JAARGANG 73/NR 2/JUNI 2013/CONTACTBLAD VAN DE SALESIANEN VAN DON BOSCO IN NEDERLAND
DON BOSCO/ NU
VROUWENOPVANGHUIS ‘MENSA’ IN BRUGGE INTERVIEW ALGEMEEN OVERSTE
aaNPaK aCHTerSTaNdSWIJKeN KWeSTIe vaN verTrOUWeN
dON B / O S C O
REDACTIONEEL/
INHOUD/
Na een koud en nat voorjaar is in Nederland de zomer dan eindelijk losgebarsten. Tijd om na een jaar hard werken het even heerlijk rustig aan te doen. Alhoewel… sommige Don Bosco-werken moeten juist in deze maanden vol aan de bak. In Assel zijn er in juli en augustus de traditionele Don Bosco Jeugdkampen. En in Rijswijk kunnen meer dan duizend kinderen weer van het Vakantiebos genieten. De precieze data vindt u in de agenda van deze ‘Don Bosco NU’. Hemelvaartsdag was een historische dag voor Don Bosco Amsterdam. Tijdens zijn bezoek aan Vlaanderen en Nederland heeft de Algemeen Overste de nieuwe internationale gemeenschap van de salesianen in de hoofdstad officieel geopend. Ter gelegenheid van dit bezoek aan de lage landen een interview met don Pascual Chávez. Een groep enthousiaste Don Bosco-mensen reisde naar Turijn voor een bezoek aan de geboortegrond van Don Bosco. Vol nieuwe inspiratie kwam men weer terug in Nederland. Een verslag. Achterstandswijken krijgen in ons land al sinds jaar en dag extra steun en aandacht van de overheid. Maar haalt die hulp wel wat uit? Twee Groningse wetenschappers deden in Arnhem onderzoek naar een lang en moeizaam proces. Lees over hun ervaringen. In het Vlaamse Brugge vangen drie zusters van Don Bosco al meer dan 5 jaar dak- en thuisloze vrouwen op. Zij zijn vaak psychisch en fysiek mishandeld. Ook voor hun kinderen is er plek. Een echt ‘Don Bosco-werk’! En in de missierubriek is er aandacht voor het werk onder de straatkinderen in India. U ziet het. Dit zomernummer van ‘Don Bosco NU’ mag er weer zijn! De redactie wenst alle lezers een heerlijke, onbekommerde en mooie zomer…
2 Column 4 Nieuws.NL Algemeen Overste bezoekt Amsterdam 5 Nieuws.NL DBWN heeft nieuwe organisatiestructuur 6 Don Bosco Belicht Interview met Algemeen Overste 8 Don Bosco Belicht DBWN bezoekt Don Bosco’s ‘roots’ 11 Boekbespreking Aanpak achterstandswijken moeilijk 12 Werk in uitvoering Vrouwenopvanghuis in Brugge 15 Verzameld In memoriam Leo van Adrichem 16 De inspiratie van… Dominiek Deraeve
COLOFON/ ‘Don Bosco NU’ is het driemaandelijkse contactblad van de salesianen van Don Bosco in Nederland. Abonnementen zijn gratis aan te vragen, zie contactgegevens. Directeur: Mark Tips sdb Redactie: Wim Flapper sdb (hoofdredacteur), Joost Middelhoff (eindredacteur), Sara Bokx Contact: Don Bosco NU, Heideweg 52, 3768 BC Soest Tel 035-6091590, e-mail:
[email protected] Website: www.donbosco.nl Concept & ontwerp: Heldergroen, www.heldergroen.nl Foto’s: Frank van Aken (coverfoto) ANS – Danny Geurts- Joost Middelhoff Aris Messinis ISSN: 0167-3203 TNT Post periodieken registratienummer: 36552
/ 2
/4 INTERNATIONALE GEMEENSCHAP AMSTERDAM VAN START
COLUMN/
MARK TIPS SDB, PROVINCIAAL
DON BOSCO Ik weet niet of het ook in Nederland ooit zo geklonken heeft, maar in onze jonge jaren werd het bij ons vaak gezegd en met een zekere fierheid herhaald: ‘Vlaanderen zendt zijn zonen uit’. Bedoeld werd dat er vanuit Vlaanderen, net als bij jullie vanuit Nederland, veel missionarissen vertrokken om over de hele wereld de christelijke boodschap uit te dragen. Toen Don Bosco in 1875 zijn eerste missionarissen vanuit Genua liet vertrekken heeft hij van onze salesiaanse congregatie ook een congregatie van en voor missionarissen gemaakt. Tot op de dag van vandaag worden er elk jaar medebroeders uitgezonden die zich geroepen weten om buiten de grenzen van hun eigen land mee te werken aan de uitbreiding van het Rijk van God. Doordat er destijds vanuit ons Belgisch koloniaal verleden een sterke band bestond met Congo, zijn er in het verre verleden vele jonge salesianen vanuit Vlaanderen vertrokken naar Congo. Vooral ook omdat België en Congo aanvankelijk één salesiaanse provincie vormden. Pas in 1959 werd er een opsplitsing gemaakt in drie provincies. Toch bleef Congo het Vlaamse missiegebied bij uitstek. Waarom deze wat langere inleiding?
C OlU mN/
/6 INTERVIEW MET DON PASCUAL CHÁVEZ
/10 STADSWIJKEN LEEFBAARDER MET WEERBARE BEWONERS
/8 DBWN OP ZOEK NAAR DE ‘ROOTS’ VAN DON BOSCO
/14 ZUSTERS VAN DON BOSCO VANGEN THUISLOZE VROUWEN OP
OP ZIJN CONGOLEES Gewoon om jullie te vertellen dat ik in de maand april op bezoek was bij onze medebroeders in Congo. We mochten er 21 missionarissen ontmoeten, onder wie twee Nederlanders. Ook kregen we de kans om met de vier zusters-missionarissen van Don Bosco te spreken. Het zijn hartverwarmende bezoekjes geweest, met veel aandacht voor de inzet van onze medebroeders en -zusters. Natuurlijk werden we door onze Congolese salesianen goed onthaald. De inbreng van onze missionarissen is zeker nog ondersteunend en op sommige plaatsen richtinggevend. Toch stellen we vast dat het grootste gedeelte van onze ‘zonen’ met de jaren ouder zijn geworden en dat het salesiaanse kerkhof op de Kafubu al heel wat graven van overleden medebroeders-missionarissen telt. Maar de toekomst is zeker gesteld, omdat de Congolese provincie veel nieuwe roepingen heeft. We mochten kennismaken met de jonge medebroeders in opleiding. Ik heb hen gevraagd om voor onze Nederlandse en Vlaamse salesiaanse provincie te bidden. Opdat ook in onze streken steeds opnieuw jongeren Don Bosco tot leven zullen brengen. Maar dan Don Bosco op zijn Nederlands. Dat is ook een goed recept.
3/
/ dON B O S C O /
ALGEMEEN OVERSTE OPENT NIEUWE COmmUNITeIT IN amSTerdam/
9 MEI WAS EEN HISTORISCHE DAG VOOR DON BOSCO AMSTERDAM. DE ALGEMEEN OVERSTE, DON PASCUAL CHÁVEZ, KWAM HOOGSTPERSOONLIJK NAAR DE HOOFDSTAD OM DE NIEUWE INTERNATIONALE COMMUNITEIT OFFICIEEL TE OPENEN. ZO’N VIJFTIG BELANGSTELLENDEN VERZAMELDEN ZICH OP HEMELVAARTSDAG IN DE KAPEL VAN HET DON BOSCO HUIS AAN DE APOLLOLAAN VOOR EEN KORTE PLECHTIGHEID. GEVOLGD DOOR EEN GEZELLIGE LUNCHBIJEENKOMST. ’S MIDDAGS WAS ER IN DE GOEDE HERDERKERK EEN PLECHTIGE EUCHARISTIEVIERING. IN ZIJN OVERWEGING ‘S OCHTENDS KEEK DE ALGEMEEN OVERSTE NOG EENS TERUG OP DE RIJKE GESCHIEDENIS VAN DE SALESIANEN IN ONS LAND.
“Het is geen eerste start hier in Nederland. Nederland heeft een grote geschiedenis. Overal in de wereld ontmoette ik Nederlandse missionarissen, tot in Mexico toe. Daar werd gesproken over een zeer beminde medebroeder: Jacques Van Brakel. Hij was heel vriendelijk en zeer getalenteerd en gaf veel vertrouwen aan de studenten. De leprozerie van Agua di Dios in Colombia werd opgebouwd door Nederlandse medebroeders. Ook in India en op veel andere plaatsen ontmoette ik missionarissen uit Nederland. We hebben al gouden bladzijden geschreven van de salesiaanse aanwezigheid in Nederland en elders. Ze hebben magnifieke dingen gedaan in het verleden. NEDERLAND GESECULARISEERD/ Nu is de situatie anders. Veel medebroeders zijn oud. Er zijn weinig roepingen. Het is niet alleen een kwestie van de Kerk, maar van de hele maatschappij. Er is bijvoorbeeld een demografisch probleem: er zijn niet veel kinderen. De jonge mensen hebben nu bovendien veel mogelijkheden. Er is niet alleen de religieuze weg. Nederland raakte meer en meer geseculariseerd. De behoefte aan de aanwezigheid van God wordt minder aangevoeld, maar we hebben God hard nodig.
/4
We kunnen niet leven zonder God. En we hebben ook de bijzondere schandalen gehad. Het is dus nu tijd voor een herstart van de salesianen in Nederland. Door drie medebroeders, namelijk Dominiek Deraeve, Pedro Ayala Ceja en Raj Mariasusai. Ze komen van verschillende delen van de wereld: België, Mexico en India. We zijn hier om Don Bosco’s charisma opnieuw te implanteren. EEN NIEUW VALDOCCO/ We willen geen nieuw werk beginnen zoals een school of jeugdcentrum. Onze aanwezigheid is anders. We zijn hier om Don Bosco’s charisma te leren kennen. We zijn in 1929 in Nederland gekomen en in 1964 in Amsterdam. Nu is het moeilijker dan toen. Wees geduldig. Sla geen stappen over. Luister naar de verwachtingen van de jonge mensen. En vindt zo de beste pastorale activiteiten als antwoord op hun noden en verwachtingen. We roepen daarom de H. Geest aan: dat Hij jullie moge leiden met zijn gaven en zegen. Ik overhandig jullie de sleutel, met het hart van Don Bosco. Probeer van deze aanwezigheid een nieuw Valdocco te maken. Doe hier wat Don Bosco in Valdocco deed. Don Bosco deed alles met jonge mensen en nooit zonder hen”.
N Ie UWS.Nl
NIeUW
ORGANISATIEMODEL VOOR STICHTING DBWN/ 2012 WAS EEN BELANGRIJK JAAR VOOR DE DON BOSCO WERKEN NEDERLAND. ENKELE BESTUURSLEDEN WISSELDEN VAN STOEL EN ER WERD GEKOZEN VOOR EEN NIEUWE ORGANISATIEVORM. DE STICHTING DBWN ZAL VOORTAAN BESTAAN UIT EEN BESTUUR EN EEN RAAD VAN TOEZICHT. WAAROM IS ER GEKOZEN VOOR DEZE NIEUWE STRUCTUUR EN WAT ZIJN DE GEVOLGEN VOOR DE TOEKOMST? EEN KORTE TOELICHTING DOOR DE VOORZITTER. DOOR LEX ENKLAAR
De stichting DBWN werd in 2005 in het leven geroepen door de Nederlandse salesianen en de Don Bosco Groep Nederland (de leken-Don Bosco-werkers), die samen de stichting DBWN vormden. Men leverde allebei 2 bestuursleden, die een onafhankelijke voorzitter kozen. De reden voor de oprichting van de stichting lag in het feit, dat de Nederlandse salesianen inzagen dat er meer aan leken moest worden overgedragen, omdat er steeds minder religieuzen beschikbaar zouden zijn. Leken en salesianen werden zo samen verantwoordelijk voor het Don Bosco-werk in Nederland. DOELSTELLINGEN REALISEREN/ De afgelopen acht jaar had het bestuur de opdracht om de beschikbare gelden te verdelen over 10 Don Bosco-werken. Deze werken hadden al een relatie met de salesianen of sloten zich later aan bij DBWN. Zij zetten zich allemaal in voor jeugd en jongeren (in nood) en hebben tot doel om de preventieve methode van Don Bosco te verspreiden en te intensiveren. Het huidige bestuur heeft daarom voor de vorming en de communicatie deskundige medewerkers aangesteld om deze doelstellingen te realiseren. Enige tijd geleden ging de Nederlandse provincie van de salesianen op in de Vlaamse en hief de Don Bosco Groep Nederland zich op. Mede daarom koos het huidige bestuur, na een lange maar zorgvuldige procedure met medeweten van de 10 stichtingen, voor het model van een Bestuur en een Raad van Toezicht. SAMEN STERKER/ Uitgangspunt voor dit nieuwe model is om de Don Bosco-werken meer medeverantwoordelijk te maken voor het Don Bosco-werk nu en in de toekomst. Samen staan we sterker en kunnen we elkaar tot dienst zijn. In de nieuwe statuten zijn de bevoegdheden van beide instellingen duidelijk vastgelegd. De voorzitters
van de deelnemende Don Bosco-werken zitten in de Raad van Toezicht en komen 2 keer per jaar met het bestuur bijeen. Deze organisatievorm zal minimaal een paar jaar functioneren en dan wordt bekeken of zij ten goede komt van de werken, de werkers en de preventieve methode van Don Bosco. Het bestuur zal ieder jaar rapporteren over het te voeren beleid en de jaarrekening bespreken. Ook zullen de voortgang van de vorming en communicatie aan de orde moeten komen. Tot nu kunnen we zeggen, dat het model werkt onder het mom ‘Samen staan we sterk en onbekend maakt onbemind’. De eerste gezamenlijke vergaderingen waren in ieder geval zeer constructief. (Het jaarverslag van DBWN is te vinden op de website: www.donboscowerken.nl).
LEX ENKLAAR, VOORZITTER DBWN
5/
/ dON B O S C O
DON PASCUAL CHÁVEZ: “HET IS TIJD VOOR ‘DIGITALE NIeUWe SOCIale medIa vOrmeN UITdaGING/
VAN 9 T/M 12 MEI BEZOCHT DE ALGEMEEN OVERSTE VAN DE SALESIANEN, DON PASCUAL CHÁVEZ, DE PROVINCIE VLAANDEREN EN NEDERLAND. OP HEMELVAARTSDAG VERRICHTTE HIJ IN AMSTERDAM DE OPENING VAN DE NIEUWE INTERNATIONALE GEMEENSCHAP VAN DE SALESIANEN. IN VLAANDEREN BRACHT HIJ EEN BEZOEK AAN DIVERSE DON BOSCO-WERKEN EN WAS GETUIGE VAN DE EEUWIGE GELOFTEN, DIE TONI BEREK EN SIMON NONGRUM IN SINT-DENIJS-WESTREM AFLEGDEN. IN HET KADER VAN HET BEZOEK HAD STEVEN PINNOO, ONZE COLLEGA VAN ‘DON BOSCO VLAANDEREN’, EEN GESPREK DOOR STEVEN PINNOO MET DON PASCUAL CHÁVEZ.
Ook de huidige don Chávez is ooit een ‘kleine Pascual’ geweest. Hij werd geboren in een groot, eenvoudig gezin met twaalf kinderen in Real de Catorce, een klein stadje in het noordoosten van Mexico. Vooral zijn ouders drukten een onuitwisbaar stempel op hem en gaven hun Pascual een gezond en diepgeworteld geloof mee. En de droom om priester te worden. Enkele dagen na het overlijden van zijn moeder stelde hij zich kandidaat voor het noviciaat bij Don Bosco. Na zijn opleidingsjaren en wijdingen werd Pascual Chávez ver van huis gezonden voor verdere vorming: aan het Pauselijk Bijbelinstituut in Rome en Jeruzalem mocht hij zich verder bekwamen in de bijbelexegese. Hierop volgden in zijn vaderland jaren van intensieve inzet en groei in verantwoordelijkheid. In 1996 werd hij regionaal raadslid voor het grootste deel van het Amerikaanse continent, van Canada tot Bolivia. En op 3 april 2002 werd hij voor de eerste keer gekozen tot Algemeen Overste en negende opvolger van Don Bosco.
/6
BRONNEN VAN LEVEND WATER/ Waar haalt don Chávez zijn inspiratie vandaan? Hij wijst op enkele belangrijke bronnen… Zijn verhaal met Don Bosco begon al tijdens zijn kinderjaren, op school. Hij werd op het aspirantaat door ‘de microbe van Don Bosco’ gebeten en vond er als het ware een tweede thuis. Sindsdien heeft hij er altijd naar gestreefd Don Bosco beter te leren kennen, steeds meer volgens zijn stijl te leven en in zijn spoor keuzes te maken. Vanaf 1968 kwam er in Latijns-Amerika een enorme stroming van kerkvernieuwing op gang die ook don Chávez een zeer diepe kerkgevoeligheid schonk: we moeten het salesiaanse charisma zien als een deel van de zending van de kerk. Kerk-zijn betekent concreet de taak op zich nemen om samen te werken aan de humanisering van deze wereld. In de kerk mag het niet in de eerste plaats gaan om structuren en de manier waarop mensen daarin functioneren. De bijbelstudie doordrong don Chávez van het besef dat Christus in het midden staat van alles. Het is juist het geloof in Christus
BelICHT/
ORATORIA“ dat ons opent voor de diepere zin van het menselijke bestaan. Het doet ons beseffen dat we in de eerste plaats geroepen zijn om te léven. Maar écht leven betekent in de eerste plaats leven geven aan de anderen. ONTWIKKELINGEN IN HET SALESIAANSE LANDSCHAP/ Gevraagd naar de grote ontwikkelingen in de beweging rond Don Bosco wijst don Chávez eerst op een verschuiving in de statistieken. Qua aantal salesianen is het zwaartepunt verschoven van het ‘centrum’ naar de ‘rand’. Tegenwoordig zijn de grootste groeipolen al een tijdje niet meer te vinden in Europa, maar in LatijnsAmerika en in India en omstreken. Een verschuiving die enorme mogelijkheden in zich draagt! Maar voor de toekomst kijkt don Chávez ook met bijzonder veel belangstelling naar Afrika, waar de salesiaanse werking in korte tijd sterk is gegroeid. Cijfers zeggen echter niet alles, een betekenisvolle aanwezigheid is minstens even belangrijk. Ook hierin wordt een aantal nieuwe accenten gelegd. Zo zijn de salesianen met meer dan zeventig universiteiten tegenwoordig duidelijk aanwezig in de universitaire wereld: een grote vernieuwing. Een andere klemtoon ligt op het werk met straatkinderen. Dit werk voor de meest kansarme jongeren brengt onder meer een herinterpretatie van het preventief systeem met zich mee. We moeten niet meer alleen voorkomen dat jongeren negatieve ervaringen opdoen, maar ook leren werken met jongeren die al heel wat negatieve ervaringen hebben meegemaakt.
D O N PA S C U A L C H Á V E Z ALGEMEEN OVERSTE SALESIANEN
BELANG VAN SOCIALE MEDIA/ Een interessante ontwikkeling zien we ook op het terrein van de jongerenbewegingen, vaak voortrekkers in de vernieuwing. Een steeds belangrijkere uitdaging vormt de sociale communicatie, die al in Don Bosco’s tijd belangrijk was. Tegenwoordig vormen de sociale media als het ware een ‘digitaal continent’, waarin voor ons een grote zending ligt. Er is behoefte aan lokale centra die op hun domein een zinvolle aanwezigheid creëren, als een ‘digitaal oratorium’. Ten slotte ziet don Chávez een grote rol weggelegd voor de salesiaanse familie. Die is in de loop der tijd enorm gegroeid, ook op het gebied van spiritualiteit. Van deze groepen valt voor de toekomst nog heel wat te verwachten! Don Chávez is zeer blij en dankbaar dat Vlaanderen en Nederland al zo lang een vruchtbare bodem vormen voor Don Bosco. Als hij één grote droom mag koesteren voor onze provincie, dan is het dat wij allen –en de salesianen in de eerste plaats– de moed nooit moeten opgeven en ervan doordrongen en overtuigd zijn dat Don Bosco zoveel te bieden heeft, dat zijn charisma blijvend waardevol is. VUUR VAN HET CHARISMA AANWAKKEREN/ In die overtuiging staan we voor de uitdaging om ons opnieuw tot de jongeren te richten. Tot degenen die het ‘vaderland’ van onze beweging moeten zijn. We moeten hun verlangens en hun cultuur leren kennen en zo wegen zoeken om hun Gods liefde te brengen en die in het centrum van hun leven te planten. Wanneer we aan de zijlijn blijven staan zal dit nooit lukken. We mogen ons laten inspireren door het voorbeeld van Don Bosco, die hierin heel praktisch was. Hij zag in dat hij moest inspelen op de diepste verlangens van zijn jongens en geen voorgekauwde antwoorden moest geven op vragen die ze niet eens gesteld hadden. Een zeer moeilijke en soms frustrerende opdracht, waarbij je de verwachting van een grote oogst wellicht moet leren loslaten. Maar juist daarom is het zo belangrijk het vuur van het charisma nieuw leven in te blazen! Al met al koestert don Chávez veel vertrouwen: er zullen hier misschien minder salesianen zijn, maar hun aanwezigheid zal des te meer betekenis hebben. Op voorwaarde dat we ervoor blijven kiezen om midden tussen de jongeren te staan.
7/
/ dON B O S C O
meT dBWN TerUG
VAN DON BOSCO/
VAN 28 APRIL TOT 3 MEI ORGANISEERDE DON BOSCO WERKEN NEDERLAND EEN INSPIRERENDE REIS NAAR TURIJN EN VALDOCCO. ACHTTIEN ENTHOUSIASTE REIZIGERS (VAN 18 TOT 77 JAAR) BEZOCHTEN, ONDER LEIDING VAN WILFRIED WAMBEKE EN RITA VERMELTFOORT, DE BAKERMAT VAN DE DON BOSCO BEWEGING IN NOORD-ITALIË. EEN VAN DE DEELNEMERS WAS BEA VAN DOORN, COÖRDINATOR VAN ‘DON BOSCOSPIRIT’ IN UTRECHT. OP VERZOEK VAN ‘DON BOSCO NU’ KIJKT ZIJ TERUG OP EEN INSPIRERENDE REIS. DOOR BEA VAN DOORN
Sinds 2008 werk ik bij ‘Don Bosco Spirit’ in Utrecht. Vanuit ‘Spirit’ zijn we altijd aanwezig bij vormingsdagen en andere activiteiten, die voor de werken worden georganiseerd. De stagiaires, vrijwilligers en ik krijgen door deze dagen altijd weer nieuwe inspiratie en we leren veel over de methodiek van Don Bosco. Sinds begin 2010 is ‘Don Bosco Spirit’ ook de werkplek van het cliëntenplatform voor en door dak- en thuisloze jongeren ‘U-2B Heard!’. Deze jongeren werken aan verbetering van de hulpverlening voor deze doelgroep. We zien hierin heel erg de methodiek van Don Bosco en ik ben er trots op dat we dit werk kunnen en mogen doen. Omdat ik denk dat we hetzelfde werk doen als Don Bosco 150 jaar geleden, was ik heel blij dat ik samen met Danny, een vrijwilliger van ‘U-2B Heard!’ deze reis mocht meemaken. Het leek me prachtig om te zien waar Don Bosco begon met zijn werk en waar hij allemaal tegenaan is gelopen. Kom maar op met die inspiratie! ‘LUISTEREN’/ Vanuit Utrecht rijden we met 3 personen naar Assel. Daar aangekomen hebben we eerst een gezellige lunch met de groep. De meeste deelnemers hebben elkaar al leren kennen op de kennismakingsdagop 7 april. Het is een zeer gevarieerde groep, leeftijd van 18 tot 77 jaar, met allerlei verschillende achtergronden. Maar iedereen heeft ‘iets’ met Don Bosco. Ze hebben op een internaat of een seminarie gezeten. Of hun vader had wat met Don Bosco en was in hem geïnteresseerd. En er gaan een paar ‘werkers’ mee. Mensen die dagelijks bij een Don Bosco-werk bezig zijn met zijn methodiek. Rita verwelkomt ons hartelijk en neemt nog even de dingen door die belangrijk zijn komende week. Het thema van de week is ‘luisteren’. Elke dag zal
/ 8
er door een paar medereizigers op locatie een ‘viering’ worden georganiseerd. We worden uitgezwaaid door de mannen van de Mariahoeve en gaan op weg naar Düsseldorf om het vliegtuig te pakken. De reis verloopt voorspoedig en we hebben onderweg al veel lol met elkaar. Aangekomen in Turijn worden we opgehaald door Wilfried, die onze gids zal zijn deze week. Wilfried is een lopende encyclopedie op het gebied van Don Bosco, de geschiedenis van Turijn en de industriële revolutie. Dat zullen we goed merken in de week die we met hem doorbrengen. Petje af voor zoveel kennis, maar ja, het is dan ook de 107e keer dat hij deze reis maakt.
K O M M A A R O P M E T D I E I N S P I R AT I E !
d ON BO SC O BelICHT
Naar de rOOTS VERDIEPING EN HERKENNING/ Vanaf het vliegveld rijden we met 3 auto’s naar onze logeerplek, de congregatie van de paters Somaschi, waar we heel gastvrij worden ontvangen. Een prachtige plek, met mooie kamers en lekker eten. Een korte wandeling naar de oevers van de Po, waar je het heerlijkste ijs kunt eten. Na een lekker diner vertelt Rita ons wat meer over het programma. We mogen allemaal een ‘deugdenkaart’ trekken, die ons de hele week zal inspireren. We krijgen bij aankomst allemaal een boekje om onze gedachten, overwegingen en informatie van deze week in op te schrijven. Wilfried en Rita leggen het programma voor de komende dagen uit. We ontvangen een 4-tal boekjes over het leven van Don Bosco. Het programma is hierop afgestemd, dus je kunt je zo perfect op de volgende dag voorbereiden. Voor mij gaf dit nog meer verdieping en informatie. Tijdens het programma werd er onderling veel gepraat over het inhoudelijke werk en leven van Don Bosco. Voor mijzelf is het vaak een herkenning van zaken waar Don Bosco tegenaan is gelopen. Het lijkt wel of er sinds die tijd weinig is veranderd. Ook wij moeten vechten voor ons bestaan en lobbyen om geld en aandacht.
W I L F R I E D I S D E WA N D E L E N D E E N C Y C L O P E D I E
OUDERWETS ‘ELASTIEKEN’/ Het raakt mij vooral als je kinderen en jongeren ziet op het plein en bij de school van Valdocco. Het is een wereld van verschil met onze scholen. Zowel qua inrichting als de houding van de leerlingen. Er is meer respect lijkt het wel. Vooral de spelende kinderen op het plein. Ze zijn ouderwets aan het ‘elastieken’. Het brengt een glimlach op mijn gezicht, heerlijk om te zien. Dit soort dingen zijn echt inspirerend en geven me, zeker op deze plek, het vertrouwen dat ook wij goed bezig zijn. De verantwoordelijkheid die Don Bosco gevoeld moet hebben voor zijn kinderen. Maar ook zijn strijd om te overleven en het gevecht met zijn meerderen, die voel ik ook. Je moet je naar de geldschieters, de kerk en andere instanties altijd maar weer bewijzen. Deze reis heeft mij gesterkt in het geloof dat dit werk voortgezet moet worden. Met de jongeren van ‘U-2B Heard!’ en hun projecten kan ik vol overtuiging ook zeggen, dat dat gebeurt. Zoals Don Bosco zag dat jongeren zich positief ontwikkelden tot volwaardige burgers, zo zie ik dat ook bij ‘mijn’ jongeren. Ze groeien in hun persoonlijke ontwikkeling, zelfstandigheid en zelfverzekerdheid. Ook al werken wij niet meer op religieuze basis, de methodiek van Don Bosco werkt voor mij nog steeds. Ik wil mijn reisgenoten bedanken voor hun gezelschap deze week. Met name Rita en Wilfried voor hun inzet en onuitputtelijke informatie. Ook wil ik de Marcus Stichting bedanken voor het mogelijk maken van deze reis. We hadden een fantastische week!
AF EN TOE OOK TIJD VOOR DE INWENDIGE MENS
9/
/ mI S S Ie
SYrISCHe JONGereN
ZIJN WANHOOP NABIJ/
ONLANGS STOND IN ‘DON BOSCO NU’ EEN AANGRIJPEND VERSLAG VAN DON MUNIR EL RAI UIT SYRIË. DE SALESIAANSE PROVINCIAAL VOOR HET MIDDEN-OOSTEN WAS NET TERUG VAN EEN REIS LANGS DE SALESIAANSE WERKEN IN DIT DOOR EEN VRESELIJKE BURGEROORLOG GETEISTERDE LAND. ONLANGS WAS HIJ WEER OP DOOR JOOST MIDDELHOFF BEZOEK IN ‘ZIJN GELIEFDE’ SYRIË. EEN PAAR ZINNEN UIT ZIJN BRIEF…
“Ik ben nog maar net aangekomen in de stad of het centrum wordt getroffen door een bom. Opnieuw 20 slachtoffers. De mensen hier leven in totale onzekerheid door de vele explosies, vuurgevechten en mortiergranaten. Overal is lijden, droefenis en pijn. Ik probeer twee jonge mensen te troosten, die hun vader hebben verloren. Hij werd dodelijk getroffen op weg naar zijn werk. Pratend met jongeren hoor je dat ze langzaam hun vertrouwen verliezen. “Don Rai, we zijn het beu, waar is God nu?”. In Aleppo is de toestand echt rampzalig. Het lijkt wel een spookstad. Het verkeer is volledig tot stilstand gekomen. De voorraden geneesmiddelen en voedsel slinken met
de dag. De ziekenhuizen van de zusters zijn gelukkig nog open. Vaak is er geen elektriciteit en water. De deuren van ons jongerencentrum staan (nog steeds) open voor iedereen in nood. De vier salesianen gaan op bezoek bij de families, die het zwaarst getroffen zijn. Veel gezinnen en jongeren komen dagelijks naar ons huis. Zij kunnen nergens anders terecht. Het is belangrijk om iets voor hen te organiseren. In ons jongerencentrum hadden we een bijeenkomst met als thema: ‘Bij jou voel ik geen vrees’. Er waren maar liefst 1200 jongeren. In deze oorlogssituatie zóveel mensen op de been brengen mag echt een wonder heten!”.
AANPAK ACHTERSTANDSWIJKEN IS ZAAK VAN LANGE ADEM/ OP KORTE TERMIJN ZIJN ER IN ACHTERSTANDSWIJKEN WEINIG RESULTATEN TE VERWACHTEN VAN OVERHEIDSMAATREGELEN ALS ‘BEMOEIZORG’, ‘MEER TOEZICHT EN ‘INGRIJPEN ACHTER DE VOORDEUR’. DAT BLIJKT UIT EEN ONDERZOEK VAN DE RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN IN EEN VIERTAL ARNHEMSE ACHTERSTANDSWIJKEN. TWEE PROMOVENDI, ANNEMARIJN WALBERG EN REIJER VERWER, SCHREVEN EEN ZOGENOEMDE REALISTISCHE EVALUATIE VAN, ZOALS DAT IN HET JARGON HEET, DE ‘LEEFBAARHEIDEN VEILIGHEIDSINTERVENTIES’ DOOR DE DOOR JOOST MIDDELHOFF OVERHEID.
/ 10
Stadswijken zijn leefbaarder en veiliger als de bewoners samen weerbaar zijn, als zij vertrouwen hebben in elkaar, in de lokale instellingen en bereid zijn om samen op te treden tegen overlast en criminaliteit. Maar in achterstandswijken is het vertrouwen van de bewoners moeilijk te winnen. Daarom krijgen deze wijken, vaak met relatief hoge werkloosheid, armoede en veel overlast en criminaliteit, in ons land al sinds jaar en dag extra aandacht van de overheid. Zeker sinds de invoering van de zogenoemde ‘Vogelaarwijken’ wordt er veel in geïnvesteerd. Het probleem is echter dat moeilijk meetbaar is welk effect die maatregelen hebben. Annemarijn Walberg: “Je leest soms dat een achterstandswijk vooruit is gegaan, maar omdat er zoveel factoren in het spel zijn, is nooit met zekerheid zeggen waar dat aan toe te schrijven is”.
BOe K Be SPr eKING
ONDERLING WANTROUWEN/ Reijer Verwer en Annemarijn Walberg deden vier jaar, in samenwerking met o.a. vijf woningcorporaties, onderzoek in vier Arnhemse wijken, die veel te maken hebben met criminaliteit, hangjongeren en drugshandel. Zij concentreerden zich op de aanpak van overlast en criminaliteit en observeerden tientallen ‘interventies’: acties van politie, buurtwachten, de gemeente, de woningcorporaties, hulpverleners en andere instanties. Reijer Verwer hield zich daarbij bezig met het onderling vertrouwen van de professionals, Annemarijn Walberg met dat van de bewoners. Beide zijn noodzakelijk om een buurt minder vatbaar te maken voor bendevorming en andere criminaliteit. Reijer Verwer stelt vast dat het onderlinge wantrouwen al begint bij de professionals. ”Om werkelijk verder te komen met het beleid is het noodzakelijk dat je informatie over probleemgezinnen in de wijk durft te delen. Maar dat doen professionals alleen als ze elkaar goed kennen. Daardoor komt beleid veel langzamer van de grond dan nodig is. Wij merkten, dat dat weer zorgt voor veel teleurstelling en wantrouwen bij de bewoners in een buurt”.
van ‘interventies’, zoals bemoeizorg, ingrijpen achter de voordeur en meer toezicht. Dat laat onverlet dat professionals daar toch in moeten blijven investeren. Reijer Verwer: “Het is nodig dat ze elkaar daarbij vertrouwen. Daardoor kunnen ze sneller optreden, want anders blijft het gewenste effect uit. En als optreden wél effect heeft moet dit duidelijk zichtbaar zijn voor bewoners. Nu weten alleen de naaste buren soms, dat er bijvoorbeeld een inval is gedaan of dat er bij een probleemgezin met ‘drang en dwang’ zorgverlening is aangeboden. Daardoor krijgen de instanties ook niet het krediet voor hun werk. Alleen als bewoners langdurig en herhaaldelijk positieve ervaringen opdoen met professionals krijgen ze vertrouwen. En pas dan willen ze zelf ook investeren in de veiligheid en leefbaarheid van hun wijk”.
ANDERE KANT OPKIJKEN/ Annemarijn Walberg concentreerde zich op de bewoners en ging zelf een aantal weken in de wijk Geitenkamp wonen. Zij merkte dat ook het vertrouwen van bewoners te wensen over laat. Bewoners van de ‘slechtste’ buurten hebben dagelijks, vaak tot ’s avonds laat, te maken met overlast van drugsgebruikers en luidruchtige buren en zijn met enige regelmaat getuige van geweld. Walberg: “Zij hebben echter niet de illusie dat anderen, of dat nu buurtgenoten of lokale instellingen zijn, hier effectief tegen op zullen treden. In het verleden hebben ze te vaak meegemaakt dat de instellingen niet, te laat, of ‘te soft’ optraden en dat ook buurtgenoten er niets tegen konden beginnen. En dat maakt hen passief. Zolang de voorvallen en de overlast hen niet persoonlijk raken, kijken bewoners liever de andere kant op, dan dat ze actie ondernemen. Dat is begrijpelijk, want waarom zouden zij hun nek uitsteken en represailles riskeren, zolang zij niet op de ruggensteun van anderen kunnen rekenen?”. POSITIEVE ERVARINGEN/ De promovendi concluderen dat het winnen van vertrouwen van bewoners van achterstandsbuurten een moeizaam en traag proces is. Er zijn geen korte termijnresultaten te verwachten
11/
/ dON B O S C O
STRENNA VOOR 2013:
"HIer KOm Je eINdelIJK Weer eeN BeeTJe TOT rUST"/
ZUSTERS VAN DON BOSCO VANGEN THUISLOZE VROUWEN OP/
IN EEN VAN DE PITTORESKE STRAATJES VAN HET VLAAMSE BRUGGE LIGT IN DE SCHADUW VAN DE IMPOSANTE ST. JAKOBSKERK HET VROUWENOPVANGHUIS ‘MENSA’. DRIE ZUSTERS VAN DON BOSCO WONEN HIER SAMEN MET NEGEN VROUWEN, DIE DOOR ALLERLEI PROBLEMEN ‘GEKWETST’ IN HET LEVEN STAAN. ZIJ ZIJN MEESTAL DAK- OF THUISLOOS OF ZITTEN FINANCIEEL AAN DE GROND. BIJ ‘MENSA’ KUNNEN ZE, MET OF ZONDER KINDEREN, DOOR JOOST MIDDELHOFF EVEN OP ADEM KOMEN. “WIJ ZIJN HIER ALTIJD EN DAT GEEFT RUST”.
Als ik de keuken van huize ‘Mensa’ binnenstap staat zuster Carina in een grote pan spaghetti te roeren. In de eetkamer ernaast staat een kinderwagen. Een paar van de bewoonsters zijn bezig met het dekken van de lange tafel. En in de speelkamer ligt overal speelgoed. Het dagelijkse rooster van ‘Mensa’ kent twee vaste momenten. Om twaalf uur de lunch en om zes uur het diner. Dan worden de negen vrouwen allemaal aan tafel verwacht. Om samen te eten, met elkaar te praten, ervaringen uit te wisselen en grappen te maken. ‘Mensa’ is het Latijnse woord voor tafel. “We zijn een ‘tafelgemeenschap’, waar we ons leven met elkaar delen. We luisteren naar elkaars lief en leed. Als een van de vrouwen het moeilijk heeft kan zij haar verhaal kwijt. En dat werkt bevrijdend en stimulerend. De vrouwen kunnen hier weer wennen aan een normaal leven. Op tijd opstaan, jezelf en je kind verzorgen, rust en regelmaat. De vrouwen die hier aankloppen hebben vaak ernstige problemen in de relatie met hun vriend of man of zijn psychisch of fysiek mishandeld. Meestal hebben ze geen dak meer boven het hoofd, woonden een tijdje bij familie of vrienden, hebben financiële problemen of zijn hun huis uitgezet. En dan staan ze bij ons op de stoep”.
/ 12
RUST EN VEILIGHEID/ Aan het woord zijn Carina Aerts, Josette Bollen en Lamberta van de Waarsenburg. Ze zijn alle drie zuster van Don Bosco en wonen en werken in het vrouwenopvanghuis ‘Mensa’ in Brugge. Er is plaats voor negen vrouwen en hun eventuele (kleine) kind. Sinds zij in 2007 van start gingen hebben de zusters 100 vrouwen en meer dan 50 kinderen opgevangen. Af en toe wordt er in ‘Mensa’ een baby geboren. Ook voor de zusters een feestelijk moment. Als dat zo uitkomt gaan ze mee naar de vroedvrouw of het ziekenhuis. De zusters hebben hun eigen kamer tussen die van de vrouwen. Zo proberen zij de vaak getraumatiseerde vrouwen een ‘thuis’ te geven. Rust en veiligheid te bieden. “Dat is nou precies de preventieve methode van Don Bosco. Door onze aanwezigheid, door tussen hen in te leven, door precies te weten wat er leeft kunnen we elkaar helpen. Met kleine stappen proberen recht te buigen wat kromgetrokken is. Natuurlijk zijn er wel eens spanningen. Een paar dagen geleden hadden een paar vrouwen het even moeilijk met elkaar. Dan praten we wat en kunnen ze hun verhaal kwijt. Zo voorkom je dat het uit de hand loopt. Maar die twee vrouwen zitten nu al lang weer vrolijk met elkaar te praten, hoor”, zegt zuster Carina Aerts met een glimlach.
We r K IN UITvOerING /
LEVEN WEER OPPAKKEN/ De leeftijd van de vrouwen, die in ‘Mensa’ worden opgevangen, is tussen 18 en 60 jaar. Gemiddeld blijven zij 3 tot 6 maanden. Maar het kan ook wel eens uitlopen tot een jaar. Als de vrouwen dat willen helpen de zusters bij de schuldhulpverlening en het vinden van scholing, werk en huisvesting. Als de accu is opgeladen proberen de vrouwen na verloop van tijd hun normale leven weer op te pakken. Gaan opnieuw zelfstandig wonen, keren terug naar hun partner of nieuwe vriend of worden doorverwezen naar een andere opvang of instelling. Van sommige vrouwen horen de zusters nooit meer iets. Anderen laten soms per telefoon of sms weten dat alles goed gaat. Maar er zijn ook vrouwen die iedere week nog een keer langskomen voor een kop koffie en een praatje. “Onlangs kregen wij op Moederdag nog een sms’je van een van de vrouwen. Zij herinnerde zich dat zij vorig jaar op die dag een cadeautje van ons had gekregen. Dit jaar waren haar kinderen haar helemaal vergeten. Na een jaar wist zij zich dat feit dus nog precies te herinneren. We horen de vrouwen vaak zeggen ‘Zo’n leuke verjaardag, zo’n fijne Sinterklaas, zo’n mooie Kerstmis heb ik nog nooit gehad’! Dat doet ons natuurlijk goed”.
ZUSTER CARINA HELPT EEN HANDJE
GEKWETSTE MENS/ Het werk van de zusters in ‘Mensa’ heeft alles te maken met hun grote voorbeelden Maria Mazzarello en Don Bosco. “Ook zij kozen voor de mensen die het moeilijk hadden. In hun tijd waren dat de jongens en meisjes, die kansloos aan de rand van de samenleving leefden. Zij hadden vaak geen werk en geen thuis. Zij probeerden hen door scholing en huisvesting weer omhoog te trekken. Wij proberen precies hetzelfde. Ook wij kiezen voor de ‘gekwetste’ mens. In ons geval voor ‘gekwetste’ vrouwen. Wij delen lief en leed met hen, maar willen ons niet opdringen. De vrouwen zullen het zelf moeten doen. En dat valt niet altijd mee. Het gaat met ups en downs. De inspiratie voor dit werk vinden we in onze religieuze roeping. Een paar keer per dag hebben wij onze ‘gebedsmomenten’. ’s Ochtends om zeven uur gaan wij naar de mis. Daarna houden we een half uur meditatie. Tussen de middag bidden we een kwartier in onze kleine kapel en ‘s avonds besluiten we met de vespers. Soms wordt er aan de vrouwen gevraagd: Wat? Zitten jullie bij nonnen? Wat doen jullie dáár in ’s hemelsnaam? Maar ik denk dat de vrouwen op een heel andere manier naar ons zijn gaan kijken. Ze hebben een ander beeld van ‘zusters’ gekregen. ‘Mensa’ is volgens mij een prachtige manier van ‘getuigen’ en ‘kerk-zijn’. Hier kunnen wij helemaal zuster van Don Bosco zijn…”.
N A H E T E T E N S A M E N A A N D E A F WA S
13 /
mI S S Ie /
dON BOSCO NederlaNd STeUNT WerK ‘Ya r’ vOOr INdIaSe STraaTKINdereN/ VIER JAAR GELEDEN HEBBEN DE PROVINCIALE OVERSTEN VAN DE SALESIANEN IN INDIA HET ‘DON BOSCO FORUM YOUTH AT RISK’ (YaR) OPGERICHT. HET STAAT TEN DIENSTE VAN ALLE STRAATKINDEREN-PROJECTEN IN HET LAND EN WORDT OOK DOOR DE MISSIEPROCUUR VANUIT NEDERLAND FINANCIEEL ONDERSTEUND. WAAROM IS HET WERK VAN DIT FORUM ZO BELANGRIJK EN WAT WORDT ER PRECIES MET HET GELD GEDAAN? DOOR GERARD SCHOORL SDB
Het Don Bosco-werk in India, dat ruim 100 jaar bestaat, is de laatste decennia enorm gegroeid. Tot aan de onafhankelijkheid in 1948 werden vanuit Europa veel missionarissen uitgezonden. Daarna werd het voor nieuwe missionarissen moeilijk om een verblijfsvergunning te krijgen. Maar een groot aantal Indiase jongeren nam de taken van de missionarissen over. Er zijn in India nog maar enkele oudere missionarissen in leven. Het Don Bosco-werk wordt nu uitgevoerd door de eigen brede salesiaanse familie. In India werken in bijna alle deelstaten meer dan 2500 salesianen. Daarnaast zijn er de zusters van Don Bosco, zusters van door salesiaanse bisschoppen gestichte congregaties, oud-leerlingen en medewerkers. India zendt nu zelfs missionarissen uit naar Europa en andere werelddelen. RISICOJONGEREN/ In ons land is de presentie van Don Bosco in India vooral bekend door het werk met straatkinderen, waarvoor ook Nederlandse jongeren zich inzetten. Deze projecten vormen een belangrijk onderdeel van het salesiaanse werk. Veertig jaar na het eerste initiatief is er nu over heel India een groot netwerk van projecten voor risicojongeren. Kenmerk van het salesiaans werk is dat het in teamverband wordt uitgevoerd. Samen sterk! Dat geldt ook voor de straatkinderenprojecten. Daarom hebben de provinciale oversten van de salesianen besloten tot coördinatie en samenwerking. Door het recent opgerichte ‘Don Bosco Forum Youth at Risk’ (YaR) werd onlangs voor de werkers en de instanties een handleiding uitgegeven. Na een inleiding en presentatie worden daarin de doelstelling, uitvoering en werkwijze uitgelegd. Ook is er een zogenoemd ‘mission-statement’. De handleiding geeft een helder overzicht van de verschillende diensten die - aangepast aan geografische en culturele situaties – in de centra worden geboden. Het bureau staat ten dienste van de 300 instituten die hulp bieden aan bijna 300.000 jongeren, die in een risicosituatie leven. Opmerkelijk is dat er, naast de directe hulpverlening, veel aandacht is voor de verbetering van de politieke, culturele en sociaaleconomische kanten van het straatkinderenprobleem. Net zoals de salesiaanse missionarissen honderd jaar geleden al deden!
/ 14
S T R A AT K I N D E R E N P R O J E C T E N N O G S T E E D S VA N L E V E N S B E L A N G
ve r zameld/
Agenda / WERELDJONGERENDAGEN/ Van 23 tot 28 juli vinden in Rio de Janeiro de Wereldjongerendagen plaats. Er worden meer dan 2 miljoen jongeren uit de hele wereld verwacht, onder wie 300 uit Nederland. Belangrijkste gast in Rio is paus Franciscus, die zijn eerste buitenlandse reis naar Brazilië maakt. Ben je 16 jaar of ouder en wil je ook mee naar Rio? Meer info op: www.jongkatholiek.nl/wjd DEEBEETJEKAMPEN/ In Assel worden van 21 juli t/m 10 augustus in de kampschuur weer drie jeugd- en jongerenkampen georganiseerd. De weken zullen in het teken staan van de geheimzinnige formule: ‘Hokus, Pokus,
IN MEMORIAM LEO VAN ADRICHEM/ In de vroege morgen van 4 april is Leo van Adrichem sdb in Rijswijk overleden. Leo wordt geboren op 13 oktober 1930 op een boerderij in Maasland. Rond zijn 21e jaar laat hij weten dat hij wil kiezen voor het religieuze leven. Na een tijdlang kennis gemaakt te hebben met de salesianen van het huis in Rijswijk, begint hij aan zijn noviciaat. Dat wordt op 16 augustus 1955 afgesloten met het afleggen van de geloften. Als motto voor zijn verdere leven kiest hij: ‘Onze taak is een taak van dienstbaarheid’. En dat voornemen heeft hij tijdens zijn lange leven meer dan waar gemaakt. Leo woont en werkt in Ugchelen, ‘s Heerenberg, Apeldoorn, Den Haag, Amsterdam, maar vooral vele jaren in Rijswijk. Hij is veel op stap. Overal in de salesiaanse huizen controleert Leo de boekhouding, zorgt voor de begroting en stelt de jaarstukken op. Daarnaast verzorgt hij voor veel commissies en werkgroepen de administratie, bijvoorbeeld voor de HAJ en de Mr de Graafstichting in Amsterdam (projecten ter bestrijding van jeugdprostitutie). Hij werkt daar ook als vrijwilliger. Lange tijd is Leo secretaris van de Commissie Bezinning en nog later voorzitter van de Missiecommissie. Hij is onder meer bestuurslid van jeugdwerken in Apeldoorn en Schiedam. Ieder jaar helpt Leo mee bij de start van ‘het Vakantiebos’, dat het jeugdwerk van Rijswijk organiseert. En veel voldoening vindt hij ook als vrijwilliger in een verzorgingshuis. Hij kan daar prachtige verhalen over vertellen. Tot op de dag dat hij zélf verzorging nodig bleek te hebben. De ziekte van Parkinson sloopt hem tenslotte. Omringd door enkele zussen gaat hij op 4 april heen en op 10 april wordt hij in Soest begraven. Zijn familieleden en medebroeders zullen zijn werk en zijn voorbeeld van dienstbaarheid missen. Dat Leo moge rusten in de eeuwige vrede.
Pilatus, Pas’. Voor meer informatie en inschrijving, surf naar de website: www.jeugdkampendonbosco.nl VAKANTIEBOS/ Op 13 augustus barst voor de 47ste keer bij Don Bosco Rijswijk ‘Het Vakantiebos’ weer los. Het thema dit jaar: ‘Een reis in de tijd’ met nieuwe spellen uit middeleeuwen en toekomst. Drie weken lang kunnen de kinderen zich in de buitenlucht uitleven met sport, spel, koken en toneel. Uit alle hoeken van Europa komen er weer vrijwilligers om de leiding te ondersteunen. Informatie over ‘Vakantiebos’ is te vinden op: www.donboscorijswijk.nl
KASBOEK VAN DON BOSCO/ Door een fout werden in het vorige nummer van ‘Don Bosco NU’ in het kasboek de verkeerde bedragen vermeld. Onze excuses! In de maanden januari t/m maart 2013 is bijna €36.000,ontvangen voor de Don Bosco-werken buiten Europa. Bolivia
55,00
Straatkinderproject van Henk Erdhuizen
Brazilië Ziekenzorg in Tres Lagoas, zuster Petronella Janssen
Cambodja Onderwijs- en adoptieprojecten van Johan Visser
1144,08 16.054,20
Colombia
395,00
Melaatsenzorg in Agua de Dios
Congo Onderwijs in Kinshasa, projecten van Kees Smeele Parochie en jeugdzorg: Dik Zwarthoed
Haïti Projecten van Wim Boksebeld Overige projecten van hulpverlening
1429,57 8.333,62 3.165,00 197,74
India
695,16
Projecten in verschillende provincies
Rwanda en Burundi
400,00
Onderwijs en Jeugdzorg
Zuid Afrika
Straatkinderprojecten in Kaapstad
Missiewerken algemeen: Spaaracties Straatkinderprojecten Kerstactie 2012 voor waterproject in Burundi
TOTAAL in euro’s
280,00 501,00 185,00 3.100,60 35.935,97
Hartelijk dank aan alle gulle gevers! Wilt u het werk van Don Bosco financieel steunen? Dat kan door een bijdrage te storten op ING- rekening 714005 t.n.v. Stichting Don Bosco, Heideweg 52, 3768 BC Soest, met een korte vermelding van de bestemming.
15 /
/ DE I NS P IRATI E VAN . . .
DOMINIEK DERAEVE
OP HEMELVAARTSDAG OPENDE ALGEMEEN OVERSTE DON PASCUAL CHÁVEZ OFFICIEEL DE NIEUWE INTERNATIONALE SALESIAANSE GEMEENSCHAP IN HET DON BOSCO-HUIS IN AMSTERDAM. DIRECTEUR VAN DE COMMUNITEIT IS DE VLAMING DOMINIEK DERAEVE. SAMEN MET PEDRO AYALA CEJA UIT MEXICO EN RAJ MARIASUSAI UIT INDIA GAAT HIJ ZICH INZETTEN VOOR DE DON BOSCO-WERKEN EN HET PASTORAAT IN DE HOOFDSTAD. HOE LEERDE DOMINIEK DON BOSCO KENNEN EN HOE WERD ZIJN VERDER LEVEN DOOR DOOR JOOST MIDDELHOFF HEM GEÏNSPIREERD?
“Don Bosco heeft in zekere zin mijn hele leven bepaald. In het begin nog onbewust, maar later raakte ik steeds meer in de ban van deze bijzondere man. Toen ik tijdens mijn middelbare studies de overstap maakte naar Don Bosco Sint-Denijs-Westrem, ging Don Bosco een grotere rol spelen. Ik was enthousiast over de sfeer op school. Al vanaf de eerste dag ontdekte ik hoe men ‘bij Don Bosco’ jonge mensen centraal stelt en accepteert zoals ze zijn. Er werd niet alleen onderwijs gegeven, maar er waren ook veel kansen om ‘het leven te leren’. Daarom koos ik ervoor om mijn laatste twee schooljaren door te brengen op het internaat. Een prachtige tijd. Ik leerde Don Bosco vooral kennen door de beleving van zijn pedagogie en door de verdiepingsgroep die mij leerde ontdekken hoe veel God van mensen houdt. KEUZE VOOR DE ZWAKKEREN/ Na mijn middelbare school koos ik er voor om salesiaan te worden. Mijn keuze werd vooral ingegeven door de manier waarop salesianen met jongeren omgaan. Om de kansen die ze geven, maar vooral ook omdat zij op een gewone, hartelijke manier jongeren tot God brengen. Hun keuze voor de zwakkeren onder hen is ook bepalend voor de keuzes die ik maak. Tijdens mijn studies kreeg ik als jonge salesiaan veel kansen om met jongeren ervaring op te doen in opvoeding en pastoraal. Speelpleinwerk, stages in school en internaat, enkele jaren meeleven in een huis voor bijzondere jeugdzorg, vormselcatechese, schoolpastoraal… Het waren allemaal mogelijkheden om mij het salesiaans charisma eigen te maken
/ 16
NODEN VAN JONGEREN/ Na mijn priesterwijding in 1986 was ik achtereenvolgens leraar in Hoboken (Antwerpen), opvoeder, leraar en adjunct-directeur in Gent. In 1996 werd ik benoemd tot directeur van onze technische school in Brussel. Hier zou ik volop ontdekken wat het betekent om als salesiaan te kiezen voor jongeren die minder kansen krijgen. Ik ontdekte er ook de uitdagingen en de kansen van een multiculturele samenleving. Maar het was vooral een diepere ontdekking wie Don Bosco is en wat hij ook nu nog kan betekenen voor onze maatschappij. Steeds meer raakte ik ervan overtuigd dat de spiritualiteit en de pedagogie van Don Bosco een antwoord zijn op de noden van de jongeren in deze tijd. Na een tussenstop als technisch directeur, opnieuw in onze school in Gent, mag ik nu mijn intrek nemen in Amsterdam, waar we samen met twee medebroeders, Pedro en Raj, opnieuw een gemeenschap in de Apollolaan starten. BOEIEND AVONTUUR/ We willen ook in deze stad zoeken hoe we Don Bosco’s hart voor jongeren voelbaar kunnen maken, door hen vertrouwen in het leven en een toekomst te geven. Het wordt een grote uitdaging, maar ik heb het volste vertrouwen in dit boeiende avontuur. We werken samen met een toffe groep van enthousiaste (jonge) mensen die zich, in het spoor van Don Bosco en vanuit de bezieling van wijlen Harrie Kanters, wil inzetten voor jongeren aan de rand van de samenleving. Ik hoop echt dat Don Bosco’s droom voor jonge mensen in Amsterdam werkelijkheid gaat worden. En daar wil ik, samen met anderen, helemaal voor gaan”.
