dialoog Jong en diabetespatiënt Verantwoordelijke uitgever: Leen Pollentier St.-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel Afgiftekantoor: Mechelen 1

dialoog Periodiek tijdschrift | tweemaandelijks | NOVEMBER - DECEMBER 6/2011

Verantwoordelijke uitgever: Leen Pollentier St.-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel Afgiftekantoor: Mechelen 1

België/Belgique P.B. 2800 Mechelen 8-1614 Erkenningsnummer P209662

Jong en diabetespatiënt

Thuis blijven met de til- en verzorgingssystemen van Handi-Move • altijd een oplossing voor

efficiënt en comfortabel tillen

Doorbreek de kloof tussen u en uw huis... Kies voor de oplossing van ThyssenKrupp Monolift en uw ganse woning wordt weer toegankelijk.

• van en naar rolstoel, toilet, bad, douche, bed...

• zelfstandig gebruik en maatwerk mogelijk

• advies over woning-

aanpassing en subsidies

• ruime toonzaal met testzone • 25 jaar specialist in de •

SERVICE

7/7

thuiszorg meer dan 50.000 klanten wereldwijd

Platformliften

Huisliften

Trapliften

Voor meer informatie bel gratis 0800 12 697 of mail naar [email protected]

Alle info op:

www.handimove.com

Handi-Move International - Ten Beukenboom 13 - 9400 Ninove Vraag onze gratis catalogus: tel 054 31 97 10 Fax 054 32 58 27 - [email protected]

www.thyssenkruppmonolift.be

ONTDEK ONZE TOONZAALMODELLEN §

Bent u toe aan een renovatie, of gaat u net bouwen, kom dan zeker langs en ontdek de mogelijkheden van L&E Aangepaste Keukens en maak zeker gebruik van de professionele kennis en ervaring van Jos en zijn team. Zij ontvangen u graag in een ongedwongen sfeer met een lekkere tas koffie en u gaat weer naar buiten met een hoop nieuwe kennis.

Aangepaste keukens op maat van uw wensen Leopoldlaan 104 | Overpelt | Tel . 011 82 38 28 | [email protected] Open: Maandag - vrijdag 09:30-12:00 & 14:00-18:00u. Woensdag enkel op afspraak Zaterdag 10:00-16:00u. Zondag en feestdagen zijn rustdagen

Neem alvast een kijkje op www.aangepastekeukens.be

keukens

Edito

inhoud Samenleving en recht Dyaxis hulphonden

4

Diabetes6

We kunnen meer dan je denkt!

Prikbord8 Uw geld Verhoogde tegemoetkoming

10

Vrije tijd Tevona Band

12

Ik adem, dus ik ben

14

KunstKuren - Museum M

16

Agenda18 Recreas Hippotherapie20

Het begint stilaan te kriebelen bij VFG. Plannen en afspraken worden gemaakt opdat 2012 een fantastisch jaar zou worden. Ik kan reeds een tip van de sluier oplichten van wat jou te wachten staat: mondzorg, reizen, actie en zoveel meer. Maar niet alleen bij VFG zal 2012 veel nieuws brengen, ook in de sector is er heel wat beweging. In 2012 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Reeds nu al is VFG bezig met het verspreiden van haar standpunten, eisen en verwachtingen. Hoewel 2012 een boeiend jaar beloofd te worden, is er eerst nog het najaar van 2011. Op 7 december palmen mensen met een handicap het station van Antwerpen Centraal in. We maken muziek en tonen aan iedereen die het wil dat mensen met een handicap mensen met capaciteiten zijn. Kom zeker langs als je in de buurt bent. Trouwens, er zijn meer redenen om je deur uit te komen. In deze Dialoog lees je over musea, kunst en dans. Stuk voor stuk verhalen van mensen met capaciteiten. ‘We kunnen meer dan je denkt is ook het motto van een spot die VFG maakte in de loop van september. Wie goed uit zijn ogen kijkt, zal de komende tijd zeker deze VFG-dansers tegenkomen.

Colofon Nr. 6/2011 6 nummers per jaar Secretariaat Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel tel: 02 515 02 61, fax: 02 515 02 37 [email protected], www.vfg.be Werken mee aan dit nummer: Luc Carsauw, Peter Debbaut, Wiet De Boodt, Mart De Wever, Suleyman Harrouch, Leen Pollentier, Evy Van Coppenolle, Yves Verschaeren, Nathalie Vandenbroucke, Chris Van Wesemael, Kris Verwimp. Eindredactie Bart Vandormael

Maar VFG werd in september ook geraakt in de kern van haar werking. Paul, Driesen, onze nationale ondervoorzitter en Antwerpse voorzitter, overleed na een moedige strijd. We zullen hem steeds blijven herinneren als een voorvechter van de rechten en belangen van iedereen met een handicap. Voor VFG is het een uitdaging zijn werk en enthousiasme verder te zetten. Een van de zaken waar we ijverig aan werken is een schaduwrapport over het VN-verdrag voor mensen met een handicap. In dit schaduwrapport toetst VFG, samen met andere organisaties van mensen met een handicap, de realiteit af aan wat België neerschreef in haar officieel rapport. Ons gevoel zegt nu al dat er verschillen zijn tussen wat de overheid neerschrijft en wat personen met een handicap ervaren in het dagelijks leven. En het is niet enkel op Europees niveau dat VFG actief is. Enerzijds volgen we de plannen die het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap maakte voor de komende jaren op de voet, maar anderzijds zullen onze lokale medewerkers en vrijwilligers de lokale politiek niet ongemoeid laten. We zijn er immers van overtuigd dat iedereen zijn steentje moet bijdragen willen we komen tot een inclusieve samenleving waarin mensen met een handicap volop meetellen.

Lay-out en druk Grafische cel Concentra Hasselt Verantwoordelijke uitgever Leen Pollentier, Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel Abonnement op dialoog

Luc Carsauw Voorzitter VFG vzw

Dialoog is het ledentijdschrift van de Vereniging van Personen met een Handicap VFG vzw, partner van de Socialistische Mutualiteiten/Bond Moyson/ De Voorzorg. De ruim 18.000 VFG-leden ontvangen Dialoog 6 keer per jaar voor de prijs van 12 euro. VFG-lidmaatschap geeft ook recht op kortingen voor brochures, activiteiten, … Wil jij je ook abonneren op Dialoog? Bel dan 02 515 02 62 of vul de lidmaatschapsstrook in op www.vfg.be

PArtner van

samenleving en recht

Miche Dhondt is voorzitster bij Hachiko, een organisatie die assistentiehonden voor personen met een handicap opleidt “Bij Hachiko krijgt iedereen een kans” “Yellow motiveert mij elke dag opnieuw” Hoe ben je precies terechtgekomen bij Hachiko? Yellow is mijn derde assistentiehond. Mijn eerste assistentiehond, Honore, werd opgeleid in Frankrijk. Tijdens die stage bij de organisatie ANECAH (Association Nationale d’Education des Chiens d’Assistance pour Personnes Handicapées) leerde ik zestien jaar geleden Caroline Thienpont kennen. Zij deed er stage om instructeur te worden, dus om te leren hoe je hulphonden opleidt om daar in België mee te kunnen starten. Hachiko bestond toen officieel al, maar Caroline was nog volop op zoek naar technieken en informatie om de honden te leren wat ze moesten kunnen. Na de stage werkte ze intensief ver-

4

der met twee testcases, Hachi en Chiko, die ze volledig zelf heeft opgeleid. Zo ging Hachiko echt van start. Hoe lang heb je Yellow al? Honore is 11,5 jaar oud geworden. Wij waren 9,5 jaar samen want er is eerst een opleiding van twee jaar. Dan is Pistache gekomen en nu ben ik 2,5 jaar samen met Yellow. Hoe verloopt de procedure om een assistentiehond te verkrijgen? Hachiko verwacht dat mensen met interesse voor een assistentiehond de eerste stap zetten en zelf contact opnemen. Dan vragen wij extra info over hun beperking

en vooral ook hun mogelijkheden, om in te schatten of een assistentiehond daar iets kan betekenen. Een belangrijk criterium is of de persoon in staat is om zorg te dragen voor de hond, bijvoorbeeld om tijdig naar de dierenarts te gaan of om aan familie of vrienden te vragen om de hond medicatie te geven. Men moet ook enige verantwoordelijkheidszin hebben, want de opleiding van een hond kost 16.000 euro, zonder dat de aanvrager hiervoor moet betalen. Als een assistentiehond een meerwaarde kan betekenen voor de aanvrager, kan hij starten met de stage. Vertel eens wat meer over die stage. De volledige stageperiode duurt tien dagen. De eerste fase omvat vijf opeenvolgende zaterdagen. Gedurende 2,5 dagen werken alle aanwezige honden met alle aanwezige stagiairs. Op de derde dag vormt Hachiko de beste koppels. Vanaf dat moment werkt iedere stagair nog maar met 1 hond. Elke hond kent een basispakket aan commando’s en vaardigheden, maar toch is het vaak de hond die kiest. De baasjes en honden worden goed geobserveerd en dan doen we een voorlopige toewijzing voor de rest van de stage. Zo geven we de kans om een band op te bouwen. Soms gebeuren er verschuivingen of wissels, maar dat is zelden. Het is belangrijk om te zien dat het klikt tussen baasje en hond. De tweede fase is een stageweek, waarbij de hele groep gedurende vijf dagen in een voorziening voor personen met een handicap logeert. De bewoners kunnen op reis gaan doordat wij een vergoeding betalen voor ons verblijf. Zo kunnen wij gebruikmaken van toegankelijke accommodatie.

samenleving en recht Leuk! En op het einde van de stageweek is er dan het examen? Inderdaad. Er is een theoretisch en een praktisch examen. Naast het omgaan met de hond via de juiste commando’s en trucjes, leren ze ook over zorg dragen voor de hond, over gezonde voeding, over noodsituaties,… Baasje en hond moeten bewijzen dat ze kunnen samenwerken. Als dat zo is, dan mogen ze samen naar huis! Brengt iedereen die stage tot een goed einde? De stage is niet bedoeld uit medelijden om de mensen hun leven wat mooier te maken. Maar Hachiko gaat er wel van uit dat iedereen een kans verdient om te starten. Soms merken we van bij de start dat het moeilijk wordt, maar het gebeurt zelden dat iemand helemaal niet mag starten. Sommigen laten we na de stage zelfs extra trainen. Helaas komt het ook voor dat iemand geen hond toegewezen krijgt. Naast hulphonden voor mensen met een fysieke beperking bestaan er ook meldhonden voor mensen met epilepsie? Klopt. Momenteel is Hachiko de enige vereniging in België die zich bezighoudt met het opleiden van meldhonden. De hond wordt nog meer afgestemd op de specifieke persoon dan bij een hulphond. Aan mensen met epilepsie vragen we om voor de stage al bij Hachiko langs te komen om te kijken of het klikt met een van de honden. Die hond kunnen we dan op zijn latere epilepsiewerk voorbereiden, want dat zijn heel andere vaardigheden. Met deze meldhonden wordt vaak nog langer doorgetraind. Vinden assistentiehonden het niet erg om de hele tijd te moeten ‘werken’? Een andere hond zit vaak alleen thuis terwijl het baasje uit werken is. Onze honden zijn nooit alleen en mogen overal mee naartoe: boodschappen doen, naar de kapper, het restaurant, de cinema… Ook al is een assistentiehond 24 uur op 24 aan het werk, dat werken is relatief. Onze honden krijgen voor alles wat ze doen een beloning, al is het maar een knuffel omdat ze een pootje gegeven hebben. De honden worden opgeleid om mensen te hel-

pen en daar een beloning voor te krijgen. Mijn hulphond zit als het ware te wachten tot ik iets laat vallen dat hij kan oprapen, zodat hij een beloning krijgt. Als Yellow mij recht helpt uit bed, is dat voor hem ook spelen, want we trekken allebei aan hetzelfde hulpmiddel, voor hem een speelgoed. Volgens mij zijn veel assistentiehonden gelukkiger dan doorsnee honden! Zijn er specifieke voorwaarden om gastgezin te worden? Wij zijn op zoek naar gezinnen die niet acht uur per dag weg van huis zijn en die volgens onze principes willen werken. Het systeem van beloning bij Hachiko is anders dan veel mensen gewoon zijn. Om de twee weken komen we in het opleidingscentrum samen met alle gastgezinnen met puppy’s van dezelfde leeftijd. In een groep van anciens en nieuwkomers kunnen mensen dan ervaringen uitwisselen. Er vindt ook een uitwisseling van honden plaats om verschillende redenen: men mag zich niet te sterk hechten aan de hond, elke hond heeft andere problemen en vraagt een iets andere aanpak. De honden leren met verschillende situaties en omgevingen omgaan, leren dat konijnen niet dienen om op te jagen of dat stemmen verschillende intonaties kunnen hebben, enzovoort. Hoe oud zijn de honden wanneer ze bij het gastgezin arriveren? Als de puppy’s zeven à acht weken oud zijn, doen we de puppytest. We gaan na of ze niet te angstig zijn, of ze zich snel herstellen als ze bang zijn, of ze nieuwsgierig genoeg zijn om nieuwe dingen aan te leren, of ze gemakkelijk volgen… Als ze slagen, plaatsen we hen in een gastgezin, waar ze zindelijkheid, basisgehoorzaamheid en basiscommando’s aangeleerd krijgen. Gastgezinnen en honden komen dan tweewekelijks samen. Na anderhalf jaar keren de honden terug naar het opleidingscentrum van Hachiko, waar ze gedurende zes maanden worden klaargestoomd voor de stage (o.a. voorbereiding op rolstoelen, leren doseren van hun kracht, deuren openen via een touwtje). Als ik ’s ochtends bijvoorbeeld zin heb in een Actimel, dan haalt Yellow die voor mij uit de koelkast. Op zulke situaties

worden ze tijdens die laatste fase dagelijks getraind. Ook met de meldhonden wordt op specifieke situaties getraind, zoals blaffen als het baasje een epilepsieaanval krijgt, de telefoon halen zodat er hulp kan gebeld worden of het medicijnzakje halen. Waar moet je rekening mee houden als je een assistentiehond hebt? Na de stage is er nog regelmatig contact met Hachiko, onder meer voor nazorg. Verder draag je uiteraard dag in dag uit zorg voor je hond. Bij warm weer moet je hem voldoende drinken en schaduw geven of niet te ver gaan wandelen. Bij koud weer moet je er ook mee naar buiten gaan voor een plasje of een wandeling. Tijdens vakanties ga ik vaak op weg met de handbike. Yellow vindt het geweldig om dan naast me te lopen omwille van de snelheid die ik dan haal. Naar het einde van de week toe wordt hij echter moe en moet ik soms wat gas terugnemen. Waarom is Yellow voor jou zo belangrijk? Yellow is mijn eerste golden retriever. Hij is speels én zorgzaam. Dat vind ik een leuke mengeling! Omdat ik verantwoordelijk ben voor hem, ben ik minder bezig met wat ik zelf niet kan. Vroeger had ik soms weinig zin om op te staan en meteen in mijn rolstoel te gaan zitten. Sinds ik Yellow heb, sta ik met plezier op. Mijn handicap verdwijnt niet, maar is minder prominent aanwezig, ook in mijn eigen hoofd. Als ik onder de mensen kom, begint men niet over mijn rolstoel, maar over mijn hulphond en wat die allemaal kan. Hij is een goede bliksemafleider, ook voor de mensen rondom mij. Yellow is eigenlijk van bij het begin van de dag belangrijk voor mij, want op eigen kracht geraak ik niet uit bed. Verder helpt hij mijn trui uitdoen, haalt hij de post, kan hij de telefoon zoeken als er met mij iets gebeurt, kan hij de deur openen… Ik voel me niet eenzaam met hem erbij en hij brengt me vaak aan het lachen. Dat geeft een bijzonder fijn gevoel!

Steun Hachiko: www.hachiko.org

5

samenleving en recht

Jong en diabetespatiënt België telt 350.000 diabetespatiënten en dit aantal zal in de volgende jaren nog drastisch toenemen. De gemene deler bij alle vormen van suikerziekte is een verhoogde aanwezigheid van suiker in het bloed als een gevolg van een gebrekkige of ontbrekende aanmaak van insuline. Ingrid Lugers: “Meestal denken we bij diabetes aan oude mensen. Dat ook ruim 3.000 jongeren en kinderen in ons land aan diabetes lijden, is weinig geweten. Dat mag wel eens in de kijker geplaatst worden.” 31 december 2007 staat bij Ingrid Plugers voor altijd in het geheugen gegrift. “Mijn dochter Britt was al een tijdje lusteloos en prikkelbaar. In tegenstelling tot andere kindjes van haar leeftijd, maakte ze ook nog geen aanstalten om te leren lopen. Het zullen de tandjes zijn. Niets om je zorgen over te maken, zo probeerde de omgeving ons gerust te stellen. De klachten gingen echter van kwaad naar erger. Britt had maar weinig zin om de wereld te verkennen. Soms viel ze in slaap op haar speelmatje. Bovendien begon ze ook opvallend veel te drinken en te plassen. De diagnose suikerziekte viel als een donderslag bij heldere hemel. Niemand anders in de familie had suikerziekte, dus de link met erfelijke aanleg werd nooit gelegd. Bovendien kwam dia-

6

betes toch alleen maar voor bij oudere mensen, dacht ik. We kregen maar weinig tijd om na te denken. Britt werd aan een infuus gelegd en in allerijl overgebracht naar een gespecialiseerd ziekenhuis.” Routine Die eerste momenten staat je wereld stil, gaat Ingrid verder. “Je wordt overstelpt met informatie, maar die goedbedoelde adviezen en raadgevingen dringen amper tot je door. Na het harde verdict volgt een leidraad voor een nieuwe manier van leven die je zorgeloze gezinsleventje compleet overhoop haalt. Los van de emoties die dit allemaal met zich meebrengt, moet je ook nog eens keihard studeren om de behandeling van diabetes onder de knie

te krijgen. Je moet alles leren over bloedwaarden, hypo’s en hypers, insuline, suiker en koolhydraten. Het is mààr suikerziekte, daar kan je toch perfect mee leven, kregen we in het begin vaak te horen. Mensen beseffen niet welke inspanningen en discipline nodig zijn om een kind met diabetes een zo normaal mogelijk leven te laten leiden. Britt krijgt zeven vingerprikjes per dag én eentje ‘s nachts om haar bloedglucose te meten. Alles wat ze eet, wordt nauwgezet afgemeten, berekend op het aantal koolhydraten en omgerekend naar de hoeveelheid insuline die ze nodig heeft. Ook de juf is bij dit proces betrokken. In het begin van het schooljaar kreeg ze uitgebreid uitleg over de ziekte. In de klas staat een weegschaaltje en een voedingstabel. Gelukkig staat ze er voor open om allerlei instructies op te volgen. Kleine kinderen begrijpen niet waarom ze moeten eten als ze geen honger hebben en omgekeerd. Bovendien kunnen prikjes en spuitjes op die leeftijd traumatiserend werken. Daarom krijgt Britt de insuline die ze nodig heeft à

samenleving en recht la carte toegediend via een insulinepomp die via een katheder aan haar lichaam is bevestigd. Vorige week raakte die katheder om een onduidelijke reden verstopt. Hierdoor steeg Britt haar bloedsuikergehalte zienderogen. De juf belde mij in paniek op mijn werk. Voortdurend alert zijn voor noodsituaties behoort ook tot de dagelijkse routine van een diabetespatiënt.” Anders Of Britt beseft dat ze anders is? Ingrid: “Dat ze op zo jonge leeftijd de diagnose diabetes kreeg, is een voordeel. Ze is ermee opgegroeid en weet dus niet beter. De insulinepomp zit in een mooi zakje dat oma speciaal voor haar heeft gemaakt. Langs de ene kant vindt ze het leuk dat ze een beetje specialer is, aan de andere kant begint ze zich toch soms al vragen te stellen. Ik wil net als de andere kindjes mijn boterhammetjes opeten en niet meer eerst apart genomen worden voor een prikje, zei ze onlangs. Hoe ouder ze wordt, hoe meer ze zulke opmerkingen maakt. Vanaf een bepaalde leeftijd zal ze zelf de verantwoordelijkheid voor haar diabetes willen opnemen. Zal zij hier niet te nonchalant mee omspringen? Zal ze de zorgtaken niet verwaarlozen? Zullen we haar daar in kunnen vertrouwen? Tieners willen gewoon hetzelfde kunnen doen als hun leeftijdgenoten. Ze willen naar feestjes gaan, bij elkaar gaan logeren, een pizza of hamburger gaan eten en al eens een pintje of een glaasje wijn drinken. Het zal niet makkelijk zijn

Types diabetes Diabetes type 2 9 van de 10 mensen met diabetes hebben type 2. Het lichaam heeft te weinig insuline en reageert bovendien te weinig op insuline. Deze zogenaamde ouderdomsdiabetes komt ook steeds vaker bij jonge mensen voor. Overgewicht en weinig beweging maar ook erfelijke aanleg vergroten het risico op de aandoening. Mensen met diabetes type 2 krijgen meestal medicijnen, voedings- en bewegingsadviezen, maar moeten soms ook insuline spuiten. om de juiste balans te vinden tussen betrokken willen blijven en haar durven loslaten.” Genezing Voorlopig valt diabetes niet te genezen. Om nieuwe en verbeterde behandelmethodes voor diabetes te ontwikkelen, wordt wereldwijd wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd. Ook gebeurt er research om diabetes in een vroeg stadium te herkennen en sneller in te grijpen. Ingrid: “Er zijn hoopvolle ontwikkelingen rond stamceltransplantaties. We blijven hopen en geloven dat onze kinderen die doorbraak mogen meemaken. Intussen zijn we blij met alles wat er aan medische middelen en tussenkomsten bestaat. 50 jaar geleden zou Britt niet hebben kunnen overleven. Vandaag kan

Tussenkomst Socialistische Mutualiteiten Mensen met diabetes worden vaak geconfronteerd met hoge uitgaven voor geneesmiddelen, medische begeleiding, de aanschaf van zelfzorgmaterialen, de raadpleging van een diëtiste of voetverzorgster… Het Socialistisch ziekenfonds wil ondersteuning bieden. Vraag de gratis folder “Diabetes, 1 op 10 leeft ermee” in je ziekenfondskantoor en maak kennis met het uitgebreid aanbod aan tussenkomsten en diensten.

Enquête Leven met Diabetes Diabetes vormt in 2012 een belangrijk gezondheidsthema in het actieprogramma van de Socialistische Mutualiteiten. Het accent wordt vooral gelegd worden op preventie. Ervaringsdeskundigen kunnen ons veel nuttige tips bezorgen. Ben jij diabetespatiënt? Welke invloed heeft diabetes op je dagelijks leven? Heb je door je ziekte nieuwe gewoontes gekregen? Beantwoord de vragenlijst met 14 vragen en breng ons zo op de hoogte van de problemen waarmee je als diabetespatiënt worstelt. Wie deelneemt, maakt bovendien kans om een van de vier wellnessarrangementen te winnen. Om deel te nemen, moet je diabetespatiënt zijn en lid van het ziekenfonds De Voorzorg, Bond Moyson of Socialistische Mutualiteiten. De enquête word afgesloten op 15/11/2011. Surf dus snel naar http://www. Gezondweb.be/GezondWeb/Rubrieken/ziekteaandoeningen/hormonaal/Diabetes/EnqueteLeven-met-diabetes.htm

Diabetes type 1 1 op 10 mensen met diabetes heeft type 1. Het afweersysteem heeft per ongeluk de cellen die insuline aanmaken vernietigd. Daardoor maakt het lichaam geen insuline meer aan. Mensen met diabetes type 1 moeten een paar keer per dag zichzelf insuline inspuiten of een insulinepomp dragen. ze, mits de juiste ondersteuning, een zelfstandig leven uitbouwen. Toch is er nog een lange weg te gaan. Wetenschappelijk onderzoek kost bovendien veel geld. We blijven voortdurend op zoek naar financieringsbronnen. Diabetes is een ernstige aandoening die in opmars is. Er is een toename van diabetes type 2 of ouderdomssuiker bij kinderen en adolescenten. Maar ook diabetes type 1 komt vaker voor, vooral bij erg jonge kinderen. Onze westerse levensstijl met vet- en suikerrijke voeding wordt als boosdoener aangewezen. Er is nood aan preventieve gezondheidscampagnes. Als diabetes bij ons in de aandacht komt, gaat het meestal over type 2. Diabetes type 1 wordt bij ons nog miskend. Ik droom van een grote media-actie zoals ‘Kom op tegen kanker’ om de aandacht te vestigen op àlle facetten van diabetes.” Hippo and friends Om kinderen met diabetes en hun ouders een steuntje in de rug te geven, is drie jaar geleden de vzw Hippo and Friends opgericht. De mascotte van de vereniging is Hippo, een pluchen nijlpaard met gekleurde patches die aanduiden waar de insuline het snelst en het traagst wordt opgenomen. Op die manier leren kindjes op een speelse manier omgaan met diabetes. Bovendien zien zij in Hippo een buddy en een vriendje. Ook Britt vindt vaak troost bij haar pluchen lotgenoot. www.hippoandfriends.be

7

samenleving en recht

PRIKBORD Meldpunt grensoverschrijdend gedrag Binnen het VAPH wordt dit najaar een Meldpunt grensoverschrijdend gedrag opgericht. Het Meldpunt komt er naar aanleiding van een onderzoek naar de registratie van grensoverschrijdend gedrag ten aanzien van personen met een handicap door de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (IDEWE). Het Meldpunt wil een eerste aanspreekpunt en opvangnet zijn. Als blijkt dat melders verdere ondersteuning wensen, dan worden ze doorverwezen naar bestaande opvang zoals Kind en Gezin, CLB, Comités Bijzondere Jeugdzorg, Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg,… www.gelijkerechten.be

stel kan ook de ondertitels voorlezen van sommige tv-programma’s van vier Vlaamse zenders (VRT, Ketnet/Canvas, VTM, 2BE) en van een aantal Nederlandse zenders. De Vlaamse Audiokrant wordt via een internetverbinding gestreamd naar de Webbox die thuis bij de abonnee staat. Zo is er geen cd of andere drager meer nodig. De krant lezen via de Webbox is als luisteren naar de radio, met dit verschil dat de luisteraar zelf het moment bepaalt en de inhoud kiest. Meer info: Om de Audiokrant of de Digikrant te kunnen ontvangen, moet je een abonnement nemen. De Audiokrant kan eerst uitgeprobeerd worden via een proefabonnement van een dag of een week. De Orion Webbox kost 432 euro voor de versie met kabelverbinding en 521 euro voor de draadloze uitvoering. Corelio Publishing, t.a.v. Kamelego, Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden, [email protected], www.kamelego.be. Een login en paswoord boeken, tijdschriften en de Audiokrant downloaden of online lezen kan via de website www.anderslezen.be

Audiokrant downloadbaar Met de nieuwe Audiokrant op de website www.anderslezen.be kunnen slechtzienden hun krant voortaan downloaden of streamen. Het gaat voorlopig alleen om de Corelio-kranten De Standaard en Het Nieuwsblad. Het initiatief gaat uit van Kamalego, de opvolger van de Braillekrant. Sinds enkele jaren geeft die organisatie de Audiokrant uit op cd-rom in Daisyformaat. Die editie wordt mee verdeeld met de gewone krant. Ook is er een Digikrant, een digitale versie van de krant die met een brailleleesregel te raadplegen is. Die editie wordt elke nacht via e-mail naar de abonnees verstuurd. Tussenvariant Sinds kort is er een tussenvariant: de Audiokrant via het web. Op de site www.anderslezen.be kunnen abonnees de gesproken krant ’s nachts downloaden. Vervolgens kan die dan overgebracht worden op een Pocketdaisyspeler of een smartphone met Daisysoftware. Webbox De Audiokrant kan sinds enige tijd trouwens ook gelezen worden met de Orion Webbox. Met die Webbox kan je naar radioprogramma’s en gesproken tijdschriften luisteren. Het toe-

8

Europees keurmerk toegankelijk reizen voor Toerisme Vlaanderen De Europese organisatie voor toegankelijk reizen ENAT kent het “Code of good conduct”-keurmerk toe aan Toerisme Vlaanderen. Via het Infopunt Toegankelijk Reizen engageert Toerisme Vlaanderen zich er al tien jaar voor om vakanties voor iedereen bereikbaar te maken. Het label is enerzijds een erkenning voor de geleverde inspanningen, maar verbindt Toerisme Vlaanderen er tegelijk toe om blijvend aandacht te hebben voor een gelijkwaardige, persoonlijke dienstverlening ten aanzien van iedereen met of zonder beperking. Meer info: Infopunt Toegankelijk Reizen, Grasmarkt 61, 1000 Brussel, tel: 070 23 30 50, fax: 070 23 30 51, [email protected], www.toegankelijkreizen.be

Personen met een handicap nog altijd te veel slachtoffer van discriminatie Volgens het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding is handicap het tweede discriminatiecriterium, na racisme. In 2010 had 18 procent van de door het Centrum behandelde dossiers betrekking op handicap. De volgende problemen kwamen aan het licht: de toegang tot goederen en diensten, de tewerkstelling, de toegang tot transport (zowel publiek als privé) en de opleidingscentra en scholen (met steeds meer vragen naar inclusief onderwijs). De gevallen die voorgelegd worden aan het Centrum tonen aan dat er nog veel werk is op het vlak van tewerkstelling (bijvoorbeeld: de publieke overheid houdt zich niet aan de doelstellingen die ze zichzelf oplegt) en redelijke aanpassingen.

Toegankelijk appartement te huur Het aangepast appartement voor acht personen is gelegen op de zeedijk in Mariakerke, op slechts enkele minuten van Oostende. Voor de eigenaars was het een uitgemaakte zaak om het appartement rolstoeltoegankelijk te maken. Lieve Verhulst: “Mijn man is kinesitherapeut en werkt heel veel met CVA-patiënten en rolstoelgebruikers. Ikzelf ben pedicure en kom voor mijn job regelmatig in RVT’s, tehuizen voor begeleid wonen en zelfstandig wonenprojecten. Bovendien heeft de zus van mijn man een handicap, dus we weten heel goed welke problemen rolstoelgebruikers ondervinden om een verblijf aan de kust te vinden waar ze zorgeloos van hun vakantie kunnen genieten.” Het appartement is gelegen op het gelijkvloers en dus ook gemakkelijk toegankelijk voor bejaarden en families met kinderen. Er is een helling met opstapje bij het binnenkomen en overal zijn schuifdeuren om de doorgang naar verschillende ruimtes te vergemakkelijken. De living en keuken zijn voldoende ruim om vlot te kunnen draaien met de rolstoel, het toilet is voorzien van handgrepen, de badkamer is uitgerust met een instap(inrij) douche met plastieken stoel en massagetafel, de gelijkvloerse slaapkamer heeft een tweepersoonsbed en een eenpersoonsbed, op de bovenverdieping is er nog een extra slaapkamer met drie bedden en in de living een tweepersoonsdivanbed.

samenleving en recht Op wandelafstand (20m) is er mogelijkheid tot het huren van strandrolstoelen. Voor meer inlichtingen: Lieve Verhulst: tel: 0497 552014 of 0479 573824.

Toegankelijk vakantieverblijf voor groepen Het gloednieuwe vakantieverblijf De Dielis in het Limburgse Hamont-Achel is volledig toegankelijk en richt zich vooral naar groepen senioren en mensen met een handicap. De accommodatie ligt in een groene en rustige omgeving, op wandelafstand van het centrum en in de nabijheid van tal van recreatieve mogelijkheden. Het vakantieverblijf biedt plaats aan 23 personen (7 eenpersoonsslaapkamers, 2 x 3 pers, 2 x 4 pers en 1 x 2 pers). Men kan zelf koken of maaltijden reserveren. Voor meer informatie over tarieven, beschikbaarheid, maaltijden en zorg: Geert en Kitty Van der Aelst-Sutens: 011 62 22 39, dedielis@ telenet.be, www.dedielis.be

NIEUW

CONSUMENTENFORUM

Kleine aanpassingen of handigheidjes kunnen het dagelijks leven van mensen met een beperking soms aanzienlijk vergemakkelijken. Regelmatig signaleren leden ons voorbeelden uit de praktijk. Heb je ook al meegemaakt dat de diepvrieskast in het grootwarenhuis zodanig is aangewasemd dat je de gewenste zak frieten of diepvrieserwtjes nog amper terugvindt? Voor blinden en slechtzienden is zo een zoektocht extra vervelend. Een voelbare strip die de inhoud van de diepvrieskast langs de buitenkant markeert, zou soelaas kunnen bieden. Niet alleen kunnen blinden en slechtzienden de gewenste producten op die manier op de tast terugvinden; omdat ze de diepvriezer niet steeds moeten openen om de inhoud af te tasten is er minder warmteverlies en heeft de kleine aanpassing ook een ecologisch nut. De wijze raad sijpelde door naar een fabrikant van hulpmiddelen die prompt beloofde werk te maken van de voelbare stripjes. Nu nog wachten op de uitvoering! Heb jij een oplossing of praktische tip die het leven van je medemens op een simpele manier kan verbeteren? Laat het ons weten via [email protected]. Wij maken je idee of uitvinding via deze nieuwe rubriek graag wereldkundig aan een breder publiek.

OVERLIJDEN PAUL DRIESEN Met diepe droefheid geeft VFG kennis van het nieuws dat Paul Driesen op 26 september is overleden. Als ondervoorzitter van VFG-Nationaal en voorzitter van VFG-Antwerpen was Paul niet alleen een strijdvaardig en gedreven beleidsmedewerker maar ook een uitermate fijne collega en een goede vriend. VFG verlies met dit heengaan een grote kracht. Viviane Soréé, collega-ondervoorzitter van VFG-nationaal, schreef een warme afscheidsbrief. Beste Paul, Je hebt veel te vroeg afscheid moeten nemen van het leven dat je zo graag en vol overtuiging leefde. We leerden elkaar kennen iets meer dan 20 jaar geleden. Ik herinner me nog dat het een warme dag was. We waren met een grote groep van personen met een beperking die actief waren binnen de VFG samen gekomen om te starten met de beleidscel van de VFG. Het gonsde van de activiteit en gedrevenheid. Jij bent altijd één grote brok gedrevenheid geweest met een serieus vleugje humor en zelfrelativering. Ik kan er niet op pochen dat ik je een dichte vriend mocht noemen, -we zijn hier ook nooit aan toegekomen-, misschien hadden we het beiden altijd te druk. Maar, wanneer we elkaar zagen dan was er onuitgesproken een wederzijdse erkenning en herkenning én een wederzijds respect. We voelden elkaar aan, we verstonden elkaar. Op verschillende vlakken hadden we raakpunten. Zo hebben we ondanks onze beperkingen en de vele vooroordelen en tegenkantingen ons diploma behaald, een zelfstandig leven uitgebouwd, engagementen opgenomen, liefde en leed met onze familie en vrienden gedeeld, … kortom hebben we een leven uitgebouwd dat we zelf de moeite waard vinden. Maar bovenal hebben we allebei altijd op de niet aflatende steun, hulp, liefde en vertrouwen van onze ouders kunnen rekenen. Je pa Gilbert en ma Martha zijn altijd je trouwe medestanders geweest. Je hebt gevochten, zoals je je hele leven hebt gedaan, maar nu kon je lichaam het niet meer aan. Ik vind het erg, want ik denk dat je nog vele plannen en dromen had. Ik wens je vrienden, je familie, maar in de eerste plaats je pa en ma heel veel sterkte bij het verlies. Mijn hart gaat naar hun uit. Velen zullen je missen, VFG zal je missen, ikzelf zal je missen. Oprecht dank voor je inzet, voor je kwinkslag, voor je oprechtheid.   

Viviane Sorée, collega ondervoorzitter VFG

ZOEKERTJES • Mijn naam is Anne Happaarts. Ik ben een veertiger en heb een fysieke beperking. Ik ben op zoek naar een vrijwilligster (vrouw) om een leuke namiddag mee door te brengen. Een gezellig dagje shoppen of een ontspannende wandeling. Heb je wat vrije tijd en wil je deze samen met mij doorbrengen? Contacteer me dan via: Anne Happaarts, Pannehoeve 78, 3290 Diest, 013/678647, [email protected]) • Mijn naam is Marie-Jeanne Van Elsen en ik ben 50 jaar. Ik heb een chronische beperking sinds mijn 27e. Ik ben in het bezit van een wagen die ik zelf kan besturen. Daarnaast maak ik ook vaak gebruik van mijn elektronische scooter. Ik ben op zoek naar een vrijwilliger (man/vrouw) om samen een gezellige namiddag mee door te brengen tijdens een leuk dagje shoppen of een ontspannende wandeling. Heb je wat

vrije tijd en wil je deze samen met mij doorbrengen? Contacteer me dan via: Marie-Jeanne Van Elsen, Alice Nahonstraat 24, 3920 Lommel, [email protected]. • Ik ben Elke Blockken (28) en zoek een valide mannelijke danspartner tussen 20 en 40 jaar. Ik ben tien keer Belgisch kampioen Latin- en Standaarddans geweest. Door omstandigheden ben ik lange tijd moeten stoppen, maar sinds een jaar ben ik weer zeer actief aan het dansen. Dit jaar begin ik aan mijn 21e dansseizoen. Voel jij ook de danskriebels? Neem dan snel contact met me op! Waar: De Souverein in Lommel, Sportveldenstraat 10, 3920 Lommel. Wanneer: zaterdag van 15 tot 18u. Prijs: €5 per les, waarvan 2 gratis proeflessen, jaarlijks €45 verzekeringspremie. Elke Blockken, Disselstraat 97, 3500 Sint-Lambrechts-Herk, 049554919, [email protected].

9

UW GELD

VERHOOGDE TEGEMOETKOMING Van het bedrag dat je betaalt voor geneesmiddelen, een bezoek aan een dokter, specialist, kinesitherapeut of andere zorgverstrekker, krijg je maar een gedeelte terug via de ziekteverzekering. Wat niet terugbetaald wordt, het deel dat je zelf moet betalen, noemt men het remgeld. Sommige personen met een laag inkomen hebben recht op de verhoogde tegemoetkoming of het zogenaamde voorkeurtarief. Dat betekent dat de ziekteverzekering hen méér terugbetaalt voor de kosten van gezondheidszorg. Zo betalen mensen die recht hebben op het voorkeurtarief voor een raadpleging bij een arts maar 10 procent remgeld in plaats van de gebruikelijke 30 procent en voor een raadpleging bij een specialist maar 15 procent remgeld in plaats van de normale 40 procent. Op die manier moet voor een raadpleging bij een geaccrediteerd huisarts die een globaal medisch dossier beheerst, nog maar 0,99 euro betaald worden in plaats van 3,84 euro. Voor wie recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming kost een geneesmiddel van categorie B 8,46 euro in plaats van 9,92 euro.

10

Wie heeft recht op de verhoogde tegemoetkoming? Wie behoort tot een van de volgende categorieën, heeft recht op de verhoogde tegemoetkoming zonder inkomensvoorwaarde. Je ontvangt: • een leefloon van het OCMW • sociale hulp, toegekend door het OCMW • een inkomensgarantie voor ouderen (IGO) of een rentebijslag • een Inkomensvervangende Tegemoetkoming, een Integratietegemoetkoming of een Tegemoetkoming voor Hulp aan Bejaarden ontvangen van de FOD Sociale Zekerheid

UW GELD • verhoogde kinderbijslag voor kinderen met een handicap of chronische ziekte Sommige categorieën komen pas in aanmerking voor de verhoogde tegemoetkoming als ze niet enkel een bepaalde hoedanigheid hebben, maar ook voldoen aan de inkomensvoorwaarde: het bruto belastbaar gezinsinkomen mag niet hoger zijn dan 15.782,42 euro, te verhogen met 2.921,74 euro per persoon ten laste: • gepensioneerden, weduwen en weduwnaars, wezen, invaliden • volledig langdurig werklozen • eenoudergezinnen • ambtenaren die langer dan een jaar in disponibiliteit zijn wegens ziekte • wie erkend is als persoon met een handicap maar geen tegemoetkoming ontvangt • als resident ingeschreven en minstens 65 jaar oud zijn • lid van een kloostergemeenschap vanaf de pensioenleeftijd Gezinnen met een laag inkomen die niet voldoen aan de voorwaarden om recht

te hebben op de verhoogde tegemoetkoming, kunnen het OMNIO-statuut krijgen. Concreet mag het bruto belastbaar gezinsinkomen dan niet hoger zijn dan 15.163,96 euro, te verhogen met 2.807,26 euro per persoon ten laste. Het OMNIOstatuut geeft dezelfde rechten op een hogere terugbetaling van medische verzorging als de klassieke verhoogde tegemoetkoming. De verhoogde tegemoetkoming geldt zowel voor de betrokkene als zijn perso(o) n(en) ten laste. Hoe aanvragen? • Het recht op de verhoogde tegemoetkoming moet aangevraagd worden via het ziekenfonds. In sommige gevallen kent het ziekenfonds het recht automatisch toe, zonder inkomensonderzoek. Dit is het geval voor wie recht heeft op een uitkering die reeds gekoppeld is aan een onderzoek naar de inkomsten (bijvoorbeeld een tegemoetkoming uitgereikt door de FOD Sociale Zekerheid, een leefloon,…). Voor alle andere cate-

gorieën wordt nog wel een inkomensonderzoek gedaan door het ziekenfonds. • Het OMNIO-statuut moet aangevraagd worden via een standaardformulier dat beschikbaar is bij het ziekenfonds. Op deze zogenaamde ‘Verklaring op Erewoord’ moeten de bruto belastbare inkomens van alle gezinsleden van het jaar voor de aanvraag vermeld worden. Bij de aanvraag moet een kopie gevoegd worden van het laatste aanslagbiljet en van de inkomensbewijzen van alle gezinsleden. Andere voordelen Wie recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming of het OMNIO-statuut, geniet ook automatisch van een aantal andere voordelen: • Lager persoonlijk aandeel in de verblijfskosten bij hospitalisatie en verbod op kamer- en honorariumsupplementen bij opname in een gemeenschappelijke kamer of tweepersoonskamer. • De toepassing van de derdebetalerregeling bij raadpleging van een dokter. Dit betekent dat de geraadpleegde arts de kosten rechtstreeks verrekent met het ziekenfonds, zodat de patiënt enkel het remgeld en de eventuele supplementen betaalt. • De sociale MAF: personen die recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming, hun partner en de personen ten laste, hebben recht op de sociale MAF. Zodra het totaal aan remgelden voor ziektekosten tijdens een kalenderjaar maximum 450 euro bedraagt, krijgt men het remgeld op de volgende prestaties automatisch terugbetaald. Wanneer één gezinslid van het gezin de twee voorafgaande kalenderjaren individueel telkens 450 euro aan remgeld heeft betaald, bedraagt het plafond 350 euro. • Lagere bijdrage voor de zorgverzekering. • 50 procent korting op het openbaar vervoer via De Lijn en de NMBS. • Sociaal telefoontarief bij arbeidsongeschiktheid of voor 65-plussers. • Verwarmingstoelage sociaal stookoliefonds.

11

vrije tijd

TEVONA BAND

swingt de pannen van het dak De Tevona Band bestaat uit meer dan 30 muzikanten met een verstandelijke beperking. De meesten van hen gaan naar een woon- en/of dagcentrum van vzw Tevona. Tijdens haar meer dan 25-jarig bestaan bouwde de band een stevige reputatie op. Ze treedt op in heel Vlaanderen, Nederland en zelfs Duitsland. De muzikanten van de Tevona Band stonden al op de planken met Koen Crucke, Lisa Del Bo, Willy Claes en Gunther Neefs. Ingrid Wijnen is als sinds de start in 1984 de drijvende kracht achter de Tevona Band. Nadat zij haar aggregaat muzikale opvoeding behaalde, kreeg ze van de toenmalige directeur van vzw Tevona carte blanche om met de volwassen bewoners “iets met muziek te doen”. Wat begon als muziekbeleving en een eenvoudige kennismaking met muziek maken, zingen en bewegen, groeide uit tot een muzikale activiteit van hoog niveau. Met haar uitgebreid instrumentarium, bestaande uit blokfluit, melodica, keyboards, xylofoon, klokkenspel, pauken, bugel, klarinet, saxofoon en wat klein slagwerk, vormt de Tevona Band vandaag een echt symfonisch orkest. Het repertoire overspant zowat alle muziekgenres, van licht klassiek over filmmuziek tot popsongs en Vlaamse schlagers. Om voorbereid te zijn voor de vele optredens, repeteert de groep drie maal per week. Ingrid Wijnen: “Waarom zouden we de lat lager leggen omdat onze muzikanten een beperking heb-

12

ben? De leden van de Tevona Band krijgen een semiprofessionele, kwalitatief hoogstaande opleiding die vergelijkbaar is met een opleiding in de reguliere muziekacademies. Het enige verschil is dat de leermethode is aangepast aan ieders mogelijkheden. Er is ruimte voor notenleer, muziekcultuur, samenspel én individuele begeleiding.

Voorkennis is niet vereist, enkel de nodige muzikale aanleg en een stevige portie zin om erin te vliegen volstaan om ons orkest te vervoegen. Hoe we onze talenten spotten? Wie lid wil worden van de Tevona Band, moet eerst een test afleggen. Zo kunnen we zien of de kandidaat-muzikant gevoel voor ritme heeft, of er voldoende fijne motoriek aanwezig en of de oog-handcoördinatie toelaat om een instrument te leren bespelen. Voor sommige muzikanten worden de partituren omgezet in kleuren of cijfers, dus ook een kleuren- en cijferkennis behoort tot de test. Als de kandidaat-muzikant slaagt in de test, volgt er een proefperiode van drie tot zes maanden. Als die goed is, word je definitief lid van de Tevona Band.”

vrije tijd Liefde voor muziek Jo (xylofoon) en Sylvia (klarinet) zijn al sinds het prille begin lid van de Tevona Band, Angelo (melodica) vervoegde de band twaalf jaar geleden en Mireille speelt sinds vier jaar saxofoon in de groep.

TEVONA te gast op VFG-activiteit in Centraal Station van Antwerpen Zin om de Tevona Band live aan het werk te zien? Kom dan op 7 december naar het Centraal Station van Antwerpen. Acht leden van de Tevona Band geven er van 11u tot 13u een gratis optreden. De muzikale opvoering kadert in een sensibiliseringsactie van VFG naar aanleiding van de Internationale Week van de Personen met een Beperking. Bedoeling is het taboe dat personen met een handicap beperkt zijn in hun mogelijkheden, te doorbreken. Mensen met een handicap zijn gewone mensen Vaak dànkzij hun handicap ofwel gewoon als mens met beperkingen en talenten kunnen zij een belangrijke meerwaarde betekenen. De leden van de Tevona Band bewijzen het elke dag. Maar ook andere mensen met een beperking zijn vaak stof voor straffe verhalen. We hebben een aantal van die verhalen gebundeld in een boeiende beeldreportage die wordt vertoond op een groot scherm in de Antwerpse stationshal. Kom luisteren en laat je overtuigen! Concreet: 7/12/2011 van 11u tot 13u Antwerpen Centraal Station, het voorperron op de gelijkvloerse verdieping, Pelikaanstraat 1, 2018 Antwerpen Meer info via 02 515 02 62 of [email protected]

Waarom zij lid geworden zijn van de band? Sylvia: “Hoe kan het anders? Mijn vader speelt accordeon en mijn zus speelt dwarsfluit in de harmonie, dus ik kom uit een muzikale familie.” Mireille verdiende haar muzikale pluimen eerst in het gewone muziekonderwijs. “Ik ga al vanaf mijn 13 jaar naar de gewone muziekschool. Er was daar een speciaal project voor mensen met een beperking. Daar leerde ik noten lezen en een instrument bespelen. Spijtig genoeg waren er op een bepaald moment te weinig inschrijvingen en is het project gestopt.” Het enthousiasme van de groepsleden werkt aanstekelijk. We krijgen een greep uit het repertoire en worden meteen meegesleept door het ritme van een Weense wals. Volledig geconcentreerd op de richtlijnen van de dirigent, geven de muzikanten het beste van zichzelf. Ingrid: “Het doet deugd dat de mensen waarvoor we optreden de kwaliteit van Tevona appreciëren. Tijdens een gastoptreden in Duitsland bleef het een tijdje muisstil in de zaal. Het publiek was zodanig de kluts kwijt dat het even duurde vóór het applaus losbarstte. Een warm applaus, een stevige schouderklop, een mooie recensie in de krant: onze muzikanten glimmen telkens opnieuw van trots. Af en

toe wordt er zelfs een dansje geplaceerd. Die leuke respons, daar doen we het voor. Worden de muzikanten soms niet afgeleid door de reacties van het publiek? Angelo: “We hebben geleerd om tijdens het optreden enkel naar Ingrid te kijken. Ik vind het wel fijn als de mensen klappen en naar ons toekomen om complimentjes te geven. Maar dan liefst aan het einde van het optreden en niet tussen de nummers.” Hebben de Tevona Band-leden na al die jaren nog last van plankenkoorts? Ingrid: “Je moet voldoende draagkracht hebben en stressbestendig zijn om dit aan te kunnen. Gelukkig kennen onze muzikanten hun stukken zo goed dat ze zonder stress kunnen spelen. Na elk optreden houden we ook steeds een korte evaluatie. Wat was er goed? Waar moeten we bij een volgend optreden meer aandacht aan besteden? We proberen voortdurend bij te sturen. Muzikant zijn, is trouwens méér dan muziek maken! We leren onze spelers ook omgaan met alle nevenfacetten van het artiestenbestaan.”

Idool Hebben de leden van de Tevona Band zelf een favoriet nummer? De solo van Danny De Munck in “Ciske de Rat”, de filmmuziek van “Titanic”, en de liedjes van “The Sound of Music” passeren de revue. En wie is het voor hen het absolute idool? Gunther Neefs staat met stip genoteerd. Omdat hij tijdens zijn gastoptreden zo’n lieve, sympathieke man bleek. Maar ook wel een beetje omwille van zijn looks. Voor Mireille is Helmut Lotti de absolute topper. Ze heeft hem al eens live gezien, maar haar grote droom is om samen met hem het podium te delen. “Hij is spijtig genoeg te duur. Dat kunnen wij niet betalen.” De Tevona Band is de ideale band om uw feest of plechtigheid op te luisteren! Er is keuze uit 2 formules: • de volledige Tevona Band (30 muzikanten), max. programma 2 x 45 minuten. Kostprijs: in Limburg: € 375 inclusief vervoer, buiten Limburg: € 200 + kosten autobus • de kleine Tevona Band (8 tot 15 muzikanten), max. programma 2 x 20 minuten. Kostprijs: tussen € 150 en € 250, inclusief vervoer Contact: Muziekcentrum Tevona, Cindy Peeters, Borggravevijverstraat 5, 3500 Hasselt, tel: 011 22 69 32, [email protected], www.tevona.be/muziekcentrum

13

vrije tijd Kansen en Diversiteit onder het centrale thema ‘De kracht van jongeren en diversiteit’. Naar aanleiding daarvan lanceerde de initiatiefnemende overheid een oproep aan Brusselse verenigingen om projecten in te dienen die deze slogan illustreren. VFG-Brabant en PHOS sloegen de handen in elkaar en verzamelden vijftien jongeren met en zonder handicap in een uniek dansgezelschap. Jongeren met een beperking hebben dezelfde wensen, dromen en verlangens als andere jongeren. Zij willen studeren en werken, maar ook uitgaan, zich amuseren en dansen. Ook zíj hebben de kracht om hun dromen te overstijgen en hun wensen en verlangens waar te maken. Die boodschap willen we met dit project duidelijk maken. Bont Greet: “Danservaring was geen noodzaak, goesting om erin te vliegen des te meer. Die oproep leverde een bont gezelschap op van bijzonder creatieve jonge mensen. Verrassend genoeg kwamen we tot een natuurlijke mix van verschillende talenten: één iemand sprong in het oog omwille van haar natuurlijke aanleg om te acteren, een andere deelnemer voor zijn aangeboren gevoel voor ritme, nog een ander had een uitgesproken voorliefde voor klassieke muziek. De uitdaging was om al deze verschillende talenten samen te brengen in één krachtige voorstelling. Onder begeleiding van een professioneel danser-performer is er gedurende een deel van de zomervakantie op woensdagnamiddag en tijdens

Ik adem, dus ik ben Foto’s: Arthur Van Overdijk

Welke jongere droomt er niet van om eens een rol te spelen in een videoclip? Acht jonge dansers met en zonder beperking mochten onlangs de eer opstrijken. Zij zagen hun danstalent vereeuwigd in een videoboodschap die TV Brussel tussen 10 en 25 november zowat vijf keer per dag de wereld instuurt. Wij zijn aanwezig tijdens de opnamedag en mogen getuige zijn van de leuke en minder aangename dingen die een sterrenbestaan met zich meebrengt. De set: een zonovergoten nazomerdag in het fotogenieke centrum van Brussel. De cast: een groepje enthousiaste jonge mensen die zitten te popelen om zich de ziel uit het lijf te dansen. De muziek: het swingende ‘Smooth Criminal’ van Michael Jackson. Kracht Greet Vandewynckele (VFG): “Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest organiseert van 10 tot 25 november een Veertiendaagse van Gelijke

14

vrije tijd vooral veel wachten geblazen. Bovendien is het warm op de filmset. Tussen de opnames door is de visagiste druk bezig om oververhitte gezichten te camoufleren, lipgloss aan te brengen en zweterige wangen bij te poederen. Tussendoor krijgen de acteurs kledingadvies. Is dat topje wel handig om te dansen? Heb je ook een kleurig reservekleedje? Tom wordt voorzien van een foute outfit, speciaal gekocht in de Wibra. Laat dat lange wachten geen sporen na? Prudence (rolstoelgebruikster) probeert de vrijgekomen tijd zinvol te besteden. Samen met danspartner Pauline oefent zij alvast haar dansact. “Wij dansen al vijf jaar samen in een rolstoeldansclub en zijn dus perfect op elkaar ingespeeld.” Steven (16), die het Down-syndroom heeft, blijft er cool onder. Hij houdt van streetdance en hiphop. Zijn absolute idolen zijn de Backstreet Boys. Zijn imitatie van hun hippe moves kunnen de concurrentie met het echte werk met glans doorstaan.

de weekends intensief gebrainstormd, overlegd en geoefend. Het resultaat is een totaalspektakel dat op 14 november wordt vertoond in de Brusselse Kaaistudio. Braaf De begeleidende videoclip is het ultieme middel om het grote publiek duidelijk te maken dat we streven naar een inclusieve maatschappij. Die missie is vakkundig aangepakt: er is op zoek gegaan naar een professioneel regisseur, ervaren camera-, geluids-, en belichtingsmensen en een zorgvuldig uitgeschreven scenario. Sharogh Soltanmanesh (regisseur): “Mensen de ogen openen kan niet op een brave manier. Om aandacht te krijgen via de media moet je al eens ‘out of the box’ denken. Daarom hebben we gekozen voor een sterk verhaal mét humoristische inslag. Iedereen heeft op een of andere manier wel een beperking. Ikzelf ben een migrant, ik heb een kromme rug en mijn vingerkootjes zitten fout in elkaar. Maar moet ik daarom in een hokje geduwd worden? Een jeugdvriend verloor zijn twee benen in een auto-ongeval. Zijn beperking leverde hem een uitzonderlijk talent. Hij werd recordhouder in de 100 km rolstoelfietsen. Hem heb ik altijd vurig bewonderd. Of ik er bij het uitschrijven van het scenario rekening mee heb gehouden dat het de meeste van mijn acteurs een handicap hebben? Ik wil gewoon een mooi danstafereeltje in scène zetten. Op voorhand hebben we een paar keer samen gerepeteerd. De kracht die deze jonge mensen in het dansen stoppen, heeft mij heel erg verwonderd. Hun wil om te slagen is dubbel zo groot en dat maakt het juist zo leuk om met dit gezelschap te werken.” BV Michael Jackson veranderde de videoclip in een kunstwerk met verhalen, excentrieke danspasjes, special effects en bekende mensen. Al die ingrediënten zijn ook bij de opname van deze videoclip aanwezig. Acteur Tom Audenaert is de beroemdheid van dienst. Hij speelt de blinde in de film “Hasta La Vista”. Tom: “De ervaring die ik heb opgedaan bij de voorbereidingen en de opnames van “Hasta la Vista” komt mij ook hier goed van pas. Voor mijn eigen rol heb ik nogal wat tijd doorgebracht met de mensen van de Brailleliga. Via het blindenparcours dat daar ter beschikking staat, heb ik geleerd om met een stok te lopen en mij een aantal dagdagelijkse handelingen eigen te maken. Een blind personage op de juiste manier spelen, zit hem in kleine details: specifieke lichaamstaal, vermijden van oogcontact, uitgekiende hoofdbewegingen. Tijdens de opnames in Spanje kregen we constant

feedback van Asta Philpot, de persoon met een spierziekte op wie het verhaal gebaseerd is. Van hem heb ik heel wat opgestoken over mensen met een handicap in het algemeen. Wat ik vooral geleerd heb, is om mensen met een beperking niet als anders of als een rariteit te bekijken.” Set De filmset oogt beslist indrukwekkend. Alles is aanwezig om er een succesvolle opname van te maken: camera-apparatuur, geluidsinstallatie, lichtbakken, rekwisieten, figuranten en catering incluis. Leticia (slechtziend) vindt het fijn dat het er zo professioneel aan toegaat. “Je waant je een echte ster.” Leticia doet stage bij GRIP. Ze werd tijdens een groepsuitwisseling in Portugal gebeten door de dansmicrobe. “Ik volgde een workshop dansexpressie en had meteen de smaak te pakken. Dankzij die ervaring heb ik me nu ingeschreven in een dansschool in Brugge. Ik dans er met ziende dansers. Ik wil de kans krijgen om ook met mensen zonder beperking te werken. Dat trekt me trouwens ook aan in dit project. Graag zou ik de tango perfect onder de knie krijgen. Je laten leiden, kunnen vertrouwen op je danspartner, de sensuele uitstraling,… De tango is de dans die mij het meest aanspreekt.” Werken en wachten Het leven van een acteur gaat niet over rozen. Een afgerond filmpje van een minuut betekent tien uur hard werken. Sommige takes moeten herhaaldelijk worden overgedaan, de technische installatie heeft tijd nodig, figuranten krijgen hun instructies,… Voor de acteurs is het

Shoot! Acteurs op startpositie! Hét signaal dat de opnames (opnieuw) gaan beginnen. Karolien, Karen, Lien, Steven, Prudence, Pauline en Deborah staan paraat. Onder het goedkeurend oog van choreografe Sofie wordt het ingestudeerd nummertje voor de zoveelste keer maar met evenveel enthousiasme herhaald. Na een tiental takes is de regie tevreden. Om 19 uur valt het einde over een succesvolle draaidag. Nu nog wachten op de première!

Ik adem, dus ik ben Tijdens de Veertiendaagse van Gelijke Kansen en Diversiteit organiseren verschillende Brusselse verenigingen acties, tentoonstellingen, filmvoorstellingen, rondetafels, denkdagen,… De inclusieve dansperformance “Ik adem, dus ik ben”, die wordt georganiseerd in een samenwerking tussen VFG en PHOS, vindt plaats op 14 november om 19u en om 21u in de Kaaistudio, O.L.Vrouw van Vaakstraat 81, 1000 Brussel. De voorstelling is volledig gratis Tijdens deze happening zal ook de videoclip voor het eerst worden voorgesteld aan een ruimer publiek. Reservatie en info: Greet Vandewynckele, 02 515 02 62, [email protected], www.vfg.be, www.phos.be. De clip staat vanaf 26 november ook online op de website van VFG: www.vfg.be.

15

vrije tijd Keramiek is dus al lang een passie. Als je dit gegeven koppelt aan mijn professioneel verleden in het onderwijs, kom je automatisch uit bij de gecombineerde uitdaging die ik nu aanga: keramiektechnieken aanleren aan mensen met een of andere beperking. Onlangs heb ik zelfs een nieuwe techniek ontwikkeld om de kunstwerken in te kleuren. Toen ik merkte dat de deelnemers moeite hadden met het hanteren van een penseel, heb ik hen laten experimenteren met een wascotechniek. Het resultaat blijkt even efficiënt en bovendien kunnen de deelnemers volledig zelfstandig aan de slag.

KunstKuren

Een uniek samenwerkingproject van VFG-Oost-Vlaanderen Wil je ingewijd worden in de geheimen van de keramiekkunst? Sluit je dan aan bij KunstKuren, de nieuwste afdeling van VFG-Oost-Vlaanderen. Een ervaren lesgever leert je een waaier van ambachtelijke knepen: kneden, opbouwen, texturen zoeken, versieren, bakken, glazuren,… KunstKuren is ontstaan uit een samenwerking tussen vzw Kunst(h)art en VFG. Kunst(h)art stelt zijn ateliers en materiaal ter beschikking, VFG zorgt ervoor dat het administratieve, promotionele, logistieke en financiële plaatje klopt. Toin Delva focust zich op de artistieke begeleiding en fungeert als mentor en bezieler van de groep. Pieter Gabriëls is de coördinerend vrijwilliger. Hij neemt alle praktische zaken op zich en verleent assistentie aan de deelnemers. Beide bezielers van het project verdienen het om even in de spotlights te staan. Hoe zijn jullie bij KunstKuren terechtgekomen? Toin: Enkele jaren geleden heb ik in opdracht van de Kunstacademie van Deinze een workshop Raku gegeven in het Vakantiecentrum De Ceder. Daar polste iemand van VFG naar mijn interesse om artistieke workshops te begeleiden voor personen met een beperking. Na een voorbereidingsfase van een aantal maanden zag het project KunstKuren in 2009 het levenslicht. Vanaf de start was mijn lot dus verbonden aan dit initiatief. Pieter: Aanvankelijk bestond het project uit eenmalige workshops waarbij de deelnemers

16

konden proeven van verschillende kunsttechnieken. Uit deze proevertjes bleek dat de keramiekworkshops het meest in de smaak vielen en bovendien het meest toegankelijk waren voor de deelnemers. Toin: Keramiekateliers zijn inhoudelijk heel gedifferentieerd. Daarnaast zijn alle facetten van het creatieproces aan te passen aan het niveau en de mogelijkheden van een sterk gevarieerde doelgroep. Hoe is de motivatie gegroeid om jullie schouders onder het project te zetten? Toin: Ik heb 25 jaar les gegeven in het Buitengewoon Onderwijs. In mijn klaslokaal stond een pottendraaitafel die niet of nauwelijks werd gebruikt. Die tafel bleef mij intrigeren. Ik begon mij te verdiepen in vormgeving en het werken met klei. Op die manier heb ik die bewuste draaitafel na verloop van tijd nieuw leven kunnen inblazen. Daarnaast ben ik twaalf jaar actief geweest in de Kunstacademie van Deinze. Naast de lessenreeksen KunstKuren begeleid ik nog dagelijks keramieklessen in mijn eigen atelier, de gevangenis van Gent en instellingen voor personen met een beperking.

Pieter: Van bij de start van het project KunstKuren in 2009 heb ik de periodiek georganiseerde workshops ondersteund. Toen KunstKuren evolueerde naar een lessenreeks, ben ik vanuit dat oorspronkelijke engagement in de rol van vaste vrijwillige medewerker gerold. Bovendien zijn de toffe sfeer, de groepsdynamiek en mijn ervaring als opvoeder bij volwassenen met een beperking extra drijfveren. Zo vormt het vrijwilligerswerk bij VFG KunstKuren de ideale mix van ontspanning en creativiteit. Hoe verlopen de workshops? Toin: In een eerste stap pols ik altijd naar de interesses van de deelnemers. Zij reiken de ideeën en de creativiteit aan en ik ben hun handen in het beginstadium van het ontwikkelingsproces. Concreet betekent dit dat ik mij probeer mij te verplaatsen in hun denkwereld en hen de nodige documentatie verschaf. Op die manier ontstaan er thema’s waarrond de uiteindelijke kunstwerken zich zullen situeren. Afhankelijk van de individuele mogelijkheden, ontwerp ik dan een basisvorm waarop de deelnemers hun creativiteit kunnen botvieren. Pieter: KunstKuren is het product van een unieke samenwerking tussen twee vzw’s: Kunst(h)art en VFG Oost-Vlaanderen. Hierdoor is meteen de eerste aanzet gegeven om de inclusie te bevorderen. De deelnemers van de keramiekateliers, allen personen met een beperking, kunnen naast de lessenreeksen van KunstKuren ook vrij een beroep doen op de atelierruimten van Kunst(h)art. Anderzijds waren we bij de opstart van het project afhankelijk van tijdsgebonden projectsubsidies. De nieuwe structuur garandeert ons nu financiële onafhankelijkheid. VFG Oost-Vlaanderen wil Leonel en Anouk Van Overbeke, de respectievelijke voorzitter en secretaris van vzw Kunst(h)art, evenals de andere medewerkers van Kunst(h)art uitdrukkelijk bedanken voor de vlotte samenwerking.

vrije tijd

Rijk Der Zinnen maakt Leuvens Museum M toegankelijk voor blinden en slechtzienden Onder de noemer « Rijk Der Zinnen » organiseert het Leuvense Museum M maandelijkse rondleidingen voor blinden en slechtzienden. Naast de permanente M-collectie herbergt het museum ook tijdelijke tentoonstellingen. Het “Rijk der Zinnen” probeert deze tentoonstelling van het moment toegankelijk te maken voor bezoekers met een visuele handicap. De rondleidingen worden verzorgd door Caroline Daemen (zelf slechtziend en daardoor ervaringsdeskundige) en Anne Brugmans.

slechtzienden. Aan de hand van voelen en geluiden werd het een boeiende ervaring. Toen is het plan gegroeid om alle tijdelijke tentoonstellingen in museum M, in de mate van het mogelijke te organiseren voor blinden en slechtzienden.” Welke methode wordt gebruikt? “Er wordt veel verteld. Sommige mensen hebben voldoende aan het verhaal, maar velen hebben ook nood aan andere impulsen. Naargelang het thema van de tentoonstelling, wordt een gedeelte van het verhaal gebracht door voel- en geluidservaringen of muziek. Zo zijn bij de tentoonstelling over de Prehistorie schedels nagemaakt in gips, zodat ze ook voelbaar zijn. Ook laten wij bijvoorbeeld een houten beeld voelen, of de textuur van bladgoud, een glasraam of geborduurde kroonkappen. Wij zijn ook van plan om voor blinde kinderen een rondleiding met als thema “De Middeleeuwen” te organiseren. Daar kunnen dan bijvoorbeeld maliënkolders en middeleeuwse stoffen aan bod komen. In Museum M wordt trouwens ook aan de kinderen gedacht. De M-kidsafdeling voorziet enkele doe-opdrachten waarvoor de kinderen tijdens de rondleidingen goed moeten kijken en luisteren.”

Zin om op een verrassende manier naar kunst te kijken? Reserveer dan een rondleiding!

De tentoonstelling”Isala en Louise”, die momenteel in Museum M loopt, confronteert de eerste vrouwelijke arts van België Isala Van Diest met kunstenares Louise Heger. Beide vrouwen moesten vechten om van hun passie hun beroep te kunnen maken. Isala zette zich in voor het genezen en emanciperen van vrouwen. Louise koos voor een als vrouw uitzonderlijke loopbaan in de schilderkunst. De verhalen van de twee vrouwen vertonen vele parallellen. Aan de hand van kunstwerken uit eigen collectie, werk van Louise Heger en andere (vrouwelijke) kunstenaars, wordt ook een blik geboden op de veranderende positie van de vrouw in de negentiende eeuwse burgermaatschappij. Aan de hand van een beschrijving van de schilderijen, voelervaringen en een boeiende luisterervaring worden hun verhalen ook toegankelijk voor blinden en slechtzienden. Caroline Daemen: “Ik heb een graduaat, heb een opleiding toerisme gevolgd en werkte aan de KU Leuven. Zelf ben ik heel erg slechtziend en daardoor werd ik een jaar of vijf geleden ervaringsdeskundige bij Blindenzorg Licht en Liefde. Vanuit die positie werkte ik mee aan de tentoonstelling “Beaufort Aan Zee”. Ik was meteen geprikkeld door het gidsen en volgde aan het CVO Diest de eerste lichting van de opleiding tot museumgids. De rondleiding “Sportimonium, geschiedenis van de sport, ook voor blinden en slechtzienden” werd mijn vuurdoop. Hoe is het idee ontstaan om de rondleidingen in Museum M toegankelijk te maken voor blinden en slechtzienden? “Vorig jaar was er een tentoonstelling over de Prehistorie, een rondreizende tentoonstelling die ook werd georganiseerd voor blinden en

Doe mee aan een voeltocht doorheen de tastbare geschiedenis. Onder begeleiding van een slechtziende gids ontdek je de M-collectie of een tijdelijke tentoonstelling. Maak kennis met de hoogtepunten uit de laatgotiek, renaissance of 19de eeuw. Stel je open om op een verrassende manier naar kunst te kijken! Geschikt voor blinden en slechtzienden en iedereen die zich in de wereld van blinden en slechtzienden wil inleven.

Praktisch • Onthaal Museum M: Vanderkelenstraat 28, 3000 Leuven, www.mleuven.be • De rondleidingen vinden plaats op elke derde zaterdag van de even maanden om 11u en op elke vrijdag van de oneven maanden om 14u (raadpleeg de kalender van Museum M voor wijzigingen), maar kunnen ook op aanvraag voor groepen op een dag en een tijdstip naar keuze worden gerserveerd. • Duur: 60 minuten • € 7 per persoon (inclusief een vrij bezoek aan de M-collectie) • Max. 8 personen met een visuele beperking, eventueel met begeleiding • Reserveren verplicht via [email protected] of 016 27 29 29 Programma • Isala en Louise: nog tot 26 november, aangepaste rondleiding op aanvraag • 18/11/2011, 14.00u: Goddelijke klanken • 17/12/2011, 11.00u: Kerstsfeer in de M-collectie

17

vrije tijd

AGENDA Maatpak gezocht! Een herkenbare situatie? Je staat in een kledingwinkel en kunt maar niet de juiste maat vinden. Door je handicap heeft je lichaam een iets andere vorm dan dat van andere mensen en daarom zit eigenlijk niets helemaal goed. Een t-shirt dat iets te lang is, daar kan je nog mee leven. Maar wat als je een mooi pak wil voor een bruiloft of een plechtige diploma-uitreiking? De meeste mensen kopen een confectiepak in een kledingwinkel. Wanneer je in een rolstoel zit, heel klein bent of een scheve lichaamsbouw hebt, zijn die pakken echter niet wat je zoekt. Het jasje is te lang, de mouwen zijn te kort en bij je schouders zit het te strak. Suits4all maakt het perfecte pak op maat tegen betaalbare prijzen (vanaf € 300). Interesse? Maak gewoon een afspraak op een tijdstip dat jou goed uitkomt. Een medewerker van Suits4all komt dan bij je langs met de collectie. Er is keuze uit verschillende modellen en meer dan 800 stoffen. Je lichaam wordt gemeten op 24 punten, zodat het pak je helemaal als gegoten zit. Na goedkeuring van de offerte, krijg je het pak binnen de vier weken toegestuurd. www.suits4all.nl

MUSEUM Workshop voor blinde en slechtziende personen Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika organiseert speciale workshops voor blinden en slechtzienden. In de zalen van het museum maken de deelnemers kennis met maskers, beelden en alledaagse voorwerpen uit Afrika. Materialen als raffia, kaurisschelpjes en kralen worden doorgegeven en komen zo tot leven. Ook sommige opgezette dieren uit de museumcollecties mogen uitzonderlijk worden aangeraakt. Geluidsfragmenten animeren het parcours: liederen, muziek, gesprekken in Afrikaanse talen en een selectie dierengeluiden. Na een bezoek aan het museum gaat de workshop verder in het decor van een hedendaags Congolese dorp. Daar kunnen de deelnemers Afrikaanse lekkernijen proeven en zelf enkele muziekinstrumenten bespelen. De workshops brengen natuurlijke en culturele rijkdommen binnen ieders handbereik. De workshops (duur 2 uur) staan open voor maximum 10 deelnemers (+ begeleiders), kostprijs € 70, reserveren via: [email protected].

18

Kasteel van Gaasbeek voor mensen met een mentale beperking Het Kasteel van Gaasbeek wil de doelgroep van mensen met een mentale beperking bereiken. Regisseur Dirk Van den Broeck creëerde een audiotour die groeide vanuit improvisatiesessies. Enkele mensen die de wereld anders zien, horen, ruiken, proeven en voelen, vertellen wat hen prikkelde en verwonderde tijdens hun wandelingen door het kasteel. De audiogids is inbegrepen in de ticketprijs. Meer info: Kasteel van Gaasbeek, Kasteelstraat 40, 1750 Gaasbeek, tel: 02 531 01 30, fax: 02 531 01 43, kasteelvangaasbeek@vlaanderen. be, www.kasteelvangaasbeek.be

THEATER Sprakeloos De Socialistische Mutualiteiten steunen de theatervoorstelling “Sprakeloos”, gebaseerd op het gelijknamige boek over de aftakeling en het tragische overlijden van de moeder van de Vlaamse succesauteur Tom Lanoye. “Sprakeloos” is de brutaal openhartige en soms ontluisterend eerlijke hommage aan Josée Verbeke, amateuractrice en moeder van vijf kinderen. Tom Lanoye, de jongste van vijf moest machteloos toekijken hoe zijn levenslustige en welbespraakte moeder na een beroerte haar spraakvermogen verloor en vervolgens twee jaar lang aftakelde tot aan haar dood. Tom Lanoye brengt zijn succesroman “Sprakeloos” naar de theaterzalen. In zijn kenmerkende stijl voert hij een monoloog op over het verhaal van zijn moeder, over de strijd die zij leverde tegen haar ziekte n van de liefde van de zoon die de balans opmaakt van zijn en haar leven. Speeldata en locaties van de voorstelling vind je op www.begeerte.be

WEDSTRIJD Kus voor een Klus Handicap International heeft vier uitvindingen bekroond die het leven van mensen met een handicap en hun omgeving makkelijker maken. De winnende bedenkers namen deel aan de wedstrijd “Kus voor een klus”. Soms hebben ze zelf een handicap. Soms hebben ze een zus, ouder, kind of vriend met een beperking. Soms kunnen ze zich gewoon goed inleven in de situatie van iemand die slechtziend is of niet meer goed te been is. Hoe dan ook, alle ingestuurde uitvindingen hadden maar één betrachting: de dagelijkse problemen van zieken, ouderen of mensen met een handicap oplossen of draaglijker maken.

De winnaars: • Anne Dhaenens uit het West-Vlaamse Zwevegem sleepte de prijs voor Design in de wacht. Dankzij haar aanpassingen aan een hangmat kan haar zoontje Casper, die hersenverlamming heeft, veilig en comfortabel schommelen in de tuin. • Enrico Girad uit Jemppe-sur-Meuse kreeg de Prijs voor Ergonomie voor de zitstep, een soort driewieler waarmee volwassenen die slecht te been zijn zich moeiteloos binnenshuis kunnen verplaatsen. • Robert Minet uit Celles is slechtziend. Hij houdt van lange wandelingen, maar kan op een moeilijke ondergrond zijn begeleider niet volgen. Daarom ontwierp hij een ingenieus gidssysteem dat hem de Prijs voor Gebruiksvriendelijkheid opleverde. • De speciale scholenprijs is dit jaar voor een groep van drie studenten aan de Kortrijkse Hogeschool Howest, die een handige laptophouder hebben ontworpen waardoor bedlegerige personen gemakkelijk met de computer kunnen werken. Bekijk de uitvindingen op www.handicapinternational.be.

BOEK Leven na hersenbeschadiging De meeste mensen met hersenbeschadiging komen na een ziekenhuisopname of revalidatie weer naar huis. Daar duiken vaak onvoorziene problemen op. Veel patiënten zeggen zelfs dat de problemen pas echt beginnen wanneer ze hun leven weer proberen op te pakken. Dan wordt pijnlijk duidelijk dat er behalve motorische bijna altijd ook andere stoornissen of veranderingen kunnen zijn, bijvoorbeeld op het gebied van cognitie, stemming, emotioneel gedrag en persoonlijkheid. In de instelling komt het functioneren binnen de eigen context (thuis, familie, wijk, werk) nauwelijks aan bod. Terwijl een juiste analyse en grondige aanpak bepalend kan zijn voor het verdere verloop van het leven. Thuiszorgwerkers, de huisarts, de fysiotherapeut of de psycholoog kunnen hierin een belangrijke rol spelen. Dit boekje geeft inhoudelijke ondersteuning met vele uit het leven gegrepen voorbeelden. Leven na hersenbeschadiging, Ben Van Cranenburgh, Uitgeverij Stichting Iton, kostprijs € 15

vrije tijd Wolfstijd

VORMING

Een vader en een dochter hebben allebei CVS. In ‘Wolfstijd’ beschrijven ze samen hoe de ziekte hun leven heeft veranderd. Ze proberen ook suggesties en adviezen te geven aan andere CVS-patiënten, chronisch zieken, hun omgeving en hun artsen. Wolfstijd. Een tweestemmig verhaal over het chronisch vermoeidheidssyndroom, Els en Walter Hellinckx, Acco, 2010, 149 p., € 22

Het ABC van de mantelzorg Bea De Rouck bespreekt alle aspecten van de zorg die mantelzorgers op zich nemen. Het ABC van de mantelzorg is een onmisbare leidraad voor mantelzorgers en hun omgeving. Het ABC van de mantelzorg. Van administratieve rompslomp tot zelfzorg. Davidsfonds, 2011, 168 p., € 16,50

Wedstrijd ‘Hasta la vista’

Doe meer met verkeer

Wie de wedstrijdvraag in Dialoog goed beantwoordde, maakte kans op duotickets voor de film ‘Hasta la vista’.

Via de website www.doemeermetverkeer.be kunnen verenigingen gratis vorming aanvragen rond verkeersveiligheid. Men kan kiezen uit volgend aanbod: EHBO bij een verkeersongeval, Begeleiden van een grote fietsgroep, Fietsveiligheid om en rond het verenigingslokaal, Alcohol -en drugsbeleid op maat van je vereniging, Veilig op weg om en rond het verenigingslokaal, Drugs en alcohol: sensibiliserend werken in de vereniging, Mobiliteitsbeheer bij kleine en grote evenementen.

Het juiste antwoord: Stijn Meuris schreef de soundtrack. De winnaars zijn: - Nelly Waelkens uit Moen - Lieve Verhuldst uit Gullegem - Katrien Kuti uit Deurne - Carmen De Schrijver uit Ninove - Johny Bogaerts uit Herk-de-Stad

Surf naar www.doemeermetverkeer.be en kies online jouw gratis vorming. In de marge van deze actie nodigen Verenigingen voor Verkeersveiligheid organisaties uit om lid te worden van de ridderorde Verenigd voor Verkeersveiligheid. De organisatie wil zo de krachten bundelen van het verenigingsleven om te strijden voor een veilig verkeer.

Vormings

aanbod najaar 2011

Proficiat en veel kijkplezier!

Zeven vormingen in één notendop Vorming 1















PAB... Wat is dat?

De afkorting PAB klinkt de meeste mensen niet bekend in de oren. En dat is jammer, want wist je dat iedereen met een beperking een persoonlijke assistentiebudget kan aanvragen?

Vorming 2

De kracht van directe financiering

Dat directe financiering geen fetisjisme is, maar een krachtige hefboom voor onafhankelijk leven, tonen we aan met deze vorming.

Vorming 3

Onafhankelijk Leven met een beperking

Vorming 4

Leven met een beperking: Rechten, waarden en beelden

Vorming 5

Paradigma’s en andere brilletjes

Vorming 6

Zorgvernieuwing in Vlaanderen

In Europa leven meer dan één miljoen mensen met een beperking in instellingen. Maar eigenlijk willen ze liever thuis wonen. En gelijk hebben ze! Wat betekent onafhankelijk leven, en wat zijn obstakels hierbij? In 2006 lanceerden de Verenigde Naties een verdrag voor de rechten van personen met een handicap. Hoe gaat de samenleving met deze rechten om? Welke waarden en beelden spelen een rol?

Het Expertisecentrum Onafhankelijk Leven lanceert dit najaar een gloednieuw vormingsaanbod. We bieden je een kwaliteitsvol gamma van zeven verschillende vormingen. Heb je vragen of opmerkingen? Laat het ons weten. We wensen je alvast veel leergenot en boeiende ideeën toe!

Mensen met een handicap zijn er altijd geweest. Maar hoe denkt de samenleving over handicap? Met welke bril kijken we naar handicap, en wat zijn de gevolgen hiervan? De ondersteuning van mensen met een beperking is in beweging. Dat merken we ook in Vlaanderen. Maar wat verandert er dan precies? En waar willen we heen?

Vorming 7

Praktisch • Je kan kiezen uit zeven verschillende vormingen. Een overzicht van alle thema’s vind je op de pagina hiernaast. • De vormingen gaan niet door op vaste tijdstippen. Jij bepaalt waar, wanneer en voor wie de vorming plaats vindt. Samen met jou leggen we dan een afspraak vast. • We vragen minimaal vijf deelnemers per vorming en een locatie die toegankelijk is voor rolstoelen. • De vormingen zijn helemaal gratis, dankzij EFRO-subsidies. • Heb je toch niet helemaal gevonden wat je zocht? Geen probleem, een vorming op maat is mogelijk. We gaan samen op zoek naar een antwoord op jouw vragen. Op verzoek kunnen deze vormingen aangepast of gecombineerd worden.

Kwaliteit van Bestaan. Meer dan een modeterm?

Het begrip ‘kwaliteit van Bestaan’ duikt regelmatig op. Is dit een trend, of is er meer aan de hand? We leggen het begrip uit en tonen hoe we de kwaliteit van iemands leven meten.

Contacteer ons! Ben je geïnteresseerd in één van deze vormingen? Neem contact op met Linde Moonen, studiemedewerker van het Expertisecentrum. Je kan Linde bellen op het nummer 09 324 38 77 of mailen via [email protected].

Het Expertisecentrum Onafhankelijk Leven is een samenwerkingsverband tussen de partners Onafhankelijk Leven, Grip vzw en Fokus op Emancipatie. Het wordt ondersteund via EFRO en het Hermesfonds.

19

Professionele begeleiding

Hippotherapie: de bijzondere band tussen mens en paard In september start Recreas met een gloednieuw jaar hippotherapie en aangepast paardrijden. Binnen dit project kunnen kinderen en volwassenen in een aantal door Recreas erkende maneges lessen volgen bij lesgevers die reeds lang ervaring hebben opgebouwd in het paardrijden, en vaak ook opleiding hebben gevolgd om dit toe te passen bij personen met een beperking. Recreas wilde toch eens van naderbij bekijken hoe de werking van zo’n manege nu juist in elkaar zit... Op een mooie nazomerdag in september ontvangt Julie Pauwelyn ons op haar manege ‘Hippona’ op de Torhoutbaan in Ichtegem. Ze kocht dit domein een aantal jaar geleden, met de bedoeling kinderen met een fysieke of mentale beperking lessen hippotherapie en aangepast paardrijden aan te bieden. Vandaag bestaan zij 3 jaar, en komen er elke week een aantal kinderen bij haar les volgen. Ze krijgt hierbij de steun van een aantal enthousiaste vrijwilligers, die zij telkens goed opleidt om de lessen samen met haar vorm te geven. We stelden haar enkele vragen: Recreas: Aan welke kernwaarden hecht Hippona het meeste belang? Julie Pauwelyn: Voor mij is het heel belangrijk dat de kinderen zich op hun gemak voelen, en een zekere vorm van zelfstandigheid creëren. Alle kinderen halen de paarden zelf uit de stal en helpen de paarden zelf klaarmaken. Ze borstelen de paarden ook zelf: op deze manier wordt een band gecreëerd tussen kind en dier. Ik hecht heel veel belang aan de relatie tussen het kind en het paard, en probeer ervoor te zorgen dat de kinderen les kunnen volgen in een prikkelarme omgeving. Het is dan ook 20

Julie Pauwelyn: Wij richten ons vooral tot kinderen, maar volwassenen zijn zeker ook welkom. We werken zowel met kinderen die een licht tot matige verstandelijke beperking hebben, als met kinderen met autismespectrumstoornissen of met een leer-, gedrags- of ontwikkelingsstoornis. We werken ook met kinderen met een auditieve of visuele handicap. Recreas: Hoe gaan jullie concreet te werk? Julie Pauwelyn: De eerste keer dat de kinde-

de bedoeling dat wij een kleine gemoedelijke manege blijven, zodat de prikkels waar de kinderen tijdens de lessen mee in aanraking komen, beperkt blijven. Dat is ook de reden waarom ik beslist heb dat er geen cafetaria komt. De kinderen worden niet afgeleid door ouders die te lang naar hen blijven kijken, en kunnen rustig hun gang gaan. Uiteindelijk is er maar 1 prikkel belangrijk: de interactie tussen kind en paard. Recreas: Tot welke doelgroep richt Hippona zich?

Julie werkt met 4 zelf opgeleide therapiepaarden

bij paarden. Ik ben toen op zoek gegaan naar een manege waar Bart terecht kon, en ben bij Julie beland. Recreas: Heeft Bart al veel vooruitgang geboekt sinds hij hippotherapie volgt? Nancy: Ja, absoluut. Er is duidelijk een verbetering te merken, vooral wat betreft zijn evenwicht. Zijn denkvermogen en concentratie worden er ook positief door beïnvloed. Toen hij nog voetbal speelde ging dit heel moeilijk. Het telkens stoppen en dan weer lopen bracht hem in de war, en hij beleefde er geen plezier aan. Fietsen is ook heel moeilijk, omdat ook bij deze sport een grote mate aan evenwicht vereist is.

Veel aandacht voor de interactie tussen kind en paard ren met hun ouders langskomen, organiseren we een intakegesprek, en bespreken we de ervaringen en mogelijkheden van het kind. Daarna kunnen we al snel met de lessen beginnen. Meestal krijgen de kinderen individueel les. Groepslessen zijn ook mogelijk, maar dan komen nooit meer dan 4 kinderen op hetzelfde moment aan de beurt. Hippona heeft op dit moment 4 therapiepaarden. Recreas: Over welke specifieke hulpmiddelen beschikken jullie? Julie Pauwelyn: We beschikken over een brug. De kinderen begeven zich op de brug, het paard wordt naast de brug geplaatst, en vervolgens kan het kind met enige hulp gemakkelijk opstijgen. Zelfs ik stijg daar geregeld op: het kost veel minder energie en voor het paard is het ook minder belastend! Ook beschikken wij over een buitenpiste met aangepaste letters, en binnen in de stallen wordt bij het materiaal telkens een foto geplaatst van de paarden met hun naam, zodat alles duidelijk herkenbaar is voor de kinderen, en weten ze perfect welk materiaal bij welk paard hoort. Recreas: Hoe ben je ertoe gekomen lessen hippotherapie te geven? Julie Pauwelyn: Aanvankelijk was ik gewoon erg gepassioneerd door paarden. Achteraf kwam daar bij dat ik zoveel voldoening ervaar bij het werken met kinderen met een beperking. Ze leven hier helemaal van op, en het is ongelooflijk welke positieve vooruitgang ze boeken, zowel op motorisch, als op sociaal vlak. We hadden ook een geprekje met de mama van Bart Laveyne, een jongen van 14 jaar die al een tijdje les volgt bij Hippona. Hij heeft een meervoudige handicap, waardoor gewone sportbeoefening voor hem zeer moeilijk ligt. Hij heeft een matige mentale handicap en

evenwichtsproblemen, en ondervindt daardoor problemen bij zowel zijn grove als fijne motoriek. Recreas: Hoe zijn jullie ertoe gekomen Bart hippotherapie te laten volgen? Nancy Darras, moeder van Bart: Op zijn vorige school volgde Bart 1 keer per maand hippotherapie. De lesgevers hadden onmiddellijk door dat Bart zich zeer goed voelt in de buurt van dieren, en dan in het bijzonder

Veel kinderen met een beperking boeken grote vooruitgang dankzij het contact met paarden

Recreas: Geeft Bart zelf de indruk dat hij het graag doet? Nancy: Het is ongelooflijk hoe graag Bart naar deze lessen komt. Hij is sowieso al een enorme dierenliefhebber, en leeft helemaal op in de buurt van paarden. Hij kan er beter zijn concentratie bijhouden en is vrolijker. Recreas: Julie en Nancy, bedankt voor dit gesprekje, en nog veel succes met paard en kind! Getuigenis van de mama van Saar Vanden Berghe, meisje met autisme en een mentale achterstand: ‘Saar heeft het paardrijden leren kennen via school. Daar begonnen ze met hippotherapie voor de leerlingen die er interesse in hadden. Saar was bang van alle dieren, behalve van haar hond, dus vonden we dat ze het op zijn minst moest proberen. Ze is eraan begonnen met een klein hartje, maar dat is ondertussen sterk verbeterd. Toen plots het paardrijden niet meer plaatsvond via de school zaten wij met onze handen in het haar want ze deed het echt heel graag. Via de school zijn wij bij Julie Pauwelyn terecht gekomen en is het paardrijden voor haar echt begonnen. Ze leert er omgaan met de dieren, hetgeen voor haar een grote voortuitgang is!’

Zou jij graag hippotherapie of aangepast paardrijden volgen? Neem dan een kijkje op de website van Recreas: www.recreas.be. Daar kan je alle door Recreas erkende maneges terugvinden. Overweeg je om je manege door Recreas te laten erkennen? Aarzel dan niet! Personen die bij jouw manege les volgen kunnen onder deze 3 voorwaarden een terugbetaling ontvangen van 3€ per sessie: - Lid zijn van de socialistische mutualiteit - Lid zijn van VFG en/of Recreas - Een attest van handicap voorleggen

21

RecReas skivakanties 17-25 maaRt 2012

vanaf 02 novembeR om 9u 02 515 04 15 [email protected] www.RecReas.be

22

Socialistische Mutualiteiten

V.U. Leen Pollentier - Sint-Jansstraat 32-38 - 1000 Brussel

info & inschRijvingen

Wij geven u 5 redenen om een beroep te doen op de Thuiszorgdiensten van de Socialistische Mutualiteiten, Bond Moyson en De Voorzorg

1 2 3 4 5

Alle diensten onder één dak Een service van de Socialistische Mutualiteiten - Bond Moyson - De Voorzorg

U doet slechts één keer uw verhaal 7 dagen op 7, 24 uur op 24 uur bereikbaar Meer dan 4500 medewerkers Ruim 60 jaar ervaring in Thuiszorg

«« Ons aanbod »» » Hulp aan huis

» Thuisverpleging

• Gezinszorg

Van hulp bij de dagelijkse hygiëne, tot wondverzorging en toedienen van injecties. U krijgt hulp en ondersteuning waar nodig.

• Poetshulp • Klusjeshulp • Oppashulp • Dienstencheques • Vervoer ©www.photo-design.be

©Isabelle Persyn

»

» Kinderzorg

Verhuur en verkoop materiaal

• Kraamhulp

In onze medische shops kan u terecht voor aankoop en ontlenen van materiaal aan een voordelige kostprijs.

• Opvang zieke kinderen • Opvang kinderen met een zorgbehoefte

»

Advies en ondersteuning • Sociale dienst • Dieet- en voedingsadvies

«« Informatie en aanvragen »» Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen

©www.photo-design.be

Vlaams-Brabant

0800 97 520 011 45 84 30 09 333 55 00 056 230 230 078 15 60 30

Onze medewerkers zijn beschikbaar 24 uur op 24 uur - 7 DAGEN OP 7 Meer informatie of aanvragen ook via www.socmut.be