uw leef- en eetwij(s)zer
24 1989-2013
®
Moeiheid is een welvaartziekte
Bewust op je gewicht
Voorjaarsmoeheid en ontgiften
Accumulatie van toxische stoffen
Is hondenvoedsel eetbaar?
Belgisch voedingsmagazine Orthofyto Media
Afgiftekantoor Lochristi | V.U.: Orthofyto Media | Nieuwdorp 57 | 9190 Stekene België e 10,50 | Nederland e 10,50 | jaargang 10 | maart/april 2013 | tweemaandelijks | P602654
68
Vitaliteit en Kracht
NitroGreens
®
100% biologisch mengsel van sappen, extracten en concentraten -
-
Grassappen van gerst, tarwe, haver, kamut en alfalfa, kiemen van biologische bloemkool, broccoli en boerenkool, acerola kers, pepermuntblad, biologische sappen van wortelen en rode biet, steviablad extract. Hoge ORAC-waarde*: 3250 per maatlepel
energeticanatura.com
121303
* ORAC-waarde: Oxygen Radical Absorbance Capacity
Dit is een
product
®
Inhoud Leef Nu LeefNu
LeefNu geeft belangrijke adviezen en info om onnodige medische kosten uit te sparen. Nog meer info kan je vinden op de open en gesloten website van FIOW: www.fache-instituut.be en in al de cursussen van het Instituut.
uw leef- en eetwij(s)zer
LEEFNU N°68 – JAARGANG 10 – maart-april 2013 24 1989-2013
®
n REDACTIONEEL
n EETWIJS(Z)ER, epigenetisch logboek
• Moeheid is een welvaartziekte Tot wat stress kan leiden................................. 4
• Voorjaarsmoeheid en ontgiften.................... 14
n VOEDINGSDOSSIER
Moeiheid is een welvaartziekte
bewust op je gewicht
accuMulatie van toxische stoffen
is hondenvoedsel eetbaar?
Belgisch voedingsmagazine Orthofyto Media
n DIERENRUBRIEK • Zou je het voedsel van een hond duren opeten? Deel 1...............................................................34
n ORTHOTARISCHE gastronomie
voorjaarsMoeheid en ontgiften
Afgiftekantoor Lochristi | V.U.: Orthofyto Media | Nieuwdorp 57 | 9190 Stekene België e 10,50 | Nederland e 10,50 | jAArgANg 10 | MAArt/ApriL 2013 | tweeMAANdeLijkS | p602654
• Bewust op je Gewicht Afslanken is meer dan letten op voeding en bewegen .......................................................... 7
• Tips voor een gezond zuur-base-evenwicht...................................... 16
68
LeefNu, een neutraal vakblad LeefNu blijft – naast Orthofyto – het enige orthomoleculaire vakblad op de Beneluxmarkt dat zich niet bindt aan een productlijn om voldoende inkomsten te genereren. Wij hebben geopteerd voor een orthoceutische firmaraad die los van de redactie en de artikels in het blad functioneert.
• Neem tijd om te ontgiften!........................... 11
n ORTHOTRENDS
n Medisch dossier
• Moedermelk bevat meer dan 700 bacteriën..................................................36
• Reinigen, de weg naar gezondheid............. 19
• Voeding heeft toch invloed op acne...........36
• Respecteer je natuurlijke ritme en ga stralend door de menopauze .....................................23
• Gevaarlijke sportdranken..............................37
• Adviezen menopauze....................................25
n uit de praktijk
in volgend nummer.......................... 39 colofon...................................................... 39
• Met frisse energie het voorjaar tegemoet! ......................................................26
n TOXITEIT • Accumulatie van toxische stoffen in het lichaam.................................................28 • Hoe toxische stoffen en zware metalen orthomoleculair cheleren........................................30
n ECOLOGIE • De kunststofarchipel, de drijvende vuilnisbelt in de Stille Oceaan.............................................. 32
Erkenning LeefNu LeefNu is sinds juni 2007, het enige neutrale Orthomoleculaire Wetenschappelijke Tijdschrift erkend door de ‘European Union of Science Journalists’ Associations’ en de ‘European Research Advisory Board (EURAB)’.
Wenst u nog meer info? Bezoek de nieuwe gesloten website www.fache-instituut.be en vraag uw paswoord aan.
• Wat kan je zelf doen aan dit probleem?.....33
Publiciteit
Nieuws Faché Instituut
• • • • •
• Mondelinge Exprescursus 1ste jaar, M2, 3............................................... 18
Energetica Natura: Nitrogeens........................ 2 Nordic Naturals: Pro Omega..........................30 Ojibwa De Roeck: Zenbev..............................33 Pharma Nord: Bio active Q10........................38 Energetica Natura: Dopatropic......................40
• Module 7, 8 consulentenopleiding................. 6
• Monografieën • MN 102: Kanker is een overlevingsmechanisme als laatste kans....................25 • MN 70: Burnout............................................25 • Gezondheidboekje nr. 1: Jij kunt slank en gezond blijven met de voedingsdriehoek van Faché................................................................27 • Consulentenopleiding FIOW.......................... 31
Het FIOW behoudt zich het recht om op elk moment haar prijzen te wijzigen. De prijzen vermeld op onze website www.fache-instituut.be op het moment van de aankoop zijn bindend.
Redactioneel
Moeheid is een welvaartziekte Tot wat stress kan leiden Het zomeruur is pas ingevoerd. Toch lijken ieder jaar steeds meer mannen en vrouwen last te hebben van deze ‘mini-jetlag’. Het is volgens artsen en gezondheidswerkers de welbekende figuurlijke druppel, die van onder druk presterende mannen en vrouwen, zieke stresslijders maakt. De begrippen ‘lentemoeheid’ en ‘zomeruur’ raken hun onschuld kwijt. De start van het jaarlijkse ‘zomertijdperk’ valt samen met een gevoelige toename van het aantal burnoutpatiënten.
Walter OM Faché Erkend Medisch Jounalist
Prof. Dr. Linus Pauling tweevoudig Nobelprijswinnaar introduceerde in 1968 voor het eerst de term “Orthomoleculair” in Science: alle stoffen, moleculen of handelingen die niet toxisch en niet vreemd aan het lichaam zijn, die het lichaam biochemisch en fysiologisch normaal kan verwerken zonder enige schade en die op de juiste tijd met de juiste dosis biochemisch individueel dient gegeven of geëlimineerd te worden. (verruimde betekenis uit Science 160:265-271, 1968)
4
tiende jaargang 2013 - n°68
Volgens het Nederlandse Fonds Psychische Gezondheid kampen meer mensen na een lange en donkere winter met een lentedip. Klachten zijn neerslachtigheid, vermoeidheid, veel slapen en de neiging zich in zichzelf terug te trekken. Vooral na een lange en donkere winter zoals deze winter, zien we meer moeheid en depressies voorkomen. Voor velen is tijdens de wintermaanden de accu leeggelopen en is hun lichaam echt opgebrand. Het wachten op betere dagen maakten vele mensen mentaal moe. Het begrip ‘voorjaarsmoeheid’ is eigenlijk een oud gegeven. Mensen waren vroeger op het eind van de winter echt moe omdat ze tijdens die periode onvoldoende verse voedingsstoffen consumeerden. Tientallen jaren geleden was er een geringer aanbod van verse groenten en fruit zodat er tijdens de winter vooral meer gepekelde en geconserveerd voedsel werd gegeten. Huidig kunnen wij tijdens de winter evengoed verse groenten en fruit eten. Er zitten andere krachten achter die vanzelfsprekende lente- of voorjaarsmoeheid. In vergelijking met Zuid-Europeanen hebben Vlamingen dubbel zoveel keer last van stress en vermoeidheidsklachten. Dat blijkt uit een vroegere grootschalige enquête van de verbruikersorganisatie Test-Aankoop, die in totaal 7.106 mensen tussen 18 en 74 jaar oud uit vier Europese landen
ondervroeg. Het gebrek aan zon en de zeer hoge materiële eisen die Vlamingen zichzelf opleggen zouden aan de basis van dit ‘spanningsfenomeen’ liggen. Verhoogde winterstress zou wel eens de onderliggende factor zijn die ons totaal uitput en onze immuniteit op een laag pitje zet, die zich lang kan doen gelden.
Onder spanning Iedereen weet wel wat stress is, maar bijna de helft van de Vlamingen stond het afgelopen jaar bijna permanent onder te veel spanning. Problemen in verband met het werk (63 procent) en het gezin (54 procent) blijken de voornaamste stressveroorzakende factoren te zijn. Wie stress heeft, zal in de eerste plaats klagen over vermoeidheid (69 procent), angst (66 procent), prikkelbaarheid (62 procent) en slapeloosheid (56 procent). Andere frequent weerkerende symptomen zijn hoofdpijn, agressiviteit, depressie en burnoutklachten. Om prestaties te leveren, hebben we een bepaalde dosis stress nodig. Acute spanning zorgt ervoor dat er adrenaline vrijkomt en dat de bloeddruk de hoogte ingaat. Zo kunnen we sneller en meer accuraat werken. Als we echter langdurig onder spanning staan, maakt ons lichaam teveel van het stresshormoon cortisol aan. We krijgen dan nieuwe energie, maar op termijn is die slecht voor de gezondheid. Te veel cortisol verzwakt
Redactioneel
het immuunsysteem waardoor de kans op het ontstaan van moeheid en alle voortspruitende degeneratieve ziekten toeneemt. Te veel chronische stress is ook slecht voor de bloeddruk. Men krijgt af te rekenen met zware hartritmestoornissen. Door de aanwezigheid van teveel cortisol wordt men ook vatbaarder voor infecties en totale uitputting.
Voorkom de cascade ‘stress-moeheid-ziektedepressie’ De gevolgen van moeheid door stress verandert heel dikwijls in een depressie. Dat blijkt uit de grootschalige Europese ESEMED-studie. Bijna een half miljoen Belgen kreeg in 2004 een depressie als reactie op teveel ‘druk’. De gevolgen van de cascade ‘stressmoeheid-ziekte-depressie’ zijn allerminst te minimaliseren. De economische kosten van depressiviteit in ons land bedragen meer dan 1,03 miljard euro per jaar. Een op de drie mensen met een ernstige depressie onderneemt een zelfmoordpoging. Bovendien sterven depressieve mensen meer dan gemiddeld, ook als er geen sprake is van zelfmoord. Twintig tot dertig procent hervalt binnen drie jaar na een eerste depressie. Hoe vaker dat gebeurt, hoe meer lichamelijke en neurologische schade mensen oplopen en hoe moeilijker de ziekte te behandelen is. In één derde van de gevallen wordt de depressie chronisch. In Vlaanderen liggen die cijfers nog hoger. Méér dan de helft van de depressieve Vlamingen worden chronisch ziek door hun depressie omdat de behandeling niet goed wordt begeleid of geminimaliseerd of met psychofarmaca mishandeld.
Pillen alleen zijn de oplossing niet. Een verandering van levensstijl en bewustwording wél.
Stress ruïneert de mens De Leuvense professor en psychiater, Boudewijn Van Houdenhove, geeft in zijn boek ‘In wankel evenwicht’ de meest recente visie over stress. “Te veel spanning vreet je botten op. Stress doodt hersencellen. Spanningen zorgen er voor dat het immuunsysteem van de mens blokkeert. Stress veroorzaakt tot slot ‘Kummerspeck’ (zwaarlijvigheid veroorzaakt door teveel spanning). Door al die factoren krijgen welvaartsziekten zoals depressie, hart- en vaataandoeningen, diabetes, osteoporose, CVS en fibromyalgie de vrije baan. Al die ziekten worden voor een groot deel veroorzaakt door een combinatie van een negatieve levensstijl en stress, waarbij moeheid een eerste duidelijk symptoom is.. Je zou verwachten dat mensen die in welvaart leven veel minder stress hebben dan wie honger en schaarste kent. Volgens de Leuvense psychiater zijn hier twee mogelijke verklaringen. - De eerste is een totale verandering in levensvisie. Oude en vertrouwde sociale en religieuze structuren zijn bijna weggevallen. Vandaag heerst het idee dat je zelf bepaalt wie je bent, en dat iedereen tot de meest rijke en meest succesvolle klasse van de samenleving kan behoren als je maar heel hard je best doet. Ik zie in mijn praktijk veel patiënten die geveld zijn door stressziekten omdat ze dachten dat ze in alles de beste moesten zijn: de beste moeder, de beste partner, de beste werknemer, de beste politici, ….
Mensen eisen onrealistisch veel van zichzelf, en creëren zo massaal veel vermijdbare stress. - Ten tweede is er de stijgende instabiliteit van ons sociaal netwerk. De banden binnen het gezin, de familie en tussen partners zijn minder hecht en veel labieler geworden door onze soms té flexibele levensstijl. Er heerst veel meer dan vroeger een ‘ieder voor zich’mentaliteit. Vroeger was steun en vriendschap van anderen één van de belangrijkste buffers tegen stress, hoe groot problemen ook waren. Als die steun – zoals vandaag – wegvalt, worden we kwetsbaarder voor stress en de kwalijke gevolgen ervan. We denken te snel dat materiële rijkdom vriendschap kan vervangen. Dat is een bijzonder grove denkfout. Mensen die alles bezitten om gelukkig te zijn hebben vaak meer stress in plaats van minder. Het is allemaal te mooi om te blijven duren. Uit onderzoek naar het verband tussen leefomstandigheden en stress blijkt dat degenen die het financieel niet zo breed hebben, maar wel op een erg hechte familie of vriendenkring kunnen rekenen, het laagste stressniveau hebben en minder te lijden aan moeheid. Ze vinden zelfs dat het jaar na jaar iets beter met hen gaat. Dat optimisme in combinatie met de steun van de omgeving maakt blijkbaar dat zij het minst last hebben van moeheid. De groep met het hoogste stressniveau zijn, zoals verwacht, mensen met een slechte relatie, veel financiële moeilijkheden en weinig vooruitzichten op licht aan het eind van de tunnel. Deze groep van mensen neemt snel toe”, aldus professor Van Houdenhove.
tiende jaargang 2013 - n°68
5
Redactioneel
Meditatie en beweging zijn de beste tranquillizers Zo goed als alle Belgen (88 %) zeggen in hun leven stress en moeheid te voelen. Stress of spanningen ontstaan wanneer je niet aan de (eigen) verwachtingen kunt voldoen. De moeilijke balans tussen genoeg stress om te presteren en te veel spanning is de voorbije halve eeuw uit evenwicht geraakt. Stress is dan ook een typische welvaartsziekte, die eigen is aan onze jachtige, prestatiegerichte maatschappij. Iedereen die alles heeft om gelukkig te zijn – geld, een succesvolle carrière, een liefdevolle partner, veel vrienden – heeft ook veel meer schrik om die verworven waarden te verliezen. In de meeste gevallen (37%) kiezen artsen ervoor stress te bestrijden met medicijnen. Nochtans blijken mensen net het minst tevreden over een behandeling met kalmeermiddelen. (gemiddeld 6,3/10). Ontspannend bewegen scoort veel
beter bij de mensen die hun stressprobleem echt willen aanpakken (gemiddeld 7,9). Daarbovenop komt sportbeoefening er ook als goedkoopste uit (45 euro per maand). Geneesmiddelen kosten de patiënt 48 euro per maand en voor psychotherapie bedraagt het kostenplaatje 95 euro. Nog goedkoper en beter scoort juister leren ademen. Op ogenblikken dat het toch allemaal iets teveel wordt is een voor de ‘buitenwereld’ bijna onzichtbare ademhalingsoefening soms een wondermiddel. Ademen is de ‘brug’ tussen de geest en het lichaam. Het is de verbinding tussen het bewuste en het onbewuste. Ademen is in verschillende opzichten uniek. Het is o.a. de enige lichaamsfunctie die we zowel bewust en onbewust kunnen uitvoeren. Veel mensen weten niet dat op een juiste, rustige en regelmatige manier ademen de snelste en eenvoudigste weg is naar minder angst en stress. Een perfecte
ademhaling verlaagt de bloeddruk, de hartslag en zorgt zelfs voor een betere spijsvertering zonder dat je één pil hoeft in te nemen. Onze ademhaling is de gezonde ‘snelweg’ om van een gestresseerde toestand over te schakelen naar kalmte. Kijk gewoon naar iemand die boos is of schrik heeft. Hij ademt snel en onregelmatig. Mensen die hun ademhaling kalm en regelmatig uitvoeren kunnen niet angstig of kwaad blijven. Het enige wat wél klopt is dat je in een toestand van stress in staat moet zijn je bewust te verplichten om rustiger en regelmatiger adem te halen. De rest – de kalmte – volgt van zelf. Elke vorm van meditatie helpt uitstekend en is de beste natuurlijke tranquillizer!
Uw eindredacteur Walter O.M. Faché
Module 7: Ziektebeelden Kanker en Voeding 2013 B1 Chronisch Vermoeidheidssyndroom: 15 apr 2013 B2 Hart- en vaatziekten voorkomen en behandelen: 17 juni 2013 B3 Orthomoleculaire hormoonsubstitutie bij menopauze: 7 okt 2013 B4 Reuma is omkeerbaar met de nieuwste nutraceutica: 18 nov 2013 B5 ADHD hyperactiviteit bij kinderen: 9 dec 2013
Module 8: Interactieve Workshops Thema’s 2013 6. Hart- en vaatziekten: maandagavond 11 ma 2013 7. Pijnbestrijding in de orthomoleculaire praktijk: maandagavond 13 mei 2013 8. Infecties: maandagavond 30 sept 2013 9. Ontstekingen/Inflammatie: maandagavond 21 okt 2013
Telkens van 19-22u - Bistro 8: van 15-18u Prijs per avond: € 35 Prijs voor een reeks van vijf avonden: € 145 i.p.v. 175
6
tiende jaargang 2013 - n°68
Al onze cursussen gaan door in de Larenhoeve, Kerkstraat 103, 9270 Laarne (tenzij anders vermeld) Inschrijven:
[email protected] of 09/369 06 42
Voedingsdossier
Bewust op je Gewicht Afslanken is meer dan letten op voeding en bewegen Christel Stevens
O
ngeveer de helft van de westerse bevolking heeft overgewicht. Een dieet samen met meer bewegen heeft slechts bij de helft van de mensen met overgewicht het effect van duurzaam afvallen. Bij de overige 50% gebeurt er nauwelijks iets. Deze mensen zijn ontgoocheld omdat alles wat ze proberen niet het gewenste resultaat oplevert, zoals ‘light’ voeding, verschillende dieetpillen en programma’s met intensieve training of dure trainingen in cabines. Als ze vervolgens bij de arts hun bloedwaarden laten controleren, blijkt er vaak niets aan de hand. Het resultaat is grotere frustratie en het gevoel dat er iets niet klopt. Voor deze groep mensen is afslanken een proces wat vraagt om een multidisciplinaire aanpak en de openheid om verschillende technieken te gebruiken die volgens onze huidige aangeleerde kennis niets met gewicht te maken hebben.
Aandacht voor de lever
De taken van onze lever
Eén van de belangrijkste onderdelen De lever is één van de grootste organen om duurzaam af te slanken, is reinigen. in ons lichaam. Elke minuut stroomt er De lever speelt daarbij een essentiële 1,7 liter bloed door de lever. De eerste rol. Onze lever is een heel sterk orgaan. stroom bloed komt van het hart naar Zelfs met 1/3 van zijn capaciteit kan de lever via de leverslagader. Hierbij hij het grootste deel van zijn taken nog stroomt het bloed van het hart naar de uitvoeren en kan hij zichzelf herstellen. lever en voorziet deze zo van voedingsDe lever is de biochemische motor van stoffen en zuurstof. De tweede stroom ons lichaam. Met de westerse leefstijl bloed komt vanuit de dunne darm via wordt de lever zwaar belast. Een minde poortader binnen in de lever. Dit der goed functiobloed bevat verAls je blijft doen wat je altijd al nerende lever staat teerde voedingsgedaan hebt, dan krijg je steeds stoffen. De lever aan de basis van hetzelfde resultaat. veel problemen. zet de voedingsMensen zijn van stoffen om en nature goede of minder goede ontgifstuurt ze naar de verschillende organen ters. Chronische aandoeningen, voeden weefsels van ons lichaam, afhankelijk selovergevoeligheden of allergieën, van waar ze nodig zijn. Een aantal voorvermoeidheid, hoofdpijn, migraine en beelden van belangrijke leverfuncties: overgewicht zijn enkele symptomen die • eiwitproductie door een verzwakte lever veroorzaakt • energieproductie, glycogeenreserve, worden. Daarom is het logisch dat transport van glucose naar het bloed bij iedere natuurlijke aanpak van een (om de bloedsuikerspiegel weer op ziektebeeld of afslankproces, een leverniveau te brengen of te houden) reiniging een noodzakelijk onderdeel • distributie van vitaminen is. De lever is verantwoordelijk voor • rol in de cholesterolsynthese duizenden verschillende reacties in • rol in de vetzuursynthese en vetverhet lichaam en de gezondheid van de branding lever weerspiegelt zich in de algemene • omzetten van gifstoffen zodat ze gezondheid. afgevoerd kunnen worden
Heetwaterkuur Laat één liter bronwater 20 minuten zacht koken. Dit geeft kracht aan het water en het verhoogt de verbranding van ons gehele stofwisselingssysteem. Doe het water in een thermosfles en voeg één cm geraspte gember of één dopje artisjoksap toe. Drink dit water zo heet mogelijk op gedurende de dag. Drink het per twee slokjes. Wanneer de heetwaterkuur een onaangenaam gevoel geeft, laat je het water dan een beetje afkoelen, verwijder de gember of drink een halve liter in plaats van een hele liter.
tiende jaargang 2013 - n°68
7
Voedingsdossier
Fig 1. knoflook (links), ananas (midden) en voldoende drinken ondrsteunt de leverwerking
• onderdeel van het immuunsysteem • productie van gal. Via het leverkanaal wordt dit afgegeven aan de twaalfvingerige darm. Als er geen voedsel is, wordt de gal opgeslagen in de galblaas. Kortom, alle processen in het lichaam zijn afhankelijk van de leverfunctie. De lever is een orgaan dat weinig of geen prikkels uitzendt wanneer hij overwerkt is of verzadigd is met gifstoffen. De lever werkt op volle toeren midden in de nacht als wij slapen. Vandaar dat een goede nachtrust heel belangrijk is. Enkele signalen van een overwerkte lever zijn: • wakker worden tussen één en drie uur ‘s nachts • groot verlangen naar suiker en chocolade • brandende voeten • bruine vlekken of verkleuringen op de huid • hoofdpijn boven de ogen Bij ieder gezondheidsprobleem, ongemak, energiegebrek of stoornis is het daarom belangrijk om naar de toestand van de lever te kijken. De lever is ook het belangrijkste orgaan dat instaat voor het afvoeren van gifstoffen. Als dit niet meer lukt, zal de lever deze gifstoffen opslaan om de rest van ons lichaam te beschermen. Maar uiteindelijk leidt dit tot leverbeschadiging waardoor er op termijn meer lichamelijke stoornissen zullen optreden. Aan onze lever zelf zullen we nauwelijks iets voelen. Het afslankprogramma is in stappen opgebouwd en bevat reinigende voedingsmiddelen en bereidingstechnieken voor je lever. Individueel wordt bepaald welke extra voedingsstoffen nodig zijn om de lever en eventueel andere organen te reinigen. Zuiver water is in deze periode heel belangrijk.
Genezingscrisis De aanvang van een reiniging kan gepaard gaan met onaangename gevoelens, ook wel een “genezingscri-
8
tiende jaargang 2013 - n°68
sis” genoemd, zoals koude rillingen, hoofdpijn, misselijkheid, huiduitslag of zwakke plekken die sterker tot uiting komen. Dit zou na drie dagen beter moeten zijn. Veel drinken is essentieel. Eventueel de supplementen tijdelijk stoppen tot de symptomen verdwenen zijn. Daarna kunnen de supplementen weer worden opgebouwd. Het vervolg van de ontgifting verloopt in het algemeen gemakkelijker; de cliënt is gewend aan het ritme en krijgt stilaan meer energie. Voldoende rust is essentieel: op tijd naar bed gaan (vóór 22.30 uur) en rustmomenten op de dag.
Voeding Groenten en fruit verdienen een ereplaats in onze dagelijks menu: één portie groenten en fruit per dag is veel te weinig. Er zijn specifieke groenten en fruit die de leverfunctie ondersteunen. Groenten die de leverwerking ondersteunen: Aardpeer, alfalfakiemen, artisjokbol, boerenkool, broccoli, geelwortel (curcuma), knoflook, witte kool, paardenbloemblaadjes, lijnzaad (olie koudgeperst), olijven (olie koudgeperst), paksoi, peterselie, prei, raap, radijs en rode biet. Ook kiemen van look, prei, broccoli, radijs, soja, snijbiet, spruitjes, uien, venkel, witlof en waterkers. Fruit dat de leverwerking ondersteunt: Abrikozen, ananas, appelen, peren, avocado’s, bananen, bessen, citroenen, cranberry’s, druiven vooral de blauwe, pompelmoes (de witte velletjes zijn rijk aan bioflavonoïden), papaja en watermeloen. Dranken die de leverwerking ondersteunen: drink minimaal twee liter per dag: Bronwater, paardenbloem, wortelkoffie, kruidenthee, heetwaterkuur (Ayurvedisch recept).
Voedingsdossier
Uitwendige en inwendige gifbronnen?
Opstapeling toxinen
Gifstoffen komen overal voor en komen op velerlei manieren ons lichaam binnen. Er zijn zowel inwendige als uitwendige gifbronnen.
Ons lichaam ontgift en wat het niet kwijt kan, stapelt het op. De stapelplaatsen zijn: • vetoplosbare toxinen stapelen zich op in onze vetdepots, hersenen en zenuwbanen. • wateroplosbare (afkomstig van verzuring en metaalverbindingen zoals ook uit sigarettenrook) stapelen zich op in ons bindweefsel. • hormoonactieve chemicaliën zoals insecticiden, antibiotica, antischimmelmiddelen) stapelen zich op in de schildklier, geslachtsorganen en hersenen. Het is net als bij een emmer: als die vol is, loopt hij over. Hoe uit zich dat? De eerste zwakke plekken worden zichtbaar. Het meest onschadelijke is de vorming van cellulitis. Hierover maken de meeste mensen zich het meeste druk. Aanvankelijk sluimeren ongemakken en later worden we ziek. Dat noemen we de ongemakken die bij het ouder worden horen. We moeten er mee leren leven. Is dit waar? We kunnen ervoor kiezen om er mee te leren leven of we kunnen kiezen om onze zwakke plekken te gaan ondersteunen.
Uitwendige gifbronnen: • formaldehyde en parabenen komen bijvoorbeeld voor in cosmetica, zonnecrèmes, douchegel en shampoo • E-nummers: de kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen en conserveringsmiddelen die gebruikt worden in snoep, industrieel gemaakte producten • energiedrankjes • benzeenhoudende koffie en cafeïnevrije koffie • loodvrije benzine, bevat benzeen dat nog schadelijker is • fluor in tandpasta, kwik uit tandvullingen van amalgaam
Ontgiftingsmechanismen
• producten aanwezig in meubelen en decoratie die langzaam de stoffen afgeven aan de lucht in huis • medicijnen. Inwendige gifbronnen: • ongezonde voeding, die hoofdzakelijk verzurend werkt • slecht werkende darmen waardoor onverteerde resten in de bloedbaan komen, de ziekmakende darmflora produceert bovendien toxinen • door een chronisch vitaminetekort wordt in het lichaam homocysteïne gemaakt, een stofwisselingsgif • overgewicht • voedingsintoleranties veroorzaken schadelijke stoffen • oxidatieve stress veroorzaakt vrije radicalen door een tekort aan antioxidanten in het lichaam • negatieve emoties en gedachten.
De lever werkt in twee ontgiftingsfasen. In fase 1 koppelt de lever essentiële voedingsstoffen, zoals zwavel en methylgroepen aan gifstoffen. Op deze manier worden deze gifstoffen klaargemaakt om opgehaald te worden. Fase 2 is dan het ophalen van het afval en die afvoeren via de verschillende uitscheidingsorganen: • huid: door middel van zweten • longen: samen met de lucht die we uitademen • darmen: via de ontlasting, minimum 1x per dag • nieren: filteren ons bloed en via de urine scheiden we veel afvalstoffen uit. Het is dus heel belangrijk dat deze uitscheidingsorganen goed functioneren. Wanneer ze niet werken, worden de toxinen opnieuw opgenomen en komen ze via de bloedbaan opnieuw bij de lever terecht. Daar zorgen ze opnieuw voor een overbelasting.
Waarom ontgiften, als je afslankt? Overgewicht kan een gevolg zijn van een slecht functionerende lever. Vetoplosbare giftstoffen, die niet afgevoerd worden ten gevolge van een slecht werkende
tiende jaargang 2013 - n°68
9
Voedingsdossier
lever, worden opgeslagen in je vetweefsel. Dit zien we aan de vorming van cellulitis. Als bij afvallen vet uit de vetcellen verbrandt wordt, zal de vetcel minder giftstoffen kunnen vasthouden. Hierdoor komen giftstoffen vrij. Deze gifstoffen moeten worden afgevoerd anders wordt een andere plaats gezocht in het lichaam waar zij het beste kunnen worden opgeslagen: veelal de hersenen of het zenuwstelsel. De lever moet bij afvallen dus extra werk leveren. Zowel voor het verwerken van de extra vetten die vrijkomen, als voor het verwerken van de vrijgekomen gifstoffen. Deze vetoplosbare gifstoffen zijn zeer gevaarlijk voor ons zenuwstelsel. Ons lichaam stelt prioriteiten. Het zal altijd in iedere situatie kiezen voor de weg die het lichaam het minste schade toebrengt. Als de vetafbraak teveel schade oplevert voor het lichaam, kan het lichaam weigeren om vetten af te breken, hoe weinig er ook gegeten wordt en hoe noodzakelijk de vetafbraak voor energie nodig is. Het is van belang om ieder gezondheidsplan en afslankproces te starten met een ontgifting. Anders is er een grote kans dat deze verandering alleen maar tot frustratie en uitputting leidt. Een giftige en vervette lever remt het hele lichaamssysteem. Dit heeft consequenties voor de schildklierfunctie, onder andere de omzetting van het niet actieve schildklierhormoon T4 naar het werkzame T3 gebeurt moeizamer. Het werkzame schildklierhormoon is noodzakelijk voor voldoende energieproductie. Met andere woorden: een verzwakte leverfunctie zorgt indirect voor een trage schildklierfunctie, waardoor de stofwisseling vertraagt en afslanken moeilijker wordt.
Vasten: de ideale start van reiniging De vastenperiode heeft geen betekenis meer in onze cultuur. Van oudsher was dit de periode waarin het lichaam gereinigd werd. Vasten verdient opnieuw een plaats in ons leven. In principe heeft ons lichaam twee keer per jaar een reiniging nodig. De vastenperiode is het ideale tijdstip om een nieuwe manier van eten te introduceren. Plan deze reiniging in een rustige periode. Kies de eerste twee weken zonder sociale verplichtingen, waarin er geen deadlines zijn of andere zaken die voor extra belasting zorgen. Zorg dat er voldoende tijd is om te rusten wanneer lichaam dit aangeeft. Verwen
10
tiende jaargang 2013 - n°68
het lichaam in deze week met een sauna, relaxerende massage, een film of andere rustige activiteiten.
Duurzaam gewichtsverlies is veranderen Als je na het zoveelste jojo-dieet je overgewicht echt wilt aanpakken, neem dan de tijd voor bezinning. Ga na wat je in het verleden gedaan hebt voor jezelf en je lichaam. Niet alleen voor het fysieke lichaam maar ook voor het emotionele, je binnenkant. En realiseer je dat als je blijft doen wat je altijd al gedaan hebt, je hetzelfde resultaat krijgt. Veranderen stuit op weerstand. Nieuwe gewoonten aanleren, vraagt acht tot tien weken intensieve aandacht. Daarna zijn de nieuwe gewoonten verankerd in het systeem; er zijn nieuwe hersenbanen aangelegd. Alleen jijzelf kan veranderen hoe jij met je lichaam en leven omgaat. Meer informatie: Het boek “Bewust op je Gewicht” bevat informatie en tips over alle aspecten die te maken hebben met een gezond gewicht. Via de website www.bewustopjegewicht.be kun je het boek bestellen of de test uitvoeren die aangeeft welke stoornissen aan de basis liggen van jouw gewichtsproblemen. Vanuit deze holistische benadering biedt het boek een antwoord op de vraag waarom gewicht toch kan toenemen, alle diëten ten spijt. Het boek is bestemd voor iedereen die geïnteresseerd is in of die mensen begeleidt naar een gezond gewicht en levenswijze. Referenties: 1. Weight loss with a low-carbohydrate, Mediterranean or low fat diet. Iris Shai et al. N. ENgl. J Med. 2008; 359-229 – 241 july 17 2008 2. Perseghin G, Bonfanti R, Magni S, Lattuada G, de Cobelli F, Canu T, et al. Insulin resistance and whole body energy homeostasis in obese adolescents with fatty liver disease. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2006;291:e697-703 3. Nobili V, Marcellini M, Devito R, Ciampalini P, Piemonte F, Comparcola D, et al. NAFLD in children: a prospective clinical-pathological study and effect of lifestyle advice. Hepatology. 2006;44:458-65 4. Het energieherstelplan, Marijke De Waal Malefijt en Tanja Visser.
Orthotarische gastronomie
Neem tijd om te ontgiften!
Annick Kindermans
H
et voorjaar is dè tijd om een zuiveringskuur te doen. Het is daarbij van belang je organen te ondersteunen. Onze voeding levert de basis van nodige vitaminen, mineralen, aminozuren en tal van fytonutriënten. Ieder seizoen levert groenten die een zuiverende en/of ontgiftende of vochtafdrijvende werking hebben voor ons lichaam. Groentes die in dit seizoen goed verkrijgbaar zijn, zijn asperges, groene selder, witlof, uien, bloemkool, rode kool, rode biet, savooikool, spruiten, witte kool, andijvie, knolselder, veldsla en bijvoorbeeld pastinaak.
Knolselder Knolselder is rijk aan ijzer, vitamine B en C. Tevens bevat het een redelijke hoeveelheid calcium en kalium. Zoals alle selderijsoorten heeft knolselder een licht vochtafdrijvende werking. Selderij, knolselder en Franse selder (lavas) zijn vochtafdrijvend en bloedzuiverend. Hierdoor zijn ze interessant tijdens zuiveringskuren.
de belangrijkste detoxificerende stoffen die de lever gebruikt. Asperges hebben een vochtafdrijvende werking omdat ze relatief rijk zijn aan kalium (tov natrium), het aminozuur bèta-asparagine en fructosanen. Hierdoor bevorderen ze de eliminatie van gifstoffen uit het lichaam.
Savooikool
Rode bieten zijn rijk aan verschillende mineralen, vooral calcium, kalium, fosfor en ijzer, zwavel, jodium, carotenoïden, vitamine B1, B2, B12 en C. Rode bieten zijn nitraatrijke groenten. Deze nitraten zetten onze bloedvaten open, waardoor de zuurstoftoevoer van naar de spieren verbetert.
Savooikool is rijk aan calcium, ijzer, fosfor, magnesium, vezelstoffen, eiwitten en vitamine C. Alle koolsoorten zijn veelzijdige ‘winterdokters’. Naast savooikool zijn ook spruiten, broccoli, boerenkool, bloemkool, koolrabi, witte, rode en groene kool stevige aanraders. Ze bevatten organische zwavelstoffen (glucosinolaten), die de leverontgifting bevorderen.
Witlof
Pastinaak
Witlof of andijvie bevorderen de leverwerking en de galafgifte door de aanwezigheid van bitterstoffen en cysteïne. Witlof werkt licht urinedrijvend en dus reinigend.
Pastinaak is rijk aan vitamine C, calcium en ijzer. Pastinaak heeft een vochtafdrijvende werking.
Rode biet
Asperges Asperges zijn rijk aan glutathion, kalium, cysteïne en methylsulfonylmethaan (MSM). Vooral door de glutathion zijn asperges sterk ontgiftend. Glutathion is één van
Veldsla Veldsla is rijk aan vitamine A en C en foliumzuur (B9). Tevens bevat veldsla de mineralen calcium en ijzer en bevat het relatief veel alfalinoleenzuur. Veldsla heeft een ontzurende werking. Bij de afbraak van (lichaams)eiwitten worden
purines gevormd. Foliumzuur is nodig om deze purines snel te metaboliseren tot urinezuur en zo te verwijderen via de urine.
Koud watervis: skrei Als je vis eet, kies dan bijvoorkeur een koudwatervis of een trekvis uit stromend water. Skrei is een dergelijke vis en behoort tot de vetste vissoorten. Skrei is rijk aan omega3-vetzuren. Skrei is de benaming voor kabeljauw uit het Noorse Lofoten, ook wel winterkabeljauw genoemd. Skrei is afkomstig van het woord Skreid, dit betekent in het Noors ‘zwerver’. Skrei legt jaarlijks lange tochten af. Skrei is een verhaal apart; het is een seizoensproduct. Skrei is niet het ganse jaar verkrijgbaar, het seizoen is maar kort. De periode waarin skrei verkrijgbaar is, is van januari tot maart. Dit is echter geen vast gegeven. Soms loopt deze periode een paar weken door. Skrei komt éénmaal per jaar, met grote getale trekkend vanuit de noordpoolcirkel, naar de iets warmere wateren van de Lofoten. De Lofoten is een zeer voedselrijk gebied, met een relatief hoge zeewatertemperatuur. Dit klimaat is optimaal voor skrei om kuit te schieten. Deze cyclus gebeurt meestal in de maand
tiende jaargang 2013 - n°68
11
Orthotarische gastronomie
april. De vrouwtjes zetten dan miljoenen eitjes af. Als de skrei haar eitjes heeft afgezet, moet ze weer aansterken. De skrei voedt zich met garnalen, inktvis en makreel. Voedsel is in overvloed aanwezig in het zuivere water rondom de Lofoten. Aan het einde van het seizoen trekt de skrei weer terug naar de Barentszee. De skrei wordt speciaal gelabeld. De handelaar kan door middel van een herkomstverklaring aantonen dat de vis gevangen is in de Lofoten.
Heerlijk lentegerecht: Skrei met gestoomde rode biet met tijm en een crème van knolselder
Voor de knolselderijcrème: •• •• •• ••
½ knolselderij zeezout 4 eetlepels olijfolie de jus van het stomen
Werkwijze: Schil de knolselderij en snijd deze in grove stukken. Stoom de knolselder gedurende ca. 18 min. Doe de knolselderij vervolgens in de blender en mix de groente met wat stoomvocht. Leng de crème eventueel nog aan met wat kokend water. Voeg naar smaak zeezout en citroensap toe. Borstel de rode biet schoon of gebruik een groenten schrobhandschoen*.
Witlof bevordert de leverwerking en de galafgifte door de aanwezigheid van bitterstoffen en cysteïne. Witlof werkt licht urinedrijvend en dus reinigend. Dresseer op het lauw bord eerst de crème daarop het witlof en de rode biet. Leg bovenop het stuk vis en drapeer de saus erover.
Gestoomde savooikool met sesamsausje Benodigdheden: •• •• •• ••
1 savooikool 4 eetlepels witte tahinpasta 2 theelepels mosterd 4 eetlepels appelazijn (niet gepasteuriseerd is de beste) •• 1 eetlepel shoyu of tamarin •• water
Benodigdheden (4 personen): •• •• •• ••
500 à 750 gr skreifilet met vel 8 rode bieten 4 stronken witlof 4 sjalotten
Voor de visgarnituur: •• 1 boeketje van volgende kruiden:tijm, laurier en rozemarijn •• sap van een citroen en zeste* (indien bio) •• 1 teentje look •• ½ rode peper *Zeste is een vakterm voor de dunne schil van citrusvruchten zoals sinaasappels, citroenen en limoentjes, zonder ook maar een greintje wit eraan.
Voor de saus: •• 4 à 8 eetlepels olijfolie vierge (eerste persing en koudgeperst) •• 1 koffielepel rozijnen van Karintië (minst zoete!) •• vleugje citroensap en een beetje zeste (indien bio) •• de rest van het kruidenboeketje •• een snuifje Himalaya zeezout of grof zeezout
12
tiende jaargang 2013 - n°68
* Fig. 1 Met een schrobhandschoen verwijder je alleen zand. Je schrobt zachtjes over de schil. Doordat je de schil niet verwijdert, bewaar je voedingsstoffen die in of net onder de schil zitten. De schrobhandschoen kun je gebruiken om aardappelen, wortelen, bieten en bijvoorbeeld rapen mee schoon te wrijven.
Meng de ingrediënten van de visgarnituur en bestrijk de vis ermee. Houd het restant achter voor de saus . Stoom de rode biet 8 à 10 minuten. Voeg daarna de vis, de witlof en de sjalotten toe en stoom vervolgens nog 8 à 10 minuten. Als je een stomer hebt met twee niveaus dan kun je de groenten het beste los van de vis stomen. Snijd de rozijntjes zeer fijn. Meng de ingrediënten voor de saus, voeg eventueel ook het restant van de visgarnituur toe.
Neem hele bladeren van de savooikool. Was de bladeren en snijd de middelste nerf eruit. Rol de bladeren vervolgens op een rolletje en prik ze vast met een tandenstoker. Zo blijven de bladeren mooi op een rolletje. Stoom de bladeren circa tien minuten. Maak een sausje van de tahin, de mosterd, de appelazijn en de sojasaus. Leng het eventueel aan met een beetje water. Serveer het sausje bij de koolrolletjes.
Pastinaaksoep Benodigdheden: •• •• •• •• •• •• •• •• ••
1 kg aardperen 2 à 3 uien 2 teentjes knoflook 3 l water groentebouillon zwarte peper peterselie of koriander gember (stuk van 2 cm) gomasio
Orthotarische gastronomie
Werkwijze: Snijd de ui en de knoflook fijn. Wrijf de aardperen schoon met een schrobhandschoen en snijd ze in kleine stukken. Smoor de ui en de knoflook zacht in sesamolie. Doe er een klein beetje zout bij dan smaakt de ui zoeter. Je kunt er ook Oosterse kruiden aan toevoegen, zoals haram marsala. Schil de gemberwortel. Voeg de stukjes aardperen, het stukje gember en drie liter water toe. Laat het geheel zo’n tien minuten koken. Haal het stukje gember voor het mixen uit de soep anders wordt de smaak te sterk. Mix de soep fijn. Knip de peterselie of koriander fijn. Serveer de soep met wat verse kruiden en gomasio*. * Gomasio is een mengsel van geroosterde sesamzaadjes en grof zeezout. Dit mengsel wordt door een wals geplet. Hierdoor worden de zaadjes min of meer gebroken en de sesamolie wordt door het zout opgenomen. Gomasio is kant-en-klaar te koop in de natuurvoedingswinkel.
Slaatje met rauwe aardpeer, veldsla en gebakken kip Benodigdheden: •• •• •• •• •• •• •• ••
300 gr aardpeer 100 gr veldsla 1 rode paprika 1 eetlepel hazelnoten 3 eetlepel notenolie 1 eetlepel balsamicoazijn peper en zout 4 biologische kipfilets
Werkwijze: Was de veldsla. Afhankelijk van de bladgrootte kun je de blaadjes eventueel fijner snijden. Verwijder de pitjes en de zaadlijsten van de rode paprika en snijd het vruchtvlees in blokjes van ca. één cm. Hak de hazelnoten grof. Wrijf de ongeschilde aardperen schoon
met een schrobhandschoen. Rasp de aardperen fijn. Maak een vinaigrette. Meng hiervoor de notenolie met de balsamicoazijn en de grofgehakte hazelnoten. Bak de kipfilets gaar en snijd deze in kleine stukjes. Meng alle ingrediënten samen in een grote kom. Dit is tevens een heerlijk lunchgerecht om mee te nemen.
Asperges op Vlaamse wijze Benodigdheden: •• 28 witte Vlaamse asperges (of reken 6 tot 8 p.p.) •• 200 gr ghé of geklaarde boter •• 1 bos krulpeterselie •• 6 eieren (biologisch) •• verse nootmuskaat •• zwarte peper Werkwijze: Schil de asperges met een dunschiller. Houd elke asperge vast bij de kop en schil van boven naar onder, rondom rond. Druk niet te hard op het mesje en rits de schil er in fijne slierten af. Breek vervolgens het kontje van de asperges af. Dan merk je direct of ze zorgvuldig geschild zijn. Stoom of kook de asperges, ca. 18 minuten. Ze moeten nog knapperig zijn! De geklaarde boter: Koop ghé of maak zelf geklaarde boter. Smelt de boter in een pan op een zacht vuur. De witte melkbestanddelen (de eiwitten) moeten uit de gesmolten boter verwijderd worden. Zodra de boter gesmolten is, zullen de melkresten bovendrijven. Schep ze voorzichtig weg met een kleine (pol)lepel. Houd de geklaarde boter warm op een zeer zacht vuurtje.
Fig. 2: witte asperges, hoe verser, hoe beter.
Wist je dat? Zowel witte en groene asperges afkomstig zijn van dezelfde plant. Enkel de tijdsduur waarin de vruchten het zonlicht zien, varieert. Dat verschil bepaalt uiteraard de uiteindelijke kleur en smaak van de asperge. De groene asperge is dan ook iets pittiger. Deze aspergevariant wordt minder diep in de grond gezet en mogen twee volle dagen van het zonlicht genieten nadat ze hun kopje hebben laten zien. In die korte tijd groeien ze meer dan 20 cm. Daardoor maken ze nauwelijks vezels aan en hebben ze niet zo’n vezelige structuur als de witte asperge. Groene asperges hoef je om die reden ook niet te schillen voor bereiding. Gebruik verse asperges. Onze Vlaamse telers leveren de allerbeste kwaliteit. Je kan de versheid van de asperges op twee manieren controleren. Duw je vingernagel even in de onderkant van de asperge. De plek waar de asperge werd afgesneden, mag niet houtachtig aanvoelen. Wrijf enkele asperges tegen elkaar. Als ze een zacht piepend zanggeluidje maken, zijn ze vers.
tiende jaargang 2013 - n°68
13
Eetwij(s)zer Deze rubriek spoort de lezer aan om verstandig met eten om te gaan. Met deze tips en adviezen reiken we een leidraad aan om dag na dag tot een beter voedingspatroon te komen voor jezelf, je kinderen en je huisdieren. Voedingsstoffen zijn epigenetische signalen die je genen positief manipuleren.
Voorjaarsmoeheid en ontgiften
Sabine Martens
D
e dagen worden langer, de winter neemt stilaan afscheid. Een hernieuwde levenskracht manifesteert zich in de natuur en ook in ons lichaam. Ons bloed begint op merkwaardige wijze feller door onze aderen te stromen. Tijdens deze reis door het lichaam probeert het bloed allerlei afvalstoffen, afzettingen en gifstoffen los te maken en af te voeren. Deze depots ontstaan vooral in de winter en zijn het resultaat van slecht verwerkte voedselresten, die niet door het lichaam opgenomen werden. Onverwerkte emoties zijn eveneens oorzaak van chemische reacties die ons ‘wel-zijn’ verstoren, onze organen verstoppen en zo hun werking doen afnemen. Onze uitscheidingsorganen, darmen, nieren, huid en longen, krijgen het nu extra moeilijk wat zich kan uiten in ‘voorjaarsmoeheid’. Tekenen van voorjaarsmoeheid zijn onder andere algemene malaise, zich niet goed voelen, doodmoe zijn, minder uitgerust na het slapen dan ervoor, onrustig slapen, werken valt lastig, spierpijnen en spierkrampen. Dit verstoorde patroon kan enkele weken duren en kan zeer afmattend zijn.
De lenteschoonmaak De lente is de tijd van de grote schoonmaak, het opruimen van al dat afval. Zo kan hernieuwde kracht door het lichaam gaan stromen. Er zijn tal van planten met een zuiverende werking die helpen dit zuiveringsproces te stimuleren. Twee planten bekijken we in dit artikel van dichtbij.
Prei Prei wordt in de volksmond ‘borstel van de darmen’ genoemd. Prei is zeer veelzijdig: het zuivert vooral de darmen, zet de urinewegen aan tot verhoogde vochtafscheiding, zuivert de huid en ontslijmt de ademhalingsorganen. Bovendien helpt prei door zijn hoge mineralengehalte, de celweefsels op te bouwen. Prei zit boordevol mineralen en vitale stoffen zoals ijzer voor het bloed, fosfor voor de zenuwen en evenwicht, silicium voor haar,huid en verhoogde celweerstand en tevens natrium, kalium, calcium, vitaminen B en C, reinigende zwavel, darmprikkelende cellulose, slijmstoffen en stikstofverbindingen. In geval van een trage stoelgang, gevoeligheid voor constipatie en moeilijke darmwerking in het algemeen kan je gedurende een drietal weken, enkele malen per week een eenvoudige preisoep maken. Snijd voor deze soep zowel wit als groen van de prei fijn en kook dit in zuiver bronwater. Breng de soep alleen op smaak met wat tamari en gembersap. Doe er geen zeezout of
14
tiende jaargang 2013 - n°68
andere kruiden in. Versier de soep eventueel met wat fijngesneden pijpajuin. Bij gevoelige darmen en een eerder dunne of waterachtige stoelgang kun je beter preiwater drinken. Gebruik voor preiwater alleen het witte gedeelte van de prei en snij deze heel fijn. Doe de gesneden prei in een kom en voeg water toe tot de prei ongeveer 1 cm onder staat. Breng het aan de kook en laat het even doorkoken. Laat het preiwater vervolgens op een laag vuurtje zo’n drie uur sudderen. Zeef het water en drink het vocht op. De kooktijd dient gerespecteerd te worden. Tijdens het koken vinden er allerlei omzettingen plaats waardoor het preiwater onmiddellijk werkt in geval van buikloop. Dit is bovendien een heel veilig middel waardoor het ook bij ouderen en zuigelingen gebruikt kan worden. Dit preiwater is eveneens desinfecterend waardoor de darmflora zeer snel herstelt.
Brandnetel Brandnetel bevat heel veel mineralen en actieve stoffen zoals ijzer, kiezelzuur, natrium, kalium, kalk, mangaan, zwavel, chloor, magnesium, veel vitaminen, mierenzuur, chlorofyl, histaminen, lecithine en secretine. In een voorjaarskuur kan brandnetel worden genomen in de vorm van thee, soep, gerststew of gestoofde brandneteltopjes. Gebruik enkel verse brandnetel, geen gedroogde.
Eetwij(s)zer Pluk voor het maken van brandnetelthee een handvol verse brandneteltoppen en overgiet deze met zo’n halve literkokend water. Laat de brandnetel 10 minuten trekken en zeef de thee hierna. Drink de thee gedurende de dag in kleine slokjes op. Deze thee is huidreinigend, vermindert jeugdacne en helpt bij zwaarlijvigheid. De typische voorjaarkwaaltjes verdwijnen bij minstens drie weken dagelijks gebruik van deze thee. Brandnetelsoep kan op verschillende manieren klaar gemaakt worden. Een zeer reinigende en zuiverende soep is de volgende: snijd 1 dikke ajuin en prei in stukjes en fruit deze in olijfolie. Voeg wat zeezout en water toe en breng het geheel aan de kook. Snijd ondertussen een handvol brandneteltoppen, wat paardenbloemblad (uit de tuin), pijpajuin, postelein, peterselie en lavas toe. Laat de soep even sudderen. Breng de soep op smaak met wat tamari en 2 eetlepels tarwekiemen. Mix de soep en serveer de soep met wat fijngesneden pijpajuin. Naast brandnetel is gerst een typisch lentegraan. Het ondersteunt de lever in zijn reinigende werking. Gecombineerd met brandnetel kun je er een zeer reinigende en versterkende gerstestew mee bereiden. Snijd een dikke ajuin in fijne plakken en leg deze op de bodem van een pan. Giet er 1 kop gewassen gerst over en voeg water toe tot alles net onder staat. Breng langzaam aan de kook. Strooi een snufje zeezout over de schotel en zet op een klein vuurtje. Laat de schotel 50 minuten zachtjes sudderen. Snijd ondertussen de brandneteltoppen fijn en voeg deze toe aan de schotel. Laat nog het geheel nog 5 minuten sudderen. Breng de stew op smaak met wat tamari en gembersap. Gestoofde brandneteltopjes. Stoof de brandneteltopjes in wat olijfolie en bestrooi ze met wat nootmuskaat. Een zaligheid. Naast deze twee gekende groenten zijn er ook nog twee soepen die de lever extra kunnen helpen in deze periode: de Oosterse Misosoep en de Reinigende Soep.
gerecht met de volgende eigenschappen: • rijk aan ijzer, calcium, fosfor, kalium, alle B-vitaminen en hoogwaardige eiwitten; • een natuurlijk antioxidant: het inhibeert voornamelijk de lipidenperoxidatie; • rijk aan proteolytische enzymen die helpen complexe eiwitten af te breken; • rijk aan lactobacillen die de darmflora ondersteunen; • bevordert de absorptie van calcium in de beenderen; • vermindert de verzuring van het lichaam. Snij 1 rode ajuin in fijne plakken en 1 dikke prei fijn. Stoof deze groenten in wat kokosolie. Voeg water toen en breng het geheel langzaam aan de kook. Laat het zachtjes sudderen tot de groenten gaar zijn. Zet de soep op een heel laag vuurtje zodat die niet meer kookt en voeg de miso toe. Snijd wat waterkers fijn en voeg dit toe aan de soep. Breng de soep verder op smaak met wat gembersap en verwarm nog 5 minuten. De Reinigende Soep is reinigend omwille van de combinatie van kruiden. Deze soep verhoogt je spijsverteringsvuur en ondersteunt de lever in zijn reinigende werking. Verwarm wat kokosolie en fruit hierin ½ kleine lepel mosterdzaadjes, ½ kleine lepel komijnzaadjes en een stukje geraspte gember van ongeveer 0,5 cm dik. Voeg fijngesneden ajuin, prei en selder toe en stoof verder. Voeg water toe en ½ kleine lepel kurkuma en ½ kleine lepel kaneel. Breng de soep langzaam aan de kook en laat ze zachtjes sudderen tot de groenten zacht zijn. Werk de soep af met groentebouillon of rijstmiso of tamari. Er zijn natuurlijk veel andere kruiden met een reinigende werking. De bovenstaande zijn echter gemakkelijk verkrijgbaar en te gebruiken in de dagelijkse keuken. Maak er ruimschoots gebruik van. Veel succes!
Misosoep is dé dagelijkse soep in Japan. Miso is een gefermenteerde bruine pasta die bestaat uit sojabonen en rijst of sojabonen en gerst. Het is een zeer krachtig
tiende jaargang 2013 - n°68
15
Eetwij(s)zer
Tips voor een gezond zuur-baseevenwicht Met behulp van de unieke FIOW LeefNu piramide
Angélique De Beule
E
en juiste zuurgraad in en rond levende organismen en cellen is cruciaal voor het verder bestaan op aarde. Ons lichaam heeft een bloed zuurgraad of pH-waarde van 7,4 nodig om te kunnen overleven. Uit onderzoek wordt steeds duidelijker dat door de agrarische revolutie en de snelgroeiende industrialisatie, er significante zuur-base-verschuivingen plaatsvinden met nefaste gevolgen voor mens en natuur. Door een toenemende CO2-belasting vermindert de pH van 8,2 naar 8,1 in de oceaan, waardoor verschillende koraalriffen alsook andere zeebewoners dreigen uit te sterven. Ook de bodem is onderhevig aan pH-veranderingen: een pH lager dan 6 resulteert in een calcium- en magnesiumarme grond of zure bodem, door een pH boven 7 wordt de bodem ontoegankelijk voor mineralen zoals ijzer, mangaan, koper en zink. Waarmee wij te weinig rekening houden is dat ons lichaam ook een juiste balans moet hebben tussen zuren en basen. Deze balans kunnen wij echter alleen in orde brengen door onze leefwijze aan te passen en in onze voeding het basen aandeel drastisch te doen stijgen.
Wij worden toenemende zuurkijkers Wij zien een toenemende verzuring in het voedingspatroon van de mens. Verzuring betekent dat de zuurtegraad of de pH in de weefsels beneden een pH van 7,4 daalt; men spreekt dan van acidose en alkalose indien de pH boven de waarde van 7,4 stijgt. Onze voorouders aten voornamelijk groenten, bessen, zaden, vezels... in tegenstelling tot het westerse dieet dat, rijk is aan transvetzuren (o.a. fastfood, margarine), suikers (brood, pasta, koeken), natrium (keukenzout) en verontreinigingen zoals zware metalen, chloor en fluor (leidingwater). Samen met chronische stress, toenemend medicijngebruik, tekort aan enzymen, slechte spijsvertering en weinig tot geen beweging ontstaat er verzuring van het lichaam. Wanneer wij niet in staat zijn om deze verzuring in de weefsels te compenseren met de nodige mineralen of basen uit onze voeding, worden deze vooral onttrokken aan het bot-, spier- en bindweefsel. Weefselverzuring of acidose is dan onvermijdelijk geworden. Uiteenlopende gezondheidsklachten zijn het gevolg van een dergelijk verzuurd lichaamsterrein met te weinig mineralen zoals moeheid, haarverlies, broze nagels, winterhanden, psoriasis, jicht, peesontstekingen tot
16
tiende jaargang 2013 - n°68
hyperventilatie, hart- en vaataandoeningen, degeneratieziekten zoals fibromyalgie en kanker.
Ontzuren met de orthomoleculaire LeefNu piramide Het intact houden van de inwendige zuur-basebalans is van uiterst belang voor onze gezondheid. Welke factoren zijn bepalend voor dit interne evenwicht? En wanneer moet het lichaam ontzuurd worden? Drie voedingsdriehoeken (basisvoedingsdriehoek, groentedriehoek en drankendriehoek), een leefwijzedriehoek en een spiritueel basisvlak, vormen samen de unieke LeefNu piramide van Walter Faché (fig 1). Deze samenstellende vlakken van de piramide geven eenvoudig en transparant weer hoe, wanneer en op welke manier we ons lichaam kunnen ontzuren. Deze driehoeken zijn volledig beschikbaar in A3 formaat en uitgeschreven in boekvorm. Zij kunnen besteld worden bij FIOW.
Betekenis van de 5 vlakken van de piramide Vlak I: de basisvoedingsdriehoek en vlak II: de fruiten groentendriehoek In figuur 1 zie je in één oogopslag welke voedingsgroepen al dan niet een verzurend effect hebben op
Eetwij(s)zer
Fig. 1: De LeefNu piramide van Walter Faché
ons lichaam (rood: zuur – blauw: basisch). Zo zijn het voornamelijk de subgroepen 1 tot en met 6 en D11 (aardappelen, aardpeer en zoete patat) die deel uitmaken van de basevormende voeding en essentieel zijn bij het streven naar een dagelijks evenwicht van 80% basische (pH > 7) voeding ten opzichte van 20% zure (pH < 7) voeding.
veel meer chlorofyl, magnesium, mineralen en fytonutriënten! Bovendien zijn ze goedkoper • Vervang zure vruchten zoals zure appels, krieken, pruimen, abrikozen door banaan, meloen en peer • Vermijd of beperk geraffineerde suikers en confituur. Mogelijke alternatieven zijn perenconcentraat, dadels, amandel- en kastanjepuree. Honing bevat heel wat fructose en glucose en mag slechts met mate worden geconsumeerd
Nieuwe Voedingsdriehoek® Faché Deze driehoek maakt deel uit van de gezondheidspiramide FIOW De vijftien voedingsgroepen worden in twee afzonderlijke FIOW-monografieën grondig besproken
één portie is een half kopje
H
15.
guldenroede, brandnetel
Frequente kleine porties
Het is aan te raden om eiwitten (vlees, vis, eieren, kaas), granen (behalve boekweit), zuivelproducten (behalve rauwe melk en kwark) en suikers te beperken, want deze zijn zuurvormend in ons lichaam. Ook eiwitdiëten (zoals het Atkinsdieet) die een hype zijn in onze hedendaagse cultuur, zijn sterk zuurvormend, zorgen voor demineralisatieproblemen en werken o.a. botontkalking in de hand! Een aantal praktische tips bij de basisvoedingsdriehoek. • Kies voor biologisch, ongeraffineerde voeding, rijk aan mineralen en vrij van belastende stoffen zoals fosforinsecticides • Geef de voorkeur aan seizoensgroenten en –fruit! Gerijpt in de zon, bevatten groente en fruit
• Vleesbouillonblokjes werken verzurend en kun je het best vervangen door olijfolie of een lekker stukje zeewier in de vorm van Nori (poeder), Kombu of Plantago van dr. Vogel • Groep A2 in de driehoek ‘de cepaënen en kruiden’ hebben een sterk alkaliserend effect, alsook kiemen (groep B5) waaronder broccolischeuten, luzerne en alfalfa • Door zure voeding in te nemen in de voormiddag en ‘s avonds
14.
G
esdoorn-‐ en duindoorn siroop suiker, honing, confituur
m inder dan é én portie
13.
gedroogde vruchten/groenten rozijnen, dadels, vijgen, selder abrikoos
Tot één portie
12.
E
kwark (wei-‐kaas), rauwe melk yoghurt, karnemelk, kaas , boter, sojapudding en -‐yoghurt
1 à 2 porties
10.
11.
D
boekweit, maïs aardappel, zoete patat rijst(wafels), pasta, brood , spelt, aardpeer havermout, gerst, rogge, kräckers
1 à 2 porties
1 à 2 porties
7.
1 à 2 porties
of
2 à 3 porties
2 à 3 porties
1. meer wortel, pompoen, rode biet, dan 2 rammenas, courgette, avocado porties tomaat, spinazie, witloof, spruitjes, zuurkool
5 à 7 porties
5 à 7 porties
C
eieren
of
Keuze uit deze 3deze eiwitbronnen 1 à 2 porties Keuze uit 3 e iwitbronnen : 1 à 2 porties
prinssesenboontjes, zwammen soja, witte bonen, peulvruchten minstens 2 porties
9.
gevogelte, wild vlees(bouillon)
5.
4.
1 à 2 porties
8.
vette vis
6.
kiemen, broccolischeuten, alfalfa amandelen, kastanjes, braziliaanse noten hazelnoten, pinda’s, pompoenpitten
2 porties
2 porties
olijfolie, l ijnzaadolie maïsolie, zonnebloemolie, arachideolie
2 porties
3.
2.
banaan, meloen, peer, perzik, rijpe appel krieken, pruimen, abrikozen, cassis, framboos, sinaasappel
Cepaënen en verse kruiden selder, look, gember, oregano, komijn, ajuin, bieslook, peterselie
2 porties
F
m inder dan é én portie
2 porties
B
A
ALLES ONGERAFFINEERD, ORGANISCH, BIOLOGISCH, VERS EN M INIMAAL BEWERKT
Fig. 2: De voedingsdriehoek® Faché laat je uit elke groep voedingsmiddelen tijdens elke dag de noodzakelijke voedingsstoffen gebruiken. Waarbij één portie gelijk staat aan een half kopje.
tiende jaargang 2013 - n°68
17
Eetwij(s)zer te eindigen met hoofdzakelijk alkaliserende voeding, verzeker jezelf van een goede nachtrust • Combineer in elke maaltijd zure componenten met basische om de zure voeding te neutraliseren Bijvoorbeeld een omelet met groenten in plaats van brood, vis of vlees met (rauwe)groenten, pannenkoek met kwark en bessen.
Vlak V – Spiritueel draagvlak
Vlak III – De drankendriehoek speelt een belangrijke rol in het zuur-base-evenwicht
Besluit:
• Drink 1,5 tot 2 liter zuiver water zoals omgekeerde osmose, Spa Reine en Mont Roucous • Alkaliserende dranken bestaan hoofdzakelijk uit verse biologische groentensappen en –soepen (bereid met groentebouillon!), kruidenthees en amandelmelk • Vermijd of beperk alcohol, koffie, chocolademelk en zwarte/witte thee • Ook fruitsap, soft drinks en energiedrankjes zoals Red Bull verzuren het lichaam en moeten worden vermeden Vlak IV – Leefwijze driehoek Hierin staan de volgende vijf ‘L’s centraal. 1. Lopen: om de ontstane verzuring te verbranden, is er zuurstof nodig. Beweeg om die reden dagelijks een 20-tal minuten door een geliefkoosde sport uit te oefenen: wandelen, joggen, fietsen en zwemmen. Ook het scrubben van het lichaam, een lymfedrainage, koud-warm douchen of/en een bezoekje aan de sauna helpt ons lichaam te ontdoen van de opgestapelde verzuringsresten. 2. Loslaten: reduceer stress, detox je geest en zure gedachten door meditatie, yoga, wandelen, in de tuin werken, luisteren naar muziek en bijvoorbeeld dansen. 3. Licht: geniet dagelijks zo’n 20 minuten van het dagen zonlicht. Dit is goed voor onze hersenen en voor de opname van vitamine D. 4. Lucht: zuurstof is noodzakelijk voor het oxidatieproces in elke lichaamscel. Zonder zuurstof schakelt ons lichaam over op een anaerobe verbranding (een gistingsproces!) waardoor een overmaat aan melkzuur wordt aangemaakt wat verzuring in de weefsels bevordert. 5. Liefde: wees lief voor jezelf, omarm je met liefde, want liefde is de basis van alles! Liefde voor mensen, dieren en vooral de natuur is de basis van de leefwijzedriehoek.
18
tiende jaargang 2013 - n°68
Wanneer ieder van ons bewust bezig is met het in balans brengen van lichaam, geest en ziel, zal dit ook zijn reflectie hebben op de kosmos. Wij maken deel uit van één geheel en dus de manier waarop wij omgaan met onze planeet zal bepalend zijn voor het al dan niet kunnen voorkomen van nieuwe ecologische ziekten.
Probeer niet alles tegelijk te willen veranderen, maar doe dit uiterst langzaam. Elke dag schakel je iets extra in je levens- en-voedingswijze. Bouw een vernieuwde levenswijze en een orthotarische voeding op met je hele gezin. Leer je kinderen orthotarische voeding ontdekken en er mee omgaan. Laat ze meehelpen aan de hele ommezwaai en geniet er allen van. Laar je eventueel begeleiden door orthomoleculaire therapeuten of artsen of volg de consulentenopleiding aan het unieke Instituut FIOW, waarvan Walter Faché de grondlegger en pionier is van deze wetenschappelijke, eenvoudige eigentijdse en gastronomische eetwijz(s)er. Referenties 1. Faché Walter. Ziektepreventie met de Voedingsdriehoek Faché. Publi Media FIOW MN nr 55. Nieuwe versie 2013 2. Faché Walter. De Voedingsdriehoek Faché medisch toepassen. Publi Media FIOW MN nr.63 Nieuwe versie 2013 3. Faché Walter. De Voedingsdriehoek Faché gastronomisch toepassen in de keuken.. Publi Media FIOW MN nr 68 Nieuwe versie 2013. 4. Faché Walter. Gezondheidsboekje nr 1. Gezond en slank blijven met de Voedingsdriehoek Faché. Publi Media FIOW 2009.
Mondelinge Exprescursus 1ste jaar Module 2 & 3: Orthomoleculaire voeding en terreinen Een uitdieping van de belangrijkste topics van het eerste jaar of M2 en 3 Gratis voor ingeschreven cursisten van 2013 € 220 voor niet-ingeschreven cursisten, een initiatie van de orthomoleculaire geneeskunde Inclusief gratis syllabus Vrijdag 21 juni 2013 (9-18u): Orthomoleculaire voeding Zaterdag 22 juni 2013 (9-18u): Orthomoleculaire terreinen
Inschrijving:
[email protected]
Medisch dossier
Reinigen, de weg naar gezondheid Christel Stevens
G
ezondheid is niet hetzelfde als “niet ziek” zijn. Er ligt een hele weg tussen gezondheid en ziekte. Gedurende de jaren stapelen we vaak gifstoffen; langzaam verschuiven we op de weg van gezondheid naar ziekte. Om gezondheid te blijven, hebben de meeste lichamen het nodig om jaarlijks gereinigd te worden.
Je rijdt met je wagen in een smalle donkere steeg en dit geeft je een onprettig gevoel. Je ziet in dat deze weg je afleidt van je gewenste doel en je besluit om terug te keren. De weg terug is dezelfde als de weg waarlangs je gekomen bent. Alle hindernissen waar je met meer of minder moeite langs bent gekomen, staan opnieuw voor je neus. De weg terug gaat in het algemeen sneller dan de heenweg. Voor ieder jaar, sedert het starten van het eerste gezondheidsongemak, heb je gemiddeld een maand actief herstel nodig. Alle ongemakken, chronische problemen die misschien al jaren weg zijn, komen terug. Ze dienen zich aan omdat je nu klaar bent om ze op te lossen en werkelijk te genezen. De symptomen verdwijnen in omgekeerde volgorde van verschijnen. Het is ons niet aangeleerd en daarom in het algemeen niet aanvaard dat genezen tijd vraagt. De arts wordt onbewust aangezien voor een magiër die met een aantal middelen de symptomen in een mum van tijd oplost. Zodat we, zonder verdere levensaanpassingen, verder kunnen leven. Hierdoor verplaatsen de problemen zich naar dieper gelegen plaatsen in ons lichaam. In onze taal vind je uitspraken die dit ook weergeven, zoals “on-gemak of dis-ease”. We hebben de ziekte niet aangepakt. De toxiciteit die de ziekte veroorzaakt heeft, blijft hierdoor in ons lichaam aanwezig.
Hoe uit toxiciteit zich? Er bestaat een bepaalde volgorde in ons lichaam waarlangs gifstoffen worden opgenomen. Volgens dezelfde volgorde laat het lichaam de gifstoffen ook weer los. Als giftige stoffen niet via de lever zijn ontgift, probeert het lichaam ze via de huid te verwijderen. De huid is, met zijn enorme oppervlakte, ons grootste orgaan. Koorts is een goed voorbeeld waarbij het lichaam toxiciteit elimineert via de huid. We voelen ons daarna in het algemeen lichter. Als je koorts onderdrukt, gaat de ziekte zich dieper in het lichaam nestelen. Het vol-
gende orgaan is de dikke darm of colon. Daarna is de lever aan de beurt, vervolgens nieren en longen. Ons hart en onze hersenen zijn de meest vitale lichaamsdelen die de grootste bescherming nodig hebben. Zij zijn het laatste aan de beurt voor wat betreft de opslag van gifstoffen.
Wanneer reinigen? De periode rond 21 maart en 21 september zijn de meest geschikte periodes om ons lichaam te reinigen. Dit is de periode van de lente- en de herfstschoonmaak. Tijdens deze twee momenten in het jaar, staat de zon loodrecht op de evenaar en is de dag even lang als de nacht. Dit zijn belangrijke energieperioden die invloed hebben op ons lichaam. Door te reinigen in deze periode maken we gebruik van de energiestijging en reinigen onze lichaamscellen beter en dieper. De belangrijkste stap bij reinigen is water. Als je niet voldoende gehydrateerd bent, kan er niets vrij bewegen in je lichaam. De stroom tussen extra- en intracellulair vocht blokkeert. Een tweede belangrijke parameter is de pH of de zuurtegraad. Deze dient tussen 7 en 7,5 te liggen met een maximum van 8. De meeste mensen hebben een lagere of zuurdere pH-waarde.
Voorkom verzuring De pH-waarde van urine schommelt gedurende de dag. Hoe rijker onze voeding aan zuurvormende voedingsmiddelen, hoe zuurder onze urine wordt en omgekeerd. De waarde is het gemiddelde van een aantal pH-metingen gedurende de dag. Ons huidige voedingspatroon leidt tot pH-waarden van de urine lager dan 7, wat verzuring betekent. Het is heel belangrijk om dagelijks voldoende alkalische voeding binnen te krijgen om te verhinderen dat er een metabole acidose, of verzuring ontstaat. Verzuring kan leiden tot hypertensie, insulineresistentie, overgewicht
tiende jaargang 2013 - n°68
19
Medisch dossier
en obesitas. Onderzoek, uitgevoerd bij zowel kinderen als volwassenen, toont aan dat urine met een pH van 7,5 of meer nodig is voor een goede uitscheiding van verschillende toxinen met de urine. Dit is vooral van groot belang bij de behandeling of preventie van nierstenen. Verzuring leidt ook tot verhoging van de cortisolproductie en de cortisolbloedspiegels. Dit speelt vervolgens een rol bij de verandering van het botmetabolisme hetgeen tot osteoporose leidt. Onderzoek bij patiënten met reumatoïde artritis toont aan dat basische voeding significant pijn reduceert. Een overmatig gebruik van keukenzout of natriumchloride leidt soms ook tot hypertensie. Deze vorm van hypertensie wordt eveneens door kalium- en magnesiumrijke voeding gecorrigeerd. Verzuring activeert het calcium- en magnesiumverlies. Magnesiumtekort heeft bijgevolg twee verschillende oorzaken. Enerzijds een te lage magnesiumopname, anderzijds een te sterke verzuring waardoor de aangevoerde magnesium niet door het lichaam opgenomen wordt. Het feit dat magnesium niet opgenomen wordt, heeft dan niets te maken met de kwaliteit van het supplement. Het zegt alles over de verzuurde staat van het lichaam. Het is dan noodzakelijk de pH-waarde te verhogen (te alkaliseren) waardoor het niermetabolisme verandert. De reabsorptie van calcium en magnesium vindt vervolgens weer plaats waardoor deze mineralen in het lichaam behouden blijven. Wanneer de pH in de urine verhoogt, verhoogt automatisch ook de pH van het lichaam. Hierdoor bevatten de cellen meer OH- waardoor ze in staat zijn om gemakkelijker mineralen zoals magnesium
op te nemen. Extra toediening van mineralen heeft pas echt zin wanneer ze effectief door de cellen opgenomen kunnen worden. Een optimale pH-waarde van het lichaam kan worden bereikt door verhoging van de inname van fruit (2 à 4 stuks) en groenten (min. 300 gram) en eventueel kaliumcitraatsuppletie. Kaliumcitraat is van nature aanwezig in voeding zoals fruit en groente. Kaliumcitraat is een precursor van bicarbonaat en heeft daarom een pH-verhogend effect.
De celmembranen herstellen De celmembranen bestaan voornamelijk uit fosfolipiden. Fosfolipiden bestaan uit een hydrofiele staart en een lipofiele kop. Hoe meer onverzadigde vetzuren deel uitmaken van de lipofiele kop, des te beweeglijker de celmembranen zijn en hoe gemakkelijker voedingsstoffen en toxinen kunnen bewegen door de celmembranen heen. Een voeding rijk aan onverzadigde vetzuren (EPA, DHA, ALA en GLA), in de vorm van vis en visolie, noten en zaden, zorgt voor een goede celmembraanfunctie. Vul de voeding eventueel aan met vetzuurpreparaten. De industrieel gemaakte vetten bevatten transvetzuren die schadelijk zijn en niet toegelaten zouden mogen worden. Hun moleculaire samenstelling is identiek aan die van de cis-vetzuren, maar de buiging van de vetzuurstaart is naar binnen. Hierdoor wordt de celcommunicatie verminderd en de reiniging van toxinen belemmerd waardoor ze zich opstapelen. Mijdt om die reden industrieel gemaakte producten (o.a. koek en chips) waarin transvetzuren kunnen voorkomen.
extracellulaire ruimte
cel lumen
Fig 1. Een schematische voorstelling van een celmembraan. De fosfolipiden hebben een hydrofiele en een lipofiele.
20
tiende jaargang 2013 - n°68
Fig 2. Het verschil tussen cis-vetzuren en transvetzuren.
Medisch dossier
Mineraliseren is de volgende stap De hoofdmineralen calcium, natrium, magnesium en kalium zorgen samen met water voor de celcommunicatie. Hiermee bepalen ze voor een groot deel de uitwisseling van voedingsstoffen en het uitscheiden van toxinen. Om het lichaam verder te reinigen, moeten we de mineralenbalans herstellen. De mineralen zijn belangrijke katalysatoren bij de meeste enzymatische reacties in ons lichaam. Vaak worden mineralen moeilijk opgenomen door het lichaam. Hoe moeilijk is afhankelijk van de vorm waarin het mineraal gebonden is; organische of natuurlijke verbindingen worden het beste opgenomen. Oorspronkelijk aten we planten, vlees of vis. Planten zetten onder invloed van zonlicht anorganische mineralen om in organisch gebonden mineralen. Advies: eet voldoende groenten, minimaal 300 gram per dag. Gebruik daarbij eventueel organisch gebonden mineralen.
Activeren van de betrokken organen De volgende stap in het reinigingsproces is het ondersteunen van de organen die betrokken zijn bij de reiniging zoals lymfe, nieren, lever en darmen. Het is van belang dat deze organen in balans zijn zodat ze effectief meewerken aan de reiniging. In heel veel literatuur wordt alleen de lever als ontgiftingsorgaan besproken. Het heeft echter weinig zin om het lichaam te voeden met hoge doseringen lever stimulerende vitaminen, mineralen en/of kruiden als de uitscheidingsprocessen nog verstoord zijn. In dit artikel ga ik verder niet in op dit onderdeel. In het boek “Bewust op je Gewicht” worden deze besproken.
Negatieve bijwerkingen; het ‘Herxheimer effect’ Wat als het lichaam negatief reageert? De meeste mensen vinden het niet raar dat ze met ongezonde leefgewoonten uiteindelijk geconfronteerd worden met ziekte. Zodra we ons echter omdraaien, verwachten we dat we in twee weken tijd bij wijze van spreken hersteld zijn. Is dat niet zo, dan zijn we vaak zwaar ontgoocheld. De meeste therapeuten en artsen die vertrouwd zijn met deze materie zijn echter al blij als het lichaam überhaupt reageert; wanneer het lichaam bijvoorbeeld reageert met koorts. Heel veel therapieën berusten op de eliminatie van
pathogenen en gifstoffen. De Herxheimer-reactie ontstaat ten gevolge van het vrijkomen van endotoxinen, exotoxinen en dood materiaal van pathogenen. De reactie is veelal niet op het toegediende preparaat. De uitscheiding van pathogenen en gifstoffen gebeurt op vier manieren door middel van ademen, transpireren, urineren en ontlasten langs de respectievelijke uitscheidingsorganen longen, huid, nieren en darmen. Deze kanalen moeten openstaan voordat met de eliminatie gestart kan worden. De uitscheidingsorganen lymfe en lever kunnen door suppleren van supplementen of specifieke preparaten worden geactiveerd om gifstoffen vrij te zetten. Er zijn twee ontgiftingsfasen in de lever, te weten de fase-Ireactie en fase-II-reactie. Hierbij betreft fase I veelal een transformatie van gifstoffen. Hierna volgt fase-2 van de ontgifting; de conjugatie waarbij uitscheiding van de toxinen volgt via de uitscheidingsorganen. Een onevenwichtige snelheid tussen fase I en II levert problemen op in de ontgifting. Dit is meestal te wijten aan een tekort aan enzymen, co-enzymen en antioxidanten (o.a. glutathion (GSH), cysteïne, vitamine E en selenium).
Hoe herken je een Herxheimer-effect? Als aanvankelijk het preparaat lijkt te zorgen voor het ontstaan van ongemakken. Met dat het preparaat langer wordt gebruikt, lossen de problemen op en verdwijnen de symptomen. Het therapeutische middel zelf is niet toxisch; de symptomen worden veroorzaakt doordat het lichaam sneller ontgift of pathogenen afdoodt dan dat het uit kan scheiden. Fase I en II van de ontgifting zijn niet in evenwicht. Alleen wanneer iemand allergisch is voor het therapeutische middel, verdwijnen de problemen niet.
Kenmerken voor Herxheimer-effect zijn: • Duurt slechts een korte periode (2-3 dagen), de gewaarwordingen zijn niet comfortabel maar onschadelijk • De verschijnselen vinden meestal plaats: –– Bij het begin van de therapie –– Op strategische momenten van het protocol, bij verandering van de therapie of verhoging van de dosis –– Bij verandering van toedieningsvorm; oraal of intraveneus.
tiende jaargang 2013 - n°68
21
Medisch dossier
Negatieve bijwerkingen, in volgorde van voorkomen: • Milde tot matige hoofdpijn (85%), van korte duur (1-3 dagen) • Milde tot matige gewrichtspijn(en) (83%), van korte duur (1-3 dagen) • Mild tot matig zweten en nachtelijk zweten (54%) • Milde tot matige koortsvrije griepachtige symptomen, bestaande uit een combinatie van niet helder denken, algemene malaise en zwaar gevoel, meestal gepaard met gewrichtspijn (47%), van korte duur (1-3 dagen) • Beperkte malaise (43%) • Mild tot matig rood worden van de huid, locale rode vlekken, korte periode urticaria met of zonder jeuk (39%), komt meestal voor bij mensen met latente herpes zoster of huidinfecties • Milde tot matige skeletpijn (39%), van korte duur (1-3 dagen) • Milde jeuk (33%), van korte duur (1-3 dagen) • Milde rillingen of kouwelijkheid (32%), van zeer korte duur (1 dag) • Brandende urine (21%), van zeer korte duur (1 dag) • Diarree (19%), van korte duur (1-3 dagen) • Overgeven (8%), meestal maar 1 dag • Milde tot matige koorts (2%), meestal laag en uitzonderlijk tot 40°C en van zeer korte duur (1-3 dagen).
Het verzachten van de bijwerkingen Alle negatieve effecten worden snel verzacht door 24-48 uur te stoppen met de therapie. De negatieve bijwerkingen, of de Herxheimer-reactie, is een teken dat toxines of pathogenen zeer snel geëlimineerd worden. Om die reden is het aan te raden om na de stop-periode, te starten met een halve dosering van de supplementen. Daarna kan onder begeleiding van arts of therapeut de dosis stap voor stap worden opgehoogd op geleide van de lichaamssignalen.
Preventieve maatregelen • Ontlastingsfrequentie. Voordat je kunt starten met reinigen, moet je een dagelijks goede frequentie hebben van ontlasten. Is dit niet het geval dan dient de darmmobiliteit gestimuleerd te worden. Hydratatie. Cellen kunnen pas communiceren wanneer zij voldoende gehydrateerd zijn. Drink heel veel zuiver water, minimaal 1 liter per 30 kg lichaamsgewicht.
22
tiende jaargang 2013 - n°68
• Las om de zeven dagen een dag zonder suppletie in. Neem tijdens die dag alleen licht verteerbare voeding, zonder toegevoegde suikers. • Gebruik leverbeschermende producten en therapeutische middelen die de uitscheiding bevorderen zoals choline, methionine, verschillende kruiden zoals mariadistel en grote klis en fase-II-conjugatie bevorderende producten zoals n-acetyl-cysteïne, calcium D-glucaraat en taurine. • Pas de voeding aan: het vermijden van suiker en suikerbevattende producten, alcohol, fastfood en gefrituurde gerechten, weinig vlees en in het algemeen weinig vet. Neem een vezelrijke voeding op basis van veel groenten zodat de stoelgang bevorderd wordt. Een dagelijkse stoelgang is noodzakelijk voor een goede uitscheiding van de toxinen. Ook hiervoor is het belangrijk om voldoende gehydrateerd te zijn. Het volume in de stoelgang is een combinatie van vezels en vocht. • Zorg voor voldoende rustige lichaamsbeweging en bouw voldoende rustperiodes in. • Geniet van het zonlicht. • Bevorder het transpireren door te bewegen, te baden, inname van bepaalde kruiden en bijvoorbeeld een saunabezoek. Het afwisselen van kou en warmte (wisseldouches), zet lymfe en cellen aan om toxinen vrij te geven waarna ze geëlimineerd kunnen worden. • Vermijd lichaamsvreemde stoffen, chemicaliën, cafeïne en geraffineerde producten en stress.
Info www.avita.be www.bewustopjegewicht.be
Medisch dossier
Respecteer je natuurlijke ritme en ga stralend door de menopauze Leen Steyaert
H
eel veel menopauzeklachten zijn gelinkt aan een verstoord evenwicht tussen de hormonen oestrogeen, progesteron, cortisol, insuline en melatonine. Het in balans houden van dit hormonenevenwicht zal veel klachten verlichten of zelfs doen verdwijnen. Hormonen beïnvloeden alles wat er in je lichaam gebeurt, en tegelijkertijd beïnvloedt alles wat er in het lichaam of omgeving gebeurt ook het uiterst gevoelige hormonensysteem. Er is dus een wisselwerking. De beste manier om voor een gezond hormonenevenwicht te zorgen, is te leven volgens je natuurlijke ritme. Dit doe je door het eten van een gezonde volwaardige voeding, voldoende ontspanning, beweging en slaap en het respecteren van het ritme van de zon en de maan en de seizoenen. Deze levensstijl helpt je om stralend door de menopauze te gaan. De werking van onze hormonen wordt bepaald door het natuurlijke ritme van dag en nacht, de verschillende maanstanden en de wisseling van de seizoenen. De mens leefde en werkte oorspronkelijk voornamelijk buiten, in het natuurlijke licht. Al onze lichaamscellen reageren op zonlicht. Licht heeft een belangrijke invloed op de fysiologische processen, op onze stemming, ons gedrag en onze sociale contacten. Dit ritme in de natuur is aanwezig in alle levende organismen en is één van de meest onderschatte fenomenen op aarde. Sinds de uitvinding van de elektriciteit, leven we niet meer volgens het natuurlijke dag-nachtritme. Kunstlicht heeft veel voordelen, maar is spijtig genoeg een ernstige stoorzender voor de natuurlijke werking van onze hormonen. We leven tegen onze natuur: ’s avonds en ’s nachts krijgen we teveel licht en overdag zitten we steeds vaker binnen, achter onze computer of televisie. We leven het grootste deel van de tijd bij kunstlicht en zien nog amper natuurlijk daglicht. Dit heeft meer gevolgen voor ons lichaam en onze geest dan we denken. Het kunstmatig verlengen van het daglicht geeft ons lichaam de indruk dat het zomer is. Dit is tevens een signaal om meer koolhydraten te eten om de vetreserves weer aan te vullen voor de komende donkere winterdagen. Het is geen toeval dat de zoetste vruchten precies in de zomer rijp zijn. De drang naar suiker en koolhydraten in de zomer is verankerd in ons DNA omdat onze voorouders vet moesten opslaan om de winter te overleven. Het feit dat we in de wintermaanden onder invloed van kunstlicht onnatuurlijk veel koolhydraten verorberen, heeft als gevolg
dat we meer insuline produceren. En die verhoogde insulineproductie heeft op haar beurt als gevolg dat we meer cortisol, oestrogeen en testosteron gaan produceren ten koste van progesteron. Onder invloed van deze verhoogde hormoonproductie zijn we ook geprogrammeerd om ons in de zomermaanden sexier te voelen. Veel vrouwen doen dan enorme pogingen om af te slanken om aan de hedendaagse schoonheidsnormen te kunnen voldoen, zonder te beseffen dat ze hiermee hun hormonale evenwicht verstoren: vetweefsel is immers een stapelplaats van androgenen die ervoor zorgen dat vrouwen gemakkelijker en vlotter door de menopauze komen.
Eindeloze zomer Samengevat: oorspronkelijk en van nature sliepen we meer als het koud en donker was. We aten minder suiker. Dat natuurlijke ritme is tegenwoordig volledig verloren gegaan. Hiermee gaan we regelrecht in tegen de regels van de natuur. We hebben voor onszelf een ‘eindeloze zomer’ gecreëerd, met kunstlicht en artificiële warmte. We kunnen wakker blijven als het donker en koud is en ons lichaam geeft ons het signaal om onszelf vol koolhydraten te stoppen. Met andere woorden: onze natuurlijke klok is volledig uitbalans. We maken minder melatonine aan en hierdoor wordt onze nachtrust nog meer verstoord. Het evenwicht tussen insuline, cortisol en het slaaphormoon melatonine raakt uit balans. Het gevolg hiervan is dat steeds meer mensen, vooral vrouwen, terechtkomen in een spiraal van vermoeidheid.
tiende jaargang 2013 - n°68
23
Medisch dossier
Veel vrouwen in de menopauze ondervinden hevige ‘cravings’ naar suiker en koolhydraten. De dansende suikerspiegel houdt hen ’s nachts uit hun slaap en dit verhoogt het aantal en de hevigheid van de opvliegers. Dit alles terwijl een goede, diepe nachtrust tijdens de overgang essentieel is. De overdaad aan kunstlicht in de donkere winterdagen in combinatie met een te korte en verstoorde nachtrust brengt het hormoonsysteem sterk uit balans en het is deze disbalans die verantwoordelijk is voor een moeilijke menopauze.
Insuline en cortisol De productie en de werking van de geslachtshormonen is onlosmakelijk verbonden met de werking van cortisol en insuline. Bij insulineresistentie zijn de cellen minder gevoelig voor het hormoon insuline. Insuline is nodig om glucose uit het bloed op te nemen in insulinegevoelige cellen. Daarbij kan insuline gezien worden als de sleutel (receptor) die de deur van de cel open doet voor glucose. Insulineresistentie wordt dan ook gekarakteriseerd door hogere bloedsuikerwaarden in nuchtere toestand en na de maaltijd. Vroeger was het niet erg om tijdens de zonnige zomermaanden tijdelijk insulineresistent te worden en extra vet aan te maken voor de winter, omdat het vet tijdens de koude dagen toch werd verbruikt. Hogere insulinespiegels bevorderen een vroegere seksuele rijping, een
overdrive van je reproductiecapaciteit. Dankzij het kunstlicht hebben we nu meer tijd en mogelijkheden om langdurig actief te zijn. Het levenstempo is sterk verhoogd. Hogere insulinespiegels zorgen ook voor hogere cortisolwaarden, met andere voorden voor meer stress. Als stress langdurig aanhoudt, verandert het natuurlijke ritme van de hormoonproductie. Terwijl het cortisolpeil van nature ’s morgens hoog en ’s nachts laag is, wordt het nu ’s morgens laag, met een piek ’s nachts tussen 4 en 5 uur. Hierdoor word je ’s nachts (meestal zwetend) wakker en kun je moeilijk weer in slaap geraken. Mijn ervaring is dat steeds meer vrouwen rond hun veertigste of zelfs nog eerder aan het premenstrueel syndroom (PMS) lijden. Symptomen die horen bij PMS zijn opgezette, pijnlijke borsten, cysten in borsten, stemmingswisselingen in de dagen voor de menstruatie, slapeloosheid en een verkorte menstruatie. Dit wijst op oestrogeendominantie en progesterontekort. Een menstruatie die minder dan vier dagen duurt kan al anovulair zijn, dus zonder eisprong. In het algemeen duidt dit op een progesterontekort. Met andere woorden: deze vrouwen hebben al voordat ze in de menopauze komen een veranderde hormoonspiegel en sterke pieken in hun bloedsuikerspiegel. Deze verstoring wordt veroorzaakt door chronisch verhoogde productie van stresshormonen.
Tabel: ritmen in de hormonenproductie Het natuurlijke dag-nachtritme •• •• •• ••
0.00-4.00 uur: productie van groeihormoon 06.00-8.00 uur: hoogste cortisolafgifte van de dag, verhoging lichaamstemperatuur 09.00-12.00 uur: insulinegevoeligheid hoog 20.00-24.00 uur: verhoging melatonineproductie, daling cortisolproductie, daling lichaamstemperatuur
Maan(d)ritme •• Dag 1-14: oestrogeen hoog met een piek rond dag 12 met daarna een sterke daling tot dag 14 Progesteron is laag en gaat zeer langzaam omhoog rond dag 8 tot dag 14 •• Dag 15-28: na ovulatie rond dag 14 is er een sterke progesteronstijging met een piek rond dag 21 Oestrogeen gaat weer lichtjes omhoog na de ovulatie. Beide hormonen vallen sterk naar beneden van dag 22 tot dag 28.
Jaarritme •• Zomer: insuline hoog, melatonine laag, oestrogeen-progesteronreceptoren hoog •• Winter: insuline laag, melatonine hoog, oestrogeen-progesteronreceptoren laag
24
tiende jaargang 2013 - n°68
Medisch dossier
Bio-identieke hormonen Ook bij toediening van natuurlijke bio-identieke hormonen in de menopauze is het absoluut noodzakelijk om rekening te houden met de ritmes van de natuur. Progesteron is een hormoon dat alleen in het tweede deel van de vrouwelijke cyclus voorkomt (zie kader). Het cortisolpeil moet ‘s morgens hoger zijn dan ‘s avonds en melatonine hoort alleen in de avond en in de nacht hoog te zijn. Als de menstruatie volledig is weggevallen, dan wordt er gekozen voor een schema volgens de stand van de maan. De dag na nieuwe maan, de start van een nieuw begin, vertegenwoordigt de eerste dag van de vrouwelijke cyclus.
Leef in harmonie met de natuur. Het erkennen van de natuurlijke cyclus kan een positieve bijdrage leveren aan het verloop van de menopauze.
Eten volgens een natuurlijk ritme •• Eet je belangrijkste maaltijden ’s morgens en ‘s middags •• Eet volgens de seizoenen •• Eet niet teveel •• Eet meer eiwitten en minder koolhydraten; beperk de inname van geraffineerde koolhydraten als suikers en suikerrijke producten tot een minimum. •• Eet veel groenten, knollen, zaden en noten •• Eet meer wild en voedsel uit de zee
Slapen volgens je natuurlijke ritme om de melatonine afgifte ’s nachts te stimuleren •• Vermijd kunstlicht in de avond •• Kijk niet te lang televisie of zit niet voor je computer ’s avonds •• Eet geen chocolade of drink geen koffie enkele uren voor het slapen gaan •• Slaap minstens 8 uur ook al ben je gewoon om 6 uur te slapen Referenties: 1. Wiley TS.Sex, Lies and Menopause.ISBN 13: 978-006-054-2344. 2. Wiley TS.Lights Out.ISBN 13: 978-067-103-8687. 3. www.circadian.nl 4. Leen Steyaert, ‘Stralend door de menopauze’. Standaard Uitgeverij, ISBN 979-90-0223963-2.
Monografieën FIOW MN 70: Burnout Tien procent van de werkende bevolking in ons land heeft last van burnout-verschijnselen. Mensen met een sociaal beroep, zoals leerkrachten, verpleegkundigen, managers, journalisten, …zijn het meest kwetsbaar voor burnout; mensen die buiten werken lopen de minste kans om opgebrand te raken. Burnout wordt niet alleen veroorzaakt door factoren van buitenaf, maar vooral door hoe je zelf met een hoge werkdruk, een veeleisende baas, een onduidelijke taak of functie omschrijving omgaat. Ontdek de doorbraak in de orthomoleculaire behandelingsmethode om niet in een burnoutspiraal te blijven zitten! Biochemisch wordt aangetoond welke innoverende orthoceuticals en adviezen je daarbij nodig hebt. MN 102: Kanker is een overlevingsmechanisme als laatste kans Kanker komt vaak onverwacht voor wie de diagnose te horen krijgt. Toch gaat er meestal een ontstaansproces van jaren aan vooraf. Ons lichaam geeft ons tijdens die periode permanent aanwijzingen dat er iets mis is, maar deze worden, klassiek onderdrukt met medicijnen. Kanker is in de meeste gevallen geen vreselijke ziekte die je plots overkomt, het is een overlevingsmechanisme van een lichaam dat vecht tegen toxines, afvalstoffen, verzuring, zuurstoftekort, enz. Door een drastische wijziging van je voeding, je leefwijze en je manier van denken, kan je de ontstaansredenen van kanker wegnemen en je lichaam weer gezond maken. Bestellen Monografieën kunnen besteld worden via:
[email protected] of telefonisch: 09/369 06 42
tiende jaargang 2013 - n°68
25
Uit de praktijk
Met frisse energie het voorjaar tegemoet! Helpt een reinigingskuur bij voorjaarsmoeheid?
Josje Bastiaens
Z
ijn we in het voorjaar moe omdat we te weinig zonlicht hebben gekregen? Sommige literatuur laat inderdaad zien dat we tijdens de wintermaanden te weinig zonlicht krijgen. Of eten we tijdens de winter minder gezond waardoor een vitaminen- en mineralengebrek ontstaat? Of heeft ons lichaam te weinig beweging en verse zuurstof gehad doordat we tijdens de ‘barre’ wintermaanden voornamelijk binnen verblijven? Waarschijnlijk is het een combinatie van factoren. Feit is dat veel mensen moe zijn in het voorjaar.
Een kuurweek, is dat wel gezond? Er is veel geschreven over het al dan niet gezond zijn van een kuurweek. En zoals gewoonlijk spreken de berichten elkaar tegen. Zo zouden er tijdens een reinigingskuur te veel opgeslagen toxines worden vrijgemaakt. Omdat de lever bij veel mensen al overbelast is, zou deze de stroom van toxinen niet aankunnen. De mens komt dan in (lichte) staat van vergiftiging. Toch hebben ook veel mensen positieve ervaringen met een reinigingskuur. In dit artikel beschrijf ik mijn eigen ervaringen met het begeleiden van kuurweken.
Een kuurweek in de praktijk Mijn eerste kuren waren streng en erg op de leer geschoold van wat ik geleerd had op mijn opleiding tot natuurgeneeskundig therapeut. Niet meer dan twee maal daags versgeperste groente- en/of fruitsappen, te eten met een theelepeltje, onbeperkt kruidenthee en dagelijks bitterzout om de darm totaal te ledigen. Wat ahornsiroop en honing als eerste hulpmiddel bij hypoglycaemie. Het programma werd aangevuld met elke dag een lichaamsmassage, een leverpakking, (ontspannings)oefeningen en een middag naar de sauna. Wat me bijstaat van de eerste kuurjaren is dat de meeste mensen vooral bezig waren met de lichamelijk reiniging, omdat dat eenvoudigweg de meeste aandacht vroeg. Er waren klachten als: hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, hartkloppingen en andere lichamelijke ongemakken. Deze klachten gaven aan dat de reiniging volop in gang was gezet en dat de lever het zwaar te verduren had. Daardoor raakte de
26
tiende jaargang 2013 - n°68
aandacht te veel gericht op het lichamelijk aspect van de reiniging, ondanks de goede voorbereidingen (twee weken in het teken van het langzaam afbouwen van de normale voeding naar de kuurvoeding). Er was soms te weinig energie om mee te doen met de oefeningen of om de natuur in te trekken.
Tijd voor verandering: kuren op maat Geïnteresseerden in een kuurweek vullen bij aanmelding een inschrijfformulier in waarbij gekeken wordt of er geen contra-indicaties aanwezig zijn. Het kuren vereist dat het lichaam in staat moet zijn/gezond genoeg moet zijn, om vrij komende gifstoffen te elimineren. Bij twijfel, bijvoorbeeld bij medicijngebruik, ouderdom of chronische aandoeningen, kan het zijn dat er een verklaring van de huisarts wordt verlangd. Tot nu toe heb ik hier positieve ervaringen mee. Drie weken voorafgaand aan de kuurweek krijgt de gast informatie toegestuurd omtrent de voorbereiding van de kuurweek. Nieuwe gasten worden, indien wenselijk, van te voren uitgenodigd op consult om het reilen en zeilen van de kuurweek door te nemen. In overleg met de kuurgast wordt gekeken waar de kuurvoeding uit kan bestaan. Er bestaat nu de mogelijkheid om te kiezen uit: vers fruit, soms aangevuld met wat yoghurt of kwark, en ’s middags en ’s avonds wordt er verse groentesoep bereidt, aangevuld met heilzame kruiden. Mensen die het nodig hebben nemen hierbij wat zilvervliesrijst en/of wat olijf- of lijnzaadolie. Ook worden er (op aanvraag) versgeperste groente- en/of fruitsappen gemaakt. Te-
Uit de praktijk
gelijkertijd zijn er gasten die ervoor kiezen om te vasten en alleen op water en kruidenthee te leven tijdens de vijf kuurdagen. Dit zijn meestal de gasten die al jarenlang kuren en merken dat ze zich hierbij het beste voelen. Op elk moment kan de voeding worden bijgesteld afhankelijk van de lichamelijke en/of geestelijke ‘toestand’ van de gast. Voor de meeste gasten is het tweemaal daags nuttigen van de ‘maaltijd’ voldoende om naast de lichamelijke reiniging ook toe te komen aan geestelijk reinigen, aan het innerlijk welzijn.
en het wegvallen van belastende voeding, ontstaat er tijdens een kuurweek een sfeer van innerlijke rust, van verbondenheid, bij je eigen ongemakken komen en het gevoel hebben dat het/je er mag zijn. Een huilbui, wat ongemak, schone, lege darmen, veelvuldig toiletgebruik, praten over (gezonde) voeding, samen mediteren. Kortom, alle aspecten van het leven komen tijdens een gemeenschappelijke kuurweek naar voren. Aan het einde van een kuurweek is er een diepe verbondenheid met onszelf en de ander en hebben de meeste mensen zin om een frisse en nieuwe start te maken. Er is genoeg energie opgebouwd om de ‘drukke’ wereld weer vol vertrouwen tegemoet te treden. En de voorjaarsmoeheid…., die is verdwenen als sneeuw voor de zon!
Begeleiding Tijdens de kuurdagen wordt er dagelijks tijd ingeruimd om met de aanwezige therapeut evaluatieve gesprekken te voeren omtrent het algemene welbevinden, zowel lichamelijk als psychisch. Ook vindt er tijdens de kuurweek met iedereen een individueel consult plaats om maatadviezen te geven (afhankelijk van het klachtenpatroon) wat betreft voeding en leefstijl, met name voor de periode na de kuurweek. Aan het einde van de kuurweek wordt de opbouwfase besproken. Deze fase wordt door de gasten ervaren als de lastigste fase van het kuurproces. Men wordt weer blootgesteld aan alle geuren/smaken/verleidingen van het “Bourgondische leven” en om daar niet aan toe te geven, dat vraagt om informatie en karakter. Het belang van het langzaam en bewust terugkeren naar een (verbeterd) voedingspatroon/leefwijze wordt dan uiteen gezet en daarna, eenmaal thuis, ervaren we hoe we via onze (gereinigde) zintuigen optimaal kunnen genieten van (h)eerlijke voeding.
Jij kunt Slank en Gezond blijven met de Voedingsdriehoek Faché® Gezondheidsboekje Faché Deel 1
gezondheidsbo
é
fach
kJes
ne ka Ri Walt eR Met en kaRin e k ate R en R in nal k a eW
z
ge
2 2
4-04-1
Het is mooi als door de kuurweek de emotionele rugzak bezien wordt. Wat belast ons en wat mag losgelaten worden? Hiervoor wordt veel aandacht besteed aan mindfulness, meditatie en bijvoorbeeld stiltewandelingen in de natuur. Er is veel rust en tijd om de aandacht naar binnen te richten tijdens deze week. Geen prikkels van telefoon, computer en televisie. Alleen maar ‘zijn’ met een goed boek, heerlijke muziek, een goed gesprek, een massage ondergaan of het opschrijven van recepten om ons te verheugen op de tijd na de kuurweek.
Kuren, een holistisch gebeuren
4
99
N:
ISB
77 90
BE S TSE LLER FIO W
®
hé ac é® k F ach oe k F gen ieh oe in genhné® ddrrieh hukwFinac s ke inggs ierhscoeuweu n eedddiinngsdraaarscdhe k euinkegen met de Nieuwe oooe k n ch V euw Voedingsd irs nw eV warieho dek uuw ekk in Fach Met honderden een woaa Nie uken é® uw ippssen ke ie h e eenvoudi deadvi t o e ie ti de ps ge et , N i h ek in m ,n,ti en de 15 voedingsg ee N ezen ,eentips en rrieho waa rschuwingen roepen et ddde vivez gssddie iezzinin ngdr voed t ge ad gs irieho ingsd dagelijks met succe mvan ddvie ek in de keuken ed e eaavo medi s toepa oeoded nvou ssen. ee dig nigde e evv erden oepe vnouva uvdansendn.d n.n. hond gr een nveoep Met to nenasvpaasasesse e p edinrgsdencces e e vo deet suesgnro ep toe ep de 15 osnm h edeinrdg gsugcrcoes es to geelit jk daM nt s succ von 15 ho mdei deMeteli5jkvsoe met s dadge 1 elijk F I O W dag
naslagw ei ac eenerk en t le nd in geen nd onsisop e zizou ezo jkhna je s als liur met aa besl enkele e di ddag ons inul“G ert hij psonjonneer t kjevoeding en é orm Hay vo erde , ‘s mi ha:sowa uu ser wIr. Jozef Prof. Dr. tf en keizer lter Fach elt perzelden ac erar. enrsc ereer oci rafra etPoppe tbij on gediss . me la st a Sh als een leert Wa vanon eestay” te pa - Wan ha , die arztsendiebede arlien s le rgens baredit m of e le n r aw en te ae ‘s mo n invullen sprincipe leirtdsm snel geniet do n alrn dBog zijnl voor elklistals ee sjWou ten cto ke, een ps the ete rt : eet eige ht eding r el ijar etp k Bomttu na irkendvo moe goede vrDien besds M ie ora a eid lee ontbijt mo ude vo nieak m ar kee , y r. h jsh da en een alo wi ma kje te.nsc de he ndacelaaje ! avon ijDr l gaanule ple. a ni) etartsuw oude keizerlijk van de idelijke een sm en e ap ws,er’s ontb etens op met aa bed ge aaktula t de Een ire e ee emoet wi orm neerer du “on dit en m in te er en on W en d tf teg t we Om ler molec ekk g lt uu gen st wnan aac on tt-hij else en :ee n pr 21sten Hoe e”. Vertr de.re tatho tbijonde tbij d lev W é meieercht ee edin eren mee “Gez aer vi(or n ongez na spe het lev t ie en lden on als ze et e da je voer vo alsit ch g van Karin che, bij gen van vindblier jft de n ee hem di eA.mFa Bog erde rafrasds,er elle dagsn dons in H n tis een lanes k ay nd wieva staat ie pa We sn rnijdi ardtse aa noteetur ut ten op didac mooie din bo ekje id tehé vonan kje en or om ormul .asm ke Dirdissoc ” teDr n acu r gezo boe F I OetW aB voen ke, , ‘s m , mFoe de tb el e s ac on , st ’s or tf m k dit ij lt vo kt bb r!tbij or in ijdsEenijmu ay ns,leid on nr ge el ar ee er : w en wat gent d vo on gr. Mnkel ak iz iealtete uwn! She bare or aw prien on blusse penl.verr doet eirij re zeeld die m onal rt hij oedin ndhe jd n eeva en W or smeeankt.ke ge D nd vo ste et ti ct n bra se t ij ez t n ing ie s v w n n. gee ni a etdi nsstn een er stpe tu e a le nte e in fr die rts e do vree en ge mo ee alsmpa te “G y voezou da geen nieu In ve nns Bot 21ci een eps th goedealsgasan r lletbntië ijt prein in H a eneerd ara an, keppae le n n die n dé eeor lejn mi wienl zij rk hé ac el gwerksoci te p smze orge se frPo vo ke onslaen itainvuon inags n dr naar day ke ts een datgswéilna . Fa ddmer AM aa n t ‘sie oetevn eenvoed Menontdek oeaiek leidJol voo dis ay” a . Ir. ch leidr ar mid s v ie neDrr. eedt ermen w Dr en gemun een F helto re ge Pr sbare tv: in andemule man apple aire), is, ‘s t Ze te r aof. d oora r. Wer onmi leker ke le ché je ztbonijd omalvouor fectie zern alter an S ietba octo rien en v D ecul ale en tf elij m “oenede eive enke . Fa olper eidboe jkt, on d ev n ge bnende ijid kle W es v n m optim e nd sh A en O li t du rst n n a tb va ho gezo ge Ee er cip n ge s th goed ga wijjdse ee er on ten izerrijkndeheblsee en ven.zeen. (ort eW ert u in ern Poppe F Iel als en le prin r ee keep een t wil st ad jd eeben t le fteke de n lang t keverekke oudegedinti zo s kO ti w W he a ll f y tbr sp n jl tr en u en E itweie ssV anek tier ing blij ie ee ge vu ings na da rts moe ie vangenton k en sbo Dr.. Joze geenjn d en wer nt mostaa or w mor n in voed nier ple a n.e) a tege e”.voded Ir pe geen Hoe iee, bitau déra ngen v ag In in r. eel ir te a ‘s op je vo sl di ch le p te in gin ar seis n res ken ie boek ust na K f. D ula leven ert! moe ude ke m e a ec ct ofm fP en da tiën oo Dit ori : ee zou t iek entel lo ij on n pa ze , ho Pro tdek dit Een m dberlut ss ol ond M en Jo tbij e a el m “ ijhom n un keukendi oronde in Ir. vo erk gez d le jk on an d duid . Oor m Ze wat ijpen. n breian is ee envoe (ort ng Dr. tie, agw doet t ingr n eeijsh zerli de v e en levad la d sl ec f. da w ei ken o etralijft een na . perf moe zijn d4-0 e 4-1k eels lehid Pr ten iek il907799 e de ou dit trek na spbavrean at b r wie n w ën st u a e er is er ati ISBN: Een w . V bijonm gen je st voo ! een n ze in np er e, st is Hoe rine”isal che enie d boek mu luss rt te ken. mij ie, Ka atictm moo dit Een ndb nade ontbre voor fect op de in be en . id ra per ad Eend oor wat ijpen n bgsboek mog ra de v t nt gr n eein leid rste doe t in n ldavoed staura re zee . ba moe zinijee l of re ten ken ilig te mis t or w re on ho er Dit en, en ad ontb en ale keuk k b ogen tim 04-1 boe t m op 994ings ran Een 9077 oed au N: l v rest ISB inee el of orig , hot Dit ken -1 keu -04
jtf en. ijl In ontbi ensst n tijd en lev die gee nieuwste sen dé Men kken ontde
ISBN:Ze 907799
1 1k n 1k k lslasaln an 1 s ddsl tnnt JikJnun ktntuo n u n oo d ank u eeg JJikJken ezz ez o gz g n g JJiiJeenn nnn nd bliiJvJv e e en v eblliJ bb
Walter é chOM Faché éM chéFa ercFhOa WaOltFMa erM lr tO a We alt W
R n elnMt eet b iJ t eeWRa o n t WMaeltt o n d J t eMn et gez i tb n o ni J t e nd tb zo n ge d o n zo ge
gezo
s fa
ekJe
zo
ge
hé
sb o
ac sf
eid
2
h nd
d on
he
id
sb
oe
kJe
2
id ndhe
ch
é
sb oe
en icus chem n dertig r bio culai meer da voeding al n omole orth udt zich vloed va é is de Fach dige en homet de in voor jn r OM un nier Zi Walte gsdesk neel bezigheid. de pio kunde. laire in ë cu voed professio gezond or Belgi genees geomole jaar ilieu op de1978 vo ing en de orthenitenland e In dit eigentijdse s bu eerst en m sedert re voed e aan boekje vindt iederee heut ertig d als ic Ge isn een smakeli en levensstijl verrijk in lai jke,drag lan ij re em d cu g er rst H t, gezonder en omole bij snelle ee iochormule ed n in culai Mensen die geen vitaler maakt. en rd het ontbijtf edole b inr dNathvodie m zijn of haar persoon tijd hebben om orth ste ir1999 ee an we j in ien lijkheid van een Ze ontdekken dé e genieten ontbijt l mde vOr de hicu,lamoeten nieuwste ontbijtf verd aor kund te arole esvan dit meesterowerkje ormules or ijn ichvo vloed ijs gene de m v 21ste z pr n erddewa beslist eeuw! o Z t lezen. e r in ud rthr de waar nlanode nsie ntidge. laire hotvinetg.de io r g cu ge icu dueBogaer pDirk iteé is eenon m buch em sk din e nd ole tn-dWetens ig d. te chapsjournalist ë dhe ndee Een oude wijshei dig an oem Fa esku la d leert : eet ‘s OM nekun l bez dhei Belgibioc ge r ortvho iten dlse eers ee morgen Hoe we dit keizerli n ee r n es G u s e en de va b dr a neen keizer, te gsd als zo voo‘sr middag e lagir l m no la s als Karine”. Vertrek jk ontbijt Walmoeten ijnir in fessio de ge d een het prins, la cuin haaanlo ein ’sZavonds vo cu kende van deoed roinvullen er p 1leert 978 Walter oleed zicFaché r oele ire als een bedelaar. v aloude . didactische, bijna edie“Gezon v t ons r p ievoeding u o ert sprincip ge ee Ninn m d la ge- n met mvo dtvan inrs speelse en duideli jaa miljke Walter en hound lecuontbijte d larirtheo ijoduesra iortHay voor de mooie dingen en de Shelton 9 inpO semanier d ons bh eenehtet o nhij sk voert van het leven. cu o naar genietb en is “one rste op de hem eigen 199 are ddee ngedissoc doet wat in dit ee omieerde ole is enena day nla ee Gein the erdmkeeps boekje staat blijftHijOmom ordoctor met aandacht eapple ge orth uite als voeding oië dert(orthom id. evlg moet ingrijpen. h chnéstoleculai e igee wzigrhheij te Een must voor jsB n e away” ad arts ndndl beare) lair seren: wanneer je dFaiekugezond t b ennd parafra ri wie oeen wil zijn dan een d vriend r een egoede e wleven erlang sku cu ondeopotegemoe leidsma erd he erla eid vM brandblusser! s g O n, die zelden z n ee le e n g. r sdn sioee geer v indin aat wilingaaneden vooral nlijkh acuut d 8 mo lte gge voor elke persoo aasrdp dlaen19e7 onvtvoe ge erst in N tho haar arts die meer Wa edin rw ofe of r en o a e n d it rut n ire dr t vo ar p ie . 99 e O ule die zij e bu dsk e lezen d e cula bij d h 19 r jtf ja mil nsee list Mark Een optimale en Bottu list besDr. in otbi o orm le en wer ij lle is onmisbare leidraaen erkje v urna h s on ij mo te d voor esterw apsjo r, sne eelien. ij jke H thomijn s patiënt me sch a d r n dit Weten unak wa de p g., moeten or rdie eenksm eid ert d t. r ietinen rak Boga veenneers ma ijkhelaar. e ntv iedere ee dte Dr. Werner A. oonlbed Dirk n gen rd tbi eeuw! vindt r en vit o Dit origineel voeding Faché ge ale lajt aa on als perseen Walter en boekje sboek de 21ste een onde benade envaunnde nw t ar onds keuken, hotel ofentijdse rt tenvazeerste uitsde ’s av ha jten me n.hem eigen jkt, gez en om restaurrri bule skperfectie, is een uniek ze ve ant mogen dit eig ht prins, jn of de ontbi lidst hebb ontbrekorm nee
gez ond ont e biJt en e R in
Kuren en emoties
ekJes faché
Walter OM Faché is orthomolecula voedingsdesk ir biochemicus undige en houdt en jaar professionee zich al meer dan en milieu op de l bezig met de invloed van dertig gezondheid. voeding Hij is sedert 1978 voor België orthomolecula de pionier voor ire voeding de en geneeskunde verdienste en bijdrage aan . Zijn geneeskunde werd het eerst de orthomoleculaire waardeerd waar in het buiten land gehij in 1999 in buitenlander Nederland als de eerste neeskunde ontvinprijs voor de Orthomolecu laire Geg.
é ch faapépen J e sWaetecnschh k f o ee slaire appen s bk Jolecu etensch W ibdout OeecrthfuolamairecW h é FIO ol W W heesknstrtJe ithuoms n id appe ed o s tI O Wetensch h u n b F I OF I O u m ds Vstlaoleita culaire id ge zo nd he ids n d hoeen zutlaoaOrmiaths-Inom z obo - V ed stitu eekJ Ines Publi Media ia M fac hé msg Vlaams Institu g eutzOrthom Vlaa i Med ubli -g P edia olecula FIO
Publi
M
Pu
bl ire Wetenschappe
n
W
F
IO
W
Met honderden eenvoudige adviezen, tips, waarschuwingen en alle voedingsmiddelen tegen de huidige degeneratieve ziektebeelden, leert Walter Faché jou de beste keuze maken uit de 15 voedingsgroepen van zijn voedingsdriehoek, die gemakkelijk, snel en gezond gastronomisch dagelijks in de keuken met succes kunnen worden toegepast bij slank en gezond Bestellen: gratis portkosten voor 15 mei besteld! FIOW Larenhoeve, Kerkstraat 103, B 9270 Laarne. Tel: 0031/ (0)9/369 06 42 Fax:0031/ (0)9/366 18 38 E-mail:
[email protected]
Door de stiltewandelingen, de meditaties, de yoga
tiende jaargang 2013 - n°68
27
Toxiteit
Fig 1. Schadelijke stoffen uit plastic verstoren de hormoonbalans. Meer dan 36 procent van de vissen die in het Kanaal zijn gevangen heeft plastic gegeten. Dat blijkt uit onderzoek van de UK Marine Biological Association. Dat is ongezond voor vissen en mensen.
Accumulatie van toxische stoffen in het lichaam Blootstelling aan chemicaliën tijdens alle fasen van ons leven
Walter O.M. Faché
M
ensen die nog steeds beweren dat al die chemische stoffen in ons voedsel en onze omgeving niet zo’n groot gevaar betekenen omdat ons lichaam ze kan verwerken, moeten zich realiseren dat we niet slechts blootgesteld worden aan een paar chemische stoffen op één bepaald moment. We worden tijdens ons gehele leven blootgesteld aan massa’s toxische stoffen. Het menselijk lichaam kan inderdaad toxische last elimineren, maar niet de hoeveelheid waarmee het de laatste honderd jaar gebombardeerd werd. Al van voor onze geboorte, op het moment van de bevruchting, krijgen we een chemische last mee, die zich in de loop van ons leven zal blijven opstapelen tot we er ten slotte aan bezwijken. Hoe snel we eraan bezwijken, hangt af van ons gestel, ons vermogen tot detoxificeren en onze leefwijze. De kwalen en ziekten waarmee we op oude leeftijd geconfronteerd worden zijn niet zozeer het gevolg van ouderdom, maar eerder van een verkeerd leef- en voedingspatroon en een overmaat aan toxines die we daardoor niet geëlimineerd krijgen.
Fase 1: de foetus Het is een mythe dat de foetus tijdens de zwangerschap beschermd wordt door de placenta. De placenta vormt inderdaad een soort barrière die de toevoer en afvoer van voedingstoffen reguleert en die bepaalde stoffen doorlaat om de baby te voeden en andere stof-
28
tiende jaargang 2013 - n°68
fen tegenhoudt. Het gaat hierbij om voedingsstoffen, stoffen die van nature in ons lichaam aanwezig zijn. Van chemische stoffen en toxines is echter aangetoond dat ze de placenta ongehinderd kunnen passeren. Er bestaat immers geen reguleringssysteem voor. In de negen maanden die een foetus in de baarmoeder
Toxiteit
verblijft, wordt het al aan een hele reeks toxische stoffen blootgesteld, die allemaal zijn verdere ontwikkeling beïnvloeden. Vervuilende stoffen die door de moeder ingeademd worden, kunnen chromosoomafwijkingen veroorzaken bij de baby. Huishoudelijke chemicaliën, zoals des infecterende middelen, bleekmiddelen, luchtverfrissers, glasreinigers, tapijtreinigers, pesticiden en formalde hyde, geven een 3 maal zo grote kans op astma bij de nakomelingen. De chemicaliën in onze alledaagse comfortartikelen, zoals PCB’s, hydraulische vloeistoffen, lijmen, voedselverpakkingen, vlamvertragers en teflon, veroorzaken schadelijke hersen- en zenuwafwijkingen, kanker en geboorteafwijkingen. Voedselverontreiniging, zoals methylkwik, tast het endocriene stelsel aan en verhoogt het risico op kanker.
Fase 2: de kinderjaren Tijdens onze kinderjaren worden we blootgesteld aan een spervuur van nieuwe chemische uitdagingen. Kinderen die door genetische factoren een zwak detoxificatiesysteem hebben, zullen deze toxines nog minder goed kunnen verwerken, waardoor hun immuunsysteem voortdurend onder druk komt te staan en ze vatbaarder zijn voor allerlei ziekten. Vanaf het moment dat kinderen zelf eten, krijgen ze met hun voeding toxische stoffen binnen. In flessenvoeding - en later babyvoeding - zijn dat additieven, zoals geur-, kleur-, smaakstoffen, bewaarmiddelen en nitrieten. Deze kunnen groeivertraging en hyperactiviteit veroorzaken. In borstvoeding worden PCB’s, kwik, perchloraat en andere toxische stoffen aangetroffen. Maar niet alleen de voeding vormt het probleem, kinderen krijgen duizenden toxische chemicaliën binnen via drinkwater (fluor, chloor), vaccinaties (kwik, aluminium,...) stoffen in huis (verf, schoonmaakmiddelen, insecticiden) en in speeltuinen (geïmpregneerd houd, arsenicum). Deze stoffen verminderen het IQ en het geheugen, veroorzaken concentratie- en leerproblemen en verhogen het risico op kanker.
Fase 3: de tienerjaren
Tijdens de tienerjaren beginnen toxines zich al te accumuleren in de organen en de weefsels, waardoor allerlei aandoeningen en ziekten zich kunnen ontwikkelen. Tegelij-
kertijd wordt daar een gehele nieuwe lading chemicaliën aan toegevoegd. Fastfood en frisdranken vol synthetische stoffen, die onder meer voor stemmingswisselingen zorgen, doen hun intrede. Misbruik van antibiotica tast het immuunsysteem aan. Pubers beginnen massa’s cosmetische producten te gebruiken door een verhoogde hygiënische en esthetische bewustwording en reclame acties. Ze worden daardoor aan gemiddeld 200 nieuwe synthetische stoffen blootgesteld. Ook lichaamsdecoraties zoals tatoeages en piercings belasten het immuunsysteem.
Fase 4: volwassen jaren
Gedurende ons hele volwassen leven blijven we synthetische toxiciteit verzamelen en opstapelen in onze weefsels. Deze worden bovenop de hoeveelheden uit de voorgaande 3 fasen geaccumuleerd. Tijdens onze volwassen jaren zijn het vooral voeding en voedingsadditieven, cosmetica, pesticiden en medicijnen die voor een toxische overlast zorgen. Bovendien worden veel mensen in hun beroep dagelijks blootgesteld aan schadelijke stoffen zoals kappers aan haarverf en oplosmiddelen, mechanici aan brandstoffen en oplosmiddelen, boeren aan pesticiden, lassers aan overdosis mangaan en tandartsen aan kwik uit amalgaam.
Fase 5: ouderen
De totale lichaamsbelasting bereikt een kritische drempel bij bejaarden en de hoogste concentratie aan synthetische chemicaliën wordt bij de oudste generatie aangetroffen. De aandoeningen die daardoor ontstaan, worden onterecht toegeschreven aan de ouderdom, terwijl de bio-accumulatie van toxische last van een heel leven nog steeds niet ernstig wordt genomen (2).
Synergie van toxische stoffen onvoldoende onderzocht
Men heeft de schadelijkheid van vele afzonderlijke chemische stoffen, maar niet alle, onderzocht en voor deze stoffen een ‘veilige’ bovengrens vastgesteld. Op basis van deze bovengrens concludeert men dat de dagelijkse normale blootstelling aan een bepaalde stof - via voeding, medicatie, lucht of water - geen schadelijke gevolgen heeft voor onze gezondheid. Er wordt daarbij echter absoluut geen rekening gehouden met het feit dat we niet blootstaan aan één bepaalde stof, maar aan duizenden stoffen, en dit gedurende ons hele leven. De synergie of het accumulerend effect van
tiende jaargang 2013 - n°68
29
Toxiteit
Toxische stoffen en zware metalen orthomoleculair cheleren •• Melkzuur kan ons organisme zelf aanmaken: een snelle wandeling van 30 min waarbij je goed warm krijgt zonder te zweten, zwemmen, fietsen, strijkijzer 10 minuten gestrekt voor je houden (oefening van Dr. Le Compte) •• Dagelijks een halve liter karnemelk (de echte gekarnde melk!): melkzuurbacteriën kunnen crosslinkers cheleren. •• Magere yoghurt: in het bewerkingsproces mag yog hurt geen twee maal verhit worden, geen fruit of fruitsap bevatten en niet gezoet zijn. De yoghurtbacteriën moeten aldus overleven tijdens het yoghurtproces en maximaal actief zijn! Dan kan yoghurt detoxificerend werken. •• Zuurkool, zure augurken, kiemen en maretak bevatten melkzuur, de vonk van het leven volgens Prof. Dr. J. Kuhl. •• Acidophilus of gefermenteerde melkproducten elimineren zware metalen. •• Vitamine E, knoflook, luzerne, rutine, alginaten en groenten zijn goede cheleerders.
30
tiende jaargang 2013 - n°68
al deze schadelijke stoffen is nooit onderzocht. Voor steeds meer wetenschappers is het echter duidelijk dat al deze stoffen samen verantwoordelijk zijn voor het stijgende aantal kankergevallen en andere zware ziektebeelden. We moeten daarom met zijn allen meer inspanningen leveren om deze toxische stoffen uit onze voeding en ons milieu te bannen en daarmee de voornaamste oorzaak van kanker en ziekten te elimineren. In het Congresboek van het Lustrumcongres Faché Instituut. Gent, 17 oktober 2009 kan je vernemen wat je kan doen om jezelf tegen deze massale toxische last te beschermen.
Hardnekkige onjuiste verhalen circuleren rond toxiciteit van vitaminen, terwijl wij veel meer omringd zijn door zware toxische stoffen! Leren omgaan met vitaminen, aantonen dat ze preventief en curatief effectief helpen, criteria en waarschuwingen meegeven bij aankoop en gebruik van vitaminen en mineralen zou elke burger moeten integreren in zijn dagelijks leven.
Alle stoffen kunnen toxisch zijn In de eerste les in de organische scheikunde tijdens mijn tweede bachelor jaar aan de universiteit te Gent begon Prof Dr Verzele “Alle stoffen kunnen toxisch zijn in een bepaalde concentratie, zelfs water volgens Paracelsius”. Er is een groot verschil tussen de aanbevolen hoeveelheden en de toxische hoeveelheden, maar slechts een uiterst klein verschil tussen de therapeutische dosis en de toxiciteitgrens van medicijnen.
Referenties: 1. Faché Walter O.M. De voedingsindustrie een ramp. De vijf toxische fasen van ons leven: toxinen in het foetus tot volwassenheid. Lustrumcongres Faché Instituut. Gent, 17 oktober 2009. 2. Faché Walter O.M. Verstandig gebruik van voedingssupplementen, misbruik en toxicologie. Professionele cursus Module 2 Deel 4. Publi Media FIOW Laarne, 1989-2013. 3. Faché Walter O.M. Kunnen vitaminen en mineralen toxisch zijn? Leren omgaan met voedingsaanvullingen ter preventie van onze gezondheid. Publi Media FIOW Laarne, 1994-2013. 4. Algemene Toxicologie, Principes en mechanismen. Open Universiteit, Heerlen. 1991 5. Dreisbach Robert,H MD, PhD. Handboek Poisoning, prevention, Diagnosis en treatment. Stanford University School of Medecine, Stanford, California. Twelfth Edition 1987. 6. Klaassen Curtis D PhD, Amdur Mary Ph D, Doull John PhD MD. Casarett and Doull’s Toxicology. The Basic Science of Poisons. McGraw-Hill London 1996.
Consulentenopleiding FIOW Bistro Module 5: Voedingsdiagnose 1. Lichaamssymptomen waarnemen bij voedingsdeficiënties: donderdag 18 april 2013 Als tandarts was Weston Price de eerste die zag dat primitieve volkeren van nature een gaver gebit hadden, omwille van de betere voedingsgewoonten die ze er toen nog op na hielden. Gelukkig bestaan er nog tal van andere, kleine lichaamssignalen die op voedingstekorten wijzen. Uw lichaamstaal leren lezen: het is de gemakkelijkste en goedkoopste vorm van diagnosestelling.
2. Orthomoleculair bloedprofiel evalueren: donderdag 25 april 2013 Voedingsdiagnose is één van de pijlers van de orthomoleculaire geneeskunde. Het komt er op aan om zo vroeg mogelijk voedingstekorten te detecteren als een manier om zich zo goed mogelijk in te dekken tegen ziekten op latere leeftijd. De orthomoleculaire geneeskunde is uniek op het vlak van bloeddiagnose; nergens anders wordt men aan een dergelijke diepgaande analyse van voedingsstoffen in het bloed onderworpen.
3. Regulier bloedprotocol beoordelen: donderdag 02 mei 2013 Bloedanalyse wordt ook in de reguliere geneeskunde toegepast, gelukkig maar. Deze heeft zeker zijn nut, maar volgens de orthomoleculaire maatstaven schieten ze nog tekort. Voor een goede interpretatie is het nodig om te weten wat de draagwijdte is van elke bloedmerker Bij en welke bijkomende merkers nuttig zouden kunnen zijn.
4. Licht- en slaapdiagnose: donderdag 16 mei 2013 België is een land van slaapmiddelen. Waar in België ongegeneerd slaapmiddelen voorgeschreven worden, is men in andere landen bezig om alternatieven uit te testen. Slapen kan je het best met natuurlijke middelen. Ook de invloed van het licht op het slaapritme is hierbij cruciaal. Slaap- en gedragsstoornissen in verband met licht kent men als het malilluminatiesyndroom. Het belang van slaap, licht en kleuren wordt hier allemaal toegelicht.
Bij Nordic Naturals, visolie is altijd onze exclusieve focus
geweest sinds 1995. Dezeiscontinue investeringen in omega-3s Nordic Naturals, visolie altijd onze exclusieve focus resulteren in een nooit geziene zuiverheid, versheid en geprezen geweest sinds 1995. Deze continue investeringen in omega-3 Bij Nordic Naturals, visolie is altijd onze exclusieve focus smaak—voor meer en betere resultaten. resulteren in een zuiverheid, versheid en geprez geweest sindsnooit 1995. geziene Deze continue investeringen in omega-3s Het Bewijs ziet men in onze onafhankelijke test resultaten: smaak—voor betere resultaten. resulterenmeer in eenen nooit geziene zuiverheid, versheid en geprezen Ieder lot van Nordic Naturals oliën zijn onafhankelijk getest om smaak—voor meer en betere resultaten.
Het Bewijs ziet men in onze zuiverheid onafhankelijke test niveau’s resultaten: zo onze industrieleidende en versheid te Het Bewijs ziet men in onze onafhankelijke test resultaten: garanderen. En we garanderen volledige transparantie tot onze om Ieder lot van Nordic Naturals oliën zijn onafhankelijk getest Ieder lotcertificaten. van Nordic Tot Naturals oliën zijn onafhankelijk getest om analyse op vandaag hebben we nog nooit een zo onze industrieleidende zuiverheid enversheid versheid niveau’s zo onze industrieleidende zuiverheid en niveau’s te te concurrerend product gevonden die onze resultaten evenaart. garanderen. En we garanderen transparantie tot onz garanderen. En we garanderenvolledige volledige transparantie tot onze Kwaliteit is van belang—vertrouw de visolie experten voor uw analyse certificaten. vandaag hebben nog nooit een een analyse certificaten. TotTot opopvandaag hebbenwewe nog nooit Omega-3 behoeften. 5. Geopathische en elektromagnetische stoorvelden. concurrerend concurrerend product gevonden die die onze evenaart. product gevonden onzeresultaten resultaten evenaart. Biologisch bouwen: donderdag 23 mei 2013 Kwaliteit is van belang—vertrouw de visolie experten voor uw Een gezonde woning mag natuurlijk niet over het hoofd gezien wor- Kwaliteit is van belang—vertrouw de visolie experten voor uw Omega-3 behoeften. Nooit. Overbevissing? den. Hierbij is niet alleen het louter materiële van belang (biologisch Omega-3 behoeften. materiaal enz.), maar ook de minder zichtbare elementen van wonen. Chemische verwerking? Helemaal Veel nadruk wordt gelegd op het begrip straling, gaande van aardNooit. Overbevissing? Gezuiverd? Absoluut stralen, radioactiviteit, gsm’s, radars, elektrosmog tot (elektro)magnetische velden in het huis. De cursist wordt hier op weg geholpen om Overbevissing? Nooit . Helemaal Chemische verwerking? Onderbouwd door klinische studies? zich hiertegen te beschermen. Gezuiverd? Absoluut . Chemische verwerking? Helemaal MN 37. Ruggenmergletsels
niet.
niet. Uiteraard.
niet.
Hernia, whiplash, orthomoleculair Onderbouwd door dwarslaesie klinische studies? Uiteraard. Gezuiverd? Absoluut . behandelen: pijnbestrijding, ontstekingsremming en Consulentenopleiding werd zenuwregeneratie met orthoceuticals erkend door: Onderbouwd door klinische studies? Uiteraard. Ruggenmergletsels worden in de klassieke geneeskunde als onbehandelbaar beschouwd. De klassieke ‘behandeling’ bestaat dan ook voornamelijk uit het van pijn en CompleMed 059onderdrukken 27 07 53 Deze Gezondheidsbistro’s zijn telkens op zichzelf staande
[email protected] • www.complemed.be inflammatie. In de orthomoleculaire geneeskunde heeft men voordrachten die samen een volledige consulentenopleiding een aantal orthoceuticals die niet alleen op korte termijn de pijn vormen. Je kan ook elke avond afzonderlijk volgen, of alleen een CompleMed 27 termijn 07 53 ook effectief en inflammatie remmen, maar op 059 lange bepaalde reeks.
[email protected] • www.complemed.be Telkens van 19-22u. Prijs per avond: € 35 de zenuwen regenereren. Een breedspectrum orthomoleculaire behandeling verbetert de levenskwaliteit van patiënten met Prijs voor een reeks van vijf avonden: € 145 i.p.v. 175 ruggenmergletsels en biedt hen zelfs een kans om weer Al onze cursussen gaan door in de Larenhoeve, CompleMed 059werd 27 07 53 normaal te functioneren. Bovendien aangetoond dat een Kerkstraat 103, 9270 Laarne (tenzij anders vermeld)
[email protected] • www.complemed.be orthomoleculaire preventieve strategie de kans op ernstige Inschrijven:
[email protected] of 09/369 06 42 ruggenmergletsels verkleint. Meer info over onze Consulentenopleiding op Auteurs: Walter O.M. Faché & Hilde Maris www.fache-instituut.be. 31 Prijs: € 35,00
Ecologie
De kunststofarchipel, de drijvende vuilnisbelt in de stille oceaan
Lies Helsloot
W
ie heeft er niet van gehoord? De kunststofarchipel, ook wel de plastic soep, trash vortex of drijvende vuilnisbelt genoemd. Het betreft een gebied in het noorden van de Grote (Stille) Oceaan (coördinaten 135° tot 155°W en 35° tot 42°N) waar enorme hoeveelheden plastic en ander afval ronddrijven. Waarom hoopt het afval precies op die plek samen? De reden is de grote ringvormige zeestroom van de Grote (Stille) Oceaan, de North Pacific Gyre, die het afval als een vortex naar zich toetrekt. De exacte afmeting van deze drijvende vuilnisbelt is niet bekend. Men schat dat het gaat om een gebied ter grootte van 34 keer Nederland. Sommige plasticsoorten in deze kolk zullen niet afbreken tijdens de levensduur van de volgende twee generaties. De kunststofarchipel werd voor het eerst vernoemd in 1988 in een studie gepubliceerd door de National Oceanic and Atmospheric Administration van de Verenigde Staten. De studie kwam er nadat onderzoekers een experiment hadden gedaan in Alaska tussen 1985 en 1988, waarbij men de hoeveelheid drijvend plasticafval in zee wilde meten. Eén van de conclusies van dit onderzoek was dat de concentratie afval het hoogste was in gebieden waar zeestromingen elkaar kruisten. Men kon op basis daarvan de huidige kunststofarchipel al voorspellen. Deze studie werd in de komende jaren verschillende malen bevestigd vanuit verschillende hoeken, oceanografen, zeevaarders en milieu-organisaties: allen brachten dit probleem onder de aandacht. Elk jaar wordt meer dan honderd miljoen ton plastic geproduceerd. Ongeveer 10% daarvan komt in de zee terecht. Van die 10% komt ongeveer 20% van schepen, de rest van het vaste land. Ga eens wandelen langs om het even welk strand in de wereld en aan de waterlijn vind je zonder twijfel plastic zakken, flessen, containers, polystyreen verpakking, piepschuim, visnetten, tandenborstels en bijvoorbeeld banden. Het probleem blijkt echter nog veel groter te zijn dan de grote, zichtbare stukken afval laten vermoeden. Onder invloed van zonlicht, de kracht van de golven en mechanische wrijving wordt dit afval in het water afgebroken tot kleine deeltjes. Daardoor is de hoeveelheid plasticafval in het gebied vaak te klein om door het menselijk
32
tiende jaargang 2013 - n°68
oog te worden opgemerkt. Regelmatig nemen onderzoekers stalen van het zeewater in het gebied om zo de werkelijke omvang van het probleem in kaart te brengen. In 2001 leidde een studie tot de conclusie dat in bepaalde gebieden van deze archipel de concentratie plastic ongeveer 300.000 kunststofpartikels per vierkante mijl is. Dit is in gewichten uitgedrukt ongeveer 5,1 milligram plastic per vierkante meter.
Gevolgen voor het waterleven De drijvende plasticdeeltjes lijken sterk op zoöplankton waardoor ze vaak worden opgegeten door kwallen of vissen die op grotere dieptes leven en ‘s nachts aan de oppervlakte voedsel zoeken. De plasticdeeltjes komen zo in de voedselketen terecht. Vervolgens komen ze in de magen van vogels, zeezoogdieren en zeeschildpadden. De gevolgen hiervan verschillen van vergiftiging tot verstoring van de hormoonhuishouding bij deze dieren. Dit laatste effect van plastic werd trouwens al meermaals aangehaald als één van de gevaren voor de mens door het gebruiken van plastic in ons dagelijkse leven. Men schat dat per jaar meer dan een miljoen zeevogels en meer dan 100.000 zeezoogdieren en schildpadden sterven door het eten van plastic.
Plastic als chemische spons Activisten van Greenpeace wijzen ook nog op een bijkomend probleem. Clare Miller van het Greenpeace
Ecologie
Research Laboratory legt het zo uit: “Onderzoek wees uit dat deze plasticdeeltjes fungeren als een soort chemische spons die ook nog eens andere zeer schadelijke chemicaliën, bijvoorbeeld de zeer gevaarlijke BPA’s, in zich opnemen, waardoor hun impact nog nefaster is.” Wij als moderne mens kunnen ervoor kiezen om zo weinig mogelijk plastic artikelen te kopen en om plastic afval correct weg te gooien.
Wat kan je zelf doen aan dit probleem? • Om voedsel te kopen dat niet voorverpakt is. Dus geen voorgesneden groenten en fruit in leuke jasjes • Om glazen bewaarschalen te kopen voor in je voorraadkast en koelkast • Om een herbruikbare boodschappentas te gebruiken en winkeliers het signaal te geven dat dat zakje, hoe mooi ook, echt niet hoeft • Om voedselresten zo weinig mogelijk af te dekken met plasticfolie en voor een duurzamer alternatief te kiezen • Om bewust voor duurzaam speelgoed en duurzame cadeaus te kiezen • Om goed na te denken over de impact van gadgets en relatiegeschenken die overal worden weggeven UDO’S CHOICE®
ULTIMATE OIL BLEND
zoals balpennen, sleutelhangers en gratis nutteloos speelgoed voor je kinderen • Om op het strand of in de natuur ook eens de handen uit de mouwen te steken en op te rapen wat er niet thuishoort • Om een herbruikbaar waterflesje te vullen om je dorst onderweg te lessen • Om na te denken bij de commerciële praatjes van producenten waarbij beweerd wordt dat hun verpakking biologisch afbreekbaar is. Voorkomen is immers nog altijd beter dan genezen. Het duurt vaak tientallen jaren voordat biologisch afbreekbaar plastic wordt afgebroken • Het sorteren van je plasticafval per soort en het in het containerpark in de juiste container te gooien. Je kan deze soorten afval vaak gratis kwijt • Om initiatieven te steunen die dit probleem aankaarten, zoals –– www.greenpeace.org –– wwww.motherearth.org –– www.seashepherd.org –– www.sailorsforthesea.org
UDO’S CHOICE ULTIMATE OIL BLEND BEVAT OMEGA-3 EN OMEGA-6 DIE BIJDRAGEN TOT DE INSTANDHOUDING VAN NORMALE CHOLESTEROLGEHALTEN IN HET BLOED. DIT GELDT BIJ EEN DAGELIJKSE INNAME VAN MINIMAAL 2 G OMEGA-3, OF 10 G OMEGA-6.
Al jaren een bewuste keuze voor gans de familie Wat maakt Udo’s Choice Ultimate Oil Blend® zo uniek? Udo’s Choice Ultimate Oil Blend is een combinatie van verse en ongeraffineerde biologische oliën zoals: lijnzaad-, zonnebloem- en sesamolie. Ze zijn zodanig bereid tot de speciale verhouding van de omega-3, omega-6 en omega-9 vetzuren werd verkregen. De olie werd mechanisch geperst bij een lage temperatuur in een ultramoderne, licht- en zuurstofvrije omgeving. Deze methode werd speciaal door Udo Erasmus ontworpen om de stabiliteit en de voedingswaarde van het product te maximaliseren. Bovendien bevat Udo’s Choice Ultimate Oil blend ook ‘secundaire’ ingrediënten zoals: teunisbloemolie, olie uit havervlokken en rijstkorrels, lecithine en triglyceriden met middellange ketens en vitamine E. Vitamine E draagt bij tot de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress. In tegenstelling tot vele andere oliën is Ultimate Oil Blend verpakt in ecologisch, niet-reactief, amberkleurig glas met een versheidsdatum. En ten slotte smaakt het heerlijk! Een uniek oliemengsel met veel waardevolle eigenschappen.
VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK
OJ-adv 186 x 130def_2013.indd 1
correct en ecologisch verpakt in niet-reactief, amberkleurig glas en eromheen een lichtwerende kartonnen doos
voor meer info over Ultimate Oil Blend®
OjIbwa | De roeck your health, our mission
+32 (0)52 48 43 00 www.gezondevetten.be
15/01/13 09:36
tiende jaargang 2013 - n°68
33
Dierenrubriek Ziektebeelden van onze huisdieren. Voeding en supplementen als preventie bij aandoeningen
Zou je het voedsel van een hond durven opeten? Deel 1 Walter O.M. Faché
I
edere hondenliefhebber vindt het belangrijk dat zijn hond of puppy van jongs af aan gezonde hondenvoeding krijgt. Het is een naakte waarheid dat veel hondenproducten ingrediënten bevatten die ziekte of zelfs een vroege dood kunnen veroorzaken. En hij wil toch enkel het beste voor zijn harige vriend. De voedingswetenschap rond de hondenvoeding wordt volledig beheert en beheerst door de voedingsfabrikanten van een gemakzuchtige hondenvoeding. Weten wij wel wat honden eigenlijk nodig hebben, konden zij het maar zeggen en mede inspraak hebben! Over de ingrediënten en bereiding van hondenvoeding is men allesbehalve transparant. Hondenvoeding wordt samengesteld uit veel ongezonde onderdelen zoals botten, organen, huid, haar en zelfs vlees van zieke of overleden dieren. Bovendien bevat het deels goede vlees na de verwerking nog amper een voldoende voedingswaarde. In hondeneten zitten merendeels nog slechte vetten op de koop toe, die de bloedsomloop en het hart verstoren. Wij spreken nog niet over de toegevoegde bewaar-, smaak- en kleurmiddelen die het detoxificatiemechanisme van de hond overbelasten. Zij tasten de lever en nieren aan en kunnen later kanker veroorzaken. Het is een goed onderzocht item dat honden met slechte voeding gemiddeld een drietal jaar minder lang leven en vroeger ziek worden dan honden met een voeding die wij hier willen voorstellen. Laat je niet misleiden door reclame en je dierenarts die hondenvoeding verkoopt en adviseert, maar kies voor kwaliteit. Dure voeding is niet altijd gezond! Het is jouw taak als baasje om je hond wel de bescherming te geven om goede voeding te krijgen.
Op zoek naar gezonde voeding De labels op de verpakking van hondenvoeding tonen wel welke ingrediënten het eten bevat, maar staan niet garant voor gezond. Welke additieven en bewaarmiddelen worden in hondenvoeding gebruikt? In welke verhouding komen de macronutriënten voor? Meestal zit er te veel graan in die op lange termijn de alvleesklier van je hond overgevoelig kan maken en leiden naar obesitas en diabetes. Verpakte hondenvoeding is een voorbeeld van steriele voeding. Zij bevat meestal veel onverzadigde vetzuren, vooral in de sauzen. De saus is meestal voor het dier het meest verleidelijke en het lekkerste, maar ook het ongezondste. Het vlees is van minderwaardige
34
tiende jaargang 2013 - n°68
kwaliteit en verhit en heeft daardoor veel van zijn voedingswaarde verloren. Deze vorm van voeding kan je het best vergelijken met stoofvlees en zijn saus die je aan het frietkot kan kopen! Het beste is om zelf of eventueel samen met een biologisch bewuste dierenarts een ideaal dieet voor je hond samen te stellen. Dan ben je zeker dat hij een gezond leven zal leiden! Droogvoeding is de laatste decennia erg populair geworden omdat het erg gemakkelijk is. Snel, proper, geconcentreerd en steriel. Zij bewaart haar vorm en voedingswaarde lange tijd, zelfs open gesteld aan de openlucht. Het nadeel is dat elke natuurlijkheid van de grondstoffen is verdwenen. Het vlees wordt verhit en gedroogd en wordt verder
aangevuld met bewerkte koolhydraten, bietenpulp en een hele hoop andere stoffen. Omdat er al vrij veel koolhydraten inzitten, mag er aan het normale rantsoen van droogvoeding geen vlees of koolhydraten bijgegeven worden. Dus geen extra’s van brood, aardappelen of andere tafelresten, uitgezonderd wat groenten kunnen. Anders treden er disbalansen op door een overmaat aan koolhydraten en worden de dieren te vet. Naargelang de bewerking van de grondstoffen en de supplementen is er een groot verschil in kwaliteit tussen de verschillende merken droogvoeding. De goede droogvoeding is zo bewerkt dat er een goede verteerbaarheid is van de voedingsstoffen zodat er geen abnormale gisting in de darmen gebeurt.
Dierenrubriek Tevens zullen deze meer supplementen toevoegen van stoffen die door de verwerking eerst zijn verloren egaan maar toch noodzakelijk zijn. Dit maakt dat goede droogvoeding steeds iets duurder is. Erg goedkope droogvoeding kan onmogelijk van goede kwaliteit zijn. Volgens prijs/ kwaliteit kunnen wij het droogvoer van HILLS en Royal Canin vrij goed beschouwen als de beste kwaliteit. Als er problemen zijn met de vertering en je wenst op droogvoeding te blijven, zijn deze merken bijna altijd een goede keuze. Geef de hond niets van tafel, het is een slechte gewoonte en het is moeilijk om te oordelen wat hij mag en niet mag. Al lijkt het alsof niks hen ziek kan maken als je ziet dat ze alles wat ze kunnen opknabbelen, van vuile kinderpampers tot de kattenbakvulling. Ernstige interne problemen na het eten van bepaalde schadelijke voedingsmiddelen veroorzaken bovendien blijvende schade. Bijvoorbeeld druiven en rozijnen zijn voor honden dodelijk omdat ze uiteindelijk tot nierfalen leiden. Hondennieren werken zoals een waterfilteringsssysteem. Ze behouden en recycleren essentiële voedingselementen, en zorgen ervoor dat afvalstoffen en gifstoffen het lichaam verlaten. Wanneer dit detoxificatiesysteem beschadigd wordt door verkeerde slechte voeding verhogen giftige stoffen in de bloedstroom snel tot een levensbedreigend niveau. Nieren zijn kwetsbaar en beschadigd nierweefsel herstelt moeilijk of zelden. Het merendeel van de hondenliefhebbers denken dat een hond geen gezond leven kan leiden zonder de
commerciële industriële honden voeding. Niets is minder waar. Zelf huisbereide voeding blijft nog steeds als vanouds veilig en voedzaam. Trouwens in recente nieuwsartikelen maakt men duidelijk dat er weinig extra controle gebeurt in de dierenvoedingsindustrie. Hiervoor zou de Amerikaanse Voedingsinpectie, de FDA, veel extra middelen moeten vrijmaken, maar fondsen blijken echter moeilijk beschikbaar. Je kan dus best leren vertrouwen op zelf je dierenmaaltijd samen te stellen volgens de orthomoleculaire criteria.
Basisnormen voor gezonde hondenvoeding Dieren in het wild gaan af op hun instinct en eten enkel wat de natuur voor hen beschikbaar heeft. De huisdieren zijn echter afhankelijk van hun eigenaar en eten wat hun baasje voor hen heeft voorbedacht. Veel mensen staan er echter niet bij stil wat de natuurlijke behoeften van hun dier zijn en laten hun keuze enkel bepalen door de reclame. Daarom wordt er ook meestal gekozen voor de droge brokjes of blikvoeder waarvoor altijd wel een firma reclame maakt, maar waarmee nooit de kwaliteit van verse voeding of afwisseling kan garandeerd worden. Onderzoek de industriële voeding van je hond. De brokjes in de kom van je hond zijn zacht of vochtig, verbrande korrels, muffe droge voeding of een smeuïge brij die vochtig is en zeer snel bederft of al bedorven is, met een geur die alles zegt. Veel verbrande brokjes zijn een teken dat er weinig of geen voedingswaarde meer aanwezig is. De voeding is namelijk op zo’n
hoge temperatuur bereid, dat alle voedingswaarde verloren gaat. Al het voedsel dat op hoge temperaturen gekookt wordt, is dan ook slecht voor onze hond. Zou je dit voedsel zelf opeten? Je haal je neus al op bij het idee. Waarom geef je je hond dan zo’n afval? Op lange termijn is dit voedsel echt schadelijk! Vroeger leefden honden langer dan nu. Honden zijn vleesetende dieren en hebben dus regelmatig vlees in hun voedsel nodig. Zoals bij elke carnivoor hebben zij een spijsverteringssysteem dat hen helpt om gelijk welk type van ruw voedsel te verteren. Vroeger aten honden in het wild vers en rauw vlees. De eerste gedomesticeerde honden kregen volwaardige voeding, tafelrestjes of een deel van het bereide eten van de mens. Tegelijkertijd met de voorverpakte en bereide schotels in de humane voedingsindustrie, zag de hondenvoedingsindustrie een grote markt voor ook de commerciële kant-en-klare hondenvoeding. Grote zakken hondenbrokken, blikvoer en voorverpakte bereide hondenmenu’s vullen de rekken van de hondenzaken. Deze industriële hondenvoeromwenteling werd de oorzaak dat die voeding bijna alles van zijn voedingswaarde verloor en honden vroeger zieker maakt met heupdysplasie, diabetes, allergieën en kanker.
In deel 2 bespreken wij de voordelen en nadelen van rauwe hondenvoeding Referenties en bronnen 1. Artikels op internet van Dr. Dierenarts Geert Adriaenssens 2. Onderzoek van de technische informatie van hondenvoeder fabrikanten
tiende jaargang 2013 - n°68
35
Orthotrends In deze rubriek gaat de redactie op zoek naar de meest actuele en praktische informatie over gezonde voeding en hoe wij ziekten kunnen behandelen met nutriënten uit onze dagelijkse levensmiddelen.
Moedermelk bevat meer dan 700 bacteriën achttien vrouwen die net waren bevallen. Ze stuitten op veel meer bacteriesoorten dan ze van tevoren hadden verwacht. Onderscheid
Spaanse wetenschappers hebben ontdekt dat moedermelk meer verschillende bacteriën bevat dan tot nu toe werd aangenomen. In colostrum, de eerste melk die vrouwen na hun bevalling produceren, zitten gemiddeld meer dan 700 verschillende soorten micro-organismen. Deze bacteriën hebben vermoedelijk een positieve invloed op de ontwikkeling van het immuunsysteem van de baby. Dat schrijven onderzoekers van het Spaanse Instituut voor Agrochemie en Voedseltechnologie in het wetenschappelijk tijdschrift American Journal of Clinical Nutrition. De wetenschappers kwamen tot hun bevindingen door met DNA-onderzoek de verschillende microorganismen in kaart te brengen in de moedermelk van
De onderzoeksters vermoeden dat het afweersysteem van de baby door opname van de vele bacteriën later in staat is om beter onderscheid te maken tussen ziekteverwekkers en ‘goede’ micro-organismen. “Misschien kan toevoeging van deze bacteriën aan kunstmatige zuigelingenvoeding het risico op allergieën, astma en autoimmuunziektes verkleinen”, verklaren ze. Het is ook mogelijk dat het grote aantal micro-organismen er alleen voor zorgt dat moedermelk goed wordt verteerd in de maag van het pasgeboren kind. De wetenschappers vonden verder een opvallend verband tussen de samenstelling van de moedermelk en de lichamelijke conditie van de moeder. Vrouwen met overgewicht produceerden colostrum met een relatief lage diversiteit aan bacteriën. Ook stress voor de bevalling – bijvoorbeeld vanwege een geplande keizersnede – leidde bij de proefpersonen tot moedermelk met een kleiner aantal micro-organismen. Gezien het kleine aantal proefpersonen is meer onderzoek noodzakelijk om de resultaten van de studie te onderbouwen. Referentie: Eos, januari 2013
Voeding heeft toch invloed op acne De vraag of u van eten acne krijgt is al lang omstreden. In een studie in het Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, waarin alle wetenschappelijke literatuur sinds 1960 over dit onderwerp wordt geanalyseerd, komen Amerikaanse onderzoekers tot het besluit dat er wel degelijk een verband bestaat. Met name ‘snelle koolhydraten’ (of voedingsmiddelen met een hoge glycemische index) en zuivelproducten kunnen acne bevorderen. De onderzoekers benadrukken dat een verkeerde voeding geen acne veroorzaakt, maar een bestaande acne wel kan beïnvloeden of verergeren. Omgekeerd zou een voeding met weinig snelle
36
tiende jaargang 2013 - n°68
koolhydraten en weinig zuivelproducten een gunstig effect hebben op acne. De glycemische index van voedsel slaat op het effect van de voeding op de bloedsuikerspiegel. Een snelle stijging van de bloedsuiker heeft een effect op de hormonenproductie, wat op zijn beurt een effect kan hebben op acne. Melk bevat het groeihormoon IGF-1 wat de talgproductie en daarmee de vorming van puistjes stimuleert. Karnemelk, yoghurt en kaas zijn veilig: deze producten hadden in de studies geen invloed op acne. (PV) Referentie: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23438493 maart 2013
Orthotrends
Gevaarlijke sportdranken De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) heeft onlangs ongewenste bijwerkingen gerapporteerd van nog twee sportdranken. Er werd reeds gewaarschuwd voor ‘5 Hour Energy’, maar blijkbaar doen ‘Monster Energy’ (Coca Cola) en ‘RockStar Energy’ (Pepsi Cola) het niet veel beter. Deze laatste twee kregen 53 zieken, 2 personen met blijvende letsels en 5 doden aan hun erelijst toegevoegd. ‘5 Hour Energy’ heeft evenwel een record van 93 zieken en 13 doden genoteerd.(12) Deze neveneffecten werden gemeld door patiënten, hun familie of een dokter. Dit zijn evenwel geen echte bewijzen dat de ongewenste effecten het gevolg waren van de sportdranken. Het zijn alleen maar waarschuwingen die geen wetenschappelijke waarde hebben. “Pas als er een verband is aangetoond tussen het gebruik van het product en de schade, kunnen we ingrijpen.’ stelt Shelly Burgess, woordvoerder van FDA. De rapporteringen, die al begonnen in 2004, is geen volledige inventaris van alle schadegevallen. De meeste mensen, en ook veel dokters, weten niet hoe ze een melding moeten doen of komen er om een of andere reden niet toe om het ongeval te melden. Bovendien wordt niet altijd de link gelegd tussen het drinken van sportdranken en de ziekte. De mogelijke bijwerkingen kunnen zijn: • Hartaanval • Bewustzijnsverlies • Zelfdoding • Onregelmatige hartslag • Misval • Ernstige diarree • Stuiptrekkingen • Migraine • Extreme angsten • Psychose • Doofheid • Braken • Bloedingen Al deze meldingen werden gedaan bij de fabrikanten die verplicht zijn om de aangiften door te geven aan het FDA omdat de dranken geregistreerd zijn als voedingssupplementen. Living Essentials, de producent van 5 Hour Energy, bevestigde dat het bedrijf “de rapporten zeer ernstig neemt.” Living Essentials blijft er evenwel bij dat het product veilig is als het gebruikt worden volgens de aanwijzingen. Wie de ingrediënten van deze dranken bekijkt moet vaststellen dat er inderdaad een aantal gekende voedingssupplementen zijn opgenomen. Stoffen als
taurine, citroenzuur, ginseng, carnitine, nicotinamide, pyridoxine, glucosamine, riboflavine, maltodextrine, cyanocobalamine, vitamine B, L-carnitine wekken het vertrouwen van de consument die graag de andere bestanddelen zoals sacharose, glucose, benzoëzuur, natriumchloride, glucuronolacton, sucralose, L-tartraat, gurarana en cafeïne, vergeet. En wellicht is het precies de laatste twee die verantwoordelijk zouden kunnen zijn voor de krachtige bijwerkingen. Per blikje varieert de cafeïne inhoud van 80 mg (RockStar Double Strength) tot 242 mg (5 Hour Energy Double Strength). Ter vergelijking, een kop koffie bevat 50 – 100 mg. Matig gebruik van cafeïne kan ook voordelen hebben: • Bescherming tegen denken en concentratie bepaalde vormen van mogelijk. (1) kanker. (5, 6) • Verhoogt (licht) sport• Minimaliseert de cogniprestaties (4), sprint (2), tieve achteruitgang bij uithouding (3), ouderen. • Mogelijks verminderd • Stimuleert de stofwisrisico op Alzheimer (9, seling. 10) • Stimuleert het centraal • Mogelijks verminderd zenuwstelsel. risico op diabetes 2. (7) • Vermindert vermoeid• Kan depressie en heidsgevoel, verhoogt neiging tot zelfdoding alertheid, maakt helder verminderen. (11) Overmatig gebruik daarentegen kan leiden tot: • Vernauwing van de heid, vermindering van bloedvaten en verhogen alertheid als de cafeïne van de bloeddruk.(8) uit het lichaam gedreven • Hartkloppingen. wordt. • Slapeloosheid. • Angst/paniek. (9, 10) • Hoofdpijn, vermoeid• Verslaving. Het gevaar is dat deze dranken vaak naast de reguliere frisdranken in de rekken staan. Jongeren kunnen sportdranken verkiezen in de veronderstelling dat ze gezonder zouden zijn. Er loert dan ook het gevaar van gewenning, of zelfs verslaving, om de hoek waardoor acute vergiftiging of cafeïne-intolerantie niet uitgesloten zijn. (PV) Referenties: op aanvraag -
[email protected]
tiende jaargang 2013 - n°68
37
VERMOEID ?
BioActive Q10* biedt je de oplossing Zonder stimulerende middelen ! * Bevat vitamine C dat bijdraagt tot een normaal energieleverend metabolisme
vanaf 14,95 E UR
Pharma Nord QH Active Q10 – Patented Formula
Voor het behoud van een
GOEDE ENERGIEPRODUCTIE
BE_Q10_Active_Ad_LeefNuVIOW_0113_210x297
om vermoeidheid te verminderen.
38
BioActive Q10 Uniqinol – Ubiquinol • coënzym Q10 van de tweede generatie • de vorm die direct actief is in het lichaam – Vitamine C • voor een goede energieproductie ! • voor mindere vermoeidheid • beschermt tegen oxidatieve stress
BioActive Q10 50 mg CNK 2725-281 30+15 caps Adviesprijs: € 14,95 BioActive Q10 100 mg CNK 2899-631 30+15 caps Adviesprijs: € 26,75
BioActive Q10 50 mg CNK 2576-403 90+30 caps Adviesprijs: € 43,20
Verkrijgbaar in apotheken. Speciale verpakkingen beschikbaar tot uitputting voorraad. Vraag uw apotheker het overeenkomstig CNK-nummer.
BioActive Q10 100 mg CNK 2719-219 90+30 caps Adviesprijs: € 72,25
Innoverend voor de gezondheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60 E-mail:
[email protected]
In volgend nummer Leefnu 69: Stress en studie Belgisch Voedingsmagazine faché instituut Verschijnt 6 maal per jaar met concrete, nuttige dagelijkse voedingsadviezen en leeftips, voor mensen die bezorgd zijn voor hun eigen gezondheid of beroepsmatig met de voedings problematiek bezig zijn zoals natuur- en reformwinkels, gezondheidszorgwerkers, schoonheidspecialiste, sportcoaches, horecabedrijfsmensen, sportcentra, onderwijzend personeel, kortom voor iedereen die begaan is met de gezondheid. Hoofdredactie
Uitgever
Eindredactie
9190 Stekene
Pascale Van den Heede, Apr. Walter OM Faché, Orth. Bioch. Medisch journalist
Redactie
Walter OM Faché Pascale Van den Heede Lies Helsloot Douwe Nutterts Christel Stevens Angelique De Beule Annick Kindermans Annemieke Meijler Sabine Martens Leen Steyaert Josje Bastians
Info Abonnees
Orthofyto Media Tel +32 3 808 41 43
[email protected]
Hoe abonneren?
Betaling geldt als enige abonnering. Het abonnement wordt automatisch voor een jaar verlengd indien geen schriftelijke opzeg gebeurt uiterlijk twee maanden voor het verstrijken van het abonnement. Jaarabonnementen voor 6 nrs: België & Nederland: Storting van € 58 op vzw Orthofyto Media Nieuwdorp 57 - 9190 Stekene IBAN BE 35 7370 3689 8237 BIC kredbebb
Vormgeving, productie en druk
Danny Coppens Drukkerij Coppens bvba Hospitaalstraat 2 - Lochristi +32 9 353 93 93 www.coppens-druk.be
Advertenties
Orthofyto Media Nieuwdorp 57
Prijs per nummer: € 10,50 (België, Nederland)
Pascale Van den Heede
[email protected]
Uitgeverij Orthofyto Media • Gespecialiseerd op het gebied van ziektepreventie, voeding, voedingsaanvullingen, gezonde levenswijze en adviezen bij sporten en ziekten.
© Copyright 2013 ISSN 1379-8383
• Overname van artikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotocopie of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toelating. De hoofdredacteur, de redactie, de eindredacteurs en de uitgever van de opgenomen artikelen en advertenties zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van vermeende algemene medische adviezen, onjuistheden en/of onvolledigheden. Iedere auteur blijft verantwoordelijk voor de volledige inhoud van zijn artikels. Dit tijdschrift werd gedrukt op chloorvrij papier.
Voedsel om te ontstressen Tegenwoordig leven we in een hele drukke maatschappij. Alles gaat en moet ook snel gaan. Iedereen werkt fulltime en heeft avonds nog tal van verplichtingen en/of activiteiten. Het is heel moeilijk hier niet in mee te gaan. We hebben amper tijd om te ademen, laat staan om goed te koken en te eten. Het gevolg is natuurlijk dat we meer en meer afhaalvoedsel eten, snel iets in de microgolfoven duwen om toch maar iets gegeten te hebben en al dit liefst zo snel mogelijk naar binnen werken. Dit drukke leven alleen al is heel belastend voor de bijnieren. Deze organen zijn zeer belangrijk is het omgaan en aankunnen van stress. Eten we daarenboven nog veel geraffineerd voedsel, afhaalvoedsel, weinig groenten en veel zuivel en suiker dan brengen we de bijnieren nog meer onder druk en dus nog meer stress.
Opvoeden in deze tijd Veel ouders hebben het niet makkelijk in deze tijd. Ze hebben veel te doen en de druk lijkt steeds hoger te worden. Op hun werk moeten ze presteren en de agenda is goed gevuld. Ook kinderen ervaren steeds meer druk op school; de eisen zijn de afgelopen decennia behoorlijk opgeschroefd. Dat alles lijdt tot stress in gezinnen. Stress op een plek waar ontspanning zou moeten heersen. Thuis hoort een plek te zijn waar je kunt opladen. Wat is daarvoor nodig?
Natuurlijk evenwicht
DopaTropic
®
Mucuna pruriens : Ayurvedische wijsheid -
40
Bevordert het concentratievermogen Geeft meer energie Helpt bij vermoeidheid Voor de geestelijke veerkracht Voor een goede gemoedstoestand Helpt bij overgewicht
energeticanatura.com
Dit is een
product