Docentenhandleiding Plaats je plek Coevorden groep 8
Voorwoord Drenthe is bijzonder. Maar weten uw leerlingen dat ook? Vaak weten leerlingen van alles te vertellen over hun vakanties naar Frankrijk, Italië of Griekenland. Ze zijn in grotten geweest en hebben kastelen en kerken bekeken. Maar wat weten ze nu te vertellen over hun eigen dorp of stad? Het project ‘Plaats je plek’ maakt leerlingen bewust van de geschiedenis en erfgoed uit hun eigen omgeving. Op deze website www.plaatsjeplek.nl leren de leerlingen o.a. de bijzondere monumenten, gebouwen, cultuurlandschappen en bijzondere historische verhalen kennen uit hun omgeving. Op de website kunnen de leerlingen kiezen: zelf een rondleiding of een stadsgids maken die door hun eigen woonplaats leidt. De website begeleidt de leerlingen met een duidelijk stappenplan. Het project Plaats je plek is het eerste product uit de leerlijn erfgoededucatie gemeente Coevorden. Plaats je plek is ontwikkeld door Drents Plateau en in 2011 aangevuld met een verkorte versie door K&C. Bibliotheek Coevorden voert het project uit en verzorgt een bibliotheekinstructie bij het project.
Wij wensen u veel plezier met dit erfgoedproject!
K&C
Inleiding Plaats je plek Plaats je Plek is een digitaal erfgoedproduct. Op de website www.plaatsjeplek.nl maken leerlingen van groep 8 kennis met het cultureel erfgoed in hun omgeving. Het erfgoed is verdeeld over de zes erfgoedsectoren: monumenten, archeologie, museumobjecten, archiefstukken, landschap en streekverhalen en tradities (immaterieel erfgoed). Leerlingen doen aan de hand van een stappenplan op verschillende manieren onderzoek naar bijzondere objecten bij hen in de omgeving. Uiteindelijk maken ze zo een stadsgids of worden ze rondleider in eigen dorp of stad. Plaats je plek is met een bibliotheekinstructie uitgebreid tot een media-erfgoedproject. Tijdens de bibliotheekinstructie krijgen de leerlingen uitleg hoe ze op verschillende manieren informatie kunnen zoeken, in boeken en op internet. Daarnaast leren zij hoe ze met deze verschillende bronnen om moeten gaan. Dit is mediawijsheid, een belangrijk onderdeel van media-educatie. De gevonden informatie bij het bibliotheekbezoek wordt gebruikt bij het maken van de rondleiding of stadsgids. Ook kunt u het project uitbreiden met inbreng van de plaatselijke historische vereniging. U kunt een persoon van de vereniging uitnodigen in de klas om iets vertellen over lokale monumenten, landschap, archeologische vondsten, etc. Voor wie? Leerlingen van groep 7 en 8 van het basisonderwijs. Voor Coevorden zijn er zes verschillende vullingen van www.plaatsjeplek.nl gemaakt: Coevorden, Dalen, Oosterhesselen, Sleen, Schoonoord en Aalden. Ieder gebied heeft een eigen inlogcode. De inlogcodes wijzigen ieder jaar. Iedere school die deelneemt aan het Cultuurmenu Coevorden ontvangt jaarlijks een brief met daarin de inlogcodes. Ook kunt u als leerkracht inloggen op een aparte omgeving in de website, hierin wordt een korte opzet van het project gegeven, de verantwoording en de aansluiting op kerndoelen. Deze informatie vindt u ook in deze docentenhandleiding. Didactische opzet Het project biedt leerlingen de ruimte om zelf invulling te geven aan het project. De leerlingen kunnen zelf keuzes maken in de plekken die aansluiten op de eigen interesse. Door het zelf bepalen van een taakverdeling kunnen leerlingen de taken kiezen die hen het beste liggen. Dit sluit aan op het werken met de meervoudige intelligenties van Gardner. Doordat de leerlingen verantwoordelijk worden gemaakt voor het kiezen van de plekken, de route en de manier van overbrengen worden ze gemotiveerd om actief te participeren in het project. Het stappenplan op de website biedt een vaste structuur hiervoor. Taalactiviteiten Plaats je plek biedt veel mogelijkheden om taalvaardigheden te oefenen en toe te passen. Leerlingen raadplegen allerlei informatieve teksten met een grote diversiteit aan woorden. Op de website is een aparte rubriek waarin moeilijke woorden worden uitgelegd: een rijke bron voor het stimuleren van de woordenschatontwikkeling. Bij leerlingen die een stadsgids maken wordt vooral een beroep gedaan op de schrijfvaardigheid en het inzetten van kennis over inhoud en opbouw van informatieve teksten. Leerlingen die rondleider worden oefenen het helder en enthousiast overbrengen van informatie.
Doelstellingen en lesstofvervanging Erfgoed- en algemene doelen Leerlingen: Ontdekken welk erfgoed er in eigen dorp/ stad of gemeente te vinden is. Aan de hand van een stappenplan op verschillende manieren onderzoek doen naar bijzondere objecten in de eigen omgeving. Leren zoeken naar informatie en omgaan met verschillende bronnen, het waarderen van informatie uit bronnen, de gevonden informatie toepassen in een kader. Kennis en vaardigheden opdoen om als rondleider op te treden of om een toeristische rondwandeling op papier samen te stellen in de vorm van een dorps- of stadsgids. Verworven kennis overbrengen op een breder publiek. Verwerven van respect en waardering voor het cultureel erfgoed van de eigen omgeving. (Herhaling van de) kennis over de 6 erfgoedsectoren: monumenten, archeologie, museumobjecten, archiefstukken, landschap en streekverhalen en taal/ tradities (immaterieel erfgoed). Opgedane kennis en vaardigheden van de hele leerlijn in de praktijk brengen.
Taaldoelen Leerlingen: • Zoeken, selecteren en verwerken op en doelbewuste en efficiënte manier informatie uit verschillende bronnen • Stellen het schrijfdoel en het lezerspubliek van tevoren vast. • Verbreden en verdiepen zelfstandig hun (erfgoed)woordenschat. • Vertellen en presenteren expressief en op een persoonlijke manier (Tussendoelen gevorderde geletterdheid; bovenbouw)
Kerndoelen Ook sluiten de werkzaamheden voor het project aan bij de kerndoelen 51 en 56 van het primair onderwijs: •
•
De leerlingen verwerven enige historische kennis van belangrijke verschijnselen, ontwikkelingen en personen in verschillende perioden van de geschiedenis. De leerlingen raadplegen historische bronnen. Bij deze bronnen gaat het in elk geval om verhalen van 'mensen die het meegemaakt hebben, overblijfselen uit de eigen omgeving, foto’s en topografische kaarten en teksten en illustraties.
De leerlijn erfgoededucatie Coevorden Plaats je plek maakt deel uit van de leerlijn erfgoededucatie van Coevorden. Het is oorspronkelijk ontwikkeld door Drents Plateau en op maat gemaakt voor een aantal gemeenten waaronder Coevorden.
Tijdsinvestering De totale tijdsinvestering bedraagt minimaal 8 lesuren. Dit kan naar wens worden uitgebreid. Introductie
1 uur
___
- Kaart leren lezen, wat is erfgoed?
Les 1
De uitvoering Uitleg hoe het project te starten/ vormen van groepjes Leerlingen uitvoeren (zie stappenplan www.plaatsjeplek.nl) - Taakverdeling - Voor wie - Rondneuzen - Op de fiets - Plekken kiezen - Zoeken in bronnen - Volgorde - Introductie - Schrijven - Uitproberen
7 uren Les 2
Afsluiting - Presentatie stadswandeling/ rondleiding - Hoe krijg je klanten?
1 uur____________ Les 8 Les 8
Les 2 Les 2 Les 2 Les 3 Les 3 Les 4 Les 5 Les 5 Les 6 Les 7
Naar aanleiding van geluiden uit het onderwijs over de te grote tijdsinvestering van het project hebben we een verkorte, aangepaste versie van het project gemaakt. De beschrijving van de verkorte versie vindt u op het bijgevoegde, gelamineerde A4-tje. Lesmateriaal Het lesmateriaal bestaat uit de website www.plaatsjeplek.nl en uit deze docentenhandleiding. Aanvullende lessuggesties Plaats je plek kan in principe gedurende het hele schooljaar gebruikt worden. In verband met de buitenactiviteiten wordt wel aangeraden om het project in voorjaar of najaar uit te voeren. Wenken voor de gebruiker • Op de website moet u inloggen. U heeft een inlogcode nodig voor de leerkracht, zo kunt u eventueel nog informatie doorlezen geschikt voor de docent. Daarbij heeft u een inlogcode nodig voor de leerlingen. • Voor de uitvoering van dit project heeft u computers nodig. Per groepje van ca. 2 à 3 leerlingen in ieder geval 1 computer. • Voor het bibliotheekbezoek maakt vast onderdeel uit van Plaats je plek Coevorden. De bibliotheek Coevorden heeft de bezoeken ingepland en deze planning naar u opgestuurd. • Mocht u het project willen aanvullen met een bezoek van een historische verenigingen bij u in de buurt, dan kunt u contact opnemen. In de gemeente Coevorden dit zijn er 6. Contactgegevens van deze verenigingen vindt u in de bijlage.
•
Wilt u gebruik maken van andere bronnen in de omgeving, zoals de leerlingen ouderen laten interviewen/ meewerking lokale VVV kantoor/ etc. Vergeet u dan niet hiervoor zelf een afspraak te maken.
A. VOORBEREIDING LES 1: kaart leren lezen Activiteit: Doel: Duur: Lesmateriaal:
Voorbereiding:
Leren kaartlezen, zelf een route uitstippelen rondom school, wat is erfgoed, welk erfgoed is er in de omgeving? Een woordweb met erfgoed. leerlingen leren hoe zij met een plattegrond of kaart om moeten gaan. 1 uur Stadskaart van eigen dorp of stad/ het bord, 1 kopie van de plattegrond per tweetal Pen en papier voor de leerkracht voor het noteren van de groepen Potloden voor de leerlingen. Vijf straatnamen in omgeving opschrijven, die samen een leuke route kunnen maken.
Start de les door een grote stadskaart van het dorp of de stad op het bord te hangen waar de school staat en allereerst aan de leerlingen te vragen wat dit voor kaart zou kunnen zijn. Noem een paar plekken en laat de kinderen raden. U kunt deze kaart gedurende het hele project in de klas laten hangen. In tweetallen krijgen de leerlingen een kleine stadskaart. De leerkracht geeft op het bord vijf straatnamen. Deze moeten de leerlingen opzoeken op de kaart. Hoeveel meter is een centimeter op de kaart in het echt (schaal)? Vervolgens kunnen de leerlingen, als ze klaar zijn, vanaf een vast punt een route uitstippelen naar die straten of naar hun school. Dit doen ze op de kopie van de kaart die ze hebben gekregen. De leerkracht loopt rond en helpt de leerlingen waar nodig. Maak met de leerlingen een woordweb op het bord over erfgoed. Weten de leerlingen wat erfgoed is? Waar denken zij aan, wat voor erfgoed is er? Weten de leerlingen wat er voor erfgoed in de buurt is? Kennen ze een bijzonder verhaal uit de buurt? Geef een voorbeeld van een mooi verhaal/ bijzonder monument in de buurt. u kunt dit aanwijzen op de kaart, of de leerlingen zelf laten zoeken op de kaart. Dit voorbeeld moet de leerlingen stimuleren meer te willen weten over de bijzondere plekken en objecten in de buurt. Dan kunt u het project kort uitleggen, dat ze met behulp van een website een stadsgids gaan maken of rondleider worden in eigen dorp of stad.
B. UITVOERING LES 2: start van het project Activiteit: Doel: Duur: Lesmateriaal: Voorbereiding:
Groepjes vormen, in deze groepjes maken de leerlingen zelfstandig een taakverdeling en bekijken ze de opdracht en website. Start van het project. Leerlingen leren een doel bepalen, samenwerken en een taakverdeling maken. 1 uur Voorbeeld van erfgoed in omgeving, per max. 3 leerlingen 1 computer. Bekijk de website alvast zelf, hoe het inloggen werkt, waar alles te vinden is.
Rondneuzen Vorige les heeft u het project al kort geïntroduceerd. Nu kunt u iets meer uitweiden, wat gaan de leerlingen allemaal doen? Welke kennis hebben ze al opgedaan in vorige projecten, of producten van de leerlijn? Maak groepjes van maximaal 3 leerlingen. Nu de leerlingen een idee hebben van het project, kunt u ze de website laten zien. Hoe moet het inloggen? Waar beginnen ze straks als eerste? Wat staat er allemaal op aan informatie? Kunnen ze de uitleg van moeilijke woorden vinden? De leerlingen kunnen eerst even rustig de website bekijken. Stadgids of rondleiding? Dan kunnen de leerlingen beginnen bij het stappenplan op de website. Eerst zullen ze moeten kiezen voor een rondleiding of een stadgids. Verschaf hierbij nog informatie over het verschil tussen deze twee eindproducten. Een rondleider leidt zelf mensen rond en vertelt ter plaatse een verhaal op verschillende erfgoedlocaties. Een stadsgids is een folder waarmee belangstellenden zelfstandig een route kunnen lopen of fietsen langs verschillende erfgoedlocaties. Wanneer de groepjes een keuze hebben gemaakt, kan er een taakverdeling worden gemaakt. Taakverdeling Wie zoekt informatie over welke plek (in totaal moeten er 6-8 plekken gekozen worden) Wie maakt de inleiding of introductie? Wie maakt het afsluitende praatje? Wie maakt foto’s? Dan kiezen de leerlingen voor welke doelgroep ze de rondleiding of stadgids willen maken. U kunt hierbij het belang van een doelgroep uitleggen, dat dit bepalend is voor de keuze van de objecten. De leerlingen kunnen na deze keuzes gemaakt te hebben, rondkijken op de website. Als ze goed bekeken hebben wat voor soort informatie erop staat, laat de leerlingen gezamenlijk bespreken welke objecten/ bijzondere verhalen/ monumenten ze willen kiezen voor de rondleiding of stadgids. Misschien kennen de leerlingen zelf wel een leuk gebouw/ verhaal/ monument of dergelijke uit de omgeving, welke niet op de website staat. Deze plek kunnen ze opnemen in de rondleiding/ stadgids en hierover verderop in het project informatie gaan zoeken. Laat de leerlingen hiervan een lijstje maken, het beste is om meerdere plekken te laten kiezen van te voren. Dan kunnen ze de plekken bekijken en hierna een selectie maken.
LES 3: op de fiets… Activiteit:
Doel:
Duur: Lesmateriaal:
Voorbereiding:
De leerlingen bekijken actief het erfgoed in de omgeving en kiezen de plekken voor de rondleiding of stadgids. Daarna maken zij vragen waarmee ze gericht naar informatie kunnen zoeken in les 4. De leerlingen worden bewust van het erfgoed in de eigen omgeving en leren een afgewogen keuze te maken voor hun product. De groepjes formuleren vragen bij de gekozen plekken. 1 uur Fietsen of ander vervoer (als de objecten wat verder van school liggen) De leerlingen hebben een lijstje met interessante plekken die ze willen bekijken. Een fototoestel per groepje. Pen en papier per groepje. Liggen de erfgoedobjecten ver van school of van elkaar? Regelt u dan vervoer voor de leerlingen. U kunt ook met de hele klas de route fietsen, zodat u minder begeleiding nodig heeft.
De groepjes hebben een lijstje van ca. 10 interessante historische plekken van de website. Laat de leerlingen op de fiets (of anders) door dorp of stad rijden om de plekken die ze hebben uitgezocht te bekijken en te fotograferen. Het is belangrijk dat de leerlingen naar de plekken kijken met het oog op hun rondleiding of stadgids: wat is het verhaal achter deze plek? Is dit geschikt voor mijn doelgroep? Sluit het op elkaar aan? Zijn de plekken niet te ver uit elkaar? Daarbij moeten de leerlingen niet vergeten een fototoestel mee te nemen, bij elk object is het handig om meerdere foto’s te maken. Terug in de klas. De plekken zijn bekeken. Welke 6-8 plekken worden gekozen? De leerlingen bespreken met elkaar welke ze willen kiezen en waarom. Het is een goed idee om een thema te kiezen voor de rondleiding/ stadgids zoals bijvoorbeeld wonen of werken. Voorbeelden van objecten bij het thema werken kunnen zijn: smederij, molen, schippersbeeld, etc. Misschien hebben de plekken op een andere manier iets met elkaar te maken. De leerlingen maken aan het einde van deze les een lijstje met de gekozen plekken en bekijken de website. Om een rondleiding te kunnen uitvoeren of een stadsgids te kunnen samenstellen is informatie nodig. Een deel van de informatie staat op de website, daarnaast gaan de leerlingen op zoek naar informatie in les 4. Zoeken gaat gemakkelijker als dat gericht gebeurt, als leerlingen weten waar ze naar moeten zoeken. Laat de groepjes daarom bij ieder object een vraag bedenken. Tijdens het bibliotheekbezoek in les vier worden deze vragen gebruikt.
LES 4: zoeken in bronnen Activiteit:
Doel:
Duur: Lesmateriaal: Voorbereiding: Tip:
De leerlingen zoeken informatie bij de vragen die ze in les 3 geformuleerd hebben. Eventueel vinden ze nog extra plekken voor de rondleiding/ stadgids. Leren zoeken van informatie en omgaan met verschillende bronnen aan de hand van gerichte vragen, het waarderen van informatie uit bronnen, de gevonden informatie toepassen in een kader. Minimaal 1 uur, maximaal 3 uur Pen en papier per groepje, eventueel vervoer naar de bibliotheek Vooraf afspraak maken met bibliotheek, historische vereniging, ouderen/ verzorgingshuis. De bibliotheekinstructie is in Coevorden een vast onderdeel in het project. De andere opties zijn een mogelijkheid om het project uit te breiden. De toevoeging van de bibliotheekinstructie maakt van dit erfgoedproject een multimedia-erfgoedproject.
De leerlingen hebben informatie nodig over het erfgoed in hun omgeving. De leerlingen hebben eerder de informatie van de 8 gekozen plekken van de website www.plaatsjeplek.nl afgehaald. Daarnaast heeft alle groepjes bij ieder gekozen object een vraag geformuleerd. Om die vraag te kunnen beantwoorden, moeten ze op zoek naar informatie. Daar zijn verschillende mogelijkheden voor. -
een bibliotheekinstructie bij uw bibliotheek. Op afspraak zal een bibliotheekmedewerker de leerlingen kennis laten maken met verschillende zoekmethodes, leren ze informatie uit verschillende bronnen te ontsluiten en deze op waarde te schatten. De gevonden informatie passen de leerlingen toe in het project. De bibliotheekinstructie zal ca. 60 minuten duren. De bibliotheek Coevorden heeft iedere deelnemende school een planning gestuurd voor uw bezoek. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de bibliotheekvestiging bij u in de buurt.
-
U kunt een medewerker van een van de zes historische verenigingen (zie adressen) uitnodigen in de klas. Deze kan dan informatie geven over een aantal bijzondere plekken en verhalen uit de omgeving. De leerlingen kunnen dan vragen stellen. (duur ca. 45 minuten)
-
U maakt een afspraak met een plaatselijk verzorgingshuis om uw leerlingen groepjes de bewoners te interviewen om zo plaatselijke verhalen van vroeger over plaatselijk erfgoed te weten te komen. Vraagt u bij het maken van de afspraak naar bewoners die in de buurt hebben gewoond. Geef, voordat de leerlingen gaan interviewen, een uitleg over hoe de leerlingen het beste een interview kunnen houden. (duur: 60 minuten)
Misschien hebben de leerlingen, naast informatie over de 6-8 gekozen plekken, ook informatie gevonden over andere plekken die interessant zijn om op te nemen in de rondleiding/ stadgids. Dat is geen probleem. Er kunnen best ca. 2 nieuwe plekken toegevoegd worden, of in de plaats komen van eerder gekozen plekken. De gevonden informatie hebben de leerlingen opgeschreven en bewaren dit voor de volgende les.
C. VERWERKING LES 5 en 6: schrijven Activiteit: Doel: Taaldoelen:
Duur: Lesmateriaal:
Voorbereiding:
Leerlingen bepalen de volgorde van hun route, maken een introductie voor de stadgids of rondleiding en schrijven het geheel uit. Leerlingen leren een logische route uit te stippelen, ze verwerken alle opgedane informatie tot een eindproduct. Leerlingen hebben aandacht voor een persoonlijke manier van vertellen en presenteren. Leerlingen worden uitgedaagd om te bewijzen dat ze hun (erfgoed)woordenschat zelfstandig hebben verbreed en verdiept. Leerlingen zoeken en selecteren informatie uit verschillende bronnen en verwerken dit op een doelbewuste en efficiënte manier. Ze stemmen hun schrijf- en presentatiedoel afgestemd op het lezerspubliek en de luisteraars. 2 uur Computers, kopie van kaart voor de groepjes, alle door de leerlingen verzamelde informatie, pen en papier, inlogcode voor leerkracht, format rondleider en stadgids. Tips staan in het stappenplan rondleider/stadsgids. Inloggen op www.plaatsjeplek.nl met de inlogcode voor de leerkracht. Bij formats vindt u een format voor een rondleiding en een voor een stadgids. Deze downloaden en evt. kopiëren voor leerlingen. Dit format moeten de leerlingen ook digitaal krijgen.
Volgorde bepalen De leerlingen kunnen eerst in hun groepjes de route uitstippelen van hun rondleiding/ stadgids. Wat wordt de volgorde van de plekken en waarom? Laat de leerling een onderbouwde keuze maken. Er staan tips gegeven voor de leerlingen op de website bij de stap 7: volgorde. (ca. 30 minuten) Introductie De leerlingen schrijven een inleiding voor hun stadgids of rondleiding. Wat is het onderwerp? Misschien willen ze beginnen met een leuk verhaaltje of anekdote, hoe lang gaat de rondleiding/ stadwandeling duren? Is er nog andere informatie die van belang is om te vermelden? (ca.20 minuten) Schrijven De leerlingen kunnen nu het geheel uitschrijven. Gebruik hiervoor het format voor de stadgids of rondleiding op de website. Hiervoor is het belangrijk dat u inlogt met de inlogcode voor de leerkracht. Kijkt u dan bij het tabblad formats. U kunt de formats digitaal plaatsen zodat de leerlingen er meteen in kunnen werken. U kunt de formats ook printen en kopiëren voor de leerlingen, zo kunnen ze op papier nadenken over de indeling, waar de foto’s geplaatst worden etc. De leerlingen moeten een taakverdeling maken, wie schrijft welk deel? Zoals in het stappenplan wordt genoemd zijn aandachtspunten voor bij het schrijven: • • •
•
De leerlingen moeten een routebeschrijving opnemen in de tekst Op een kaartje opnemen in de tekst, waarin de plekken die bezocht gaan worden gemarkeerd zijn Informatie over de plekken Foto’s van de plekken
Voor elke plek moet er dus een locatie (in de tekst en op de kaart), een bijzonder verhaal en een foto zijn. Taal In deze fase van het project kunt u de kinderen extra ondersteunen door aandacht te hebben voor taal. Daarmee realiseert u een aantal Tussendoelen Geletterdheid voor de bovenbouw en geeft u kinderen een extra impuls om de stadgids en de rondleiding zo goed mogelijk vorm te geven. Wijs leerlingen van te voren op: - verschillen tussen zakelijk en persoonlijk presenteren/schrijven - verschillen tussen een verhaal van een kind en een rondleider/ schrijver van een stadsgids. Verschil tussen het vertellen van een verhaal aan een ander kind of aan een ouder/grootouder/buurtbewoner. - verschil tussen een bron hanteren en meerdere om zeker te weten dat het klopt wat je vertelt/schrijft Tijdens het uitproberen in les 7 kunt u met de klas feedback geven op bovengenoemde taalaspecten. (tijdbesteding ca. 60 minuten plus 10 minuten extra voor de taalaspecten)
LES 7: uitproberen Activiteit:
Doel:
Taaldoelen:
Duur: Lesmateriaal: Voorbereiding:
Leerlingen proberen de gemaakte rondleiding of stadgids uit (eventueel in de klas m.b.v. digitaal schoolbord waarop foto’s gepresenteerd kunnen worden) Leerlingen maken zich het gemaakte product (en daarbij het erfgoed) eigen door de rondleiding/ stadgids te presenteren aan eigen groepsgenoten. De leerlingen leren kritisch naar hun eigen product te kijken. Leerlingen vertellen en presenteren op een persoonlijke manier. Leerlingen bewijzen dat ze hun (erfgoed)woordenschat zelfstandig verbreed en verdiept hebben Leerlingen hebben informatie gezocht, geselecteerd en verwerkt op een doelbewuste en efficiënte manier uit verschillende bronnen Ze hebben hun schrijfdoel afgestemd op het lezerspubliek. 1 uur Gemaakte rondleiding/ stadgids, fototoestel, pen en papier, fiets of ander vervoer. Een korte klassikale inleiding.
Laat de leerlingen de stadgids of rondleiding op de eigen groepsgenoten uitproberen. Hiervoor kunnen de leerlingen een taakverdeling maken. Wie vertelt wat bij welke plek? Bij de rondleiding wordt de informatie mondeling gepresenteerd. De stadgids moet voor zichzelf spreken. U kunt het met de leerlingen gaan uitproberen, een korte klassikale inleiding houden. De groepjes presenteren aan elkaar hun product op locatie of eventueel in de klas. De leerlingen moeten kritisch naar hun eigen product en naar elkaars producten kijken. Daarna kunt u met de leerlingen een aantal aandachtspunten meegeven. Punten: gebruik woorden over vroeger, krijg je te lezen/horen wat je wilt weten, is de tekst moeilijk/makkelijk, leuk/saai? Wat vinden ouders/ grootouders/buurtbewoners ervan, denken jullie? Rondleiders Leerlinge mogen best kritisch zijn naar elkaar. Is het verhaal niet te saai? Moeten er nog wat leuke weetjes in? Is het verhaal logisch opgebouwd, niet te lang, niet te kort? Hoe presenteert de leerling? Praat hij/ zij te snel of te langzaam? Maakt de leerling gebruik van hard en zacht. Leggen leerlingen de juiste accenten/klemtonen. Expressiviteit wordt bepaald door stemmelodie, tempo en dynamiek. Dit mag pas in de klas besproken worden. Het is wel handig als de luisteraars hun bevindingen meteen noteren. Het opnemen met een recorder kan een prachtig middel opleveren om na te bespreken in de groep. Zaken als dynamiek in een presentatie zijn moeilijk weer terug te halen als de kinderen in de klas zijn. U kunt de betrokken rondleider zelf een stukje laten selecteren om met elkaar te bespreken. Dan kan het accent liggen op een presentatie waar de rondleider zelf trots op is. Stadsgids Laat hierbij alle leerlingen een kopie meenemen, en deze in vullen. Is de stadgids logisch opgebouwd? Hierbij kunnen dezelfde vragen gesteld worden als bij de rondleiders: niet te saai, of te lang? Bij de stadgids noteert iedereen zijn of haar bevindingen voor zichzelf. Is de route makkelijk te volgen, zijn de stadwandelaars niet de weg kwijtgeraakt? Nu is er voor de leerlingen nog tijd om de rondleiding/ stadgids aan te passen met de bevindingen van het uitproberen.
LES 8: presentatie Activiteit:
Doel: Duur: Lesmateriaal: Voorbereiding:
Leerlingen presenteren hun rondleiding/stadgids aan de klas. Na de presentaties zorgen de leerlingen dat hun product wordt verspreidt in de omgeving. Leerlingen hebben zich hun product eigengemaakt, zodanig dat ze dit kunnen overbrengen aan anderen. 1 uur De stadgidsen kopiëren zodat alle leerlingen een exemplaar hebben. De rondleiders moeten hun eigen rondleiding op papier mee. Maakt u een grote route waarin zoveel mogelijk plekken uit de groepjes aan worden gedaan. Liggen de plekken erg ver uit elkaar, dan kunt u vervoer regelen.
Vandaag presenteren de groepjes het eindresultaat. Dat moet natuurlijk op de plekken zelf. Vanwege de tijd is het handig als u de routes van de groepjes naast elkaar legt om met de klas een grote route te maken. Hierin kunnen de groepjes dan bij verschillende plekken presenteren mondeling, of via de stadgids. Voor de rondleiders staan bij het stappenplan (stap:12) tips voor het presenteren van de rondleiding. Deze kunnen de leerlingen nog even doorlezen. De stadwandelaars zorgen voor kopieën van hun stadgids en potloden als er eventueel iets ingevuld moet worden. Hoe krijg je klanten? De rondleiding of stadgids is klaar. Het is leuk als de leerlingen deze beschikbaar gaan maken voor hun omgeving. Ze kunnen de rondleiding geven aan familie en vriendjes/ vriendinnetjes. De stadgidsen kunnen bij de bibliotheek gelegd worden, het VVV kantoor, of gewoon in school. Ook is het leuk als de historische vereniging en/of verzorgingshuis meegewerkt hebben, deze ook een ontvangen.
Adressen Centrale bibliotheek: Bibliotheek Coevorden Haven 4 7741 JV Coevorden tel. (0524) 524315
[email protected] Bibliotheek Aalden Paardelandsdrift 11 7854 PR Aalden tel. (0591) 371840
[email protected] Bibliotheek Dalen Hoofdstraat 2 7751 GC Dalen tel. (0524) 551700
[email protected] Bibliotheek Oosterhesselen Beatrixlaan 64 7861 AK Oosterhesselen tel. (0524) 581615
[email protected] Bibliotheek Schoonoord Kerklaan 10 7848 AB Schoonoord tel. (0591) 381766
[email protected] Bibliotheek Sleen Westrupstraat 23a 7841 AZ Sleen tel. (0591) 361688
[email protected] Historische verenigingen gemeente Coevorden Hist. Ver. 'Stadt en Heerlickheydt Covorden'
p/a mw T. Kruk- Van Heutszsingel 05247741 EW Coevorden Sloots 84 524944
p/a mv. G. Stichting Aold Daol'n GarmingKerssies Historische Vereniging p/a hr. G. Klenckerheugte Meijering Historische Vereniging ‘t p/a hr. A. Ellertsveld Gerbers Stichting Streekeigen p/a mw Sleen R.Zwiers Historische Vereniging p/a mw. J. Piek
Vliers 7
7751 ZS Dalen
Burg. de Kockstraat 7
7861 AA
Slenerweg 88
Oosterhess elen Schoonoor 7848 AK d
Vennebroekstr 13 7841 EG Sleen hvsweel@hotmail
0524552495 0524582808 0591 381491 0591362371
Zweeloo
VVV Coevorden Openingstijden ma t/m zat 9.30-16.00 uur VVV Coevorden Kerkstraat 1 7741JW Coevorden 0524 - 52 51 50
.com
Colofon Educatieve inhoud erfgoed is verzorgd door Drents Plateau:
• • • • •
Tineke de Danschutter Marlies Mencke Linda Reinalda Sanne Kuipers Sanne Vellinga
De verkorte versie is gemaakt door K&C: • Sanne Vellinga • Marieke van Ginkel De suggesties voor het koppelen van erfgoededucatie aan taal zijn verzorgd door het ABCG • Marjolijn Sikken • Itie van den Berg De bibliotheekinstructie is samengesteld door Bibliotheek Coevorden • Marleen Schepers Vormgeving website verzorgd door KeyOne • Mark Scheper