(19-5-2010,Gemeente Dnmmeien- B r i e , V » i , aana„e burgemeesters van N e d e r « „ver uitvoeringPaspoortwe, Page1
Van: Aan: Datum Onderwerp: Bijlagen:
BestuurVrijbit
5/18/2010 5:24 w V w o m t * UrreSt a 6b w ootvoor pe^sdóe " *
e r S Van Nederlandover e
uitvoeringPaspoortwet ™ ^ ^ 17-5-010 Persbericht zondere
Aande ledenvandegemeenteraad, 'Onderwerp:gemeentelijke verantwoordelijkheid uitvoering Paspoortwet* Geachtegemeenteraadsleden, Bijgaandtreft udebriefdieVrijbitvorigeweek schreef aanallP burgemeesters vanNederland.Wijverzoeken uvrendehik hier notitie Te^TsTelleT^
"^
™ * » * ~ * ^ — S a a d aan
S ^ ^ E ^ =K A Ï l o pd e Metvriendelijke groet, Namens hetbestuurvanVrijbit, Mevr.J.M.T.Wijnberg- voorzitter
GemeenteDrimmelen Rag.nr. Klasa.nr. Ingekomsnop MID Diverse
MA
^ 7 f^EI 2Q1Q PZ
OW JBRWJBMO Gg Paraaf
(19-5-2010) Gemeente Drimmelen -10-5-2010 Vrijbit aan alle burgemeesters.pdf
Vereniging Vrijbit Kruisweg 32.3513 CT Utrecht [email protected]
Utrecht I0 - 5- 2010
www.vrijhit.nl
Aanalle burgemeesters vanNederland. Onderwerp: gemeentelijke verantwoordelijk heid uitvoering Paspoortwet Geachte burgemeesters van Nederland, Wijvragen uwaandacht voor de uitvoering van deNieuwe Paspoortwet die per 21 -9-2009 in werking isgetreden. In uw functie als burgemeester draagt ude verantwoordelijkheid voor zowel het aanvraag en uitgifte proces van paspoorten en ID-kaarten als het beheer van de reisdocumentenadministratie. Dit houdt tevens indat degemeente aansprakelijk isvoor het geval er iets mis gaat. Opgrond van denieuwe Paspoortwet is ieder dieeen paspoort of ID-bewijs aanvraagt, verplicht een gezichtsscan en vier vingerafdrukken afte geven voor opname inhet document en opslag ineen digitaal overheidsregister. Wie bezwaar heeft tegen deafgifte van biometrische gegevens voor opslag inhet register of in het document zelf. kan officieel geen aanvraag vooreen paspoort of ID-kaart indienen. Door dezeconstructie isniet alleen depositie van principieel bezwaarden bewust genegeerd maar is erook geen enkele mogelijkheid om inhoudelijk bij het bevoegd gezag bezwaar te maken, en dat bevoegd gezag bent U. Devereniging Vrijbit is opgericht omde privacy van burgers tebeschermen. Onze leden hebben gesignaleerd dat lang niet in iedere gemeente de burgemeester kennis heeft genomen van het feit datde, van Rijkswege opgelegde, Paspoortwet momenteel de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de uitvoering bij deburgemeesters legt. Ook gemeenteraadsleden blijken vaak geen idee tehebben van deverantwoorde! ijkheid, aansprakelijkhei d en consequenties hiervan. Van uwordt namelijk door het ministerie van Binnenlandse Zaken geëist dat ude aanvraag voor een paspoort/lD-kaart van mensen die bezwaar maken tegen deopslagvan hun biometrische gegevens, niet inbehandeling tenemen. Ook dan niet als deze personen zeer legitieme bezwaren tegen opslag van biometrische gegevens aandragen, zoals: - Deopslag vanvingerafdrukken ineen digitaal overheidsregister watniet door de Europese verordening wordt voorgeschreven enwaarover deEuropese privacytoezichth ouders unaniemeen negatief advieshebben uitgebracht. - Deopslag vaneengezichtsscan en overige biometrische gegevens ineen digitaal overheidsregister diegekoppeld worden aan hetBurger ServiceNummer. -Hetgebruik vanbiometrische gegevens van onschuldige burgers voorjustitiële doeleinden endoor inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
Page1
(19-5-2010) Gemeente Drimmelen -10-5-2010 Vrijbit aan alle burgemeesters.pdf
- Deopslag vangevoelige persoonsgegevens ineen databank die nietafdoende te beveiligen istegen hacken ofgebruik door onbevoegden metkans opidentiteitsdiefstal en manipulatie vangegevens. - Ongewenste koppeling met andere bestanden. - Hetrisico slachtoffer teworden van de onvermijdelijkefoutmarges vanbiometrische identificatie - Deonmogelijkliei dgarantie tegeven datfouten enfraude uitgesloten zijn. Deuitgifte van dezogenaamde „reisdocumenten" betreft feitelijk de uitgifte van nationale identiteitsdocum enten, waar iedere burger vanaf 14jaar over dient tekunnen beschikken. Zonder geldig paspoort/ID-kaart kan men niet functioneren in veel sectoren van de maatschappij en wordt mensen detoegang tot essentiële middelen van bestaan en fundamentele grondrechten ontzegd." Bovendien loopt men als onschuldig burger het risico als gevolg van de Wet op de Uitgebreide Identificatiepli chtdoor opsporingsambtenaren als verdachte beboet, gearresteerd en geregistreerd teworden.3 Omdat deverantwoorde!ijkheid voor de uitvoering van dePaspoortwet bij de burgemeester berust, is deze feitelijk verplicht, indien bezwaarden zich daarop beroepen, de Paspoortwet te toetsen aan hogere Europese wetgeving en verdragsrecht. Weliswaar is iedereen die ambtshalve betrokken is bij de uitvoering van deze wet verplicht er loyaal aan mee tewerken maar de Paspoortwet zelf isen blijft ondergeschikt aan hogere wetgeving, zoals het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), waarop burgers zich mogen beroepen als zij weigeren hun biometrische gegevens af te staan vooreen ander doel dan uitsluitend de opname inhet identiteitsdocum ent, zoals verplicht wordt door deEuropese verordening4. Dat betekent in depraktijk dat bezwaarden, die zich niet laten overreden hun biometrische gegevens af te geven, gedwongen zijn om schriftelijk aan tegeven het niet eens tezijn met het feit dat degemeente de paspoort/ID-kaart aanvraag niet in behandeling wil nemen. De gemeente dient dan tijd. en mankracht tespenderen aan het afgeven van een schriftelijk besluit datdeaanvraag niet in behandeling kan worden genomen. Vervolgens moeten weigeraars dan een gemotiveerd bezwaarschrift indienen. Degemeente moet ditin behandeling nemen en bijgevolg aanbieden dat bezwaarden hun bezwaren in een hoorzitting mogen toelichten. Tot zover blijkt naenige aanloopmoeilijkh eden deze procedure tefunctioneren. Maar vervolgens krijgen weigeraars een definitieve beschikking dat hen geen identiteitsbewij skan worden verstrekt omdat deaanvraag ervan niet volledig isen de burgemeester de bezwaren niet aan het EVRM „kan"toetsen en dePaspoortwet moet uitvoeren „zoals die luidt". Dit nu is een misvatting, want strijdig met het EVRM, deGrondwet en met deAlgemene Wet Bestuursrecht (AWB). AIsburgers zich beroepen op fundamentele grondrechtenzoals vastgelegd in het EVRM dan verplicht deAlgemene Wet Bestuursrecht het bestuursorgaan (in deze de burgemeester) het bezwaar aan die hogere rechtsorde tetoetsen. Dit omdat zorgvuldig onderzoek gedaan dient teworden naar derelevante feiten (en dat zijn ook de rechtsnormen) zodat een besluit op een deugdelijke motivering gebaseerd wordt. De, onlangs overleden, rechtenstudent Aaron Boudewijn die als eerste weigeraar op21 september beroep had aangetekend bij de bestuursrechter tegen debeschikk ing van de burgemeester vanUtrecht hem geen paspoort tekunnen verstrekken, stelde terecht:
Page2
(19-5-2010) Gemeente Drimmelen - 10-5-2010 Vrijbit aan alle burgemeesters.pdf
..Het bestreden besluit komt hiermee rechtstreeks in strijd met artikel 8 EVRM. Artikel 8 EVRM iseen rechtstreeks werkende bepaling, waarop een ieder zich tegen de overheid kan beroepen. Opgrond van artikel 94 Grondwet vinden wettelijke voorschriften ook geen toepassing indien detoepassing niet verenigbaar is met een ieder verbindende bepaling van verdragen, waaronder het EVRM moet worden geschaard. Het standpunt van verweerder( burgemeester vanUtrecht indeze), dat niet aan artikel 8EVRM zou kunnen worden getoetst, isdan ook genomen in strijd met artikel 94 van deGrondwet, evenals met artikel 8EVRM. Het "dwingend karakter van de wetgeving" kan daarom niet afdoen aan verweerders verplichting eisers inhoudelijke bezwaren tegen afgifte van zijn vingerafdrukken in het kader van de aanvraag voor een paspoort buiten beschouwing telaten. Volgens dewet bent Uverplicht, als burgers udaarom vragen, zelfstandig te besluiten om het EVRM te laten prevaleren boven de Paspoortwet. Het Rijk daarentegen verplicht Ude Paspoortwet zonder meer toe tepassen, met als consequentie dat U, als gevolg van devele identificatiever plichtingen. daarmee principieel bezwaarden buiten de maatschappij plaatst. W i j verzoeken II dringend om zelf, of in samenwerking met uw collega burgemeesters, zo spoedig mogelijk derechter om hulp te vragen om Ute bevrijden uit de onmogelijke positie waarin udoor loyale uitvoering van de Paspoortwet wordt geplaatst tegenover inwoners van uw gemeente. Dit vragen wij in het bijzonder voordie inwoners voorwie dePaspoortwet onacceptabel is omdat II ook voor hen een primaire zorgplicht heeft.
Deleden van devereniging Vrijbit zijn van mening dat debepalingen van dehuidige Paspoortwet. dieeen onnodige inbreuk maken op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, moeten worden ingetrokken. Wijverstaan hieronder iedere vorm van opslag en gebruik van biometrische persoonsgegevens door deoverheid, buiten deverwerking van vingerafdrukken en gezichtsscan in de reisdocumenten zelf. Ongeacht of ditdé- dan wel centraal gebeurd, ongeacht hoe het verstrekkingsregime wordt ingericht en beveiliging, aansprakelijkheid en schadeloosstelli ng bij identiteitsfra ude(al dan niet) worden geregeld. Vrijbit heeft vorigjaar direct bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) een klacht ingediend tegen deonrechtmatigh eid van de huidige Paspoortwet. 6Ook andere burgerrechtenorganisaties en privé personen hebben inmiddels juridische procedures tegen het deStaat opgestart. Ook nieuwe beroepszaken zijn ingang gezet. Wilt ook U, in het belang van deinwoners van uwgemeente en inhet belang van een betrouwbaar gezag, bijdejuridische procedure(s) tegen de Staat het intrekken van de huidige Paspoortwet tot inzet maken? Wijwijzen Uer bovendien op dat ook onderstaande verplichtingen en verantwoordel ijkheden, dievoortvloeien uit dePaspoortwet, het inschakelen van derechterlijke macht rechtvaardigt. Namelijk vanwege het feit dat uverantwoordelijk bent voor: - Een- nietafdoende tebeveiligen database. -Hetopslaan enbeheren vangevoelige persoonsgegevens waarbijfoutmarges intrinsiek zijnaan het systeem vanbiometrische identificatie. - Hetbeheer vanbiometrische gegevens vanonschuldige burgers die, onder het huidige verstrekkingsregime, gebruikt kunnen worden doorinlichtingen -en veiligheidsdiensten en gevorderd kunnen worden doorpolitie enjustitie.
Page3
(19-5-2010) Gemeente Drimmelen -10-5-2010 Vrijbit aan alle burgemeesters.pdf
- Het inrichten van een infrastructuur waarbij de opslag van biometrische persoonsgegevens van de gehele bevolking worden opgeslagen en kunnen worden gebruikt voor hele andere doeleinden dan fraudebestrijdi ng.
-Het verplicht registreren vandoor het RAAS als'ongeschikt' aangemerkte biometrisch gegevens en deze aan te leveren voor verwerking in de identiteitsbewij zen. - H'etfeit dat burgers onmogelijk zicht kunnen houden op waar hun gegevens uit de reisdocumentenadministraiie terecht komen, wie daar toegang toe heeft en wat daarmee gebeurt, en of de gegevens wel correct zijn vastgelegd. - Het gegeven dat u niet toegerust bent om eventuele schade aan slachtoffers van identiteitsdiefs tal,foutieve registratie ,fraude of ongeoorloofde koppeling aan andere databestanden te kunnen herstellen en/of vergoeden. Wij danken u voor uw aandacht en vertrouwen erop dat Ualles wat in uw vermogen ligt in het werk zult stellen om zo snel mogelijk een einde aan dit paspoort/ID -kaart drama te maken. Wij verzoeken u vriendelijk om ons een reactie te sturen. Met vriendelijke groet, Namens het bestuur van de vereniging Vrijbit, J.M.T.Wijnberg- voorzitter
Bezwaarden die ookgeenmogelijkheid wordtgeboden omin gevallen waar identificatie noodzakelijk isin het maatschappelijkverkeer opeen andere manier danmet paspoort/ID-bewijs vertoon tekunnen voldoen. 2
Zonder geldigID-bewijs kan men geenarbeidscontract afsluiten, geenuitkering aanvragen,zich niet inschrijven bijdeKamer van Koophandelofarbeidsbureau ,geen studiefinanciering krijgen, geenbankrekening openen, geenreguliere ziekenzorg krijgen,geen notariële akte laten opmaken, geen gebruik maken van actief enpassief stemrecht, geen vaderschap erkennen, geen kind aangeven,endeze lijst isniet limitatief. 3
Enna 1-10-20l0bij i n w e r k i n g t r e d i n g v a n de » e t ' id e n t it e i t s v a s t s t e l I i ng v e r d a c h t e n , het risico direct metvingerafdrukken engezichtsscan teworden opgenomen injustjtieregisters. 4
EUVerordening nr.2252/2004van deRaad 13 december2004
5
Art 3:2 AWB legthet bestuursorgaan een onderzoekverplichbngopomzorgvuldig derelevante feitente onderzoeken omhierdoor toteen deugdelijke motivering van eenbeschikking opbezwaar tekomen. Zie ookAlgemeneWet Bestuursrecht art 3:46 dat bepaalt dateenbesluit dientteberusten opeen deugdelijke motivering, art3:57 datdemotivering bekend moetworden gemaakt inhet besluit enart3:48 datenkel geen motivering inhet besluit hoeftteworden vastgelegd indien aannemelijk isdat daargeenredelijke behoefte aanis. 6
2-8-2009rechtstreeks beroep opEVRM was mogelijk omdateen uitputtendenationale rechtsgang voor „weigeraars" niet opeen redelijke termijn toteen effectieve oplossing leidt Deze procedure looptnog Enkel ons verzoekvoor een tijdelijkevoorziening, deinvoering van dePaspoortwet per 21september teverbieden, werd afgewezen. 7 Zelfs het minimalevangnet van meldingbijeen Centraal Meldpunt Misbruik ID-fraude isper 1-3-2010 overgeheveld naar Postbus51
Page4
Persbericht Utrecht: 14-5-2010 Afzender: bestuur vereniging Vrijbit Informatie: www.vrijbit.nl E-mail: [email protected]
BriefVrijbit aan alle burgemeesters van Nederland over uitvoering Paspoortwet Dezeweek ontvangen alle burgemeesters van Nederland de brief dieVrijbit hen schreef over hun verantwoordelijkheid om bezwaren tegen de Paspoortwet tetoetsen aan het EuropeseVerdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), wanneer inwoners van hun gemeente zichdaarop beroepen. We schreven hen:'Volgens dewet bent Uverplicht, als burgers udaarom vragen,zelfstandig te besluiten om hetEVRM te laten prevaleren boven de Paspoortwet. Het Rijk daarentegen verplicht Ude Paspoortwet zonder meer toe te passen, metals consequentie dat U,als gevolg van devele identificatieverplichtingen, daarmee principieel bezwaarden buiten de maatschappij plaatst. Wij verzoeken Udringend omzelf, of insamenwerking met uw collega burgemeesters,zo spoedig mogelijk de rechter om hulptevragen om Ute bevrijden uitde onmogelijke positie waarin udoor loyale uitvoering van de Paspoortwet wordt geplaatst tegenover inwoners van uw gemeente. Ditvragen wij in het bijzonder voor die inwoners voor wie de Paspoortwet onacceptabel isomdat Uook voor hen een primaire zorgplicht heeft. Wijwijzen Uer bovendien opdat ook onderstaande verplichtingen en verantwoordelijkheden, die voortvloeien uitde Paspoortwet, het inschakelen van de rechterlijke macht rechtvaardigt. Namelijk vanwege hetfeit dat uverantwoordelijk bent voor: • Een-nietafdoende te beveiligen database. • Hetopslaan en beheren van gevoelige persoonsgegevens waarbij foutmarges intrinsiek zijn aan hetsysteem van biometrische identificatie. • Het beheer van biometrische gegevens van onschuldige burgers die,onder het huidige verstrekkingsregime, gebruikt kunnen worden door inlichtingen -en veiligheidsdiensten en gevorderd kunnen worden door politie enjustitie. • Het inrichten vaneen infrastructuur waarbij deopslag van biometrische persoonsgegevens van de gehele bevolking worden opgeslagen en kunnen worden gebruikt voor hele andere doeleinden dan fraudebestrijding. • Hetverplicht registreren van door het RAAS als 'ongeschikt' aangemerkte biometrische gegevens en deze aante leveren voor verwerking inde identiteitsbewijzen. • Hetfeit dat burgers onmogelijk zicht kunnen houden opwaar hun gegevens uit de reisdocumentenadministratie terecht komen,wie daar toegang toe heeft enwat daarmee gebeurt, enof de gegevens welcorrect zijnvastgelegd. • Hetgegeven dat uniettoegerust bent om eventuele schade aan slachtoffers van identiteitsdiefstal, foutieve registratie, fraude of ongeoorloofde koppeling aan andere databestanden te kunnen herstellen en/ofvergoeden.' De Europese verordening (EG nr.2252/2004) die aan de Paspoortwet ten grondslag ligt beoogt uitsluitend deopname van biometrische gegevens inde documenten zelf. Om deauthenticiteit van het document ende identiteit van de houder door middel vandirect beschikbare vergelijkbare kenmerken met die uit het document te kunnen controleren. Deopslag van biometrische gegevens, ineen digitaal overheidsregister maaktzo'n onnodig grote inbreuk opde bescherming vande persoonlijke levenssfeer datdit strijdig is met de Grondwet, deWet Bescherming Persoonsgegevens, het EVRM, het Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten Bupo en uitspraken van het Europese Hofvoor de Rechten van deMens. De Paspoortwet dientzo snel mogelijk buitenwerking tewordengesteld!