2010. TAVASZ MÁJUSI REMÉNYEK
M
adáchnál is felpislákol a fény a drá ma végére, s minket is az tart meg, ugye, hogy örökké reménykedünk valami (sokszor szubjektíve), egészségesebb, szer vesebb, zöldebb, élhetőbb stb. világban. Különösen ilyenkor, tavasztájt, mikor már az első friss gyümölcsöket ízlelgetjük, a lel künk is tárulkozik. Optimizmusra okot adó események márpedig cseppengetnek mos tanában, (s nem első sorban a választási eredményre gondolok, amit két éve még az abszurdum kategóriá ba soroltunk volna). Az előző számban ír tunk Kuba kényszer szülte önfenntartó lé péseiről (film is ké szült róla), a napok ban hatályba lépett a kistermelői rendelet módosítása (alább olvashattok róla), amely a házi termékek könnyebb értékesítését is lehetővé teszi, az örvendetes hírek szerint Ángyán professzor lesz a Vidékfejlesztési Minisztérium parlamenti államtitkára, míg Illés Zoltán a környezetvédelemé stb., s éppen túl vagyunk a „Fenntarthatóság előörsei” c. konferencián, melyen, mondha tom, hogy a téma színejava találkozott és fogalmazta meg ajánlásait az új kormány számára. Talán szimbolikus is, hogy egy Kár pátmedencei ítéletidő nyomdoka in ballag (oson) el az előző
Hírlevél 84.
garnitúra. Nekünk azonban a jövőre kell koncentrálnunk, s tennünk amit eddig is tettünk a hol kisebb, hol nagyobb ellen szélben, hiszen az Élőfalvak összessége az „Élhető ország”. Az új vezetés figyelmébe ajánljuk Gandhi híres gondolatát: „A világ jelenlegi problémáira a válasz nem a tö megtermelés, hanem a tömegek termelése!” Azaz nem a gigavállalatok, óriásbirtokok fényezése a célunk, hanem az emberléptékű gazdaságok, vállalkozá sok segítése. Ennek szellemében kell telje sen átalakítani az ok tatási rendszert is: a jelenlegi „intelligens rabszolga kiképzés” helyett valódi tudást kell kapjanak gyerme keink, mint a jövő „előörsei”. namzi
SZERKESZTŐSÉGI Új olvasóink tájékoztatására néhány alap információ:
A
hírlevél elektronikus és papírformá tumban is elérhető. Az elektronikus általában kissé több információt tartal maz, viszont a papírváltozat szebb... Konkrét előfizetési díj nincs, minden olva sót (különösen a papír alapú változatot igénylőket) arra kérünk, hogy anya gi lehetőségeihez mérten támogassa a munkánkat. Hiszen pályáza
Tervezett program:
tot nem írunk, a befolyt össze gekből álljuk a technikai rész (má solás, borítékolás, posta stb.) költségeit. Postabélyeget is elfogadunk!
Péntek délutántól Érkezés, szálláshelyek elfoglalása, ismer kedés. Batyus vacsora. Este tábortűz, be szélgetés, közös zenélés stb.
Csekket kérésre küldünk. Bankszámlaszám: OTP 1174300220148292 (Visnyeszéplaki Faluvédő és Közművelődési Egyesület)
Szombat Batyus reggeli, délelőtt ismerkedés Német bányával, séta a faluban (sörkollektor meg tekintése, biogyümölcsös stb.). Ebéd. Nagy Gábor (Németbánya polgármestere) előadása a helyi pénz bevezetésének lehe tőségéről. Ha az időbe belefér, alternatív programként kézművesség is beiktatható (gyékényfonás, sajtkészítés, kenyérsütés). Ezt követően az Élőfalu Hálózat aktuális ügyeiről (együttműködés, honlap stb.) be szélgetés, majd vacsora. Este filmvetítés (Money, Hülyeség kora stb. közül lehet vá lasztani) vagy mulatság.
A papír alapú változat A/3 és A/4es mé retben is hozzáférhető. Azokat az olvasókat, akik elég régóta nem adtak hírt magukról – többszöri figyelmez tetés után (csillagocskák a borítékon) – tö röljük a címjegyzékből!!!
XVI. NYÁRI ÉLŐFALU TALÁLKOZÓ, NÉMETBÁNYA 2010. június 28. július 4.
Vasárnap Reggeli után több lehetőség van: az előző napi szakmai beszélgetés folytatá sa vagy focimeccs a helyi erőkkel, esetleg hosszabb kirándulás a környező erdőkben.
A
2008as visnyeszéplaki találkozóhoz hasonlóan Németbányán is „hosszú hét” lesz, azaz lehetőség van néhány komo lyabb szándékú érdeklődő részére egy tel
Megközelítés: Autóbusszal (a VeszprémPápa vonalon, Farkasgyepű vagy Bakonyjákó felől lehet jönni. Farkasgyepűtől erdei úton 2 km, míg Bakonyjákótól a Bittvavölgy mentén 45 km, táblák jelzik az irányt. (Gyepűről némi helyi segítséget kell igénybe venni.) Szálláslehetőségek: 1012 fő háznál, jurtában, hozott sátorban, (túl) igényesek falusi vendégszállásokon (ez kb. pluszban 3000 Ft/éj/fő). Tisztálkodási lehetőség is lesz, de a korlá tozott lehetőségek miatt víztakarékosan! Részvételi díj: Kb. 4000 Ft/fő (ebben minden benne van!)
jes hetet eltölteni itt, s ezalatt részt vehet nek a helyi munkákban, megismerhetik a vendéglátók életét. Péntek estétől pedig a magyarországi (Kárpátmedencei) kezde ményezések részvételével, immár nagyobb körben közös dolgaink kerülnek terítékre.
Érdeklődni lehet: Narancsik Imre és Nagy Eszter, Tel.: 0689350264 és 0630769 0790, Fényposta:
[email protected] 2
idő tájt a szárnyaló lélekkel érkezők jó előre jelezzék jövetelü ket, mert ekkorra már sokfelé osztódik a figyelmünk. A Gondviselés adjon nekünk jó egészséget, jókedvet és egészséges humorérzéket az el következendőkben! Üdvözlettel és barátsággal:
HÍREK Természetes Életmód Alapítvány gostonligetben – mint mindenütt az országban – elborított mindent a re mény színe: zöld az erdő, a mező, a legelő, a gyümölcsös, a művelt, de a műveletlen kertek is. Lelkünkben szárba szökött a Nap földi kedve, a virág. (Persze, kinek mi lyen félefajta nyílik. Széles a választék: büdöske, tarlószegfű, narancsvirág, vagy bódító liliom stb.). Reméljük a napsugár szórta, tavaszi zápor öntözte, fűszeres föl dünkbe jó magot vetettünk és legalább annyit betakaríthatunk, mint amennyi a természetes szükségletünk, vegyszer és GMOmentesen. Ősszel pedig a jó ember jó fáról jó gyümölcsöt szakít majd (és nem szajréz, sic!).
Á
Czumpf Attila
Visnyeszéplaki hírek
N em szeretném boncolgatni a természet feletti jelenségek okait, lehetséges ma
gyarázatait, de több, mint furcsa, hogy az új jegyzőnk, aki korban és stílusban is tel jesen más léptékű az előzőnél, nos az illető hivatalnok röpke másfél év alatt, egy érde kes pályaíven elérkezettbelépett a régi, bi zony vissza nem sírt elődje nyomdokába. Pár hónapja ismét komoly energiákat fek tetünk Visnyeszéplak helyi védettségének elérésére. A képviselőtestület félelmei és a jegyzőnk által felvetett gátak leküzdésére számos szakértővel konzultáltunk, minisz tériumi állásfoglalást szereztünk be, szak mai tájékoztató fórumot szerveztünk stb. S mikor már látszatra megnyugtató vágány ra terelődött az ügy (kiderült, hogy nem kell kártérítést fizetni az elmaradt haszo nért, az ingatlanra való bejegyzés illetéke nem terheli az önkormányzatot, az egyéb költségek minimálisak stb.), a napokban kaptunk egy olyan tartalmú hivatalos leve let, aminek a lényege, hogy előbb lesz belő lem dalai láma, mint nektek helyi védett ség. Most itt tartunk, az országban új sze lek fújdogálnak (most május 16án kicsit erősebb is a kelleténél), de Somogy egyes részein a jelek szerint még nem jött el az idő.... Idén is várjuk a tanulni vágyó barátainkat, akik hosszabb időt (2 héttől akár hónapo kig) szánnak a közösséggel való együttélés megtapasztalására, a helyi munkákban való részvételre!
A fönti érzések, gondolatok, álmok nem szervesülhetnének jól jó társak és csillogó szemű tanulni vágyók nélkül. Zimmer mann Dani továbbra is kitart. Az angyalok türelme, derűje, időnként nagyvonalúsága repíti át a nehézségeken, de élete része párja, Krisztina is besegít ebben. Lőrinczi Judit és Hattaier Anasztázia – alias Billy, a Kölyök – a két műlovar kisasszony és született gazdaasszony erősíti a csapatot. Önkéntesek, útkeresők, úton levők is min den héten jönnek. Fülöp István például a tankertben és a tangazdaságban egyaránt megállta a helyét. Nemcsak az alapítvány, hanem az ország összes birkáját is rá mer ném bízni. Ezúton ajánlom jószívvel bárki nek, akihez bekopogtat. Állataink is jól vannak, szaporodnak, ahogy illik. Kertje ink is kivirultak. Kell is a termés, mert nőtt a vegetáriánusok száma. Az óvodások, iskolások, továbbképzendő pedagógusok is szép számmal érkeznek, előrejelzés szerint. Néhány új épület, ki egészítendő részlet is a helyére kerül ha marosan, benne egy remek mívű szaletli és egy fecskeház. A körtemplomépítő tábor július 10. és 20. között tartatik. Ez
namzi 3
A
Folytattuk a régi szerszámok és mechanikus gépek gyűjtését, trá gyaszórót, körfűrészt, cséplőket sikerült beszereznünk. Egyúttal megkezdtük a ko rábbiak felújítását és használatba vonását. Idén is vetettünk amarantot (Baji Béla féle korai, ami nálunk még annál is koraibb lett...), hajdinát, szemes és cukorcirkot, új donság a mák és a gabonák között szára zon termeszthető rizs. A tapasztalatokról majd beszámolunk.
Krisnavölgyi hírek
z elhúzódó télből márciusban frissen ébredtünk, és az első na pokon, amikor a Föld megengedte, hogy rá lépjünk a magvetés szándékával, a reggel már ott talált bennünket. Kertészeteink (zöldség, gyümölcs, virág, gyógynövény) a hűvös tavasz ellenére a tervezett ütemben haladnak ahhoz, hogy az itt élők ellátását biztosítsák a következő betakarításig, illet ve ahhoz, hogy amiből lehet, tartalékokat képezzenek. Jegyzett biogazdaságként eb ben az évben mások számára is terme lünk, sőt Somogyvámos lakosságát is be vonjuk a termelésbe, hogy az általunk el ért piacokat kielégíthessük, illetve hogy erősítsük a lakosokban a tapasztalatot, mi szerint a földből meg lehet élni. Kellő alá zattal és szorgalom mal. Április végén Olasz országban, Vicenza mellett (Albettone) vettünk részt az ISK CON (a Krisnatudat Nemzetközi Szerve zete) európai farmkö zösségeinek találko zóján. Az elmúlt 2 év ben Krisnavölgy adott helyszínt a ta lálkozónak, most egy kisebb központ mu tatkozott be, egyúttal az olaszországi ösz szes kezdeményezés nagy meglepetéssel szolgált, mert mindenütt komoly erőfeszí tést tesznek az önellátás minél szélesebb körű megvalósítására, a saját termékek forgalmazására, és a kisközösségi önfenn tartó életmód népszerűsítésére.
A sikeres próbaüzem után megkértük nád gyökérzónás szennyvíztisztítónk végleges üzemeltetési engedélyét. A tisztító és hasz nosító telep egyre nagyobb népszerűségnek örvend. Alacsony építési és üzemeltetési költségei miatt már több környékbeli ön kormányzat tekintette meg, Mesztegnyő pe dig már a tervezés fá zisába lépett a látot tak és hallottak alap ján. Az idei Krisnavölgyi Búcsún is szeretnénk kiemelni az élőfalva kat, az önfenntartás, a környezettudatos élet módszereit, lehe tőségeit. Aki szeretne bemutatkozni, vagy szívesen venne részt az előadásokban, gondolatkiállításokon, kérem keresse az Ökovölgy Alapítványnál Rév Szilviát. Telefon: 06302127017 Email:
[email protected] A Búcsú idei időpontja 2010. július 2325. Mindenkit szeretettel várunk!
Tehenészetünkben újabb borjak születtek, akik jó egészségben nevelkednek. Az első tavaszi kihajtás örömét a tehenek nagy boldogságban élték meg, erről láthattok egy kis összefoglalót itt:
Rádhakanta dász (Barsi Attila), Pártha dász (Pőcze Vilmos) Tel.: 06302067332 Fényposta:
[email protected] www.krisnavolgy.hu www.okovolgy.hu
http://narottam.freeblog.hu/archives/ 2010/04/22/Elso_legeles/ 4
Gyűrűfűi hírek
Önkéntesek fogadása 2010 május elseje emlékezetes nap Nagyszékelyben 2010
marad néhányunk szívében. A falu 1970 es elmúlása óta első alkalommal tartottak Gyűrűfűn misét. A Veronika Erdei Iskolá ban tanulópihenő pécsi középiskolás osz tály hittantanára hívta el a kaposszerda helyi Kálmán atyát egy szabadtéri mise tartására. A hangulatos, ám nem szúnyog mentes eseményen az édesanyákat külön megáldották (Anyák napja lévén). Az osz tály meghívta a falu lakóit is, nagy örömet okozva többünknek vele.
Fogadóhely: Juhászporta Kapcsolattartó: Juhász Attila Cím: 7085 Nagyszékely, Dózsa György u.15. Elhelyezkedése: Tolna megye északi része, Tamási és Simontornya között Megközelíthető: Vonattal Pincehelyig, on nan busszal a Nagyszékely, vegyesbolt megállóig. Jelentkezés módja: A jelentkezéseket a kö vetkező email címen vagy telefonszámon várjuk rövid bemutatkozással, indoklással egybekötve:
Rajzpályázat Téma: Mit tehetne családod lakóhelyed zöld területei élővilágának változatosabbá tételéhez?
[email protected] Tel.: 06304670676
Alkalmazható eszközök: vízfesték, tempe ra, színes ceruza, zsírkréta.
Nagyszékely egy svábok által épített tele pülés, szép tornácos parasztházakkal. Há rom éve vágtunk bele ennek a nagyszéke lyi portának a rendbetételébe és felvirágoz tatásába permakultúrás elvek alkalmazá sával. Az a falun belül elhelyezkedő terü let, amin a ház is áll, 1,2 hektár, mely adottságait tekintve sokféle igényű nö vénynek és állatnak adhat otthont. Önellátásra törekszünk minden tekintet ben, de ennek egyik leglátványosabb és legalapvetőbb része a saját, jó minőségű, vegyszermentes élelmiszer megtermeszté se. Fő tevékenységünk a kertészkedés, ha szonállatokat még nem tartunk. Vonzódunk a hagyományos, emberközpon tú, pénzmentes megoldásokhoz az élet minden területén.
A pályamunkákat A4es, félfamentes rajz lapon, küldjétek a Veronika Erdei Iskola címére: 7683, Gyűrűfű 9. Kategóriák: 1. kat.: felső tagozat (1014 év), 2. kat.: középiskola (1418 év) A rajzlap hátuljára legyetek szívesek írjá tok rá adataitokat (név, életkor, iskola, e mail cím)! Leadási határidő: május 31. A rajzokat szakértőkből álló zsűri értékeli, a legjobbnak ítélt rajzokat díjazzuk. Az 1. kategória első 2 helyezettje meghívást kap az ökofaluba, ahol augusztus első hetében 2 napot nyaralhat. A harmadik helyezett 1 órás lovasoktatásban részesül Gyűrűfűn. A 2. kategória első 3 helyezettje egy közös őszi hétvégét tölthet el Gyűrűfűn, ahol élő helybejárásra kerül sor.
Önkénteseink bepillantást nyerhetnek:
Eredményhirdetés emailben: június 13ig.
Várjuk ötletes, szép rajzaitokat! A szervező: Veronika Erdei Iskola lovastanya@tonline.hu www.gyurufu.hu/erdeiiskola
5
egy önellátásásra törekvő háztartás mindennapjaiba (kenyérsütés, sajtké szítés stb.); a permakultúrás elvek alapján törté nő kertészkedésbe; kultúrnövények régi fajtáinak, tájfaj táinak sokféleségébe, megőrzésébe, sokoldalú felhasználásába;
fűszer és gyógynövények, gyümölcsök, zöldségek feldol gozásába; a falu természeti értékeibe (gyógynö vény, gomba és más hasznos alap anyagok begyűjtése a környékből); egy közösség és egy falu életébe, mű ködésébe (más családok gazdálkodási módszereibe – állattartók is vannak). Főleg felnőtteket várunk a május elejétől szeptember végéig terjedő időszakban. 15 év alatti gyermekek és háziállatok fogadá sára nem vagyunk felkészülve!
tett energia, az egész valahogy nem akar megszületni. Idővel csat lakoztak emberek, de egy idő múlva to vább is álltak. Több minden áll befejezetle nül. Ráadásul a nyugdíjas panzió is csődbe ment…
Egyszerre 2 fő elszállásolását és étkezteté sét tudjuk biztosítani. 1 főt legfeljebb 5 napra fogadunk egy huzamban, de akár többször is az év folyamán. Napi 5 óra se gítségért cserébe biztosítunk szállást és napi háromszori étkezést.
A csőd után érkeztek emberek, akik felvál lalták az elmúlt 10 év nyomainak eltünte tését és új energiák megjelenítését. Mind ezt felajánlásból, nem fizetésért ahogy az addigi résztvevők dolgoztak. Egy év után elmentek. Egy valaki maradt – jött egy ne héz tél…
Most úgy látom, hogy ez fordulópont volt. Nem a hirtelen és látványos sikeré – hisz a tartozások egy részét még mindig görget jük – hanem irányváltásé, ami hosszabb távú kifutással biztat. A Biofalu mozdulat lanságában egy lassan alakuló új világ. Itt érezhető a láthatatlan világ támogatása.
Étkezés: Az ebéd főtt étel. Élelmünk főleg növényi alapanyagokból áll, de nem vege táriánus. (Külön kérésre vegetáriánus vagy vegán menü is lehet!) Az alapanyagok jelentős részét önellátó gazdaságunk bizto sítja.
A tavasz pedig újabb segítőket hozott el. Nem úgy ahogy én képzeltem, mert a házi asszony keresés nem hozott eredményt. Ahogy történik, az viszont megint valami külső támogatást sejtet. Már éppen feladni készültem a reményt, hogy nem kell a régi módon, alkalmazottakkal dolgozni, mikor megjelentek olyan emberek, akik saját örö mükre segítik a hozzánk elvonulni jövő csoportok életét. Ez már néhány hete tart.
Szállás: pajtában szalmaágy, sátorban vagy fázósaknak a konyhában szivacson. Ezen kívül komposzttoalett, kerti zuhany zó/lavór és áram van még. Amit feltétlenül hozzatok: Sátor, törölköző, szappan, túrához alkal mas cipő, gumicsizma, esőkabát, hálózsák, zseblámpa, meleg ruha, erre érzékenyeb beknek naptej és rovarriasztó.
Itt áll a vendégház a nyári szezon előtt – lelkes emberekkel, 50 előkészített férőhely lyel, vega konyhával, csoport előjegyzések kel és én továbbra is szépnek látom a vilá got. Még csak a kibontakozás elején tar tunk!
Ne hozzatok szintetikus tisztálkodószereket és egyéb nem lebomló, a környezetre káros anyagokat!
Úgy tűnik, hogy ez az év Máriahalmon megint nem a hagyományos ökofalu világot erősíti, hanem az útkeresőket szolgáló ter mészetközeli hely képét mutatja. Ez nem csak az izgalmasan alakuló vendégház pil lanataiból látszik, hanem a faültetésben is érdekes kísérletet csináltunk. Ősszel ültet tünk megint 4000 akácfát – fasorszerűen – hogy ha elindul a telkek alakítása, akkor legyen növényzet és tüzelő. Ültet
Máriahalom Biofalu
A
Biofalu látszólag egy egyszemélyes történetként indult. Sok évig nem is volt más jel. Olyan helynek tűnt, ahol min den lépést az új keresés kényszere/szelle me hat át. A másik feltűnő jelenség azt mutatta, hogy hiába a sok befekte 6
tünk kb. 1000 nyárfát is egy nagy spirálban. A dugványokból még nem látszik semmi, de ha megnő nek a fácskák, akkor kiváló önismereti gyakorlat helyszínéül szolgálhatnak majd. Ha valaki elindul befelé – mire megérkezik a spirál közepébe, nagy eséllyel megérke zik a saját belső világába is – amire ott fi gyelhet.
Még nem látható hogy mikor pontosan, de valószínű leg szükségünk lesz új önkénte sekre a vendégháznál is. Minimum egy hét lenne jó. Szálem (Norbi) a vendégház „háziura” aktívpasszív meditációs hétvégi veze tést vállal. Részletek a www.biofalu.hu honlapon, illetve emailben:
[email protected]
Még egy nagyobb munkát indítottunk el: a táblagyártás megszűnése miatt felszaba dult műhelyrészt átalakítjuk jóga és tánc teremmé! Kb. 130 m2es, hajópadlós, vilá gos, teljesen szeparált termet fogunk tudni az önismereti csoportok rendelkezésére bo csátani a vendégház melletti épületben.
Lakatos Géza
Nekem nagyon tetszik ez a folyamat. Vá ratlan ötlet és sok munka, külső támoga tás útján elindul egy kezdemény. Nem lát ni pontosan mi lesz belőle, de hitet ad eb ben a nagy, fenekestül felforgató változási folyamatban, hogy valami szép világot épí tünk – miközben a pillanatok is örömet hoznak. Ez még akkor is jó, ha biztos lehe tek benne, hogy nem úgy fog kialakulni, ahogy most elképzelem. Jobban.
Tudatos Vásárlói Csoportok alakulnak országszerte
Operatív hírek:
A tavaszi, kályhás nyílt nap után, ősz szel megint lesz egy. A Biofaluval kapcsolatban álló embe rek egy csoportja elindított egy új kez deményezést – közösségi lakóterület vásárlásával és építésével kapcsolat ban – itt Máriahalmon, a Biofalun kí vül. Szívesen fogadunk önkénteseket az idén ültetett fák ápolására. Június ban jó lenne a fácskákat körülrakni újságpapírral és szalmával/trágyával. Akinek van kedve, jelentkezzen. Napi 6 óra önálló munkát kérünk szállá sért és étkezésért. (Tavasz óta ebben formában fogadjuk az érdeklődőket. Munka közben vagy után tudunk beszélgetni a Biofaluról, körbesétálunk…)
N yugatEurópában már van ezeknek ha gyományuk, Magyarországon még csak most szerveződnek. Farkas Tibor, az ugyancsak alakulófélben lévő TUVACS Kanizsa szervezője úgy véli: óriási a keres let helyi termékekre. De voltaképpen mik is azok a tudatos vásárlói csoportok? Olyan embereket, családokat próbálunk összefogni, amelyek házi előállítású, kifo gástalan minőségű élelmiszereket szeret nének az asztalra tenni magyarázta a ka nizsai férfi. Igyekszünk őket összehozni a termelőkkel, gazdákkal, akik hajlandóak nekik eladni termékeiket. Elképzeléseink szerint 3540 családhoz tartozna egy úgy nevezett intéző, aki begyűjti a megrendelé seket és tartja a kapcsolatot a vevők és a termelők közt, továbbá gondos 7
kodik az áru megfelelő hűtésé ről, szállításáról. Igaz, még nagyon a szervezés elején vagyunk itt, DélZa lában, de az első tapasztalataink kedvező ek, az érdeklődés nagy a termelő viszont kevés. A kínálatban a hús és tejterméke ken, péksüteményeken, zöldség és gyü mölcsféléken kívül olyan termékek is van nak, mint például szilvalekvár, szürkemar ha, mangalicahús.
gióból származó termékek.” Emelkedtek egyes kistermelők által vágható állatokra, feldolgozott termékek re vonatkozó mennyiségi korlátok (pl. hús készítmények, borjú, savanyúság stb.). To vábbi fontos változás, hogy mostantól egy családban elég lesz egy kistermelőt re gisztrálni, valamint részfeldolgoztatást a kistermelő máshol is elvégeztethet a nyo mon követhetőség figyelembe vételével (hús füstöltetés, paprikaszárítás stb.). Egyes intézkedések azonban új problémá kat is felvetnek. A civilek ezért a jövőben további jogszabályok módosítását is kezde ményezni fogják, ajánlásokat tesznek a magyar EUelnökségnek az EU 2020 stra tégiához és a 2013 utáni Közös Agrárpoliti kához.
Farkas Tibor úgy véli, ha több és több tu datos vásárlói csoport alakul az ország más pontjain is, talán újra magára talál hat a vidék. Az is előfordul, hogy nem a civilek, hanem maga az önkormányzat áll a helyi mező gazdasági termelés fellendítését célzó fo lyamat élére. Mint például Sormáson, ahol a helyhatóság 30 órás, ingyenes kertészeti tanfolyamot indított a falu lakói számára. A Sormás Községért Közalapítvány jóvol tából minden résztvevő 2000 forint értékű vetőmagcsomagot is kap a képzés végén. Forrás: http://zalaihirlap.hu/fooldalnap_temai/ 20100308_bevetelt_hozhat_a_kiskert
SarbuSimonyi Borbála, a Védegylet agrár programvezetője: „A kistermelői rendelet módosításával nem értünk a munka végére, bár a minisztéri ummal folytatott egy éves egyeztetési fo lyamatot jónak és eredményesnek tartjuk.
Több magyar élelmiszer kerülhet a boltokba
J avítja a helyi élelmiszerek piacra jutási esélyeit a május 15én hatályba lépett kistermelői rendelet, amely rendkívül fon tos tartalmi és mennyiségi változásokat is tartalmaz. Az új, 52/2010. (IV.30.) FVM rendelet megjelenése példátlan civil siker is: 53 szervezet egy évi munkája nyomán számos civil javaslat is bekerült a jogsza bályba.
De más jogszabályokhoz is hozzá kell még nyúlni, mint pl. a piac és vásártartás sza bályaihoz vagy a jövedéki és adótörvény hez, mert a szabályozás továbbra is akadá lyozza pl. a termelői pálinka értékesítését.”
Szabadkai Andrea, Szövetség az Élő Tiszáért: „Végre a magyar kistermelői feldolgozott élelmiszerek is értékesíthetők boltok, ét termek számára a megyében és szomszé dos megyékben (a régióban), sőt, Buda pestre is szállíthat a kistermelő. A közét keztetésben is felhasználhatók a ré
A rendeletben új fogalomként megjelenő kistermelői vendégasztal az ősszel meg szüntetett falusi vendégasztalt is szabályo zó kormányrendeletet hivatott pótolni. Ez új értékesítési lehetőséget biztosíthat a gazdálkodóknak. A Falusi és Agroturiz mus Országos Szövetsége (FATOSZ) ezért örömmel fogadta az új kister 8
melői rendeletet. A két fogalom azonban más, így jogi problémák adódnak a vendégasztal új elnevezésé ből. Az együttműködő civilek kérni fogják az új kormánytól a falusi vendégasztal és falusi turisztikai szolgáltatás szabályozá sának visszaállítását.
A fenntarthatóság előörsei: konferencia és épülő hálózat 2010. május 1718án, több mint 200 fő részvételével, „A fenntarthatóság előőrsei – Közösségi kezdeményezések a tájkímélő helyi gazdaság erősítésére Magyarorszá gon” címmel tanácskozás zajlott Budapes ten. A konferenciát a jövő nemzedékek or szággyűlési biztosának irodája (JNOI), az ELTE Közös Örökségünk Kutatóműhely és az Új Reformkor Program szervezte, a Norvég Finanszírozási Mechanizmus (Nor way Grants) anyagi támogatásával, média támogatója pedig a Magyar Vidék Televí zió (MVTV) volt. A szervezők a konferencia céljául tűzték ki, hogy egymásnak és a nyilvánosságnak bemutasson olyan közös ségi kezdeményezéseket, melyek saját érté keikre támaszkodva igyekeznek választ ta lálni a helyi gazdasági, környezeti, társa dalmi problémákra. Lehetőséget kívántak teremteni a hasonló elven működő kezde ményezések hálózatának erősödésére, ta pasztalatcserére a jó gyakorlatok és ötle tek, alternatív gazdasági és életmód min ták, közösségi kísérletek bemutatásával, ötletadással, a kapcsolatépítés lehetőségé nek biztosításával. A rendezvényen helyi termékek vásárára is sor került.
Dr. Csizmadia László, a FATOSZ elnöke: „Az új jogszabály egyszerűsíti a kisléptékű élelmiszerrendszer szabályozását és hozzá járul a magyar hagyományok ápolásához. A népi hagyományokat őrző és turisztikai látványosságként működő hagyományos disznóvágást azonban nem engedélyezi, csak a vágóhídon való leölést. Félő, hogy így a disznóöléssel járó reggeli hagyomá nyok teljesen elvesznek.” A civilek érdekképviseleti együttműködé sét a kistermelőkért az NCADP pályázati program és az Ökotárs Alapítvány adomá nyi programja segíti. Az 53 együttműködő civil szervezet teljes listája a http://elotiszaert.hu/bovebben.php? id=960 címen olvasható. További információ: Szabadkai Andrea; Szövetség az Élő Tiszá ért, programvezető; 06307688718
[email protected] ; http://www.elotiszaert.hu/jogsegely.php
A résztvevők közel 150 különböző szerveze tet – érdekképviseleteket, települési önkor mányzatokat, egyetemeket, kutatóműhe lyeket, kormányzati, gazdasági, civil szer vezeteket, és a sajtót képviselték vagy ma gánszemélyként vettek részt. Négy fő té makört tekintettek át: közösségi (első sor ban önkormányzati) vállalkozások, a ha gyományokra támaszkodó közösségi kezde ményezések (többek között: élőfalvak), gaz dasági hálózatépítés tapasztalatait, vala mint a kistermelők gazdasági tevékenysé gét szabályozó jogi környezetet.
SarbuSimonyi Borbála; Védegylet, agár programvezető; 06202583792,
[email protected] Az új kistermelői rendelet teljes szövege el érhető itt: http://fvm.hu/main.php? folderID=957&articleID=15838& ctag=articlelist&iid=1 A rendelettel kapcsolatos legfontosabb vál toztatásokat itt összegeztük:
A rendkívül jó hangulatú és tartalmas konferencia végén a résztvevők ál lásfoglalást fogadtak el, melyet
http://www.elotiszaert.hu/ bovebben.php?id=957 9
alább ismertetünk. (A Fenn tarthatóság előörsei program során támogatott szervezetek, egyenként és összességükben teljes önállósággal, a ma guk nevében járnak el, működnek és nyi latkoznak. Így a dokumentum nem a JNOI állásfoglalásának, hanem a konferencia résztvevői álláspontjának tekintendő.) A közös munka folytatásáról érdeklődni le het a
[email protected] drótpostán, a 0630 7688717 vagy 0614757323 telefonszá mon. A konferencián elhangzott előadások, a kivetített diasorozatok, egyéb jegyzetek és háttérdokumentumok szerkesztés után elérhetők lesznek a www.jno.hu oldalon. Kajner Péter
A fenntarthatóság előőrsei – Közösségi kezdeményezések a tájkímélő helyi gazdaság erősítésére Magyarországon c. konferencia megállapításai, következtetései, és ajánlásai
A
magyar vidék erőforrásait kisajátítot ta az állami központosítás. A vidéki társadalom szellemi és politikai értelem ben képviselet nélkül maradt. 1990 után a piaci versenyre hivatkozva, de ténylegesen az állami újraelosztás eszközeivel folyt a mezőgazdasági kisvállalkozások tönkreté tele. Erőforrásainak folyamatos elszívása, a helyi közösségek szétverése, a város és vidéke közötti életszerű kapcsolatok el 10
lehetetlenítése, a helyi érté kekre támaszkodó gazdaság tönkre tétele a jogszabályi, elvonási és támoga tási rendszer eszközeivel végzetes csapást mért a magyar vidékre. A táj adottságai nak nem megfelelő tájhasználat, a nem fenntartható (monokultúrás) gazdálkodás, az élőhelyek elpusztítása, lebetonozása védtelenné tesz minket a globális ökológiai válsággal szemben. A huszonnegyedik órá ban vagyunk. A konferencián számos helyi kezdeménye zés mutatkozott be az önkormányzatok ál tal kezdeményezett, munkahelyet, megél hetést teremtő vállalkozásoktól (Markóc, Tiszaadony, Rozsály) a Magyar Élőfalu Há lózaton, helyi civil kezdeményezéseken (Oszkói Hegypásztor Kör, SzatmárBeregi Szilvaút) át regionális vagy országos gaz dasági hálózati kezdeményezésekig (Élő Tisza, Kincsem Hungária Szövetkezet, MAGOSZ Szociális Boltok, Magyarok Szö vetsége). A kezdeményezések bizonyítják, hogy még a legelesettebb, kilátástalan helyzetben lévő közösségekben is van lehe tőség a kiutat megtalálni, ha az elkötele zettség, tudás, akaraterő megmozdul a kö zösségért. A tanácskozás résztvevői egyetértettek ab ban, hogy a globális környezeti és gazdasá gi válság közepette Magyarország számára kitörési pontot kínál a megromlott, de még mindig kedvező természeti adottságokra és a hagyományos, tájjal együttműködő pa raszti kultúrára, a tanyasi gazdálkodásra, a hagyományokra, tájfajtákra és helyi érté kekre épülő sokszínű gazdasági tevékeny ség. A kis üzemméret és a munkaigényes termékek előállítása nem hátrányt, hanem előnyt jelentene, amennyiben sikerül ki alakítani a gazdaságok, vállalkozások kö zötti szorosabb együttműködést. Ehhez meg kell teremteni a feltételeket a családi gazdaságokat sújtó, az EU többi államához képest példátlanul merev hazai szabályo zási környezet megkezdett átalakításának folytatásával. Sürgősen felül kell
vizsgálni számos további jog szabályt, amelyek akadályozzák
KITEKINTŐ
az ésszerű és méltányos birtokrende zést; a közbirtokosság korszerű formáinak kialakítását; a kistermelők termékelőállítását és forgalmazását; az élelmiszerönrendelkezés megvaló sítását helyi és országos szinten; a kisiskolák fennmaradását. Biztosítani kell az alkalmi munkavál lalás számára az életszerű szabályo zást és legalizálni a szívességi mun kát (pl. kaláka). Vissza kell állítani a város és a vidék kö zötti egyensúlyt. E folyamatban meghatá rozó szerepe lehet a hazájáért és közössé géért felelősséget vállaló értelmiségnek. Helyre kell állítani a társadalomban és a gazdaságban a bizalmi viszonyt és a tisz tességes munka becsületét, mert enélkül a válság csak egyre mélyül. Ez hosszú folya mat, elkezdése nem tűr halasztást. A résztvevők sürgették a tájkímélő terme léssel, a vidéki közösségek újraélesztésé vel, a mezőgazdasági termékek alternatív értékesítésével foglalkozó és más hasonló tevékenységet végző szervezetek együtt működését, közös fellépését. Ennek érde kében Élő Magyarország néven hálózatot hoznak létre, melyhez várják azon közös ségi gazdasági kezdeményezések csatlako zását, akik egyetértenek a fenti alapelvek kel. Az Élő Magyarország hálózat a részt vevők egyenrangú együttműködésén, tevé kenységeik egyeztetésén alapuló kezdemé nyezés, mely a helyi kezdeményezések, há lózatok eredményességét kívánja javítani, piacra jutásukat, közös fellépésüket hiva tott segíteni.
A tanácskozás résztvevői azt kívánják, hogy az új kormány tartsa fenn a külföldi ek és a cégek földvásárlási tilalmát. A föld az abból élő helyi gazdát illeti. Budapest, 2010. május 18. 11
Findhorn Ecovillage Bariska Gábor útibeszámolója 2010. május
M
it is kezdhetne az Egyesült Király ságban két visnyeszéplaki, aki kerül ni szeretne aszfaltot, betont, forgatagot, zajt? Vagy nagyon nevetséges az a turista, aki turistamentes övezetet keres? Egy nap „London” után megszületett az elhatáro zás: keresünk egy ökofalut. Két napot utaztunk, hogy ott állhassunk egy olyan falu kapujában, amit létrehozói a 80as évek elején először neveztek ökofalunak, angolul ecovillagenek. Jelenleg Findhorn Community (közösség) néven jegyzi magát. Minket (s gondolom mindenkit) szívesen fogadtak. Csak jó és barátságos emberek kel találkoztunk. Azok, akiket elsőre meg szólítottunk, és akikkel a későbbiekben ta lálkoztunk, minden várakozáson és emberi számításon túl segítettek bennünket, isme retleneket, kik csak úgy jöttünk, tátani a szánkat. És valóban, volt min csodálkozni. Ténylegesen van bejárat, mögötte parkoló, körülötte házak, amik az érdeklődők igé nyeit próbálják kielégíteni. Márpedig egy messziről jött embernek vannak igényei: először is hol a WC, mit lehet enni és inni, hol lehet aludni stb. A vendégek kiszolgá lására, és szórakoztatására, kíváncsiságuk kielégítésére a falun belül is számtalan ki sebbnagyobb épület, és kézművesház áll. Ezeket az ott lakók tartják fenn, és min denki saját tudásának és képességének megfelelő tevékenységet folytat, de a város ban dolgozók száma is nagy. Mindenki nem ismer mindenkit. Fél év próbaidő után válhat valaki a közösség tagjává. Öt százan élnek itt. A többség általában 34 évet, majd átadja helyét a soron következő nek, aki szintén csendre, nyugalomra, és biztonságra vágyik, egy olyannak, aki szin tén meg akarja váltani a világot. A
zsebkendőnyi telkek ára a ró zsadombi árakkal vetekszik. A bát rabbak és elszántabbak ezeken újabb ökoház építésébe kezdenek, hogy megvaló sítsák álmukat. Minden házhoz kis kert tartozik, rengeteg növénnyel, kővel és fá val. A házak mind egyediek, és a bennük lakók keze munkáját hordozzák, a sorhá zakat kivéve körüljárhatók. Csupán pár hektáros erdőről van szó, ahol annyi fát vágnak ki, amennyi a házak építéséhez fel tétlen szükséges. Keskeny, kanyargós, és szerteágazó utakon közösségi épületek és lakóházak váltják egymást. Mindenhol tisztaság, csend és nyugalom. A helyiek és a látogatók, gyalogosok, és biciklisek, las san közlekedő autók jól megférnek egymás mellett. Szállást több házban kínálnak. Van konténeres park is, ahol a csoportok alhatnak, a környező településeken is vi rágzik a fizető vendéglátás. Csúcsforgalom idején (szinte az egész évre jellemző) a
Mert nem mindenki lakik itt, aki a közösség tagjának tekinti ma gát. Lehet valaki „öko” akkor is, ha a szomszéd faluban él. Közéjük tartozik Jo nathan Dawson is, aki a világ több hasonló településével tartja a kapcsolatot (hazánk ban Galgafarmon járt). Rajta kívül még számtalan tisztség alakult ki. Öt éve nincs kinevezett vezető. Két farmon termelik az élelmet, mindegyik egyegy állandó szakér tő (munkás) vezetésével. A vendégek ellá tására, tájékoztatására, a programok szer vezésére és lebonyolítására, a különböző közösségi házak üzemeltetésére, és kar bantartására állandó emberek vannak, de sok az olyan feladat, amit felváltva látnak el, vagy önkéntesek végeznek.
szomszéd városban lévő szállodából buszok közlekednek célirányosan.
Minden szép és jó elmondható erről a hely ről. Egy kérdés azonban örökké nyitott ma rad számomra: hogyan tud minden különö sebb irányítás nélkül ötszáz lakos és na ponta száznál is több látogató, ilyen kicsi helyen, ennyire harmonikusan együtt élni?
Emberek élik mindennapjaikat, a házuk előtti kertet rendezgetik, kiülnek újságot olvasni, madarakat hallgatni, és zokszó nélkül tűrik, hogy e tevékenységük közben fotózzák, vagy filmezzék őket, mert büsz kék rá, hogy ők az első fecskék, akik már tudnak a természettel harmóniában élni, és nincsenek elvonási tüneteik, ha kilép nek a város zajából. A táborok és rendezvények, előadássoroza tok, konferenciák, színdarabok, koncertek és hangversenyek, különböző foglalkozások egész évben kellő érdeklődőt vonzanak. A közösségben lakó 17 gyerek többsége a he lyi hagyományőrző és színi csoportba jár, a környékről érkezőkkel együtt. 12
Csupán pár napot töltöttünk ott, s éreztük a hely, a közösség spirituális vonásait is, de mélyebbenrészleteiben nem tájékozód hattunk erről az oldaláról az idő rövidsége miatt.
Egy jól működő alternatív életközösség bemutatása – a füsseni Lika Törzs
A
„Lika Törzset” 1971ben alapította meg egy körülbelül húsz főt számláló baráti társaság. Az alapítás gesztusát egy nagy, középkori, lebontásra ítélt ház közös felújítása jelentette. A nagy, hodályszerű épületből egy több szintes, közös konyhá valétkezővel, szeparált lakóhelyisé
gekkel, több közös fürdővel el látott, belül csupa faszerkezetes kö zös lakóotthont alakítottak ki a közös ség tagjai, mindenki abban segítve, amihez értett. A közösség immár harmincöt éve töretle nül fennáll, (bár az eredeti alapítók közül sokan visszatértek az egyéni karrierlehe tőségek világába) jelenleg több, mint 250 tagja van. Ebből közel százötvenen fiata lok; hatvan körüli a nemrégiben itt szüle tett kisgyerekek száma, akik közül nem kevesen már harmadik generációs „törzs tagok”. Jelenleg 12 füsseni épület áll a közösség tulajdonában; több magántulajdonban, de a közösséghez tartozó tagok tulajdonában; van egy erdei iskolájuk is, ami egyben a „gyerekház”; művelhető földjük a város ha tárában van, több boltjuk és üzlethelyisé gük van, ahol a közösség tagjai állnak al kalmazásban. A Lika Törzs – bár kapcsolati hálóikat fi gyelembe véve inkább mátrixszerű szerve
zetnek volna mondható – egyfajta speciá lis, organikus hierarchiába szervezi életét. A szintek saját döntés alapján szabadon átjárhatók. A szintek döntik el, ki milyen jogokkal és kötelezettségekkel rendelkezik, vane saját tulajdona, s más dolgokat: eg zisztenciális tagok, esküdt tagok, az úton lévők, az együtt élő tagok, szimpatizán sok. (A legfelső szintek a saját tulaj 13
donról való lemondással jár nak.) Gazdálkodás: Törekednek az önállóság ra és önfenntartásra, de ezt fokozatos fejlő déssel, és nem radikális elszakadással, a „normális” civilizációból való kivonulással akarják elérni. Erre jó példával szolgál a konyhájuk működése: több konyhát is fenntartanak a nagyobb házakban (össze sen hármat), ahol egyrészt a törzstag sza kácsok dolgoznak, másrészt önkéntes munkában végzik a tagok a konyhai mun kákat. A bevásárlást a törzstől kapott pénzből végzik, amely pénz a közös bevéte lekből származik. A napi kétszeri, bőséges, többfogásos, zömében biotermékekből álló, nagyon változatos és egészséges, vegetári ánus étel a felső szintek számára ingyenes, a lejjebb lévő szinteken nagyon kedvezmé nyes árú, hála a saját előállítású alapanya gok nagy arányának. Családszerkezet: Ideáljuk a régi, hagyo mányos, nagycsaládos szerkezet, ahol több generáció együtt, egymást segítve éli éle tét, együtt lakva. E nagycsaládok életében az anyák, nagyanyák játsszák a központi szerepet, ők képezik az összetartó erőt. Jellemző a stabil párkapcsolatban élés, de a házasság (jogi értelemben) nem, akik együtt élnek, közös gyereket vállalnak, azokat párként kezeli a közösség, a külvi lág előtti elismertetését a kapcsolatnak nem tartják fontosnak. A Törzsön belül létezik egy különleges há zasságforma, a hűségeskü, amely „élet fogytiglan” helyett jellemzően 68 évig tart, ami természetesen új esküvel meghosszab bítható. Akik komoly alapokra kívánják helyezni kapcsolatukat, azok az egész Törzs előtt ünnepélyesen hűségesküt tesz nek egymásnak, általában annyi időre, amíg a gyerekük iskolaköteles sorba lép. Ettől kezdve mindenki úgy tekint rájuk, mint házasokra, a „házasságtörést”, eskü szegést ugyanolyan szigorúan ítélik meg, mint mi. Ez különösen azért érde kes, mert amúgy jellemző rájuk a
nyitott kapcsolat elfogadása. Úgy tűnik, hogy ez az eskü a kis gyermekes család nyugalmának és biz tonságának megóvását szolgálja. Gyerekvárás: Egy új gyermek megfoga nása és születése nagy ünnep az egész Törzs életben. A közösségi épületeket az új jövevények bekeretezett fotói díszítik, ame lyeket a házi oltárok fölé helyeznek el. (Itt találhatóak, velük szomszédságban a meg halt tagok képei is.) A gyermekvárás té nyét a szülők az egyik közös összejövetelen be szokták jelenteni, amit a közösség nagy vigassággal megünnepel. Ekkor kapja a jö vőbeni gyermek a „pocaknevét”, így neve zik, amíg meg nem születik. A szülés ott hon zajlik, szakképzett bábák és dúlák, az anya barátai és nem ritkán a férj asszisz tálásával. A Lika Törzsről szóló eredeti cikk 56 olda las, sok érdekességet és vitára alkalmat adó tényt tartalmaz. Csak címszavakban: hitrendszer, közösségi programok, konflik tuskezelés, közösségi emlékezet, nevelés... A teljes anyag olvasható: http://www.fotipeter.hu/rekvenyi.html Búcsúzóul egy szép idézet: „A múltra való emlékezés olyan, mint vizet adni egy fa gyökereinek.” (Viola, tizenhat éve itt élő tag) Rekvényi Katalin
PROGRAMAJÁNLÓ Bolyavári Esték 2010. június
21. Nyári napforduló köszön tése a Cédrusnál (hétfő, indulás Moszkva térről, délután hat órakor) 22. Nyári napforduló köszöntése Tóth Eri ka kertjében (kedd, délután háromtól) BolyaFészek 1067 Budapest, Csengery utca 62/b., Fsz. 1. Távbeszélő: 3126877, Panni: 06202373320. Távlevél:
[email protected] és
[email protected]
Népi gyógyító továbbképző tábor Magfalván 2010. június 1420. Előadók: Somlósi Lajos: Nagyasszonyaink gyógyító tudása Molnár V. József: A játék gyógyító hatalma Szél Gitta: Szeretet terápia – családállítás Bernád Ilona: Születés – szülés – bábaság Paksi Zoltán: Kígyótartó csillagkép üzene te a magyaroknak Vukics Ferenc: Az élet mozgás – a mozgás élet Szűcs Károly: Újmedicinás rákgyógyítás Szántai Lajos: A gyógyító népmese Hintalan László: A gyógyító szertartások Géczy Gábor: Az ember és föld kapcsolat rendszere Vígvári János: Gyógyító beszélgetés Dr. Pál Zoltán: Népi gyógynövényhaszná lat A táborban számos gyakorlati képzés is lesz (energetika, népi játékok, csontková csolás, köpölyözés stb.). A gyakorlatokat tartja: Hintalan László, Vígvári János, Géczy Gábor, Kiss Gergely, Kolozsvári András. A tábor költsége: MNGY – 28.000 Ft; külső – 35.000 Ft (tartalmazza a szállás és étkezés költségeit is!)
4. Bertók Lóránd: Anyanyelvünk, tudományunk 11. Nádorfi Lajos: Sugallat 18. Pető Imre: Eleink műveltsége, szkíta kézművesség
Jelentkezési határidő: 2010. június 1ig, 5000 Ft előleg befizetésével, Németh Gyulánál (06309404520).
19. Tóth Józsi kertjében.... (Jelentkezés Isvánnál) 14
21. Kóspallagi Tábor
Balkontól a Földig
2010. június 26tól július 11ig
2010. július 1418.
A Tábor hagyományőrző: „nagycsaládos, közösség” tartalmú, kölcsönös segítségen és figyelmességen alapul. Kézműves lehetőségek: Szövés, fonás, rongyszőnyegkészítés, textilfestés, nemeze lés, virágszövés, gyöngyfűzés, gyöngyszö vés, korongozás, agyagszobrászat, kéziagyagozás, ékszerkészítés, kavicsfes tés, bőrművesség, fafaragás, bábkészítés, játékkészítés, papírhajtogatás, rajzolás, festés, szalvétaragasztás, gyertyamártoga tás, pedignádfonás, és számtalan saját öt let, amit Te hozol. Tervezzük továbbá: a gyermekekkel és szüleikkel együttes, rendszeres, délelőtti ügyesítő kézműves foglalkozást, kedves tárgyak, ajándékok készítésére. Javasolt témák: faragás, agyagozás, já tékkészítés az erdő ajándékaiból, kavics festés, kenyérsütés, bábkészítés, gyöngyfű zés stb., no meg a Te ötleted, megoldásaid. Közös alkalmak: Délelőtti gyermekfog lalkozás, mesetűz gyermekeknek/felnőttek nek, játékok, íjászverseny, vetélkedő, ki rándulás, hétpróba, éjszakai számháború, hajóverseny, színi előadás és bármi, ami ben Te tudsz mások segítségére lenni. A Tábor baráti szervezésű/fenntartású, ami azt jelenti, hogy csak szállás, étke zés, és anyagköltség van. Minden további tennivaló, költség (szerve zés, kézműves foglalkozás vezetése, naposi munka, bevásárlás, alkalmi sütésfőzés, táborcsinosítás stb.) nem fizetett szolgálta tás, hanem „egymásközti szolgálat”. „Cserében” bármelyik alkalmon részt ve hetsz, azon tanulhatsz, jelenléteddel gaz dagíthatod. Szeretnénk minden Barátunkat fogadni, ezt a lehetőségekhez képest teljesítjük is. Jelentkezni május végéig lehet. Minden további részlet (pl. részvételi díj, jelentkezési lap): Bolya István,
[email protected] 15
A FöldKelte és a GATE Zöld Klub egy négy napos kreatív alkotóműhelyt szervez július 14től 18ig, „Balkontól a Földig” címmel. A tábor célja megmutatni a magyar városi és vidéki fiatalok közös együttműködéseinek és útkereséseinek lehetőségeit. A világ problémáival már tele van minden csatorna, a csapból is válság folyik, a „mi értek”en már túl vagyunk, úgyhogy jöhet
a „hogyan, a hol és a kikkel” kérdése. A tá bor programjának középpontjában olyan természetes életterek, tevékenységek, fenntartható jövőképek kialakítása áll, mely az értékrendi válsággal küzdő városi és vidéki fiatalokat visszavezetheti egy egészséges környezeti és közösségi attitűd höz. A napok a következő rend szerint ala kulnak: délelőtt alkotóműhely; délután gyakorlati workshopok (pl. lovas szántás, komposztálás, permakultúra bevezető); este előadások, illetve filmek. Helyszín: az Akli major területe, Zirc mellett. Jelentkezni Fülöp Ádámnál, a
[email protected] drótpostacímre kül dött levéllel lehet.
KÖNYV, FILMEK ÉS HONLAP
Magyarok Szövetsége programok
Anton Graf: Passzívházak
2010. július 24. és augusztus 1315. I. Somogyi közösségek, és elöljáróik talál kozója, valamint kézművesek vására (régi es nevén Szala). Régmúltban a Szalán a megye egészét érintő sorskérdéseket vetet ték fel és vitatták meg. Ezt a hagyományt kívánjuk feléleszteni. 3 napos rendezvény – július 24. – melynek a harmadik napján, vasárnap lesz a somogyi közösségek talál kozója. Részletek: Filipnyi Gergelyné
[email protected], 06303805855
A könyv 24 kortárs épületet mutat be, csa ládi és sorházakat Németország, Ausztria és Svájc területén, amelyek alacsony üze meltetési költség mellett kimagasló kom fortot és élhető elrendezést nyújtanak. Minden projektet alaprajzzal és az ener giafelhasználás részletes bemutatásával dokumentáltunk, értékes tervezési segéd letet és inspirációt nyújtva ezzel az építé szek, tervezők, kivitelezők és építtetők szá mára. A szerző nürnbergi építész, ebben a témában több szakkönyv szerzője. Kapható az ismertebb könyváruházakban 4000 4500 Ft körüli áron.
Vigyázat, ehető!
Magyarok Országos Gyűlése (MOGY) és vására Bösztörpusztán 2010. augusztus 1315. között. Részletek:
Hetesi Zsolt ajánlásával A Vigyázat, ehető! c. francia dokumentum film az iparszerű élelemtermelés és a hely ben, biomódszerekkel termelt élelmiszer közötti markáns különbségre mutat rá. A helyszín egy kis falu, ahol az elöljárók el döntötték: a gyerekeik érnek annyit, hogy helyben termelt élelemmel lássák el őket.
http://magyarokszovetsege.hu/
Autonóm Ház 2010. szeptember 812. Akit érdekel bővebben az Autonóm Ház, annak ajánlom a www.autonomhaz.eu honlapot és a Facebookon az Autonóm ház oldalt, ahol friss infók vannak. Az Auto nóm Ház kiállítás a Construma Építőipari Szakkiállításon is kint volt, ahol előadások voltak hallhatók a témáról, az autonóm áramellátásról, a komposztáló toalettről, a LEDvilágításról, a szalma+vályogépítésről stb. Legközelebb a BNVn leszünk kint, 2010. szeptember 812. között. Ertsey Attila
16
A film magyarországi bemutatója április 22én volt, a Föld napján.
Mire képes a „Közösség ereje”? A Szovjetunió összeomlása során, amikor sok európai kis ország fellélegezhetett, Ku bának komoly problémával kellett szembe néznie. Miután elzárták az olajcsapot, a kőolaj import kevesebb mint az addigi felé re esett vissza, az élelmiszer behozatal pe dig 80%kal csökkent. Ezekben a nehéz időkben az embereknek nem volt más vá lasztása, mint összefogni egymással, és kö zösen fölépíteni egy kevésbé „olajfüggő” vi lágot. A „Közösség ereje” című filmben ku
baiak mesélik el nekünk, ho gyan lehetett egy erősen gépesített, ipari mezőgazdaságból egy fenntartha tóbb, lokális elemekből felépülő, emberkö zelibb növénytermesztést létrehozni. Bete kinthetünk kicsit a kubai kultúrába is, ami talán segített az embereknek átvészel ni ezt az átállást. A film legnagyobb eré nye, hogy Kuba példáján megmutatja, eb ben rohamosan átalakuló világban nem csak veszélyek vannak, de lehetőségek is. Csak időben fel kell készülnünk a szüksé ges társadalmi átalakulásokra.
Gyarapodjanak kertjeink! Ugye mindannyian szeretnénk, ha a tájon járva kevesebb nagyüzemi táblát, parlagon hagyott földet, és több szépen művelt ker tet látnánk? A több kert természetesen több egészséges étellel megterített asztalt is jelent. A rést, ami a kertészkedni vágyók és a földtulajdonosok között tátong, Angliában egy közösségi oldallal próbálták áthidalni, amelynek a neve Landshare (www. landshare.net). A koncepció, amely talán minekünk is például szolgálhatna, csupán annyi, hogy egy felhasználói felületre kell engedni azokat akik konyhakerti növénye ket szeretnének termeszteni, de nincs hol, azokat, akik rendelkeznek földterülettel, de különféle okokból nem képesek vele ér demben foglalkozni, és azokat, akik vala miben segíteni tudnak bármelyik félnek (szaktudás, szerszámok, önkéntes munka). Az oldal rohamos gyorsasággal népesült be, tavaly áprilisban indult, és most tart 48.000 felhasználónál. Ez praktikusan azt jelenti, hogy az országban bárhol lehet ta lálni megművelésre váró földet, illetve ker tészkedni vágyó, gondos embert. Mivel ez a rendszer csak az Egyesült Királyság terü letén működik, más országból nem érde mes regisztrálni, inkább létre kell hozni egy saját honlapot. Például itt, Magyaror szágon. Zimmermann Dani 17
HIRDETÉS, FELHÍVÁS Társakat keresek ökogazdaság alapításához Új helyre költözöm, mely 2 házból, 8 hek tár művelhető síkságból áll, de további 8 hektár művelhető külterület vásárolható még hozzá, Zalaegerszegtől 25 kmre. Az ingatlan lakott területtől távol esik. 45 hozzám hasonlóan gondolkodót keresek, hogy egy ökogazdaságot indítsunk régi ál latfajtákkal, és hagyományos zöldségeket, gyümölcsöket termesszünk. Alternatív energiahasznosítási és házépítési módsze rek is érdekelnek. Ilyen irányú kapcsolata im egyelőre sajnos csak Ausztriában és Né metországban vannak, most keresek Ma gyarországon is. Magamról: Lucie Plihal W. vagyok, 49 éves, a Cseh Köztársaságban születtem, Münchenben nőttem fel. Grafikusdesigner szakmát tanultam. Sok minden érdekel: a művészet minden formája, klasszikus zene, irodalom, kézművesség, földművelés, utazás stb. Nem dohányzom, húst eszek, szeretem a bort. Nem érdekel a vallás, de nem is zavar. Németül, csehül, angolul és egy keveset magyarul is beszélek. Exfér jem révén kerültem Magyarországra, 9 éve élek itt. Egyedül vezetek egy kis gazdasá got, 50 kecskével, ötféle juhval, 1 szamár ral stb. Van egy gyógynövénykertem, ami nek a terméséből Ausztriába adok el. Ha ismertek olyanokat, akiket mindez ér dekelhet, nem elméleti emberek, nem fél nek a fizikai munkától és felelősen akar nak élni, szeretettel a természet és az álla tok iránt, nagyon hálás lennék, ha megad nátok nekik a telefonszámom. Mesterem bereket is természetesen nagy örömmel fo gadok. Előre is nagyon köszönöm és minden jót nektek: Lucie Plihal W., tel.: 06303414393
Segítséget keresünk a Csütörtöki Iskola előadásainak legépeléséhez Többen érdeklődtek, hogy az elhangzott előadásokat, hogyan lehetne közzétenni vagy írott formában rögzíteni. Mivel az elő adásokról magnófelvétel készült, ezért ön ként jelentkezőket keresünk, akik szívesen vállalják, hogy a Csütörtöki Iskolán el hangzott előadások hangfelvételét a nyári szünetben legépelik. A felvételek digitális (MP3) formátumban vannak és a jelentke zőknek emailben a rendelkezésükre tud juk bocsátani. A Csütörtöki Iskola nevében, mindenki se gítségét előre is köszönöm:
tésére Európában és állítsa nak fel független, etikai, tudomá nyos bizottságot, hogy a GMtermények hatásait kivizsgálják és a rájuk vonatkozó szabályokat megállapítsák.” A petíció itt írható alá: http://www.greenpeace.org/international /campaigns/geneticengineering /takeaction/EUPetition A Magyarország által kezdeményezett per ről itt olvashat: http://greenpeace.hu/hirek_kul/p1 /rkezdo/i232
AZ ÉGIG ÉRŐ FA Géczy Gábor (MAG közösség) írása 1. rész
Krizsán András építész kurátor
1 millió aláírást a GMOmentes jövőért! Az Európai Bizottság 12 év szünet után nemrégiben új génmódosított (GM) növé nyek termesztését engedélyezte az EU ban, ezzel az agribiznisz és vegyipar nyere ségérdekeit a biztonság és közérdekek elé sorolta. Az európaiak túlnyomó többsége közben a GMnövények ellen van. Magyar ország beperelte a BASFféle génmanipu lált burgonya engedélyezése miatt az Euró pai Bizottságot. Egy új kezdeményezés révén 1 millió EU állampolgár hivatalos kérést fogalmazhat meg az Európai Bizottság felé. A Green peace kezdeményezése 1 millió aláírást kí ván összegyűjteni a GMO mentes jövőért, moratóriumot sürget a GMélelmiszerekre Európában. Az aláírásoddal a következő levél szövegét támogathatod: „José Manuel Barroso úrnak, az Európai Bizottság elnökének: Felhívjuk Önöket, hogy hirdessenek mo ratóriumot a GMtermények beveze 18
A teremtés alaptörvénye, hogy minden te remtmény vissza akar térni a forrásához, teremtőjéhez. Ez tartja össze a Világegye temet (gravitáció), ezért tér vissza hozzánk minden gondolatunk és cselekedetünk (karma), ezért keresi mindenki ösztönösen az Istent… Teljesség Az esőcseppek a tengerből emelkednek fel, és útjuk végén oda térnek vissza. A földre hulló esőcseppnek önmagában nincs esélye arra, hogy a sok ezer kilométeres utat megtegye, ezért összefolyik a többi cseppel. Az esőcseppek erekké szerveződnek, az erek patakokká duzzadnak, a patakok fo lyóvá terebélyesednek, így együtt végül el érik a tengert. Minden, ami élő, ezt az önszerveződési for mát, a fa mintázatot használja. Így mű ködnek az ereink, a tüdőnk, a fák, a folyók, minden, ami él. Az egymásba ágyazódó alakzatok minden szinten önhasonlók, fel építésüket, működésüket ugyanaz a minta irányítja. A szerves közösségek is e minta alapján fognak össze önszerveződő, önvezérelt kö zösségek hierarchikus rendszerévé.
A közös cél (vissza a Forráshoz), és a közös ritmus (a kö zösséget éltető rítusok) szervezi össze és tartja egyben őket. Addig él egy közös ség, amíg közös az ég, amíg a célok és rítu sok ugyanazt jelentik a közösség minden tagja számára. Kiesés Önökben is felmerül a kérdés: miért estek mára szét az évezredekig jól működő kö zösségek? Hová lettek a vármegyék, a járá sok, a faluközösségek, a családok? A szét esésnek látszólag külső okai vannak: egy szűk csoport a közösségek minden szintjé ről magához vonta az irányítást. Az égig érő fa különböző szintjeiről az egyéntől, a családoktól (falvaktól, járásoktól, megyék től, országoktól) ellopott önrendelkezési jogból hatalmas, átláthatatlan, kusza pira mis épült: a globális világhatalom. A konfliktus, amit régen egy atyai pofon helyi szinten megoldott, az most Brüssze lig fut egy lélektelen gépezetben. Eltüntet ték a járásokat, a helyi önkormányzatokat segélykifizető fiókokká aljasították, a „vá lasztópolgár” lassan már csak a kocsija szí nét választhatja meg szabadon. A globali záció mérge rövidesen szétmarja az utolsó védvonalat, az országhatárokat, és létrejön a totális terror: a fogyasztói társadalom. A folyamat gyanúsan emlékeztet a beteg ségre. A közösség sérülése nyomon követ hető az őt éltető táj sérülésein. A rákos gócként működő városok vas és beton csáp jai, a vasútvonalak és az autópályák egyre mélyebbre hatolnak a még egészséges táj ba. Mindent elszívnak, ami élő, ami táplál, legyen az élelmiszer, energia, ember, és csak a mérget juttatják vissza. A szemetet, a manipulált élelmiszert, a Heti Hetest… Minden belül van, a betegséget sem külső okok hívják létre. Az egészség belül bom lik meg, a szellem és a lélek görcsei miatt elvékonyodó életerő következtében. A régi közösségek szétesését sem szabad külső okokra fogni. A valódi ok az volt, hogy kö zösségeinkbe beférkőzött a hazug 19
ság és a közöny. Valahogy úgy történt, mint a „Csá szár új ruhája” mesében, ahol az ide genből jött hazug takácsok ellopták az ösz szes aranyfonalat. És mi asszisztáltunk hozzá! Mindenki dicsérte a császár új ru háját, magasztalta a mindenkori EU szak értők nem létező munkáját… Ki érdekből hazudott, ki közönyből hallgatott, de min denki részese volt a Nagy Csalásnak. Hazatalálás Csak az ártatlan gyermek, aki még képte len hazudni, merte kimondani: meztelen a császár! Csak a szabad akarattal rendelke ző emberek képesek újraépíteni világun kat, akiknek az agyát még nem mosta szét a kötelező „életfogytig tartó oktatás”. Akik nek a fekete még fekete, a fehér fehér, akik még józan paraszti ésszel gondolkodnak, nemüket a Teremtőtől kapják, nem maguk választják… Csak a szabad és nemes em berekre lehet számítani akik NEMet mer nek mondani a hazugságra, a közönyre, a mai beteg világra! Az esőcseppeket egyetlen közös cél mozgat ja: vissza akarnak térni a forráshoz, a töb bi körülményt az esőcsepp szabad akarat tal maga dönti el. A jövő közösségeiben is újra fel kell lobbanjon az őszinte, közös vágy: vissza a Forráshoz. Fontos, hogy a közösségek minél teljesebb önállóságra és önellátásra törekedjenek, hogy a gondvise lés rendje helyett ne mesterségesen kiala kított politikai, gazdasági, és társadalmi kényszerek befolyásolják létüket és műkö désüket! Melyek a legfontosabb erkölcsi elvek, me lyek a jövő közösségeit működtetik? A kör közepe a Jóistené A tételes vallások, az ezoterikus tanok, a politika a mestereket, vezetőket állítja köz pontba, akik azonnal körbeveszik magukat bólogató hívekkel. Ha a közösség közép pontjában a mester áll, nem jut hely az Is tennek. Az új kor közösségeinek maguk nak kell az Istent megidézniük, nincs közvetítő. Ha nincs közvetítő,
nem torzulhat a mindig és min denkire sugárzó forrás jele. A pap, a táltos, a mester, a közösség vezetője – ha jól végzi dolgát – csak segítő, aki a ki esetteket vezeti vissza a kozmikus rendbe, az Egészségbe. Példáját, tanítását hiteles életével kell szentesítenie.
szabad a közösséget bezárni, belterjessé tenni, mert elkorcsosul (ld. állat és növénytenyésztés). Állandó kölcsönhatást kell fenntartani a külvilág gal, ez biztosítja a folyamatos tapasztalást, a változást, amely maga az élet.
Mindenki a másikért él
Ma kizsigereljük a természetet, agyonmér gezzük Földanyánkat megfoghatatlan „gazdasági okok”ra hi vatkozva. Az ártéri gaz dálkodás során a halakat a fokokon lehalászva több hal maradt a folyóban, mintha nem halásztak volna. A hagyományos tájhasználat lényege, hogy az ember úgy avat kozik a Teremtésbe, hogy általa gazdagodik a táj, nő az élet sokszínűsége. Az ember csak azt a több letet veheti el a termé szettől, ami az ő munkája által keletkezett. Ezért káros a fogyasztói társa dalom!
Ma mindenki a másikból él, annak rovásá ra gazdagszik, ezt nevez zük „fejlődésnek”. Ezt a torz versenyszellemet már gyermekeinkbe bele kódoljuk. A természetben nincs verseny, együttmű ködő rendszerek vannak. A rókák és a nyulak együtt állítják be az egyensúlyt, ha bármelyik „győz”, a másik is elpusz tul. A szkíta kultúrákban a legfontosabb minta a HunorMagyar, az egy mást segítő, támogató, egymás hátát védő test vérpár. Egy ilyen alapon működő közösség vagy nemzet legyőzhetetlen! A közösség nem börtön: közöség Egy közösséget a közös céloknak és a közös ritmusnak kell egyben tartania. Ha a kö zösség mesterségesen bezárkózik, elpusz tul. A termodinamika főtétele: a zárt rend szer entrópiája növekszik, azaz a zárt rendszerek a káosz felé törekednek. Nem
Erkölcs alapú földhasználat
Az élet él, és élni akar… Világegyetemünk él. Itt minden az életből fakad, mindent az élet működtet, és min dennek az élet a célja. Ami nem ebből fa kad, amit nem ez működtet, aminek nem ez a célja, az életképtelen, legyen az egyén, legyen az közösség, legyen az tudomány, művészet vagy vallás!
Szerkesztőség: Élőfalu Hálózat – 7478 Bárdudvarnok, Visnyeszéplak 48. T: 82/721 877, fényposta:
[email protected] Szerkesztették: Zaja Péter – namzi, Kajner Péter (
[email protected]), Petró Tamás (
[email protected]), Mohácsi Ferenc, Zimmermann Dániel (
[email protected]) Tördelés: Kiss Kornél Közreműködött: Bariska Gábor, Barsi Attila, Bolya István, Czumpf Attila, Ertsey Attila, Filipnyi Gergelyné, Fridrich Ágnes, Fülöp Ádám, Géczy Gábor, Juhász Attila, Krizsán András, Lakatos Géza, Nagy Eszter, Narancsik Imre, Pőcze Vilmos Lektorálta: Kajner Péter Készült a Visnyeszéplaki Faluvédő és Közművelődési Egyesület, 20 a Jövő Nemzedékek Országgyűlési Biztosa és a HUMUSZ támogatásával.