DIGITALE OPNAMEAPPARATUUR

DIGITALE OPNAMEAPPARATUUR

MTSO-INFO-EXTRA 10

VAKGROEP MTSO 2003

Faculteit PSW – Universiteit Antwerpen Contact: prof. dr. Dimitri Mortelmans ([email protected]) Tel : +32 (03) 820.28.53 - Fax : +32 (03) 820.28.82

MTSO-INFO-EXTRA Documenten in de reeks MTSO-INFO-EXTRA werden geschreven door leden van de vakgroep MTSO (Methoden en Technieken van het Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek) met als doel op een heldere en eenvoudige manier een ICT-handeling uit te leggen. De reeks MTSO-INFOEXTRA verschilt van de MTSO-INFO-documenten door de beperkte opzet. Vermits sommige documenten door andere leden van de Universiteit Antwerpen of daarbuiten nuttig kunnen zijn, worden deze gratis online aangeboden op http://www.ua.ac.be/mtso. Het downloaden en verspreiden van deze documenten is toegestaan mits correcte bronvermelding.

WAARSCHUWING: De documenten worden slechts sporadisch bijgewerkt. Dit heeft repercussies voor die documenten die slaan op software. De auteurs hebben niet de bedoeling om bij het uitkomen van nieuwe versies van programma’s steeds het hele document te herschrijven. Daarom dient de lezer er rekening mee te houden dat het document steeds slaat op de softwareversie zoals deze bij het uitkomen van het MTSO-INFO-EXTRA document gangbaar was.

DIGITALE OPNAMEAPPARATUUR Inhoud

1 INLEIDING .................................................................................................................................................. 2 2 DE JVC MINIDISK RECORDER (XM-R70 SL/BK) .............................................................................. 2 2.1 BENODIGDHEDEN VOOR HET INTERVIEW ................................................................................................. 2 2.2 BASISFUNCTIES VAN HET TOESTEL .......................................................................................................... 3 2.3 EEN INTERVIEW OPNEMEN ....................................................................................................................... 5 2.4 BEWERKINGEN MET INTERVIEWS ............................................................................................................. 6 2.4.1 Geluidsfragmenten samenvoegen .............................................................................................. 6 2.4.2 Eén geluidsfragment wissen ...................................................................................................... 7 2.4.3 Een hele minidisk wissen ........................................................................................................... 7 2.5 EEN INTERVIEW UITTYPEN MET DE MINIDISKSPELER ............................................................................... 8 2.6 EEN INTERVIEW ARCHIVEREN OP DE PC .................................................................................................. 8 3 DE OLYMPUS DIGITALE RECORDER (DS-330)............................................................................... 11 3.1 BENODIGDHEDEN VOOR HET INTERVIEW ............................................................................................... 11 3.2 BASISFUNCTIES VAN HET TOESTEL ........................................................................................................ 12 3.3 EEN INTERVIEW OPNEMEN ..................................................................................................................... 13 3.3.1 Opnamestanden ....................................................................................................................... 13 3.3.2 De gevoeligheid van de microfoon instellen............................................................................ 13 3.3.3 Spraakactivering instellen ....................................................................................................... 14 3.3.4 Opnemen.................................................................................................................................. 14 3.4 BEWERKINGEN MET INTERVIEWS ........................................................................................................... 15 3.4.1 Eén geluidsfragment wissen .................................................................................................... 15 3.4.2 Het hele toestel leegmaken (formatteren)................................................................................ 15 3.5 EEN INTERVIEW UITTYPEN MET DE MINIDISKSPELER ............................................................................. 16 3.6 EEN INTERVIEW ARCHIVEREN OP DE PC ................................................................................................ 16 3.6.1 De software installeren............................................................................................................ 16 3.6.2 Het toestel aan de PC aankoppelen......................................................................................... 19 3.6.3 Bestanden naar de PC halen ................................................................................................... 21 3.6.4 Bestanden in WAV-formaat omzetten ...................................................................................... 22 4 DE SONY-TAFELMICROFOON ............................................................................................................ 23 4.1 BATTERIJEN IN DE SONY-TAFELMICROFOON ........................................................................................ 23 4.2 HET AANSLUITEN VAN DE TAFELMICROFOON ........................................................................................ 23 4.3 DE TAFELMICROFOON INSTELLEN .......................................................................................................... 24

© MTSO – INFO / UA - FPSW

2

1 Inleiding Deze MTSO-INFO introduceert de lezer in het gebruik van twee typen opnametoestellen die aan de faculteit gebruikt worden om interviews af te nemen. In de eerste plaats wordt het werken met de minidiskrecorder uitgelegd. Deze toestellen zijn niet onmiddellijk gemaakt voor het opnemen van interviews maar blijken in de praktijk hier wel heel geschikt voor te zijn. Ten tweede wordt dieper ingegaan op het digitale dicteerapparaat van Olympus dat speciaal voor het interviewen ontwikkeld werd. Dit document is bedoeld als een soort handleiding om de gebruiker snel wegwijs te maken in het omgaan met deze toestellen. 2 De JVC Minidisk recorder (XM-R70 SL/BK) De minidiskrecorder is in feite gebouwd als digitale Walkman. Het toestel kan echter ook opnemen en levert in combinatie met een degelijke tafelmicrofoon zeer goede resultaten op.

2.1 Benodigdheden voor het interview Om een interview met het minidiskapparaat uit te voeren, heeft de gebruiker enkel het apparaat, een lege minidisk en een microfoon nodig. Het toestel maakt gebruik van een herlaadbare batterij. Deze dient voor het interview best helemaal opgeladen te zijn om te voorkomen dat het toestel zichzelf uitschakelt tijdens het interview. Het opladen van de batterij Steek de AC-adapter in een stopcontact en sluit deze aan op de minidiskspeler. Duw op het toestel TWEEmaal op de toets CHARGE.

© MTSO–INFO / UA–FPSW - http://www.ua.ac.be/mtso/

3

Charge-knop Het opladen van het toestel begint zodra de vermelding CHARGE op de display van het toestel verschijnt. Het opladen is afgelopen wanneer CHARGE niet langer op de display staat. Wanneer is de batterij bijna leeg ? Als op de display onderstaand teken verschijnt, is de batterij zo goed als leeg en zal het toestel binnen afzienbare tijd uitgeschakeld worden.

Opmerkingen: - Je kan geen batterijen opladen als je het toestel gebruikt (bv. als je afspeelt). - Het opladen van de batterijen duurt ongeveer 2 uur. Laad steeds de batterij helemaal op om een langere levensduur van de batterij te garanderen. 2.2 Basisfuncties van het toestel 1. De HOLD-knop De HOLD-knop voorkomt dat het toestel tijdens het transport toevallig aangeschakeld wordt als ergens een toets zou ingedrukt worden. De HOLDtoets bevindt zich onderaan het toestel:

Wanneer de HOLD-knop ingeschakeld is (zie foto) zal geen enkele van de toetsen werken. Je merkt dit wanneer er HOLD op de display verschijnt bij het indrukken van een willekeurige toets.


4 2. Het laden van een minidisk Een minidiskschijfje lijkt op een kleine CD in een plastieken hoes.

Je laadt een minidisk in de recorder door eerst de OPEN-schakelaar opzij te schuiven zodat de klep van het toestel openschuift. Zorg bij het laden van e disk (1) dat je de disk met het label naar boven in de lader schuift en (2) dat je de disk met het pijltje of driehoekje eerst in het toestel stopt.

Als de disk geladen is, zie je op de display “TOC-reading” en geeft hij aan hoeveel minuten geluid reeds op de disk opgenomen zijn. Zo kan je inschatten of er nog een volledig interview opgenomen kan worden op deze minidisk. Om de disk terug uit het toestel te halen, schuif je opnieuw de OPENschakelaar opzij en haal je de disk uit het toestel. 3. De opnameduur van een disk inschatten Niet alleen bij het plaatsen van de disk kan je zien hoeveel tijd op de minidisk is ingenomen of hoeveel tijd er nog overschiet. Door te drukken op de DISPLAY-CHARA-toets krijg je informatie over het aantal geluidsbestanden dat op de disk staat en hoeveel de totale duur van die bestanden is. Nogmaals drukken op de DISPLAY-CHARA-toets geeft aan hoeveel de beschikbare tijd op de disk is.


5

Wanneer je op deze toets duwt tijdens het afspelen van een interview, krijg je te zien hoe lang het interview nog zal duren. 4. Een interview beschermen tegen ongewild wissen Net zoals op een cassette heeft ook een minidisk een wispreventienokje. Dat bevindt zich aan de zijkant van de disk. Schuif dit opzij om het opnemen op deze disk onmogelijk te maken.

2.3 Een interview opnemen Om een interview op te nemen, zorg je eerst voor: 1. Een opgeladen batterij van het toestel 2. Een minidisk in het toestel 3. Het aansluiten van de tafelmicrofoon (zie 4.2) Het toestel heeft drie opnamestanden: MONO, STEREO en SYNCHRO.

MONO-opname: Deze stand neemt het geluid op in mono-weergave. Dat is voor een interview normaal gezien voldoende. Het voordeel van deze stand is dat je twee maal zoveel geluid op één minidisk kan opnemen in vergelijking met STEREO. STEREO-opname: Deze stand neemt het geluid op in stereo-weergave. Omwille van de stereokwaliteit moet er meer informatie op de minidiskspeler weggeschreven worden en is de duur van één disk beperkter. SYNCHRO-opname: Deze stand is gemaakt voor het opnemen van interviews. Wanneer het toestel gedurende 30 seconden geen geluid meer registreert, wordt de opname automatisch stilgezet, tot er opnieuw geluid waargenomen wordt. Zo wordt er tijdens pauzes in het interview, diskruimte gespaard.


6

Om het opnemen te starten, verschuif je de REC-schakelaar. Het toestel neemt nu nog niet op ! Het staat in een soort record-pauzestand. Dat geeft de gebruiker de mogelijkheid om de geluidsbron (bv. een Cd) te starten of om zijn opnamevolume te regelen. Voor een interview is dit van ondergeschikt belang. Wie toch het opnamevolume wil aanpassen kan dit naar boven doen door op >>| te drukken aan de zijkant van het toestel of naar beneden toe door op |<< te drukken.

Play-toets Als alles goed staat, kan je op de PLAY-toets aan de zijkant van het toestel duwen om de opname van het interview te starten. Om de opname te pauzeren of na een pauze opnieuw te starten, druk je opnieuw op dezelfde PLAY-toets. Om de opname definitief te stoppen, duw je op de Charge-toets. Deze toets bevindt zich eveneens aan de zijkant van het toestel. 2.4 Bewerkingen met interviews 2.4.1 Geluidsfragmenten samenvoegen Een van de automatische functies bij het opnemen van geluid met de minidiskrecorder, is dat wanneer er drie seconden stilte is, de speler automatisch een nieuw “muziekstuk” begint. Dat is bedoeld om mensen die bv. een CD opnemen met de minidiskspeler het voordeel te geven dat automatisch elk nummer apart wordt geregistreerd op de minidisk. Voor interviews kan dit gekke resultaten geven. Meestal zal een interview dat je opneemt uit zeer veel losse “muziekstukjes” bestaan. Dat kan vervelend lijken maar het kan ook een voordeel zijn omdat je bij het uittypen zo snel naar een bepaalde vraag kan springen. Soms is het echter handiger om bepaalde geluidselementen opnieuw samen te voegen.


7 Het samenvoegen van fragmenten is een opeenvolging van verschillende stappen: 1. Zorg dat de minidisk géén nummer afspeelt maar in de stop-stand staat. 2. Kies de JOIN-functie door eerst op de EDIT/ENTER-toets te duwen bovenaan het toestel. Op het scherm verschijnt dan de functie “TITLE?”. 3. Draai aan de JOG-wiel, tot de functie JOIN? op het scherm verschijnt. 4. Je krijgt op het scherm volgende mededeling: JOIN 1+2 5. Draai aan het wiel om de nummers te kiezen die je wil samenvoegen. 6. Als je de juiste samenvoeg-combinatie gevonden hebt, druk je op de SETtoets, net naast het JOG-wiel. 7. Op de display verschijnt nu “PUSH ENTER”. Als je nu op de SET/ENTERtoets drukt, worden de gekozen nummers samengevoegd en verschijnt de mededeling “COMPLETE”

2.4.2 Eén geluidsfragment wissen Het is mogelijk om één bepaald geluidsfragment te wissen. Dat kan nodig zijn als je bijvoorbeeld oefende met het toestel en je wilt de opgenomen testgeluiden wissen. Het wissen van een fragment gebeurt als volgt: 1. Zorg dat de minidisk géén nummer afspeelt maar in de stop-stand staat. 2. Kies de ERASE-functie door eerst op de EDIT/ENTER-toets te duwen bovenaan het toestel. 3. Draai aan de JOG-wiel, tot de functie ERASE? op het scherm verschijnt. 4. Druk op de set-knop om de ERASE-functie te activeren. 5. Draai aan het wiel om het nummer te kiezen dat je wil verwijderen. 6. Als je het juiste geluidsfragment gevonden hebt, druk je opnieuw op de SET-toets. 7. Op de display verschijnt de boodschap “ERASE OK ? PUSH ENTER. Als je nu op de SET/ENTER-toets drukt, wordt het gekozen fragment van de minidisk verwijderd. De boodschap “COMPLETE” geeft aan dat het nummer verwijderd werd. 2.4.3 Een hele minidisk wissen Als je een interview hebt uitgetypt en je wil de minidisk opnieuw gebruiken dan biedt het toestel de mogelijkheid om alle geluidsfragmenten te wissen. Let op ! Het verdient aanbeveling om de interviews die je doet te archiveren en bij te houden. Deze functie is heel ingrijpend, dus denk twee maal na vooraleer je ze gebruikt !


8 Volg volgende stappen om een minidisk volledig leeg te maken: 1. Zorg dat de minidisk géén nummer afspeelt maar in de stop-stand staat. 2. Kies de ALL ERASE-functie door eerst op de EDIT/ENTER-toets te duwen bovenaan het toestel. 3. Draai aan de JOG-wiel, tot de functie ALL ERASE? op het scherm verschijnt. 4. Druk op de set-knop. 5. Op de display verschijnt de boodschap “ERASE OK ? PUSH ENTER. Als je nu op de SET/ENTER-toets drukt, wordt de volledige minidisk leeggemaakt. De boodschap “COMPLETE” geeft aan dat de operatie succesvol was en de minidisk nu volledig blanco is. 2.5 Een interview uittypen met de minidiskspeler Als je een interview wil uittypen, volstaat de minidiskspeler en een hoofdtelefoon. De hoofdtelefoon wordt aangesloten op de aansluiting aan de zijkant van het toestel.

Om het afspelen te starten, druk op de PLAY-PAUZE-toets. De disk op de display zal draaien en de minidisk wordt afgespeeld. Een tweede maal duwen, zet het toestel in pauzestand. De disk op de display zal dan knipperen. Snel vooruit en achteruit op de minidisk kan door op de Fast Forward (>>|) en Fast Backward (|<<) toetsen te drukken. 2.6 Een interview archiveren op de PC Ook al is de technologie op dit gebied reeds verder geëvolueerd, de toestellen die op de faculteit momenteel gebruikt worden kunnen niet rechtstreeks op een PC aangesloten worden. Dat betekent dat er geen rechtstreekse back-up mogelijkheid van de interviews op de minidisk mogelijk is (iets wat met de Olympus digitale recorder wél kan). Wil je een interview toch in een digitaal formaat (.wav of .mp3) opslaan, dan moet je het hele interview “opnemen” met je pc. Dat gebeurt door de minidiskspeler aan te sluiten op je geluidskaart en dan het interview af te spelen en het geluid ervan op te nemen. Ga als volgt te werk:


9 1. Aansluiting Om de minidiskspeler op de geluidskaart aan te sluiten heb je volgend kabeltje nodig:

Sluit de ene zijde van de kabel aan op de hoofdtelefoonuitgang van de minidiskspeler.

De andere zijde sluit je aan op de LINE-IN-ingang van je geluidskaart. Bij de meeste geluidskaarten is dit de blauwe ingang van de geluidskaart.

2. De overdracht van geluid testen en regelen Eens je de verbinding hebt gemaakt, is het best om eerst te testen hoe het geluid van de minidisk doorkomt op de PC. Open daarom een geluidsopnameprogramma. In dit document maken we gebruik van een programma van Creative omdat dit gratis werd meegeleverd met onze geluidskaart. In principe is elk opnameprogramma op de PC goed hiervoor. Speel de minidisk af door op de PLAY-toets te duwen. Op de PC, kies je in je programma om geluid van de LINE-IN op te nemen.


10

Bij vele programma heeft dit voor effect dat je geluidsindicatoren ziet die aangeven hoe sterk het geluid op het linker- en rechterkanaal binnenkomen. Stel het opnamevolume (Recording level) zodanig in dat de geluidsbalken zich op de grens van de groene en de rode zone bevinden. 3. De opname starten De laatste stap is het opnemen van het interview zelf op de PC. Stop daarom het testen van het geluid op de minidiskspeler en zet de minidisk opnieuw aan het begin van geluidsfragment 1. Begin op de PC met het opnemen (ook al speelt de minidiskspeler nog niet). Start dan op de minidiskspeler het eerste geluidsfragment. Laat het hele interview afspelen en opnemen op de PC. Het beste is dat je tijdens het opnemen van het interview, de PC niet gebruikt. Sommige processen op de PC geven een geluid. In een aantal gevallen wordt dit door het programma mee opgenomen waardoor er storing zit op de opname van je interview. Eens je interview helemaal opgenomen is, bewaar je het interview in een bekend geluidsformaat. De meest bekende formaten zijn WAV en MP3. Dit laatste is te prefereren omdat dit formaat een sterke compressie heeft, zonder hoorbaar kwaliteitsverlies. Het zal je harde schijf het minst belasten.


11

3 De Olympus digitale recorder (DS-330) Het digitale dicteerapparaat van Olympus is, in tegenstelling tot de minidiskspeler, gecreëerd om interviews te doen. Het grote verschil met de minidiskspeler is dat dit toestel wél gemaakt is om op een Pc aangesloten te worden.

3.1 Benodigdheden voor het interview Om een interview met het dicteerapparaat uit te voeren, heeft de gebruiker enkel het apparaat en een microfoon nodig. Om het interview nadien te bewaren, is tevens een computer met USB-poort nodig (zie verder). Het vervangen van de batterijen Het toestel maakt gebruik van twee AAA-formaat batterijen. De batterijen worden aan de achterzijde van het toestel geplaatst.

Als je de batterijen binnen de 3 minuten vervangt, blijft de tijdsindicatie in het toestel bewaard. Met Alkalinebatterijen kan je ongeveer 12 uur geluid opnemen en 8 uur geluid afspelen. Wanneer is de batterij bijna leeg ? De display verandert zoals hieronder aangegeven. Wanneer de batterij helemaal leeg is, verschijnt het symbool rechts en wordt de waarschuwing Battery Low gegeven.


12 3.2 Basisfuncties van het toestel 1. De HOLD-knop De HOLD-knop voorkomt dat het toestel tijdens het transport toevallig aangeschakeld wordt als ergens een toets zou ingedrukt worden. De HOLDtoets bevindt zich aan de zijkant van het toestel:

De HOLD-knop zet het toestel ook uit ! Wanneer de HOLD-knop ingeschakeld is zal niet alleen geen enkele toets werken, maar schakelt het hele toestel zichzelf ook uit. 2. Een interview beschermen tegen ongewild wissen Je kan interviews tegen wissen beveiligen. Ga als volgt te werk:

1. Kies het bestand dat je wil beveiligen 2. Druk enkele seconden op de knop FOLDER/MENU en kies in het venster de optie LOCK door op de FF/+ of REW/- knop te drukken. 3. Kies dan op de knop SET om de keuze te bevestigen. 4. Met de FF/+ of REW/- knop kan je de LOCK-functie nu op ON (beveiligd) of OFF (niet beveiligd) zetten. 5. Kies opnieuw voor de SET-knop om te bevestigen. 6. Sluit het menu af door op STOP te drukken. LET OP ! Je kan deze bestanden niet wissen behalve wanneer je de formatteer-functie (zie hoger) gebruikt. Dan worden ook beveiligde geluidsfragmenten gewist. 3. De bestanden in mappen organiseren Zoals een echte harde schijf kan in het toestel elk interview in een bepaalde map opgeslagen worden. Er zijn vijf mappen voorhanden in het toestel die elk een andere naam kunnen krijgen. Het zou ons te ver voeren om hier gedetailleerd op in te gaan. Wie wil experimenteren met het geven van namen aan folders drukt op de FOLDER/MENU-knop en kiest voor de functie FOLDER NAME. © MTSO–INFO / UA–FPSW - http://www.ua.ac.be/mtso/

13

3.3 Een interview opnemen Om een interview op te nemen, zorg je eerst voor: 1. Een voldoende opgeladen batterij van het toestel 2. Het aansluiten van de tafelmicrofoon (zie 4.2) 3.3.1 Opnamestanden Het toestel heeft twee opnamestanden: SP (standaard opnemen) en LP (langdurig opnemen). SP (standaard opnemen): Deze opnamestand geeft de beste kwaliteit. Het toestel kan ongeveer 2 uur en 35 minuten onafgebroken opnemen met deze stand. LP (langdurig opnemen): Deze opnamestand geeft iets mindere kwaliteit maar vereist minder plaats op het toestel. Het toestel kan ongeveer 5 uur en 30 minuten onafgebroken opnemen met deze stand. Met de SONY Tafelmicrofoon is dit nog voldoende kwaliteit voor een goed beluisterbaar interview. Het maakt dat de onderzoeker meestal twee tot drie interviews na elkaar kan maken. Om te kiezen voor een van beide functie (standaard staat de SP-modus aan), ga je als volgt te werk: 1. Hou de knop FOLDER/MENU enkele seconden ingedrukt totdat de functie REC MODE verschijnt. 2. Druk op de knop REC/SET. 3. Kies voor de gewenste optie SP of LP door op de FF/+ of REW/- knop te drukken. 4. Bevestig de keuze door op de knop REC/SET te drukken. 5. Sluit het menu door op de STOP-knop te drukken.

3.3.2 De gevoeligheid van de microfoon instellen Indien niet gewerkt wordt met de SONY-tafelmicrofoon, is de gevoeligheid van de ingebouwde microfoon belangrijk. De microfoon heeft twee gevoeligheden: DICT: CONF:

Dit is een gerichte functie. Omgevingsgeluiden worden in sterke mate onderdrukt maar de microfoon moet wel gericht zijn op de geïnterviewde. In deze functie neemt de microfoon veel meer een omgevingsgeluid op waardoor meer achtergrondgeluiden opgenomen worden.


14 De gevoeligheid van de microfoon kan ingesteld worden met de knop MICSENS.

3.3.3 Spraakactivering instellen Een handige functie van het toestel is de spraakactivering. Deze functie registreert of er langs de microfoon geluid binnenkomt of niet. Wanneer er geen geluid wordt waargenomen, stopt de opname automatisch. Wanneer het geluid opnieuw binnenkomt (bv. de respondent begint opnieuw te spreken) dan gaat de opname automatisch verder. Deze functie spaart in sommige gevallen heel veel plaats bij het opnemen. 1. Hou de knop FOLDER/MENU enkele seconden ingedrukt. Kies voor de functie VCVA door op de FF/+ of REW/- knop te drukken. 2. Druk op de knop REC/SET. 3. Kies voor de gewenste optie ON of OFF door op de FF/+ of REW/- knop te drukken. 4. Bevestig de keuze door op de knop REC/SET te drukken en sluit het menu door op de STOP-knop te drukken. 5. Als je ON koos, verschijnt er in de display de indicatie VCVA. Let op ! Kijk goed hoe hoog het opnamevolume is ingesteld. Wanneer dit te laag staat, denk het toestel dat er permanent een stilte is en wordt er niets opgenomen. Test dit uit door de functie te activeren en enkele minuten gewoon te spreken. Kijk of het toestel opneemt of niet en pas eventueel het opnamevolume aan. 3.3.4 Opnemen De digitale microfoon neemt geluid op in bestanden (met een zogenaamd DSSformaat) die later dan naar de PC overgebracht kunnen worden en daar beluisterd en bewerkt kunnen worden. Om een interview op te nemen, kies je in eerste instantie een map waar het bestand opgeslagen moet worden door op de knop FOLDER/MENU te drukken. Elk van de vijf mappen (A, B, C, D en E) kunnen tot 199 bestanden bevatten. Uiteraard is de opnameduur van het toestel beperkt.


15

Druk op de knop NEW. In de display verschijnt de boodschap NEW FILE en de totale duurtijd dat je nog met het toestel kan opnemen. Als je vervolgens op de knop REC/SET drukt, start de opname. Het lampje Opnemen/Afspelen zal rood oplichten. -

STOPPEN met opnemen: Duw op de STOP-knop DOORGAAN in hetzelfde bestand: Duw opnieuw op de REC/SET-knop PAUZEREN: Druk tijdens de opname op de knop REC/SET. Op de display zal de boodschap REC PAUZE knipperen.

3.4 Bewerkingen met interviews 3.4.1 Eén geluidsfragment wissen Om één geluidsbestand op het opnametoestel te wissen, kies je in de display voor het bestand dat je wil wissen. Kies voor de knop ERASE. Op het scherm verschijnt de vraag FILE ERASE ?

Als je nu opnieuw op de knop ERASE druk, wordt het gekozen bestand gewist en krijg je de boodschap ERASE DONE. Het bestand is gewist van het toestel. Als je per ongeluk op deze toets drukte, kan je annuleren door op de STOP-knop te drukken. 3.4.2 Het hele toestel leegmaken (formatteren) Als je een interview hebt uitgetypt en je wil het toestel opnieuw gebruiken dan biedt het toestel de mogelijkheid om alle geluidsfragmenten te wissen. Let op ! Het verdient aanbeveling om de interviews die je doet te archiveren op de PC en bij te houden. Het gebruik van de formatteerfunctie is heel ingrijpend en onherroepelijk, dus denk twee maal na vooraleer je ze gebruikt !


16

Volg volgende stappen om alle geluidsbestanden op het toestel te wissen: 1. Hou de knop FOLDER/MENU enkele seconden ingedrukt. 2. Kies in de display de functie FORMAT door op de FF/+ of REW/- knop te drukken. 3. Druk op de knop REC/SET. 4. Kies voor de optie START door op de FF/+ of REW/- knop te drukken. 5. Bevestig het wissen van het toestel door op de knop REC/SET te drukken. Het toestel wordt geformatteerd en de display zal knipperen tijdens dit proces. 6. Tot slot verschijnt de boodschap FORMAT DONE om aan te geven dat het formatteren geslaagd is. 3.5 Een interview uittypen met de minidiskspeler Je kan een interview uittypen met behulp van het toestel zelf. Daarvoor kies je het geluidsbestand dat je wil beluisteren en druk je op de PLAY-knop. Het Opnemen/Afspelen lampje zal nu groen branden. Met de volumeknop kan je de geluidssterkte instellen en met de STOP-knop het afspelen beëindigen. 3.6 Een interview archiveren op de PC Het digitale opnametoestel verschilt van de minidiskrecorder in de zin dat er geen apart medium bestaat waar het interview op opgenomen wordt. Dat betekent dat de gebruiker maximaal een of twee interviews kan opnemen. Na die interviews moet hij zijn interviews archiveren op de Pc om opnieuw ruimte te maken op het toestel. Zoals eerder gezegd wordt elk interview opgenomen in een bestand op de harde schijf (flash-geheugen om correct te zijn). Die bestanden kunnen met speciale software én een connectie tussen het toestel en de Pc overgebracht worden van het toestel naar de harde schijf van de gebruiker. In deze paragraaf bespreken we achtereenvolgens het installeren van de software, het aansluiten van het toestel op de Pc en het gebruik van de software. 3.6.1 De software installeren Als je de CD van de Olympus-software in je CD-lezer steekt, zal er waarschijnlijk volgend scherm verschijnen:


17

Kies voor een Engelstalige installatie om verder te gaan. Wanneer dit scherm niet verschijnt, kan je de setup opstarten door naar de Cd te gaan en daar te dubbelklikken op het bestand setup.exe. De installatie start door te vragen om uw naam en bedrijf, alsook het registratienummer van de software in te voeren. Vul deze gegevens in en klik op Next. Wanneer het programma vraagt om de installatie aan te vatten, klik je op JA.

In de volgende stappen, klik je steeds Yes of Next. Wanneer je Adobe Acrobat nog niet op je computer hebt geïnstalleerd, kan je dit nu doen door het lege vakje naast Acrobat Reader aan te vinken. Anders laat je dit best uit.


18

Na alle antwoorden doorlopen te hebben, zal het programma starten met het kopiëren van de bestanden. De installatie eindigt nadat je in het laatste venster op Finish hebt geklikt.


19

3.6.2 Het toestel aan de PC aankoppelen Om het toestel aan de pc te kunnen aansluiten is het noodzakelijk dat de Pc een USB-poort heeft. Dat kan je controleren aan de achterzijde van de Pc. Een USBpoort1 en de bijhorende USB-kabel zien er als volgt uit:

Om de verbinding te maken tussen toestel en Pc, sluit je eerst de USB-kabel aan op de cradle (dat is het schuine apparaatje waar het toestel in past). In de cradle past de kleine stekker van de USB-kabel. Zorg er voor dat het opnametoestel nog niet in de cradle zit2.

De andere zijde steek je in de USB-poort van de Pc. 1 2

De meeste PC’s hebben twee USB-poorten die onmiddellijk naast elkaar staan (zie foto). Opmerking: Raak de connector aan de voorzijde van de cradle niet aan omdat dit de connector kan beschadigen en zo het contact met de Pc onmogelijk kan maken. © MTSO–INFO / UA–FPSW - http://www.ua.ac.be/mtso/

20

Steek nu het opnametoestel in de cradle. Het toestel mag geen geluidsfragmenten afspelen en de knop Hold mag ook niet ingeschakeld staan. Indien je Windows 2000 of XP hebt, dan verschijnt volgend scherm:

Klik op volgende en het apparaat wordt automatisch geïnstalleerd (enkel de eerste keer gebeurt dit). Als de software vraagt welke driver (stuurprogramma) geïnstalleerd moet worden, kies dan voor de eerste keuze:


21 Op het opnametoestel verschijnt de boodschap Remote. De koppeling tussen toestel en Pc is nu gemaakt en je kan starten met het overbrengen van de bestanden. 3.6.3 Bestanden naar de PC halen De software om de bestanden te downloaden, ziet er bij het openen als volgt uit:

Aan de linkerzijde zie je twee maal de vijf standaardfolders van het toestel. In het bovenste venster staat “Dictation Folder”. Dat is de downloaddirectory op jouw harde schijf. Daaronder staat “Device Manager”. Dat is de harde schijf van het opnametoestel. Zo kan je aan beide zijden zien welke bestanden er staan. Om van het toestel bestanden te downloaden naar de PC, klik je in het menu Download. Je kan dan kiezen welke mappen je naar de harde schijf wil brengen. Kies voor Download All om alle bestanden over te brengen. Na het downloaden, kan je in de mappen bij “Download Folder” kijken of alle bestanden gedownload zijn:


22

Je kan in het programma het interview nu beluisteren (druk op de Play-toets). . 3.6.4 Bestanden in WAV-formaat omzetten Het DSS-formaat waarin de interviews worden opgenomen, is exclusief aan Olympus-apparaten verbonden. Dat is niet interessant om te archiveren. Daarom is het noodzakelijk om de gedownloade interviews allemaal naar WAV-formaat om te zetten en in tweede instantie naar MP3-formaat. Klik eerst op het geluidsbestand dat je wil omzetten en klik dan in het menu File op “Convert to WAV file”. Kies een plaats om het bestand op te slaan en kies OK.

Het programma converteert vervolgens het bestand naar het WAV-formaat.


23

4 De SONY-tafelmicrofoon 4.1 Batterijen in de SONY-tafelmicrofoon De Sony-tafelmicrofoon werkt met een afzonderlijk batterij. De batterij is van het type CR2025. Dit is een courant type dat in elke electrowinkel gekocht kan worden.

4.2 Het aansluiten van de tafelmicrofoon De tafelmicrofoon wordt op de MIC-ingang aangesloten, zoals in onderstaande foto’s gedemonstreerd wordt.


24

4.3 De tafelmicrofoon instellen De tafelmicrofoon is een heel eenvoudig toestel. Er zijn slechts twee knoppen die de instellingen van het toestel regelen. 1. Het toestel aanzetten Om de tafelmicrofoon te activeren, zet je de knop POWER op on. Naast deze knop zal je een rood lichtje even zien aangaan. De lengte van de lichtstraal in het lampje geeft een indicatie van de levensduur van de batterij. Als het rood licht helemaal tot rechts komt dan is de batterij nog OK. Als er nauwelijks nog rood licht te zien is, is de batterij aan vervanging toe.

2. De opnamekwaliteit van de microfoon regelen De microfoon heeft drie opnamestanden: high, low en stereo.

De standen HIGH en LOW behoren tot de ZOOM-functie. Dat zijn standen die je best gebruikt wanneer je met één respondent aan het interviewen bent. De opname zal dan veel gerichter gebeuren naar die persoon toe. De functie STEREO dient meer om focusgroepgesprekken op te nemen. Wanneer je als interviewer ook wat verder af zit van je respondent kan deze functie ook aangewezen zijn om beide stemmen optimaal op te nemen.


DIGITALE OPNAMEAPPARATUUR

Recommend Documents