INTERUNIVERSITAIR CENTRUM VOOR ORGANISATIE- EN VERANDERKUNDE
Symposium programma
Design (th)at Work(s) 3 november 2011, 13.00-19.00 uur Stadion Galgenwaard Utrecht
Vanaf 13.00 uur bent u welkom in de plenaire zaal van het symposium. 13.30 uur Opening Brechtje Kessener (Sioo) en Harrie Regtering (Ulbo de Sitter kennisinstituut) 13.40 uur Openingsrede Nut, noodzaak en urgentie van Sociale Innovatie en Nieuw Organiseren Waarom de arbeidsmarkt uw bedrijfsbeleid gaat bepalen prof.dr. Geert van Hootegem (KU Leuven) Tussen 14.30 en 17.00 u organiseer je zelf je eigen middagprogramma door aan te sluiten bij de workshops, lezingen naar eigen keuze uit de lijnen
Spotlights Second Opinion Nieuw in het Vak Best Practices
Zie onderaan dit programma voor de omschrijvingen van de workshops en lezingen.
18.00 uur Afsluitende rede: Nut, noodzaak en urgentie van Sociale Innovatie en Nieuw Organiseren Over de noodzakelijke versterking van uw concurrentiepositie prof.dr. Henk Volberda (Erasmus Universiteit Rotterdam) 18.30 uur Borrel, afsluiting en voor naar huis
We sluiten af met een borrel en hapje. Praat na, wissel visitekaartjes uit en vergeet niet de tijdschriften en folders mee te nemen bij de uitgang.
Programma Symposium Design (th)at Work(s) 3 nvember 2011 Stadion Galgewaard
1
Spotlights 14.30 uur Moreel verantwoorde structuren Dirk Vriens, Radboud Universiteit Nijmegen Onze stelling is dat bepaalde structuren moreel handelen frustreren en dat andere (sociotechnische) structuren moreel handelen juist kunnen bevorderen.
14.30 uur Tzatziki, proef en beleef de kwaliteit van je job! Katleen Verbeek, projectleider Flanders Synergy Een vers van de pers ontwikkelde simulatie waarin deelnemers de kwaliteit van de arbeid “proef”ondervindelijk smaken en beleven. Uw kookproces wordt onderworpen aan de test van kwaliteitsvol werk waarmee we het model van Karasek aan de lijve ondervinden en complexloos bespreekbaar maken.
14.45 uur Lean en moderne sociotechniek Jac Christis, lector Hanzehogeschool, Groningen Als ontwerpbenaderingen zijn Lean en Moderne Sociotechniek gelijk in wat ze doen. Ze verschillen in theoretische onderbouwing. Maar hebben beide een eigen waarde.
14.45 uur Organiseren van lokale samenwerking Ben Kokx, consultant Berenschot Het doel van het aangaan van een samenwerking of fusie is doorgaans het borgen van de continuïteit en het verbeteren van de kwaliteit van de taakuitvoering. Maar hoe doe je dat? Kokx laat zien hoe hij dat doet in het veld van lokale overheid, zoals gemeenten, provincies en waterschappen
15.00 uur Ruimtelijk design als uitdrukking van Organizational design Merijn Zee en Gerry Hofkamp, VMR Binnen recente organisatie veranderingen vervult de fysieke en digitale werkomgeving een prominente rol. Onder de paraplu van Het Nieuwe Werken ontpoppen architecten, ICT-ers en huisvestingsadviseurs zich als de 'nieuwe organisatieveranderaars'. Is deze positionering terecht? Zee en Hofkamp gaan in op de relatie tussen ruimtelijken organisatieontwerp, nu en in het verleden en de betekenis van plaats en tijd voor werk en organisatie.
15.45 uur Sociale innovatie in Nederland Steven dHondt, senior onderzoeker TNO Recent verschenen nieuwe harde feiten over sociale innovatie in Nederland. dHondt presenteert ze en baseert zich hierbij op de resultaten van de WEA (Werkgevers Enquête Arbeid) van TNO. Sociale Innovatie leidt aantoonbaar tot betere prestaties!
16.15 uur Organisatieontwerp in de zorg Bart Durlinger, directeur Personeelszaken UMC Maastricht
Programma Symposium Design (th)at Work(s) 3 nvember 2011 Stadion Galgewaard
2
Durlinger vertelt vanuit zijn eigen advies en onderzoeksprojecten over organisatieontwerp in de zorg. Hij gaat met name in op besturingsmodellen en vorming van resultaatverantwoordelijke eenheden.
16.15 uur Onderwijssector schreeuwt om redesign, niet om vrijheid van de professional Hans Kommers, partner ST-groep, Vught De regelnoodzaak in het primaire proces (meer variatie, meer verstoringen in de klas) neemt toe. Hoe zorg je voor mogelijkheden om de variatie te dempen? De autonomie van de individuele professional werkt vaak averechts, snel gekozen oplossingen zijn riskant. Een systeemkundige benadering werpt licht op de zaak en geeft aanwijzingen voor herontwerp.
16.15 uur Ontwerpen van allianties: de METRO case Ard Pieter de Man, Partner Atos Consulting en hoogleraar VU Amsterdam Na een presentatie van een stappenplan voor het ontwerpen van allianties daagt de Man u uit dit toe te passen op een case en het doorontwikkelen van het stappenplan.
16.30 uur Lean in de zorg Frank Verschuur, VieR Advies Hoe slim is Lean in de zorg? Analyse op meerdere systeemniveaus. Wat is dan slim? Verschuur geeft bespiegelingen en voorbeelden
16.45 uur Co-creatie en samenwerking Wouter van der Torre en Carlijn Broekman, senior onderzoekers TNO Duurzame co-creatie met consumenten organiseren blijkt in de praktijk weerbarstiger te zijn dan op het eerste gezicht lijkt. In de workshop worden de bouwstenen behandeld waarmee een strategie ontwikkeld kan worden.
Second opinion 14.30 uur De Zorggroep Second opinion door Makkie Metsemakers, Frank Verschuur en Bart Durlinger Het onderwerp van gesprek is nog niet definitief vastgesteld. Mogelijk gaat het over een ontwerp van een operationeel planningsprobleem.
16.00 uur Casus M-groep. Second opinion door Dirk Vriens, Mark Govers, Pim Südmeier en Pierre van Amelsvoort De M-groep is een installatie bedrijf in Almelo, werkzaam door heel Nederland. Sterk gegroeid door o.a. overnames van een lokale speler. Van enkele tientallen medewerkers eind jaren negentig tot een gezond bedrijf van meer dan 200 medewerkers. Gedurende de groei werd het echter steeds moeilijker overzicht te behouden. In augustus 2009 is besloten om het IT systeem te moderniseren en een nieuw ERP systeem aan te schaffen (Syntess Atrium Enterprise). Geleidelijk werd tijdens de implementatie duidelijk dat het ERP systeem een meer
Programma Symposium Design (th)at Work(s) 3 nvember 2011 Stadion Galgewaard
3
bureaucratische wijze van werken zou afdwingen. Deze productie gerichte werkwijze zou gaan botsen met een sterk klantgerichte en markt georiënteerde werkwijze. Frank Hendriks is vanaf juli 2011 verantwoordelijk voor het ontwerp, de invoering en bijstelling van een vernieuwing strategie binnen de M-groep, gebaseerd op een prototype van het transformatieproces. Doel is het vergroten van de organisatiewaarde door het vergroten van de technische en sociale innovatie. Daarbij maakt hij gebruik van Achterbergh en Vriens, Organizations: Social Systems Conducting Experiments. Door deze case aan te bieden voor een second opinion aan experts en deze op het symposium te bespreken verwacht de M-groep door nieuwe inzichten het prototype te kunnen verbeteren. Tegelijk wordt het praktisch toepasbaar maken van inzichten uit het boek getoetst. De directie van de M-groep onderschrijft het belang van deze second opinion. Ze komen naar het symposium om hun ervaringen te delen en over de vernieuwingstrategie te vertellen.
Nieuw in het vak Aanvang: 14.30 uur The art of creating value
Het einde van het tijdperk van organisaties die gebaseerd zijn op bureaucratie, command & control is nabij. Effectieve organisaties van nu zijn gestoeld op andere organiseerprincipes waarbij het leveren van waarden centraal staat. Wilt u weten hoe deze organisaties multidimensionele waarden creëren voor klanten, medewerkers, shareholders en de maatschappij? Dan bent u van harte welkom in onze workshop „the art of creating value‟. Uitvoerenden: Peter Elias (DCO), bestuurskundige, programmamanager Shared Service Ontwikkeling van de Dienst Justitiele Inrichtingen en strategisch adviseur van de hoofddirectie met betrekking tot het kabinetsprogramma compacte Rijksdienst. Simone Wensink (DCO), adviseur arbeid en organisatie bij Achmea Vitale en voorzitter van de medezeggenschap van de Divisie Sociale Zekerheid binnen Achmea. Astrid Zwiers (DCO), manager dienstverleningssystemen bij P-direct.
14.30 uur Klant als co-creator van uw organisatie
In deze interactieve workshop maakt u kennis met principes en randvoorwaarden bij het samen met de klant coontwerpen van uw organisatie. Samen gaan we op weg om te ontdekken hoe we met klanten onze organisaties toekomstbestendig kunnen maken en houden. Uitvoerenden: Gast: Hans Vos (ZZG Zorggroep). Jan Odink, (DCO) manager bedrijfsvoering Avenier jeugd- en opvoedhulp. Folly Schuurke (DCO), HR-controller zorggroep Alliade. Antoinette Dorresteijn (DCO), zelfstandig interim- en verandermanager. Contact en interactie met de klant is wat ons boeit en inspireert.
16.00 uur Van gepland naar geleefd ontwerp
De antropologische benadering wordt nog nauwelijks toegepast bij het ontwerpen van organisaties. In deze workshop verkennen we aan de hand van twee concrete voorbeelden of „antropologisch ontwerpen‟ een nieuwe loot aan de stam van het vakgebied van organisatie-ontwerpen zou kunnen zijn. Ester Heiman (Senior adviseur Stipo/lid van collectief NEL) past de antropologische benadering toe bij het ontwerpen van stedelijke ruimtes. Bij
Programma Symposium Design (th)at Work(s) 3 nvember 2011 Stadion Galgewaard
4
Philips Design werken antropologen en ontwerpers samen aan productontwikkeling, organisatieontwikkeling en change trajecten. Aan de hand van concrete voorbeelden in beeld, geluid en flowcharts laten Ester Heiman en Philips Design zien welke meerwaarde de antropologische aanpak heeft. Wij, DCO-ontwerpers, maken samen met onze deelnemers aan de workshop de vertaalslag naar de toepassing bij organisatie-ontwerpen. Uitvoerenden: Ester Heiman, stadsantropoloog Mili Docampo Rama en Marije Nouwen van Philips Design Anna Diepraam (DCO) is adviseur Arbeid en Organisatie bij de Arbodienst AMC. Frederique van der Laan(DCO) is beleidsmedewerker onderwijslogistiek bij Hogeschool Utrecht. Roeli Pot (DCO) is business change manager en werkt bij de afdeling HR Rabobank Nederland.
16.15 uur The best of big and small
Hoe organiseer je kleinschaligheid in grote organisaties en creëer je meerwaarde ten opzichte van kleine én grote organisaties? In de workshop „the best of big and small‟ gaan we op zoek naar de elementen die leiden tot verbeteren van resultaten, kwaliteitsverbeteringen en verhoging van de arbeidssatisfactie door het combineren van voordelen van klein in groot. Daarvoor zullen we diverse voorbeelden noemen uit zowel literatuur als praktijkcases van zowel groeiende bedrijven als bedrijven die willen ontvlechten. De bijeenkomst wordt afgesloten door in te gaan op de kernvoordelen, nadelen en risico‟s van zelfstandig-klein-binnen-groot. Uitvoerenden: Thecla van Hoogstraten: directeur School voor Welzijn, Cultuur en Onderwijs van ROC Eindhoven Ger Hamers: beleidsadviseur HRM bij UWV WERKbedrijf Albert van Dijk: director Governance bij METRI BV, hij adviseert organisaties op het snijvlak van business en IT.
Aanvang: 17.30 uur Innovatiepotentieel in organisaties Martine Maes, programmamanager kennisoverdracht NCSI Vanuit de metafoor van een zwerm spreeuwen gaat Martine met u op zoek naar het sociale innovatiepotentieel in organisaties. Ze combineert enkele theoretische concepten en wetenschappelijke visies met praktijkervaringen en trekt deze door naar de toekomst.
Best Practices Aanvang: 14.30 uur Politie Chretien Felser, Partner bij Vanguard Nederland Felser gaat in op de de politieorganisatie waar hij volgens de methodiek van John Seddon aan de slag is gegaan. De kern van de methode is het leren begrijpen van de organisatie als systeem en het starten vanuit de bedoeling en de klantvraag.
Aanvang: 15.00 uur Wooncorporatie Talis – Anders Werken Gaby Erens, directeur HR Talis woningbouwcorporatie Nijmegen René de Baaij, DBT Development
Programma Symposium Design (th)at Work(s) 3 nvember 2011 Stadion Galgewaard
5
Talis heeft in 2009 besloten om de eigen organisatie te herontwerpen om na eventuele implementatie beter in staat te zijn om de strategische koers en gewenste cultuur te realiseren. Dit heeft geleid tot een nieuw ontwerp welke op dit moment (2011) daadwerkelijk gerealiseerd wordt. Zowel het ontwerpproces als het ontwerp hebben verrassende uitkomsten opgeleverd.
Aanvang: 14.45 uur Zorggroep Alliade, Ontwerp en inrichting: een ‘oneindig’ proces Gert Schlaman , concerncontroller Schlaman neemt je mee in het proces van ontwerp en inrichting van de zorggroep als geheel en het (her)ontwerp van één van de dochters, Talant, in het bijzonder. Bij is gekozen voor een organische aanpak.
16.00 uur CiZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) Makkie Metsemakers, Partner ST-groep Bij veel organisaties blijken veel van de herontworpen processen vooral tot nieuwe procesbeschrijvingen op papier te leiden en maar zelden tot het gewenste acteren in de praktijk. In dit praktijkverhaal wordt toegelicht hoe bij het Centrum Indicatiestelling Zorg gewerkt wordt aan een daadwerkelijke realisatie van het procesontwerp door ook de organisatie hiervoor te herontwerpen en integraal voor in te richten.
Aanvang: 16.30 uur P Direkt Het grootste Shared Service Center van Europa Mark van de Logt associate bij Public Partners Van de Logt was nauw betrokken bij de oprichting en doorontwikkeling van P-Direkt, een Shared Service Centrum van de Rijksoverheid dat de personeels en salarisadministratie voor ruim 100.000 mensen verzorgt. Vanuit zijn ervaring stelt Van de Logt de vraag of er een maximale schaal is voor SSC‟s. Waardoor wordt dat bepaald?
17.00 uur Sociale innovatie bij het Instituut Gebouwde Omgeving Dan Greve, teamleider Instituut gebouwde Omgeving (IG) Ben Fruytier, lector Organisatie en personeelsbeleid, Hogeschool van Utrecht Greve was als projectleider sociale innovatie initiatiefnemer bij het herontwerp en doorontwikkeling van het Instituut. Fruytier is vanuit het kenniscentrum sociale innovatie betrokken bij het project. Doel van het project was het creëren van meer flow in de primaire processen waardoor minder faalkosten hoefden te worden gemaakt en de tevredenheid van docent en student omhoog zou gaan. Vanuit het Socio Technische gedachtengoed kwamen zij tot mooie resultaten.
On the side Even niet meedoen aan de workshops en lezingen
Netwerken onder het genot van een kopje koffie of thee; Literatuur verkennen aan de leestafel; Ontwikkelingen scannen middels de doorlopende You Tube en TedX shows ; Razende reporter jouw indrukken laten verslaan; Twitteren over je ervaringen; Kennis maken en kennis nemen aan de Sioo en Ulbo de Sitter kennisinstituut stand; je laten inspireren door ontwerpers uit een andere wereld.
Programma Symposium Design (th)at Work(s) 3 nvember 2011 Stadion Galgewaard
6