REGELING DIPLOMATIEKE EN INTERNATIONALE VRIJSTELLINGEN GEMEENTELIJKE BELASTINGEN 1997, LAATSTELIJK GEWIJZIGD BIJ MINISTERIËLE REGELING VAN 9 APRIL 2001 (STCR. 82)
Historie: De Regeling diplomatieke en internationale vrijstellingen gemeentelijke belastingen 1997 is vastgesteld op 20 december 1996 en gepubliceerd in Stcr. 249. De Regeling van 20 december 1996 is vervolgens gewijzigd bij ministeriële regeling van 15 december 1997 (Stcr. 246), 23 februari 1998 (Stcr. 52) en 9 april 2001 (Stcr 82). Ten behoeve van de uitvoering van deze Regeling door gemeenten, vindt u hierna de integrale tekst van de Regeling zoals die luidt per 1 januari 2001 en een geactualiseerde toelichting. Voor een volledig beeld is een actueel overzicht opgenomen van rechtstreeks werkende internationale overeenkomsten met vrijstellingen van gemeentelijke belastingen. De hierna opgenomen integrale tekst van de Regeling en de bijbehorende toelichting zijn niet officieel gepubliceerd in de Staatscourant. Slechts de Regeling en de wijzigingen zijn gepubliceerd. Hoofdstuk I
Algemeen
Artikel 1 1. a. b. c. d. e. f. g. h. 2.
Van de volgende gemeentelijke belastingen wordt in de artikelen 2 tot en met 5 vrijstelling verleend: de onroerende-zaakbelasting ter zake van het gebruik van onroerende zaken; de onroerende-zaakbelasting ter zake van het genot van onroerende zaken krachtens eigendom, bezit of beperkt recht; de belasting ter zake van het gebruik van woon- en bedrijfsruimten, bedoeld in artikel 221, eerste lid, onderdeel a, van de Gemeentewet; de belasting ter zake van het genot krachtens eigendom, bezit of beperkt recht van woon- en bedrijfsruimten, bedoeld in artikel 221, eerste lid, onderdeel b, van de Gemeentewet; de forensenbelasting; de hondenbelasting; de reclamebelasting; de precariobelasting. Een vrijstelling van een belasting, genoemd in het eerste lid, wordt uitsluitend verleend voor zover een zaak, bedoeld in artikel 220a of artikel 221 van de Gemeentewet, niet ter beschikking is gesteld of in gebruik is gegeven aan een derde die zelf niet is vrijgesteld.
Hoofdstuk II
Diplomatieke en consulaire vrijstellingen gemeentelijke belastingen
Artikel 2 1.
Een vrijstelling van een belasting, genoemd in artikel 1, eerste lid, ten behoeve van een diplomatieke of consulaire vertegenwoordiging, wordt uitsluitend verleend voor zover die belasting betrekking heeft op belastbare feiten die zich voordoen in het kader van de officiële werkzaamheden van die diplomatieke of consulaire vertegenwoordiging.
1
2.
Onder de officiële werkzaamheden van de diplomatieke of consulaire vertegenwoordiging, bedoeld in het eerste lid, wordt mede verstaan het huisvesten van haar leden.
3.
Een vrijstelling als bedoeld in dit hoofdstuk wordt niet verleend in de gevallen waarin de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft verklaard dat ter zake van die vrijstelling de wederkerigheid niet is gewaarborgd.
Artikel 3 1.
Van de in artikel 1, eerste lid, onderdelen a, b, c, d, g en h, genoemde belastingen, zijn vrijgesteld de diplomatieke en consulaire vertegenwoordigingen van andere mogendheden en hun hoofden, met uitzondering van de honoraire consuls.
2.
Van de in artikel 1, eerste lid, onderdelen a, c, e, f, g en h, genoemde belastingen zijn vrijgesteld de leden van diplomatieke en consulaire vertegenwoordigingen van andere mogendheden, met uitzondering van de honoraire consulaire ambtenaren, mits zij geen Nederlander zijn en zij niet duurzaam verblijf houden in Nederland.
3.
Een in het tweede lid genoemde vrijstelling ten aanzien van de leden, wordt mede toegepast ten aanzien van de bij hen inwonende gezinsleden en ten aanzien van hun particuliere bedienden.
4.
Een vrijstelling als bedoeld in het tweede en derde lid wordt niet verleend voor zover die belasting betrekking heeft op belastbare feiten die zich voordoen in het kader van de uitoefening van een bedrijf of beroep.
Hoofdstuk III
Bijzondere internationale vrijstellingen gemeentelijke belastingen
Artikel 4 1. a. b.
c. d. e.
f.
Van de in artikel 1, eerste lid, onderdelen a en b, genoemde belastingen zijn, voor zover van toepassing, vrijgesteld: de Carnegie-Stichting te Den Haag, ter zake van het Vredespaleis; de Commonwealth War Graves Commission, Northern Europe Area, ter zake van de begraafplaatsen met de blijvende zorg waarvan zij is belast en andere onroerende zaken welke worden gebruikt voor de zorg van de begraafplaatssen, gelegen te Bergen op Zoom, Brunssum, Groesbeek, Holten, Mierlo, Gennep, Mook en Middelaar, Nederweert, Nijmegen, Renkum, Vierlingsbeek, Schiermonnikoog, Sittard, Heeze-Leende, Uden, Valkenswaard en Venray; het Koninkrijk België, ter zake van de onroerende zaken gelegen te Vlissingen, in gebruik bij het Belgische Loodswezen; het Benelux-Merkenbureau en het Benelux Bureau voor Tekeningen en Modellen, ter zake van de onroerende zaak, gelegen te Den Haag, Bordewijklaan 15; de Vlaamse Gemeenschap in Nederland te Amsterdam, ter zake van de onroerende zaken, gelegen te Amsterdam, Nes 43, Nes 43 AA, Nes 43 II, Nes 45, Oudezijds Voorburgwal 276 en Sint Pietershalsteeg 2; de Stichting Haagsche Academie voor Internationaal Recht, ter zake van het Vredespaleis te Den Haag;
2
g. h.
i. j. k.
l. m.
n.
o.
de stichting Institut Français des Pays-Bas, ter zake van de onroerende zaken gelegen te Amsterdam, Vijzelgracht 2A, en te Den Haag, Nieuwe Uitleg 10; de Republiek Frankrijk, ter zake van de onroerende zaken, gelegen te Amsterdam, Vijzelgracht 2A, en te Den Haag, Nieuwe Uitleg 10, zolang deze onroerende zaken in gebruik zijn bij het Institut Français des Pays-Bas; het Goethe Institut Nederland, ter zake van de onroerende zaken, gelegen te Amsterdam, Herengracht 470, en te Rotterdam, Westersingel 9; het Instituto Cervantes, ter zake van de onroerende zaak, gelegen te Utrecht, Domplein 3. de Bondsrepubliek Duitsland, ter zake van de onroerende zaken, gelegen te Amsterdam, Herengracht 470, en te Rotterdam, Westersingel 9, zolang deze onroerende zaken in gebruik zijn bij het Goethe Institut Nederland; The British Council, ter zake van de onroerende zaak, gelegen te Amsterdam, Keizersgracht 343; het Koninkrijk België, ter zake van de onroerende zaken in gebruik bij de douane-autoriteiten van die mogendheid op grond van het Verdrag tussen Nederland en België, nopens samenvoeging van douanebehandeling aan de Nederlands-Belgische grens, van 13 april 1948 (Trb. 1951, 128); de Bondsrepubliek Duitsland, ter zake van de onroerende zaken in gebruik bij de douaneautoriteiten van die mogendheid op grond van de overeenkomst tussen Nederland en de Bondsrepubliek Duitsland, nopens de samenvoeging van de grenscontrole, enzovoort, van 30 mei 1958 (Trb. 1958, 81); het Europees Instituut voor Bestuurskunde, ter zake van de onroerende zaken gelegen in de gemeente Maastricht, O.L. Vrouweplein 22, 22a en 23 en Hondstraat 7 en 19.
2.
Met betrekking tot de onroerende zaak, genoemd in het eerste lid, wordt een vrijstelling van een belasting uitsluitend verleend voor zover de onroerende zaak niet dient tot woning.
3.
Een vrijstelling als bedoeld in het eerste lid, onderdelen c, e, g, h, i, j, k, l, m en n, wordt niet verleend in de gevallen waarin de Minister van Binnenlandse Zaken heeft verklaard dat ter zake van die vrijstelling de wederkerigheid niet is gewaarborgd.
Artikel 5 1. a.
b.
c.
d.
Van de in artikel 1, eerste lid, onderdelen a en c, genoemde belastingen zijn vrijgesteld: leden van een krijgsmacht, een civiele dienst en hun gezinsleden als bedoeld in artikel I, eerste lid, letters a, b, en c van het Verdrag tussen de Staten die partij zijn bij het NoordAtlantisch Verdrag, nopens de rechtspositie van hun krijgsmachten; leden van het burgerpersoneel in dienst van een Geallieerd Hoofdkwartier, en de gezinsleden van zodanig personeel als bedoeld in artikel 3, eerste lid, letters b en c, van het Protocol nopens de rechtspositie van internationale militaire hoofdkwartieren, ingesteld uit hoofde van het Noord-Atlantisch Verdrag (Parijs, 28 augustus 1952, Trb. 1953, 11); personen in dienst van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie, daaronder mede begrepen personen, genoemd in paragraaf 8 van de Briefwisseling tussen de Regering van het Koninkrijk der Nederlanden en de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie van 31 augustus en 11 september 1979, alsmede hun inwonende gezinsleden; de strijdkrachten van vreemde mogendheden die partij zijn bij het Noord-Atlantisch Verdrag (Stb. J355 en J416).
3
2.
Personen die Nederlander zijn, en personen die in Nederland duurzaam verblijf houden, zijn van de vrijstelling, genoemd in het eerste lid, uitgezonderd.
Toelichting1 1. Algemeen De gevallen waarin diplomatieke en bijzondere internationale vrijstellingen van gemeentelijke belastingen zijn geboden, zijn in drie groepen te onderscheiden. a)
In de eerste plaats bestaat er een aantal internationale overeenkomsten waarin een deel van het volkenrecht en van het internationale gebruik is belichaamd. Het betreft bepalingen uit verdragen inzake internationale organisaties, militaire samenwerking en oorlogsbegraafplaatsen en uit culturele en handelsverdragen. Volgens artikel 93 Grondwet (‘Bepalingen van verdragen en van besluiten van volkenrechtelijke organisaties, die naar hun inhoud een ieder kunnen verbinden, hebben verbindende kracht nadat zij zijn bekendgemaakt.’) kunnen internationale overeenkomsten rechtstreekse werking hebben. Dit betekent dat hier een nationale regeling niet nodig is. Gemeentebesturen moeten zonder meer uitvoering geven aan de desbetreffende rechtstreeks werkende vrijstellingsbepaling uit de internationale overeenkomst.
b)
In de tweede plaats plegen diplomatieke en consulaire vertegenwoordigingen van vreemde mogendheden en leden van zulke vertegenwoordigingen op grond van het volkenrecht vrijstelling van belastingen te genieten. Hierbij is te denken aan de Verdragen van Wenen inzake diplomatiek verkeer en inzake consulaire betrekkingen, waarbij Nederland partij is. De bepalingen hieruit zijn in algemene bewoordingen gesteld en kunnen daarom door gemeenten niet rechtstreeks toegepast worden. Op nationaal niveau moeten de regels concreet worden gemaakt.
c)
In de derde plaats gaat het om bijzondere gevallen waarin een vrijstelling van een of meer gemeentelijke belastingen is geboden. Te denken is aan gevallen die niet rechtstreeks onder de werking van een internationale overeenkomst als bedoeld onder a) vallen, maar waarvoor in samenhang daarmee op grond van het volkenrecht of het internationale gebruik een vrijstelling gerechtvaardigd is. Er is dan ruimte voor een nationale, aanvullende regeling. Zulke bijzondere gevallen moeten individueel worden beoordeeld en vergen elk voor zich een afzonderlijke beslissing.
Samenvattend kan gesteld worden dat er drie soorten rechtsgronden zijn op grond waarvan een gemeente verplicht is om diplomatieke en bijzondere internationale vrijstellingen te verlenen: a) rechtstreeks werkende bepalingen in door Nederland gesloten internationale overeenkomsten; b) de algemene vrijstellingsregeling in de diplomatieke sfeer en c) vrijstellingen voor aangewezen organisaties, andere mogendheden en personen. De Regeling diplomatieke en internationale vrijstellingen gemeentelijke belastingen 1997 (hierna: Regeling) heeft betrekking op de hierboven besproken categorieën b) en c). De van belang zijnde rechtstreeks werkende overeenkomsten (categorie a) vindt u in de hierna opgenomen bijlage. 1
Deze toelichting betreft geen officiële publicatie uit de Staatscourant.
4
De Regeling is gebaseerd op artikel 243 Gemeentewet. Dit artikel geeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties tezamen met de minister van Financiën de bevoegdheid om gevallen aan te wijzen waarin naar hun oordeel het volkenrecht of het internationale gebruik noodzaakt tot een vrijstelling van gemeentelijke belastingen. De in de Regeling opgenomen vrijstellingen hebben niet een zuiver objectief karakter zoals die in artikel 220d van de Gemeentewet (cultuurgrond, kerken, natuurterreinen, waterzuiverings-installaties en dergelijke), maar zijn gekoppeld aan de gebruiker dan wel de eigenaar van de onroerende zaken (vertegenwoordigingen, lichamen en personen). Naast de OZB gaat het bij deze regeling om andere gemeentelijke belastingen, bijvoorbeeld de forensen-, de honden- en de reclamebelasting. 2. Artikelsgewijs Artikel 1 Dit artikel geeft in het eerste lid een opsomming van de gemeentelijke belastingen waarvan in de volgende artikelen van de regeling vrijstelling wordt verleend. Heffingen wegens bepaalde verleende diensten komen niet voor vrijstelling in aanmerking. Daarom komen bijvoorbeeld de leges, de baatbelasting en de rioolrechten niet in artikel 1, eerste lid, voor. In artikel 1, tweede lid, is bepaald dat de vrijstelling niet geldt voor zover de onroerende of roerende zaak, bedoeld in artikel 220a of artikel 221 Gemeentewet, ter beschikking is gesteld aan een derde die niet zelf is vrijgesteld. Tot 1 januari 1995 was het volgens het Besluit gemeentelijke onroerendezaakbelastingen (Besluit OZB) alleen mogelijk om een object in zijn geheel al dan niet vrij te stellen. Met ingang van die datum is het Besluit OZB komen te vervallen en zijn de vrijstellingen geïntegreerd in de Gemeentewet (artikel 220d). In de nieuwe systematiek van de Gemeentewet is het mogelijk om voor delen van een onroerende zaak (en voor delen van een roerende woon- of bedrijfsruimte) vrijstelling te verlenen. Wanneer een vertegenwoordiging, een vrijgesteld persoon of een vrijgestelde organisatie of vreemde mogendheid een onroerende (of roerende) zaak of een deel daarvan ter beschikking stelt aan een niet-vrijgestelde derde, dan wordt de omvang van de vrijstellingen begrensd tot de noodzakelijke omvang. Zo wordt een te ruime toepassing van de vrijstellingen ingeperkt. Het onderling gebruiken en uitwisselen van deze zaken door vrijgestelden brengt de vrijstelling niet in gevaar. Artikel 2 In het eerste lid van dit artikel wordt een algemene voorwaarde voor de vrijstellingen voor vertegenwoordigingen gesteld. De eis is dat het moet gaan om belastbare feiten die zich voordoen in het kader van de ‘officiële werkzaamheden’ van de vertegenwoordiging. In het tweede lid wordt de inhoud van het begrip ‘officiële werkzaamheden’ uitgebreid. Hierin staat namelijk dat ook het huisvesten van leden van de vertegenwoordiging tot de officiële werkzaamheden van de vertegenwoordiging behoort. Hierdoor wordt bewerkstelligd dat vertegenwoordigingen ook vrijstelling genieten van belastingen in verband met de eigendom van woningen waarin zij hun leden hebben gehuisvest. Volgens het derde lid wordt aangenomen dat er wederkerigheid bestaat, tenzij uit een verklaring van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties het tegendeel is gebleken. Een dergelijke
5
verklaring kan bestaan uit een eenvoudige schriftelijke mededeling van de genoemde bewindspersoon die ter kennis is gebracht van de belanghebbende gemeentebesturen. Artikel 3 In het eerste lid is bepaald dat vertegenwoordigingen van andere mogendheden zijn vrijgesteld van onroerende-zaakbelastingen, belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten, hondenbelasting, reclamebelasting en precariobelasting. Dit zijn alle belastingen die in deze regeling voor vrijstelling in aanmerking komen, behalve de forensenbelasting. De vrijstellingen gelden ook voor consulaire vertegenwoordigingen met aan het hoofd een honoraire consul. Ook de hoofden van diplomatieke en consulaire vertegenwoordigingen van andere mogendheden genieten deze vrijstellingen, behalve de honoraire consul. Het tweede lid bepaalt dat de leden van vertegenwoordigingen van andere mogendheden zijn vrijgesteld van onroerende-zaakbelasting en belasting op roerende woon- en bedrijfsruimten, beide ter zake van het feitelijk gebruik, forensenbelasting, hondenbelasting, reclamebelasting en precariobelasting. Deze personen krijgen derhalve geen vrijstelling van zowel de onroerendezaakbelastingen als de belasting op roerende woon- en bedrijfsruimten ter zake van het genot krachtens eigendom, bezit of beperkt recht. Zij mogen voor de toepassing van de vrijstelling geen Nederlander zijn en geen duurzaam verblijf houden in Nederland. Deze voorwaarde geldt ook voor personen die voor een bijzondere internationale vrijstelling in aanmerking komen (zie artikel 5). Onder ‘leden van vertegenwoordigingen’ vallen, in overeenstemming met de verdragen van Wenen: de hoofden en de leden van het diplomatieke, administratieve en technische personeel en van het bedienend personeel van de vertegenwoordigingen. Honoraire consulaire ambtenaren zijn van alle vrijstellingen uitgezonderd. Onder het begrip ‘duurzaam verblijf houden’ wordt het volgende verstaan. Wanneer een persoon gaat werken bij een vertegenwoordiging of internationale organisatie, dan wordt de gemeente waar hij woonachtig is, hiervan op de hoogte gesteld door het ministerie van Buitenlandse Zaken. Daarbij wordt ook aangegeven welke status de persoon heeft. Wanneer in de statuscode de letters DV voorkomen, betekent dit dat de persoon is aangemerkt als duurzaam in Nederland verblijvend. In dat geval dient geen vrijstelling van gemeentelijke belastingen verleend te worden. Of een persoon in dit verband al dan niet als duurzaam in Nederland verblijvend wordt aangemerkt, wordt bepaald door het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Directie Kabinet en Protocol. Voor de statusverlening door het Ministerie van Buitenlandse Zaken bij nieuwe aanmeldingen van administratief, technisch en bedienend personeel, alsmede particuliere bedienden, is met ingang van 1 januari 2000 niet langer de termijn van verblijf in Nederland voorafgaand aan indiensttreding bepalend, maar het feit of het betrokken personeelslid door de zendstaat is uitgezonden dan wel lokaal is geworven. Voor uitgezonden personeelsleden die thans als administratief, technisch en bedienend personeel op een missie werkzaam zijn, geldt dat zij na 10 jaar in Nederland werkzaam te zijn geweest door het Ministerie van Buitenlandse Zaken als duurzaam verblijf houdend in Nederland worden beschouwd. Indien er twijfels bestaan over de status van een persoon of wanneer niet geheel duidelijk is of een persoon al dan niet duurzaam verblijf houdt in Nederland, dan kan altijd navraag worden gedaan bij de Directie Kabinet en Protocol van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De inwonende gezinsleden en de particuliere bedienden van de leden van een vertegenwoordiging van een andere mogendheid vallen op grond van het derde lid onder het bereik van de vrijstelling van het tweede lid. Voor de vrijstelling voor de inwonende gezinsleden en voor de particuliere bedienden is het een noodzakelijke voorwaarde dat het lid van de vertegenwoordiging is vrijgesteld. Vrijstelling voor de inwonende gezinsleden en voor de particuliere bedienden is dus gekoppeld aan vrijstelling voor de
6
leden. Het doet niet ter zake of de inwonende gezinsleden en de particuliere bedienden Nederlander zijn dan wel duurzaam verblijf houden in Nederland. Het vierde lid bepaalt dat een vrijstelling niet wordt verleend indien het gaat om belastbare feiten die zich voordoen in het kader van de uitoefening van een bedrijf of beroep. Dit geldt zowel voor de leden van de vertegenwoordiging als voor hun inwonende gezinsleden en hun particuliere bedienden. Artikel 4 Dit artikel geeft in het eerste lid een opsomming van de organisaties en vreemde mogendheden die vrijgesteld zijn van onroerende-zaakbelastingen ter zake van het feitelijke gebruik of het genot krachtens eigendom, bezit of beperkt recht. De zinsnede ‘voor zover van toepassing’ geeft aan dat de vrijstelling uitsluitend geldt voor zover een in de opsomming genoemde organisatie of vreemde mogendheid belastingplichtig is. In concreto komt dit erop neer dat wanneer er door een organisatie of vreemde mogendheid uitsluitend feitelijk gebruik wordt gemaakt van een onroerende zaak, er alleen vrijstelling wordt verleend voor de onroerendezaakbelasting ter zake van dat gebruik en niet voor de zogenoemde eigenarenbelasting. Omdat die organisatie of vreemde mogendheid ter zake van die onroerende zaak geen genot krachtens eigendom, bezit of beperkt recht heeft, volgt ook geen aanslag eigenarenbelasting. In het tweede lid is sprake van onroerende zaken als vermeld in het eerste lid. Bij deze onroerende zaken gaat het niet om belastingobjecten voor de onroerende-zaakbelastingen, maar om eigendommen dan wel percelen die onder de daar vermelde benaming bekend staan. Deze eigendommen kunnen derhalve meer belastingobjecten voor de onroerende-zaakbelastingen in zich houden. Vrijstelling wordt slechts voor gedeelten van de onroerende zaak verleend die niet dienen tot woning. Artikel 4, derde lid, komt overeen met artikel 2, derde lid. Logischerwijs kan wederkerigheid alleen worden geëist als er sprake is van een bilaterale verhouding. Daarom zijn alleen die organisaties en vreemde mogendheden uit het eerste lid opgesomd waarmee Nederland een bilaterale relatie heeft. Artikel 5 Dit artikel geeft in het eerste lid een opsomming van personen die zijn vrijgesteld van het gebruikersdeel van de onroerende-zaakbelasting en van het gebruikersdeel van de belasting op roerende woon- en bedrijfsruimten. Ik wil daarbij opmerken dat in die gevallen waarin de vrijstelling aan één gezinslid is verleend, het niet in de rede ligt dat in deze gevallen aanslagen worden opgelegd aan niet-vrijgestelde inwonende gezinsleden. Overeenkomstig artikel 3, tweede lid, geeft het tweede lid aan dat de vrijstelling niet geldt voor personen die Nederlander zijn, dan wel duurzaam verblijf houden in Nederland. 3. Bijlage; overzicht van rechtstreeks werkende internationale overeenkomsten Bijgesloten treft u een actueel overzicht (per 1 januari 2001) aan van rechtstreeks werkende internationale overeenkomsten waarbij Nederland partij is, en die vrijstellingen van gemeentelijke belastingen bevatten. Ten opzichte van de Regeling die in 1997 is gepubliceerd zijn in dit overzicht de volgende organisaties toegevoegd: Europees Ruimte-Agentschap (verdrag tot oprichting van een Europees Ruimte Agentschap is vervallen), Europese Politiedienst, Coördinatiekantoor van het
7
Wereldomvattend Programma van actie tot bescherming van het mariene milieu tegen activiteiten die op het land plaatsvinden, Organisatie voor het verbod van Chemische Wapens (verdrag met de Voorbereidende Commissie voor de Organisatie voor het verbod van Chemische Wapens is vervallen) en het Schotse Hof. Het Gemeenschappelijk Fonds voor Grondstoffen was ten onrechte nog niet in de bijlage opgenomen. 4. Relatie tot Financiële-verhoudingswet (Fvw) Met ingang van 1 januari 1997 is de nieuwe Fvw (Stb. 1996, 576) in werking getreden. Een van de maatstaven van berekening van de algemene uitkering uit het gemeentefonds is de capaciteit van de onroerende-zaakbelastingen. Verplichte vrijstellingen van de OZB behoren niet tot de belastingcapaciteit. De wijze van berekening van de OZB-capaciteit is vastgelegd in de Regeling belastingcapaciteit van 14 november 1996 (VFO93/4/U354). Ik verwijs u naar de brochure Regelgeving herziening gemeentefonds van december 1996, die naar iedere gemeente is gezonden. Op grond van die regeling vallen de objecten die door middel van de Regeling diplomatieke en internationale vrijstellingen gemeentelijke belastingen 1997 zijn vrijgesteld van OZB, niet onder de belastingcapaciteit. Ook de rechtstreeks werkende internationale vrijstellingen dienen buiten de belastingcapaciteit te worden gelaten. Om administratief-technische redenen is er overigens voor gekozen om bij de vaststelling van de belastingcapaciteit van diplomatieke en internationale vrijstellingen steeds de waarde van de desbetreffende objecten geheel buiten beschouwing te laten (dus voor zowel het gebruikersdeel als het eigenarendeel). Zou alleen het vrijgestelde deel buiten beschouwing worden gelaten, dan zou dit onevenredige administratieve lasten met zich mee brengen. 5. Meer informatie Mocht u na het lezen van deze brochure nog vragen hebben over diplomatieke en internationale vrijstellingen van gemeentelijke belastingen, dan kunt u zich wenden tot het Ministerie van Binnenlandse Zaken, Afdeling Financiële Organisatie Binnenlands Bestuur (tel. 070-4267188). Voor zaken over de DV-status kunt u contact opnemen met het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Directie Kabinet en Protocol, Afdeling Buitenlandse Missies, Voorrechten en Immuniteiten (070-348 6138/5568).
8
BIJLAGE
OVERZICHT VAN PER 1 JANUARI 2001 RECHTSTREEKS WERKENDE INTERNATIONALE OVEREENKOMSTEN WAARBIJ NEDERLAND PARTIJ IS, MET BEPALINGEN BETREFFENDE VRIJSTELLING VAN GEMEENTELIJKE BELASTINGEN:
1.
INTERNATIONALE ORGANISATIES
1.1 Eurocontrol Internationaal Verdrag tot samenwerking in het belang van de veiligheid van de luchtvaart ‘EUROCONTROL’, met bijlagen en protocol van ondertekening; Brussel, 13 december 1960 (Trb. 1961, 62) Artikel 21 3. Zij (de Organisatie) is vrijgesteld van alle directe belastingen welke zouden kunnen worden geheven ten aanzien van haarzelf, haar eigendommen, bezittingen en inkomsten. 6. De in dit artikel nedergelegde vrijstellingen strekken zich niet uit tot de belastingen en heffingen die worden geheven als vergoeding voor algemene door de Overheid verrichte diensten. 1.2 Europees Ruimte-Agentschap Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Europees Ruimte Agentschap inzake het Europees Centrum voor onderzoek en technologie-ontwikkeling op ruimtevaargebied; Noordwijk, 10 februari 1999 (Trb. 1999, nr. 41) Artikel 10 1. Within the scope of its official activities, the Agency, its assets, income and other property shall be exempt from all direct taxes, whether levied by national, provincial or local authorities. Artikel 12 1. Persuant to Article XV of Annex I to the Convention, the Director General of the Agency shall enjoy the privileges and immunities tot which the Head of a Diplomatic Mission is entitled under the provisions of the Vienna Convention on diplomatic relations of 18 april 1961. 2. The Director of ESTEC in the Kingdom of the Netherlands, as the representative of the Director General of the Agency, shall enjoy the privileges and immunities to which the Head of a Diplomatic Mission is entitled under the provisions of the Vienna Convention on diplomatic relations. 3. Directors of ESA posted at ESTEC in the Kingdom of the Netherlands, other than the official refferred tot in paragraph 2, shall enjoy the privileges and immunities to which a diplomatic agent is entitled under the provisions of the Vienna Convention on diplomatic relations.
9
1.3. De Europese Organisatie voor de Exploitatie van meteorologische satellieten ‘Eumetsat’ Protocol inzake de voorrechten en immuniteiten van de Europese Organisatie voor de Exploitatie van meteorologische satellieten ‘Eumetsat’ (Trb. 1998, 155) Artikel 5 1. Within the scope of its official activities, EUMETSAT, its property and income shall be exempt form direct taxes. 1.4. Europese Politiedienst Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Europese Politiedienst (Europol) betreffende de zetel van Europol; Den Haag, 15 oktober 1998 (Trb. 1998, 241) Artikel IX 1. Within the scope of its official functions, Europol, its assets, income and other property shall be exempt from all direct taxes, whether levied by national, provincial or local authorities. Artikel XII 2. Besides the privileges mentioned in paragraph 1, the Director and the members of the family forming part of his household shall enjoy within and with respect to the Kingdom of the Netherlands, the privileges granted in accordance with the Vienna Convention on Diplomatic Relations, of 18 April 1961, to heads of diplomatic missions. 3. Besides the privileges mentioned in paragraph 1, the Deputy Directors shall enjoy within and with respect to the Kingdom of the Netherlands, the privileges granted in accordance with the Vienna Convention on Diplomatic Relations, of 18 april 1961, to diplomatic agents. Modelbepaling uit notawisseling tussen de Nederlandse en EU-lidstaten inzake voorrechten en immuniteiten van liaison officers. Zie voor voorbeeld de notawisseling tussen de Nederlandse en de Finse Regering houdende een verdrag inzake voorrechten en immuniteiten te verlenen aan verbindingsofficieren die vanwege de Finse Regering bij Europol te Den Haag worden tewerkgesteld: Helsinki, 9/21 december 1998 (Trb. 1999, nr. 26) Modelbepaling 2. Privileges and immunities 1. Subject tot the provisions of this Agreement , the liaison officer and members of his family who form part of his household and do not possess Dutch nationality, shall enjoy in and vis-…-vis the Kingdom of the Netherlands the same privileges and immunities as are conferred on members of the diplomatic staff by the Vienna Convention on Diplomatic Relations of 18 april 1961. 1.5.
Europese Gemeenschappen
1.5.1
Protocol betreffende de voorrechten en immuniteiten van de Europese Gemeenschappen; Brussel, 8 april 1965 (Trb. 1965, 130)
Artikel 3 De Gemeenschappen, hun bezittingen, inkomsten en andere eigendommen zijn vrijgesteld van alle directe belastingen. Enz. Geen enkele vrijstelling wordt verleend van belastingen, heffingen en rechten die niet anders zijn dan eenvoudige vergoedingen voor diensten van openbaar nut.
10
1.5.2 Notawisseling tussen de Nederlandse Regering en de Commissie van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (EURATOM) inzake voorrechten en immuniteiten voor Euratom op het Europese grondgebied van het Koninkrijk der Nederlanden, met bijlage; Brussel, 25 juli 1961 (Trb. 1961, 143) Annex De Europese Gemeenschap voor Atoomenergie geniet voor zover zij haar werkzaamheden verricht op het grondgebied van het Koninkrijk der Nederlanden in Europa, voorrechten en immuniteiten genoemd in het Verdrag tot instelling van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie en het daarbij behorend Protocol betreffende voorrechten en immuniteiten (hierna genoemd ‘het Protocol’) overeenkomstig de volgende beginselen: De vrijstelling genoemd in artikel 3, eerste alinea, van het Protocol is eveneens van toepassing op alle directe belastingen, rechten en heffingen welke worden geheven ten bate van een plaatselijke gemeenschap (provinciën, gemeenten enz.). Van deze vrijstelling zijn alleen uitgezonderd de belastingen, rechten en heffingen die een vergoeding zijn voor diensten van algemeen nut. 1.6
Europese Octrooiorganisatie2
1.6.1 Protocol inzake voorrechten en immuniteiten van de Europese Octrooiorganisatie; München, 5 oktober 1973 (Trb. 1975, 108 en 1976, 101) Artikel 4 1. Binnen het raam van haar officiële werkzaamheden zijn de Organisatie, haar bezittingen en haar inkomsten vrijgesteld van alle directe belastingen. 3. Geen vrijstelling wordt verleend ten aanzien van belastingen en rechten, die in feite niet anders zijn dan een vergoeding voor diensten van openbaar nut. Artikel 13 1. Behoudens artikel 6 geniet de Voorzitter van het Europees Octrooibureau de voorrechten en immuniteiten die zijn toegekend aan diplomatieke functionarissen krachtens het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer van 18 april 1961. 1.6.2 Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Europese Octrooiorganisatie betreffende het onderdeel van het Europees Octrooibureau in Den Haag (Trb. 1978, 10). Artikel 4 1. Voor de toepassing van artikel 4, eerste lid, van het Protocol omvat ‘directe belastingen’ alle directe rijksbelastingen en alle directe belastingen, rechten en heffingen opgelegd door een provincie, gemeente of waterschap, zulks onverminderd het bepaalde in het derde lid van genoemd artikel.
2
Het internationale Octrooi Instituut is per 1 januari 1978 opgegaan in de Europese Octrooiorganisatie. Daardoor zijn de
vrijstellingen welke voor het personeel van het Instituut golden, vervallen.
11
1.7. Europese School Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Raad van Bestuur, ingesteld bij het Statuut van de Europese School, betreffende het functioneren van de Europese School in Nederland; Den Haag, 29 april 1970 (Trb. 1970, 95 en Trb. 1970, 177) Artikel IV 1. De school en haar bezittingen en inkomsten zijn vrijgesteld van alle directe belastingen. Geen enkele vrijstelling wordt verleend van belastingen, heffingen en rechten welke niet anders zijn dan een vergoeding voor diensten van openbaar nut. 1.8. Haagsche Conferentie voor Internationaal Privaatrecht Wisseling van brieven, met Bijlage (vormende een Overeenkomst tussen de Nederlandse Regering en de Conferentie) inzake het verlenen van voorrechten en immuniteiten aan de Organen der Conferentie (Trb. 1959, 181) Bijlage: B. 5. Het Permanent Bureau, haar bezittingen, inkomsten en andere eigendommen van de Conferentie zijn: a. vrijgesteld van alle directe belastingen; het is echter wel te verstaan dat het Permanent Bureau geen vrijstelling zal vragen van belastingen die niet anders zijn dan eenvoudige vergoedingen voor diensten van openbaar nut. 1.9. Internationale Nikkel Studie Groep Zetelovereenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Internationale Nikkel Studie Groep; Den Haag, 28 mei 1991 (Trb. 1991, 96) Artikel 8 1. In respect of taxes and duties the Group shall: a. enjoy exemption, within the scope of its official activities, from all direct taxes including income tax, capital tax, corporation tax and direct taxes levied by local authorities. 2. The provisions of paragraph 1 shall not apply to taxes and duties which are considered to be charges for public utility services. Artikel 11 1. The Secretary-General shall, together with members of the family forming part of his household, not being servants, enjoy the privileges and immunities to which a Head of a Diplomatic Mission in the Kingdom of the Netherlands is entitled, unless they are either a Netherlands national or a permanent resident of the Netherlands. 1.10. Internationale Organisatie voor Migratie Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Internationale Organisatie voor Migratie betreffende de juridische status, de voorrechten en immuniteiten van de Organisatie in Nederland; Den Haag, 1 mei 1990 (Trb. 1990, 81) Artikel 6 1. Within the scope of its offcial activities, the Organization and its assets, income and other property shall be exempt from all direct taxes. Direct taxes include income tax, capital tax, corporation tax and direct taxes levied by local authorities.
12
5. The provisions of the preceding section shall not apply to taxes and duties that are no more than charges for public utility services. 1.11. Iran-United States Claims Tribunal Brief van de Minister van Financiën aan de Directeuren der Rijksbelastingen, d.d. 5 juli 1982, betreffende: Iran-United States Claim Tribunal Artikel 2 2.1. Het ‘Tribunal’ is vrijgesteld van alle directe belastingen. Artikel 3 3.1. De leden van het ‘Tribunal’, de Secretaris-Generaal, de Speciale Assistent van het ‘Tribunal’ en de Co-Griffiers genieten de belastingvrijstellingen die verleend worden aan diplomatieke ambtenaren van vergelijkbare rang die in Nederland zijn geaccrediteerd3 . Briefwisseling tussen de Regering van het Koninkrijk der Nederlanden en de President van het ‘IranUnited States Claims Tribunal’ inzake het toekennen van voorrechten aan het Tribunaal; Den Haag, 4 en 14 maart 1988 (Trb. 1988, 25) 1. The fiscal and customs exemptions provided for in the letter of the Minister of Finance to the Directors of Inland Revenue of 5 July 1982, nr. 081-1386 are hereby confirmed. 2. In addition to the exemptions granted under 1, the Tribunal personnel in Staff categories 9 and 10 shall be entitled to such further exemptions as are accorderd to diplomatic agents who are members of diplomatic missions accredited to the Netherlands, provided that they are not Netherlands nationals. 1.12. ISNAR Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Internationale Dienst voor nationaal landbouwkundig onderzoek (ISNAR) betreffende de zetel van de Organisatie; Den Haag, 2 juni 1980 (Trb. 1980, 110) Artikel 6 1. ISNAR, its assets, income and other property shall be exempt from all direct taxes. Direct taxes include income tax, capital tax, corporation tax and direct taxes, levied by local authorities. It is understood however, that ISNAR will not claim exemption from taxes which are, in fact, no more than charges for public utility services. 1.13. ITPA Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Internationale Thee Promotie Associatie (ITPA) betreffende de zetel van de Organisatie; Den Haag, 30 januari 1980 (Trb. 1980, 49)
3
De leden van het ‘Tribunal’ en de Secretaris-Generaal worden gelijk gesteld met hoofden van diplomatieke missies; de
Speciale Assistent van het ‘Tribunal’ en de Co-Griffiers met diplomatieke ambtenaren. Assistent-Griffiers komen derhalve niet in aanmerking voor diplomatieke belastingvrijstellingen.
13
Artikel 6 1. Within the scope of its official activities, the Association and its property shall be exempt from all direct taxes. Direct taxes include income tax, capital tax, corporation tax and direct taxes levied by local authorities. 1.14.
Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO)
1.14.1 Verdrag van Londen van 19 juni 1951 tussen de Staten, die partij zijn bij het NoordAtlantisch Verdrag, nopens de rechtspositie van hun krijgsmachten (Trb. 1953, 10, goedgekeurd bij de Wet van 7 augustus 1953, Stb. 438; Trb. 1990, 166) Artikel X 1. Indien het onderworpen zijn aan enige vorm van belasting in de Staat van verblijf afhankelijk is van verblijf, van woonplaats of van ingezetenschap, worden voor de heffing van zodanige belasting de tijdvakken, gedurende welke een lid van een krijgsmacht of van een civiele dienst aanwezig is op het grondgebied van deze Staat uitsluitend uit hoofde van zijn hoedanigheid van lid van een zodanige krijgsmacht of civiele dienst, niet beschouwd als tijdvakken van verblijf of van woonplaats aldaar, noch beschouwd verandering van verblijf, van woonplaats of van ingezetenschap te weeg te brengen. Leden van een krijgsmacht of van een civiele dienst zijn in de Staat van verblijf vrijgesteld van belastingen enz., alsmede van belastingen op roerende lichamelijke zaken, waarvan de aanwezigheid in de Staat van verblijf uitsluitend voortvloeit uit de tijdelijke aanwezigheid aldaar van deze leden. 4. Voor de toepassing van dit artikel is onder de uitdrukking ‘Lid van een krijgsmacht’ niet begrepen een persoon, die de nationaliteit bezit van de Staat van verblijf. 1.14.2 Protocol bij het op 19 juni 1951 te Londen gesloten Verdrag tussen de Staten die partij zijn bij het NAVO-Verdrag - nopens de rechtspositie van hun krijgsmachten - nopens de rechtspositie van internationale militaire hoofdkwartieren, ingesteld uit hoofde van het NAVO-Verdrag; gesloten te Parijs op 28 augustus 1952 (Trb. 1953, 11), goedgekeurd bij de Wet van 26 maart 1954 (Stb. 138) Artikel 8 1. Teneinde de vestiging, de bouw, de instandhouding en de werkzaamheden van Geallieerde Hoofdkwartieren te vergemakkelijken wordt aan deze Hoofdkwartieren zoveel mogelijk vrijstelling verleend van rechten en heffingen welke uitgaven betreffen, door hen gedaan in het belang van de gemeenschappelijke verdediging en uitsluitend ten behoeve van hun officiële werkzaamheden. Elke Staat welke partij is bij dit Protocol zal in onderhandeling treden met elk Geallieerd Hoofdkwartier dat in zijn gebied werkzaam is, met het doel een overeenkomst te sluiten ter uitvoering van deze bepaling. 4. De uitdrukking ‘rechten en heffingen’ in dit artikel omvat niet de heffingen ter zake van bewezen diensten. 1.14.3. Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Algemeen Hoofdkwartier van de Geallieerde Mogendheden in Europa (SHAPE) inzake de bijzondere voorwaarden, die toepasselijk zijn op de vestiging en het functioneren van Internationale Militaire Hoofdkwartieren binnen het Europese grondgebied van het Koninkrijk der Nederlanden (Trb. 1964, 131)
14
Artikel VIII 1. Ter uitvoering van artikel 8, eerste lid, van het Protocol verleent de Nederlandse Regering, in de mate en op de wijze als hieronder omschreven, aan de Geallieerde Hoofdkwartieren vrijstelling van Nederlandse belastingen en rechten, voor zover deze geredelijk herkenbaar zijn. 4. Indien een niet met name in deze Overeenkomst genoemde Nederlandse belasting of genoemd Nederlands recht de in deze Overeenkomst bedoelde uitgaven zou treffen, zullen de beide Partijen bijeenkomen om te beslissen over de vraag, of vrijstelling van zodanige belastingen en rechten verenigbaar zou zijn met de aan deze Overeenkomst ten grondslag liggende beginselen. Indien zulks het geval is, zullen de beide Partijen gezamenlijk een regeling treffen, die in vrijstelling van zodanige belastingen en rechten voorziet. 1.14.4 Briefwisseling tussen de Nederlandse Regering en het Algemeen Hoofdkwartier van de Geallieerde Mogendheden in Europa (SHAPE), inzake het functioneren in Nederland van het Hoofdkwartier van de Geallieerde strijdkrachten in Centraal-Europa (AFCENT); Brussel 26 mei en 17 juni 1969 (Trb. 1969, 166) 1. AFCENT en zijn bezittingen, inkomsten en andere eigendommen zijn vrijgesteld van alle directe belastingen; zij zijn evenwel onderworpen aan heffingen, belastingen of rechten die niet anders zijn dan vergoedingen voor diensten van openbaar nut. 1.14.5 Verdrag nopens de rechtspositie van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie, van de nationale vertegenwoordigers bij haar organen en van haar internationale staf; Ottawa, 20 september 1951 (Trb. 1951, 139 en Trb. 1953, 9) Artikel 9 De Organisatie, haar bezittingen, inkomsten en andere eigendommen zullen zijn vrijgesteld: a. van alle directe belastingen; de Organisatie zal echter geen vrijstelling eisen van die belastingen, heffingen of rechten, welke niet anders zijn dan retributies voor algemene overheidsdiensten. Artikel 20 Behalve de immuniteiten en voorrechten vermeld in de artikelen 18 en 19, genieten de met de dagelijkse leiding belaste secretaris van de Organisatie, de coördinator van de Noord-Atlantische Verdedigingsproductie, en andere dergelijke permanente functionarissen van overeenkomstige rang als overeengekomen moge worden tussen de Voorzitter van de Plaatsvervangende Leden van de Raad en de Regeringen van Staten-Leden, dezelfde voorrechten en immuniteiten als gewoonlijk verleend worden aan diplomatiek personeel van overeenkomstige rang. 1.14.6 Briefwisseling tussen de Regering van het Koninkrijk der Nederlanden en de NoordAtlantische Verdragsorganisatie houdende een overeenkomst inzake het functioneren in Nederland van het NATO Airborne Early Warning and Control Programme Management Agency (NAPMA); Den Haag/Brussel, 31 augustus en 11 september 1979 (Trb. 1979, 159) Considering enz. In order to facilitate the collocation, my Government deems it desirable to come to such arrangements that the privileges and exemptions accorded to NAPMA and its officials and experts will be on a par with those already established for AFCENT and his personnel. To this end I have the honour to propose the following provisions: 7. The General Manager of NAPMA and his deputy will enjoy in the Netherlands the privileges and immunities referred to in Article 20 of the Ottawa Agreement. They shall be authorised to use CD
15
plates which will be delivered to them, it being understood that the registrationmark shall consist of the letters CD and a number of two digits preceded by the letter N.5 1.15. Permanente Hof van Arbitrage Verdrag inzake de zetel van het Permanente Hof van Arbitrage; Den Haag, 30 maart 1999 (Trb. 2000, nr 90) Artikel 7 1. Within the scope of its official activities, the PCA shall be exempt from all direct taxes, whether levied by national, provincial or local authorities. Artikel 9 1. PCA Adjudicators shall, in the exercise of their duties, enjoy such immunities as are accorded to diplomatic agents pursuant tot the Vienna Convention.
Artikel 10 1a. The secretary-General shall be accorded the privileges and immunities, exemptions and facilities accorded to the head of a diplomatic mission pursuant to the Vienna Convention; 1b. Officials of the PCA other than the Secretary-General shall be accorded the same privileges and immunities, exemptions and facilities as the Government accords to members of diplomatic missions of comparable rank pursuant to the Vienna Convention. 1.16.
Protocol tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Koninkrijk België inzake voorrechten en immuniteiten van de Nederlandse Taalunie; Den Haag, 13 juli 1990 (Trb. 1990, 124)
Artikel 2 2. De Taalunie geniet vrijstelling van belastingen terzake van het feitelijk gebruik en het genot krachtens zakelijk recht van onroerend goed, bedoeld in artikel 273 van de Nederlandse gemeentewet 4, zolang het onroerend goed bij de Taalunie in gebruik is en voor zover het niet tot woning dient. 5. Geen vrijstelling wordt verleend ten aanzien van belastingen en rechten, die in feite niet anders zijn dan een vergoeding voor diensten van openbaar nut. 6. Geen vrijstelling op grond van de voorgaande leden van dit artikel wordt verleend ten aanzien van goederen die worden aangekocht of ingevoerd ten gerieve van de personeelsleden van de Taalunie. Artikel 4 1a. Aan de Algemeen Secretaris van de Taalunie worden een status vergelijkbaar met die van het hoofd van een diplomatieke zending en de daaruit voortvloeiende voorrechten en immuniteiten toegekend.
4
Artikel 220 van de huidige Gemeentewet.
16
1.17.
Technisch Centrum voor landbouwsamenwerking en plattelandsontwikkeling Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Technisch Centrum voor landbouwsamenwerking en plattelandsontwikkeling; Den Haag, 7 augustus 1984 (Trb. 1984, 99)
Considering that pursuant to the Decision No. 1/83 of the ACP-EEC Committee of Ambassadors of 8 June 1983 the said Centre has its seat in the region of Wageningen (the Netherlands), and Protocol No. on privileges and immunities together with the declaration of the Community, phrased in Annex XL to the Convention, is applicable to the Centre, Have agreed as follows: Artikel 6 1. Within the scope of its official activities, the Centre, its property and income shall be exempt from all direct taxes. 5. No exemption shall be accorded in respect of taxes and duties which represent charges for specific services rendered. 7. No privileges shall be accorded in respect of goods acquired by, or services provided to the Centre or the personal benefit of Staff Members.
Artikel 11 In addition to the privileges and immunities provided for in Article 12 of this Agreement, the Director and the Technical adviser deputy to the Director, unless in either case he is a Netherlands national or a permanent resident of the Netherlands, shall enjoy the privileges and immunities to which a diplomatic agent is entitled. 1.18. Verenigde Naties Handvest van de Verenigde Naties van 26 juni 1945, goedgekeurd bij de Wet van 8 november 1945 (Stb. F 253), bekendgemaakt bij Besluit van 21 december 1945 (Stb. F 321) Artikel 7 Als de voornaamste organen van de Verenigde Naties worden ingesteld: een Algemene Vergadering, een Veiligheidsraad, een Economische en Sociale Raad, een Trustschapsraad, een Internationaal Gerechtshof en een Secretariaat. 1.18.1 Verdrag nopens de voorrechten en immuniteiten van de Verenigde Naties van 13 februari 1946, goedgekeurd bij de Wet van 24 december 1947 (Stb. H 452), bekendgemaakt bij Besluit van 31 mei 1948 (Stb. I 224) Artikel II § 7. De Verenigde Naties, haar bezittingen, inkomen en verdere eigendommen zullen: a. vrijgesteld zijn van alle directe belastingen, het is echter wel te verstaan, dat de Verenigde Naties geen vrijstelling zullen opeisen van belastingen, die in feite niet anders zijn dan retributies voor algemene overheidsdiensten. 1.18.2 Notawisseling nopens de voorrechten en immuniteiten van het Internationaal Gerechtshof (Besluit van 4 maart 1947, Stb. H 79) met de daarbij behorende Bijlage (de tekst van de nota is niet opgenomen):
17
I. Met betrekking tot de voorrechten, immuniteiten, faciliteiten en prerogatieven, op Nederlands grondgebied, van niet-Nederlanders, verbonden aan het Internationaal Gerechtshof wordt het navolgende vastgelegd: a. De leden van het Hof genieten in het algemeen dezelfde behandeling als de hoofden van diplomatieke missies, geaccrediteerd bij Hare Majesteit de Koningin der Nederlanden. Deze regeling is ten aanzien van bovengenoemde voorrechten, immuniteiten en faciliteiten eveneens van toepassing op de griffier van het Hof, alsmede op de substituut-griffier, wanneer deze de griffier vervangt. b. De substituut-griffier geniet in het algemeen dezelfde behandeling als de raden, verbonden aan de diplomatieke missies te ’s-Gravenhage. De hooggeplaatste functionarissen van het Hof, eerste secretarissen en secretarissen, genieten in het algemeen dezelfde behandeling als de secretarissen, verbonden aan de diplomatieke missies te ’s-Gravenhage. c. De andere functionarissen van het Hof worden behandeld als de functionarissen van overeenkomstige rang verbonden aan de diplomatieke missies te ’s-Gravenhage. III. De echtgenote en niet gehuwde kinderen van de leden van het Hof, van de griffier en van de hooggeplaatste functionarissen van het Hof, die niet de Nederlandse nationaliteit bezitten, hebben dezelfde staat als het hoofd van het gezin, indien zij met hem samenwonen en zonder beroep zijn. Het gevolg (gouvernantes, particulier secretarissen, dienstpersoneel enz.) heeft dezelfde staat als het gevolg van diplomaten van telkens overeenkomstige rang. 1.18.3 Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Internationale Financieringsmaatschappij (IFC) inzake het ‘African Training and Management Services (ATMS) Project van het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties; Amsterdam, 13 april 1989 (Trb. 1989, 61) Considering (enz.) that the project is to be carried out by a special purpose corporation with domicile in the Netherlands under Netherland’s law, called ‘African Management Services Company BV (AMSCO)’, for which purpose the International Finance Corporation has concluded a Shareholders Agreement with other institutions and corporations financing development cooperation activities; that it is anticipated that the African Management Services Company BV will not distribute its profits, made during the period this Treaty is in force to its shareholders, but will retain these profits and/or apply them to this project; And that it is desirable to grant certain privileges for this United Nations Development Programme Project; have agreed as follows: Artikel 2 1. Within the scope of its official activities, AMSCO, its assets, income and other property shall be exempt from all direct taxes. Direct taxes include income tax, capital tax, and direct taxes levied by local authorities. Artikel 5 1. The provisions of Article 2 and 3 shall not apply to taxes and duties that are no more than charges for public services. 3. No exemption shall be granted under Article 2, 3 or 4 in respect of goods purchased or imported, or services provided, for the personal benefit of the staff members of AMSCO.
18
1.18.4 Memorandum van overeenstemming tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Universiteit van de Verenigde Naties, met Bijlage; Den Haag, 11 mei 1989 (Trb. 1989, 75 en 106) Noting that the Council of the University decided at its 31st session held in Brasilia from 26 to 30 July 1988 to establish the United Nations University for New Technologies (also to be known as INTECH and hereinafter to as ‘the Institute’) as a research and training centre of the University and to accept the offer of the Government to host the said Institute in Maastricht; V. Privileges and immunities In respect of Articles VIII and XIII of the Host Country Agreement the privileges granted to the Institute and the Director are provided for the unimpeded functioning of the Institute and not for the personal benefit of the personnel and experts of the Institute. 1.18.5 Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Naties betreffende de zetel van het Internationaal Tribunaal voor de vervolging van personen verantwoordelijk voor ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht op het grondgebied van het voormalige Joegoslavië sedert 1991 (ICTY); New York, 29 juli 1994 (Trb. 1994, 189) Artikel X.1 Within the scope of its official functions, the Tribunal, its assets, income and other property shall be exempt from all direct taxes, which include inter alia, income tax, capital tax, as well as direct taxes levied by local and provincial authorities. Artikel XIV.1 The Judges, the Prosecutor and the Registrar shall, together with members of their families forming part of their household and who do not have Netherlands nationality or permanent residence status in the host country, enjoy the privileges and immunities, exemptions and facilities accorded to diplomatic agents, in accordance with international law and in particular under the General Convention and the Vienna Convention. Artikel XV.2 Internationally-recruited staff of P-5 level and above who do not have Netherlands nationality or permanent residence status in the host country shall, together with members of their families forming part of their household who do not have Netherlands nationality or permanent residence status in the host country, be accorded the privileges, immunities and facilities accorded to members of comparable rank of the diplomatic staff of missions accredited to the Government. 1.18.6. Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Milieuprogramma van de Verenigde Naties betreffende de zetel van het coördinatiekantoor van het Wereldomvattend Programma van actie tot bescherming van het mariene milieu tegen activiteiten die op het land plaatsvinden, met Bijlage; Den Haag, 24 november 1997 (Trb. 1997, 326)
19
Artikel 2 Except as otherwise provided in this Agreement, the status, privileges and immunities of the Coordination Office shall be governed by the provisions of the Convention5. 1.19 Organisatie voor het Verbod van Chemische Wapens Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Organisatie voor het Verbod van Chemische Wapens (OVCW) betreffende de zetel van de OVCW, met Afzonderlijke Regeling; Den Haag, 22 mei 1997 (Trb. 1997, 114) Artikel 11 Binnen het kader van haar officiële taken worden de OVCW, haar bezittingen, inkomsten en andere eigendommen vrijgesteld van alle directe belastingen die door de nationale, provinciale of plaatselijke overheid of andere overheden worden geheven. Artikel 18 2. In aanvulling op de voorrechten en immuniteiten genoemd in het eerste lid van dit artikel: a. geniet de Directeur-Generaal dezelfde voorrechten en immuniteiten, vrijstellingen en faciliteiten als die welke worden toegekend aan de hoofden van bij het Koninkrijk der Nederlanden geaccrediteerde diplomatieke zendingen overeenkomstig het Verdrag van Wenen; b. genieten de Adjunct Directeuren-Generaal eveneens dezelfde voorrechten en immuniteiten, vrijstellingen en faciliteiten als die welke worden toegekend aan de hoofden van bij het Koninkrijk der Nederlanden geaccrediteerde diplomatieke zendingen overeenkomstig het Verdrag van Wenen; c. genieten functionarissen met de rang P-5 en hoger alsmede eventueel nader te bepalen bijkomende categorieën functionarissen die in overleg met de Regering door de Directeur-Generaal na raadpleging van de Uitvoerende Raad op grond van de verantwoordelijkheden van hun positie in de OVCW worden benoemd, dezelfde voorrechten en immuniteiten, vrijstellingen en faciliteiten als die welke door de Regering worden toegekend aan diplomaten met vergelijkbare rang van de in het Koninkrijk der Nederlanden gevestigde diplomatieke zendingen overeenkomstig het Verdrag van Wenen; d. genieten functionarissen met de rang P-4 of lager dezelfde voorrechten en immuniteit vrijstellingen en faciliteiten als die welke door de Regering worden toegekend aan leden van het administratief en technisch personeel van de in het Koninkrijk der Nederlanden gevestigde diplomatieke zendingen overeenkomstig het Verdrag van Wenen, met dien verstande dat de immuniteit ten aanzien van de rechtsmacht in strafzaken en de persoonlijke onschendbaarheid zich niet uitstrekken tot handelingen verricht buiten hun officiële taken. 1.20. Wereldgezondheidsorganisatie Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Wereldgezondheidsorganisatie inzake de Eenheid in Bilthoven van het Regionaal Bureau voor Europa van de Wereldgezondheidsorganisatie; Kopenhagen, 12 september 1994 (Trb. 1994, 219) Artikel 9.1 The Director and his Deputy shall, together with members of the family forming part of his or her household, not being servants, enjoy the privileges and immunities to which a head of a diplomatic mission in the Kingdom of the Netherlands is entitled, unless he or she is either a Netherlands national or a permanent resident of the Netherlands; 5
Convention in deze bepaling verwijst naar het verdrag nopens de voorrechten en immuniteiten van de Verenigde Naties
van 13 februari 1946, zie onderdeel 1.18.1.
20
e. Staff members of rank P.5 and above shall enjoy the same privileges and immunities as those accorded to diplomatic agents of comparable rank of diplomatic missions established in the Kingdom of the Netherlands, unless he or she is either a Netherlands national or a permanent resident in the Netherlands. 1.21. Gemeenschappelijk Fonds voor Grondstoffen Zetelovereenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Gemeenschappelijk Fonds voor grondstoffen; Den Haag, 19 december 1991 (Trb. 1992, 8) Artikel 12 1. The Government shall give full effect to all the provisions of Article 48 of the Agreement of 1980. In particular and in addition, the Fund shall, in respect of taxes and duties in the Netherlands: a. enjoy exemption, within the scope of its official activities from all direct taxes including income tax, capital tax, corporation tax and direct taxes levied bij local authorities. Artikel 16 1. In addition to the privileges and immunities accorded to staff members of the Fund, the Managing Director shall, together with members of the family forming part of his of her household, not being private servants, enjoy the privileges and immunities to which a head of a diplomatic mission is entitled, unless he or she is either a Netherlands national or a permanent resident of the Netherlands. 2. The Chief of Operations and the Chief Finance Officer of the Fund, together with the members of their families forming part of their households, not being private servants, shall be accorded the same privileges and immunities accorded to members of camparable rank of diplomatic missions accredited to the Netherlands. 1.22 Schots Hof Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Nood-Ierland inzake de rechtszitting van een Schots Hof in Nederland, met Bijlagen; Den Haag, 18 september 1998 (Trb. 1999, 1) Artikel 10 1. Binnen het kader van zijn officiële taken worden het Schotse hof, zijn bezittingen, inkomsten en andere eigendommen vrijgesteld van alle directe belastingen, met inbegrip van onder andere inkomstenbelasting, vermogensbelasting, vennootschapsbelasting, alsmede van directe belastingen die door de plaatselijke en provinciale autoriteiten worden geheven. Artikel 14 1. De rechters en functionarissen van het Schotse hof, de Registrar, de Lord Advocate, de Sheriff en de Procurator Fiscal, genieten dezelfde voorrechten en immuniteiten als die welke krachtens het Verdrag van Wenen wordt verleend aan diplomatieke vertegenwoordigers.
21
2.
DIVERSE VERDRAGEN
2.1
Cultureel Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Italiaanse Republiek; Rome, 5 december 1951, goedgekeurd bij de Wet van 22 april 1953 (Stb. 186)
Artikel 5a De culturele instellingen die door ieder der beide landen officieel worden opgericht op het grondgebied van het andere land genieten op basis van wederkerigheid de volgende voordelen van fiscale aard, welke niet de vergoedingen omvatten, die verschuldigd zijn als beloning voor verleende diensten: a. enz. b. vrijstelling van directe belastingen en van heffingen en vergoedingen ten aanzien van gebouwen gelegen op het grondgebied van ieder der Verdragsluitende Partijen, mits genoemde gebouwen eigendom zijn van de andere Verdragsluitende Partij of van de onderscheiden culturele instellingen en bestemd zijn voor de in het Verdrag vervatte doelstellingen; de vrijstelling betreft eveneens de bijkomende belastingen, opcenten en vergoedingen gevorderd door plaatselijke publiekrechtelijke lichamen; 2.2 Overeenkomst tussen de Regering van het Koninkrijk der Nederlanden en de Regeringen van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, de Unie van Zuid-Afrika, India en Pakistan nopens de graven van leden van de strijdkrachten van het Britse Gemenebest op Nederlands grondgebied; Den Haag, 10 juli 1951 (Trb. 1951, 115) Artikel 9 1. De Regering van het Koninkrijk der Nederlanden neemt op zich de Commissie vrij te stellen van alle tegenwoordige of toekomstige belastingen, retributies en andere door het Rijk, de provincie of gemeente opgelegde lasten of heffingen van welke aard ook, welke anders aan de Commissie zouden kunnen worden opgelegd in verband met de uitoefening van haar officiële werkzaamheden overeenkomstig deze Overeenkomst. De wijze, waarop aan vorenbedoelde vrijstellingen uitvoering wordt gegeven, zal door de Commissie rechtstreeks met de erbij betrokken autoriteiten worden geregeld. 2. De Regering van het Koninkrijk der Nederlanden stemt erin toe, dat in elk afzonderlijk geval, bedoeld in dit artikel, de erbij betrokken autoriteiten een namens de Commissie ondertekende verklaring, behelzende dat vrijstelling wordt verzocht in verband met de uitoefening van de officiële werkzaamheden van de Commissie, als voldoende bewijs ter zake aanvaarden. De SecretarisGeneraal van het gemengde Comité deelt van tijd tot tijd aan de Regering van het Koninkrijk der Nederlanden mede, welke functionarissen der Commissie bevoegd zijn zodanige verklaringen te ondertekenen. 2.3
Overeenkomst tussen de Regering van het Koninkrijk der Nederlanden en de Regering van de Verenigde Staten van Amerika inzake Amerikaanse Militaire Begraafplaatsen; Den Haag, 4 mei 1970 (Trb. 1970, 99 en Trb. 1970, 195)
Artikel II 1. De Regering van het Koninkrijk der Nederlanden verleent de Regering van de Verenigde Staten van Amerika het eeuwigdurende volledige en onbezwaarde gebruik, vrij van belasting of andere vergoeding, van de grond nodig voor een blijvende Amerikaanse Militaire Begraafplaats.
22
Artikel IV 2. Alle benodigdheden, materialen en uitrusting die door de Regering van de Verenigde Staten van Amerika worden gebruikt bij de uitvoering van de bepalingen van de artikelen II en III, al dan niet in Nederland verworven of ingevoerd, de grond waarop de begraafplaats en het gedenkteken zijn gelegen, met inbegrip van alle verbeteringen die daaraan zijn of zullen worden aangebracht, en alle daarop opgetrokken gebouwen, met inbegrip van de zich daarin bevindende inboedel en al wat aardof nagelvast of onroerend door bestemming is, zijn vrijgesteld van alle vormen van belasting, directe of indirecte. De Regering van de Verenigde Staten van Amerika geniet dezelfde vrijstelling bij alle teraardebestellingen en rouwdiensten waarvoor zij opdracht of last kan geven bij de uitvoering van de doelstellingen van deze Overeenkomst.
23
