programma, een populaire klasse waarin enkel vrouwelijke deelnemers

met elkaar de strijd aangaan. Deelname in deze klasse is gratis. Inschrijving voor deze klasse kan via [email protected] Verder zal op het terrein een gazonmaaierslep zijn voor kleine sleppers. Kinderen tot 16 jaar kunnen zelf meedoen op speciaal geprepareerde gazonmaaiers, die beschikbaar worden gesteld door de organisatie. Al met al, een leuke dag voor het hele gezin, waarbij we weer hopen op grote belangstelling. De entreeprijs bedraagt voor volwassenen 7,50 euro. Dankzij de nieuwe hoofdsponsor kunnen kinderen tot 12 jaar geheel gratis van de wedstrijd meegenieten! Meer informatie: www.powerspektakel.nl

De Groene Gramsberger wordt mede mogelijk gemaakt door onderstaande sponsors:

AGENDAAGENDAAGENDA BIJZONDeREACTiVIteiTenBIJZONDeREACTiVIteiTenBIJZONDeREACTiVIteiTenBIJZONDeRE

Night of the Forest

e j s o B r e g r e b s m a r G t e h n i g n a z Muziek , dans en

27 JUNI

D

e organisatoren van de vrijdag 27 juni in Gramsbergen te houden Night of the Forest, hopen dat de weergoden hun nu wel gunstig gezind zijn. Na een eerste succesvolle editie van het cultureel festival in 2010, viel het evenement de jaren daarna letterlijk in het water. De Night of the Forest levert enkele uren cultureel vermaak tussen de varens en de bomen in het bos. Naast het openluchttheater wordt op andere plekken in het bos gespeeld, zoals de open plek bij de Germaanse offerheuvel met de kindersteen. De speellocaties worden fraai uitgelicht, zodat een sfeervolle entourage ontstaat. Deze editie van Night bevat veel muziek en zang in de meest uiteenlopende genres. Opgetreden wordt door de Sjompiesingers,

19 t/m 21 juni

Volleybalvereninging de Zwaluwen Beachvolleybal-Toernooi Combibaan Gramsbergen Aanvang 18.00 uur (zie verder pag. 2)

27 juni

Stichting ProGram Night of the Forest (zie boven)

Een GroeNE cadeau-Tip!

popkoor Sing&Swing, muziekvereniging Soli Deo Gloria met het fanfarekorps en het slagwerkensemble, singer/songwriters zoals Jan Henk Post en Marius Kooij, popbandjes The Green Monkeys, Rajacoustic en Spineless, en enkele jonge solisten. Veel aandacht is er voor streetdance, twirling, acrogym, stijldansen en breakdance. Dansschool Erik verzorgt twee grote dansblokken, waarbij een op livemuziek van SDG. Verhalen worden verteld en artiesten dwalen zomaar door het bos. De gezamenlijke horecabedrijven verzorgen een terras met verkoop van (fris)drank en eterij. Het festival Night of the Forest is gratis toegankelijk. Informatie: www.gramsbergen.nl/evenementen

2 juli

CBS De Spreng-El Fietspuzzeltocht door omgeving van Ane. Voor ouders, kinderen en andere belangstellenden. Aanvang 19.00 uur Alle basisscholen Gramsbergen, Ane en Den Velde Zwemwedstijden Hattematbad (zie pag. 26)

Stichting ProGram Zomerconcert Crescendo (zie pag. 26)

5 juli

Stichting Trekker Trek Ane Powerspekstakel 2014 (zie pag. 26)

12 juli

Zwieseborg Harmonicadag Een dag speciaal voor bespelers en liefhebbers van dit instrument. Van 11.00 tot 16.00 uur

Geef familieleden, vrienden of kennissen, die niet in Gramsbergen e.o. wonen, een origineel cadeau: Een jaar lang De Groene Gramsberger voor slechts € 25.–!

(Bij verzending naar het buitenland wordt extra porto in rekening gebracht) Stuur een briefje met het bezorgadres van de nieuwe abonnee(s) naar: Dionne Matel, Loozermars Zuid 68, 7783 EK Gramsbergen of mail de gegevens naar: [email protected] Stort uw betaling op rekeningnr.: 14 77 94 277 tnv Stichting ‘De Groene Gramsberger’ in Gramsbergen. Na ontvangst van de betaling wordt voor verzending gezorgd.

Het zomernummer verschijnt: 16 juli Uiterste inleverdata septembernr.: vóór 6 augustus