Demoproject ”Optimalisatie van het houden van intacte beren en immunocastraten”
Degezelle Isabelle
Vragen Wat is nu het juiste alternatief voor chirurgische castratie? Zijn er meer problemen in de stal? En hoe beperk ik de onrust? Verkoop ik mijn varkens best in groep of net niet? Wanneer doe ik best de 2de vaccinatie bij immunocastratie? Kan ik betere resultaten bekomen door omschakeling?
Project
• WERKPAKKET 1: ERVARING IN DE PRAKTIJK • WERKPAKKET 2: PRAKTIJKPROEVEN EN DEMOPROEVEN PP 1: afleidingsmateriaal en schuilmogelijkheden PP 2: afleverstrategie PP 3: gescheiden afmesten DP1: tijdstip 2de vaccinatie DP2: aantal voederbakplaatsen
• WERKPAKKET 3: VERSPREIDING VAN DE INFORMATIE
Bevragingen
• Reden van omschakeling: – 50% eigen initiatief • Meer opbrengst • Minder werk • Diervriendelijker – 50% vraag van afnemer
Bevragingen
• Managementsaanpassingen – Slechts 1/4 manier van werken aangepast bezetting, afleidingsmateriaal, afleverstrategie, lichtregime
– Gescheiden afmesten: • helft van de bedrijven INT > 50% en IMP < 50% Slechts 1 bedrijf INT in volledig gescheiden stallen – Aangepast voeder: • INT: meer energie, AZ, Lysine • IMP: na 2e vac. minder energie
Bevragingen
• Tijdstip vaccinatie – 1ste vac: 13 weken (10 tot 16 weken) bij opzet of 1 week later
– 2de vac: 23 weken (21 tot 26 weken) – Slachtleeftijd: 28 weken 2de vac 5 weken voor slacht
• Keuze tijdstip: optimalisatie karkaskwaliteit en slachtrendement • Kostprijs: 2,90€ /varken • Uitvoering: – 1ste vac: 200 d/u met 2 personen of 180 d/u met 1 persoon – 2de vac: 200 d/u met 1 persoon
Bevragingen
• IMP tov barg – Hoger: DVO (vooral na 2de vac), DG, Vlees%, Aftrek, Prijs, slachtgewicht – Lager: VC • INT tov barg – Hoger: DG, Vlees%, Aftrek, Prijs – Lager: DVO, VC, Slachtleeftijd – Gelijk: Slachtgewicht
Bevragingen • Gedrag slechter – Meer verwondingen, uitval, ziekte of kreupelheid • INT: volledige lichaam • IMP: flanken en achterhand (dr tijdstip agressief en seksueel gedrag)
– Meest activiteit bij puberteit (17 à 19 weken) Soms vroeg na opzet (12 weken) of einde van afmest
– Soorten gedrag: • meer actief • agressief: krijsen, najagen, bijten, duwen, vechten • seksueel gedrag: bestijgen
Praktijk- en demoproeven
Letselscores Huidbeschadiging Staartbijten Oorbijten Kreupelheid
Gedragsobservaties Eten/drinken
Manipuleren omgeving Manipuleren afleidingsmateriaal Interactie met elkaar Buikvoelen Bestijgen
Agressie
Praktijkproef: Afleidingsmateriaal en schuilmogelijkheden
Ervaringen Literatuur: meer agressief en seksueel gedrag vanaf 20 weken schuilmogelijkheid midden hok met voldoende ontsnapmogelijkheid Huidletselscore in afmestperiode
Quiniou et al. (2010)
3 bedrijven in proef Bedrijf 1: 8 testhokken en 8 controlehokken 15 dieren per hok Enkel beren in compartiment score
test
controle
huid
53
30
staart
20
34
keupel
10
8
oor
137
166
Meer staart- en oorletsels gevolg van flappen?
test controle
test
controle
Eten/drinken
Manipuleren omgeving
Manipuleren afleidingsmateriaal
Interactie met elkaar
Buikvoelen
Bestijgen
Agressie
Voorlopige conclusie
In controlehokken:
• Meer oor- en staartletsels • Meer agressie • Meer interactie
3 bedrijven in proef Bedrijf 2: 10 testhokken en 10 controlehokken 13 dieren per hok Ook zeugen in compartiment score
test
controle
huid
56
42
staart
20
16
kreupel
0
1
oor
19
42
Meer oorletsels gevolg van flappen?
test controle
test controle
Eten/drinken
Manipuleren omgeving
Manipuleren afleidingsmateriaal
Interactie met elkaar
Buikvoelen
Bestijgen
Agressie
Voorlopige conclusie
In controlehokken:
• Meer oorletsels • Gedrag niet veel verschil tussen IMP en INT met flappen
Demoproef: tijdstip 2de vaccinatie • 180 dieren: 60 gelten en 120 beren (hokjes van 6 dieren) • 1ste vaccinatie: 10 weken leeftijd • 2de vaccinatie: » 4 weken voor slacht (85 kg) IM-L » 6 weken voor slacht (75 kg) IM-E • Vrije toegang tot water • Ad lib 3-fazenvoeder – 1e: 20-40kg: Nev: 9,6 MJ/kg, lys 10,6 g/kg – 2e: 40-70kg: Nev: 9,4 MJ/kg, lys 9,7 g/kg – 3e: 70-110kg: Nev: 9,1 MJ/kg, lys 9,1 g/kg
• Levend gewicht bij slacht: gem. 117kg
Demoproef: tijdstip 2de vaccinatie Verwachtingen • Voor 2de vaccinatie gedrag als intacte beren • 1 week na 2de vaccinatie: DVO > % mager vlees <
Resultaten karkaskwaliteit
Slachtgewicht, kg Koude karkas gewicht, kg Karkas, % Maagdarmkanaal, kg Testesgewicht, g Mager vlees, % Spekdikte, mm Spierdikte, mm
Gelten IM-E IM-L 117.7 119.7 119.8 93.8 93.4 92.8 79.7 78 77.4 6.9 7.9 8.2 278 260 65.6 64 63.5 6.8 8.5 8.7 68.6 67.1 67.5
Resultaten vleeskwaliteit
Gelten elektrische geleidbaarheid
IM-E
IM-L
4.06
4.06
4.01
5.3
5.37
5.37
55.03
55.4
55.67
roodheid
8.04
7.6
7.74
geelheid
15.92
15.83
15.92
6.41
5.71
6.13
pH kleur
Drip verlies (%)
Demoproef: tijdstip 2de vaccinatie
Beeld Gedrag en letselscores
Voederproef: Korrel tov Meel Gelten DVO (kg/d) 1,81 Voederverbruik (kg) 214 DG (g/d) 712 VC corr 2,52
Immunocrastaten 2,17 254 780 2,61
Intacte beren 1,91 222 778 2,37
Na 2de vacc stijgt voederopname met 1 kg per dag Intacte beren stijgt voederopname met 0,4 kg per dag met ouder worden VC IMP en INT is 0,2 à 0,3 lager dan barg DVO gelijk voor korrel (1,97 kg/dier/dag) en meel (1,96 kg/dier/dag) DG hoger bij korrel (13g/dag) VC corr bij korrel (2,45) iets lager dan meel (2,56)
Voederproef: Korrel tov Meel
Voederproef: Korrel tov Meel Zeugen Vleespercentage (%) Slachtrendement (%)
64,9
Immunocastr Intacte beren aten 62,2 64,3
82,4
80,8
80,0
Immunocastraten lager vlees% en slachtrendement door zwaarder maagdarmpakket Testes bij beren zorgen voor lager slachtrendement Korrel versus meel geen invloed op vleespercentage of slachtrendement