28/04/2015
19de maritiem symposium “Impact van de Europese Unie op de Europese haven – en maritieme sector”
Zeevervoer binnen Europa: intern of internationaal? Gent, 29 april 2015 Hilde Bruggeman NAVES / ECASBA
Introductie
1
28/04/2015
Introductie FONASBA: The international shipbrokers and ship agents association, opgericht in 1969 met als doel : “To promote and protect the professions of shipbrokers and ship agents worldwide”
ECASBA: The European committee of FONASBA, opgericht in 1993 met als doel : “To represent the views of the European Community shipbroking and ship agency professions to the EU institutions”
NAVES: De Nationale Federatie der Verenigingen van Scheepsagenten en makelaars van België VZW Opgericht in 1969 door de 5 verenigingen op havenniveau: Antwerpen, Brussel, Gent, Oostende/Nieuwpoort, Zeebrugge
Overzicht
1. De scheepsagent 2. De Europese interne markt 3. Short Sea in Europa 4. Europa – beleid short sea promotie en uitbouw netwerken interne markt
5. Besluit
2
28/04/2015
De scheepsagent
vertegenwoordiger in haven van één of meerdere rederijen in naam en voor rekening van de opdrachtgever of “principaal” “als agenten van“ ;”as agents for”-”as agents for & on behalf of”
centraal contactpunt voor rederij, schip, autoriteiten, … takenpakket operationeel, administratief en commercieel doet alle aangiftes
onderscheid met andere tussenpersonen/beroepen in haven
De Europese interne markt – definitie/gevolgen Definitie - Artikel 26.2 VEU-verdrag De interne markt omvat een ruimte zonder binnengrenzen waarin het vrije verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal is gewaarborgd volgens de bepalingen van de Verdragen. = Eenheidsmarkt, gemeenschappelijke markt, Europese BINNENmarkt Vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal Douane-unie Gemeenschappelijk beleid o.a. op landbouw- & handelsgebied Havens situeren zich aan buitengrenzen!!!
3
28/04/2015
De Europese interne markt – evolutie Interne markt verder uitgebreid en uitgediept 1968: afschaffing douanegrenzen + gemeenschappelijk douanetarief tussen B-NL-LUX-FR-D-IT 1993 (Single European Act): afschaffing fysieke, technische en taksgerelateerde grenzen tussen lidstaten 1973-2012: toetredingsverdragen 1990: Schengen controle buitengrenzen Europa van 6 naar 28 waarvan 23 “maritieme” lidstaten groeiend belang van short sea shipping
4
28/04/2015
Short Sea in Europa – definitie/kenmerken Definitie the movement of cargo and passengers by sea between ports situated in geographical Europe or between those ports and ports situated in non-European countries having a coastline on the enclosed seas bordering Europe Kenmerken intra-Europees maar ook daarbuiten liner carriers (feedering from hubs), trampers (“taxi’s van de zee”), deep see carriers (feedering from hubs met eigen schepen = 20% van pure intra-Europese SSS) allerlei cargo, voornamelijk bulk, steeds meer containers schepen van klein naar groot
5
28/04/2015
Short Sea in Europa definitie/kenmerken (2) Wist je dat? 100.000 km of 2/3de van de Europese buitengrenzen kust is? dat zich daar ca. 1200 “port terminals” bevinden? geen enkel punt in de EU verder dan 650 km van zee verwijderd ligt? van Gijon naar Gothenburg over zee 736 kilometer korter is dan over land?
Short Sea in Europa – definitie/kenmerken (3) Milieuvriendelijk Low sulphur reglementering CO2 uitstoot per vrachtton/km Schip 3-10 gram Trein 20-150 gram Truck 60-100 gram Vliegtuig 400-500 gram
Nadelen? traag, weinig flexibel, frequentie (tramping), protectionistisch…. Slechte reputatie….
6
28/04/2015
Short sea in Europa belang Intra-Europees 37,4% short sea tegenover 44,7% weg, 10,9% spoor, 4% binnenvaart, 3,1% pijplijn Vanuit België 55,7% short sea tegenover 44,3% deep sea, Haven Gent lichte stijging in 2014: plus 1% 67,5% of meer dan 2/3de van alle zeevervoer ex Gent… 10de belangrijkste Europese short sea haven droge bulk
Europa – beleid Short Sea visie vroeger
initiëel (verdrag van Rome /common transport policy) geen visie omtrent intra-Europees zeevervoer en short sea algemeen pas rond 1995 trekt short sea de aandacht van Europa aanvankelijk werkt men rond promotie en uitbouw netwerken 2003 Programma voor de bevordering van SSS 2010 White paper on Transport – program for the promotion of shorts sea
7
28/04/2015
Europa – beleid Short Sea visie vandaag "Europe is faced with major challenges in terms of rising congestion and pollution. We need short sea shipping to fulfil its potential and provide a low cost, environmentally-friendly transport solution, taking more goods off lorries and off our congested roads. We are proposing innovative tools to cut red tape and help make the shipping sector a more attractive alternative for customers looking to move goods around the EU.” Siim Kalas European Commissioner for Transport 2010-2014
Europa – beleid Short Sea Promotie & netwerken: projecten ESN - Europees Short Sea Netwerk promotiebureaus, expertise, uitwisseling informatie www.shortsea.be Marco Polo I en II financieringsprogramma modal shift projecten Motorways of the Seas = onderdeel van TEN-T Trans European Transport Network & CEF – Connecting Europe Facility programma ontbrekende infrastructuur tussen lidstaten (corridors ) subsidiëert projecten (budget 2014-2020 = 26 miljard euro)
8
28/04/2015
Europa – beleid Short Sea Promotie & netwerken: MoS MoS “Motorways of the Sea deel TENT-T new intermodal maritime based logistics chains 4 “corridors” (belangrijke short sea scheepsroutes): Western Europe MoS Sea of South-East Europe MoS Baltic Sea MoS Sea of South-west Europe
Europa- beleid Short Sea Promotie & netwerken: MoS Gent-Gothenburg jan 2013- dec 2015 totale kost ca. 19 miljoen euro met 20% EU subsidie DFDS-group / terminal Gothenburg 6 afvaarten/week scrubbers 3 schepen intermodal terminal equipment traffic management systeem
9
28/04/2015
Europa- beleid Short Sea Promotie & netwerken - Resultaat?
European TIME/REP_ Union (28 MAR countries)
European Union (27 countries)
European Union (25 countries)
European Union (15 countries)
Belgium
2005
2,901,741
2,882,120
2,811,765
2,708,258
203,881
2006
2,989,144
2,972,927
2,901,930
2,795,478
215,966
2007
3,076,280
3,055,566
2,985,578
2,881,339
232,768
2008
3,105,201
3,084,401
3,012,037
2,905,366
240,681
2009
2,730,655
2,713,616
2,661,214
2,557,212
201,658
2010
2,876,437
2,859,348
2,806,765
2,685,726
226,333
2011
2,997,159
2,982,913
2,927,189
2,796,733
230,941
2012
2,992,036
2,979,678
2,922,347
2,791,516
222,436
2013
3,005,125
2,992,386
2,929,600
2,801,454
226,624
Europa – beleid Short Sea Promotie & netwerken - resultaat? (2) Stijging aantal vrachttonnen short sea per jaar, doch geen “explosieve stijging” wegvervoer stijgt verhoudingsgewijs meer (Investeringskost versus resultaat?) Want tussen droom….. En werkelijkheid….. staan wetten in de weg, en praktische bezwaren.….
10
28/04/2015
Want tussen droom…..
En werkelijkheid….. staan wetten in de weg, en praktische bezwaren….
11
28/04/2015
Europa – beleid Short Sea interne markt Europa weet nu waar het schoentje wringt: Since 1992, the Single Market has brought tremendous benefits and created new opportunities. But free movement of goods, services, capital and people does not always happen smoothly. There is no truly integrated European market in some fields. Pieces of legislation are missing. And administrative obstacles and lacking enforcement leave the full potential of the Single Market unexploited.
Europa – beleid short sea interne markt (2) Pas de laatste jaren werkt men rond gelijkschakeling van short sea binnen de interne markt qua procedures en formaliteiten t.o.v. andere modi 2009 European Maritime Transport Space without barriers 2012 Single Market Act II key action 2 Establishing a true Single Market for maritime transport by no longer subjecting EU goods transported between EU seaports to administrative and customs formalities that apply to goods arriving from overseas ports. 2013 Blue Belt Communication
12
28/04/2015
Europa – beleid Short Sea interne markt (3) “….. staan wetten in de weg…” (1) Schepen die tussen havens op Europees grondgebied reizen, worden beschouwd als dit verlaten te hebben wanneer zij de territoriale wateren bereiken (2) Communautaire goederen aan boord van schepen die tussen havens op Europees grondgebied reizen buiten territoriale wateren, verliezen hun communautaire status Gevolg: Veelvuldige & tijdrovende formaliteiten in haven (1) administratief (2) douane
Europa – beleid Short Sea Interne Markt: projecten
Met betrekking tot formaliteiten – administratief “Maritime Single Window” Met betrekking tot formaliteiten – douane “Blue Belt”
13
28/04/2015
Europa – beleid Short Sea Interne markt: Maritime Single Window
Huidige situatie: Geen gelijkschakeling formaliteiten in de lidstaten, zelfs niet binnen 1 lidstaat Betrokken overheden hebben eigen manier van werken, eigen versies van standaardformulieren en eigen systemen Verschillende manieren van indienen: papier, fax, e-mail (met pdf), elektronisch…. Steeds opnieuw ingeven van dezelfde basisinformatie Dezelfde gang van zaken bij vertrek als bij aankomst schip
14
28/04/2015
Europa – beleid short Sea Interne markt – MSW (2) Maritime Single Window – richtlijn 2010/65 betreffende meldingsformaliteiten voor schepen die aankomen in en/of vertrekken uit havens van de lidstaten = Verplichting voor alle lidstaten, individueel te implementeren = In werking 1/6/2015??? Principes: • elektronisch • uniek loket • slechts 1 maal
Europa – beleid short Sea Interne markt – MSW (3) Implementatie België rond bestaande systemen o.a. “Central Broker System” Input via haveninformatiesystemen ENIGMA, APICS, ZEDIS • Ondersteuning elektronische berichten (zodra geïmplementeerd) • Verregaande gelijkschakeling • Nieuwe schermen (ISPS, bemannings-/passagierslijsten, MDH) • Terugkoppeling bevoegde autoriteiten “Only once” principe: ∗ Eénmalige opgave gegevens (vb. scheeps- en verblijfsinformatie) • Overname gegevens vanuit vorige aanloop (vb. ISPS-gegevens) • Hergebruik uit andere meldingen (vb. vorige aanloophavens)
15
28/04/2015
Europa – beleid short Sea Interne markt – MSW (4) Evaluatie geen harmonisatie van nationale voorschriften lokale varianten van FAL-formulieren, taalgebruik,…niet aangepakt niet overal implementatie op nationaal niveau doch enkel op niveau van haven(s) informatie gedeeld op nationaal niveau of (later?) ook met andere lidstaten (MSW2MSW)? geen functionele & technische standaarden voor interface operatoren wat is verhouding MSW met National Single Window DG TAXUD? meer werk dan manuele aangifte? bezorgdheid confidentialiteit van commerciële en persoonlijke gegevens sommige autoriteiten werken tot op vandaag nog ambachtelijk
Europa – beleid short Sea Interne markt – Blue Belt "The Blue Belt will bring the single market to the seas. The proposed measures will greatly benefit shipping as they will reduce costs, simplify administration, facilitate trade and create a level playing field between all types of transport. At the same time this will simplify customs' work so they can better target security risks and focus on protecting our citizens and businesses.“ Algirdas Semeta, European commissioner for taxation and customs union 2010-2014
16
28/04/2015
Europa – beleid short Sea Interne markt – Blue Belt (2) Huidige situatie van haven in lidstaat A naar haven in lidstaat B bij aankomst in haven lidstaat B: - dienen goederen geïdentificeerd als uniegoederen of “echte” niet-uniegoederen (douanestatus) Tenzij regular shipping lines vergunning voor vereenvoudigde manifest procedure (art. 447/448 CTDW - Verordening 177/2010) Echter geen oplossing voor “infected vessels” ( door aanloop niet-unie haven) met gemengde vracht (uniegoederen en nietuniegoederen), zelfs niet voor “FROB” (freight remaining on board)
Exit
Re-enter EU
Non EU
Calling intermediate third country
EU EU
Intra EU Entry EU
17
28/04/2015
Europa – beleid short Sea Interne markt – Blue Belt (3) Principes Blue Belt (1) vereenvoudiging van de vergunning RSL - termijn vergunning 15 dagen i.p.v. 45 (done) - pro-actief vergunning voor toekomstige havens (done) Opm. : RSL blijft behouden onder UCC (2) Oplossing voor “infected vessels” met gemengde vracht (+ op regelmatige basis via niet-uniehavens) = “e-manifest” met douanestatus als onderdeel van gebruikelijke douanemanifest uniegoederen kunnen bij aankomst worden vrijgegeven
Europa – beleid short Sea Interne markt – Blue Belt (4) Voorafgaandelijk proefproject EMSA European Maritime Safety Agency met behulp van SafeSeaNet (Monitoring en informatiesysteem voor de zeescheepvaart) 251 schepen mogelijk douane tijdig /accuraat informatie over scheepsbewegingen te geven eveneens legal gap analysis om probleem “infected vessels” op te lossen is wijziging communautaire wetgeving nodig
18
28/04/2015
Europa – beleid short Sea Interne markt – Blue Belt (5) “E-manifest” voor “infected vessels” = Problematisch , verworpen door verschillende lidstaten… safety & security risk assessment bij aankomst betrokkenheid douane-autoriteiten in niet-EU landen geen rekening met exportprocedures Stand van zaken vandaag combinatie “Proof of Union System (PoUS)” (identificatie goederen & indicator douanestatus) en “customs goods manifest” (bewijs douanestatus) PoUS op verschillende manieren mogelijk (T2L, nieuw concept “Authorised issuor”) Meer tijd nodig om uit te werken, los van UCC
Europa – beleid short Sea Interne markt – Blue Belt (6) Evaluatie Aanpassingen aan RSL zijn goede zaak Douane bij SSS blijft complexer dan bij andere vervoersmodi Evolutie naar afzonderlijk “customs goods manifest” i.p.v. geïntegreerd e-manifest verzwaart procedure Afstemming met gegevens vereist in FAL2, manifest (temporary storage declaration)? PoUS bestaat uit “common respository” op EU-level, hoe consulteerbaar door douane lidstaten? Alternatief bewijs communautaire status i.g.v. controle mogelijk?
19
28/04/2015
en praktische bezwaren…. Havens: efficiëntie, capaciteit en productiviteit, investeringen infrastructuur en IT-technologieën, organisatie havenarbeid en andere havendiensten (loodsen, slepers, sluizen,…), kostprijs havenaanloop (cfr. PEC-pilot exemption certificates),…. Link haven / hinterland, integratie in de intermodal chain Reders: Investeringen (schepen, IT-technologieën, security & safety, milieuvereisten cfr. aanpassingen schepen) vrachtprijs Aard en kenmerken transportmodus…
Wat is er nog?
Gecoördineerde inspecties door verschillende autoriteiten in haven Guidelines documentaire controles fytosanitaire/veterinaire producten Gebruik van het Engels als 2de officiële administratieve taal Toekennen van PEC’s - Pilot exemption certificates Verdere uitwerking van e-maritime, e-freight Vereenvoudiging regels bij intermodal carriage of dangerous goods Uitzondering op Ballast Water Management Convention
20
28/04/2015
Besluit Moeizaam proces van internationale naar interne markt Aanpak van Europa is goed maar alles kan beter? Europa blaast soms warm en koud tegelijk Onvoldoende coördinatie / overleg tussen bevoegdheidsgebieden Europa Te weinig impact assessment vooraf, resultaten missen hun doel Veelbelovende initiatieven afgezwakt bij concrete uitwerking Weinig aandacht voor harmonisatie binnen lidstaten (afdwingen) Te weinig “eigenaars” van dossiers bij de Commissie, teveel slimmeriken, te weinig praktijkmensen?
Besluit (2) Change of mindset bij lidstaten is nodig Ongefundeerd wantrouwen van douane in sommige lidstaten t.o.v. betrouwbare partijen Onredelijk vasthouden van douane in sommige lidstaten aan eigen procedures en zelfs wetgevingen
“DGMOVE wikt, DGTAXUD beschikt”? Maar ook andere overheden zijn soms in hetzelfde bedje ziek…
Er is ruimte voor verbetering maar volledige gelijkschakeling met andere transportmodi is utopisch?
21
28/04/2015
Vragen?
[email protected]
22
