DIGITAL PUBLISHING @FONTYS Van papier naar digitale, interactieve communicatie
Stageverslag voor Fontys Hogeschool ICT
Studentgegevens
Bedrijfsgegevens
Naam: Studentnr: Profiel: Stageperiode:
Naam: Fontys Hogeschool ICT Afdeling: Marketing en Communicatie Plaats: Eindhoven
E.L.H.M. Swiggers 1383220 ICT & Digital Publishing 19-08-2013 t/m 24-01-2014
Bedrijfsbegeleidster
Docentbegeleider
Naam: M.L.J.H. Heskes – van ’t Hoofd Functie: Adviseur & Docent Communicatie FHICT
Naam:
M. Ruissen
Gegevens stageverslag Plaats: Datum uitgifte:
Deurne 15 januari 2014
Getekend voor gezien door bedrijfsbegeleidster
Datum 15 januari 2014
VOORWOORD Als student ICT & Digital Publishing aan de Fontys Hogeschool ICT heb ik van augustus 2013 t/m januari 2014 stage gelopen bij de afdeling Marketing en Communicatie van hetzelfde instituut. Dit document doet verslag van mijn werkzaamheden, bevindingen en de realisatie van mijn hoofdopdracht: het digitaliseren van de FHICT Studiegids. Graag wil ik mijn bedrijfsbegeleidster Marlou Heskes bedanken voor de prettige en inspirerende samenwerking. Ook een woord van dank aan Martijn Ruissen (docentbegeleider), Pieter Wels (voor zijn deskundige en inspirerende feedback op het design), Erwin Veenstra en Carlien Megens van Drievon Media en mijn collega’s Audrey Kawarmala, Elga van Heel en Maartje van Hees.
Deurne, 15 januari 2014
INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING .............................................................................................................. 6 VERKLARENDE WOORDENLIJST .................................................................................. 8 1. INLEIDING .................................................................................................................. 11 2. HET BEDRIJF ............................................................................................................. 14 3. DE OPDRACHT .......................................................................................................... 16 3.1 Aanleiding ............................................................................................................. 16 3.2 Doelstelling ........................................................................................................... 17 3.3 Opdrachtomschrijving ........................................................................................... 17 4. ONDERZOEK EN ANALYSE ...................................................................................... 18 4.1 Doelgroep.............................................................................................................. 18 4.1.1 Doelgroep Survivalgids .................................................................................. 18 4.1.2 Doelgroep Keuzegids ..................................................................................... 19 4.2 Huidige situatie...................................................................................................... 20 4.2.1 Wat staat er in de huidige studiegids? ........................................................... 20 4.2.2 Wat staat er niet in de huidige studiegids maar is mogelijk wel interessant? 22 4.2.3 Welke informatie is al beschikbaar via andere (digitale) kanalen? ................ 23 4.3 Wat doen andere onderwijsinstellingen? .............................................................. 24 4.4 Welk digitale formaat? ......................................................................................... 25 4.5 Oplevering en verspreiding ................................................................................... 25 4.6 Conclusie onderzoek en analyse .......................................................................... 26
5. AANPAK EN REALISATIE .......................................................................................... 27 5.1 Persona’s .............................................................................................................. 27 5.2 Bladformule ........................................................................................................... 27 5.3 Content.................................................................................................................. 29 5.3.1 Tekst .............................................................................................................. 29 5.3.2 Video .............................................................................................................. 30 5.3.3 Fotografie ....................................................................................................... 31 5.4 Design en User Interface ...................................................................................... 32 5.4.1 Design ............................................................................................................ 32 5.4.2 User Interface ................................................................................................ 34 5.5 Technische Realisatie ........................................................................................... 36 5.5.1 Framework ..................................................................................................... 37 5.5.2 Video .............................................................................................................. 41 5.5.3 Test browsers en devices .............................................................................. 43 5.5.4 Test User Interaction ...................................................................................... 44 5.5.5 CMS ............................................................................................................... 45 5.6 Oplevering ............................................................................................................. 47 6. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN........................................................................ 48 6.1 Conclusies ............................................................................................................ 48 6.2 Aanbevelingen ...................................................................................................... 49 EVALUATIE .................................................................................................................... 50 BIJLAGEN ....................................................................................................................... 54
SAMENVATTING Tot aan het studiejaar 2012/2013 werd door Fontys Hogeschool ICT (FHICT) jaarlijks een in full-color gedrukte studiegids uitgegeven, bedoeld voor alle studenten en medewerkers. Het uitgeven van deze gids had een aantal nadelen: de kosten waren hoog terwijl de gids niet of nauwelijks werd gelezen, mede door het feit dat er teveel informatie instond die niet voor iedereen relevant was. Daarnaast is de informatie in een gedrukte gids al snel achterhaald. Verder wil FHICT, waar Digital Publishing een van de studieroutes is, zoveel mogelijk paperless gaan werken, gebruikmakend van moderne communicatiemiddelen. Vandaar de opdracht de mogelijkheden te onderzoeken naar een digitale studiegids en deze te realiseren. Bij het onderzoek zijn ten eerste de doelgroep en de behoefte aan informatie in kaart gebracht. Daarnaast is de huidige situatie geanalyseerd en onderzoek gedaan naar de technische mogelijkheden van geschikte digitale formaten en verspreiding. Hierbij is ook gekeken naar digitale studiegidsen van andere onderwijsinstellingen. Verder zijn studenten, docenten en medewerkers van FHICT regelmatig betrokken geweest bij de ontwikkeling van het design, User Interaction en de content.
De belangrijkste conclusie die kan worden getrokken is dat zowel Fontys als FHICT veel informatie aanbiedt via verschillende websites, portals en andere media maar dat het overzicht en vindbaarheid hiervan onvoldoende is. De doelgroep, FHICT studenten, heeft juist behoefte aan een bundeling van relevante informatie op een centrale, gestructureerde plaats. Daarnaast willen zij een zo’n concreet en eerlijk mogelijke voorlichting over de inhoud van de opleiding. Daarom is besloten om twee digitale studiegidsen te realiseren, een ‘survivalgids’ voor startende studenten en een ‘keuzegids’ voor zittende studenten. Hierbij is gekozen voor een responsive HTML5 website met de uitstraling van een e-zine. Het voordeel hiervan is dat de nieuwe gidsen, gebaseerd op één broncode, toegankelijk en functioneel zijn op zowel desktop, tablets als smartphones.
VERKLARENDE WOORDENLIJST CSS3
Met een CSS-file wordt de vormgeving en lay-out van een website bepaald. CSS3 is de laatste standaard die het mogelijk maakt om bijvoorbeeld animaties en andere effecten toepassen op een website.
E-zine
Een E-zine is een digitaal tijdschrift. Het woord is ontstaan door de samentrekking van Electronic en Magazine.
ePUB
ePUB is een digitaal formaat dat vooral wordt toegepast bij ebooks en e-readers. Een van de kenmerken is het (meestal) aanpasbare letterformaat door de gebruiker.
Focusdocument
Een document met uitgebreide beschrijving van de opzet, inhoud en het doel van een studierichting.
Framework
Een raamwerk, samengesteld uit diverse softwarecomponenten, dat voor meerdere doeleinden kan worden gebruikt.
HTML5
HTML is een taal waarmee de content (dus niet de lay-out) wordt geschreven voor een website. HTML5 is de laatste standaard die in combinatie met CSS3 veel nieuwe mogelijkheden biedt zoals animaties en andere effecten.
HTML5 Boilerplate
Een template waarin vooraf een setup is gemaakt met de belangrijkste files en scripts om zo efficiënter een website te bouwen.
Hybride App
Een applicatie of website die met één broncode toegankelijk en functioneel is op verschillende apparaten (desktop, tablets en smartphones).
iBook
Een formaat van Apple waarin digitale publicaties kunnen worden gemaakt en gelezen. Een iBook is uitsluitend te openen op Apple apparaten.
Interactieve PDF
Een PDF waarin behalve statische tekst en foto’s interactieve elementen zijn opgenomen als links, formulieren of video.
Javascript
Een programmeertaal die vooral wordt gebruikt om websites interactief te maken.
jQuery
jQuery is een bibliotheek van stukjes Javascriptcode waarmee het programmeren van interactie en animaties van bijv. een website sneller en efficiënter wordt.
Mobile Devices
Letterlijk mobiele apparaten. Hiermee worden met name tablets en smartphones bedoeld.
Persona
Een fictief persoon die een doelgroep vertegenwoordigt.
Plug-in
Een invoegtoepassing. In deze context een bestaande code die bepaalde functies als animaties of andere effecten verzorgt.
Portal
De startpagina van een uitgebreide corporate, website.
Responsive
In deze context de functie waarmee het design en de lay-out van een website automatisch worden aangepast aan de grootte van het scherm.
Sharepoint
Sharepoint is een platform van Microsoft waarop gebruikers binnen een bedrijf kunnen inloggen en informatie kunnen delen of lezen. In deze context bedoeld voor FHICT studenten en medewerkers.
Tone of Voice
De manier van spreken of schrijven. Bijvoorbeeld formeel/informeel, streng, joviaal, enz.
User Interaction
De wijze waarop een gebruiker interactie heeft met een applicatie.
User Interface
Het ontwerp dat de gebruiker ziet om de interactie tot stand te brengen.
1. INLEIDING Tot aan het studiejaar 2012/2013 werd door Fontys Hogeschool ICT (FHICT) jaarlijks een studiegids uitgegeven die per post werd bezorgd bij alle studenten en medewerkers. Het uitgeven van deze in full-color gedrukte gids had een aantal nadelen: de kosten waren hoog terwijl de gids niet of nauwelijks werd gelezen, mede door het feit dat er teveel informatie in stond die niet voor iedereen relevant was. Daarnaast is de informatie in een gedrukte gids al snel achterhaald. Verder wil FHICT, waar Digital Publishing een van de studieroutes is, zoveel mogelijk paperless gaan werken, gebruikmakend van moderne communicatiemiddelen. De opdracht luidde dan ook als volgt: “Ontwerp en realiseer twee digitale, interactieve studiegidsen die aansluiten op de behoefte van de doelgroep. Gids 1: Een studiegids voor startende studenten waarin de nadruk ligt op ‘hoe, wat, waar, wanneer en wie’. Gids 2: Een studiegids voor zittende studenten waarin voorlichting wordt gegeven over de vele studieroutes die FHICT aanbiedt.” De doelstelling hierbij is “het op een enthousiaste, prikkelende en eigentijdse manier geven van relevante informatie voor studenten t.b.v. de opleiding ICT aan de Fontys Hogescholen.”
Voorafgaand aan het realiseren van deze gidsen is uitgebreid onderzoek gedaan naar de volgende zaken (hoofdstuk 4): § Wat is de doelgroep? § Aan welke informatie heeft de doelgroep behoefte? § Wat is de huidige situatie? • Wat staat er in de huidige studiegids? • Wat staat er niet in de huidige studiegids maar is wel relevant? • Welke informatie is al beschikbaar via andere kanalen? • Is een nieuwe studiegids wel zinvol? § Wat doen andere onderwijsinstellingen? § Welk digitale formaat is het meest geschikt voor een digitale studiegids? § Hoe kan een digitale studiegids het beste worden verspreid? Uit het onderzoek bleek dat de doelgroep, FHICT studenten, wel degelijk behoefte had aan de twee gidsen als beschreven in de opdracht zodat deze ook daadwerkelijk zijn gerealiseerd. Hierbij zijn de volgende stappen ondernomen (hoofdstuk 5): § Het opstellen van persona’s § Het vaststellen van een bladformule § Het bepalen van de content, zowel tekst, fotografie als video § Het bepalen van het design
§ § § §
Het vaststellen van het digitale formaat en het programmeren hiervan Het testen in diverse browsers en op verschillende desktops, tablets en smartphones Het testen van User Interaction en verwerken van feedback Oplevering
De conclusies en aanbevelingen die bij het onderzoek naar boven kwamen zijn te lezen in hoofdstuk 6.
2. HET BEDRIJF Fontys Hogescholen Fontys Hogescholen is met zo’n 40.000 studenten en circa 4.000 personeelsleden één van de grootste hogere beroepsonderwijsinstellingen van Nederland. Zij bestaat uit een dertigtal instituten, voornamelijk gevestigd in het zuiden van het land.
Het logo van Fontys en de ‘denk groter’ sticker van de gelijknamige campagne.
Fontys Hogeschool ICT - afdeling Marketing & Communicatie Eén van deze instituten is Fontys Hogeschool ICT (FHICT) dat het onderwijs verzorgt voor ca. 2400 studenten. FHICT, gevestigd in Eindhoven en Tilburg, is er trots op als eerste en enige HBO opleiding alle ICT-studierichtingen aan te bieden binnen één brede bachelor opleiding.
De afdeling Marketing & Communicatie heeft vijf medewerkers en is onderverdeeld in Interne Communicatie, Externe Communicatie en Communicatie deeltijd.
Gebouw R1 aan de Rachelsmolen in Eindhoven waar FHICT en de afdeling Marketing en Communicatie zijn gehuisvest.
3. DE OPDRACHT De opdracht vanuit FHICT Interne Communicatie in het kort: vervang de huidige, gedrukte studiegids door een digitale, interactieve studiegids.
3.1 Aanleiding Tot aan het studiejaar 2012/2013 werd er door FHICT jaarlijks een studiegids uitgegeven die elke student en medewerker van FHICT per post toegestuurd kreeg. Het uitgeven van deze gids had een aantal nadelen: § Kostenplaatje: full-color print is duur. § Actualiteit: zodra er binnen een studiejaar iets verandert in de organisatie of de opleiding is de informatie achterhaald. § Niet uitnodigend: in de praktijk is gebleken dat de gids weinig tot niet wordt gelezen. Dit komt waarschijnlijk door de enorme hoeveelheid tekst en door het feit dat veel van de geboden informatie niet voor iedereen relevant is. Verder heeft FHICT, waar Digital Publishing een van de studieroutes is, het uitgangspunt in de toekomst zoveel mogelijk paperless te willen werken, gebruikmakend van digitale communicatiemiddelen.
De cover en enkele pagina’s uit de FHICT studiegids 2012/2013.
3.2 Doelstelling Het op een enthousiaste, prikkelende en eigentijdse manier geven van relevante informatie voor studenten t.b.v. de opleiding ICT aan de Fontys Hogescholen. Daarnaast is het wenselijk dat het opgeleverde product een visitekaartje is voor FHICT.
3.3 Opdrachtomschrijving De volledige opdrachtomschrijving: Ontwerp en realiseer twee digitale, interactieve studiegidsen die aansluiten op de behoefte van de doelgroep. Gids 1: Een studiegids voor startende studenten waarin de nadruk ligt op ‘hoe, wat, waar, wanneer en wie’ – hierna te noemen ‘Survivalgids’. Gids 2: Een studiegids voor zittende studenten waarin voorlichting wordt gegeven over de vele studieroutes die FHICT aanbiedt – hierna te noemen ‘Keuzegids’.
4. ONDERZOEK EN ANALYSE Bij het onderzoek en analyse zijn ten eerste de doelgroep en de behoefte aan informatie in kaart gebracht. Daarnaast is de huidige situatie geanalyseerd en zijn de technische mogelijkheden onderzocht.
4.1 Doelgroep Bij het in kaart brengen van de doelgroep is een splitsing gemaakt t.b.v. de twee studiegidsen.
4.1.1 Doelgroep Survivalgids Primair: Startende ICT Studenten (in de oriënterende fase/het eerste semester), zowel jongens als meisjes, in de leeftijd van 17 tot 20 jaar. Voornamelijk afkomstig uit Noord-Brabant en Limburg. Secundair: Ouders/verzorgers Mogelijke, nog oriënterende studenten (wervend). Nieuwe docenten Informatiebehoefte:
Een tiental startende studenten uit zowel Eindhoven als Tilburg heeft als opdracht gekregen de huidige studiegids kritisch bekijken (zie bijlage I). Daarbij hebben zij aangegeven wat voor hen wel of niet belangrijk en relevant is. Ook hebben zij zelf een aantal onderwerpen aangedragen die momenteel niet in de studiegids staan maar wel interessant en/of wenselijk zijn. Hierbij kwam naar voren dat startende studenten veelal behoefte hebben aan informatie op facilitair gebied. Denk aan plattegronden, gebruiksaanwijzingen, contactinformatie, etc. Daarnaast willen zij zo concreet mogelijk weten wat hen te wachten staat op vakinhoudelijk gebied.
4.1.2 Doelgroep Keuzegids Primair: Zittende ICT Studenten (vanaf het tweede semester), zowel jongens als meisjes, in de leeftijd van 17 tot 22 jaar. Voornamelijk afkomstig uit NoordBrabant en Limburg. Secundair: Ouders/verzorgers Studievoorlichters en Studieloopbaanbegeleiders Informatiebehoefte: e Tijdens het interview met 2 jaars studenten (zie bijlage II) gaven zij aan zeer veel behoefte hebben aan een zo’n concreet en eerlijk mogelijke voorlichting
over de keuzemogelijkheden binnen de opleiding. Het gaat hier vooral om vakinhoudelijke informatie van de innovatieroutes en minoren. Ook een duidelijk omschreven beeld van het werkveld en toekomstperspectief na het volgen van een studieroute is gewenst.
4.2 Huidige situatie Om een beter beeld te krijgen van het doel en de inhoud van de nieuwe studiegidsen is de huidige FHICT studiegids grondig bestudeerd. Hierbij kwamen drie hoofdvragen op die in de volgende paragrafen behandeld worden.
4.2.1 Wat staat er in de huidige studiegids? De huidige studiegids bevat, naast een welkomstwoord van directeur Ad Vissers, vier hoofdstukken: § Opleiding HBO-ICT § Studie § Toetsing § Algemene informatie Deze hoofdstukken zijn in verschillende paragrafen onderverdeeld. Doordat FHICT met deze gids alle studenten wil bedienen worden er zaken behandeld die voor een startende student (nog) niet interessant zijn. Denk hierbij aan onderwerpen als stage, internationalisering, minoren of examenfase. Daar tegenover zijn onderwerpen als introductie of een beschrijving van de vier basisprofielen niet meer relevant voor een zittende student. Uiteraard staan er
diverse items in die wel voor iedere student handig zijn om terug te vinden zoals een plattegrond, contactinformatie, schematisch overzicht van de opleiding of info over diverse faciliteiten (zie bijlage I en III voor een uitgebreide inventarisatie). Verder is duidelijk dat een aantal zaken, zoals verwijzingen naar niet bestaande websites, inmiddels niet meer actueel zijn.
Twee pagina’s uit de FHICT Studiegids 2012/2013 met voorbeelden van irrelevante en achterhaalde informatie.
4.2.2 Wat staat er niet in de huidige studiegids maar is mogelijk wel interessant? Uit het onderzoek onder startende studenten en het interview met zittende studenten blijkt er behoefte te zijn aan informatie over facilitaire zaken die niet direct worden toegelicht in de huidige studiegids. Enkele voorbeelden hiervan zijn: § Hoe kan ik printen of kopiëren? § Hoe werkt de studenten/betaalpas? § Hoe kan ik mijn internetverbinding tot stand brengen? § Hoe werkt mijn Fontys E-mail account? Verder wordt informatie over bijvoorbeeld het uitgaansleven en het op kamers gaan in Eindhoven of Tilburg op prijs gesteld. Tenslotte is er onder de zittende studenten specifiek behoefte aan concrete voorlichting over de verschillende studieroutes (zie bijlage I en III voor een uitgebreidere inventarisatie).
Ook informatie over het uitgaansleven, het op kamers gaan of facilitaire zaken als de studentenpas worden op prijs gesteld.
4.2.3 Welke informatie is al beschikbaar via andere (digitale) kanalen? Zowel Fontys als FHICT bieden informatie aan via diverse websites en portals. Bij bestudering van deze websites bleek dat zo goed als alle voor een FHICT student relevante informatie wel ergens te vinden is (zie bijlage IV). Dit werpt dan ook de vraag op of het zinvol is nieuwe studiegidsen te maken. Uit het interview met zittende studenten kwam echter naar voren dat er juist behoefte is aan een bundeling van de voor hen belangrijke informatie op een centrale plaats (zie bijlage II). Hiernaast een viertal verschillende Fontys- en FHICT websites waarover diverse informatie verspreid wordt aangeboden.
4.3 Wat doen andere onderwijsinstellingen? Naast bestudering van de huidige FHICT studiegids is het ook interessant om te kijken wat andere onderwijsinstellingen doen. Daarom zijn de digitale studiegidsen van Avans Hogeschool, Universiteit Leiden, Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Utrecht, NOVI Hogeschool en Erasmus Universiteit Rotterdam onderzocht waarbij is gekeken naar content, vormgeving en digitale formaten. De meeste van deze studiegidsen zijn zeer uitgebreid en bevatten erg veel informatie. Wat betreft het digitale formaat wordt veelal gekozen voor een website of een PDF. De Erasmus Universiteit heeft een studiegids in de vorm van een iPad app (zie bijlage V).
De iPad app van de Erasmus Universiteit Rotterdam (gemaakt door Blueberry Media) en de website van Avans Hogescholen.
4.4 Welk digitale formaat? Bij het realiseren van een digitale publicatie zijn verschillende digitale formaten mogelijk: een website, ePUB, iBook of een (interactieve) PDF. Elk van deze formaten heeft zijn voor- en nadelen. Zo is een iBook alleen maar te bekijken via een Apple devices of heeft een ePUB als voordeel dat het lettertype door de gebruiker aan te passen is. Het is belangrijk dat het te kiezen formaat aansluit bij de doelgroep. Uit het interview met studenten blijkt dat zij de voorkeur geven aan een website aangezien zij dagelijks gebruik maken van een laptop.
De diverse platformen voor digitale publicaties: HTML5 website, ePUB, iBook en (interactieve) PDF.
4.5 Oplevering en verspreiding Digitale publicaties zijn op diverse manieren te verspreiden. Denk hierbij aan email, delen via social media of een link op een website. Aangezien het in dit geval interne communicatie betreft lijkt een link op Sharepoint, de portal voor FHICT studenten en medewerkers, de meest logische plek.
4.6 Conclusie onderzoek en analyse Uit het onderzoek en de analyse komt naar voren dat de doelgroep behoefte heeft aan duidelijke, relevante informatie, gebundeld op een centrale plaats. Aangezien er regelmatig veranderingen plaatsvinden binnen zowel de organisatie als de opleiding van FHICT heeft een digitale publicatie, die eenvoudig te actualiseren is, de voorkeur boven een gedrukte gids. Omdat studenten uit de doelgroep vooral gebruik maken van een laptop is het logisch dat zij de voorkeur geven aan een website. Om onderscheidend te zijn van de reeds bestaande Fontys en FHICT websites én gezien het feit dat mobile devices in de toekomst een steeds prominentere plaats innemen lijkt een zogenaamde ‘hybride app’ de beste oplossing: Een responsive HTML5 website met de uitstraling en functionaliteit van een E-zine. Geschikt voor zowel desktop, tablet als smartphone.
Een hybride app is toegankelijk en functioneel op zowel desktop, tablet als smartphone .
5. AANPAK EN REALISATIE Voorafgaand aan de realisatie van de studiegidsen zijn persona’s gemaakt en is een bladformule opgesteld. Daarna zijn het digitale format, de content en het design bepaald. Tenslotte zijn de nieuwe studiegidsen gerealiseerd, getest en opgeleverd.
5.1 Persona’s Om de doelgroep zo concreet en levendig mogelijk voor ogen te houden bij het ontwerp en realisatie van de nieuwe gidsen zijn twee persona’s opgesteld. Een persona, ook wel ijkpersoon genoemd, is een fictief persoon die de doelgroep vertegenwoordigt. De eerste persona is een 17-jarige jongen, genaamd Bas, die nog aan de opleiding moet beginnen en zich aan het oriënteren is. De tweede is een 18-jarig meisje, Janneke, dat de eerste periode van de opleiding achter de rug heeft en nu voor haar eerste keuzemoment staat: Welke twee basisprofielen zal ze kiezen voor de volgende periode? Zie bijlage VI voor de complete persona’s.
5.2 Bladformule Zoals bij de meeste (digitale) tijdschriften gebeurt is ook in dit geval besloten een bladformule op te stellen. In een bladformule worden vooraf zaken vastgelegd die bepalend zijn voor de content en vormgeving van een blad, in dit
geval een studiegids. Zo is, in overleg met de afdeling Marketing en Communicatie, de verhouding tussen beeld en tekst vastgelegd (60% beeld, 40% tekst), de tone of voice bepaald (enthousiast, tutoyerend, trots maar niet kinderachtig), de structuur (de voor een student meest belangrijke info vooraan) en het coverbeleid vastgesteld. Zie voor de complete bladformule bijlage VII.
Op de cover van de nieuwe Keuzegids zijn huisstijlelementen van Fontys terug te vinden (het logo, de ‘denk groter’ sticker en de paarse kleur) als vooraf bepaald in de bladformule.
5.3 Content Bij het bepalen van de content zijn op de eerste plaats de resultaten van het onderzoek onder de doelgroep meegenomen (bijlage I en II). Daarnaast zijn er gesprekken en brainstormsessies gehouden met de teamleiders (verantwoordelijk voor het aansturen van docententeams), innovatierouteeigenaren (verantwoordelijk voor de opzet en inhoud van een innovatieroute) en curriculumeigenaren (verantwoordelijk voor de opzet en inhoud van een vakgebied). Tenslotte is de inhoud en structuur van de Survivalgids mede bepaald door FHICT interne communicatie. Deze wijkt behoorlijk af van de huidige studiegids door vooral te kijken naar wat een startende student nu eigenlijk echt wil weten (bijvoorbeeld: ‘wat staat mij op de eerste dag te wachten’) en deze informatie vooraan in de gids te zetten.
5.3.1 Tekst Bij een digitale publicatie is het verstandig om teksten kort en bondig te houden, zo ook in de nieuwe studiegidsen. De letterlijke inhoud is in een aantal gevallen (gedeeltelijk) overgenomen uit de huidige studiegids, focusdocumenten of de Fontys website. Om een uniforme schrijfstijl te bereiken zijn deze zoveel mogelijk geredigeerd en waar nodig ingekort. Daarnaast zijn er ook nieuwe teksten geschreven
Kort en bondige teksten in de nieuwe studiegidsen.
5.3.2 Video Vanuit FHICT Interne Communicatie is besloten een aantal video’s op te nemen in de nieuwe studiegidsen. Hiervoor is een extern bedrijf in de arm genomen: Drievon Media uit den Bosch. In de korte, flitsende videoproducties wordt een beeld gegeven van de verschillende studieroutes door middel van interviews
met studenten en docenten. Ook worden verschillende projecten in beeld gebracht, waar mogelijk op locatie. Voorafgaand aan de draaidagen is er intensief contact geweest met Drievon, zijn studenten en docenten benaderd om mee te werken en is een uitgebreid draaiboek, storyboard en script geschreven.
Enkele screenshots van de video’s die zijn opgenomen in de nieuwe gidsen.
5.3.3 Fotografie Fotografie is een wezenlijk onderdeel van digitale publicaties. De verhouding tussen beeld en tekst is dan ook vastgesteld op 60% - 40% waarbij een verhouding van 70% beeld en 30% tekst de voorkeur heeft. Bij het realiseren van de studiegidsen is veelal gebruik gemaakt van de FHICT beeldbank. Daarnaast zijn er ook nieuwe foto’s gemaakt. In sommige gevallen zijn er bestaande stockfoto’s gebruikt. Dit laatste in overleg en met toestemming van FHICT interne communicatie.
In de nieuwe gidsen is gebruikt gemaakt van 1) nieuwe foto’s, 2) foto’s uit de FHICT beeldbank en 3) bestaande stockfoto’s. Gestreefd is naar een verhouding van 70% beeld en 30% tekst.
5.4 Design en User Interface Voor wat betreft de vormgeving en User Interface (UI) is in eerste instantie uitgegaan van de iPad aangezien deze op het moment van schrijven de meest gebruikte tablet is. In de fase daarna zijn het design en UI aangepast aan andere tablets, desktop en smartphones.
5.4.1 Design Voor zowel de Survival- als de Keuzegids zijn diverse designs ontworpen (zie bijlage VIII). Bij een aantal designs is de Fontys huisstijl gerespecteerd, in andere gevallen juist niet. Om tot een verantwoorde keuze te komen en te zorgen dat het ontwerp aan zou spreken bij de doelgroep, is een onderzoek gehouden onder studenten en docenten. Hierbij zijn de verschillende designs aan hen voorgelegd en gevraagd naar hun voorkeur en motivatie. Aangezien deze duidelijk uitging naar het ontwerp ‘More Magazine-like’, omdat men die het
meest modern en fris vond, is hiervoor gekozen. Omdat dit ontwerp geen Fontys huisstijl elementen bevat is, in overleg met de afdeling Marketing en Communicatie, besloten deze wel toe te passen op de cover en colofon van de nieuwe gids maar niet op de tussenliggende pagina’s.
Het ontwerp van de Keuzegids, dat de voorkeur had van studenten en medewerkers, bevat geen Fontys huisstijl elementen.
5.4.2 User Interface Als gezegd is ook voor de User Interface en User Interaction in eerste instantie uitgegaan van de iPad, een touchscreen dus. Aangezien de Keuzegids met 9 pagina’s vrij compact is maar de Survivalgids met 35 pagina’s zeer uitgebreid, is voor beide gidsen een andere navigatie en UI toegepast. Bij de Keuzegids is gekozen voor een navigatiebalk onder aan de pagina van waaruit men direct naar een van de andere pagina’s kan navigeren. Deze balk zakt naar beneden als die even niet wordt gebruikt en is terug te roepen door aan de onderkant van het scherm te tikken (of in het geval van een desktop met de muis aan de onderkant van het beeld te hoveren).
De navigatiebalk van de Keuzegids, waarin ook links naar social media zijn opgenomen, zakt naar beneden als die niet wordt gebruikt.
Bij de Survivalgids is er geen navigatiebalk maar staat er altijd een icoontje in beeld waarmee naar de inhoudsopgave wordt verwezen. Van daaruit zijn alle pagina’s direct toegankelijk. Uiteraard is het bij beide gidsen mogelijk naar een volgende of vorige pagina te navigeren. In het geval van een touchscreen gebeurt dit d.m.v. swipen. Bij een desktop kan dit via een muisklik op de navigatiepijlen of via de pijltjestoetsen. In de survivalgids staat de link naar de inhoudsopgave altijd in beeld. Navigeren naar de volgende of vorige pagina kan via de navigatiepijlen die in beeld verschijnen door aan de zijkant van een pagina te hoveren of d.m.v. swipen bij een touchscreen.
Tenslotte zijn de knoppen naar bijvoorbeeld video, subpagina’s en andere links consistent vormgegeven. Een consistente vormgeving van de knoppen.
5.5 Technische Realisatie Voor wat betreft het digitale platform is gekozen voor een responsive HTML5 website met de uitstraling en functionaliteit van een E-zine (zie paragraaf 4.6). Dit betekent dat de gidsen met slechts één broncode toegankelijk en functioneel zijn op zowel desktops, tablets en smartphones in alle formaten en resoluties.
De pagina ‘ICT & Lifestyle’ uit de Keuzegids op een iPhone en iPad.
Dezelfde pagina in een browser op een laptop.
5.5.1 Framework Om het wiel niet opnieuw te hoeven uitvinden is er onderzoek gedaan naar de codering van bestaande digitale publicaties met hetzelfde uitgangspunt als hierboven beschreven. Het gaat hierbij vooral om producten die opgeleverd zijn door Dutch Giraffe, Magstream, Blueberry Media en Instant Magazine, alle vier Nederlandse bedrijven. Behalve dat zij de volledige productie voor hun rekening
nemen bieden zij ook licenties voor het gebruiken van een systeem waarmee een klant zelf een digitaal magazine kan bouwen. Hier zitten vaak beperkingen aan zoals een maximum aantal pagina’s of het aantal beschikbare templates.
Een voorbeeld van de beschikbare licenties van Instant Magazine.
Opvallend is dat Magstream nog gebruik maakt van Flash. Daarnaast hebben de meeste publicaties slechts weinig pagina’s (tussen 6 en 10). Ook de benadering van de navigatie is bij de bedrijven zeer verschillend en niet altijd even handig. Er zijn diverse bestaande frameworks en plug-ins getest die bruikbaar zouden kunnen zijn bij de technische realisatie waarvan Swiper-Master, Liquid-slider, SwipeView en jQuery Mobile de meest veelbelovende waren. Helaas bleek geen enkele van deze frameworks en plug-ins echt geschikt om als basis te dienen voor de nieuwe studiegidsen. Dit had vooral te maken met de beperking in het design. Daarnaast zou de code om de gewenste functionaliteit te verkrijgen drastisch aangepast moeten worden.
Een van de geteste frameworks: Liquidslider. Ook dit framework had te veel beperkingen wat betreft design om als basis voor de nieuwe gidsen te kunnen dienen.
Daarom is besloten om een compleet nieuw framework te programmeren waarbij HTML5-boilerplate als basis is genomen. Het grote voordeel hiervan is de absolute vrijheid in design en functionaliteit zodat het exact op maat gemaakt kan worden. De animaties, die geïntegreerd zijn om de studiegidsen te verlevendigen, zijn geprogrammeerd met jQuery en CSS3 transitions. Omdat de gidsen vooral een informatieve functie hebben, is er voor gekozen om de animaties slechts eenmaal te tonen. Bij veel digitale publicaties wordt bij het nogmaals bezoeken van een pagina de volledige animatie opnieuw afgespeeld wat op den duur vervelend kan worden voor de gebruiker. Alleen wanneer een studiegids opnieuw wordt geopend worden de animaties wel opnieuw getoond. Voor de interactie op mobile devices (swipen en tappen) is gekozen voor jQuery-mobile-events, dus niet voor de complete jQuery-mobile-library omdat deze de vormgeving van de User Interface al voor een groot gedeelte bepaalt. Bij het openen van de digitale studiegids worden eerst alle pagina’s afzonderlijk ingeladen waarna de gebruiker direct alle content tot zijn beschikking heeft. Het nieuw geprogrammeerde framework is uitermate gestructureerd waardoor de digitale studiegidsen redelijk eenvoudig zijn aan te passen en/of uit te breiden.
Voor de kenners: een kijkje achter de schermen van de Keuzegids: een overzichtelijk en gestructureerd framework.
5.5.2 Video Om de video’s zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen is besloten deze niet via YouTube in te laden maar direct te integreren in de HTML5 code. Hoewel het afspelen via YouTube veel voordelen heeft (zo zorgt YouTube ervoor dat een video naar diverse formaten geconverteerd wordt) zijn er ook nadelen. Op de eerste plaats is de User Interface slechts gedeeltelijk
aanpasbaar. Daarnaast is er altijd een verwijzing naar YouTube zichtbaar. Een ander belangrijk nadeel is het feit dat het op Apple devices niet mogelijk is de video direct te laten starten bij het openen ervan. Tenslotte is de afhankelijkheid van een derde partij, YouTube dus, niet wenselijk.
Een video direct integreren in de HTML5 code (rechts) heeft de voorkeur boven het inladen van de video via YouTube (links).
Helaas heeft ook het rechtstreeks invoegen in de HTML5-code een aantal nadelen: van elke video moeten verschillende formaten gemaakt worden voor de diverse browsers en devices. Daarnaast is het bijna onmogelijk er voor te zorgen dat de video’s op werkelijk alle apparaten goed afspelen. Hoewel er diverse plug-ins bestaan die hierbij kunnen helpen (video.js, JWplayer, MediaElements.js) gaven ook deze geen bevredigend resultaat aangezien de wensen voor de studiegidsen duidelijk waren: het direct starten van de video bij het openen ervan en pauzeren of stoppen bij het verlaten van een pagina.
Bij de realisatie van de nieuwe studiegidsen zijn nu alle video’s naar zeven verschillende formaten geconverteerd waarmee veruit de meest gebruikte browsers en devices gecoverd zijn. Indien de video niet afspeelt krijgt de gebruiker een screenshot met het verzoek een andere browser te proberen of de video te bekijken via het FHICT YouTube kanaal.
5.5.3 Test browsers en devices Tijdens de realisatie van de digitale gidsen zijn deze voortdurend getest in verschillende browsers (Chrome, Firefox, Safari en Internet Explorer 6 t/m 11) en op verschillende devices (desktop, iOS tablets, Android tablets, iPhones en Android smartphones van diverse merken). Tijdens het programmeren werden de studiegidsen voortdurend getest in diverse browers.
Op deze manier werden eventuele problemen tijdig geconstateerd en verholpen. Het gaat te ver om in dit rapport alle problemen en uitzonderingen te benoemen maar met name in de oudere versies van Internet Explorer (lager dan versie 10) bleken behoorlijk wat zaken als animaties en jQuery plug-ins niet goed te werken. Hoewel de doelgroep over het algemeen weinig tot geen gebruik maakt van deze oudere browsers, is het toch wenselijk dat de gidsen
ook hierop zo optimaal mogelijk tot hun recht komen. Met het inladen van een aparte Javascriptfile zijn de meeste problemen verholpen al zijn hierbij wel enkele concessies gedaan. Zo zakt de navigatiebalk in IE niet naar beneden en hebben de tekstvelden geen kolommen omdat IE (ouder dan versie 10) deze functies niet ondersteund. Overigens krijgen de gebruikers van zo’n browser een melding met het verzoek een modernere browser te installeren.
5.5.4 Test User Interaction Bij het onderzoek onder studenten en docenten naar de voorkeur voor het design (zie 5.4.1) is ook gevraagd naar de interactie. De knoppen en navigatiebalk, die uiteraard in het design zijn opgenomen, bleken logisch en duidelijk te zijn. Ook tijdens de technische realisatie is de User Interaction voortdurend getest onder de doelgroep. De feedback is zeer waardevol geweest. Zo bleek het in eerste instantie niet duidelijk hoe de navigatiebalk van de Keuzegids weer in beeld te brengen was. Met enkele aanpassingen (vormgeving en swipefunctie) werd dit probleem opgelost. Verder was het opvallend dat de meeste testpersonen niet direct gebruik maakten van het swipen op een touchscreen maar van de pijlen of knoppen. Daarom is besloten om eenmalig een korte gebruiksaanwijzing in beeld te laten verschijnen. Na de oplevering van de Keuzegids is er nogmaals getest en bleken de User Interaction en navigatie logisch en natuurlijk te zijn.
Het pijltje dat op een tablet verschijnt als de navigatiebalk is gezakt was in eerste instantie helemaal niet aanwezig. Bij het testen werd duidelijk dat gebruikers toch een aanwijzing nodig hadden, vandaar deze toevoeging. Maar dan nog: Tappen of omhoog swipen? In dit geval werkt beiden.
Toen bleek dat veel gebruikers op een tablet door de gids bladerden d.m.v. het klikken op de pijlen is besloten een korte, eenmalige melding te geven van de mogelijkheid tot swipen.
5.5.5 CMS Hoewel het geen onderdeel van de opdracht was is er een klein content management systeem (CMS) gebouwd waarmee de teksten van de Keuzegids aan te passen zijn. Uiteraard verdient het aanbeveling dat er voor beide gidsen
een uitgebreid CMS gebouwd wordt zodat de medewerkers van FHICT Marketing en Communicatie op eenvoudige wijze de gidsen kunnen aanpassen en actualiseren.
Een screenshot van het CMS wat is gebouwd om de hoofdteksten van de Keuzegids eenvoudig te kunnen aanpassen.
5.6 Oplevering In overleg met FHICT is de Keuzegids, na plaatsing op een FHICT server, voor studenten bereikbaar via een link op Sharepoint. Via social media en nieuwsberichten op de portal is hier bekendheid aan gegeven. Ook de Survivalgids zal, nadat deze in zijn geheel gereed en getest is, op deze manier bereikbaar zijn.
De link naar de Keuzegids is te vinden op Sharepoint onder ‘Studentenplein’.
6. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN Aan de hand van de resultaten uit het onderzoek en het realiseren van de opdracht kunnen de volgende conclusies worden getrokken en aanbevelingen worden gedaan:
6.1 Conclusies § §
§
§ §
Het jaarlijks laten printen en uitgeven van de FHICT studiegids is achterhaald. De kosten zijn hoog en het rendement uitermate laag. Het is niet verstandig om een studiegids, al dan niet digitaal, uit te geven waarin informatie wordt opgenomen voor alle FHICT studenten. Door de grote hoeveelheid wordt het geheel onoverzichtelijk en niet altijd relevant voor de lezers. De informatie die Fontys en FHICT momenteel aanbiedt via websites, brochures en andere media is onvoldoende gestructureerd en te veel verspreid over diverse kanalen waardoor de vindbaarheid van de gewenste informatie onder de maat is. FHICT Studenten hebben behoefte aan een bundeling van de voor hen relevante informatie op een centrale, gestructureerde plaats. FHICT Studenten willen graag een zo’n eerlijk en concreet mogelijke voorlichting over de inhoud van de opleiding.
6.2 Aanbevelingen § § § §
§ §
§
Fontys en FHICT zou de geboden informatie via de Portal en op Sharepoint duidelijker en logischer moeten structureren. Fontys zou zich meer moeten gaan verdiepen in de mogelijkheden van digitale publicaties om zoveel mogelijk paperless te werken. Om de opgeleverde digitale studiegidsen in de toekomst makkelijk te kunnen onderhouden zou er een CMS gebouwd moeten worden. Om de structuur van het nieuw geprogrammeerde framework inzichtelijk te krijgen voor toekomstige gebruikers cq programmeurs zou er een handleiding geschreven moeten worden. Het verdient aanbeveling om bij de nieuwe digitale studiegidsen een zoekfunctie in te bouwen. Er zou een persoon moeten worden aangewezen die verantwoordelijk is voor de inhoud van de studiegidsen en hier het overzicht over bewaakt. In de studiegidsen wordt gebruikt gemaakt van Google Analytics. Het verdient aanbeveling de gegevens regelmatig te checken en indien nodig de gidsen en/of verspreiding te optimaliseren.
EVALUATIE Op het moment van schrijven is het einde van mijn stageperiode in zicht. Deze is voorbij gevlogen en ik heb dan ook een zeer prettige tijd achter de rug. Ik vond het leuk en interessant om FHICT, waar ik dus ook studeer, van de andere kant te leren kennen. e
e
Toch kan ik er niet omheen dat ik in de 3 en 4 week van mijn stage aan een aantal zaken sterk begon te twijfelen: § “Heb ik met Digital Publishing wel voor de juiste studieroute gekozen?” – ik vind een heleboel andere zaken ook leuk en interessant. § “Is de afdeling Marketing en Communicatie bij FHICT wel de juiste stageplek?” – het nadeel van mijn stageplek was het feit dat er geen mensen werken die met Digital Publishing bezig zijn waardoor er geen expertise in mijn directe omgeving was. § “Heeft mijn opdracht eigenlijk wel zin?” – tijdens mijn onderzoek bleek dat bijna alle informatie die relevant is voor studenten wel ergens te vinden is via diverse websites en portals. Daarnaast zou ik met de Survivalgids beginnen waarvoor ik, wat content betreft, afhankelijk was van de input van studenten en medewerkers. De oplevering van de alternatieve opdracht (zie bijlage I) werd vastgesteld op begin december waardoor ik op dat moment niet vooruit kon.
Gelukkig zijn deze twijfels als sneeuw voor de zon verdwenen na een goed gesprek met mijn bedrijfsbegeleidster Marlou Heskes. Zij begreep de situatie en we besloten om eerst de Keuzegids te realiseren, daarna pas de Survivalgids. e Ondertussen had ik een interview gehouden met een groep 2 jaars studenten waaruit bleek dat er wel degelijk behoefte was aan een goed gestructureerde, digitale studiegids. Toen ik het digitale magazine van Fontys Sport Hogeschool onder ogen kreeg én een bezoek had gebracht aan de afdeling Grafische Producties (verantwoordelijk voor alle corporate brochures en inmiddels ook aan het experimenteren met digitale publicaties) werd voor mij helder dat ik wél de juiste keuzes had gemaakt en ben toen voortvarend aan de slag gegaan. Tijdens mijn stageperiode zijn de drie pijlers van het M-profiel duidelijk aan bod gekomen: § Communicatie – de doelgroep en de behoefte aan informatie is onderzocht en in kaart gebracht. Ook de wijze waarop deze informatie het best kan worden aangeboden is onderzocht en gerealiseerd. § Design – de opgeleverde producten zijn in zijn geheel door mij vormgegeven waarbij rekening is gehouden met de wensen van de doelgroep en die van de opdrachtgever. § Techniek – na onderzoek van de verschillende mogelijkheden van een digitale publicatie zijn de opgeleverde producten ‘from scratch’ door mij geprogrammeerd.
Hiermee zijn ook mijn gestelde leerdoelen, ontwerpen en programmeren, bereikt. Tijdens het programmeren van het framework heb ik vooral veel geleerd over de User Interaction op mobile devices, jQuery(mobile), Javascript en HTML5/CSS3. Ik vind het programmeerwerk erg uitdagend en interessant. Bij het ontwerpen van het design heb ik me veel beziggehouden met User Interaction Design. Ook dit is een vakgebied wat me erg aanspreekt en waarvan ik zelf denk dat ik er gevoel voor heb. Naast mijn hoofdopdracht heb ik in de eerste twee weken een social media campagne verzorgd om ICT Talent ‘Like a Boss’ onder de aandacht te brengen en ben ik productieleider geweest bij het maken van de voorlichtingsvideo’s. Ook dit waren leuke en leerzame onderdelen van mijn stage. Druk aan het werk op het kantoor van FHICT Marketing en Communicatie.
Hoewel ik het jammer vind dat de Survivalgids op het moment van schrijven van dit verslag nog niet af is (dit heeft te maken met het wachten op en verzamelen van content), ben ik trots en tevreden over hetgeen ik geleerd en opgeleverd heb. Ook de opdrachtgever en de mensen die de nieuwe digitale gidsen gezien hebben zijn zeer enthousiast. De hele ervaring zegt mij dat ik met de studieroute Digital Publishing de juiste keuze heb gemaakt. Eric Swiggers Deurne, 15 januari 2014
Positieve reacties op Facebook t.a.v. de Keuzegids.
“Als andere onderwijsinstellingen dit hadden zou ik jaloers zijn, nu ben ik trots” – Ad Vissers, directeur FHICT over de Keuzegids. “Dat is een mooi ding!” – Wouter Lancee, docent ICT & Mediadesign, over de Keuzegids.
BIJLAGEN I.
Alternatieve opdracht startende studenten ..................................................... e
55
II.
Interview zittende studenten (2 jaars) ...........................................................
61
III.
Inventarisatie huidige studiegids ....................................................................
63
IV.
Overzicht informatiespreiding FHICT & Fontys ..............................................
65
V.
Overzicht digitale studiegidsen andere onderwijsinstellingen .........................
70
VI.
Persona’s ........................................................................................................
79
VII.
Bladformule .....................................................................................................
80
VIII.
Design .............................................................................................................
84
IX.
Overzicht bestudeerde digitale publicaties en frameworks .............................
87
X.
PID ..................................................................................................................
92
I. ALTERNATIEVE OPDRACHT STARTENDE STUDENTEN Alle startende studenten van FHICT worden geacht deel te nemen aan de introductie. Indien een student dit niet wil of kan wordt een alternatieve opdracht gegeven vanuit de coördinatoren van het startsemester. In dit geval hebben 5 studenten uit Eindhoven en 5 studenten uit Tilburg een opdracht gekregen t.b.v. het onderzoek naar en realisatie van de Survivalgids. Hieronder de opdracht en de resultaten. 1.
Lees de hele studiegids (2012/2013) kritisch door en zet per hoofdstuk jouw persoonlijke mening over de inhoud, teksten (taalgebruik) en foto’s op papier. Maak een overzicht van de hoofdstukken die jij, als startende student, belangrijk vindt en leg per hoofdstuk uit waarom. Doe hetzelfde voor de informatie die je overbodig vindt. Antwoorden, kort samengevat: Te veel tekst. De plaatjes hebben vaak geen verband met de inhoud. De tekst bevat teveel algemeen algemeenheden, liever concreet. Laat bij ISSD bijv. zien wat er geleend kan worden. Belangrijk: omschrijving basisprofielen, de drie fasen van de opleiding, EVC, aanmelden bij DUO, contactgegevens. Overbodig: Innovatieroutes, stage en afstudeeropdracht, criterium gericht interview.
2.
Bedenk tenminste 5 items die niet in de studiegids staan maar die jij graag wil zien (bijv. uitgaan in Eindhoven). Werk deze items uit met een tekst en foto’s zoals die in de nieuwe gids zouden kunnen staan (min. 1 A4 per item). Beschrijf van één van de items hoe dit als een video in de nieuwe gids kan worden opgenomen. Suggesties nieuwe items: • Uitleg over de vakken -> Basisroutes (wordt aan gewerkt/video) • Hoe moet ik printen/kopiëren? • Uitgaan in Eindhoven/Tilburg • Opladen Studentenkaart • Over de Catering • Over festivals in Eindhoven/Tilburg (purple, glow) • Introductiekamp? • Werkzaamheden & Beroepsprofiel ICT-er • ICT-humor • Op kamers in Tilburg/Eindhoven • Introductieweek Tilburg/Eindhoven • Plattegrond Campus • Route (googlemaps), reisadvies OV & Fiets! • Wat kun je lenen bij de ISSD? • Oriëntatie Basisprofielen • ICT in de toekomst • Leuke apps (Stad gerelateerd) • Nuttige tips m.b.t. laptop
• • • • • • • 3.
Studietips (mindmapping, flashcards, structuur etc.) Wifi (inloggen) Sharepoint uitleggen Werkgroepen aanmaken Interactieve vraagbaak (elkaar online helpen, forum) FHICT jargon handleiding FAQ’s
Maak een lijst van 3 tijdschriften (papier of digitaal) die te maken hebben met ICT/multimedia/computers, die jij vet vindt. Leg per tijdschrift uit waarom en geef voorbeelden (tekst en/of afbeeldingen). Genoemde tijdschriften: Computer Idee, Tips & Trucs, Linux Magazine, Power Unlimited, ICTmagazine, ComputerTotaal, Edge, GD, Control, TITM, Computable, PCM, Android Magazine, NGamer, ComputerIdee, Automatiseringsgids.
4.
Bij het maken van een nieuw magazine wordt vaak gebruik gemaakt van een ‘moodboard’ (een collage van plaatjes/kleuren die de sfeer gaan bepalen). Zoek tenminste 8 afbeeldingen die jou aanspreken en maak hiervan een moodboard voor de nieuwe studiegids FHICT. Licht toe waarom je voor deze plaatjes hebt gekozen.
Hieronder een collage van de ingeleverde moodboards.
5.
Bedenk een pakkende titel voor de ‘survival/studiegids’ 2013/2014. Ingekomen suggesties: • Studie van de Toekomst • Fontys: laat je studentenleven beginnen. • I C Technology (I see technology) • I C Tilburg • Study Survival • Ah, ik ga naar het HBO!!! • Help, hoe overleef ik coderen!! • Propedeuse for Dummies • Overleven doe je zo!!
II. INTERVIEW ZITTENDE STUDENTEN (2e JAARS) Datum: 11 september 2013, 15.15 |14 x 2e jaars-studenten, net innovatieroute gekozen. 1. Wat vonden jullie van de voorlichting innovatieroutes? Unaniem: echt slecht, veel te vaag en te kort. Ook de powerpoints stonden niet op tijd online. 2. Voldoet de innovatieroute aan de verwachtingen? Over het algemeen: Ja, het beeld wat ze zelf hadden klopt redelijk met de werkelijkheid, ondanks de slechte voorlichting. 3. Wat vinden jullie belangrijk in de voorlichting? Die zou veel concreter moeten zijn: Welke vakken ga ik krijgen, wat voor opdrachten, wat is het werkveld. DUIDELIJK en CONCREET. 4. Kennen jullie deze site? http://fontys.nl/Studeren/Opleidingen/HBOICT-met-10-studieroutes-voltijd/Inhoud.htm Ongeveer de helft van de groep had de site wel eens gezien maar wisten niet dat de innovatieroutes erop staan. Diegenen die het wel gezien hebben vinden de uitleg de summier. Overigens wordt er door de studenten heel weinig op de Fontys Portal gekeken. 5. Wat vinden jullie van het idee om een digitale survival- en keuzegids te maken? Heel goed idee, lijkt echt nodig te zijn.
6. We gaan video's maken, hebben jullie ideeën? De studenten vinden dit een heel goed idee. Ze hadden zelf niet direct input. 7. Gedrukte Studiegids: Ooit gelezen? Nee, niemand. Een enkeling had het wel eens gezien. (!) 8. Op welk formaat zou je een digitale studiegids willen lezen? Website! 9. Wat voor informatie, naast de voorlichting innovatieroute, zouden jullie nog meer centraal gebundeld willen zien? (survivalgids) Waar halen jullie nu alle informatie vandaan?(welke vakken, printen/kopieren, klachten ongewenst gedrag, vrijstelling, op kamers gaan) Absoluut goed idee: gewoon nuttige, facilitaire zaken (als printen, pasgebruik, ISSD wat kan ik lenen, Wifi aansluiten, etc. gebundeld.) ALGEMENE OPMERKINGEN: ‘Een heel goed idee om 2 digitale studiegidsen te maken. De informatie is nu veel te versnipperd, teveel, te onoverzichtelijk. Je weet gewoon niet waar je moet zoeken! Het voorbeeld van de Sporthogeschool Magazine sprak erg aan: Ja, zoiets!!’
III. INVENTARISATIE HUIDIGE STUDIEGIDS Bij de inventarisatie van de huidige studiegids is ook aangegeven welke items naar de Keuzegids gaan en welke items toegevoegd dienen te worden: Paars: verwijzen naar nieuwe Keuzegids. Roze: Nieuw op te nemen in de Survivalgids. Rubrieken Welkomstwoord Inhoudsopgave 1. Opleiding HBO-ICT • Oriënterende fase (4 profielen) • Profielen (Business, Mediadesign, Software & Technology) • Innovatiegebieden -> Summiere uitleg & verwijzing naar volgende studiegids 2. Studie • Competentiegericht Onderwijs • BCO • Kenmerken van het programma o Proftaken en Partners in Education o Beroepsproducten en werkvormen o Begeleiding o Portfolio o Beroepsvaardigheden o Stage & Minoren -> Summiere uitleg & verwijzing naar volgende studiegids o Drie fasen opleiding: nadruk op propedeusefase. Kern- en examenfase summiere uitleg & verwijzing naar volgende studiegids o Doorstroomnormen o PPO o Studieloopbaanbegeleiding o Excellentie -> Summiere uitleg & verwijzing naar volgende studiegids o Studeren met een handicap (voorzieningen) 3. Toetsing • Toetsing en feedback • Competenties • EVC
Assessment, verzoek, portfolioschouw, live performance, CGI en examencommissie -> Summiere uitleg & verwijzing naar volgende studiegids 4. Algemene informatie • Contactpersonen (naam, telefoon en email) • Locatie-informatie -> Uitgebreider/fun of naar hoofdstuk 5 • Plattegronden -> ook van gebouw R1&Tilburg • Informatie regelingen en administratie • Bewijs van inschrijving • Jaarrooster/lesrooster • Startdata onderwijs • Introductie voltijdstudenten • Studievoortgang • Vragen over je studie • Studentendecaan/psycholoog • Financiën o Studentenpas/betaalsysteem o Collegegeld o Eenmalige bijdrage o Studiefinanciering • Informatiebronnen o Virtuele mediatheek o Boekhandel o Boeken/dictatenlijst • Computergebruik o ISSD o Internet o E-mail o Laptop o Intranet • Kwaliteitszorg • Milieu -> Paperless • Veiligheid • Cameratoezicht • Sportcentrum • Overflow • Studentenvoorlichtingsteam •
IV. OVERZICHT INFORMATIESPREIDING FHICT & FONTYS FHICT Sharepoint-Home https://portal.fhict.nl/Pages/Welkom.aspx • • • • • • • • • • • • • • •
Plattegrond gebouw Nieuws Startsemester (blokboeken, vakken) Profielen (blokboeken, vakken) Innovatieroutes Minoren Deeltijd Werkgroepen Documenten (Blokboeken, Beroepsvaardigheden(?), SLB(?), Professionele ontwikkeling) Lesroosters Jaaragenda Kwaliteit Lectoraten Datalijst Social Media (Facebook, LinkedIn, YouTube, Twitter)
FHICT Sharepoint Studentplein https://portal.fhict.nl/Studentenplein/SitePages/Home.aspx •
•
Algemeen o Studiegids o Brochures o Contact/medewerkers o Mediatheek Roosters & Klassen o Klassenlijsten o Lesroosters o Reserveren projectruimtes o Jaaragenda
•
•
•
• •
•
•
o iPlanner Studievoortgang o Resultaten o OER o Herkansingen Instroom/doorstroom o Inschrijven/uitschrijven o Collegegeld o Introductie o WO/MBO doorstroom Werkomgeving o Werkgroepen o Athena Software o Diverse info ICT Support o ISSD o IT Forum o Infrastructuur o Middelen Ondersteuning o CANS/RSI o Fontys Studentenvoorzieningen o Studentenloopbaancentrum o Studentendecanen o Studentenpsychologen Interne Communicatie o IMR (medezeggenschapsraad) o GOC (Gemeenschappelijke Opleidings Commissie) o Directiebesluiten o Kwaliteitszorg o Ideeën/Klachten o Partners in Education o PR-documenten
Sharepoint ICTServices https://portal.fontys.nl/ICTSERVICES/Pages/Default.aspx • • • • • • • • • • • • • •
Werkplek Tablets Telefonie Inloggen Internet & Netwerk Software en Websites E-mail Dataopslag Presentatiemiddelen Printen, scannen & kopieëren Fontyskaart FAQ Ondersteuning Handleidingen/Manuals
Fontys Portal – HBO ICT http://fontys.nl/Studeren/Opleidingen/HBOICT-met-10-studieroutes-voltijd.htm • • • • • • • •
Algemene info Brochure Studievormen Lesplaatsen Toelatingseisen Kosten Contact Inhoud e o 1 jaar e o 2 jaar e e o 3 en 4 jaar o Basisprofielen
• • •
• •
• • • • • • •
o Innovatieroutes o Specialisaties o Faciliteiten Studie in cijfers Interview studenten Begeleiding o SLB o Tutor o Docenten o Stage/afstudeerbegeleider o Decaan Opendagen/Proefstuderen/Meeloopdagen Stage en afstuderen o Kenmerken oriënterende stage o Kenmerken afstudeerstage o Stagebedrijven o Stagevergoeding Beroepsmogelijkheden Toelatingseisen Aanmelden Kosten ICTALENT awards Social Media Locaties
Fontys Portal – ICT http://fontys.nl/ict/ • •
Algemene info over ICT -> Video Interesse magazine
Fontys Portal – Hogeschool ICT http://fontys.nl/hogeschoolict/ • • • • • •
• • • •
• • • • •
Algemene info Link naar Voltijd Link naar Deeltijd Locaties (Google maps - Routebeschrijving) Video (NOS op 3) Opleidingen o Voltijdopleidingen o Deeltijdopleidingen o Post HBO opleidingen Verhalen van Studenten Lectoraten en onderzoek Seminars Alumni o Interviews o Vacatures Docenten aan het woord Partners in Education Contact (adressen) Nieuws Social Media
V. OVERZICHT DIGITALE STUDIEGIDSEN ANDERE ONDERWIJSINSTELLINGEN Download een compleet overzicht van de content van onderstaande studiegidsen via deze link: http://athena.fhict.nl/users/i263785/stage/documents/OverzichtStudiegidsen.xlsx 1. Avans Hogeschool http://studiegids.avans.nl/aib/gids/50 De studiegids van Avans Hogeschool wordt vanaf 2013 enkel digitaal, via een website, aangeboden. Zij zeggen zelf over de studiegids: “Wie doet wat, waar moet je heen als je problemen hebt, wat wordt er van je verwacht? Op dit soort vragen geeft de studiegids je antwoord.”
De studiegids is zeer uitgebreid. De lay-out is redelijk saai te noemen: een witte pagina met een lijst van items/links. Op zich is de indeling in hoofdblokken wel logisch maar door de hoeveelheid tekst/links is wat onoverzichtelijk.
De tone of voice is vriendelijk en tutoyerend. Eén van de items zou m.i. ook in de Fontys Studiegids moeten komen: Frequently Asked Questions (FAQ). Avans geeft hier vooral antwoord op veel gestelde vragen van beginnende studenten.
2. Universiteit Leiden: https://studiegids.leidenuniv.nl De studiegids van universiteit Leiden is m.i. een mooi voorbeeld van een Digitale Gids. Een responsive, html website. De verschillende faculteiten kunnen via een CMS zelf hun content verzorgen. De lay-out is strak maar niet saai. De landingspage is erg overzichtelijk. Wat ik ook goed vind is het feit dat er gelinkt wordt naar de website van de universiteit in het algemeen. Dit heeft meerdere voordelen: • Studenten en medewerkers komen vaker op die site • Het voorkomt het dubbel aanbieden van dezelfde informatie • De studiegids zelf blijft overzichtelijk
3. Hogeschool Rotterdam - CMI http://www.hogeschoolrotterdam.nl/media/406811/hogeschoolgids_bachelors_cmi_2012 -2013.pdf De studiegids CMI wordt, net als bij Fontys, apart aangeboden, naast de website van Hogeschool Rotterdam algemeen. In dit geval als PDF. Het document is zeer uitgebreid en doet uitermate FORMEEL aan. Veel hoofdstukken met artikel- en wetsbepalingen. Het lijkt meer op een handboek met richtlijnen dan uitleg over de studie zelf, die overigens wel te vinden is op de site: http://www.hogeschoolrotterdam.nl/opleidingen/communication-and-multimediadesign/voltijd De lay-out is strak, tone of voice formeel. Er wordt geen gebruik gemaakt van beeld (!).
De uiterst formeel vormgegeven studiegids van Hogeschool Rotterdam CMI (communicatie, media & informatica).
4. Hogeschool Utrecht – Rechten Voltijd http://www.bachelors.hu.nl/~/media/LLL/Docs/Studiegidsen/FMR/2013/HBO-Rechtenvoltijd.pdf De studiegids(en) van Hogeschool Utrecht zijn erg uitgebreid. De tone of voice is formeel maar wel tutoyerend. De lay-out is ronduit saai te noemen: alleen maar tekst. Geen kleur of beeld.
5. Novi Hogeschool – Bedrijfskunde http://www.oke4u.nl/wp-content/uploads/oke4u-studiegids-hbo-bedrijfskunde-novi.pdf De studiegids(en) van NOVI zijn formeel en to the point. Er wordt vooral schematisch gewerkt of in tabellen weergegeven hoe de opleiding er inhoudelijk uitziet. De lay-out is strak maar saai. Geen kleur (behalve het logo) en geen beeld.
6. Erasmus Universiteit Rotterdam App te downloaden via de AppStore.
De Erasmus Universiteit heeft een iPad App als studiegids die is gemaakt door Blueberry Media. Dit is een heel mooi voorbeeld van Digital Publishing. Prachtige foto’s, korte teksten en veel animaties. Dit laatste werkt op den duur ook tegen: Bij het opnieuw bekijken van een pagina’s is het weer wachten tot deze is samengesteld. Ook de navigatie laat te wensen over: Er is niet direct te zien hoeveel pagina’s de gids bevat. Daarnaast is niet altijd duidelijk welk hoofdstuk de lezer voor zich heeft.
VI. PERSONA’S Bas Houben - Helmond: 17 jaar, HAVO diploma. Wist eigenlijk niet zo goed wat hij wilde gaan studeren en bedacht dat ICT wel interessant zou kunnen zijn i.v.m. een goede toekomst en kans op een baan. Hij wil naar Fontys omdat hij benieuwd is naar alle mogelijkheden binnen het vakgebied van ICT. Omdat hij in Helmond woont gaat hij niet op kamers maar iedere dag met de trein naar Fontys. In zijn vrije tijd speelt hij gitaar en is gek van GTA V.
Janneke Wolters – Maashees: 18 jaar, VWO diploma. Ze is zeer geïnteresseerd in fotografie en design maar ook in ICT. Ze kan goed overweg met Photoshop. Ze heeft P1 achter de rug en weet al dat ze de opleiding ICT en Media Design wil gaan doen maar e nog niet welk 2 profiel ze hierbij wil volgen: T, S, B??? Ze neigt naar Business maar heeft geen idee wat haar daar te wachten staat in P2. Ze is van plan volgend jaar op kamers te gaan in Eindhoven omdat het reizen met het OV erg veel tijd kost. Verder is ze erg gehecht aan haar Samsung Galaxy 4 en leest hierop al haar e-mails. Eigenlijk wil ze ook haar lesrooster integreren in de agende maar weet niet hoe dat moet.
VII. BLADFORMULE Opdrachtgever Fontys ICT – Afdeling PR en Communicatie Doelstelling Het op een enthousiaste, prikkelende en eigentijdse manier geven van relevante informatie voor startende studenten t.b.v. de opleiding ICT aan de Fontys Hogescholen. Doelgroep Gids 1 Primair: ICT Studenten in de oriënterende fase (P1 en P2), leeftijd 17 – 20 jaar Secundair: Ouders/verzorger Mogelijke, nog oriënterende studenten (wervend) Doelgroep Gids 2: Primair: Zittende ICT Studenten (vanaf het tweede semester), zowel jongens als meisjes, in de leeftijd van 17 tot 22 jaar. Voornamelijk afkomstig uit Noord-Brabant en Limburg. Secundair: Ouders/verzorgers Studievoorlichters en Studieloopbaanbegeleiders
Titel ....spannend, prikkelend maar de lading dekkend... (denk aan ‘Lonely Planet - format’) Your Digital Guide ‘FHICT Survivalgids’ ‘FHICT Keuzegids’ Schrijfstijl/tone of voice Enthousiast, tutoyerend, trots, prikkelend maar niet kinderachtig.
Content Rubrieken Welkomstwoord Inhoudsopgave Colofon Keuzegids: Overzicht en beschrijving in woord en beeld van de innovatieroutes en minoren, inclusief werkveld, toekomstperspectief en voorbeelden van projecten. Survivalgids: Onderwerpen die voor een startende student het meest relevant zijn vooraan. Meer algemene info over de opleiding achteraan.
Structuur survivalgids: 1. START 1. Dag 1 2. Intro 2. WIE, WAT, WAAR, HOE & WANNEER 1. Waar: Locatiewijzer 2. Wanneer: Roosters 3. Wat: Jargonchecker 4. Hoe: Gebruiksaanwijzingen En Tips 5. Contactpersonen 6. Faq 3. WAT GA IK DOEN 1. Het Eerste Semester: Oriëntatie 2. Proftaak 3. Portfolio Professionele Ontwikkeling (Ppo) 4. EERSTE HULP BIJ ONDERWIJS 1. SLB 2. IMR & GOC 3. Studeren Met Ass, Adhd Of Dyslexie 4. Excellente Studenten 5. Decanen & Psychologen 6. Switch & Match 7. ISSD 5. STRUCTUUR VAN DE OPLEIDING 1. Inleiding 2. 4 Basisprofielen 3. Innovatieroutes & Minoren 6. OVER DE STUDIE 1. Competentiegericht Onderwijs 2. Toetsing En Feedback 3. Portfolio 4. Partners In Education
Vormgeving Formaat HTML5/CSS3 website met uitstraling van een E-Zine Coverbeleid Fontys huisstijl Kleurgebruik Fontys huisstijl Tekst/beeld-verdeling Verhouding: streven naar 40% tekst – 60% beeld (foto’s en film) Lettertype Huisstijl Fontys respecterend: FontysFrutiger of Arial Beelden Foto’s en FILM
VIII. DESIGN Designstudie Keuzegids:
Designstudie Survivalgids
IX. OVERZICHT BESTUDEERDE DIGITALE PUBLICATIES EN FRAMEWORKS Diverse Magazines van Dutch Giraffe & MagStream Studiegids Fontys Sporthogeschool - Dutch Giraffe & MagStream http://sporthogeschoolmagazine.nl/m/mgs2h5/fontys/site/live/#!1-Cover
Brabant Magazine - Dutch Giraffe & MagStream http://www.brabantmagazine.nl/#!1-COVER
Diverse magazines van Instant Magazine Cursus hardlopen – Instant Magazine http://weekbladpersmedia.instantmagazine.com/beginnen-met-hardlopen/week-06/
Diverse magazines van Blueberry Media Studiegids Erasmus Universiteit Rotterdam – Blueberry Media http://erasmus.online-magazine.nl/nl/magazine/6597/738603/cover.html
Frameworks en Plug-ins Swiper-Master http://www.idangero.us/sliders/swiper/ Liquid-Slider http://liquidslider.com SwipeView http://cubiq.org/swipeview jQuery-Mobile http://jquerymobile.com Video.js http://www.videojs.com MediaElements.js http://mediaelementjs.com JW-Player http://www.jwplayer.com
X. PID