Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Door: Sophie Reekers Uit: 1G 2005
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
1
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Voorwoord inleiding Het ontstaan van de vleermuis Wat is echolocatie Soorten Hoe zit een vleermuis in elkaar Voedsel Voorplanting Gevaren (ziektes) Verhalen en weetjes over vleermuizen Literatuurlijst Nawoord
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
2
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
De reden dat ik de vleermuis als onderwerp gekozen heb is omdat ik het leuk vind dat we in Nederland zo’n klein nachtdiertje zo eng vinden. Ik ben benieuwd wat dan de rede is waarom de vleermuis zo eng zou zijn. En ook hoe het nou kan dat de vleermuis het enige zoogdier is dat kan vliegen. Ik heb de vleermuis altijd al wel mysterieus gevonden. Daarom wilde ik er wat meer over weten. Ik wens u veel plezier met lezen en ik hoop dat u er ook nog iets van leert.
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
3
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Laten we maar beginnen met de vooroordelen van vleermuizen. Vooroordelen ja, want de meeste enge dingen die ze zeggen van vleermuizen zijn helemaal niet waar. Neem nou bijvoorbeeld dat alle vleermuizen bijten in je nek en dat je dan een vampier wordt. Nou een deel klopt. Er is een vleermuis die inderdaad wel eens bijt. Maar dan word je geen vampier. Eigenlijk zijn de meeste vleermuizen helemaal niet zo eng. Het is niet zo gek dat mensen de vleermuis eng vinden. Het is een nachtdier en hij komt bij schemering tevoorschijn. Hij leeft in een grot of in een toren of tussen spleten in oude gebouwen. Kortom, overal waar de mens niet zo snel zou komen. En dat is maar goed ook want anders zouden we de vleermuis verjagen uit Nederland omdat hij geen donkere plekjes meer heeft om te wonen.
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
4
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
De vleermuis bestaat al vrij lang. Het is moeilijk om precies te onderzoeken hoe lang want als je wil weten hoe lang iets bestaat is een van de bronnen fossielen. Vleermuizen hebben hele dunne botjes dus je vind er niet zo veel terug. En als er resten van een vleermuis gevonden werden waren ze meestal niet compleet. Gelukkig hebben ze in Duitsland, Pakistan en Amerika wel complete vleermuizen gevonden. Sommige zijn wel 60 miljoen jaar oud. Ze weten ook dat er 30 miljoen jaar geleden als 100 soorten vleermuizen bestonden. Maar waar en hoe ze nou echt ontstaan zijn blijft onduidelijk.. Wetenschappers zijn wel druk bezig met het vinden van informatie waar uit blijkt hoe lang de vleermuis al bestaat. Ze vergelijken de fossielen bijvoorbeeld met andere dieren om te kijken hoe zij zich ontwikkelen. Ze denken dat de vleermuis begonnen is als een spitsmuis. Dat is geen knaagdier zoals de meeste muizen maar een insecteneter. De spitsmuis leefde hoog in de bomen en zweefde zo van boom naar boom. Langzamerhand kreeg hij door dat zweven een huid waarmee hij kon vliegen. Dat was dus een muis met vleugels. Maar of het echt klopt is dus niet zeker. Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
5
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Daarna werd de vleermuis het meest voorkomende zoogdier. Daar hebben ze ook een verklaring voor. We weten namelijk dat ongeveer 65 miljoen jaar geleden een meteoriet op de aarde viel. De temperatuur werd toen 7 graden warmer. De dinosauriërs stierven uit en zo hadden de kleine zoogdieren meer kans om te leven. De meeste dieren die over gebleven waren, waren insecten eters en nu de meeste roof dieren weg waren hadden zij veel meer ruimte om zich te ontwikkelen. Toen gingen steeds meer insecten ’s nachts vliegen. De vleermuis heeft zich daar op aangepast. Dat is de meest logische verklaring die wetenschappers hebben. Maar of het echt klopt weten ze niet. Hier is een plaatje van een fossiel van een vleermuis.
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
6
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Een vleermuis gebruikt echolocatie om voedsel te vinden. Want als het donker is kan hij niet zien waar er nou een vlieg of een mug vliegt. Hij gebruikt daarvoor echolocatie. Maar hoe werkt dat nou precies. Vleermuizen maken hele hogen geluiden die mensen niet kunnen horen. Als dat geluid tegen een vliegje komt dan ketst het geluid terug. De vleermuis hoort dan eigenlijk de echo van het geluid. En weet dat daar dan een vlieg vliegt. Eigenlijk is het het zelfde als je onder een viaduct of tunnel staat. En je roept iets. Als het dan tegen de wanden komt kaatst het geluid terug. Zo vind een vleermuis zijn eten. Ze gebruiken de echolocatie niet alleen om eten mee te zoeken. Ze hebben het ook nodig om in het donker hun omgeving te kunnen zien. Echt zien is het niet maar als hun geluid tegen een boom komt weten ze dat ze daar beter niet tegen aan gunnen vliegen. Over het algemeen kunnen wij de sonar (dat is een ander woord voor echolocatie) niet horen. Maar ze hebben een apparaat uitgevonden waarbij je de sonar wel hoorbaar kunt maken. Dat noemen ze ultrasoonontvangers. Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
7
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Vleermuizen vind je over bijna heel de wereld. Alleen niet op Antarctica of andere heel koude gebieden. Er zijn dan ook vele soorten. Bij sommige mensen is het niet helemaal duidelijk tot welke soort de vleermuis nou behoort. Is het een vogel? Nee want hij legt geen eieren. Het is dus een zoogdier want hij zwemt niet. Is het dan een honden soort? Of misschien wel kat? Of een muis dan? Hij heet tenslotte vleermuis. Nee, daar klopt eigenlijk helemaal niks van. Ze behoren tot de Chiroptera Om te beginnen worden ze ingedeeld in 2 groepen. De Megachiroptera en de Microchiroptera. Dat betekent Groot handvleugelige. en de klein handvleugeligen. Verder zijn er ongeveer 925 soorten die allemaal verschillend zijn. Die 925 soorten worden dan weer onderverdeeld in 17 families. Dus alle vleermuis soorten zijn om te beginnen mega of micro Chiroptera. Dan zitten ze in een van de 17 families en dan zijn ze ook nog een eigen soort. Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
8
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Hier zijn wat kenmerken van een Micro en een Mega Chiroptera. Megachiroptera - ongeveer 166 soorten - groot - grote ogen - alleen klauw aan de 2e vinger - vruchten eter - leeft in Azië, Afrika, Australië en Oceanië - Geen verfijnde echolocatie - Jongen bij geboorte oogjes open en ze hebben een vacht - Meestal een vooruitstekende snuit. Lijkt een beetje op een honden
Microchiroptera - ongeveer 759 soorten - kleiner - kleine ogen - alleen een klauw aan de duim - meestal een insecteneter - leeft over de hele wereld - zeer goede echolocatie - jongen bij de geboorte naakt en oogjes gesloten - vaak een vreemde vorm neus en een plooi bij het oor Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
9
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Nu wat meer over de Nederlandse soorten. In Nederland komen 19 soorten voor. Er zijn er al wel een paar heel zeldzaam zijn. Ze zijn allemaal insecteneters. 2 vleermuissoorten komen vrijwel overal in Nederland voor. Dat zijn de dwergvleermuis en de laatvlieger. De dwerg vleermuis is heel klein. Hij past met ingevouwen vleugels zo in een luciferdoosje. Hij is niet meer de kleinste vleermuis in ons land. Dat is namelijk de Kleine dwerg vleermuis die niet zo lang geleden ontdekt is. De dwergvleermuis heeft een donkerbruine vacht. De buik is iets lichter. Hij leeft het liefst in gebouwen, achter schilderijen of in scheuren in muren. De laatvlieger is ongeveer 2 keer zo groot en hij is met uitgespreide vleugels ongeveer 40 cm lang. Hij heeft vrij lange haren en zijn vacht is koper of geelbruin. Hij leeft graag in gebouwen, spouwmuren en op zolders.
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
10
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Hier komen nog wat plaatjes van andere vleermuis soorten.
Grijze grootoorvleermuis vleermuis
Baard vleermuis vleermuis
Rosse
Water
Grootoorvleermuis Franjestaart vleermuis
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
11
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Een vleermuis is een gewerveld dier. Dit is een plaatje van het skelet van een vleermuis. Het lijkt hier net of hij handen heeft. Maar normaal zit daar vlieghuid tussen. Hij heeft ook lange achterpoten maar ook daar zit normaal een stukje vlieghuid tussen. Ze denken ook dat de vleermuis eerst een soort van handen gehad heeft maar dat hij door zijn ontwikkelingen vleugels gekregen heeft. De vleugels van de vleermuis lijken bestwel een beetje op de handen van de mens.
De vleermuis heeft ook een duim en de mens ook. De vleermuis heeft ook een pols en de mens ook. Het is dus wel duidelijk waarom ze de vleermuis Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
12
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Handvleugelige noemen. Het verschil is dat na de Pols van de mens er nog een arm komt en bij de Vleermuis zit de pols gelijk aan zijn lichaam vast. Ook de borstkast lijkt veel op die van een mens. Met een sleutelbeen en een schouderblad en ribben. Bij het vliegen beweegt het sleutelbeen en het schouderblad. Daardoor zijn ze heel wendbaar. Dit is de schedel van een vleermuis. De schedel is heel kwetsbaar. Op dit plaatje zie je ook heel goed de kaak van de vleermuis. De vleermuis heeft ongeveer 20 tot 38 tanden. De vlieghuid van de vleermuis is heel dun. Licht kan er zo doorheen schijnen. De vleugels zijn niet zoals bij vogels. Er kan gewoon bloed doorheen stromen. Een vleermuis kan zijn vleugels net zo bewegen als wij onze handen. Dat is heel handig voor als ze een prooi moeten vangen. Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
13
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Alle levende organismen hebben voedsel nodig. De vleermuis dus ook. De meeste vleermuizen eten insecten. Dus motjes, vliegen, muggen en nog veel meer insecten. Andere vleermuizen houden weer meer van nectar of stuifmeel. Weer anderen houden van fruit. En gelukkig een hele kleine groep houd van bloed en vlees. Sommige eten meerdere dingen. Een nectar en stuifmeel etende vleermuis pikt ook een insect mee als hij het tegenkomt.
Hier boven zie je allemaal etende vleermuizen. Een vleermuis moet ook wel veel eten want de meeste houden een winterslaap. Dat doen ze omdat er in de winter vrijwel geen insecten zijn. Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
14
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
De vleermuizen in Tropische gebieden houden geen winterslaap. Daar is het hele jaar door genoeg te eten. Als vleermuizen een winterslaap houden doen ze dat in grote groepen in een grot of een andere afgesloten plek waar het vochtig is zodat ze niet uitdrogen.
Vleermuizen hebben een tijd waarin ze paren. Dat is in de herfst. Dus nog voor de winterslaap. En na de winterslaap. De echte bevruchting is pas in de lente. Het sperma blijft dan opgeslagen in het lichaam van het vrouwtje. De zwangerschap van de vleermuis is ongeveer 9 weken. Een vleermuis krijgt 1 of 2 jongen. Heel soms krijgen ze 3 jongen. Als de jongen geboren zijn blijven ze in hun nest als de moeder gaat jagen. De moeder zoogt de jonge vleermuisjes ongeveer 3 tot 4 weken. Hier onder staan plaatjes van een vleermuis die steeds ouder wordt. Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
15
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
1 dag oud
10 dagen oud
5 dagen oud
2 weken oud
12 dagen oud
5 weken oud
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
16
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Ook de vleermuis heeft veel gevaren. Dat zijn niet speciaal dieren. De vleermuis word namelijk door heel weinig dieren gegeten. Het zijn vooral oude gebouwen die instorten of worden afgebroken. In die gebouwen wonen en slapen de vleermuizen. Als die gebouwen afgebroken worden hebben ze geen huis meer en gaan dood. Vleermuizen leven ook wel in holle dode bomen. Die storten ook langzaam in of ze worden weggehaald. Ook een heel groot gevaar is gif van mensen. Boeren strooien gif over hun akkers en als vleermuizen dat per ongeluk binnen krijgen gaan ze dood. Gelukkig let de gemeente er op dat er niet te veel gif wordt gebruikt. De vleermuizen kunnen geholpen worden door nestkasten te bouwen. Een ander gevaar voor vleermuizen zijn natuurlijk ziektes. Bijvoorbeeld hondsdolheid. In diergaarde Blijdorp is er in de vleermuizen grot wel eens hondsdolheid geconstateerd. Hondsdolheid is Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
17
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
een besmettelijke ziekte en het kan ook op mensen over gebracht worden. Ze hebben toen alle vleermuizen in de vleermuizen grot afgemaakt. Dat was de enige mogelijkheid om hondsdolheid te bestrijden ook al is het wel zielig. Ook mensen kunnen dus besmet raken met hondsdolheid. Ook door vleermuizen. Maar niet elke vleermuis draagt het virus mee. Maar raak toch nooit een vleermuis met blote handen aan. Het virus kan alleen maar overgebracht worden als er iemand door een vleermuis gebeten word of als een open wondje in aanraking met een vleermuis komt. De kans is dus heel erg klein en het is dan ook nog nooit in Nederland gebeurd dat er iemand besmet is geraakt met een virus, door een vleermuis.
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
18
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Er zijn veel verhalen over vleermuizen. Vooral griezel verhalen. Veel mensen hebben een angst voor de vleermuis. Vampiers die midden in de nacht je bloed komen drinken. En als je dan gebeten wordt ben je een Dracula. Veel verhalen zijn gewoon bedacht. Hier onder staan dingen over vampiers. En tips hoe je er een kan worden maar ook hoe je ze kan bestreiden. Vampiers Vampiers zijn wezens die niet dood, maar ook niet levend zijn. Daarom noemen we ze on-dood. Ze bestaan al eeuwen lang Overdag slapen vampiers in een in een doodskist. Ze kunnen niet tegen licht. Als het donker is geworden komen ze uit hun kist en gaan ze opzoek naar een mens. Als ze die gevonden hebben maken ze met hun scherpe hoektanden 2 gaatjes in de hals van de persoon. De vampier drinkt dan bloed uit de halsslagader en gaat weer weg. Meestal komt hij nog een paar keer terug omdat hij niet a; jet bloed in 1 keer op kan drinken. Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
19
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Als de ader leeg gezogen is gaat het slachtoffer dood of hij/zij wordt ook een vampier. Hoe ziet een vampier er uit? Ouderwetse vampiers droegen zwarte kleren en capes. Zo konden ze makkelijk verdwijnen in de nacht. Dat is bedacht door Bram Stoker die het boek ”Dracula” schreef. De moderne vampiers dragen gewone kleren zodat ze niet opvallen tussen de normale mensen. Vampiers hebben ook geen spiegelbeeld. Waarom precies, dat weet niemand. Er gaat een verhaal dat ze ook geen schaduw hebben maar of dat waar is weet niemand. Wat kan een vampier? Vampiers kunnen zich in verschillende soorten dieren veranderen. Zoals een vleermuis en een hond. Maar hij veranderd zich meestal in een vleermuis. Een vampier kan geen huis binnen gaan als hij niet is uitgenodigd. Maar als hij is uitgenodigd kan hij ALTIJD naar binnen! Hoe word je een vampier Je word een vampier als: - Je door een vampier gebeten wordt - Je zelfmoord pleegt - Je met tanden geboren bent - Je het zevende kind van je ouders bent Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
20
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
- Je niet gedoopt bent Hoe kun je vampiers doden of afschrikken? - Zoek een vampierjager op - Sla met een essen houten staak door zijn hard als hij slaapt - Sleep, als de vampier slaapt, hem in het zonlicht - Draag altijd knoflook bij (dat is alleen om hem af te schrikken) - Draag altijd een kruisbeeld bij je, vampiers hebben een hekel aan alles wat met de kerk te maken heeft. (alleen voldoende om hem af te schrikken)
Dracula Dracula is de eerste vampier. Hij is in 1897 bedacht door Bram Stoker. Hij schreef een boek over Dracula. Later werd het boek verfilmd. Vooral de film werd erg populair. Er zijn nu zelfs fanclubs voor Dracula. De “echte” Dracula was Vlad Dracula. Hij was een wrede dictator in de 15e eeuw. Hij werd zo genoemd omdat iedereen die hem niet aanstond aan een stok gespiest werd. Daarom werd hij ook wel eens Vlad de spietser genoemd. Het vreemde is dat toen een keer zijn graftombe geopend werd, er niemand in lag. Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
21
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Tot op vandaag heeft nog niemand het lijk kunnen vinden…… Alle griezelige verhalen over levensgevaarlijke vleermuizen hebben we te danken aan dit beestje. De vampier vleermuis. Hij maakt met zijn scherpe tandjes Een gaatje in een mens of dier en drinkt daar bloed uit. Maar dat doet helemaal geen pijn. Je voelt er niks van. Dit beestje leeft ook helemaal niet in Nederland. Hij komt alleen voor in Tropische gebieden. Hier hoeven we er helemaal niet bang voor te zijn.
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
22
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
De bronnen die ik gebruikt heb zijn internet sites. www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl home.hccnet.nl/c.s.bakker/ www.kidsforanimals.nl www.arthur.nl/dracula/ Dat zijn de site’s die ik gevonden heb. De plaatjes heb ik ook van het internet maar daar stond niet altijd bij van welke site ze kwamen.
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
23
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
Dit was mijn werkstuk. Ik hoop dat u het met plezier gelezen hebt. En dat u er ook nog iets van geleerd hebt. Ik heb geprobeerd om iets over de vooroordelen over vleermuizen te vertellen en of ze klopten of niet. Voor mij is uiteindelijk wel gebleken dat vleermuizen eigenlijk heel lieve beestjes zijn.
Dit werkstuk is slechts een voorbeeld en is te vinden op www.vleermuissitevoorkids.telebyte.nl
24