Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen Werkingsverslag 2014
1/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Voorwoord Beste, Alweer een jaar voorbij… alweer een jaar waar Nachtzorg Antwerpen voor vele zorgbehoevende mensen en hun mantelzorg thuis het verschil heeft kunnen maken. Nachtzorg bestaat in 2014 10 jaar! In die 10 jaar heeft Nachtzorg 45865 nachten zorg gegeven. Dat is een wereld van verschil, en dat wil ik hier, in het voorwoord van het jaarverslag van 2013 ook even in de verf zetten. Als voorzitter van Nachtzorg Antwerpen mag ik een aantal ideeën mee geven, herinneringen op halen en vooral iedereen danken die mee kleur aan Nachtzorg geeft. Nachtzorg is een groot netwerk dat alle strekkingen samenbrengt in één groot kleurenpallet. Hilde Van Schaverbeke , verzorgende NACHTZORG, die de gevoeligheden bij gebruikers en mantelzorgers kent, en waar Nachtzorgmedewerkers hun aanwezigheid en zorg tegenover stellen, bezorgde me een veelzeggende tekst:
De stap naar Nachtzorg is een immense drempel waar cliënten en hun mantelzorgers over moeten. Begrijpelijk omdat we in het diepste van hun privacy terecht komen. Niet alleen wat betreft de aanwezigheid van een vreemde persoon die ‘s nachts in hun huis komt, maar vooral de nogal eens moeilijke omstandigheden waarin de cliënt zich bevindt, en die zich zomaar, -noodgedwongen- moet blootgeven, sociaal, geestelijk, lichamelijk, … Het is een aftasten en op zoek gaan naar hoe we hen het best kunnen benaderen. Dat is eigen aan de situaties bij personen met dementie, die palliatief zijn, zwaar zorgafhankelijk zijn of waarbij de mantelzorgers het water tot aan de lippen staat. Voor veel verzorgenden en vrijwilligers onder ons, is die persoonlijke benadering juist één van de boeiende aspecten van onze job van ons engagement. Het succes van Nachtzorg heeft volgens mij te maken met de diversiteit aan medewerkers. Ieder van ons heeft wel een verleden in een andere zorgsector dan Nachtzorg en ontwikkelde zo een eigen visie over het helpen van anderen. De meesten weten van zichzelf waar ze goed of minder goed in zijn, delen hun ervaringen met collega's en schaven bij waar nodig. Zo steken we altijd wel iets op van elkaar. Bovendien beschikken we dan nog over een team regioverantwoordelijken die een neus hebben om in te schatten welke situatie het best bij welke verzorgende of vrijwilliger past. Ondanks het feit dat wij elkaar toch het meest via mail of telefonisch contacteren, weten zij stuk voor stuk perfect wie ze bij wie inzetten. Het is een kleurrijke puzzel, waarvan de stukken kunstig in elkaar gepast worden. 2/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Deze combinaties maken dat Nachtzorg ‘een wereld van verschil’ maakt. Naar de cliënten toe wordt in de meeste gevallen een perfect plaatje afgeleverd. Komt daar nog bij dat wij uitdrukkelijk de tijd maken om naar hen te luisteren, Net DIE HAND op hun schouder laten voelen die zegt: " hey, we begrijpen wat je doormaakt. ", wanneer ze het moeilijk hebben. De constante individuele ondersteuning, zorg en begeleiding, soms gewoon door er te zijn. We hebben geen pasklaar antwoord, kunnen een situatie niet ongedaan maken, maar hebben de gave om het voor hen draaglijker te maken wanneer de nood het hoogst is. Dat maakt Nachtzorg zo bijzonder en dat maakt die wereld van verschil voor onze cliënten en mantelzorgers. Recht uit het hart. (naar) Hilde Van Schaverbeke Daarmee toont Hilde van Schaverbeke aan dat werken bij Nachtzorg als vrijwilliger of verzorgende geen gewone inzet is. Het zijn juist mensen en organisaties met die kwaliteiten die het verschil maken. Het is alleen op die manier dat organisaties of bedrijven echte kwaliteit bieden. Het is niet (zo) moeilijk om duurbetaalde websites of procedures uit te werken. Het is aartsmoeilijk om echt klantgericht te zijn. Wat ons betreft zijn mensen als u allemaal de helden, de kunstenaars, die ook tussen de regels door mensen verder helpen, die de wijsheid hebben om te balanceren tussen wat moet en wat kan. Zo geven we steun aan de mensen die ons nodig hebben. Laten we wel wezen: 85% van de zorg wordt door mantelzorgers gegeven, wij zorgen voor het sluitstuk, dat zij de eindmeet kunnen halen. Ook op organisatorisch vlak maken wij een wereld van verschil. Dat is niet onze eigen verdienste, maar een gezamenlijke verdienste van alle partnerorganisaties. Laat ik ze per werksoort vermelden: de diensten gezinszorg, met een dank voor Familiehulp Antwerpen die al jaren de hosting voor ons initiatief op zich nemen, de diensten oppasvrijwilligers, de thuisverpleging, het nachthotel, de palliatieve netwerken, de expertisecentra dementie, de OCMW’s, …de ziekenfondsen die hun leden een korting op de gebruikersbijdrage geven… bij deze een oproep om deze tussenkomst gezamenlijk meer op elkaar af te stemmen. De oprichtende partners en personen die in het begin mee hun schouders onder het project zetten : dr André Franck, dr Erik Jong, Hedwig De Maeyer, Walter Brusselaers, Annemie Verhoeven, Veerle Hobin, Eddy Hooyberghs, Stefan Van Eeckhout, Evert De Boer, Koen Peeters, Rudy Cornelis, Bart Van Bree, Sonia Van den Brande, Dimitri Durlet, Maria Beyens, Stefaan Sarens, Jurn Verschraegen, … (met excuus voor wie niet vernoemd is, maar wel door Nachtzorg gekoesterd worden! ) en nog vele namen wil ik extra danken, dat zij de stap in ongewisse durfden zetten; Bernadette Van den Heuvel die mijn ontwerpnota in 2002 terugstuurde met de commentaar: “ niet erg onderbouwd “, maar er verder als één vrouw bleef achterstaan: allen van harte dank! Sindsdien is er veel water door de Schelde gelopen, niet alleen de afgelopen week. 3/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
We hebben een vijf ministers van welzijn gehad, die allen op hun beurt Nachtzorg gesteund hebben. We hebben samen met de partners gezinszorg de storm rond de maximumfactuur zien passeren, … er zijn enkele –positieve- parlementaire vragen gesteld, wetenschappelijk onderzoeken zijn gevoerd… De cao rond onregelmatige prestaties werd afgerond. De fiscale grens voor de oppas vrijwilligers werd niet opgetrokken, maar… Nachtzorg werkte verder. Eén grote constante in dit gebeuren zijn de députés welzijn van de provincies Antwerpen en Vlaams Brabant, die onze survivaltocht mag ik wel zeggen gesponsord hebben, de eerste aanzet gegeven hebben, én projectmatig én inhoudelijk. Als we even naar Nachtzorg Kempen en Vlaams-Brabant kijken, zien we dat zij ook met de federale protocol III riziv-middelen aan slag zijn gegaan. Gelukkig hebben we naast de reguliere middelen uit de gezinszorg en de steun van de erkend oppasdiensten en alle andere partners altijd verder gekund. Ook met steun vanuit een aantal OCMW. Dank!
Kortom, Nachtzorg heeft het niet gemakkelijk gehad. Toch zijn we gegroeid. Bij de opzet van nieuwe initiatieven wordt zelfs heel vaak naar Nachtzorg verwezen als een innovatief model. En toch zijn duizend redenen om te stoppen met Nachtzorg. Er is maar één reden om er mee door te gaan: “de mensen hebben nachtzorg nodig”. Hugo Goedemé Voorzitter Nachtzorg Antwerpen
4/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Inhoudstafel Voorwoord……………………………………………………………………………………………….2
1. Nachtzorg Antwerpen…………………………….……………..……..…………………………..6 -
Realisaties en ontwikkelingen
2. Opzet Nachtzorg Antwerpen……………………………………………………………………...8 -
Kerndoelstellingen van het Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen Wat mag de cliënt verwachten van Nachtzorg Antwerpen? Wie kan er beroep doen op nachtzorg? Nachtzorg Antwerpen – de basiswerking
3. Overzicht aanvragen, prestaties, dossiers…………………………………………………….13 4. Conclusie ……………………………….……….………………………………………………..20
Onze partners : samen sterk in zorg !.......................................................................................21
5/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
1.
Nachtzorg Antwerpen Realisaties en ontwikkelingen van 2014 :
Nachtzorg Antwerpen - 10 jaar ! Nachtzorg Antwerpen bestaat 10 jaar ! Nachtzorg Antwerpen was het eerste pluralistische initiatief dat een antwoord bood op de vraag naar thuishulp tijdens de nacht. Om mantelzorgers in de zorg voor de zorgbehoevende thuis te ondersteunen : ademruimte geven, de zorg thuis haalbaar maken en houden, is nachtzorg opgericht. Dit waren en zijn nu nog steeds onze doelstellingen. Ondertussen is nachtzorg over de jaren heen gegroeid op verschillende vlakken : regionaal, cliënteel, personeel, prestaties… Nachtzorg werkt provinciaal, waarbij de 3 initiatieven (Antwerpen, Mechelen en Kempen) op pluralistische basis en met dezelfde doelstellingen nachthulp aanbieden. Nachtzorg Antwerpen wordt aangestuurd door 2.5 VTE coördinatoren en het bureau is gevestigd in Antwerpen centrum. 10 jaar Nachtzorg te Antwerpen is gevierd in het MKHA, het Museum van Hedendaagse Kunst te Antwerpen. Alle verzorgenden en vrijwilligers zijn hierbij uitgebreid in de bloemetjes gezet, alsook de mensen van de stuurgroep die mee zorgen voor de beleidsmatige aansturing van het initiatief. Onze viering ging gepaard met een tentoonstelling en rondleiding in het museum voor een project rond kunst en mensen met beginnende dementie. Met een streepje muziek en een hapje en drankje is alles mooi afgesloten !
Bronzen Pagadder Dit is een prijs die het ACW (of Beweging.net) uitreikt aan een vrijwilligersorganisatie die zich het voorbije jaar extra heeft ingezet voor de zorgbehoevenden/zwakkeren in de samenleving. Nachtoppas van Nachtzorg Antwerpen heeft in 2014 deze Pagadder gewonnen ! Proficiat aan de vrijwilligerswerking van CM !
De cliëntbijdrage De cliëntbijdrage bedraagt in 2014 nog steeds 25€ per nacht. Er is pas sprake van een wijziging in het jaar 2015 (van 25 naar 30€ per nacht van 9u). Het is niet mogelijk eerder een wijziging hierin door te voeren mits Nachtzorg Kempen tot 30/6/2015 beroep kan doen op Protocol lll en er binnen dit protocol geen tariefwijzigingen zijn toegestaan. Als er een tariefwijziging wordt doorgevoerd is het hierbij natuurlijk van groot belang dat er een uniforme tarief komt voor alle nachtzorg initiatieven. De mutualiteiten voorzien nog steeds een tussenkomst die varieert tussen 5 en 12.5€ per nacht van 9u.
Verzelfstandiging Mechelen
In 2014 werden de krijtlijnen voor de verzelfstandiging van Mechelen uitgeschreven. Met het einde van Protocol lll in zicht voor 2015, was dit een noodzaak. Deze wijziging zal in 2015 voor een verschuiving in de coördinatie van de 3 initiatieven zorgen en is het de bedoeling dat Nachtzorg Mechelen uiteindelijk vanuit Mechelen gecoördineerd kan worden. . IT Alle informatie rond nachtzorg is integraal terug te vinden op onze site www.nachtzorg.be. Ook informatie over de initiatieven nachtzorg in de regio’s Halle-Vilvoorde, Brussel en Leuven zijn er terug te vinden. Deze initiatieven werken onder hetzelfde logo en pluralistische vlag. Via de site kan iedereen op snelle wijze zijn/ haar weg vinden in nachtzorg en zijn verschillende initiatieven. Organisatorisch wordt er gebruik gemaakt van een eigen maatwerk. Dit systeem maakt het mogelijk op praktische wijze planningen, dossiers en facturen op te maken. Via een specifiek inlog-systeem heeft het personeel van Nachtzorg via internet de mogelijkheid een “alleenlezen” – versie van hun planning en dossiers te raadplegen. 6/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
In 2014 zijn er nieuwe computers aangekocht waarbij gebruik wordt gemaakt van enkele nieuwe systemen zoals outlook, dropbox, webmail. De verdere digitalisering van onze werking stond ook op het programma.
Personeel Het aantal verzorgenden is naar het einde van het jaar met twee gedaald. Gedurende het jaar zijn er 4 nieuwe krachten ingezet, maar daartegenover zijn 6 hulpverleners gestopt, omwille van verschillende redenen. Er zijn 2 verzorgenden op invaliditeit gegaan, één verzorgende is gestopt omwille van familiale redenen en is terug bij haar moederorganisatie tijdens de dag gaan werken. Op het einde van het jaar zijn er nog 3 personeelsleden gestopt omwille van ontslag, pensionering en tijdskrediet.
Financieel Nachtzorg Antwerpen is een financieel gezonde organisatie waar we proberen met de ontvangen subsidies een transparant en spaarzaam financieel beleid te voeren. Mits Nachtzorg extra omkadering (vb de wachtdienst na 17u, wachtvergoeding voor verzorgenden,…) vraagt, dat ook financieel doorweegt, is het voorleggen van een jaarlijkse duidelijke en open begroting zeker noodzakelijk. De inzet, ook financieel, van de nachtzorgpartners wordt zeer geapprecieerd en is zeker niet evident ! In 2014 heeft Sel Amberes beslist het overschot van hun budget van 2014 aan Nachtzorg te schenken. Bij het subsidiesysteem is het gegeven van de dubbele dossiers ook van belang. Mits een dossier slechts 1 keer kan gesubsidieerd worden in de thuiszorg, kan dit voor minder inkomsten zorgen voor de participerende organisaties. Bij nazicht blijkt dat dit aantal dubbele dossiers per organisatie nog vrij beperkt blijft en zo onze dagelijkse werking niet in het gedrang komt.
Opname van ziekte – uren en gewerkte uren in het weekend In 2014 wordt het probleem van de opname van ziekte-uren voor het weekend verder onder de loep genomen. Doordat verzorgenden nog steeds op hun dag-ritme terugvallen bij de opname van ziekte-uren , kunnen deze uren niet genoteerd worden bij ziekte in het weekend of op een feestdag.
Vorming 2014 In 2014 is er op gebied van vorming aandacht besteed aan : - Thuiszorg binnen de Joodse cultuur - Nachtwerk en bioritme
7/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
2.
Opzet Nachtzorg Antwerpen Kerndoelstellingen van het Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen Omdat thuiszorg voor de partner, familie een 24-uren taak kan zijn, 7 op 7 dagen, biedt Nachtzorg ondersteuning aan bij de cliënt thuis of in het nachthotel. Wie kan een beroep doen op deze hulpverlening? Wat houdt nachtzorg in? De doelstellingen :
Het verlenen van zorg tijdens de nacht, met verzorgenden en vrijwilligers. Het aanbieden van verpleegkundige zorg, tijdens de nacht op afroep. Optimalisatie van de zorg in de thuissituatie bij zorgbehoevenden, tijdens de nacht. Het bieden van de zorg, bij de zorgbehoevenden thuis, tijdens de nacht : ondersteuning van de mantelzorger door enkele nachten over te nemen. Het bieden van de zorg in een residentiële instelling en op een palliatieve eenheid ‘s nachts: ondersteuning van de mantelzorger. Betaalbare prijsstelling/nacht voor de zorgbehoevende.
Om deze doelstellingen te bereiken biedt Nachtzorg Antwerpen enkele concrete formules aan of de combinatie hiervan :
Nachtzorg thuis met verzorgenden. Nachtoppas thuis met vrijwilligers. Nachtzorg thuis met verpleegkundigen, oproepbaar, in noodsituaties. De verpleegkundige blijft niet de hele nacht. Nachthotel : tijdelijke nachtzorg in een residentiële voorziening. Tijdelijke nachtzorg op een palliatieve eenheid. Een combinatie van de bovenstaande hulpverlening.
Er wordt zo veel mogelijk naar gestreefd om, binnen de mogelijkheden van de dienst, rekening te houden met de wensen van de cliënt. Het toepassen van bovenvermelde formules is volledig afhankelijk van de thuissituatie, de mogelijkheden van het initiatief en wensen van de zorgbehoevende en zijn/haar familie. Bij elke aanvraag gaat de coördinator op intakegesprek om concrete afspraken rond de hulp te maken. We trachten ook samen te werken met de hulpverleners die reeds aan huis komen (huisarts, thuisverpleegkundige, verzorgende…). Voor de opstart van de zorgverlening worden alle noden en zorgmogelijkheden overlopen : Is er mogelijkheid tot zelfzorg? Is er mantelzorg? Is inzet van vrijwilligers mogelijk? Is er nood aan verzorgenden? …
Wat mag de cliënt specifiek verwachten van Nachtzorg Antwerpen?
Hulpverlening, thuis bij de zorgbehoevenden. Afhankelijk van de zorgsituatie kan de hulpverlening door verzorgenden en/of vrijwilligers uitgevoerd worden. Voor dringende verpleegkundige taken wordt de nachtverpleegkundige opgeroepen. Met verzorgenden : Na een theoretische opleiding en praktijkstages beschikken de polyvalent verzorgenden over specifieke vaardigheden en deskundigheid. Hun taken : Waken. Toedienen van hygiënische zorgen. Ondersteuning bij mobiliteitsproblemen. Hulp bij voeding. 8/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Toediening medicatie (onder verantwoordelijkheid van de huisarts) Algemene observatie zorgbehoevende en rapporteren van relevante wijzigingen. Bewaken van de veiligheid en het comfort van de zorgbehoevenden. Ondersteunen (in ruime zin) van de mantelzorgers.
Met vrijwilligers : De vrijwilligers bezitten een rijke praktische ervaring; vaak hebben ze reeds een lange loopbaan als vrijwilliger overdag achter de rug of waren ze beroepsmatig actief in een zorgberoep of hebben ze ervaring als ex-mantelzorger. Hun taken Oppas. Beperkte ondersteuning bij mobiliteitsproblemen. Hulp bij voeding. Algemene observatie zorgbehoevende en rapporteren van relevante wijzigingen. Bewaken van de veiligheid en het comfort van de zorgehoevenden. Ondersteunen (in ruime zin) van de mantelzorgers. Met verpleegkundigen : Verpleegkundige interventies. Ondersteuning bij probleemsituaties. Onvoorzien en tijdelijk, op afroep.
Nachthotel : tijdelijke nachtzorg in een residentiële voorziening In het woon- en zorgcentrum Soms is verzorging thuis niet de oplossing om echt tot rust te komen. We denken bv. aan zorgbehoevenden die zich 's nachts onrustig gedragen. Zelfs de aanwezigheid van hulpverleners tijdens de nacht thuis biedt soms geen soelaas. Indien verplaatsing van de zorgbehoevende mogelijk is, kan de nacht doorgebracht worden in een nachthotel: de zorgbehoevende krijgt de nodige zorgen (verzorging, ochtendtoilet, ontbijt,...). Overdag is hij/zij gewoon thuis en kan de mantelzorger er uitgeslapen weer tegenaan. Er wordt samengewerkt met 1 woon- en zorgcentrum : Onze Lieve Vrouw van Antwerpen (te 2000 Antwerpen). Bewaken van de veiligheid en het comfort van de zorgbehoevenden. Zorg verlening, passend in de werking van het woon- en zorgcentrum.. Ondersteunen van de mantelzorgers (ontlasten). Op de palliatieve eenheid Wanneer de zorgbehoevende zich in een palliatieve situatie bevindt, en de opvang thuis door een hulpverlener geen oplossing is, kan de cliënt 's nachts opgenomen worden op een palliatieve eenheid. Ook hier zorgt de cliënt zelf voor het vervoer of kan er samengewerkt worden met vervoersorganisaties. Er wordt samengewerkt met de palliatieve eenheid van St-Augustinusziekenhuis. Bewaken van de veiligheid en het comfort van de zorgbehoevenden, aangepast aan de Palliatieve situatie. Zorgverlening, aangeboden op een palliatieve eenheid. Ondersteunen van mantelzorgers.
9/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Wie kan er een beroep op nachtzorg doen?
Zorgbehoevenden, wonend in de zorgregio Antwerpen, woont de cliënt buiten de grenzen van de zorgregio, wordt er doorverwezen naar Nachtzorg Kempen of Mechelen. De zorgbehoevende bevindt zich in een palliatieve situatie, is chronisch ziek of lijdt aan één of andere vorm van dementie. De criteria :
De hulpverlening kan thuis door verzorgenden of vrijwilligers uitgevoerd worden. Een korte opname (enkel voor de nacht) in het nachthotel of op de palliatieve eenheid is ook mogelijk. Dringende verpleegkundige taken worden opgenomen in samenwerking met het Wit-Gele Kruis. Bij onverwachte noodsituaties kan de hulp van de nachtverpleging ingeroepen worden. Deze vorm van hulpverlening kan niet op regelmatige basis aangeboden worden. De nacht begint om 22.00u. en eindigt om 07.00u. Op vraag kunnen er ook nachten van 12u gepresteerd worden (vb van 20 tot 8u of van 21 tot 9u). Dit is enkel met vrijwilligers mogelijk. Er wordt naar gestreefd 2 à 3 nachten te bieden. De zorgbehoevende of zijn familie betalen 25 € per nacht. 24 op 24 u (ook in het weekend) is er permanentie gewaarborgd door de wachtdienst van het Wit-Gele Kruis. U komt na 17u en in het weekend automatisch met hen in contact via het nummer 03/220 17 77. Bij voorkeur meldt u wijzigingen tijdens de kantooruren.
Nachtzorg Antwerpen – de basiswerking. Bij een initiatief zoals Nachtzorg is een nauwgezette werking en constante bijsturing noodzakelijk om de groei te waarborgen.
Personeelsbegeleiding Opmaken van de werkplanning voor de hulpverleners , zowel voor professionelen als vrijwilligers. Dit laatste in samenwerking met de coördinator van de oppasdienst. Het organiseren van vorming op maat voor alle verzorgenden en vrijwilligers van het nachtzorgteam. Deze vormingen zijn gericht op de specifieke noden van de hulpverleners. De thema’s worden op de wijkteams besproken. Elke 14 dagen wordt er een wijkteam voor verzorgenden georganiseerd. Het doel van een wijkvergadering is samen met hen de hulpverlening op punt te stellen. Nieuwe en lopende cliëntsituaties worden besproken en aandachtspunten in de verf gezet. Er wordt ook tijd gemaakt voor de werkplanning en verlofaanvragen. De groep is opgesplitst in 4 wijkteams om een goede begeleiding mogelijk te maken. De coördinator neemt ook de jaarlijkse functioneringsgesprekken voor zijn/haar rekening, wat in het kader van personeelbegeleiding zeker niet mag ontbreken.
Registratie van alle aanvragen Welke cliënten wensen beroep te doen op nachtzorg? Loopt de informatie-vraag evenredig met de inschakeling van nieuwe cliënten? Van waar komt de aanvraag? Is de vraag conform of niet? Deze registratie geeft inzicht in de nood naar nachtzorg bij de cliënt, maar geeft ook aan dat er grote drempels zijn om te overwinnen. Ondertussen is bij vele mensen nachtzorg een gekend gegeven geworden en is de vraag voor nachtzorg meer gericht. Het aantal informatie-vragen is gedaald ten opzichte van de beginjaren van nachtzorg. Ook bij de hulpverlening niet opgenomen binnen de werking van nachtzorg, geeft dit mogelijkheden tot optimalisatie en verruiming van de zorgverlening.
10/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Administratie Dossiervorming van de zorgbehoevenden. Centrale facturatie naar de zorgbehoevenden toe. Basis personeelsadministratie voor de moeder-organisaties van de hulpverleners ingezet bij Nachtzorg Antwerpen, in functie van de regelgeving eigen aan de moederorganisatie. Registratie van alle prestaties van hulpverleners van Nachtzorg. Al deze bovenstaande items worden zoveel mogelijk automatisch gegenereerd door eigen maatwerk van nachtzorg. Met de groei van het initiatief is de omvang administratie hieraan gekoppeld natuurlijk ook toegenomen. Administratieve vereenvoudiging door een eigen computersysteem was noodzakelijk. Er dient nog wel opgemerkt te worden dat dit natuurlijk enkel ondersteunend werkt en dat een goede communicatie met alle partnerorganisaties van groot belang is, ook betreft personeelsadministratie.
Public Relations (in verhouding tot de zorg-mogelijkheden) Bekendmaking van de werking in heel de provincie, aan de hand van de website.
folder en
Samenwerking met het Wit-Gele Kruis Een goede samenwerking en afstemming met de coördinatoren en het Wit-Gele Kruis ,die na 17u, in het weekend en op feestdagen de permanentiedienst vervullen, is nodig om de continuïteit van de hulpverlening te waarborgen. Indien nodig worden probleemsituaties besproken. Halfjaarlijks heeft er een evaluatievergadering plaats.
Zorg op maat, binnen de grenzen van de dienst. Zorg op maat is voor Nachtzorg Antwerpen zeker geen leeg begrip. Met deze woorden valt of staat de hulpverlening van nachtzorg. Binnen de mate van het mogelijke zal er aan de wensen van de cliënten voldaan worden. Hieraan gekoppeld, wordt er een grote flexibiliteit verwacht van de verzorgenden, om de dienstverlening zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Vervanging van een zieke collega, extra nachten werken bij veel aanvragen… Gezien de doelgroepen, is een wachtlijst uit den boze. Van de verzorgenden wordt verwacht dat zij maandelijks één maal reserve staan. Dit betekent dat zijn die dag oproepbaar zijn tot 22u30 om in noodsituaties (bij vb ziekte van een collega) toch nog naar een cliënt te gaan. Deze nacht mogen zij dan op een later moment nog recupereren. Hierbij dient ook wel vermeld te worden dat “hulp op maat” niet grenzeloos is. We trachten in de mate van het mogelijke snel hulp in te schakelen voor het aantal gevraagde nachten. Dit aantal is naast de beperking qua uren (van 22 tot 7u) ook beperkt in frequentie. Zorg op maat betekent zeker niet dat nachtzorg volledig de taak van de mantelzorg kan overnemen. Nachtzorg heeft enkel een ondersteunende functie in de zorg voor de thuiswonende cliënt. De vraag voor 7 nachten op 7 wordt meer en meer gesteld. Dikwijls komt deze vraag van de kinderen van de zorgbehoevende, die enkel gerust zijn als er altijd iemand bij hun vader of moeder aanwezig is. “Voor het geval dat…” Voor cliënten waar 24 op 24u hulp noodzakelijk is, lijken dan enkele nachten van 9u verspreid over een week dan een minimale ondersteuning… Maar in deze situaties moet zeker de haalbaarheid van de zorg thuis in overweging genomen worden. Kan het Nachthotel hier soelaas bieden of is het stilaan tijd naar een meer residentiële zorgvorm over te schakelen? In dit kader moet er ook opgemerkt worden dat er binnen de thuiszorg steeds meer spelers op de markt komen… Ook betreft nachtzorg…
11/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Er is onder andere het fenomeen van de buitenlandse inwonende dames. Deze zijn dus steeds aanwezig bij de cliënt en nemen 24 uur zorg op zich. Deze vorm van thuiszorg zorgt er natuurlijk voor dat de grens van de thuiszorg naar de residentiële zorg vervaagt en weet ineens komaf te maken met de hiaten in de reguliere zorg ( de weekends, de avonden…). Als regulier vorm van gezinszorg, kan nachtzorg hier enkel een antwoord op geven door kwalitatieve en betaalbare zorg aan te bieden.
Opvolging cliëntsituaties. Een goede observatie en rapportage van de hulpverleners naar de mantelzorg en de coördinator zijn van groot belang voor de goede opvolging van de cliëntsituatie. Het gebruik van de communicatieschrift wordt in elke cliëntsituatie opgelegd. Na de intake (die slechts een momentopname is) kan de cliëntsituatie soms op korte tijd wijzigen. Een herziening van het dossier is voorzien op jaarlijkse basis of wanneer dit nodig wordt geacht. Samenwerking met andere diensten, via multidisciplinaire teams, in complexe thuiszorgsituaties is dikwijls noodzakelijk om de zorg goed op elkaar te kunnen afstemmen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het elektronisch zorgenplan, zodat elke partner in de zorg rond 1 cliënt accuraat op de hoogte wordt gehouden van de wijzigingen in de situatie van zijn cliënt.
Groei van Nachtzorg. De groei binnen nachtzorg is op gebied van verzorgenden beperkt. Zoals reeds vermeld is de 3% regel op het urencontingent van de diensten gezinszorg bepalend voor de uitbreiding met verzorgend personeel. Bij de vrijwilligersdiensten is dit niet het geval. Maar de vergoeding die vrijwilligers ontvangen is vrijgesteld van fiscale en sociale brijdragen en is ook geplaffoneerd (op 1308.38€ voor 1 jaar). Wensen zij meer nachten te presteren en mogelijk dit bedrag te overschrijden, moeten ofwel de vergoedingen aangegeven worden of presteren zij nachten zonder een vergoeding te ontvangen. Tegen het einde van 2014 waren er toch weer verschillende vrijwilligers die opteerden voor de laatste optie.
Inzet verzorgenden en/of vrijwilligers – ondersteuning door nachtverpleging Het onderscheid maken in de werkbelasting tussen verzorgenden en vrijwilligers is aangewezen. Het gericht inzetten van verzorgenden voor nachtzorg en vrijwilligers voor nachtoppas is steeds duidelijker geworden. Belangrijk is ook dat de gevraagde taken van verzorgenden en vrijwilligers nauwkeurig opgevolgd worden. Bij nood aan verpleegkundige ondersteuning kan de verzorgende of vrijwilliger steeds de nachtverpleging van het Wit-Gele Kruis contacteren. Zij komen dan ter plaatse, over een groot deel van de regio waar nachtzorg geboden worden. Zij communiceren met de dienst thuisverpleging die de patiënt tijdens de daguren verzorgt.
12/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
2.
Overzicht cijfers Nachtzorg Antwerpen : aanvragen, prestaties…
Onderstaand kunt u enkele grafieken en tabellen terug vinden betreffende nachtzorg in 2014. Deze cijfers geven een goed beeld van de prestaties. In de blauwe tabel wordt een overzicht van Nachtzorg van 2006 tot 2014 weergegeven, vergezeld van de nodige grafieken en commentaar. Onder iedere tabel of grafiek is een korte aanvulling of verklaring voorzien. Maar algemeen kan er toch nog vermeld worden :
Opstart nieuwe dossiers, aanvragen en gepresteerde nachten Algemeen zijn de cijfers van 2014 licht gedaald ten opzichte van 2013, zowel op het vlak van nieuwe dossiers, aanvragen, prestaties als personeel. Het aantal nieuwe opgestarte dossiers is voor de eerste keer sinds 2009 licht gedaald. Gemiddeld worden er een 15-tal nieuwe cliënten per maand opgestart. Het aantal aanvragen is ook licht gedaald, dit is een tendens die sinds 2012 is ingezet. Er zijn 4546 nachten gepresteerd door verzorgenden en 2386 door vrijwilligers, goed voor samen 6932 gepresteerde nachten. Het aantal gepresteerde nachten is met een 70-tal gedaald t.o.v. 2013 en heeft onder andere zijn oorzaak in een verminderde inzet van personeel (verzorgenden als vrijwilligers) en natuurlijk in een daling van het aantal aanvragen en nieuwe dossiers. Bij de verzorgenden is het VTE gedaald van 37.4 naar 36,75 ( 2 koppen) en het aantal vrijwilligers aan het werk voor nachtzorg is gedaald met ongeveer een twintigtal. Dit resulteert in een 83 minder gepresteerde nachten. Een daling van het aantal nieuwe cliënten, heeft het positieve gevolg voor de cliënten dat de frequentie van het aantal nachten hoger lag. Verloren uren (verzorgende zonder cliënt) zijn er niet geweest. In totaal zijn er in 2014 246 cliënten geholpen, waarvan 174 nieuwe. Gemiddeld per maand werden er een 80-tal cliënten van nachtzorg voorzien.
Het Nachthotel Mits ook deze formule bij elke aanvraag wordt voorgesteld en er een zeer goede begeleiding is vanuit de sociale diensten van het Woon- en Zorgcentrum OLVA en de Palliatieve Eenheid, is er toch geen vraag naar. Bij elke aanvraag nachtzorg ligt meestal de nadruk op het thuis kunnen blijven in de eigen gekende omgeving bij familie en kinderen. Ook het vervoer blijkt nog een grote drempel te zijn. Ook in 2014 heeft het nachthotel geen bezoekers gehad.
De doelgroepen Over de hele lijn biedt nachtzorg de meeste hulp aan chronisch zieken en bejaarden waar enkel sprake is van functieverlies. Het minder mobiel zijn en de mogelijkheid tot vallen zijn hier dikwijls een vraag voor nachtzorg waard. Maandelijks is ongeveer 20% van het cliënteel behorend tot de palliatieve doelgroep…. En vooral deze doelgroep zorgt voor die grote rotatie in het cliëntenbestand.
Reden stop hulp Vooral overlijden en opnames in een rusthuis of ziekenhuis zijn de meest voorkomende redenen tot het stoppen van de hulp. Ook in 2014 komt het item “herstelde draagkracht” enkele malen aan bod. Nachtzorg geeft in cliëntsituaties de mantelzorg terug genoeg ademruimte om na een bepaalde periode de zorg zelf terug aan te kunnen. 13/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Het aantal gepresteerde nachten wisselt over het hele jaar, met in de vakantiemaanden een grote daling in juni, augustus en september . Januari, maart en oktober zijn dan weer piekmomenten. Het aantal nachten gepresteerd door vrijwilligers blijft stabiel. In totaal zijn er 6932 nachten gepresteerd, waarvan 2386 door vrijwilligers en 4546 door verzorgenden.
Deze grafiek geeft ongeveer hetzelfde beeld als bovenstaande. Enkel is hier het aandeel vrijwilligersuren nog gestegen. Het verschil in gepresteerde nachten van verzorgenden t.o.v. vrijwilligers is in sommige maanden vrij klein (vb mei, juni…). Dit is te wijten aan het feit dat vrijwilligers dikwijls nachten van 12u presteren (bij verzorgenden is dit steeds 9u) en natuurlijk de extra inzet (tijdens vakantieperiodes) . Totaal aantal uren bedraagt 65760, door verzorgenden gepresteerd 40911 en 24849 door vrijwilligers.
14/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Combinaties zijn hier mogelijk. De cliënten in een palliatieve situatie die door nachtzorg worden ondersteund, lijken op deze grafiek de minderheid te zijn (maar toch met een lichte stijging naar het einde van het jaar toe), maar mits hier een grote cliëntdoorstroming plaats vindt, is dit wel een grote groep! Bij de andere doelgroepen is de duur van de hulpverlening langer. Mensen die chronisch ziek zijn worden dikwijls voor verschillende maanden (of langer) geholpen, en worden op deze grafiek dus iedere maand mee opgeteld.
Zoals reeds bekend, is bij nachtzorg de rotatie van het cliënteel zeer groot. Dikwijls is zelfs het aantal gestopte cliënten groter dan de nieuw opgestarte hulpverleningen. Gelukkig kan nachtzorg toch ook op een vaste kern cliënten rekenen die langer (maanden, jaren) op de dienst beroep doen. De piekmaanden voor nieuwe cliënten zijn januari, juni en oktober. In maart is er slechts 1 cliënt gestopt !
15/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Via welke weg vinden de cliënten nachtzorg? Uit deze grafiek blijkt dat de meeste mensen de contactgegevens doorkrijgen via de partnerorganisaties, palliatieve netwerken en hun mutualiteit.
Overlijden en opnames blijven de meest voorkomende redenen om de hulp stop te zetten. In deze grafiek zijn er 2 redenen heel weinig voorkomend : de kostprijs en takenpakket. Een prijs van 25€ per nacht (met een tussenkomst van de mutualiteit) is voor onze cliënten een haalbare en goede prijs.
16/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Deze grafiek geeft het verloop van het gemiddeld aantal nachten per dag. In Februari waren de meeste verzorgenden en vrijwilligers aan het werk, in augustus De minste…
Deze grafiek geeft een zicht op het aantal cliënten geholpen per maand. Zowel bij Verzorgenden als vrijwilligers schommelt dit gegeven licht. Ook hier is een Daling in de zomermaanden op te merken.
17/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Deze grafiek geeft een beeld van alle geholpen cliënten en de maandelijkse Aangroei in cliënteel. Bij de vrijwilligers is dit een hele lichte stijging…
18/22
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
Nachtzorg over de jaren heen, van 2006 tot 2014 dossiers met inschakeling
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
jaarlijks
77
112
163
155
186
193
195
174
maandgemiddelde
6,4
9,3
13,6
12,9
15,5
187 15,6
16,1
16,25
14,5
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
jaarlijks
313
396
395
356
351
312
285
26,1
33
33
29,6
29.25
390 32,5
384
maandgemiddelde
32
26
23,75
Aanvragen
Prestaties : aantal nachten
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
jaarlijks
2463
3339
3939
5184
5838
6501
7007
6932
maandgemiddelde
205,3
278,3
328,3
432
486,5
541,8
583,9
577,66
17,8
19,19
18
61240
66560
65760
2013
2014
gemid aant nachten/dag
7,23
10,6
11,29
15,13
14,7
uren
22920
31959
36414
47275
53606
6210 517,5 17,1 57836
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
4411 367,6 39701
4218
4538
4546
351,5
378,2
378,8
37963
40839
40911
2283
2469
2386
Prestaties : zorgverleners verzorgenden jaarlijks
1894
2488
3140
3960
4218
maandgemiddelde
157,8
207,3
261,7
330
351,5
uren
17046
22392
28728
35640
37962
jaarlijks
569
877
734
1107
1620
vrijwilligers maandgemiddelde
47,4
73,1
61,2
92,25
135
uren
5874
9567
7686
11628
15644
1799 149,9 18135
jaarlijks
8
8
63
138
169
32
16
0
0
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
76,7
81,1
70,1
261
262
246
190,3
205,8
198,83
23277
25721
24849
Nachthotel
Geholpen cliënten Gemiddelde per maand
26
37,8
47,9
55,6
63,1
Cumulatief geholpen cliënten
92
134
194
196
221
73,3 234
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
FTE - verzorgenden
16,2
21,2
28,3
35,1
35,2
36,6
37,4
36,75
verzorgenden
18
24
31
39
40
41
42
40
vrijwilligers
16
16
26
28
71
36,6 41 92
90
95
75
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
overlijden
28
38
58
70
53
43 36 0 10 0 5 19
41
44
36
38
37
16
1
0
1
9
14
9
Personeel (aantal in dec)
reden stop hulp opname
16
31
51
53
51
kostprijs
2
0
0
0
2
draagkracht hersteld
12
14
9
3
6
taken
0
0
0
0
3
andere oplossing
9
11
9
4
8
andere (termijn)
3
4
1
4
24
19/22
1
0
0
12
6
4
20
15
11
Werkingsverslag 2014 - Pluralistisch Initiatief Nachtzorg Antwerpen
4.
Conclusie - Nachtzorg werkjaar 2014
2014… nachtzorg bestaat 10 jaar. En de eerste keer dat er een lichte daling bij cliënteel en prestaties is vast te stellen. Maar dat doet ons niet twijfelen om door te gaan ! De motivatie is er nog zeker en vast om er nog minstens 10 jaar bij te doen.. De tevredenheid bij onze cliënten is groot. Nachtzorg kan dikwijls echt wel het verschil betekenen tussen thuis kunnen blijven of een opname in een woon- en zorgcentrum. De ondersteuning van de mantelzorg is cruciaal in de zorg voor zorgbehoevenden thuis. Door de grote concurrentie in het thuiszorg-landschap is het in ieder geval van groot belang diensten aan te bieden die garant staan voor kwaliteit, inzet en flexibiliteit. Want mond aan mond reclame is en blijft de beste reclame voor het aantrekken van nieuw cliënteel. In 2015 staan ons nieuwe uitdagingen te wachten : verzelfstandiging van Nachtzorg Mechelen, verdere ontwikkelingen van het maatwerk, de aanpassing van de tarief… Dit geeft weer de moed om verder te gaan en Nachtzorg Antwerpen duidelijk op de kaart te zetten !
Coördinatie Nachtzorg Antwerpen : Mieke Verhoeven en Kris Rotthier Nationalestraat 111 2000 Antwerpen 03/220 17 77
[email protected] www.nachtzorg.be
20/22
Nachtzorg in de zorgregio Antwerpen
Samen sterk in Zorg ! Onze partners …
OCMWSCHOTEN
Met dank aan onze sponsors :
OCMW WIJNEGEM - OCMW ESSEN - OCMW ZANDHOVEN - OCMW WUUSTWEZEL OCMW KONTICH - OCMW LINT - OCMW BOECHOUT - OCMW BORSBEEK OCMW HOEVENEN - OCMW SCHILDE - OCMW BRASSCHAAT – OCMW RANST