DEELSESSIE 3 “Duurzame energie: Van afvalinzamelaar tot energieleverancier” Deelvoorzitter Marga Hoek, Groene Zaak
Ger de Jong Meerlanden
De Meerlanden N.V. Rijden op GFT
NVRD 24 mei 2012
Duurzame energie uit afval
De afvalsector: • Bescherming gezondheid • Bescherming van milieu • Bescherming energie-voorraad • Bescherming van grondstoffen
Overige energie
1 TON GFT
100 m3 biogas 200 kWh electra 250 kWh warmte
= = =
130 kg. CO2 150 kg. CO2 200 kg. CO2
Meerlanden concept
GFT
Warmte
Biogas
Groengas
CO2 Warmte
Groengas
Waarom Groengas (en geen electra)
Rijden op Groengas
• • • •
Gas nodig Pompstation nodig Auto nodig Samenwerking nodig
Aardgas = Groengas
• Opwerking verschilt • Aansluiten op net • Aansluiten rechtstreeks
Voordelen
• Milieutechnisch • Verbruik en exploitatiecijfers • Geluid
Benutting Groengas
Exploitatievoordeel
Geluid
CNG/LNG
Diesel
Mercedes Ec.
77 dB(A)
80 dB(A)
Scania
72 dB(A)
78 dB(A)
Kanttekeningen
+/-
Koplopers Maar niet een natuurlijke gedachtegang
-
Tankstations/netwerk Keuze voertuigen
+
Kosten Hoe stabiel?
+/-
Overgangssituatie (of niet)
Frans Rooijers CE Delft
Energie uit afval Frans Rooijers Directeur CE Delft
CE Delft sinds 1978
• • • • • • •
Onafhankelijk onderzoek en advies Milieu, economie, techniek en beleid Energie, transport, biomassa, voedsel Missiegedreven In opdracht van bedrijven, overheid en NGO’s Nederland, EU en de wereld Onderzoek, advies, procesbegeleiding en games
Frans Rooijers mei 2012
19
3 stellingen •
Nederland moet meer afval gaan verbranden
•
Afval moet niet te snel worden verbrand
•
De afvalsector moet mest gaan vergisten
Frans Rooijers mei 2012
20
Hernieuwbare energie is groeimarkt • • • •
•
EU-doelen voor alle EU-landen, 14% voor Nederland Discussie over subsidie (SDE+) of verplichting Zowel groene elektriciteit als groen gas als biobrandstoffen Alle technieken zijn nodig om aan doelstelling te komen • Biomassa (groot en klein) • Wind op land • Wind op zee • zonPV (kleine rol) Prijsverschillen tussen de hernieuwbare opties zijn groot
Frans Rooijers mei 2012
21
Prijs van hernieuwbare energie bepalend
Frans Rooijers mei 2012
22
1a. Europa en afval en grondstoffen Een mooie Resource Efficiency Roadmap maar: •
Brandbaar afval wordt nog veel gestort en niet ingezet voor energie
•
Hout geschikt voor producten wordt geïmporteerd uit Canada en met subsidie ingezet voor energie (elektriciteitsproductie)
•
Reststromen geschikt voor veevoer gaan met subsidie naar energie
•
Recycling van kunststofverpakkingsafval is nog onzeker want er is nog geen raamovereenkomst
•
En recycling van kostbare metalen als aluminium en koper uit afval kan nog veel beter Frans Rooijers mei 2012
23
1b. Brandbaar afval in EU wordt nog veel gestort Energie naar de stortplaats in de EU: • 50 Mton bio afval gestort • 49 Mton fossiel afval gestort Samen 1EJ = 1000 PJ aan bruikbare brandstof. Goed voor 1,5% elektriciteitsvraag EU.
Frans Rooijers mei 2012
24
1c.Afval uit UK
Case Brits afval iov Twence Overwegingen: • Zouden we niet eerst deze energiegrondstof gebruiken/importeren voordat we houtpellets uit Canada halen • Voor import van brandbaar afval krijgen we geld toe, import van houtpellets kost geld • Houtpellets concurreren met papier en geven landgebruik, niet storten van afval scheelt landgebruik > CE Delft is bezig met een landgebruiksmodel voor biobased opties Frans Rooijers mei 2012
25
Stelling 1 Afval dat nu gestort wordt in Engeland, Italië, etc. kan beter in Nederland worden verbrand. • • •
Hierbij is rekening gehouden met extra transportkosten en –emissies Bepalend is dat in NL met een relatief hoog rendement elektriciteit/warmte uit afval wordt gemaakt Er is voldoende verbrandingscapaciteit voor import van afval
Frans Rooijers mei 2012
26
2a. Kunststof recycling beter dan inzet in AVI • • •
Winst nu 0,25 Mton CO2 / jaar (=1,7 miljard auto km) Voordeel kan verdubbeld worden Ook drankenkartons kunnen voordeel vergroten
>
Zie rapporten CE Delft over kunststofrecycling en drankenkarton recycling Klimaatimpact t.o.v. nulscenario, Afhankelijk van inzamelrespons/scheidingspercentage
Klimaatimpact (kg CO2-eq)
0 -200 0%
20%
40%
60%
80%
100%
-400 -600 -800
Bronscheiding
-1000 -1200 -1400 -1600 -1800
Frans Rooijers mei 2012
27
2b. Cascadering van hout • • • •
Hout wordt steeds meer grondstof voor producten en chemie Bioraffinage optie om meer waarde te halen uit biomassa als gras en hout Cascadering ook nuttig voor biomassa want die is ook schaars Bio-energie bijproduct
Frans Rooijers mei 2012
28
Stelling 2 Afval dat nu verbrand wordt kan voor een groter deel worden gescheiden met name kunststofafval • • • •
Gescheiden inzameling is beter dan scheiding bij AVI Scheiding bij AVI’s is beter dan verbranding Cascadering van biomassa levert winst op Vruchtbaar land voor voedsel, natuur en biobased grondstoffen wordt schaars. Overweging heffing op dit landgebruik.
•
Maak meer werk van recycling kunststof, drankenkartons, aluminium, koper etc. Verpakkingenbelasting wordt per 2013 verdrievoudigd
•
Frans Rooijers mei 2012
29
3a. Boeren gaan mest vergisten • • • • •
Mest is ongeveer 40 PJ energie GFT slechts 1,2 PJ Slechts fractie van mest wordt vergist Kleine vergisters zijn zeer kostbaar Agrarische sector heeft geen direct belang bij vergisten van alle mest - 30 PJ blijft onbenut
144 PJ bio uit Nederland Fruit/boomteelt Hout uit bos
2,2
Bermgras Hout uit bebouwde omg
0,6 8,2 2,5
1,6 3 0,1
5,5
Resthout uit houtverw ind Pluimvee en steekvaste mest
7,4
Runder/kalver/varkensmest RWZI slib aardappelrestproducten
24 24,1
diermeel cacaodoppen groenteafval restvetten frituurvetten
21,2
16,3
4,21,2 4,9
4,7 0,8 1,1 4,6 3,8 0,4
Ingezameld GFT resten uit papierind ingezameld hout restfractie HH afval rest industrieel afval rest KWD afval Composteer overloop SRF
Frans Rooijers mei 2012
30
3b. Reststoffenverwerkers kunnen het beter •
Schaalgrootte levert prijsreductie
•
Reststoffenverwerkers gaan nu groengashubs ontwikkelen, worden steeds meer energieproducenten
Frans Rooijers mei 2012
31
Stelling 3 Laat productie van energie uit mest niet over aan de boeren, reststoffensector moet 1 miljard m3 gas produceren • • •
Boeren zullen alleen hun mestprobleem oplossen (al bij 10% van huidige productie, dus 90% blijft onbenut Reststoffensector is gewend aan grote schaal die nodig is voor prijsreductie Want ook hernieuwbare energie concurreert met elkaar
Frans Rooijers mei 2012
32
Dank voor uw aandacht! Achtergronden Meer verbranden in NL: http://www.ce.nl/publicatie/verbranden_in_nederland_of_storten_in_groot-brittanni+en+%23xeb%3B/1219
Cascadering: binnenkort rapport met 13 voorbeelden van cascadering www.ce.nl Kunstofafval: http://www.ce.nl/publicatie/lca%3A_recycling_van_kunststof_verpakkingsafval_uit_huishoudens/1204
Mestvergisting: http://www.ce.nl/publicatie/goed_gebruik_van_biomassa/1037 http://www.ce.nl/publicatie/kansen_voor_groen_gas/1149
Frans Rooijers mei 2012
33
