1
JAARGANG 13 JANUARI 2014
Chiel Breukelman, snel op ijs en asfalt Laura Gerritsen, gek op dwarsfluit De VUT-ploeg, onmisbaar voor Combibaan Rudhi Meilink, nog altijd sportman Truus Kassies, het gezicht van de bank He t
b l a d
vá n ,
vóór
e n
dóór
G r a m s b e rge r s
Van 2013 naar 2014 Gramsberger verenigingen al druk gebruik ge-
Al weer een jaar voorbij… Als we terugkijken naar 2013 is niet alleen in de
maakt van de vergaderruimtes. Op die eerste dag
wereld veel gebeurd, maar ook in ons mooie stadje
hadden wij er ook al onze maandelijkse vergade-
Gramsbergen.
ring en ik moet zeggen: ‘Het voelt goed, zeer goed.’
Mooie dingen, zoals de nieuwbouw van de supermarkt. We mogen blij zijn met het initiatief van
den, zoals peuterspeelzaal, huisarts, fysiothera-
de familie Alfring. Het is echt een aanwinst voor het
peut, Carinova, bibliotheek en de eerste bewo-
winkelend publiek. Ik heb alleen maar positieve
ners. We zijn met u benieuwd wie als laatste gaat
reacties gehoord.
toetreden in de ruimte die nog beschikbaar is. In de februari-editie komen we uitgebreid terug op
Maar helaas waren er ook nare dingen. Denk
door Henk Snijders
alleen maar aan de grote brand bij Moderna.
De Binder. Onze redacteuren zijn sinds vorige
Jammer dat ze verkassen naar Hardenberg, maar
maand druk bezig met interviews voor een speci-
daarvoor is ook begrip, niet alleen bij de bevolking,
ale uitgave. In die editie is natuurlijk ook veel aan-
maar ook bij hun medewerkers.
dacht voor de officiële opening op 6 maart en de
En dat de Rabobank, na meer dan honderd jaar,
feestelijkheden die daarna gaan plaatsvinden.
haar kantoor heeft gesloten, is gezien de ontwikke-
Speciale aandacht alvast voor 15 maart, wanneer
lingen misschien wel enigszins begrijpelijk, maar
alle oud-Gramsbergers ‘s middags worden uitge-
toch… Hoe Truus Kassies dat ervaart, kunt u in deze
nodigd. In de februari-editie komen we op deze
editie lezen onder de rubriek ‘Een dag met…’
reünie natuurlijk terug, maar uw hulp wordt nu
Wat ons ook bezighoudt, en dan gelukkig in po-
COLOFON
BIJZONDeREACTiVIteiTEn
Foto cover: Gerrit Brink
2
Langzamerhand heeft iedereen zijn plek gevon-
alvast ingeroepen, om dit ook bij hen kenbaar te
sitieve zin, is De Binder. ‘Ons’ gebouw is klaar voor
maken. Zegt het voort!
gebruik! De sleuteloverdracht heeft op 29 novem-
Wij feliciteren de hele Gramsberger bevolking met
ber plaatsgevonden en op 6 en 7 december hebben
het mooie gebouw dat ons allen bindt.
zo’n duizend belangstellenden het Dorpshuisge-
Voor nu: veel leesplezier met de eerste uitgave van
deelte al mogen bekijken. De eerste indrukken
de dertiende jaargang.
waren zeer positief. Sinds 9 december wordt door
Een gezond en gelukkig 2014 gewenst!
Alpha-cursus
D
eze cursus start op 23 januari 2014 in de Meiboom om 19.00 uur. Is er meer dan huisje, boompje, beestje? Ontdek het zelf! De Alpha-cursus geeft in tien weken heldere en aansprekende uitleg over het christelijk geloof. De cursus is niet kerkelijk of leeftijd gebonden. Elke avond begint met een maaltijd, waarbij je na een drukke dag, de mogelijkheid hebt elkaar te leren kennen en te ontspannen. Deze maaltijden worden verzorgd door veel vrijwilligers uit Gramsbergen en omstreken. Na het eten, en de koffie of thee, luister je naar een boeiende inleiding over een van de thema’s die in het werkboekje staan vermeld. Daarna praat je in kleine groepjes verder. Samen verken je het onderwerp of verdiep je een aspect ervan. Je zult ontdekken dat de vragen en antwoor-
Redactie: Lienke Beenen-Harsevoort, Annemiek Bras-Zweers, Henriëtte Gerrits-Bolks, Jeanet Hakkers, Ilse Klein, Janine Mink-De Jager, Miranda Ottes, Trijnie Slot-Altena, Aly Timmer-Suk, Hilleen Westerhof-Spijkers, Angelique te Winkel, Roelof Altena, Henk Het bestuur behoudt zich het recht voor om inge- Boonstra, Jan Hamhuis, Henk Meppelink, Gert Mink, Gerrit zonden stukken aan te passen, cq in te korten Reinders, Gerdinand Rougoor, Bert Sloots en Jan Walgemoed Ingezonden stukken en suggesties kunt u sturen naar Redactieadres: Janette Nijmeijer-Reinders, Eindredactie: Leen den Braber en Tjeerd Cuperus het redactieadres of aanleveren als Word-document Hardenbergerweg 20, 7778 HP Loozen Vormgeving: Geert Westerhof Art&Design via e-mail:
[email protected] (0524) 56 29 22 Fotografie: Henk Beenen en Gerrit Brink Uitgave: Stichting ‘De Groene Gramsberger’ Verschijnt 11x per jaar Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt en/of openbaar gemaakt dmv druk, kopie of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het bestuur
Bestuur: Dionne Matel-Hakkers, Margriet Mulderter Haar, Janette Nijmeijer-Reinders, Geesje Veurink- Wilting, Jan Maarten de Ruiter, Henk Snijders en Henk te Velthuis
den van anderen je aan het denken kunnen of zullen zetten. Bij deze cursus is ook een kort weekend gepland, van vrijdagavond 7 maart tot en met zaterdagmiddag 8 maart. We gaan dan samen naar ‘Huize Elisabeth’ in Denekamp. In Gramsbergen wordt de cursus op de donderdagavond gegeven in ‘De Meiboom’ en we beginnen om 19.00 uur met een warme maaltijd. De organisatie is in handen van een team van de Protestantse Gemeente Gramsbergen en de GKV ‘De Horizon’. Je kunt je opgeven of informatie inwinnen bij: Jennie Bakker:
[email protected] en Henri Beenen:
[email protected] Druk: Gaasbeek MediaGroep Klachten over bezorging doorgeven aan: Verspreidingsbureau Dommerholt (0523) 62 07 77 Jaarabonnement: buiten verspreidingsgebied €25,– binnen verspreidingsgebied gratis Abonnementsopgave bij voorkeur via e-mail:
[email protected] of aan het redactieadres Internet: www.gramsbergen.nl
Stadsbelangberichten B e s t u u r s a c t i v i t e i t e n
Vooraankondiging!
en projecten kunnen tot een maximum van 450 euro door dat fonds worden ondersteund. Zoals u weet gaat Nederland langzamerhand veranderen van een verzorgingsstaat naar een participatie staat. Niet alleen van de overheid wordt Inloopspreekuur dan gevraagd om onze maatschappij draaiend en Stadsbelang houdt, voorafgaand aan haar leefbaar te houden, maar ook van individuele maandelijkse vergadering, een inloopspreekuur. burgers. De bezuinigingen van de laatste kabiHeeft u een tip voor ons, of wilt u iets weten? netten hebben ook invloed op de mogelijkheden Kom dan de tweede woensdagavond van de van onze gemeente. Dat betekent dat meer met maand om 19.45 uur even naar Dorpshuis De minder moet gebeuren. Zaken die in het verleBinder. Daar treft u een van de bestuursleden die den door de gemeente werden gedaan, staan nu uw vraag, suggestie of tip graag aanhoort! op een laag pitje of worden zelfs in het geheel niet meer uitgevoerd. Het project NL DOET is Een activiteit? Meld die voor de site! voor ons als inwoners van Gramsbergen en buiOp www.gramsbergen.nl staat een overzicht tengebied een mooie gelegenheid om bepaalde van alle activiteiten die in en om Gramsbergen zaken in onze eigen omgeving aan te pakken. De georganiseerd worden. Wilt u ook dat uw activi- vereniging Stadsbelang Gramsbergen e.o. stelt teit daar een plek krijgt? dan ook voor, dat buurt- en straatverenigingen Opgeven via:
[email protected]. eens gaan kijken wat in hun directe omgeving zou moeten gebeuren, al dan niet in samenwerNL DOET king met aangrenzende buurt- en straatverenigingen. Het zou toch mooi zijn als op 21 en NL DOET zal in 2014 weer plaatsvinden en wel op 21 en 22 maart. Het doel van ‘Nederland 22 maart 2014 veel bedrijvigheid in Gramsbergen en buitengebied te zien zal zijn. Dat komt Doet’ is om als groep vrijwilligers een klus te ook weer direct ten goede aan onze samenleving. doen in uw straat of buurt. Gramsbergen is er al geruime tijd mee bekend en We zouden het kunnen bestempelen als goed ‘noaberschap’. de afgelopen jaren zijn in dit kader ook diverse activiteiten verricht. U kunt zich wellicht nog Heeft u als straat of buurt een goed initiatief herinneren dat Stadsbelang een aantal jaren voor de leefbaarheid in uw directe omgeving? terug de straatlantaarns in het centrum van Wilt u daar op 21 en/of 22 maart met een groep Gramsbergen heeft schoongemaakt en dat de nodige activiteiten hebben plaats gevonden rond vrijwilligers aan werken? Mail dan naar:
[email protected] zodat wij gezamen‘t Welgelegen. Verder is een buurtvereniging lijk kunnen bekijken wat wij allemaal in Gramsactief geweest bij het opschonen van een vijver. NL DOET is een onderdeel van het Oranje Fonds bergen en buitengebied kunnen realiseren. Noteert u vast de jaarvergadering van Stadsbelang in uw agenda? Die is op 14 maart in Dorpshuis De Binder, aanvang 20.00 uur.
Secretaris van Stadsbelang Gramsbergen e.o.: Jenneke Tegelaar, Voorstraat 8, 7783 AM Gramsbergen. E-mail:
[email protected] www.stadsbelanggramsbergen.nl
3
‘t
Hacht
Eerst maar eens een verklaring van de naam ‘Erve ’t Hacht’. Hoe kwamen Albert, Joke en Bas Waterink op het idee hun bedrijf zo te noemen? Twee keer is de familie door de gemeente Hardenberg gedwongen uitgekocht, zodat plaats kon worden gemaakt voor bedrijventerrein. Eerst vertrokken zij uit Hoogenweg en later uit Bruchterveld. Toen Ane de definitieve plek bleek te zijn, kwamen ze in een oud krantenartikel ‘op ‘t Hacht’ tegen. Werken op de veengronden was vroeger een hachelijke onderneming, dat wil zeggen niet zonder risico’s. Een bedrijfsnaam was gevonden.
Haandrikman
door Lienke Beenen-Harsevoort en Ilse Klein
De familie Waterink heeft haar werk- en woonplek gevondenin Ane. Op het adres Engeland 6 hebben zij een prachtig woonhuis gebouwd, met daarnaast een atelier, een stal, een schuur en een prachtig bijgebouw, dat dienst doet voor B&B, ‘bed and breakfast’.
De zoektocht naar een nieuw boerenbedrijf begon in 2007. Het uitgangspunt was in de omgeving van Hardenberg te blijven. Het bedrijf van de familie Haandrikman kwam in maart 2008 te koop. Een mooie plek! Voor Albert en Joke was het wachten op vergunningen en soms op data, waarop regelgeving veranderde. Uiteindelijk werd besloten het oude huis af te breken en compleet nieuw te bouwen. Het enige dat is gebleven, zijn de putten in de stal. In oktober 2008 was de aankoop een feit. In 2013 waren huis, stal, schuren, atelier en bijgebouw klaar en zijn precies zo geworden als het plan was. Het is helemaal áf.
Warme jas
Wie hier rondkijkt, ziet direct dat de doelstelling gehaald is, namelijk dat het geheel moest passen in het landschap. Met gebruik van veel hout is karakteristiek gebouwd. De verschillende gebouwen liggen speels verspreid over het terrein, zoals vroeger op een erf met een ‘losse strooiing’. Toch is hierover tot op de vierkante centimeter nagedacht en het geheel is hierdoor een eenheid. Bij de bouw is veel aandacht besteed aan het gebruik van duurzame energie. De gasleiding is afgesloten, want huis en gebouwen worden ver-
warmd met één houtkachel. Dat werkt zo: de hele dag door krijgt deze kachel automatisch toevoer van gesnipperd hout, oftewel ‘schredder’. De warmte die daarbij vrijkomt verwarmt alle gebouwen, inclusief het hondenhok dat ingebouwd is in de ligboxenstal, waar veertig tot tachtig kalveren en pinken onderdak hebben gevonden. De houtkachel houdt het water constant op temperatuur. Het water wordt voorverwarmd door zonnecollectoren en zonnepanelen zorgen voor energie. Het water dat bij een regenbui op het dak van de stal valt, al snel zo’n 6000 liter, wordt hergebruikt voor het doorspoelen van de toiletten in het B&B-gebouw. Het woonhuis is goed geïsoleerd en net als het atelier, altijd op temperatuur. Alle vloeren zijn voorzien van vloerverwarming. Niet alleen door de gastvrijheid en de smaakvolle inrichting voelt Erve ‘t Hacht daardoor als een warme jas, het is er gewoon ook altijd behaaglijk.
Verlies
Erve ‘t Hacht omvat vier bedrijfstakken. Joke gaat over het huis en het atelier met het winkeltje. Jongste zoon Bas is verantwoordelijk voor B&B. Albert is de boer en dagelijks bij zijn jongvee in de stal te vinden, of ergens op de 68 hectare land. Daarnaast heeft hij plannen om iets heel anders te beginnen, namelijk het organiseren van kleine groepsbijeenkomsten over het thema ‘Omgaan met Verlies’. Verdriet is voor iedereen herkenbaar. Onder meer door zijn vrijwilligerswerk in de terminale zorg, is Albert verlies als een bijzonder aspect binnen een mensenleven gaan zien. Verdriet delen kan lucht geven. In de visie van Albert zou een klein aantal deelnemers, bijvoorbeeld acht, bij elkaar kunnen komen, om eigen verlies met elkaar te delen. Zo kan men leren van elkaars ervaringen. Elke groep kan een andere aanpak wensen of nodig hebben, met ruimte voor verschillende activiteiten, dagindelingen en gespreksvormen. Albert broedt nog op mogelijkheden om een en ander vorm te geven, maar is van plan in de loop van dit jaar te starten.
Erve ‘t Hacht voelt
4
Familie
Joke, als amateurkunstenaar bekend als Joke Waterink-Borneman, is in ieder geval elke dinsdag in haar atelier te vinden. Met de bouw van het atelier ging een langgekoesterde wens in vervulling. Joke begon met schilderen in 1984. Dan komt het woord ‘verlies’ weer naar voren. Het is nu dertig jaar geleden dat Anneke, het derde kindje van Albert en Joke, overleed. Momenteel wonen drie personen Waterink in het huis, maar eigenlijk bestaat de familie uit zeven personen, want Albert en Joke zijn de ouders van Arjan, Annelies, Anneke, Rosanne en Bas. Anneke blijft zo altijd in hun midden, want door haar leventje heeft zij een context meegegeven, waardoor Albert en Joke voor altijd op een bepaalde manier in het leven zullen staan. Zij weten als geen ander dat er meer is dan werken en dat echte, liefdevolle aandacht voor de ander, levensvreugde geeft.
Atelier
Ondertussen is schilderen de passie geworden van Joke, en, al zal ze het zelf nooit zo zeggen, ze is er ook goed in geworden. In haar lichte atelier is volop ruimte voor haar werk. Joke werkt veel op doek, maar ook op oude deuren en panelen. Doordat de oude onderlaag zichtbaar blijft, krijgt het werk extra karakter. Ze werkt graag met paletmes, acryl en restmaterialen. Favoriete onderwerpen zijn bloemen, koeien, stillevens en vrouwen. Vooral het laatste is een telkens terugkerend thema. Joke wil haar creativiteit graag delen met anderen. Daarom biedt ze ook cursussen aan. Deze worden aan groepen van tien tot twaalf personen, op woensdag gegeven door docent beeldend kunstenaar Lorette Hommels. Het is mogelijk aan een proefles deel te nemen, instromen kan altijd.
Winkeltje
De kleine cadeaushop is onderdeel van het atelier en vrij toegankelijk. Leuk om even te komen kijken naar minischilderijtjes, zeepjes,
eigengemaakte tasjes of kunstkaarten. Verder zijn artikelen te koop voor het goede doel, waaronder sieraden uit Oeganda en spulletjes die gemaakt zijn door gehandicapten. Naast de dinsdag, en op afspraak, is iedereen welkom als het bord aan de weg staat. De koffie staat klaar. Haar huis wil ze vooral een thuis laten zijn voor kinderen en, binnenkort, drie kleinkinderen. Dochter Annelies woont trouwens vlakbij, want zij heeft haar plekje gevonden aan de Leemkoele in Gramsbergen. >>
Fotografie: Henk Beenen
als een warme jas
5
Meisterboer
Bas is de baas van B&B. Hij mocht al veel verschillende gasten ontvangen. Aan de namen van de vier kamers is direct de sfeer af te lezen en die namen vertellen ons iets over de geschiedenis van deze plek. De optrekjes heten namelijk ‘Meuje Wibbe’, ‘De Molengoot’, ‘Blaboer’ en ‘De Zudde’. Dat vraagt om verklaring en die krijgen we dan ook. Een ‘zudde’ is een afgestoken plak grond. In onze streken heetten deze heideplaggen ‘zooien’ of ook wel ‘zudden’. De moeraskolk, gevormd door een meander van de Vecht, vlakbij Erve ‘t Hacht, is na de Tweede Wereldoorlog gedempt. Nog jaren later waren van al dit gespit de gevolgen in het landschap te zien rond het erf van ‘Blaboer’. Straatnamen waren vroeger niet gebruikelijk en daarom bood het gebruik van een familienaam uitkomst. ‘Blaboer’ hoort bij de familie Haandrikman. Haandrikman was getrouwd met een dochter van Grote Brookhuis uit Baalder. Die familie was van origine Duits, en woonde op de Balderhaar. Hun bijnaam was ‘Blaboer’, en de familie Haandrikman nam de bijnaam mee bij de verhuizing naar Ane. De huidige bewoners hebben al een eigen familienaam, ‘Meisterboer’! Dit om verwarring met andere families Waterink te voorkomen. Rond 1900 bestond het gebied rond de Vecht en dus ook Erve ‘t Hacht met name uit moerasgronden. Om water af te voeren en de grond geschikt te maken voor landbouw en grasland, werd vanaf ongeveer 1930 met de hand een nieuwe beek gegraven, de Molengoot.
‘Meuje Wibbe’
De grappigste naam heeft logeerkamer ‘Meuje Wibbe’. ‘Meuje’ betekent ‘tante’. In 1748 werd een volkstelling gehouden in Overijssel. Gerrit Ridderman en zijn vrouw Jenne bewoonden op dat moment ‘t Hacht. Als andere inwonenden werden ingeschreven de ‘jongeluu’ Gerrit en Geertien met hun dochter Jennegien en daarnaast ook ‘Wibbe-Meuje’, oftewel tante Wibbe. Je kunt je er terugkijkend van alles bij voorstellen!
Mogelijkheden
Fotografie: Henk Beenen
6
Bas heeft na zijn studie Facilitaire Dienstverlening een jaar tijd genomen om een wereldreis te maken en was in Australië, Nieuw Zeeland en Azië. Eenmaal terug in Nederland is, naast zijn werk op de boerderij, de bepaald niet standaardB&B zijn afdeling geworden. Daar deelt hij letterlijk de lakens uit. In het gebouw met vier gastenkamers is een gezamenlijke ruimte gerealiseerd, die ook gebruikt kan worden als vergaderruimte, of als gezellige ruimte voor een middagje High Tea met vriendinnen. Een verblijf op Erve ‘t Hacht zou er zó uit kunnen zien: overnachten en lekker ontbijten, een wandeling maken in het Engelandse bos, daarna met de kinderen bij de kalfjes kijken of dollen met de honden Caya en Melle en ‘s middags een kijkje nemen in het atelier. Mogelijkheden genoeg! Voor meer info: www.ervehacht.nl
Ze krijgt les in Dorpshuis De Binder. Laura zat eerst bij het leerlingenorkest maar omdat het zo goed gaat, mag ze nu al naar het jeugdorkest. Je moet daarvoor het A-diploma hebben, maar omdat Laura het erg makkelijk vindt, door mag ze al zonder diploma meespelen. Gert Mink Om te voorkomen dat ze het saai gaat Laura Gerritsen woont aan de Leem- vinden, is deze beslissing gemaakt. Zelf koele 4 met haar vader, moeder, zus is ze daar erg blij mee. De juf, Gerrie, Lysanne en broertje Stan. Ze is 11 jaar gooit soms de boeken die Laura te maken zit in groep 8 van de Albertus Risae- kelijk vindt, aan de kant en geeft haar usschool bij meester Veldman. dan andere oefeningen. Laura zit sinds vorig jaar september op dwarsfluitles bij Gerrie Lindeman.
Laura is gek op muziek-maken en oefent dan ook erg vaak. Ook speelt ze af
Fotografie: Henk Beenen
en toe, om een kerkdienst te begeleiden, mee met een groepje muzikanten. Vorig jaar heeft ze meegedaan met de Sound of Crescendo. Dat was best spannend. Gelukkig draaiden drie juryleden hun stoel om en kreeg zij op haar spel positief commentaar. Ze speelde een stuk helemaal alleen. Snelle en bekende muziek vindt Laura het leukst om te spelen. Zo speelt ze de bekende ‘cup song’ maar ook opwekkingsliederen zijn lekker snel en die vindt ze leuk om te spelen. Laura is nu bezig om haar A-diploma te halen. Daarvoor moet ze eerst theorie leren en daarna moet ze ook een paar stukken spelen. Wat bij dwarsfluitspelen moeilijk is, zijn de hoge tonen en je mondzetting. Ik, Gert, heb het even mogen proberen van Laura en het is inderdaad lastig om je mond op de juiste manier tegen de fluit te houden, zodat je een toon kunt blazen. Dat ging bij mij dan ook niet helemaal goed. Laura kan dit veel beter en deed het graag voor.
Laura Gerritsen
. . . p o k e G t i u l f s r a dw
Als je korte armen hebt, is er ook een dwarsfluit met een bocht erin. Zo kun je iets makkelijker bij alle kleppen. Er zitten namelijk veertien kleppen op een fluit en je hebt maar tien vingers om ze in te drukken. Het is best een ingewikkeld instrument. Als je bepaalde kleppen indrukt, dan gaan vanzelf ook andere kleppen dicht. Je moet precies weten welke je moet indrukken om een bepaalde toon te krijgen. Laura hoopt nog lang met plezier muziek te maken. 7
Kasteel
Het kasteel, de oorsprong van het ontstaan van Gramsbergen, stond op ‘De Steen’, de weide langs de Vecht. Bijna vijf eeuwen is dat het onderkomen geweest van de Heer van Gramsbergen. Het heeft door de tijden heen veel belegeringen en oorlogsgeweld gekend. Toen in de Franse tijd veel adellijke rechten vervielen, verdwenen veel kleine havezaten. Het eens zo trotse kasteel raakte in verval en werd in 1822 afgebroken. Van de gesloopte restanten was nog veel bruikbaar. Bij veel woningen in Gramsbergen maakte men bij de bouw en verbouwingen daar gebruik van. In de oude notariswoning en later ook in het huis van dokter Van Maanen, werden delen gebruikt die voor een opwaardering zorgden. Niet alleen metselstenen en hout, maar ook de gehele hoofdingang, de zware deur met de siersteen daarboven en de vooruitspringende deuromlijsting, gaven het pand allure.
door Gerrit Reinders
Najaar, 1948 De Achterhoek A 59, A 60 en A 61-62
De vijf donkere oorlogsjaren waren jaren van angst en ellende, een tijd van schaarste en behelpen. Maar het was ook een tijd, waarin de Gramsberger winkeliers elkaar en iedereen voorthielpen. Na de Tweede Wereldoorlog kwam het winkelbestand weer tot leven en krabbelde langzaam weer op. Een moderne tijd diende zich aan. In onze herinnering maken we een wandeling langs alle winkeliers van toen, het is 1948. We laten ook andere ambachtslieden, markante figuren en bijzondere zaken niet buiten beschouwing. De Oudestraat, waarin we ons nu bevinden, werd toen de Achterhoek genoemd. De huisnummering is van die tijd.
Eerdere bewoners A 59
Ook in het stadsboerderijtje van Calkhoven zijn sporen afkomstig van het oude kasteel, terug te vinden. Zo zijn in de zijgevel metselstenen verwerkt van een afwijkend formaat. De grotere stenen worden ook wel kloostermoppen genoemd. Het is niet bekend of het huis bij de laatste grote brand in 1777 gespaard is gebleven. Gezien de windrichting toen, is dat wel aannemelijk. Op het perceel A 59 is voor het eerst sprake van bebouwing na 1682. In het vuurstedenregister is sprake van ‘huisien of hutte met één vuurstede’ vuurstede’. De eerste bewoner is dan Albert Saelekamp, die in de Voorstraat A 29 geboren is. Hij trouwt in 1703 met Jannigjen Egbers uit Laar. Hun zoon Hermen blijft in het ouderlijk huis
K
OE
H ER
T
H AC
ACH T
118
ERH
OEK
59 60
Het Geurntie
8
61
62
wonen, als hij trouwt met Maria Jansen. Vervolgens wonen er vanaf 1779 twee geslachten Kalkdijk. De Kalkdijks zijn linnenwevers. Een dochter van Hendrik, Fennigjen, trouwt in 1867 met Jan Harmen van der Haar. Zij krijgen vijf kinderen. Hun tweede zoon, Jan, geboren 22 februari 1871, groeit op in de Achterhoek en trouwt in mei 1897 met Geertruid Evers, een zuster van Harm, de nachtwacht. Jan is de enige Van der Haar die ook als zodanig, zonder bijnaam, aangeduid wordt. Ook hij is wever, later is hij ook een tijd lang koster van de kerk. Jan en Geertruid krijgen zeven kinderen. Fenna wordt geboren in 1897, Jan Harm in 1899. Fenna groeit echter op als enig kind, haar broertje overlijdt als hij 15 jaar is. De vijf jongste kinderen overlijden op zeer jonge leeftijd. Als de Eerste Wereldoorlog uitbreekt, is Fenna zeventien. Ze werkt dan in de winkel van bakker Bodewitz in de Kruisstraat.
Familie Calkhoven
Voor de grensbewaking zijn veel militairen langs de grens gelegerd. Het zijn gezonde Hollandse jongens, die regelmatig in de winkel komen. Een van die knapen is Cornelis Calkho-
ven. Eerst komt hij alleen voor brood, maar al gauw ook voor het meisje achter de toonbank. Fenna valt voor de stoere militair, afkomstig uit Hellendoorn. Ze trouwen op 25 februari 1921. Cornelis is dan wever en werkt bij Ten Cate in Almelo. Met de trein gaat hij op en neer. Het paar krijgt vijf kinderen, Geertruida, de tweeling Johannes en Antje, Jan en Andries. ’s Zondags zet Cornelis zich in voor de jeugd, dan leidt hij, met Zwaantje Hazelaar, de zondagsschool. Enig ondernemerschap is Cornelis niet ontzegd. Gebruik makend van de winkelervaring van Fenna, probeert hij iets nieuws. In oktober 1934 plaatst hij een advertentie in ‘de Vechtstreek’: ‘Ondergetekende maakt aan het geachte publiek van Gramsbergen en omstreken bekend dat hij een winkel in alle soorten kruidenierswaren heeft geopend in de Achterstraat. Beleefd aanbevelend, C. Calkhoven. De twee jaar jongere zus van Boven: De familie Calkhoven Vlnr: Johannes, Jan, Fenna, Wilmina, Gerritdina, roepGeertruida en Andries naam Dina, blijft ongetrouwd en bij moeder wonen. Zij verLinkerpagina: Cornelis Calkhoven De bakkerswaren betrekt hij van Piet Bosch. zorgt haar moeder tot haar einde. Bij mooi weer is geboren Hellendoorn 1891 Door de malaise in de jaren dertig komt dit initi- Dina vaak voor haar huis te vinden. Al breiend en atief echter niet van de grond. wandelend maakt ze een praatje met deze en gene overleden Gramsbergen 3 maart 1949 en vergaart zo het laatste nieuws. De schuur A 60 Onder: ‘Bats de Bode’ Moeder Willemina heeft in haar leven het geluk Waar nu de schuur staat van aannemer Wil- niet aan haar zijde. Maar ze blijkt een sterke Geheel onder: Het huis A 59 lem Bosch en zijn zoon Enne, stond tot ongeveer vrouw te zijn, die over een goede gezondheid In de aanbouw links, was de 1860 een woonhuis, dat het laatst werd bewoond beschikt. Anno 1939 is het uitzonderlijk dat men kruidenierswinkel gevestigd door Simon Blein. Nadat die verhuisd was naar negentig jaar wordt, zoals we in ‘de Vechtstreek’ de overkant, werd het huis afgebroken en bouw- van september lezen: de zoon Mozes er een schuur, die ingericht werd om te slachten. Nu is het de timmerwerkplaats De oudste inwoonster gehuldigd. met opslag van Bosch. Zondag jl. vierde de oudste inwoonster onzer plaats, mej. Willemina Esschendal, geboren Duiker, onder Willemina en Wilmina, A 61-62 groote belangstelling haar 90sten verjaardag. Zater ‘Kloas Harm’ woont in de Achterhoek, zijn dag werden door vele plaatsgenoten en daarbuiten buurvrouw ‘Muussien-Ööle’ aan de Stationsstraat. bloemen aan haar woning in de Achterstraat bePrecies tussen hun huizen door, loopt het voetpad, zorgd, terwijl ook vele schriftelijke gelukwenschen dat toegang geeft naar de tuinen tot het Geurntie. binnen kwamen. Zondag kwamen vele plaatsgenoten ‘Kloas Harm’, op A 62, heet eigenlijk Harm Evers en familie om de 90-jarige de hand te drukken en en iedereen kent hem als de laatste nachtwacht. haar te feliciteren met haar verjaardag. Maandag Naast hem, onder hetzelfde dak op A 61, woont hebben we even een kort bezoek gebracht aan deze juWillemina Eschendal met haar dochter Dina. bilaresse. We vonden haar temidden van een schat Als Johannes Eschendal uit Coevorden op vrijvan bloemen en omringd door een groot aantal famiersvoeten gaat, leert hij Willemina Duiker uit lieleden, rustig in een stoel zittend. Op onze vraag IJhorst kennen. Ze trouwen in mei1877. De eer- vertelde zij ons, dat zij geboren was te IJhorst, een geste jaren wonen ze in Coevorden, waar de twee hucht in de nabijheid van Staphorst. Voor 50 jaar oudste kinderen geboren worden. De twee volwas zij met haar man gende dochters, Gerritdina en Wilmina, worden vertrokken naar hier, in 1881 en 1883 in Laar geboren. De jongste waar zij steeds is geblezoon Gerrit ziet in 1887 het levenslicht in ven. Daar haar man, Gramsbergen. Deze dreumes is net een jaar oud welke schoenmaker was, als zijn vader op oudejaarsdag 1888 overlijdt. Het spoedig overleed, moest noodlot ontziet Willemina niet. Haar eerstgebo- zij voor haar en haar rene verliest ze al na een week, haar echtgenoot vier kinderen, waarvan na een huwelijk van ruim tien jaar. momenteel nog twee in Wilmina Eschendal en Van der Haar kennen leven zijn, den kost verelkaar al van kinds af aan, ze wonen nog geen dienen met het uit werhonderd meter van elkaar. Albertus’ vader, de ken gaan bij verschillende klompenmaker op A 118, is beter bekend als families c.a. ’Truien-Albert’. Op de vijfde februari 1909 is het feest in de Achterhoek, Wilmina en Albertus Willemina Eschendalbeloven elkaar eeuwige trouw. Door zijn beroep Duiker overlijdt op is Albertus in en om Gramsbergen bij iedereen 96-jarige leeftijd in het bekend als ‘Bats de Bode’. laatste oorlogsjaar. >>
9
Harm Evers, oftewel ‘Kloas-Harm’, A 62
De families Evers en Van der Haar behoren tot de oudst bekende inwoners van Gramsbergen. En als bijvoorbeeld Harm Evers en zijn buurman Jan van der Haar zes generaties terug-
zijn klepper, regelmatig hoe laat het is. Hij roept dan bij voorbeeld: ‘Twaalf uur, de klok heeft twaalf.’ Hij let op eventuele branden en ‘ongeregeld volk’ dat bij nacht en ontij kwade praktijken in de zin heeft. Oude plaatsgenoten kunnen nog veel over hem vertellen: ‘Kloas-Harm’, gekleed in een dikke koetsiersduffel reikend tot aan de klompen, ijsmuts over de oren, ijswanten aan de handen. Hij is niet alleen gewapend met zijn klepper, maar ook met een pistool, dat hij in een holster bij zich draagt. Hij is altijd vergezeld van zijn hond en dikwijls krijgt hij het verzoek een oogje in het zeil te houden als een koe moet kalven. Zo nodig helpt hij mee, als het zover is. Na het overlijden van zijn moeder Grietje in 1911, verhuist Harm met zijn gezin van de Oldenhof naar de Achterhoek, A 62. Voor zijn nachtelijke baan is dat wel zo makkelijk.
Oud en Nieuw
kijken, blijken ze ook nog dezelfde stamvader te hebben: Evert Hendrik Haarman. Die is rond 1650 meier op Erven de Haare in Anevelde. Harm Evers is in juli 1869 op de Oldenhof geboren als zoon van Herm Evers en Grietje van der Veen, A 185, nu Geert Slot. In augustus 1891 trouwt Harm met de 20-jarige Grietje Knol. Zij Onder: krijgen vier zonen en twee dochters, Harm in Harm Evers, de nachtwacht deed, 1893, Koop in 1895, Grietje in 1897, Jantje in in de nacht van het oude (1926) in 1901, Johan in 1903 en Pieter in 1908. het nieuwe jaar (1927), officieel Op 1 april 1900 krijgt Harm Evers de aanstelling zijn laatste ronde. van nachtwacht, tevens lantaarnopsteker. Zijn De foto werd gemaakt om middernacht, beginsalaris is dan 100 gulden per jaar. In de vóór het huis van de burgemeester die, loop der jaren stijgt dat tot 400 gulden. Iedere naar gewoonte, een toespraak hield nacht, het hele jaar door, doet hij zijn ronde door Gramsbergen. Boven: ‘Kloas Harm’ in de Achterhoek De huizen links A 62-61, daarachter A 60 de schuur van Blein
Op oudejaarsavond doet Harm niet alléén zijn ronde. Tegen twaalf uur gaan veel plaatsgenoten met hem mee. Eerst wordt bij zijn huis een glaasje gedronken, waarna men onder het zingen van het Lied van de Nachtwacht, naar de burgemeester gaat. Nadat de klok twaalf geslagen heeft, wordt het lied weer ingezet. Daarna houdt de burgemeester zijn toespraak: ‘De beste wensen voor iedereen, voor Koningin en Vaderland.’ Daarna neemt iedereen de pet af en wordt het Wilhelmus gezongen. Als de laatste regel is weerklonken, klept Harm drie keer en roept: ‘Twalef uur, de klok heeft twalef’ Dan begint iedereen te zingen: Daar komt de nachtwacht met zijn stok Twalef uren heeft de klok Hij doet zijn eerste ronde En zijn handjes die gingen van klap, klap, klap En zijn voetjes, die gingen van stap, stap, stap o ja, de klepperman van twalef ’t is nog geen nacht Het oude jaar is nu verscheen Het nieuwe zijn we ingetreên Bewaar uw vuur en kaarsenlicht Sluit de deuren en vensters dicht Ik moet waken, en gij kunt slapen, Dat is mijn plicht Vreest God en zijn gebod
’s Zomers van ’s avonds elf uur tot ’s nachts drie uur, ’s winters een uur langer, tot vier uur. Tijdens de rondgang meldt hij, na het kleppen van
10
Na deze stichtelijke vermaning en drie keer kleppen, wordt al lopend het lied herhaald tot men in de plaatselijke herbergen is aangeland. Na 25 jaar trouwe dienst, krijgt Harm Evers op 1 januari 1927 eervol ontslag en een pensioen van 280 gulden. Daarna besluit de raad om geen gelden meer beschikbaar te stellen voor een nieuwe functionaris. Harm Evers, ‘Kloas-Harm’, is de laatste nachtwacht. Bronnen: Andries Calkhoven, Meester Van der Hulst, Herman Brand en Gemeente Archief
P
latteland
Ik heb de vreemde gewoonte om, als ik de keuken in loop, onmiddellijk door het grote raam, dat uitzicht biedt op het boerenland, te kijken. Er valt voor mij altijd wat te zien. Zijn het geen vogels of andere dieren, dan is het wel een mooie wolkenlucht. Op 10 november was het weer zover. Vroeg in de morgen keek ik voor de eerste maal richting zuid, vervolgens de ogen nog eens goed uitgewreven, want daar stapten twee grote vogels parmantig rond. Door de afstand was niet te zien wat het waren, maar ze hadden een flink postuur. In een eerste opwelling denk je dan al gauw dat het ooievaars zijn. Het probleem was echter dat ze niet wit en zwart waren, maar een egale kleur hadden.
Welk soort?
Zodoende hoopt men ook in de Oostvaardersplassen deze soort te kunnen verwelkomen.
Trek
De grootste kans op overtrekkers is in november, of in maart of april. De meeste broeders die bij gunstige wind over het oosten van Nederland trekken, zijn Scandinaviërs. Ze zijn dan op weg naar Spanje of Noord-Afrika. Vooral in het westen van Spanje, vlak bij de grens met Portugal, overwinteren tienduizenden kraanvogels. Het moet een indrukwekkend gezicht zijn om al die overwinteraars verzameld te zien. Het schijnt dat ze gek zijn op de eikels van het gebied Extremadura in Spanje. Kunstenaar Han Hagen die in het Reestdal woont, heeft een aantal prachtige etsen gemaakt van deze vogels. Hij is speciaal daarvoor naar Spanje gereisd.
Allerlei bellen begonnen te rinkelen. Grote grauwe vogels die rustig naar voedsel zochten, dat zouden wel kraanvogels kunnen zijn. Wat een mazzel! Verrekijker zoeken, ja hoor, niet te vinden. Gauw de buren bellen. Die bleken een zeer ordentelijke verrekijker te hebben. De familie Olsman en ik werden het gauw eens. Na uitBroedplek gebreid koekeloeren, zonnetje in de rug, was er maar een conclusie mogelijk: het was een paartje De vogels broeden het liefst op graspollen, kraanvogels. Zulke grote vogels zijn zelfs met het midden in slecht bereikbare moerasgebieden. Ze blote oog vrij makkelijk te spotten. krijgen normaal gesproken, maar één jong. De jongen zijn nestvlieders en leren al snel voor Kenmerken zichzelf te zorgen. Het lijkt erop dat de kraanvoHoe zien kraanvogels er eigenlijk uit? Wel, het gel langzamerhand steeds meer zijn intree doet zijn grijze vogels met een kop die aan de achter- in de Nederlandse moerasgebieden. Eindelijk eens een positief geluid uit de vogelkant wit is en verder zwart van kleur. De kop wordt bekroond met een helderrode vlek, boven- wereld! op de kruin. En waar de ooievaar een lengte kan bereiken van ruim een meter, kan de kraanvogel wel een meter twintig halen. De vleugels hebben een spanwijdte van twee meter tot twee meter dertig. Als ze overvliegen zijn ze van reigers te onderscheiden doordat ze met gestrekte hals vliegen. Net als ganzen vliegen ze vaak in grote formaties. Meestal in de bekende V-formatie, maar ook wel in gestrekte, lange linies. Ze maken bij het overvliegen een trompetterend geluid.
Vechtstraat 8 7772 AX Hardenberg T 0523 273388 E
[email protected] I www.dekoppel.com Openingstijden: di t/m vr: 13.00 – 17.00 uur juli en augustus: 10.00 – 17.00 uur za en zo: 13.00 – 16.00 uur Toegang gratis
Kraanvogels door Barend van Zadelhoff
Voorkomen
De kans dat je in Nederland kraanvogels ziet is klein. Alleen in de trektijd heb je kans dat flinke groepen over het oosten van Nederland vliegen. De Europese kraanvogel broedt met name in noord en oost Europa. In de twintigste eeuw kwam de kraanvogel als broedvogel niet in Nederland voor. Pas sinds het begin van deze eeuw broeden enkele paartjes in het Fochteloërveen, een gebied dat ligt op de grens van Friesland en Drenthe. In 2013 werden meer dan twintig kraanvogels in dat gebied gesignaleerd, waaronder vier broedparen met vier jongen. Sinds kort zit ook in het Dwingelderveld een paartje met twee jongen. En jawel, in onze eigen gemeente, in de Engbertsdijksvenen stapte afgelopen jaar ook een paartje rond. Helaas zonder broedsucces. Een kritische factor is dat de vogels nogal schuw zijn en in het broedseizoen niet gestoord moeten worden. Volgens kenners moet je minstens driehonderd meter van ze vandaan blijven. In natuurpark Lelystad speelt men vals spel, want met een groepje gekortwiekte kraanvogels probeert men wilde soortgenoten te lokken.
11
C
ombibaan voor vrijwilliger
door Gerdinand Rougoor
Als ik dinsdagmorgen om 09.00 uur bij de Combibaan in Gramsbergen aankom, zitten zes vrijwilligers al met smart op mij te wachten. De betonmolen draait al en een aantal aanwezigen houdt nauwgezet de klok in de gaten, want zij hebben nog meer op het programma staan. Zij hebben hun eerste kop koffie al op en hebben de laatste nieuwtjes uit Gramsbergen al met elkaar uitgewisseld. Vandaag beginnen de werkzaamheden een uurtje later, omdat ze graag tijd maken voor een andere vrijwilliger, die op bezoek komt en iets over hen wil gaan schrijven. Veel tijd voor koetjes en kalfjes is er niet en wij gaan direct aan de slag. Met koffie dan wel te verstaan…
VUT-ploeg
Op mijn vraag welke onderlinge relatie zij hebben, geven zij aan dat zij de VUT-ploeg van de Combibaan zijn. De VUT-ploeg is ontstaan, direct nadat de Combibaan in Gramsbergen was aangelegd. Al gauw bleek dat er veel onderhoudswerkzaamheden waren om de baan in goede conditie te houden. Om al deze werkzaamheden door bedrijven te laten uitvoeren, bleek onmogelijk. Daarom werd gezocht naar een andere oplossing. Bertus Kelder kende diverse mensen die om verschillende redenen tijd over hadden en veel kwaliteiten bezaten. In de loop van de jaren heeft een aantal wijzigingen plaatsgevonden en op dit moment bestaat de VUT-ploeg uit Henk van der Haar, Wout Lohuis, Klaas Alfring, Mans Zoetebier, Gerritjan Kelder, Jan Henk Roelofs, Fokke Boonstra, Joop van Os en Dirk Jan van Faassen.
Druk
Druk? Nee, dat zijn ze niet meer. Genoeg te doen, dat past beter bij de VUT-ploeg. Ik ben dan ook extra verbaasd over de plannen die zij hebben. Een ruime planning, dat wel, maar dat mag ook, want je weet nooit wat je allemaal tegenkomt. Je zou ook kunnen zeggen, dat het een reële planning is. Er is, zeg maar, rekening gehouden met regen, vorst en met het bezoek van een verslaggever van De Groene Gramsberger. De doelen worden met het bestuur afgestemd. Daarna doen zij alles in eigen beheer. Er wordt een jaarplan opgesteld, waarin zij ook een planning maken wanneer wie aanwezig moet zijn. Een strakke regie zorgt ervoor dat deze doelen dan ook daadwerkelijk worden gerealiseerd. Het lijkt net een echte baan, maar dan anders.
Vier jaargetijden
De werkzaamheden van de VUT-ploeg zijn niet seizoensgebonden. Sterker nog, ze gaan normaal gesproken het hele jaar door. In het voorjaar worden de benodigde reparaties uitgevoerd. In de zomer wordt het noodzakelijke onderhoud gedaan, waarna in de herfst de voorbereidingen voor een nieuw winterseizoen worden gemaakt. In de winter wordt er voor gezorgd dat de ijsbaan gereed is en, zodra er ijs ligt, wordt het onderhoud van de ijsbaan uitgevoerd. Tussendoor is men bezig met het bouwen van nieuwe toiletten, EHBO-ruimte en alle noodzakelijke aanpassingen aan hekwerk en overige gebouwen. Als ik dit allemaal lees, vraag ik mij af of dit allemaal vrijwilligerswerk is, of dat het toch een combi-baan is.
Vrijwilliger
Een hele taak voor vrijwilligers. Je vraagt je af waar zij de motivatie vandaan halen. De heren zijn daar heel duidelijk over. Het onderhouden van de sociale contacten is voor hen de belangrijkste drijfveer. Allemaal hebben ze graag wat om handen en achter de geraniums gaan zitten, is helemaal niks voor deze negen mannen. Dat het onderling klikt, is natuurlijk mooi meegenomen, waardoor het alleen maar leuker wordt om de werkzaamheden uit te voeren.
Betrokkenheid
Hoewel de temperatuur buiten begint te dalen, stijgt deze binnen naar behoorlijke hoogte. Dat is ook te merken aan de heren, die steeds enthousiaster gaan vertellen over hun werkzaamheden bij de Combibaan. Ze kunnen precies vertellen
de VUT-ploeg van 12
wat er allemaal op en om de baan is en gaat plaatsvinden. Motorclub, beachvolleybal, jeu de boules, skeeleren, wielrennen en cyclecross. Of was dat nou veldrijden? In ieder geval op van die fietsen, die ze dan ook af en toe op hun nek gooien. Ze zijn enthousiast over het slagen van al die activiteiten en voelen zelf ook de teleurstelling als activiteiten minder lopen dan was verwacht. En met elkaar zitten ze te filosoferen over mogelijke oorzaken en oplossingen om dit in de toekomst te verbeteren. Alle activiteiten die plaatsvinden op de Combibaan gaan deze vrijwilligers aan het hart. Ze voelen zich verantwoordelijk en genieten ervan om anderen met hun werkzaamheden te helpen.
Hét geheim van de ijsmeester staat op het punt gedeeld te worden. Maar het blijft ijzig stil. Ik kijk hem vragend aan. ‘Dat wast’, krijg ik als antwoord. Eigenlijk had ik het kunnen weten. Een echte ijsmeester geeft zijn geheim nooit prijs en daarmee wordt bevestigd dat wij in Gramsbergen een echte ijsmeester hebben, die er ook komend winter weer voor zal zorgen, dat wij veel plezier mogen hebben op een goede en mooie ijsbaan.
Waardering
Het geheim van de ijsmeester wordt dus niet onthuld. Wel willen de vrijwilligers van de Combibaan een ander geheim prijsgeven. Want na ongeveer vijf jaar bijna wekelijks aanwezig te zijn, IJsmeester is het enthousiasme nog steeds even groot. Wat Dan krijgen wij het over de nabije toekomst: is dan het geheim van deze vrijwilligers? Ook de aankomende vorst, de baan die onder water daar zijn ze het heel snel over eens. Het geheim komt te staan, een mooie ijsvloer en de wakken. van het enthousiasme van deze mensen, bent u! En laat ik nou vandaag het geluk hebben dat ik Ja, u als lezer en als bezoeker van de Combibaan, dé ijsmeester van de Combibaan aan tafel heb als u deze vrijwilligers in hun gele jassen een zitten. Ik hou mijn pen gereed en zit klaar op het compliment maakt, dat ze de boel goed voorpuntje van mijn stoel om het geheim van dé ijs- elkaar hebben. En wanneer u ze bedankt voor de meester van de Combibaan te kunnen noteren. mooie middag of avond, die ze u hebben bezorgd. Dirk Jan van Faassen weet de spanning behoorOf als u een praatje met ze maakt over de goede lijk op te voeren en vraagt eerst of ik nog een faciliteiten die de Combibaan biedt en waar u bakje koffie wil. Eigenlijk wil ik op dit moment gebruik van kunt maken. Ze verdienen een maar één ding en dat is geen koffie. Toch wil ik schouderklop en een duim omhoog. Geluk zit beleefd zijn en stem toe dat er nog een rondje vaak in kleine dingen, ook bij de vrijwilligers van koffie wordt gedaan. De spanning is even weg. de Combibaan in Gramsbergen. Bedankt! Nadat ik gevraagd heb wat dan hét geheim is van de ijsmeester, wordt de spanning weer voelbaar. Zal hij dan vandaag voor alle lezers van De Groene Gramsberger het geheim onthullen? En dan begint hij aan een monoloog. Mijn oortjes worden rood en mijn vingers beginnen te tintelen. Hij laat de woorden, met gevoel voor emotie, bedachtzaam klinken. ‘Ik goa ut dit joar aans doeh’… ‘Ik hoppe dat ik dit joar ut ijs nog better meester bin’… Ik voel dat het moment is aangebroken.
Fotografie: Gerrit Brink
de Combibaan 13
Stichting Historische C oöperatieve ondernemingsvorm
De aanzet tot een coöperatieve ondernemingsvorm werd in het Engeland van de 19e eeuw gegeven. Door de zeer lage lonen en gedwongen winkelnering in de textielindustrie, hadden de arbeiders daar besloten om gezamenlijk de inkoop van de eerste levensbehoeften ter hand te nemen. Daartoe hebben 28 wevers in 1844 in de plaats Rochdale de eerste verbruikscoöperatie opgericht, The Rochdale Society of Equitable Pioneers. De eerste Nederlandse coöperatie is opgericht in 1877, en wel de landbouw inkoopcoöperatie ‘Welbegrepen Eigenbelang’ in Aardenburg. In vergelijking met andere landen is de vorming van coöperaties in ons land laat op gang gekomen, de meeste coöperaties zijn na 1895 opgericht.
Coöperatie ‘Ons Belang’ in Lutten-Ane door G.J. Stegeman
Boven: De silo in aanbouw in de jaren veertig
Rechts: Graven van gevallen soldaten op het Ereveld op de Grebbeberg
14
Ons Belang en Boerenleenbank
Ook in de gemeente Gramsbergen werden diverse coöperaties opgericht, waaronder de Coöperatieve Aankoop- en Verkoop-Vereniging ‘Ons Belang’ in Lutten-Ane en de daarmee in verband staande Coöperatieve Boerenleenbank in Anerveen. De oprichting van beide coöperaties zal omstreeks 1912 hebben plaatsgevonden, maar is niet exact te bepalen. Blijkbaar ging het de coöperatie voorspoedig, want op 15-07-1927 verscheen in het Sallands Volksblad de navolgende advertentie: Aanbesteding Het bestuur der Coöp. Landbouwver. ‘Ons Belang’, Lutten wenscht op zaterdag 30 juli in café Hudepohl te Anerveen aan te besteden: het bouwen van een graanloods, oppervlak 200 m2, nabij de brug te Ane. D. Huigen (bouwkundige)
In 1937 bestond de coöperatie in Ane 25 jaar en was de heer W.A. Bruins ook 25 jaar in dienst, waarvan melding werd gemaakt in het blad ‘De Vechtstreek’ van 23-10-1937:
25-jarig bestaan der Coöperatie Ons Belang De heer W.A. Bruins herdacht het feit dat hij voor 25 jaar was benoemd tot directeur der Coöperatie Ons Belang te Lutten-Ane.
Dat Coöperatie ‘Ons Belang’ en de Coöperatieve Boerenleenbank sterk met elkaar waren verbonden, bleek ook wel uit het feit dat de directeur van de coöperatie tevens kassier van de Boerenleenbank was, en ook dat enkele personen bestuurders in beide verenigingen waren. In het blad ‘De Vechtstreek’ van 19-03-1938 wordt verslag gedaan van de jaarvergadering van de Boerenleenbank: Boerenleenbank Anerveen Onder voorzitterschap van den heer G. Willink werd woensdagmiddag de jaarvergadering gehouden van de Coöperatieve Boerenleenbank te Anerveen. Aan het verslag van den kassier, den heer W.A. Bruins, ontlenen we dat er een batig saldo was. Tot bestuurslid werd herkozen G.H. Wenker en tot commissaris B.J. Habers. Besloten werd nog aan G.H. Wenker, G. Willink en A. Slot, welke 25 jaar onafgebroken een bestuursfunctie hebben vervuld, een huldeblijk aan te bieden.
Oorlogsjaren
In het jaar 1940, dat begon met een zéér strenge winter, waren veel mannen uit de gemeente Gramsbergen als soldaat gemobiliseerd. Zo ook de heer Derk Jan Rundervoort, die op dat moment reeds tien jaar werkzaam was als molenaar bij de coöperatie. Hij sneuvelde op 13-05-1940 op de Grebbeberg. De coöperatie heeft de navolgende advertentie op 12-06-1940 laten plaatsen in ‘De Vechtstreek’: Rouwadvertentie Derk Jan Rundervoort, oud 34 jaar, molenaar van de Coöperatie ‘Ons Belang’ Lutten-Ane. Overleden in de strijd voor het Vaderland.
Culturele Kring Opslagplaats
In 1941 werden plannen gemaakt voor het bouwen van een poterbewaarplaats. Deze poterbewaarplaats heeft vanaf 1943 tot het einde van de oorlog als lesruimte gediend voor de kinderen van de school in Ane. De school was namelijk door de Duitsers in beslag genomen. In 1946 is de poterbewaarplaats ook gebruikt bij het afscheid van meester Kenemans. Omdat steeds meer behoefte was aan ruimte voor opslag dan wel verwerking, werd in de vergadering van het Bestuur en Raad van Toezicht van de coöperatie op 23 mei 1952 besloten om, in verband met uitbreiding van een kunstmestloods, elf are grond aan te kopen van de heer G. Beltman.
Geachte heer Habers, Nu zojuist aan Uw taak als voorzitter onzer Ver. een eind is gekomen, wil ik namens het Bestuur, de Raad van Toezicht, alsmede namens het gehele personeel en de leden van onze Ver. enkele woorden tot U richten. Op de eerste plaats wil ik U onzen hartelijken dank brengen voor het vele werk wat U in de voorbije jaren voor onze Ver. heeft verricht. Ik zeg in de voorbije jaren en dan bedoel ik niet tien of twintig jaren maar tweeënveertig jaren. Immers in het jaar 1915 en om precies te zijn op 27 juli van dat jaar bent U lid geworden van onze Ver. terwijl U toen ook direct tot bestuurslid werd gekozen. Sinds 1944 bent U ononderbroken voorzitter onzer Ver. geweest. Bij een dergelijk gebeuren, dat nog niet eerder in de geschiedenis van onze Ver. is voorgekomen, past het ons toch wel om hierover eens nader te spreken. U Heer Habers, behoort nog tot de oude garde. U behoorde tot de mannen van het eerste uur. Voor ons jongeren die heden ten dage het bestaan van de Coöperatie als iets heel gewoons beschouwen, is het wel eens goed te denken aan deze mannen. Zij toch immers waCoöperatie ren het die in de beginperiode van onze Coöperatie hun handtekening in het ledenregister Vanaf de jaren ’50 van de vorige eeuw werd in de zetten wel wetende dat ze hiermede een grote verantwoordelijkheid op hen namen, maar accountantsrapporten de aard van de Coöperatie die ook wisten dat het bestaan van de Coöperatie een bittere noodzaak en een eerste ver‘Ons Belang’ als volgt omschreven: eiste voor de boerenstand was… Verder hoop ik dat het U in Uw verdere leven goed mag gaan en hetzelfde wens ik ook toe ‘De vereniging houdt zich bezig met de aan- en voor Uw vrouw en kinderen. verkoop van voederartikelen, meststoffen, brand- Als stoffelijke blijk van onze waardering wil ik U namens onze Ver. een zilveren horloge stoffen, zaaizaden, pootgoed, ruwvoeders, bestrij- met ketting aanbieden also een kistje fijne sigaren. dingsmiddelen en diverse artikelen. Voorts exploiteert zij een malerij, mengerij en poterbewaar- De heer Habers dankte voor de toespraak en de plaats. De vereniging slaat granen van leden op.’ geschenken. ‘Als ik nu in het vervolg op dit horloge kijk, gaan mijn gedachten zeker terug naar de CoöperaHet gemiddelde aantal leden lag tussen de tie’, aldus de heer Habers. 120-140. De bestuursleden uit die tijd waren, In 1958 was de heer J.H. Rundervoort 25 jaar in onder anderen, de heren Habers, Wenker, Vinke, dienst van de coöperatie. Hakkers, Van het Holt, Iemhoff en Veldsink. In Ook werd in 1958 door aannemersbedrijf Reinders de Raad van Toezicht hadden, onder anderen, uit Gramsbergen een prijsopgaaf gedaan voor een zitting de heren Spijker, Veldsink, Iemhoff, Been- nieuwe silo, kosten 84.120 gulden. Blijkens de en, (tussentijds vertrokken naar de USA), Kieft notulen viel deze prijs erg tegen, omdat men van en Kok. een veel lagere schatting was uitgegaan. Uiteindelijk In 1952 werd besloten om tijdens het 40-jarig werd in 1961-1962 besloten tot nieuwbouw. bestaan van de Coöperatie ‘Ons Belang’ geen In 1959 werden, via de ruilverkaveling, de varkensfeestelijkheden te organiseren, maar de leden hokken van G.J. Timmer overgenomen. Besloten is een reis aan te bieden. toen dat de coöperatie zelf in die hokken varkens Door de schaalvergroting in de landbouw en de ging mesten. daarmee samenhangende vraag naar veevoer en In het boekjaar 1962-1963 is een fonds in het leven kunstmest, en het steeds meer bezorgen, werd geroepen ter gelegenheid van het 50 jaar bestaan. De Coöperatie in de zestiger jaren in de gezamenlijke vergadering van het Bestuur Elk lid kreeg daaruit 25 gulden. en Raad van Toezicht op 13-10-1953 besloten Ook werd besloten tot invoering van de vrije tot aanschaf van een 5 tons Daf vrachtauto zaterdag. voor 15.345 gulden, een Austin voor 12.920 In 1969 is de Coöperatie ‘Ons Belang’ samengegulden en een Bedford voor 11.800 gulden. gaan met de CLV in Hardenberg. Tevens kwam in deze vergadering een pensioen- De gebouwen zijn nadien verkocht aan aannemersregeling voor de werknemers aan de orde. Dat bedrijf Tromp in Ane. Het bedrijf heeft ze een aanzou verder met het Centraal Bureau in Rottertal jaren in gebruik gehad en ze zijn daarna verdam worden uitgezocht. kocht aan Altena Classic Service, die nu de De heer Habers, die sinds 27 juli 1915 lid was gebouwen in gebruik heeft. van Coöperatie ‘Ons Belang’ en toen ook direct als bestuurslid werd benoemd, nam in de jaarvergadering van 1957 afscheid als voorzitter en bestuurslid. Tijdens deze vergadering werd Habers als erevoorzitter benoemd. De heer Wenker, secretaris van de coöperatie, sprak de heer Habers toe. Rechts, hiernaast de rede die toen werd gehouden.
15
H
erinneringen
door Jan Hamhuis
Als we Truus Kassies tegenkomen, denken we ook vaak meteen aan onze Rabobank in Gramsbergen. Veel jaren was Truus verbonden aan dit kantoor en regelde daar, samen met haar collega’s, bankzaken voor onze bevolking. Op het moment dat u deze Groene Gramsberger in uw brievenbus krijgt, is dat verleden tijd. Het gebouw zal wel blijven bestaan en een nieuwe bestemming krijgen. Truus zal nog met evenveel toewijding op de Rabobank werken, maar nu niet meer vanuit déze locatie. Samen met Truus keken we eind 2013 nog even naar binnen, voordat dit pand op 31 december definitief haar bankdeuren zou gaan sluiten. Maar eerst gaan we verder terug in de geschiedenis.
Rabobank Gramsbergen
In eerste instantie werd haar sollicitatie in 1985 geen succes en Truus eindigde op een tweede plaats. Geen nood, want Truus had al besloten om eventueel gewoon de meao af te ronden. Toch werd ze alsnog opgeroepen voor een gesprek met toenmalig directeur Wolters, waarop een aanstelling binnen de Rabobank Gramsbergen volgde, met dien verstande dat Truus de opleiding Ecabo zou volgen. Ecabo is een kenniscentrum voor beroepsonderwijs richting bedrijfsleven op het gebied van economische en administratieve taken. Werken en leren beviel Truus uitstekend, want op deze wijze kwam ze in aanraking met alle functies binnen de bank, een bredere ondergrond is bijna niet denkbaar. Zo werkte Truus achter de balie,
TruusKassies-Hakkers Fotografie: Gerrit Brink
Centrum van Roke
Truus is geboren in 1966 en, zoals zij het zo mooi uitdrukt, in het centrum van Roke, aan de Veldsinkdijk nummer 1 in Radewijk. Bij haar ouders en oom Gerritjan groeide ze daar op en bezocht zij de basisschool CNS, die nu de naam ‘t Kompas draagt. Een mooie tijd binnen een hechte gemeenschap met veel goede herinneringen aan vrienden en vriendinnen. Na de lagere school bezocht Truus de havo in Hardenberg en daarna de meao. Door haar havo als vooropleiding kwam ze meteen in klas 2 van de meao en ging zodoende direct als stagiaire het werkveld bekijken. Stage lopen beviel haar uitstekend en na een mooie periode bij Harsevoort Verzekeringen in Hardenberg, kriebelde werken toch wel heel erg. Truus besloot zodoende om te reageren op een vacature en solliciteerde op een functie bij de bank.
16
zorgde voor de post en kwam in aanraking met de afdeling hypotheken. De bank werd in die periode nog volop bezocht door klanten en in contact komen met mensen, haar klanten, was en is haar op het lijf geschreven. ‘Soms ben je naast je reguliere werk ook bijna maatschappelijk werker en dat maakt werken binnen een bank zo aantrekkelijk’, zegt Truus, ‘het bankgeheim is heel breed. Privacy en veiligheid zijn dus gewaarborgd en zodoende kan er veel.’ Truus werkte later nog een periode als hypotheekadviseur, ook een heel mooie periode, want in die tijd was er nog geen sprake van de zogenaamde crisis en veel klanten konden zonder al te grote voorwaarden worden geholpen.
Huwelijk met Jan Kassies
Na haar huwelijk met Jan Kassies, en toen de kinderen kwamen, veranderden ook haar werk-
zaamheden binnen de bank. Men koos voor continuïteit en Truus koos mede voor haar gezin. Minder werken betekende dus dat zij niet altijd kon adviseren en zodoende veranderde haar baan in Verkoop en Service Adviseur Particulieren. De werkzaamheden binnen de bank zijn in de afgelopen jaren ook behoorlijk aan verandering onderhevig geweest. Computer, tablet en smartphone hebben ook bankieren eenvoudiger gemaakt. Betalen, een rekeningsaldo opvragen of een nieuwe bankpas aanvragen, kan tegenwoordig prima online via internet. Doordat de klanten veel meer zelf kunnen regelen, zijn de wensen en behoeften duidelijk anders komen te liggen en komen zij minder op het kantoor.
Jammer voor oudere bevolking
Hoewel Truus het besluit van haar werkgever goed begrijpt, heeft ze ook veel begrip voor de oudere bevolking. Een bank in je eigen woonplaats was een onderdeel van de samenleving. Het hoorde erbij en een bankbezoek was een vast gegeven. ‘Vooral ouderen zullen dit nog het meest gaan missen’, volgens Truus, ‘zij zijn virtueel soms nog minder vaardig.’ Gelukkig blijft de pinautomaat in Gramsbergen, zij het dat nu aan de buitengevel getapt moet worden. Als je aan jongeren de vraag stelt wanneer ze voor het laatst, behalve een bezoek aan de pinautomaat, de bank bezocht hebben, blijkt dat dikwijls al erg lang geleden te zijn. Tijdens het gesprek merk je duidelijk dat Truus zich ook danig heeft ingezet in haar woonplaats, ze zat bovenop de activiteiten. Zij heeft zich er erg voor ingezet, dat tijdens de Feestweek een mobiele geldautomaat werd geplaatst. Tijdens dezelfde Feestweek hielp ze, samen met collega’s, mee tijdens de Lichtstadloop.
Werkdag van Truus
Op het moment van het interview, 26 november 2013, werkt Truus nog in Gramsbergen en verder voornamelijk op de Rabobank aan de Spinde in Hardenberg. Maar Truus heeft een flexibele baan als Verkoop en Service Adviseur Particulieren en dus kan ze ook binnen andere plaatsen worden ingezet. Het nieuwe kantoor Heemserhoek in Hardenberg is het advies- en bestuurscentrum van de bank. Veel adviseurs werken vanuit dat centrale punt. De openingstijden van de Rabobank in Hardenberg worden uitgebreid naar hele dagen van 09.00 tot 17.00 uur en op donderdag tot 20.00 uur. Truus werkt op donderdag en vrijdag en geeft aan dat het iedere dag anders is.
Na het openen van de bank en de noodzakelijke, huishoudelijke verrichtingen, is zij dikwijls de eer- P a s p o o r t rs ste medewerker waar de klant contact mee heeft. Truus Ka ssies -H ak ke Zij heeft dus een gezichtsbepalende functie bij de 1966 Geboren: bank. Afhandeling van klantvragen verloopt in Geb. plaats: Radewijk toenemende mate voornamelijk via telefoon, Opgegroeid: Radewijk e-mail, chat en sms. Indien mogelijk worden Burg. staat: Gehuwd (11) zaken direct afgehandeld of wordt een afspraak Kinderen: Ron (14), Thijs gemaakt. Voor complexe vraagstukken worden (9) her Est en ao en andere specialisten van de bank ingeschakeld en Opleiding: Havo, 1 jaar me Truus zorgt dan dat ze op de juiste wijze en naar de Ecabo juiste persoon worden verwezen. Verkoop en Beroep: De nadruk van haar werk ligt op ‘het dicht bij de Service Adviseur klant staan’. Ook virtueel is dit mogelijk. De adviParticulieren seurs van de bank kennen de omgeving, de situatie Lezen, volleybal, ’s: Hobby en het werkterrein van de klant. Truus kent de toneelspelen en skiën klant als geen ander en kan daardoor een relevant advies geven. ‘Inspelen, bijblijven en flexibel zijn, is hierbij van groot belang, want zoals met veel zaken, is het ook bij de bank een bekend verschijnsel dat er altijd veranderingen zullen blijven komen’, aldus Truus.
Toekomst
Het is duidelijk dat Truus werken en omgaan met mensen op het lijf geschreven is. Luisteren en daarna veel uitleggen, zie ik, Jam Hamhuis, dan ook terug in mijn notities. Of we in de toekomst onze portemonnee nog zullen gebruiken, is een ander verhaal. Ook die handelingen worden virtueel gemeengoed. Wat mij wel duidelijk is geworden, is dat Truus op welke wijze dan ook graag uitvoerig en gedegen blijft adviseren.
17
‘
Jeugd
door Angelique te Winkel en Miranda Ottes
Onder: Rudhi in Indonesië op 6-jarige leeftijd Rechts: Rudhi met vader Evert Meilink in Indonesië toen Rudhi werd opgehaald om in Nederland te gaan wonen, 1983
Mijn naam is Rudhi Meilink. Ik kom oorspronkelijk uit Indonesië. Om precies te zijn, ik ben 5 februari 1977 geboren op het eiland Java. Op mijn zesde werd ik geadopteerd door Evert en Woppie Meilink en kreeg ik twee zussen: Giny en Evelyn. Wat ik me nog kan herinneren van toen ik hier net was, is dat ik bij mijn nieuwe familie in Ane in een warm nest terecht was gekomen. Daarbij werd ik ook door mijn nieuwe omgeving heel hartelijk ontvangen. Ik ben in Ane opgegroeid op een grote boerderij met veel koeien en kalfjes. Mijn vader heeft nog wel zijn best gedaan om een echte boer van mij te maken, maar tevergeefs. Naast het leven op een grote boerderij, was het ook een genot om zoveel speelruimte te hebben. Altijd buitenspelen, voetballen, fietsen, hutten bouwen, wat een lol!
Nieuw op school
In Ane ging ik naar school, in het gebouw waar nu het kinderdagverblijf is. Als ik mij niet vergis, was ik een van de eerste donkere jongens in de buurt, zodat ik geen aandacht tekort kwam. Ik had veel vriendjes en in het begin werd ik vaak gevraagd om ergens te komen spelen. Achteraf gezien kwam dit niet alleen door de vriendjes, maar ik denk dat de mama’s en papa’s toentertijd stiekem ook wel een beetje nieuwsgierig waren wie dat donkere jongetje was, dat nieuw in Ane woonde. De Nederlandse taal heb ik best snel geleerd. Dat komt ook door de leeftijd, je pakt dan heel snel dingen op. Op school speelde ik volgens mij wel met alle kinderen uit mijn klas, maar het meest met Rik Kassies, Berend Verbraeken, Jacco Meilink en Arjan Langenberg. Wat ik ook nooit vergeet was voetballen met klasgenootjes én met de oudere kinderen op het schoolplein.
ducten verkopen en mensen hierin adviseren. Qua functies in de winkel heb ik alles wel een keer gedaan, van verkoopmedewerker tot bedrijfsleider. De leukste tijd tot nu toe had ik in de beginjaren van mijn eerste baan. In die tijd had je nog veel verkooptrainingen, zowel theoretisch als in de praktijk. Zo ben ik regelmatig mee geweest om voor mijn toenmalige werkgever, in Oostenrijk ski’s te testen en kregen we elk seizoen tennisclinics van Paul Haarhuis en Jacco Eltingh. Dat was vaak toch de slagroom op de taart. Na bijna vijf jaar bij Intersport te hebben gewerkt, kreeg ik de kans om een andere uitdaging aan te gaan. Weliswaar in dezelfde functie en branche: het commercieel helpen opzetten van een Sport Megastore, met een winkeloppervlakte van vierduizend vierkante meter. Ook dat heb ik ruim vier jaar met veel plezier gedaan. Daarna heb ik de keuze gemaakt om weer een andere uitda-
‘Hé, dat is een mooie meid!’ Van opleiding naar werk
In deze rubriek vertellen oud-Gramsbergers over hun herinneringen aan Gramsbergen. Deze maand Rudhi Meilink, geboren in Indonesië, opgegroeid in Ane en nu woonachtig in Enschede.
18
Na de basisschool ging ik met mijn zussen naar de RSG in Coevorden. Daar heb ik mijn mavo-diploma gehaald en daarna heb ik het CIOS, Centraal Instituut Opleiding Sportleiders, gevolgd in Heerenveen. Daar heb ik onder anderen les gehad van Henk Gemser, de bekende Nederlandse schaatser en trainer. Uiteindelijk heb ik deze opleiding niet afgemaakt en ik wist daarna niet zo goed wat te doen. Ik heb een blauwe maandag nog een opleiding tot verzorgende gevolgd, maar dat bleek het niet te zijn. Toen had ik bedacht om gewoon op zoek te gaan naar werk. Op een dag liep ik al struinend door Enschede en kwam ik een vacature tegen bij de plaatselijke Intersport. Vervolgens heb ik binnen gevraagd of ze nog op zoek waren naar een verkoopmedewerker. Zo kwam ik toch weer met sport in aanraking, alleen wel in de commerciële hoek. Dat bleek een schot in de roos te zijn, want het was en is nog steeds wat ik heel leuk vind om te doen: sport gerelateerde pro-
ging aan te gaan, namelijk vertegenwoordiger. Net in deze periode begon de crisis en ben ik door omstandigheden gaan jobhoppen. Sinds een jaar heb ik weer een baan als assistentbedrijfsleider voor een grote outdoor-keten in Enschede.
Fanatieke voetballer
In de periode dat ik het CIOS volgde, woonde ik op kamers in Heerenveen en voetbalde ik samen met mijn zwager Eric Benjamins in de jeugd van FC Emmen. Aangezien ik niet elke keer op en neer kon reizen voor de trainingen in Emmen, mocht ik tweemaal per week meetrainen met de A-jeugd van Heerenveen, toen nog onder leiding van Foppe de Haan. Dat was natuurlijk een heel mooie ervaring, maar ik had veel moeite met de harde mentaliteit in dat wereldje. Na enkele trainingen was ik er dan ook snel klaar mee, maar die ervaring pakken ze mij niet meer af! Na mijn periode bij Emmen ben ik weer even
thuis in Ane gaan wonen en teruggegaan naar SV Gramsbergen. Ik kwam er snel achter dat dit voor mij en mijn medespelers niet zo goed uitpakte. In de A-jeugd van Emmen was ik een ander niveau voetballen gewend en daarom was ik tijdens wedstrijden in het veld niet altijd even gezellig, haha! Daarna ben ik naar HHC gegaan en heb daar één seizoen gevoetbald. Toen kwam het moment dat mijn vriendin en ik wilden gaan samenwonen in Enschede en was het niet te doen, om op en neer te crossen naar Hardenberg. Voordat ik eigenlijk op zoek kon gaan naar een nieuwe club in Enschede, had ik Gert Heerkes aan de telefoon hangen. Op dat moment was hij trainer van PH Almelo en vroeg of ik daar wilde komen voetballen. Dat was natuurlijk een superaanbod. PH voetbalde op dat moment eerste klasse, dus een mooi niveau, met een jonge groep en een gedreven trainer! Daar heb ik uiteindelijk vier jaar gevoetbald en ben toen op 25-jarige leeftijd, achteraf Vrije tijd gezien eigenlijk te vroeg, gestopt. Maar nu ik drie zonen heb en de oudste al op voetbal zit, In mijn vrije tijd probeer ik te hardlopen, maar kan ik daar al mijn voetbalenergie in kwijt! dat gaat met pieken en dalen. Andere hobby’s zijn skiën en snowboarden. Voor we onze kinderen Fijn gezinnetje kregen, gingen we om te snowboarden tijdens het Mijn vriendin Alien Veltink heb ik ontmoet skiseizoen regelmatig richting Oostenrijk of op het Gramsberger Feest. Ik kan me nog herin- Frankrijk. Nu pakken we dat langzaam weer op, neren dat ik samen met Arno Werner in ‘De omdat de kinderen ouder worden. In de krokusSteeg’, nu ‘The Alley’, een biertje stond te drin- vakantie gaan we voor het eerst met het hele ken. Met hem heb ik samen in het eerste van gezin op wintersport. SV Gramsbergen gevoetbald. Op een gegeven Gramsbergen moment zei ik volgens mij iets in de trant van ‘Hé Arno, dat is een mooie meid!’ Maar ik was, Af en toe kom ik nog in Gramsbergen, vaak ondanks de biertjes, natuurlijk te verlegen… met verjaardagen of andere feestjes van vrienden. Dus wat deed Arno, hij pakte me bij mijn kraag Ook kom ik natuurlijk wel eens in Ane, omdat en zette mij naast haar. Ja, en toen moest ik mijn twee zussen beide in de boerderij wonen. wel! Twee jaar later zijn Alien en ik gaan Met de Feestweek ben ik de laatste jaren weer wat samenwonen in Enschede. Zij had daar haar vaker in Gramsbergen te vinden, omdat studie gevolgd en kon daarna in de buurt van onze kinderen het ook leuk vinden. Enschede aan het werk als fysiotherapeut. Natuurlijk vinden wij het zelf ook erg Samen zijn we ouders van drie lieve, mooie jon- gezellig om, onder het genot van een gens: Lévi 8 jaar, Jip 6 jaar en Peppe 4 jaar. biertje, iedereen weer eens te spreken!
Rudhi met vriendin Alien, zoons Lévi, Jip en Peppe in Karinthië, Oostenrijk 2012
Jeugdelftal B1, seizoen 1991-’92 Staand vlnr: leider Henk Hultink, Henk Braker, Gerrit Jan Altena, Freddie Reefman, René Kunstman, Hans Altena, ?, Edward Snijders, Ard ter Wijlen, Eric Benjamins en trainer Henk Lefers Zittend: Floris Büter, Rudhi Meilink, Berend Verbraeken, Rik Kassies, Gerben Altena en René Kroezen
19
‘
Foto: Gerrit Brink
door Jan Walgemoed en Bert Sloots
Tweevoudig nationaal kampioen Irene Terpstra met passie voor de mensport wil meer Irene Terpstra haalde in 2013 in Winterswijk voor de tweede keer de Nederlandse titel op het onderdeel Traditioneel Gerij. Een prestatie van formaat, vooral als je bedenkt dat deze sport meestal wordt gedomineerd door mannen. Een goede reden om met Irene in gesprek te gaan over haar liefde voor de men-sport. Ze reageert enthousiast als we contact met haar opnemen en zoeken haar op in haar kleine, maar gezellige onderkomen aan de Keizersteeg 2 in Ane, waar ze samen met haar 6-jarige zoon Marcus woont. 20
E
igen pony
Irene is geboren en getogen in Ommen. Al op jonge leeftijd nam vader Watze haar mee naar de manege en maakte ze kennis met de edele viervoeters. Ponyrijden leek haar wel gaaf. Na lang aandringen lukte het haar om vader en moeder zover te krijgen, dat ze rijles kreeg. Ze was toen zeven jaar en had natuurlijk al snel haar eerste favoriete pony. Toen een paar keer, tot haar grote verdriet, haar lievelingspony werd verkocht, besloot haar vader zelf maar een pony voor zijn fanatieke dochter te kopen. Gelukkig woonden ze aan een doodlopende weg, aan de rand van de bebouwde kom in Ommen. Achter het huis werd een stal gebouwd en naast het huis was een weide. Irene had haar plekje gevonden voor haar vierbenige kameraad. Dat werden er later twee, toen de dierenbescherming een tehuis zocht voor een slecht behandelde pony. Toen Irene later samen met Mark Braker op ’t Hooge Holt ging wonen, zijn de pony’s meeverhuisd en gestald op de kinderboerderij.
Liefde voor mensport
Vader Watze Terpstra is een fervent paardenliefhebber en liefhebber van de mensport. Irene heeft deze passie van haar vader geërfd, maar heeft de paardensport door tijdgebrek een tijd niet kunnen uitoefenen. Ze miste het ‘paardengebeuren’ wel. Weemoedig vertelt ze dat ze met acht trailers, gezellig met de hele familie, overal in het land naar dressuurwedstrijden gingen. ‘Mijn vader had een Fries hengstveulen met veel temperament gekocht. Het veulen was later een prachtige hengst geworden, maar heel brutaal. We zijn met het dier naar de hengstenkeuring geweest en hebben hem toen verkocht.’ De liefde voor de mensport en ook voor het Friese paard was inmiddels aangewakkerd. Irene wilde graag in de voetsporen van haar vader treden. Een menwagen werd gekocht en Irene ging menlessen volgen.
Gabe
Vader en moeder Terpstra waren inmiddels met Irene meeverhuisd naar Gramsbergen en vestigden zich aan de Gramsberger Hof. In de wei bij Jaspers in Ane werd een andere mooie, Friese hengst gespot en die hengst stond een week later in de stal van de familie Terpstra. Het paard kreeg de naam Gabe en had gelukkig een veel rustiger karakter dan het vorige dier. Deze ‘black beauty’ kreeg een mooie plek in de wei van Hendrik Jurjens aan de Stuwdijk en heeft daar ook een stal. Irene’s inmiddels 77-jarige vader, gepensioneerd docent aan het Vechtdal College, is vaak bij de stal te vinden. Irene verzorgt Gabe ’s ochtends en haar vader ’s avonds. Beiden zorgen zij ervoor dat het paard goed in conditie blijft en er piekfijn uitziet.
Dressuurwagen en rijtuig
Irene heeft haar eigen dressuurwagen. ‘Een lichte wagen met mooie wielen, gekocht in Limburg. Mijn hart ligt bij dressuur en ik heb al heel wat wedstrijden gereden.’ Irene is lid van menvereniging Het Aangespannen Recreatie Paard, HARP. Ze doet graag mee aan de activiteiten van HARP, zoals dressuur, buitenritten, maar ook vaardigheidsparcoursen. Vorig jaar heeft Irene op 28 september nog meegedaan aan de marathon in Ane. Een stevige klus voor paard en menner! Via haar vader maakte ze kennis met een andere vorm van mensport, namelijk Traditioneel Gerij. Irene zag met hoeveel plezier haar vader deze hobby beoefende en dacht: dat wil ik ook. Zo stapt ze regelmatig van de dressuurwagen in het rijtuig en andersom. >>
21
Traditioneel Gerij
mogen in de kleding geen broekzakken zitten en ze mogen niet groeten. Bij het kampioenschap in 2013 was Irene menner en haar nichtje Eline Bergsma groom. Af en toe kon Irene het toch niet laten om buiten het zicht van de jury even te knipogen of te knikken. Vader Watze, moeder Hilly en zoon Marcus zaten in vol ornaat in het rijtuig, geheel volgens de etiquette en volgens de mode van rond 1900. De voortreffelijke aankleding van de dames op de bok en de passagiers, is overigens de verdienste van de zus van Irene. Naast wedstrijdrijtuigen nemen ook andere karren deel aan de optocht. Zo rijden ter opluistering wel eens karren mee van bierbrouwers, Van Gend en Loos of een Friese sjees. In Hardenberg waren vorig jaar zelfs rijtuigen van de Koninklijke Stallen aanwezig.
Weleens wat mis
Aan een wedstrijd Traditioneel Gerij gaat een grondige voorbereiding van veel weken vooraf. Het paard moet er prachtig uitzien en een goede conditie hebben. Het leer moet gepoetst zijn en het koperwerk moet glimmen. Gelukkig helpt vader zijn dochter graag bij dit intensieve karwei. Het lukt dit ‘dreamteam’ helaas niet altijd om zich optimaal op een wedstrijd voor te bereiden. Bij de titelstrijd in Winterswijk kwam de familie Terpstra er achter, dat ze het hoofdstel waren vergeten. Dat veroorzaakte nogal wat stress op het concoursterrein. Omdat er geen tijd meer was om zelf naar huis te rijden, werden familieleden gemobiliseerd, die vanuit Ane en Haaksbergen elkaar tegemoet reden. Toen ze vervolgens van de juryleden ook nog de mogelijkheid kregen zich later te presenteren, kwam het uiteindelijk toch nog helemaal goed. Het Nederlands kampioenschap was immers het resultaat. Foto: Gerrit Brink
‘Houdt het rijdend museum gaande’, is het credo van de Nederlandse Vereniging Traditioneel Gerij, NVTG. ‘Rijtuigen bekijken in het museum is leuk, maar veel leuker is het een rijtuig te zien met een paard ervoor en op de bok een koetsier, die eruit ziet of hij zo uit begin vorige eeuw is gestapt.’ Irene en haar vader, lid van deze groeiende vereniging, onderstrepen dit credo van harte en brengen dat op een schitterende wijze tot uitdrukking. Watze Terpstra kocht bij een restaurateur in Dinxperlo een bijna geheel authentiek Engels rijtuig, een Victoria uit 1900. Bijna geheel, omdat de restaurateur er ooit schijfremmen op had gezet. Irene heeft om die reden haar kampioenschappen behaald in de klasse Replica Rijtuigen. ‘Niet helemaal authentiek, maar wel een veilig gevoel’, aldus Irene. Jaarlijks worden overal in het land wedstrijden georganiseerd, zoals in Leek, Slochteren, Nunspeet, Winterswijk, maar ook in Hardenberg en Ommen. Een uitnodiging voor het Nederlands Kampioenschap volgt, als je minimaal drie wedstrijden hebt gereden. Uiteraard voldoen de Terpstra’s aan deze eis.
Dame met ambitie
Irene Terpstra met haar vader
22
Irene moest er een paar jaartjes tussenuit. Na haar scheiding van Mark Braker, ging ze na haar werk in de sportschool op ’t Hooge Holt op zoek naar een nieuwe uitdaging. Ze heeft een tweejarige opleiding Verzorgende in de IG, Individuele Gezondheidszorg, gevolgd en ze heeft nu een leuke baan bij Carinova in Heemse. Ze popelt nu om in de mensport de draad op te pakRegels en etiquette ken, meer te gaan trainen en meer naar wedstrijBij Traditioneel Gerij gelden strakke regels, die den te gaan. Niet alleen dressuur, maar ook uiteraard te maken hebben met het historische vaardigheidstrainingen met hindernissen zijn karakter van deze vorm van mensport. Zo moet voor haar een echte uitdaging. Het lijkt Irene de staat waarin het rijtuig zich bevindt, overeen- leuk om zich ook wat vaker te wagen aan een komen met het bouwjaar. Verder wordt gekeken spannend hindernisparcours. Samen met het naar de kleding van de koetsier, groom en passa- paard plezier hebben en een prestatie leveren giers, staat van tuigen, conditie van de paarden staat daarbij voorop. Ze geeft wel aan dat dit niet en staat van het beslag. De Victoria van de fami- ten koste mag gaan van de gezondheid van haar lie Terpstra is een dienstrijtuig, dat vroeger werd Friese Gabe. Daarnaast blijft meedoen aan wedgebruikt om bijvoorbeeld te gaan picknicken. Op strijden Traditioneel Gerij, samen met haar de bok zitten de menner en de groom. De groom familie, ook belangrijk. De gezellige en gemoedeassisteert de menner en stapt bij het ‘halthoulijke sfeer spreken haar daarbij erg aan. den’ van de bok af en gaat vooraan bij de paarDe familie Terpstra is al weer druk bezig met de den staan. Verder controleert hij of zij het paar- voorbereiding voor het NK in 2014. ‘We gaan dentuig. De menner en groom zijn ‘in dienst’, er voor een derde titel’, zegt Irene overtuigend.
3
67
4
5
6
7
8
2 1
9
15
10
14
11 12
13
Weet u waar en wanneer deze foto gemaakt is? Kent u sommige personen? Reacties op deze foto naar: Jan Horsman, Voorstraat 12, 7783 AM Gramsbergen. Tel: 0524 56 21 51, Email:
[email protected]
deur Henk van de Brugge en Garriet van Jurries-Willem Dag luu, Opa en oma waren zestig joor etrouwd. Dat leuten ze natuurlijk niet ongemarkt veurbi’j goan. In het plaatselijke restaurant, annex café, weud op zoaterdagmiddag het feest eholen. De hele familie was den middag voltallig anwezig. De kinder, kleinkinder, de vrienden, kennissen en bekenden, alle luu die ze oet-eneudigd hadden, waren d’r. Tussendeur deuden de kleinkinder nog een stukkie. Veur het bruidspaar kon de middag niet meer kapot. Mar zoas het meestal giet, de kleinkinder begunt zich op een gegeev’n moment te vervelen. In ’t begun wil het nog wal, dan is t’r wat te drinken én gebak. Apart veur heur was t‘r een hoek vri’j eholen woor ze konn’n teken’n en woor ze met krieties konn’n warken. Mar noa een uurtie was door de lol ok of. Dan mar met mekaar noar boeten. Dat vunn’n de oolders goed zo lange ze d’r mar gien last van hadden. Of en toe kwam d’r iene binnen um kriet op te halen, veur de rest waren ze mooi stille. De restau-
ranthoolder had het den middag mooi an ’t lopen. Umdat het gezelschap van opa en oma niet arg groot was konn’n ze volstoan met de helfte van het restorant. Zo kon de aandere helfte gebroekt worden veur aandere gasten. En zo leup het den middag mooi deur met luu die wat kwamen etten. De uitbater had het dan ok mooi drok. En zo kwam d’r late in de middag ok nog een klein gezelschap van zo’n tien man binnen, die vreugen of er nog plek was. Now, dat was er nog wal. Noadat ze een stee hadden evunn’n, kwaamp de herbergier met dizze luu an de proot. Die waren an de wandel e-west en zo bi’j dit restaurant terechte kommen. En umdat er boeten zukke scharpe priezen op de borden stunn’n, konn’n ze hier eigelijk niet an veurbi’j goan. ‘Eeehhh’, zeg de oetbater, ‘scharpe priezen? Wat bi’j veurbeeld?’ ‘Now ja, door boeten stunn’n van die schoelborden woor de gerechten op stoat en die waren wal arg goedkoop.’ De oetbater vuul�n nättigheid. Hie noar boeten en kieken wat er op de borden stund. Ee’m later komp e weer en zeg: ‘Het spiet mi’j wal mar d’r klopt iets niet.’ Wat bleek? De kleinkinder hadden met kriet de priezen van de menu’s veraanderd. Elk joor, net veur de vekaansie, löp de muzieverieniging SDG oet Aone met bloemen langs de deure. Ok dit joor kwamen ze weer langs (ja, op vri’jdag de dartiende) met grysanten. Now zö-j ow natuurlijk wal
ofvroagen woorumme grysanten, mar dat komp umdat dat de ienigste bloemen bint woor muziek in zit, zodoende. Mar in ieder geval, ’t hele Grambargen zat mooi onder de grysanten. Umdat moeders bezig was met het lopen van de oamdveerdaagse, kwaamp ze den oamd wat later in hoes. ’t Eerste wat heur opveul, toen ze via de achterdeure binnen kwam, was, dat er een bos bloemen in ’n emmer stund. Zeg ze teeg’n heur man: ‘Van wie bint die bloemen?’ ‘Ooh’, was ’t antwoord, ‘die heb ik ekocht an de deure van ien of aandere muziekvereniging.’ ‘Wat mut e wi’j now met bloemen? Wi’j koopt nooit bloemen an de deure, loat stoan grysanten.’ ‘Now ja’, zeg heur man, ‘het is aait wal argens goed veur.’ De bos bleef in de emmer stoan. ‘Eehh ja, now ja nee, den zet ik ze nog wal op een vaase.’ De volnde dag was het de leste dag van de veerdaagse en dan is het aait gebroekelijk, dat iederiene den over de finish komp een bos bloemen kreg. Ok dizze vrouw weud bi’j de finish op-ewacht deur heur man. Ze kreeg een groten bos mooie grysanten. Luu, dit was ’t weer, het giet ow goed! Heeft u suggesties voor ‘Ni’js’? Mail naar:
[email protected]
23
Chiel
door Hilleen Westerhof-Spijkers
K
inderjaren
Geboren en getogen in Gramsbergen? ‘Nee’, is het antwoord van Chiel, ‘ik ben geboren in het ziekenhuis in Hardenberg, maar ik ben wel een echte Gramsberger!’ Chiel woont boven de kapsalon van zijn ouders. Daar heeft hij zijn kinderjaren doorgebracht. Hij vindt het leuk om boven te wonen. En ja, je moet altijd de trap op, maar daar ben je zo aan gewend. Chiel heeft nog een zus, Daphne, die in Hardenberg woont. Zijn broer Niels woont eigenlijk nog thuis, maar is momenteel voor vijf maanden op stage in Curaçao, dus zit Chiel momenteel alleen thuis, zonder broer en zus. En dat is voor hem best wennen.
Opleiding
Zoals zoveel kinderen in Gramsbergen is Chiel zijn schoolloopbaan begonnen op peuterspeelzaal ‘t Purkennest. Vervolgens ging hij naar cbs De Akker aan de Goudenregenstraat. Chiel heeft goede herinneringen aan deze school. Hij herinnert zich het modderveld waar ze mochten voetballen. Later kwam er een mooi voetbalveld voor in de plaats, met hekken eromheen en echte doeltjes.
hij werd gevraagd voor de marathonbaanploeg van het gewest Drenthe. Momenteel traint hij daar drie keer per week, samen met nog vijf jongens en zes meisjes in de leeftijd van 16 tot 26 jaar.
Schaatscarrière
Chiel schaatst momenteel op C1-niveau en zijn uiteindelijke doel is natuurlijk een A-rijder te worden. Gedurende het seizoen doet hij mee aan diverse wedstrijden in de regio. Op deze manier probeert hij punten te halen voor het klassement. Ook heeft hij al twee keer meegedaan aan het Nationaal Kampioenschap Marathonschaatsen. De eerste keer is hij gevallen, maar de tweede keer eindigde hij succesvol op de tiende plaats. Dat je je met schaatsen op glad ijs begeeft, heeft Chiel al een aantal keren aan den lijve ondervonden. In Enschede is hij een keer zo hard gevallen, dat hij er een gekneusde arm, gekneusde ribben en een hersenschudding aan over hield.
Marathonschaatsen
In de schaatswereld zijn er verschillende vormen, waarin je mee kunt doen aan wedstrijden. Er zijn lange baan-, korte baan-, marathon- en shorttrackwedstrijden. Chiel houdt zich voornamelijk bezig met marathonschaatsen. Zestig rond-
Chiel Breukelman Dit keer in Hotspot Chiel Breukelman. De 16-jarige Chiel woont met zijn ouders en broer Niels boven de kapsalon aan de Voorstraat in Gramsbergen.
24
Ook de musical die hij met groep 8 mocht opvoeren in Het Dorpshuis, was voor Chiel een hoogtepunt. Na de basisschool ging Chiel naar de Nieuwe Veste in Hardenberg. Na een kleine hapering in de derde klas, zit hij nu in het examenjaar van Kader Theoretische Leerweg. Op mijn vraag wat hij na het examen gaat doen, moet Chiel mij het antwoord schuldig blijven. Hij heeft nog geen idee…
Schaatsen
Op 4-jarige leeftijd is Chiel begonnen met schaatsen. Hij ging op zaterdagmorgen al vroeg naar Assen om daar schaatsles te krijgen. Vanaf zijn tiende jaar ging hij twee keer per week ’s avonds trainen op de ijsbaan in Assen. Chiel vond schaatsen zo leuk, dat hij bij schaatsvereniging ‘Hou Streek’ in de trainingsgroep ging meetrainen. Met deze trainingsgroep deed hij mee aan wedstrijden. Daarmee behaalde hij vaak een goede klassering door eerste of tweede te worden. Dat bleef niet onopgemerkt, met als gevolg dat
jes schaatsen op een 400-meter-baan. Dat betekent in ruim een half uur, 24 kilometer schaatsen. Wat maakt marathonschaatsen zo leuk? Chiel houdt van het spelletje dat wordt gespeeld. Wanneer moet je versnellen? Wat is het beste moment om te versnellen? Hoe reageer je op de andere rijders? Bij marathonschaatsen kun je lekker gaan en hoef je je niet zo bezig te houden met de techniek, in tegenstelling tot de baanwedstrijden. Kortom, er komt veel tactiek, denkwerk en lef aan te pas en dat maakt marathonschaatsen voor hem zo leuk.
Wielrennen
Schaatsen is een echte wintersport. Maar Chiel is erg gedreven en wil zijn conditie en kracht op peil houden. Daarom zocht hij voor het zomerseizoen een vervangende sport. Een aantal jaren was dit skeeleren, maar twee jaar geleden heeft hij het wielrennen weer opgepakt. Zijn vader, broer en zus waren zijn voorbeelden, maar momenteel is hij de enige in het gezin die
nog fietst. Chiel fietst bij HWV in Hardenberg. Hij doet dit met veel plezier, maar wil ook graag wedstrijden fietsen. Daarom fietst hij nu in de juniorenploeg van De Peddelaars in Hoogeveen. Met deze ploeg rijdt hij verschillende rondes van gemiddeld 80 tot 120 kilometer. Deze wedstrijden vinden plaats in Nederland, België en Duitsland. Door al deze wedstrijden, voor zowel schaatsen als fietsen, heeft Chiel al heel wat plaatsen in binnen- en buitenland bezocht. Afgelopen zomer is hij twee weken naar de Alp ‘d Huez in Frankrijk geweest om daar te trainen voor de winter. Iedereen die deze berg kent, weet dat het enorm afzien is om op de fiets deze berg te beklimmen. Chiel houdt niet veel tijd over voor andere hobby’s. Naast school eist sporten veel van zijn vrije tijd. Chiel neemt zijn sportcarrière serieus en dat betekent voor hem geen alcohol en in het weekend rustig aan doen. De weinige vrije tijd die hij heeft brengt hij graag door met zijn vrienden. In de toekomst zou Chiel graag een goede A-rijder worden, net als zijn grote voorbeelden Erik Hulzebosch en Gary Hekman. Als A-rijder moet je er nog wel wat bij doen om de kost te verdienen, maar wat dat zou kunnen zijn, daarover heeft hij nog geen idee. ‘Als het maar in, of in de buurt van Gramsbergen is’, aldus Chiel.
Fotografie: Gerrit Brink
Toekomst
25
Oranjevereniging Gramsbergen e.o.
H
et bestuur van de Oranjevereniging Gramsbergen e.o. wenst u een heel gelukkig, voorspoedig, maar vooral een oranjegekleurd 2014! Ook in 2014 hopen wij samen met u weer een grandioos feest te vieren. De Feestweek blijft toch een feest ván, vóór en dóór Gramsbergers! Gramsbergen Lichtstad zal dan plaatsvinden van vrijdag 29 augustus t/m zaterdag 6 september.
Op de in november gehouden ledenvergadering heeft in het Oranjebestuur een wisseling plaatsgevonden. Afscheid werd genomen van vier bestuursleden: Aad Westdijk, Hendrik Jan Altena, Carla Breukelman en voorzitter Andy de Vos. Zes jaar lang hebben deze bestuursleden zich geweldig ingezet voor de Oranjevereniging en zij werden dan ook warm toegesproken. Drie nieuwe bestuursleden werden verwelkomd, Gert Pijlstra, Mannes Koers en Luuk Hans.
Gert Pijlstra
Mannes Koers
BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE
Luuk Hans
26
Vlnr: Aad Westdijk, Carla Breukelman, Andy de Vos en Hendrik Jan Altena
NieuwjaarsConcert Crescendo
O
p woensdag 5 februari, om 19.30 uur, trapt Harmonie Crescendo Gramsbergen het jaar muzikaal af met het jaarlijkse Nieuwjaarsconcert. Dit jaar voor het eerst in de grote zaal van Dorpshuis De Binder. Deze avond wordt gevuld met muziek van het jeugdorkest en het orkest. Onder meer wordt Aquarium en Angelo Del Cielo van Johan de Meij gespeeld. In het laatste stuk speelt een soliste op cello. Het orkest en het jeugdorkest samen spelen Thunder and Lightning. Ook het traditionele nieuwjaarsrepertoire zal de revue passeren, waaronder de Tritsch-Tratsch Polka en natuurlijk de welbekende Radetzky Mars. De toegang is gratis!
KinderCarnaval
K
indercarnaval staat weer voor de deur en wat hebben wij er zin in. Zaterdag 1 maart is het weer zover. We verzamelen ons rond 13.15 uur in café Bolte, zodat we om 13.30 uur kunnen vertrekken voor de optocht. Voorafgegaan door de muziek, zullen de kinderen dan in hun prachtige carnavalskleding door Gramsbergen lopen. Na de optocht is er een feestmiddag met een surprise-act, lekkere traktatie en natuurlijk samen dansen en springen op coole muziek! De middag zal omstreeks 15.30 uur eindigen. Ter afsluiting zijn tot 17.00 uur, samen met ouders, heerlijke frietjes af te halen bij Primataria. Kom allemaal zo mooi mogelijk verkleed, want een mooiste carnavalsprins of prinses wordt gekozen. De kosten zijn 2 euro. ‘Alaaf’, De Kindervrienden
De Groene Gramsberger wordt mede mogelijk gemaakt door onderstaande sponsors:
AGENDAAGENDAAGENDAAGENDA
BIJZONDeREACTiVIteiTenBIJZONDeREACTiVIteiTenBIJZONDeRE
Jaarlijkse uitvoering Toneelvereniging ‘de Vennebuurte’
O
p vrijdag 21 en zaterdag 22 maart houdt Toneelvereniging ‘de Vennebuurte’ haar jaarlijkse uitvoering. Zij voeren het blijspel ‘Graag U en Meneer’ op bij Zalencentrum De Anerhof in Ane. Aanvang 20.00 uur, de zaal is open om 19.00 uur. Het stuk speelt zich af op het gemeentehuis. Daar heeft de secretaris de wind er goed onder. Hij duldt geen tegenspraak, zijn wil is wet. De burgemeester is na het overlijden van zijn vrouw niet meer zichzelf. Hij laat bijna alles op zijn beloop. De gemeentesecretaris maakt daar
16 januari
dankbaar gebruik van. Het stuk laat natuurlijk het prototype van een ambtenaar zien: niet veel haast, vooral niet tijdens de koffiepauze. Deze ambtenaar heeft zelf wat probleempjes met drank. De gemeentebode regelt, achter de rug van de secretaris om, diverse dingen op het gemeentehuis. Dat gaat hem goed af. Maar of hij alles tot een goed eind kan brengen? Kortom, een blijspel in drie bedrijven met grappige scènes en hilarische typetjes.
7 februari
Jaarvergadering Passage Alle basisscholen Gramsbergen, KC De Vlaswiek, van 19.45 tot 21.45 uur Ane, Den Velde en De Krim Sportinstuif groepen 3 en 4 24 januari Sporthal Gramsbergen, van 09.00 tot 12.00 uur PGG en GKV Gramsbergen 7 februari Alpha- cursus (zie pagina 2) Jaarvergadering Vrouwen van Nu en introducé’s, met De Sentimenties 31 januari Stichting 55+ actief Gramsbergen Dorpshuis De Binder, aanvang: 19.45 uur Jaarvergadering, nieuwjaarsvisite en 8 februari optreden van de eigen toneelclub St. Orgelconcerten Gramsbergen Dorpshuis De Binder Met organist Ronald IJmker van 14.30 tot 16.30 uur KC De Vlaswiek, aanvang: 20.00 uur
5 februari
Nieuwjaarconcert Crescendo (zie pagina 26)
!
9 februari
PG Gramsbergen, E-Meeting KC De Vlaswiek, aanvang: 10.30 tot 11.30 uur
Cursus Tuincursus februari-maart 2014 Info Hannie Kwant, tel. 0524 562674, e-mail:
[email protected]
Een GroeNE cadeau-Tip!
14 februari
Winterconcert op Valentijnsavond Sjompiesingers met de Loo en Drostensingers uit Dalen Zalencentrum Mulder Baalder, aanvang: 20.00 uur
1 maart
Kindercarnaval (zie pagina 26)
15 maart
Reünie voor Gramsbergers en oud-Gramsbergers Dorpshuis De Binder, van 14.00 tot 18.00 uur
21 en 22 maart
Toneelvereniging ‘de Vennebuurte’ (zie artikel boven) Nieuwe abonnees: M. Gerrits, Hardenberg H. Hulsegge, Dalen J. Wachtmeester, Hardenberg
Geef familieleden, vrienden of kennissen, die niet in Gramsbergen e.o. wonen, een origineel cadeau: Een jaar lang De Groene Gramsberger voor slechts € 25.–!
(Bij verzending naar het buitenland wordt extra porto in rekening gebracht) Stuur een briefje met het bezorgadres van de nieuwe abonnee(s) naar: Dionne Matel, Loozermars Zuid 68, 7783 EK Gramsbergen of mail de gegevens naar:
[email protected] Stort uw betaling op rekeningnr.: 14 77 94 277 tnv Stichting ‘De Groene Gramsberger’ in Gramsbergen. Na ontvangst van de betaling wordt voor verzending gezorgd.
Het volgende nummer verschijnt: 19 februari Uiterste inleverdata maart-nummer: vóór 5 februari