DEEL 2 BIJZONDERE TECHNISCHE BEPALINGEN

OCMW ANTWERPEN - LANGE GASTHUISSTRAAT 33 - 2000 ANTWERPEN RESTAURATIE GLAS-IN-LOODRAMEN 483-485-486-487-488-489 - KAPEL ELZENVELD BIJZONDER BESTEK - TECHN. BEPALINGEN - JUNI 2015 - 1

DEEL 2 BIJZONDERE TECHNISCHE BEPALINGEN

03. AFBRAAK- & SCHORINGSWERKEN 03.40. AFBRAAK – GEVELELEMENTEN – ALGEMEEN 03.41. DEMONTAGE GLAS-IN-LOOD RAMEN

03.41.1. Demontage glas-in-lood ramen en windroeden (raam nr. 483, 485, 486, 487, 488 en 489) Meting • • •

meeteenheid : per m2 meetcode : netto oppervlakte. Demontage van de glas-in-loodpanelen, met inbegrip van een fotosurvey en gedetailleerde weergave van de toestand voor de demontage. aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH)

Indien de uitvoering van deze werken gelijkloopt met de restauratiewerken aan de gevel, zal de aannemerrestaurateur van de glas-in-loodramen, bij de demontage gebruik kunnen maken van de stelling van de aannemer gevelwerken. Indien niet, zal de aannemer-restaurateur zelf stellingen dienen te voorzien. De stellingen dienen te voldoen aan alle eisen betreffende de geldende veiligheids- en arbeidsreglementering. Er dienen stellingen aan zowel de interieur- als exterieurzijde geplaatst te worden. De afstand tussen de stelling en de glasramen mag op met het oog op demontage niet te groot zijn. Men moet er tevens rekening mee houden dat een tweede stelling aan de binnenzijde van de kapel noodzakelijk is om de ramen terug te kunnen plaatsen in een buitenbeglazingsysteem. De aannemer vergewist zich vóór inschrijving van de situatie ter plaatse. De te restaureren glas-in-loodramen nr.485, nr.489 en nr. 487 zijn moeilijk bereikbaar. De consequenties van deze complexe uitvoering kunnen op geen enkele manier aanleiding geven tot het bekomen van een meerprijs. De aannemer dient er bovendien ook rekening mee te houden dat de kapel in gebruik blijft tijdens de uitvoering van de werken. Alhoewel de activiteiten vooral ’s avonds en tijdens het weekend worden georganiseerd kan het ook gebeuren dat er sporadisch overdag een activiteit plaatsvindt. Dit impliceert dat de aannemer mogelijks enkele dagen geen activiteiten zal kunnen uitvoeren. Hiervoor kan op geen enkele manier een meerprijs aangerekend worden. De dagen waarop niet kan gewerkt worden zullen bij aanvang van de werken door de opdrachtgever meegedeeld worden. Deze dagen worden wel toegevoegd aan de voorziene uitvoeringstermijn. De uitvoeringstermijn voor de restauratie van de zes glas-in-loodramen loopt van maandag 04.01.16 tem vrijdag 15.04.16. Voor demontage worden de nodige afspraken met de bouwheer en de toezichthoudende architect gemaakt. Aangaande efficiënte stockage en transport van de panelen moeten de nodige voorbereidingen getroffen worden. Alle ramen worden onderzocht (zowel het glas als de raamstructuur) en alle gebreken worden door de inschrijver per raam en per paneel op fiche vastgelegd. Een kopie van dit vooronderzoek wordt vóór demontage aan de opdrachtgever en architect ter goedkeuring voorgelegd. Alle latere/bijkomende schade is ten laste van de aannemer-restaurateur. De aannemer-restaurateur dient er zich rekenschap van te geven dat de mogelijkheid bestaat dat een deel van de glas-in-loodpanelen uitgeslepen dienen te worden. Voor de glas-in-lood panelen worden uitgenomen dienen de windroeden voorzichtig te worden afgenomen. Door de stabiliteit van het nieuwe randlood en de messingkaders dient er geen nieuwe bindroeden te worden bevestigd op de panelen.(zie post 40.84.3.). De glas-in-lood panelen worden met de grootste omzichtigheid losgemaakt en uit het raamwerk gehaald. Bijkomende beschadiging aan de glasramen moet in elk geval vermeden worden. Een eerste oppervlakkige reiniging indien nodig moet droog met een zachte borstel zonder water gebeuren. De panelen worden genummerd en op een aanzichtplan aangeduid. Alle bijkomende schade zoals nieuwe breuken en lacunes worden genoteerd en zijn voor rekening van de uitvoerder. Indien het loodnet of het glas in zo een slechte staat is dat bij demontage de panelen uiteen dreigen te vallen moet men het paneel vooraf met tape bijeenhouden (langs de niet gebrandschilderde zijde). Indien noodzakelijk mogen vastgeroeste elementen (bouten, moeren e.d.) worden afgeslepen met de slijpschijf. Dit gebeurt met de grootste voorzichtigheid en mits bescherming van het glasoppervlak met een karton tegen de wegspringende metaaldeeltjes.


De panelen en de vensterafmetingen worden nauwkeurig opgemeten. Van het maaswerk worden kartonnen mallen gemaakt. Na demontage en vóór de plaatsing van de voorlopige afdichting dienen de maten voor de buitenbeglazing genomen worden. Voorlopige stockage Op de werf moet een veilige plaats voorzien worden waar de panelen voorlopig in kisten gestockeerd kunnen worden, tot het moment van transport. De opslagplaats voor de panelen moet koel, droog, vrij van stof en chemische dampen zijn, brandveilig zijn en de panelen mogen er niet blootstaan aan schokken en trillingen. Transport De panelen en alle loszittende stukken zowel glas als metaal worden nauwkeurig genummerd (voorzien van een zelfklever) en veilig opgeborgen. Belangrijk is dat het glas in beperkt-wateraantrekkende materialen wordt verpakt. Hiertoe worden kisten in hout gebruikt (geen MDF- plaatmateriaal of eik). De verschillende panelen worden ook altijd van elkaar gescheiden d.m.v. polystyreenplaatjes. Het wrijven of tegen elkaar stoten van het glas moet vermeden worden. De panelen zijn verpakt in makkelijk draagbare volumes. Panelen in slechte staat mogen horizontaal in aparte laden opgeslagen worden. Loszittende glasfragmenten worden bewaard in enveloppen voorzien van de nodige identificatiegegevens. Het transport van de glaspanelen moet voorbereid worden door een tijdstip en een reisroute uit te stippelen waardoor de kunstwerken geen bijkomende schade ondervinden. De panelen moeten altijd vertikaal en met de lange zijde in de rijrichting geplaatst staan. OPMERKING: Afdichten van de raamopeningen (post 03.41.2.) Tijdens de restauratiewerken zullen de vensteropeningen op een afdoende wijze afgeschermd worden zodat er geen waterindringing gebeurd en er geen tochthinder is in de kerk.

03.41.2. Voorlopig dichten van de raamopeningen Meting •

aard van de overeenkomst : Pro Memorie (PM), inbegrepen in post 03.41.1.

Uitvoering In de bestaande raamopening wordt een houten kader voorzien met een lichtdoorlatende beplating. De opening wordt wind en waterdicht afgedicht. Dit artikel omvat zowel de plaatsing als het terug verwijderen bij terugplaatsing van de glas-in-loodramen. Tijdens de uitvoering dient de aannemer er steeds voor te zorgen dat de raamopeningen voldoende beschermd zijn om regen, wind, stof,…buiten te houden. Mogelijke schade tengevolge van het onvoldoende afschermen van de raamopeningen zal op de aannemer verhaald worden. 04.

VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN

04.40

VEILIGHEIDSCOÖRDINATIE

Meting •

aard van de overeenkomst : Pro Memorie (PM), inbegrepen in alle uit te voeren posten

Uitvoering

De inschrijver dient rekening te houden met de bepalingen van het KB van 25/01/2001 (verschenen in het Belgisch staatsblad van 07/02/2001) betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. De aannemer zal de in het veiligheidsdossier vereiste documenten, zoals bepaald in het KB 25/01/2001 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, bij aanvang van de werken, binnen de 14 dagen, overmaken. Tijdens de verwezenlijking worden alle besproken wijzigingen in overleg met de coördinator verwezenlijking, in volgorde van voorkomen toegevoegd, zodat het veiligheids- en gezondheidsplan op elk moment de stand van de werken weerspiegelt. De aannemer voegt de documenten, zoals bepaald in art 30 van het KB 25/01/2001, toe aan zijn inschrijving, zodanig dat de veiligheidscoördinator-ontwerp de overeenstemming ervan kan beoordelen met zijn veiligheids- en gezondheidsplan.


• •

een document (risico - analyse) dat verwijst naar het VGP en waarin zij beschrijven op welke wijze zij het bouwwerk zullen uitvoeren om rekening te houden met dit VGP een afzonderlijke prijsberekening in verband met de door het VGP bepaalde preventiemaatregelen en -middelen, inbegrepen de buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en - middelen. Het totaal van deze afzonderlijke prijsberekening dient verdeeld te worden over de kosten van alle posten

Overeenkomstig het veiligheids- & gezondheidsplan zoals gevoegd bij het aanbestedingsdossier.


30.

GEVELWERKEN

30.05.

GEVELREINIGING

30.05.1 Systeem nevelstraal op lage druk Meting • aard van de overeenkomst : Globale Prijs (GP) Materiaal Het systeem is een variante op het stralen met persluchtdruk. In tegenstelling tot de traditionele systemen werkt het op lage druk. Er wordt gebruik gemaakt van samengeperste lucht als aandrijfstoom en van een straalmiddel dat aangepast is aan de te reinigen ondergrond. Met kleine variabele waterhoeveelheden wordt een fijne nevel geproduceerd voor het binden van het stof. Dit gebeurd zonder granulaten of straalmateriaal. Druk en nevelhoeveelheid worden specifiek gedoseerd naargelang de ondergrond. Het nevelstraalapparaat bestaat uit volgende componenten: 60ltr straalmiddeldrukketel, met zeef, doseerventiel en deksel 20ltr waterdrukmiddel met nultrechter en wateraansluiting een pneumatische besturing met drukverminderaar, waterafsluiter en een filterregeling voor straalmasker verlengslangen, nevelkop met dosering straalkoppen, 6mm of 8mm of 10mm Gebruik Het mengsel wordt met een maximale druk van 12 bar uit de mengketel geperst. De regelbare luchtdruk (1 tot 8 bar) van de compressor leidt het mengsel in de straalkop. De straalkop geeft een regelmatig straalbeeld zonder strepen. De nevelhoeveelheid is regelbaar. Door de expansie van het water in de luchtstraal van het Venturiekanaal ontstaat er een microfijne nevel, die stofdeeltjes bindt en het straalmateriaal beschuttend omhult. Uitvoering Alvorens de reiniging aan te vatten worden proefvlakken uitgevoerd op de daartoe aangeduide plaatsen. De reiniging wordt uitgevoerd volgens richtlijnen van de architect. Het proefvlak moet voorgelegd worden ter goedkeuring door de bevoegde instanties: het opdrachtgevend bestuur met name de kerkfabriek en de gemeente, de architect, de verantwoordelijke van de Vlaamse Overheid van Onroerend Erfgoed enz.. Na het reinigen wordt het oppervlak nagespoeld met een nevelstraal totdat alle granulaatresten verdwenen zijn. Afspuiten onder hoge druk is verboden. Na het spoelen worden de granulaten opgeruimd en weggevoerd. De reiniging gebeurt door gespecialiseerde firma’s die referenties van gelijkaardige werken kunnen voorleggen. De muren worden gereinigd totdat de stenen hun normale kleur hebben herwonnen. In de kostprijs per m² zijn altijd de eventuele kosten van steigers, afdekkingen, dichtplakken van ramen en deuren, de waterafvoer en dgl., voor zover niet beschreven in het bestek, inbegrepen. Toepassing Reiniging van alle natuursteen van het raamgeheel.

30.05.2. Verwijderen van kalk- en uitstrijklagen Meting • aard van de overeenkomst : Globale Prijs (GP) Uitvoering Het verwijderen van kalklagen gebeurt door stelselmatig behameren van het kalklagenpakket met stompe steenbeitels, max. lemmerbreedte 15mm en houten hamers. Het is niet toegelaten te snijden en te zagen in de kalklagen. Het decaperen gebeurt stapsgewijs tot de oudste laag. Indien deze slecht hecht wordt ze eveneens gedecapeerd. Waar nodig wordt afgewerkt met een scalpel.


Tenslotte wordt opgezuiverd met hondegrasborstels. Toepassing Kalk- en uitstrijklagen op elementen in natuursteen van het raamgeheel (i.h.b. monelen, maaswerk,...)

30.06.

NATUURSTEEN

Alle leveringen, werken en afwerking zijn in de prijs van dit werk begrepen. De kostprijs van al de nodige hulpmiddelen is over het geheel der artikels waarvoor nodig in de kostprijs ervan te verdelen. Om het gebruik van de geëigende producten en materialen te bepalen en het gewenste resultaat te garanderen, wordt eventueel vooraf op de werf, in overleg met de architect, beroep gedaan op de technische bijstand en advies van de fabrikant.

30.06.1. Steenrestauratie Meting • • •

meeteenheid : per dm2 meetcode : hoeveelheid verbruikte restauratiemortel in dm2 (met een minimum van 1dm2 per herstelling) aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH)

Algemeen De aannemer maakt, na een analyse van het schadebeeld, een voorstel op tot steenherstel. In dit voorstel wordt uitgewerkt welke methode gebruikt zal worden bij de diverse beschadigingen. Dit voorstel wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het Bestuur en de afgevaardigde van Onroerend Erfgoed. Alle te behouden stenen moeten nagekeken worden. Voor de uitvoering van dit werk stelt de aannemer een bekwaam werkman, steenkapper, ter beschikking van de leidende ambtenaar voor het onderzoek van beschadigde stenen die herstelling vereisen en waarvan de vervanging niet nodig geacht wordt. Het beschadigde deel van de steen wordt weggekapt tot op het gezonde gedeelte, de ader of de barst. Het herstellen van de barsten gebeurt door het opvullen van een inkeping met een diepte van minstens 3 cm en een breedte van minstens 1 cm. Alle steengruis en de weggekapte stukken steen moeten dagelijks van de werf verwijderd worden. De beschadigde en weggekapte delen, de barsten, aders en kleine afschilferingen worden opgevuld met een minerale restauratiemortel (witte Balegemse steen). De kleur van de herstelmortel dient de kleur van de natuursteen te benaderen. Het ontbrekende volume van de steen wordt boordevol met herstelmortel stevig opgevuld. Alle herstellingen waarvoor een massa van meer dan 3 cm dikte nodig is, zullen gewapend worden met voldoende inox-staafjes om de stevigheid langdurig te waarborgen. Materiaal Voor de herstelling zal gebruik worden gemaakt van een minerale restauratiemortel. In geen geval wordt gebruik gemaakt van een cementgebonden of van een hydraulisch bindend product. Deze producten geven op korte en/of lange termijn een hardingskrimp. Mineraalgebonden restauratiemortel met kleur en textuur in overeenstemming met de te herstellen steensoort, en met volgende eigenschappen: - opgebouwd uit gemalen steenpoeder en een mineraal bindmiddel - het steenpoeder is uitgekozen volgens de na te bootsen kleur en aspect, en volgens de fysische eigenschappen die eigen zijn aan de te restaureren ondergrond - capillaire werking vergelijkbaar met de basissteen; - diffusieweerstandsgetal zeker niet hoger dan de basissteen; - zeer kleine hygrische krimp; - thermische uitzettingscoëfficiënt vergelijkbaar met de basissteen; en - behoud van veroudering, hechting, duurzaamheid, textuur, tonaliteit, homogeniteit in uitzicht en verwering in overeenstemming met de oorspronkelijke, niet gerestaureerde steen en gedurende 10 jaar schriftelijk gegarandeerd door de uitvoerende firma. Voor de restauratie zullen in een erkend labo verouderings- en vervuilingsproeven gedaan worden. De resultaten hiervan moeten de gevraagde eigenschappen garanderen.


Een nabestelling van de steenrestauratiemortel moet steeds mogelijk zijn zonder verschil in kleur of eigenschappen. Specifieke kenmerken: Korrelgrootte 0/0,3 Waterdosering (%) 25 Volumieke massa 1,2 Dynamische elasticiteitsmodule (MPa) 4000 Trekweerstand (MPa) 1,3 Druksterkte (Mpa) 4 Krimp na 28 dagen (mm/m) 1,15 Capillariteitscoëfficiënt (g/dm².min1/2) 3,6 Porositeit (%) > 30 Open tijd van het mengsel* 0 à 30 min Herverwerkbare open tijd* 1 à 24 u Oplosbare zouten** (%) 0,06 Verbruik (kg/m²/cm dikte) 12 Uitvoering - Na onderzoek tezamen met de architect worden de aangeduide beschadigde en slechte stenen zwaluwstaartvormig uitgekapt tot op de gezonde kern, met een minimum diepte van 3 cm. De reparaties mogen nooit op niets uitlopen. De te behandelen oppervlaktes moeten vrij zijn van loszittend gesteente, stof, verf, siliconen, enz.. - Voor het aanbrengen van de minerale mortel dient de ondergrond te worden voorbereid. Opstijgend vocht in de muren dient te worden behandeld, bekledingen en loszittende elementen verwijderen. Zwakke delen dienen te worden verstevigd en eventuele mosvervuiling dient te worden weggehaald. De te herstellen oppervlakte dient te worden gereinigd en de aangetaste delen zuiver maken, zodat men terug een gezonde steen bekomt over minimum een diepte van 5 mm. De te herstellen oppervlakte dient te worden afgebakend, waarbij de vorm van het breukverband dient te worden gerespecteerd (vierkant of rechthoek). De boorden worden uitgekapt in zwaluwstaartvorm om de reparatiemortel goed te laten indringen in de ondergrond en zijn omgeving. Ten slotte dient de ondergrond te worden onstoft en voorgenat. Voor het aanbrengen van de minerale mortel dient de bovenkant van de ondergrond terug droog te zijn. - Het aanbrengen van het product volgens de voorschriften van de fabrikant. Er wordt systematisch een hechtlaag aangebracht, deze laag wordt goed aangedrukt zodat de volledige ondergrond beraapt wordt en de hechting van de volgende lagen verbeterd wordt - De dikte van de verwerkingslaag na het bijwerken zal nooit minder dan 5 mm bedragen. - Bij diktes groter dan 5 cm wordt een wapening voorzien in met epoxy behandeld staal, messing of polyester. De verantwoordelijkheid voor het aanbrengen van de wapening berust volledig bij de uitvoerende aannemer. De wapening dient minstens 10 mm hol te staan en mag nooit voegen overbruggen. - Indien moet overgegaan worden tot steenverharding mogen alleen kiezelzuuretylesters gebruikt worden zonder nevenverschijnsels, en waarvan de eigenschappen moeten gestaafd zijn door een onafhankelijk labo. - De steen zal een nabehandeling krijgen met het oog op een natuurgetrouwe nabootsing van de oorspronkelijke textuur of afwerking van de te restaureren stenen. - De uitvoerder moet tevens de mogelijkheid hebben de mortel lichtjes bij te kleuren om de verschillende kleurschakeringen in de stenen te kunnen volgen. Dit kan gebeuren door het mengen van verschillende types mortel of speciale droge pigmenten toe te voegen. Bij donkere stenen kan de verificatie van de tinten slecht gebeuren na meerdere weken, door de trage uitharding. - Uit te voeren door gespecialiseerde restaurateurs.

30.06.2. Lijmen van natuursteen zonder verankering Meting • • •

meeteenheid : per lm meetcode : aantal lopende meter barsten die hersteld of gelijmd dienen te worden aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH)


Materiaal Voor het lijmen: - Oplosmiddelvrije, mineraal gevulde 2-componenten epoxylijm met zeer goede hechteigenschappen. - Vormt een glad en gesloten oppervlak. - Goede druk- en buigsterkte. - Watervast, warmte- en koudebestendig. - Bestand tegen chemicaliën. Voor de verankeringen: - Voor het overbruggen van de grotere barsten worden wapeningsstaven in polyester of met epoxy omhulde metalen wapeningen kruiselings ingeboord (dit lijmen met verankering wordt gerekend in artikel 04.06.22) Uitvoering Werkwijze voor het lijmen zonder verankering (zuivere breuk): Wanneer het barsten betreft met een zuivere breuk gaat men na demontage als volgt te werk: - losse delen worden verwijderd en het oppervlak wordt grondig gereinigd; - te repareren plaatsen impregneren met een epoxy voorstrijkprimer; - op de nog natte primer onmiddellijk epoxy reparatiemortel aanbrengen met plakspaan, troffel, enz. ... De mortel wordt gekleurd naar de kleur van de bestaande natuursteen, door vermenging met steen van dezelfde soort in poedervorm. De textuur en profilering komen overeen met het omliggende. Voor gebruik dienen de componenten buiten de bus tot een homogene massa gemengd; - Eventueel wordt een bekisting gemaakt van hout, omwikkeld met een plastiekfolie; en - Na doorharding worden de gerepareerde delen behandeld met een reinigingsmiddel. Indien het geen zuivere breuk betreft: Wanneer het barsten met geen zuivere breuk betreft, wordt na het demonteren aan weerszijden op +/- 3 cm van de breuk een stuk met een zuivere zaagsnede uitgezaagd. Tussen beide zaagsneden wordt dan een nieuw stuk natuursteen van aangepaste vorm en profilering en met dezelfde eigenschappen tussen gelijmd volgens één van voorgaande werkwijzen. De aannemer zal alvorens de werken uit te voeren een proefstuk maken.

30.06.3. Lijmen van natuursteen met verankering Meting • meeteenheid : per lm • meetcode : aantal lopende meter barsten die hersteld of gelijmd dienen te worden • aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Materiaal Voor het lijmen: - Oplosmiddelvrije, mineraal gevulde 2-componenten epoxylijm met zeer goede hechteigenschappen. - Vormt een glad en gesloten oppervlak. - Goede druk- en buigsterkte. - Watervast, warmte- en koudebestendig. - Bestand tegen chemicaliën. Voor de verankeringen: - Voor het overbruggen van de grotere barsten worden wapeningsstaven in polyester of met epoxy omhulde metalen wapeningen kruiselings ingeboord Uitvoering Werkwijze voor het lijmen met verankering (zuivere breuk): • Bevestiging van de wapening d.m.v. verankeringspatronen = polyethyleen cilindervormige kapsels met twee componenten harscompound. • Gat boren diep in het te bevestigen element, doorheen het steunelement. • Het verankeringspatroon in het boorgat plaatsen. • De twee componenten worden vervolgens vermengd door een draaibeweging van een wapeningsstaaf die de twee componenten doorboort.


ndien het geen zuivere breuk betreft: • Wanneer het barsten met geen zuivere breuk betreft, wordt na het demonteren aan weerszijden op +/- 3 cm van de breuk een stuk met een zuivere zaagsnede uitgezaagd. Tussen beide zaagsneden wordt dan een nieuw stuk natuursteen van aangepaste vorm en profilering en met dezelfde eigenschappen tussen gelijmd volgens één van voorgaande werkwijzen. De aannemer zal alvorens de werken uit te voeren een proefstuk maken.

30.06.4. Vernieuwen van onderdelen in natuursteen Meting • meeteenheid : per dm³ • aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Uitvoering De werken omvatten: het zorgvuldig uitzagen of wegkappen van de beschadigde stukken volgens lijnen en vlakken door de architect aan te duiden het voorlegggen van een uitvoeringstekening van de nieuw te kappen stukken het plaatsen en aanpassen van een nieuw stuk natuursteen derwijze dat de voegen tot een minimum worden herleid het voorzien van de nodige ankers in rvs of glasvezel. het lijmen met een aangepaste kleefstof het bekappen en bewerken van de natuursteen overeenkomstig het bestaande werk. Onder vernieuwen van onderdelen in natuursteen is bedoeld dat er geen bijkomende en/of zichtbare met mortel afgewerkte voegen aan het te bewerken element gemaakt worden. De nieuwe natuursteen is van hetzelfde soort, hoedanigheid, kleur en wijze van bewerking als de delen waarin of waarmede hij verwerkt wordt. Toepassing Herstel van de beschadigde delen van het maaswerk en de monelen.

30.06.5. Schilderen van onderdelen in natuursteen Meting • aard van de overeenkomst : Globale Prijs (GP) De schilderwerken zullen uitgevoerd worden na het plaatsen van de voorzetbeglazing. Op die manier worden ook de voegen overschilderd. Materiaal Hoogkwalitatieve harsvrije en spanningsarme kalkverf op basis van zuivere, gebluste luchthardende kalk en natuurlijke vulstoffen. De gevormde eindlaag vormt een “kalkmat” van puur minerale aard, is reversibel, heeft een 3 vochtregulerend karakter en is uitermate dampopen. De verf heeft ongeveer een soortelijk gewicht van 1,4 g/cm , een PH rond de 13 en is ongeveer stofdroog na 3u. De kleur komt overeen met de eerder geschilderde natuurstenen onderdelen van raam nr. 480 en 481. Qua pigmenten dient er een combinatie gemaakt te worden van natuurlijke Sienna, Natuurlijke Omber, oker en zwart. Om de kalkverf geschikt te maken voor buitentoepassingen wordt er een bindmiddel op basis van acryl toegevoegd aan de de verf. (minimum 2% acryl). Dit bindmiddel is een gedispergeerde waterige emulsie van een methacrylzuur ester- / acrylzuur ester-copolymeer. De emulsie bevat een anionische amulgator die vrij is van filmvormende hulpstoffen, oplosmiddelen en weekmakers.


Uitvoering De ondergrond dient de nodige draagkracht te hebben, gezond, zuiver, vrij van zouten, ontdaan van twijfelachtige en loszittende lagen en voldoende droog te zijn. Bij verpoederende, stofferige of sterk zuigende ondergronden, is het noodzakelijk om een voorbehandeling te doen met hooggeconcentreerde acrylaatemulsie voor het aanmaken van een impregnatieproduct. Verder kan het nodig zijn om bijkomend een grondlaag te plaatsen wanneer er herstellingen werden uitgevoerd aan de te behandelen muur, of wanneer er verschillen zijn in de porositeit. Deze grondlaag is in alle omstandigheden noodzakelijk op hout, vliesbehang, glasweefsel, op satijn- en glanzend geverfde oppervlakten of op niet alkalibestendige verf en op gipsplaten. De kalkverf dient zorgvuldig en voldoende te worden doorgeroerd tot men een klontervrije homogene “brij” bekomt. De kalkverf dient steeds te worden aangebracht met een hiertoe geschikte kwast. Om aanzetten te voorkomen, dienen grote ononderbroken vlakken in een bewerking te worden uitgevoerd, nat in nat. De meest klassieke methodes zijn de volgende: - De eerste laag kalkverf wordt aangebracht met een hiertoe geschikte kwast. Een droogtijd van minimaal 8u respecteren en de eindlaag aanbrengen. Voor sommige kleuren kan hetnoodzakelijk zijn om, na 8u droogtijd, nog een derde laag aan te brengen. - De eerste laag kalkverf wordt aangebracht met een hiertoe geschikte kwast. Een droogtijd van minimaal 8u respecteren en de gedroogde laag in zijn totaliteit licht gaan bevochtigen. In de bevochtigde laag wordt, alvorens deze droog is, een eindlaag van een kalkverf aangebracht. Teveel bevochtigen kan aanleiding geven tot het verpoederen van de eindlaag. Voor sommige kleuren kan het noodzakelijk zijn om, na 8u droogtijd, nog een derde laag op dezelfde wijze aan te brengen. De minimum temperatuur noodzakelijk voor het aanbrengen van de kalkverf is 5°C, maximum 35°C en de relatieve vochtigheid mag de 85% niet overschrijden. Het materiaal kan na gebruik onmiddellijk gereinigd worden met water of zeepwater. De aannemer zal alvorens de werken uit te voeren een proefstuk maken. Vooraleer de werken te starten zal de aannemer een proefvlak plaatsen ter beoordeling van de kleur. Ook de aanhechting van het proefvlak dient te worden geëvalueerd. Het proefvlak moet voorgelegd worden ter goedkeuring door de bevoegde instanties: het opdrachtgevend bestuur met name de kerkfabriek en de gemeente, de architect, de verantwoordelijke van de Vlaamse Overheid van Onroerend Erfgoed enz.. Toepassing Van toepassing op elementen in natuursteen van het raamgeheel (i.h.b. monelen, maaswerk,...).

30.07.

UITHALEN EN HERSTELLEN VAN BESTAANDE VOEGWERK VAN DE NATUURSTEEN

Meting • aard van de overeenkomst : Globale Prijs (GP) Materiaal Mortel voor witsteen: 1 à 2 delen natte gebluste kalk (ifv de voegdikte) 1 deel witte cement CEMIII 3 delen zand (rijnzand, eventueel wit zand ifv kleur van de voeg) De juiste mortelsamenstelling zal aan de hand van de proeven ter plaatse bepaald worden. Uitvoering De voegen worden vooraf tot een diepte van 2cm uitgekrabd of met zorg uitgekapt zonder de gevelstenen te beschadigen. Ze worden geborsteld om alle mortelresten te verwijderen en behoorlijk bevochtigd. De afgewerkte voeg zal van hetzelfde type zijn als de bestaande voeg en moet een regelmatig uitzicht vertonen. De voegen tussen de stenen zijn zo klein mogelijk. Op voorhand staal te plaatsen volgens aanduiding en ter goedkeuring van het Bestuur. Toepassing Natuursteen geveldelen rond het glas-in-loodraam (monelen, maaswerk, omlijsting, dorpel,…).


40.

BUITENRAMEN & -DEUREN

40.00.

BUITENRAMEN & -DEUREN - ALGEMEEN

Omschrijving De post “buitenramen & -deuren” omvat de levering en plaatsing van de elementen nodig voor het samenstellen van de voorziene buitenramen en -deuren, met inbegrip van alle onderdelen die er wezenlijk deel van uitmaken. Met inbegrip van • de opmeting en controle van de juiste afmetingen ter plaatse; • de montage van de raamprofielen, met inbegrip van het nodige hang- & sluitwerk; • de levering en plaatsing van de beglazing en/of opvulelementen, inclusief spieën, glaslatten en dichtingen; • de levering en plaatsing, met inbegrip van alle bevestigings- en/of ophangingstukken, alsook de aansluiting en voegafwerkingen tussen schrijnwerk en ruwbouw, ... ; • de demontage van het bestaand buitenschrijnwerk Materialen Zie typebestek voor referentienormen, prestatieciteria, thermische en akoestische isolatie, profielen en samenvoeging, glassponningen en glaslatten. Vooraleer de raamgehelen met alle bijbehorende elementen te bestellen, is de aannemer ertoe gehouden na te gaan of deze kunnen geleverd worden in de afmetingen, type, kleur en oppervlaktebehandeling zoals voorgeschreven in de aanbestedingsdocumenten. Zo ondermeer ook dat hun maatafstemming past met de modulatie van de draagstructuur, de aard van het hoofdskelet (ruwbouw), met de positionering en spreiding van de voorziene dilatatie- en zettingsvoegen van de stukken, de aansluiting met de ruwbouw (lateien, parement, dorpels), de keuze en plaatsing van de bevestigingsmiddelen, de afwerkingelementen (raamtabletten, binnenafkastingen,...), eventuele bijzondere thermische, hygrometrische en akoestische eisen voor de gevels. Bij vastgestelde anomalieën stelt de aannemer het Bestuur hiervan onverwijld op de hoogte. Van alle verschillende componenten (raamprofielen, hang- & sluitwerk, alsook de verankeringwijze) zullen door de aannemer voorafgaandelijk de nodige berekeningsnota's, detailtekeningen, proefstalen, … ter goedkeuring worden voorgelegd aan de ontwerper. De aannemer bezorgt dienaangaande vóór de uitvoering ter goedkeuring aan het Bestuur : • de nodige berekeningsnota’s, garantiebewijzen en gevraagde attesten ( Butgb, corrosiebescherming, …). • de nodige stalen en/of prototypes van de verschillende componenten. Dit staal zal ter beschikking blijven tot bij de voorlopige oplevering. • een kleurenkaart van het beschikbare kleurengamma van de fabrikant. PRESTATIECRITERIA Alle raam- en deurgehelen moeten beantwoorden aan de algemene prestatiecriteria inzake luchtdoorlatendheid, waterdichtheid, mechanische sterkte en bestendigheid tegen winddruk, zoals vermeld in tabel 5 van STS 52.0 index 04.21.4 (1985), aangevuld met document GT 02.01 versie 09 (07/11/2003) en beproefd volgens de methoden van NBN reeks B 25-201 t/m 211. THERMISCHE ISOLATIE De warmtedoorgangscoëfficiënt U-window (raamkader inclusief beglazing) mag, anticiperend op de energieprestatie regelgeving “EPR”, maximaal 2,5 W/m2K bedragen. GLASSPONNINGEN - GLASLATTEN De plaatsing van het glas en/of de vulelementen wordt uitgevoerd overeenkomstig STS 52.0, de voorschriften van de profielenfabrikant en ATG-richtlijnen, aangevuld met deze van de glasfabrikant. Het geheel is zodanig opgevat dat nergens op of in de constructie water kan blijven staan. De stijlen van het draagkader zijn zo geprofileerd dat indringend water via condenskanaaltjes afgevoerd wordt. Details en principetekeningen voorafgaandelijk ter goedkeuring voor te leggen aan de ontwerper. Uitvoering ALGEMEEN De plaatsing van het buitenschrijnwerk gebeurt in overeenstemming met de eisen gesteld aan de volgende elementen : profielen, beglazing, opvulelementen, afdichtingmaterialen, afwateringsprofielen, kozijnen, verankeringmiddelen, aansluitingsvoegen, -profielen, -vullingen, De bouwmaten zoals opgegeven op de plannen en in de meetstaat zijn louter indicatief. De aannemer dient zelf ter plaatse de juiste maten te nemen, alvorens tot vervaardiging van de elementen over te gaan. De werken worden uitgevoerd door een gespecialiseerde firma met bekwame vaklui.


LEVERING - OPSLAG De raamblokken en hun hulpstukken moeten vervoerd worden in omstandigheden die de materialen tegen beschadigingen behoeden (zorgvuldig gestapeld en vastgebonden). De opslag op de werf moet beperkt blijven tot een minimum (niet meer dan één week). De elementen moeten verticaal in de schaduw gestockeerd worden, en mogen nooit op elkaar gelegd worden. Essentiële voorzorgsmaatregelen moeten vermijden dat door regen- of condensatiewater de elementen beschadigd worden voor dat ze hun definitieve oppervlaktebehandeling krijgen. OPSTELLING Het buitenschrijnwerk wordt symmetrisch in de opening geplaatst en in functie van de aansluiting op de vereiste afstand van de ruwbouw aangebracht. De opstelling is perfect loodrecht, waterpas en in horizontale richting in de as gezet. VERANKERING AAN DE RUWBOUW De bevestiging moet zo gebeuren dat de belasting van de ramen wordt overgedragen op de ruwbouw, waarbij zettingen van het gebouw geen invloed mogen hebben op het buitenschrijnwerk. Na plaatsing mag het raam niet kromtrekken. AANSLUITING MET DE RUWBOUW Het buitenschrijnwerk moet over de gehele omtrek van de ruwbouw geïsoleerd worden. De afdichting van de naden tussen het vast kader, de gevel en/of tussen de kozijnen onderling, dienen daarbij een perfecte water- en tochtdichte aansluiting met de ruwbouwconstructie te garanderen. De kozijnaansluitingen worden hiertoe van een dubbele afdichting voorzien : een waterkering aan de buitenzijde (voegbodem+kit) en een tochtdichte afwerking aan de binnenzijde. Het materiaal van de voegbodems dient chemisch verenigbaar te zijn met de aard van de voorziene profielen, oppervlaktebehandelingen en de elastische afdichtingkit. Ze worden voorzien in polyethyleenschuim (geslotencellig), overeenkomstig artikel 43.11. De vereiste klasse van de elastische kitten en de afmetingen van de voegen worden bepaald in functie van de verschillende omstandigheden die op het buitenschrijnwerk kunnen inwerken. Enkel afdichtingskitten met een technische goedkeuring ATG of gelijkwaardig mogen gebruikt worden (aanbevolen klasse F15 of F20 LM volgens STS 56.1). De kitten zijn op basis van polyurethaan. Kleurstalen van de kitten ter goedkeuring voor te leggen, waar gevraagd door het bestuur wordt een staal ter goedkeuring geplaatst. De resterende spatievoegen tussen het schrijnwerk en de binnenzijde van de ruwbouw wordt volledig opgestopt met een rotbestendig isolerend materiaal, tot algehele winddichtheid. De binnenafwerking wordt op een gepaste wijze volgens de aard van het afwerkingmateriaal van de binnenvlakken (bepleistering) en volgens de richtlijnen van de ontwerper afgewerkt. Stopprofiel en/of sluitlatje, de opspuiting met een elastische kit zijn inbegrepen. Veiligheid Overeenkomstig rubriek 04.40 veiligheidscoördinatie / gevelsluiting, opgemaakt door de veiligheidscoördinatorontwerp en bij te voegen bij de offerte. Alle richtlijnen terzake en concrete aanwijzingen van de veiligheidscoördinator-verwezenlijking zullen nauwkeurig worden opgevolgd. Keuring Zie typebestek voor proeven, toleranties en plaatsing. PLAATSING Beschadigingen aan de profielen door het plaatsen, krassen, uithollingen of slechte bevestigingen hebben afkeuring en vervanging van het element tot gevolg. De aannemer geeft een tienjarige waarborg op de water- en winddichtheid van het geheel van het buitenschrijnwerk, bij normaal gebruik en onderhoud.


40.80.

GLAS-IN-LOOD RAMEN - ALGEMEEN

Uitvoering Alle ingrepen die uitgevoerd worden op de glasramen moeten omkeerbaar zijn. Met uitzondering van de fixeringen, deze mogen enkel uitgevoerd worden waar dit uiterst noodzakelijk is. Na de verschillende stadia van onderzoek zal er telkens een voorstel tot behandeling voorgelegd worden ter goedkeuring door de bevoegde instanties: het opdrachtgevend bestuur met name de kerkfabriek en de gemeente, de architect, de verantwoordelijke van de Vlaamse Overheid van Onroerend Erfgoed enz..

40.81. STUDIE GLAS-IN-LOOD RAMEN 40.81.1. Onderzoeksrapport glas-in-lood ramen Meting • aard van de overeenkomst : Globale Prijs (GP) Uitvoering Voor de aanvang van de eigenlijke restauratie zal er in het restauratie-atelier verder onderzoek gedaan worden naar de staat van het lood, het glas de schildering, breuken, enz.. De proeven gebeuren in hoofdzaak visueel en mogen nooit destructief zijn. Het onderzoek bestaat uit: . Foto opnamen voor restauratie per paneel – er wordt zorg gedragen voor het feit dat de belichtingscondities voor- en na behandeling identiek moeten zijn. Deze opnames worden onmiddelijk bij aankomst op het restauratie-atelier gemaakt. Slechts nadat de bouwheer in het bezit is van deze opnames mogen verdere handelingen en/of manipulaties worden uitgevoerd. . Uitvoeren van reinigingstests . Optekenen van bevindingschema’s . Aanleggen van een interventiefiche per paneel . Foto-afdrukken (geen prints) 10 x 15 glanzend. . Op schema’s worden de panelen stuk voor stuk opgetekend. Het glas-in-loodcahier (M&L) geldt als richtlijn voor de wijze van documenteren. Hierbij worden glasbreuk, lacunes, toestand van de schildering en gegevens aangaande de materiaaltechnische toestand van het paneel genoteerd. De documenteringsmethodiek is voorafgaandelijk aan het opdrachtgevend bestuur voor te leggen. . Men moet indien nodig alle gegevens optekenen aangaande loodrichting en loodbreedtes. Reinigingstests mogen geen schade aanrichten aan glas en/of schildering. . Alle bevindingen worden opgenomen in het behandelingsdossier en ter goedkeuring voorgelegd worden op de werfvergaderingen. . Mechanisch onderzoek wordt zo voorzichtig mogelijk uitgevoerd. Aan de hand van dit onderzoek zal de behandeling van de glasramen definitief vastgelegd worden. Dit wordt samen met de architect en de andere betrokken partijen besproken. Alle producten en werkmethodes worden vooraf ter goedkeuring voorgelegd. . Van elk paneel wordt een loodschema getekend waarop alle nodige gegevens met betrekking tot de behandeling worden genoteerd. . Van alle panelen die ontlood zullen worden moet ook een loodafdruk vervaardigd worden als basis voor de later benodigde werktekeningen. Op deze tekeningen worden alle gegevens aangeduid die nodig zijn voor een eventuele restauratie. Er moet, indien mogelijk, ook nagegaan worden welke oorzaak deze schade heeft en hoe ze eventueel verholpen kan worden. Per raampaneel wordt een fiche van vooronderzoek en restauratievoorstel opgemaakt. Op basis van een goedgekeurd restauratievoorstel worden bepaalde hierna volgende werken uitgevoerd. De fiches worden vooraf ter goedkeuring aan architect voorgelegd.

40.81.2. Eindrapport glas-in-lood ramen Meting • aard van de overeenkomst : Globale Prijs (GP)


Uitvoering . Na de restauratie worden alle gegevens van het vooronderzoek, het onderzoek in het atelier en de restauratiebehandeling zelf, gebundeld in een eindverslag. . Foto-afdrukken (geen prints) 10 x 15 glanzend er wordt zorg gedragen voor het feit dat de belichtingscondities voor- en na behandeling identiek moeten zijn. . Dit rapport wordt samen met de gemaakte tekeningen en een relictendoos (met alle stalen van mortel, oud lood en alle glasscherven) voor de toekomst bewaard.

40.82. FIXEREN VAN DE GLASSCHILDERING Meting • aard van de overeenkomst : Globale Prijs (GP) Materiaal Fixeren: - Bij voorkeur reversibele methode - Voorziet stabiele duurzame niet vergelende coating. - verenigbaar met Polaroid B72 ( of gelijkaardig) Referentieproduct: S.Z.A coating Uitvoering Fixeringen dienen enkel te worden uitgevoerd waar dit uiterst noodzakelijk is. Er dienen de nodige voorzorgen genomen te worden voor sterk verweerde schilderingen aan de interieurzijde en eventuele schilderingen aan de exterieurzijde. De te gebruiken methoden/producten dienen voor behandeling, ter goedkeuring, te worden voorgelegd. Mogelijkheden zijn: . Reiniging met water . Met gedistilleerd water en ethylalcohol (50/50), geen hard (kalkhoudend) water . Enkel behandelen met watten voorzichtig en op kleine oppervlakten aan beide zijden . Steeds nadrogen met ethanol . Niet te gebruiken bij lossende glasschildering of gecorrodeerd glas mechanisch reinigen: (altijd oppassen voor bekrassing) . Met een zachte borstel van varkenshaar: stof, zand... wegnemen zonder te wrijven . Met een scalpel: wegnemen van grootste hoeveelheid hardnekkig vuil . Met glasvezelborstel of zeer fijn staalwol (000): verwijderen van hardnekkig vuil en kan ook gebruikt worden in combinatie met water en/of alcohol. Niet toegestane reiniging: . Een niet controleerbare chemische reiniging . Reinigen in een loogbad of gebruik van logende middelen . Niet stomen, niet langdurig weken, niet afspuiten, geen gebruik maken van hoge druk alle andere mechanische technieken dan hierboven beschreven (harde borstels, luchtdruktoestellen, afschuren en afstralen, , enz....) . Nooit gebruik maken van sterke zuren of basen en organische solventen . Oude kitresten of verf worden verwijderd met behulp van verfafbijtmiddelen op basis van methyleenchloride en methanol. De pasta in een dun laagje aanbrengen en even laten inwerken. De verweekte verf en kitresten wegnemen met bijv. een scalpel. Reiniging van de vervuiling kan enkel na proefuitvoering op een klein reeds beschadigd oppervlak. Technische fiches en proefuitvoering reiniging vooraf ter goedkeuring aan de architect en onroerend erfgoed voorleggen. De mastiek aan de randen voorzichtig te verwijderen met een scalpel.


40.83. REINIGEN VAN HET GLAS Meting • meeteenheid : per m2 • meetcode : netto oppervlakte, volgens de grootste omschreven rechthoek • aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Materiaal Mogelijkheden zijn: . Reiniging met water . Met gedistilleerd water en ethylalcohol (50/50), geen hard (kalkhoudend) water . Enkel behandelen met watten voorzichtig en op kleine oppervlakten aan beide zijden . Steeds nadrogen met ethanol . Niet te gebruiken bij lossende glasschildering of gecorrodeerd glas mechanisch reinigen: (altijd oppassen voor bekrassing) . Met een zachte borstel van varkenshaar: stof, zand... wegnemen zonder te wrijven . Met een scalpel: wegnemen van grootste hoeveelheid hardnekkig vuil . Met glasvezelborstel of zeer fijn staalwol (000): verwijderen van hardnekkig vuil en kan ook gebruikt worden in combinatie met water en/of alcohol. Niet toegestane reiniging: . Een niet controleerbare chemische reiniging . Reinigen in een loogbad of gebruik van logende middelen . Niet stomen, niet langdurig weken, niet afspuiten, geen gebruik maken van hoge druk alle andere mechanische technieken dan hierboven beschreven (harde borstels, luchtdruktoestellen, afschuren en afstralen, , enz....) . Nooit gebruik maken van sterke zuren of basen en organische solventen . Oude kitresten of verf worden verwijderd met behulp van verfafbijtmiddelen op basis van methyleenchloride en methanol. De pasta in een dun laagje aanbrengen en even laten inwerken. De verweekte verf en kitresten wegnemen met bijv. een scalpel. Uitvoering Er dienen de nodige voorzorgen genomen i.v.m. de sterk verweerde schildering aan de interieurzijde en eventuele schildering aan de exterieurzijde. De te gebruiken methoden/producten dienen voor behandeling, ter goedkeuring, te worden voorgelegd. Reiniging van de vervuiling kan enkel na proefuitvoering op een klein reeds beschadigd oppervlak. Technische fiches en proefuitvoering reiniging vooraf ter goedkeuring aan de architect en onroerend erfgoed voorleggen. De mastiek aan de randen voorzichtig te verwijderen met een scalpel.

40.84. ONTLODEN EN HERLODEN VAN HET GLAS 40.84.1. Ontloden van het glas Meting • aard van de overeenkomst : Pro Memorie (PM), opgenomen in post voor het herloden van het glas (40.84.2.) Uitvoering Bij de behandeling dienen de restauratoren er dan ook naar te streven de te verloden oppervlakte zo beperkt mogelijk te houden. Het ontloden moet mechanisch gebeuren en in geen geval in een ontlodingsoven. Bij deze handeling moet bijkomende schade vermeden worden. Op die plaatsen waar ontloding zich opdringt moeten rubbings en loodzettekeningen gemaakt worden voor ontloding. Op de wijze gaan geen gegevens verloren. De panelen zullen enkel ontlood worden (geheel of gedeeltelijk) indien: . er glasbreuk voorkomt waarvoor het glas met het oog op een goede verlijming uitgehaald moet worden. . het lood sprok geworden is en er veel loodscheurtjes optreden . het paneel sterk vervormd is of doorgezakt . de algemene stevigheid van het paneel sterk verzwakt is


Het lood zal niet verwijderd worden als: . het loodnet intact is . er geen glasbreuk is en er enkel gereinigd dient te worden . er glasbreuk is maar waar het niet noodzakelijk is het glas uit te halen voor een goede verlijming Bij een gedeeltelijke ontloding (bijv. een verlijming) wordt indien mogelijk het oude lood behouden. Sprokke mastiek geeft niet noodzakelijk aanleiding tot ontloden aangezien de waterdichtheid van het raam bekomen wordt door de voorzetbeglazing. Het ontloden moet zeer zorgvuldig gebeuren om bijkomende breuken in het glas te vermijden. Het lood wordt losgeduwd en doorgesneden. Lostrekken of verhitten en smelten van het lood in de oven is niet toegestaan. Bij kleine stukken en op riskante plaatsen worden de soldeerpunten losgesmolten. Alle losse stukken worden op hun plaats op de vooraf gemaakte werktekeningen gelegd en horizontaal gestockeerd in een lade. Toepassing Alle gebrandschilderde ramen, zullen slechts gedeeltelijk, in functie van de schade ontlood worden.

40.84.2. Herloden van het glas Meting • meeteenheid : per m2 • meetcode : netto oppervlakte, dagmaat raam. • aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Materialen Zie TB 104:63 index 06.41. Tenzij uitdrukkelijk andersluidende bepaling is het gebruik van oud lood niet toegelaten. Lood voor het loodnet aangepaste H-profielen lood bevat een weinig antimoon, tin, koper en zilver om de vereiste stijfheid te verkrijgen. (getrokken H-lood, vlak met faden). Te voorzien een ziel-tot-ziel loodzetting. Dikte van de ziel minimum 1,2mm, en een kernhoogte gebaseerd op de dikte van het glas. Om doorzakkingen tegen te gaan wordt een vlechtwerk in de loodzetting toegepast. Alle doorgaande loodprofielen zijn gewapend met roestbestendige staaldraad ingewerkt in de ziel van het profiel – staal voor te leggen. Uitvoering . Het herloden gebeurt aan de hand van de werktekening volgens de originele loodprofiel-breedtes van het paneel. Het nieuwe lood volgt dezelfde belijning als het origineel, behalve daar waar een breukloodje is vervallen.Hier mag niet van af geweken worden tenzij het lood niet goed verweven werd, dan mag een betere verweving aangebracht worden. Profieldikte en breedte van het loodprofiel stemt overeen met het origineel lood. . Het plaatsen en het solderen van het lood moet ziel-tot-ziel gebeuren. De ruimte tussen het glas en de loodkern dient zo klein mogelijk te zijn (de kernruimte). . Soldeerpunten dienen vloeiend te worden aangebracht. De soldeerpunten moeten glad en plat zijn. Er moet zo weinig mogelijk vloeimiddel of oleïne gebruikt worden en alle oleïne-resten moeten onmiddellijk verwijderd worden. In de buurt van verlijmingen moet de epoxyhars beschermd worden tegen overmatige hitte door een aluminium beschermingsfolie; de folie wordt na het solderen volledig verwijderd. . Als het loodnet slechts gedeeltelijk gedemonteerd werd moeten de oude loodflenzen gezuiverd worden van mastiekresten en moeten de soldeerpunten opgeschuurd worden om het loodoxydatie-laagje weg te nemen om zo een goede verbinding met het nieuwe lood toe te laten. . Panelen die niet herlood moeten worden nagekeken op loodscheurtjes tegen de soldeerpunten en zo nodig hersoldeerd volgens de hier bovenstaande beschrijving. . Waar nodig worden nieuwe bindloodjes gesoldeerd met het oog op het plaatsen van een nieuwe windroede. . Er dient te worden nagegaan of het nodig is om het glas-in-lood paneel in te kitten. Zie post 43.30. . Toepassing Alle gebrandschilderde ramen, zullen slechts gedeeltelijk, in functie van de schade herlood moeten worden.


40.84.3. Randlood en messing kader Meting • meeteenheid : per stuk • aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Uitvoering Doordat raam nr. 485 wordt voorzien van een buitenbeglazing dienen de originele panelen naar de binnenzijde van de kapel geplaatst te worden. Een nieuwe buitenbeglazing wordt in de oorspronkelijke voeg geplaatst. Elk rechthoekig paneel wordt voorzien van een messingkader (wordt in verstek gezaagd) en rondom het paneel geplaatst. De vier hoeken worden gesoldeerd met tinsolduur. Aan de linker- en rechterzijde van de messingkader worden loodslabben verticaal aan de exterieurzijde gesoldeerd. (loodslabben hebben een breedte van ong. 4cm.) De koppanelen en het maaswerk krijgen een randlood waarop de loodslabben gesoldeerd worden.De loodslabben worden manueel rond de maaswerkpanelen gevormd zodat ze de ronding van het paneel volgen. Door de stabiliteit van het nieuwe randlood en de messingkaders wordt er beslist om geen nieuwe bindroeden te bevestigen op de panelen. (zie post 40.88.). Toepassing Messing kaders rond de rechthoekige panelen Randlood rond de koppanelen en de panelen in het maaswerk

40.85. VERLIJMEN VAN HET GLAS Meting • meeteenheid : per stuk • meetcode : aantal te verlijmen stukken. • aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Materialen Verlijmen: - Tweecomponenten epoxyhars voor het verlijmen van glas - Kenmerken: . doorzichtig en vergeeld niet . verhardt op kamertemperatuur . afgewogen samenstelling: 100 gewichtsdln. hars en 30 gewichtsdln. verharder, - Referentiemerk: Araldit 2020 of gelijkwaardig - Indien nodig wordt de lijm op kleur gebracht. Silaniseren: - product ter verbetering van de binding tussen glas (anorganisch materiaal en epoxyhars (organisch polymeer) - samenstelling: zeer zuiver gamma-aminoprophyltrietoxysilaan referentiemerk: Prosil 221 of gelijkaardig Uitvoering Er zal gestreefd worden naar een maximaal behoud van origineel materiaal. Verlijmingen moeten de voorkeur genieten op vervanging. De verlijmingen moeten gebeuren onder goede omstandigheden, en met hoogwaardige epoxyharsen. Kleine lacunes kunnen eveneens ingegoten worden met epoxyharsen. Alle gebruikte producten moeten stabiel en reversibel zijn. Het verlijmen zal uitsluitend gebeuren met de impregnatiemethode. Alle andere methoden zijn niet toegestaan. Voor een goede verlijming is het belangrijk dat de breuknaden perfect gereinigd en ontvet zijn en net voor het verlijmen gesilaniseerd. Er zal verlijmd worden met een hoogwaardige tweecomponenten epoxyharslijmen speciaal ontwikkeld voor glasverlijming. Andere lijmen zijn uitgesloten. Bij het verlijmen zal ervoor gezorgd worden dat het glas niet aan de ondergrond verlijmd wordt dat het verlijmen in optimale omstandigheden van temperatuur en relatieve vochtigheid gebeurt en dat alle maatregelen genomen worden om een optimale hechting van de lijm te bekomen. Bij de impregnatiemethode moet er op gelet worden dat de zelfklevende strookjes en de lijmresten voorzichtig verwijderd worden zonder schade aan te richten. Ontloden (geheel of gedeeltelijk) van het paneel is enkel nodig wanneer de breuk de stabiliteit van het paneel in gedrang brengt en er een kwalitatief goede verlijming gevraagd wordt. Indien het gaat om zeer kleine breuken


waarbij er geen gevaar is dat het glas loskomt uit het loodnet moet er niet ontlood worden en kan de verlijming in situ gebeuren. Bij sterk gebroken niet-gebrandschilderde kalibers kan in overleg met de bevoegde instanties overgegaan worden tot het geheel of gedeeltelijk vervangen van het kaliber. (onder post 40.85.1)

40.86. VERVANGEN VAN HET GLAS 40.86.1. Vervangen niet-gebrandschilderd glas Meting • meeteenheid : per stuk • meetcode : aantal te verlijmen stukken. • aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Materialen Afmetingen en vormgeving zoals de bestaande ramen. Het nieuwe glas zal qua dikte, structuur van het glas en kleur minimaal afwijken van het bestaande. Het nieuwe glas dient dezelfde maat te hebben als het te vervangen glas in zijn oorspronkelijke formaat, tenzij overduidelijk blijkt dat het oude glas in oorsprong te klein was voor het loodnet. Glas voor nieuwe kalibers: -"Cordelé" of "Chûtes de Versailles"; licht groene tint natuurlijke kleur van glas -"mondgeblazen” en “kathedraal”- glas de glassoorten hebben een licht onregelmatige structuur zoals het huidige glas in deze ramen, kleuren aangepast aan de in te vullen lacune. Vooraleer het glas aan te kopen, zal de glazenier verschillende stalen voorleggen aan de architect, van al de verschillende soorten en kleuren die hij voorstelt om het ontbrekend oud glas te vervangen. Alle vervangen fragmenten worden gemerkt en bewaard voor de opdrachtgever. Uitvoering Niet gebrandschilderde grote lacunes die niet met epoxyhars ingegoten kunnen worden, kunnen opgevuld met glas met een zelfde basiskleur en structuur als het oorspronkelijke glas. Daar waar stukken vervangen worden dienen stalen ter goedkeuring voorgelegd worden. De vervanging van ongebrandschilderde boordglaasjes werd geen post voorzien, deze werkzaamheden vallen bij het plaatsen van nieuw randlood. Alle nieuw te maken stukken dienen te worden gedocumenteerd en gemerkt.

40.86.2. Vervangen gebrandschilderd glas Meting • meeteenheid : per stuk • meetcode : aantal te verlijmen stukken. • aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Materialen Glas voor nieuwe kalibers: -"Cordelé" of "Chûtes de Versailles"; licht groene tint natuurlijke kleur van glas -"mondgeblazen” en “kathedraal”- glas de glassoorten hebben een licht onregelmatige structuur zoals het huidige glas in deze ramen, kleuren aangepast aan de in te vullen lacune. Vooraleer het glas aan te kopen, zal de glazenier verschillende stalen voorleggen aan het bestuur, van al de verschillende soorten en kleuren die hij voorstelt om het ontbrekend oud glas te vervangen. Alle vervangen fragmenten worden gemerkt en bewaard voor de opdrachtgever. Uitvoering Gebrandschilderde grote lacunes die niet met epoxyhars ingegoten kunnen worden, kunnen opgevuld met glas met een zelfde basiskleur en structuur als het oorspronkelijke glas. Indien het op basis van bewaarde sporen of documenten mogelijk is een juiste en verantwoorde invulling te maken met nieuw gebrandschilderd glas moet


deze nieuwe schildering aangebracht worden met hoogwaardige brandglasverven volgens de klassieke schildermethoden en ingebakken op 630°C. Vroegere restauratieaanvullingen worden in regel gewoon behouden. Enkel in bepaalde gevallen kan, in overleg met het opdrachtgevend bestuur, tot vervanging overgegaan worden. In overleg met de opdrachtgevende besturen zal na de reiniging beslist worden welke kalibers vervangen dienen te worden. Alle nieuwe toevoegingen moeten voorzien zijn van datum- en naammerkjes om bij latere restauraties als dusdanig herkend te worden. Op ongebrandschilderde stukken gebeurt dit door graveren en op gebrandschilderde stukken door inkrassing in de glasverf voor het inbakken.

40.87. RETOUCHES Meting 2 • meeteenheid : per dm • meetcode : te retoucheren netto oppervlakte. • aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Retoucheren is enkel noodzakelijk als een onesthetisch uitzicht wordt bekomen op plaatsen waar de breuknaad storend werkt, of bij ernstige aantasting van het glaspaneel. Voorstel voor retouches steeds voor te leggen aan de architect, en onroerend erfgoed ter goedkeuring. Materialen - hoogwaardig acrylaathars - voorziet stabiele duurzame niet vergelende coating - verenigbaar met vinyl cellulose gechloreerde rubber en siliconen Referentiemerk: Polaroid B72 of gelijkwaardig Uitvoering Waar het nodig blijkt te zijn voor het de leesbaarheid van de glasramen worden reversibele koudverfschildering retouches uitgevoerd worden met lichtechte pigmenten in hoogwaardig acrylaat (nooit herbakken!). Deze aanvullingen mogen enkel gebeuren als ze juist zijn en verantwoord kunnen worden op basis van bewaarde sporen of documenten. Retouches mogen ook aangebracht worden op de lijmnaden als er bij de breuk voorheen schildering was afgeschilferd. Voor het bijschilderen bestaan er vier verschillende methoden; telkens slechts toepasbaar na voorlegging van een of meerdere voorstellen ter bespreking - de tint/toon aanvulling - de aanvulling met gedeeltelijke reconstructie op basis van documentatie of analogie ( bijvoorbeeld enkel contourlijnen) - de geïntegreerde reconstructie - de integratie van een hedendaagse interpretatie Bij loslatende brandschildering wordt de verf gefixeerd met silicium zirconium alkoxide (SZA), aangebracht met een dun penseeltje. De koude retouche wordt gefixeerd met een 5% oplossing van Mowilith in propylalcohol.

40.88.

TERUGPLAATSEN VAN HET GLASRAAM IN BUITENBEGLAZINGSSYSTEEM

Meting • meeteenheid : per m2 • meetcode : netto oppervlakteaard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH) De glasramen worden pas terug geplaatst als alle werken aan de gevels voltooid zijn en/of de nieuwe voorzetramen gemonteerd zijn. De stellingen dienen te voldoen aan alle eisen betreffende de geldende veiligheids- en arbeidsreglementering. Zie beschrijving stellingen. Plaatsing De ramen worden voorzien van een buitenbeglazing. De originele panelen worden naar de binnenzijde van de kapel geplaatst en de nieuwe buitenbeglazing wordt in de oorspronkelijke voeg geplaatst.


.

. .

. . .

Onder en bovenaan de het glasraam worden verluchtingsopeningen voorzien zodat een constante verluchting met binnenlucht wordt gecreëerd. Daartoe worden onder en boven het raam openingen van 3 à 4 cm over de ganse breedte van het raam voorzien. Elk rechthoekig paneel wordt voorzien van een messingkader (wordt in verstek gezaagd) en rondom het paneel geplaatst. De vier hoeken worden gesoldeerd met tinsolduur. Aan de linker- en rechterzijde van de messingkader worden loodslabben verticaal aan de exterieurzijde gesoldeerd. (loodslabben hebben een breedte van ong. 4cm.) De koppanelen en het maaswerk krijgen een randlood waarop de loodslabben gesoldeerd worden. De loodslabben worden manueel rond de maaswerkpanelen gevormd zodat ze de ronding van het paneel volgen. Door de stabiliteit van het nieuwe randlood en de messingkaders werd er beslist om geen nieuwe bindroeden te bevestigen op de panelen.

40.90

VOORZETRAMEN - ALGEMEEN

Materialen Voor plaatsing zal een representatief staal van alle toebehoren ter goedkeuring worden voorgelegd aan het Bestuur. Voor de werken langs buiten en binnen kan gewerkt worden met een combinatie van een rolstelling (binnen) met een vaste stelling of een hoogtewerker langs buiten. Bij gebruik van een rolstelling dient de opstelling te beantwoorden aan art. 454 bis van het ARAB. Ze is ook voorzien van leuningen en kantlijsten. De toegangsladder wordt aan de kopse kant geplaatst. Tijdens de werken worden de wielen geblokkeerd. De kosten voor deze stellingen, hoogtewerkers,… zitten vervat in de algemene inschrijvingsprijs van de aannemer. 40.91. STUDIE Meting •

aard van de overeenkomst : Globale Prijs (GP)

Uitvoering De gedemonteerde glas-in-loodpanelen worden volledig gereinigd en gerestaureerd. Aansluitend worden de panelen ook van nieuw randlood en messing lijsten voorzien. Daarom wijken de afmetingen van de gerestaureerde glas-in-loodpanelen af van de oorspronkelijke maatvoering. De verschillen zijn echter minimaal. De aannemer zal bij aanvang van de werken de bestaande raambruggen inmeten en op een uitvoeringsplan intekenen. Aansluitend zal er een korte studie gemaakt worden om na te kijken of de positie van de huidige raambruggen kan worden aangehouden in relatie met de gewijzigde afmetingen van de gerestaureerde glas-inloodpanelen. Deze studie moet leiden tot de conclusie of de positie van de huidige raambruggen al dan niet kan aangehouden blijven. De verantwoordelijkheid voor de opmeting en de bijhorende studie liggen volledig bij de aannemer. 40.92. RAAMBRUGGEN - ALGEMEEN 40.92.1. Verwijderen huidige raambruggen Meting • •

meeteenheid : per lopende meter aard van de overeenkomst : Vermoedelijke Hoeveelheid (VH)

Uitvoering De bestaande ijzeren buitenbruggen worden enkel weggenomen wanneer deze te sterk verweerd zijn. Het voegwerk waarmee ze zijn vastgezet wordt best door inboren verwijderd (en niet door wegkappen) om de omlijsting in natuursteen niet te beschadigen. Beschadigingen worden op kosten van de aannemer hersteld volgens de voorschriften in dit lastenboek beschreven. Toepassing Alle sterk verweerde raambruggen van het glas-in-lood raam.


40.92.2. Restauratie bestaande raambruggen Meting • •


Materialen De roestomvormer moet een niet-toxische, waterige vloeistof zijn die droogt op kamertemperatuur. Het zet roest om in een zwart, stabiel complex en vormt een beschermende coating op blootgestelde ijzeren en stalen oppervlaktes . Bovendien moet het een geschikte primer voor de meeste verven vormen . De roestomvormer bestaat uit: - een chemische basis van latex-kunsthars - een oplosmiddel van glycol of water Kleur: zwart Synthetische, zijdeglanzende metaalverf voor buitentoepassingen. Het is een roestwerend één-pot-systeem voor buiten voor staal, ijzer, non-ferrometalen, harde kunststoffen en damwandprofielen met PVC coating. Metalen deuren, traliewerk, etc. De verf heeft de volgende eigenschappen: - Dichtheid ca. 1,20 kg/L - Bindmiddel Speciale epoxyester combinatie - Pigment Rutiel Titaandioxide en speciale vulstoffen - Kleur: zwart - Vaste stofgehalte Volume ca. 53%. Gewicht ca. 70% Uitvoering Zie detailplan. In eerste instantie worden de bestaande neuzen van de te behouden raambruggen afgeslepen. Op de plaatsen waar de neuzen werden afgeslepen worden messing staven diameter 6mm met schroefdraad door de raambruggen geboord. Hierop zullen later de voorzetbeglazing en de gerestaureerde glas-in-loodpanelen steunen. De te behouden ijzeren raambruggen dienen ter plaatse grondig te worden gereinigd, geschuurd, geschilderd met een roestwerende grondverf en af gewerkt met een zwarte laklaag. Dit gebeurt vooraleer de nieuwe messing staven door de raambruggen wordt geboord. De losse en/of schilferige roest op de oppervlaktes van de te behandelen raambruggen dienen te worden verwijderd. Alleen de omzetting van vastzittende roest zal resulteren in een duurzame bescherming. Ook olie, vet, oude verf, in water oplosbare oppervlaktes en chloriden dienen te worden verwijderd. De roestomvormer dient bij voorkeur te worden aangebracht wanneer het oppervlak en de lucht een temperatuur hebben tussen de 10°C en 30°C. Bij lage temperaturen zal de reactie trager verlopen. Wanneer het te warm is, zullen er bellen verschijnen op de te behandelen oppervlaktes. Een hoge vochtigheid heeft een gunstige invloed. Hoewel het het drogen vertraagt helpt het toch het roest om te zetten. De roestomvormer mag niet worden toegepast in omstandigheden waarin lucht kan condenseren (bv. bij mist en dauw), op ijs, in de regen of in de buurt van zoute omgevingen (bv. de zee). De ijzeren of stalen oppervlaktes mogen vochtig zijn bij het aanbrengen van de roestomvormer maar niet nat. Voor een optimale werking en duurzaamheid is het aanbevolen om twee lagen van de roestomvormer te gebruiken. Dit mag pas nadat er 60-120 minuten zijn verstreken. De te gebruiken roestomvormer dient te worden overschilderd met een product dat bestand is tegen het te verwachten milieu. Vooraleer het kan worden overschilderd dient de roestomvormer minstens 24 uur te zijn gedroogd. De verf wordt onverdund aangebracht met een kwast, roller of Airless-spuitinstallatie. De verwerkingstemperatuur bedraagt minimaal 5°C en de relatieve luchtvochtigheid maximaal 85%. Rechtstreekse zonnestralen, regen, nevel, dauw en condensatievorming tijdens ochtend- en avonduren zijn te vermijden. Ca. 8 m²/l per laag aanbrengen op een gladde ondergrond bij een minimale laagdikte van 60µ droog, 105µ nat. Het rendement is afhankelijk van de applicatiemethode en de ruwheid, structuur en porositeit van de ondergrond. Voor een optimale buitenduurzaamheid dient men op ijzer of staal minimaal 120µ droge laagdikte aan te brengen.


De aannemer maakt alvorens de verf overal wordt toegepast een proefvlak. Dit proefvlak dient ter goedkeuring aan de architect te worden voorgelegd. Toepassing Voor de te behouden bestaande raambruggen 40.92.3. Plaatsen nieuwe raambruggen Meting • •


Materialen Te voorzien in messing. Afmetingen zie detailplan. Losse raambruggen uit te voeren in platte messing latten 5mm, alles te voorzien binnen de opening. Bouten, moeren en hulzen in messing, dichtingsbanden zoals getekend: alles inbegrepen in de lopende prijs per meter. Uitvoering Zie detailplan. De maatvoering van de nieuwe raambruggen volgt uit de studie die vervat zit in post 40.91.. De horizontale glasonderbrekende verdelingen komen overeen met de raambruggen van het glas-in-loodraam. Bevestiging met messing bouten M6, en messing dekstrip op de bestaande ijzeren raambrug. De breedte van de losse raambrug in messing wordt zodaning gedimensioneerd dat na afkitten deze kitlijn overeenstemt met de bestaande vaste raambrug. Om het herplaatste glas-in-loodraam voldoende steun te geven wordt onderaan een omgekeerd U-profiel in messing aangebracht waarin een roodkoperen steunstaaf wordt voorzien. Exacte positie en dimensionering van de steunstaaf in overleg met de uitvoerder van de herplaatsing van de glas-in-loodpanelen. Toepassing Glas-in-loodraam in zijn geheel. 40.92.4. Waterdicht aanwerken dagkanten Meting •

aard van de overeenkomst : Globale Prijs (GP)

Materialen Zie ook artikel 37.11.1. Te voorzien loden slabben van 2 mm dik Uitvoering Deze post omvat ook het verwijderen van de bestaande gecementeerde zinken slab ter hoogte van de dagkanten van het glas-in-lood raam aan de dakgoot van het naburige dak. De bestaande slab wordt omzichtig uitgenomen zonder schade aan de omgeving en de natuursteen te veroorzaken. Vervolgens worden de voegen en beschadigde natuursteen terug hersteld (zie post 30.06. en 30.07.) De roofing van de dakgoot dient waterdicht te worden aangewerkt. Er wordt een nieuwe loden muuraansluiting ingeslepen. Toepassing Aan de dagkanten onderaan de raamopening. 40.92.5. Loden dorpel Meting • •

meeteenheid : per lopende meter aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)


Materialen Zie ook artikel 37.11.1. Te voorzien loden dorpels van 2 mm dik Uitvoering In de luchtspouw omhoog te plooien. Voorkant ca 100 mm op de schuine raamdorpel te plaatsen. Voorkant 50 mm in te knippen tot pijlpunten van ca 100 mm breed, symmetrisch te verdelen over de breedte. De glasplaat beneden te voorzien van 2 messing nokken; breedte ca 30 mm waardoor het glas steunt op de dorpel en verder los staat voor verluchting. Aan het voorzetraam voor het glas-in-loodraam 487 ligt de dakdichting hoger dan de dorpel. De dakdichting dient 10cm teruggetrokken te worden en een aansluiting met een glasplaat op de eerste voeg van de voorzetbeglazing wordt voorzien. Toepassing Te voorzien onder de voorzetramen. 40.93 Voorzetraam Meting • • •

meeteenheid : per m2 meetcode : netto oppervlakte aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)

Materialen Te voorzien in gelaagd glas 44.2: zie artikel 41.55. Kit: klasse V volgens TV 107 op basis van polysulfide. Uitvoering Zie detailplan. Rondom op te spuiten met een elastische kit; kleur: aangepast aan de kleur van de natuursteen. De kit, met uitzondering van de dorpel beneden, rondom aan te brengen ca 5 mm op de beglazing. Voegbreedte: 10 mm; over de volledige opkitting dezelfde breedte aan te houden . In de spitsboog een opening te laten van ca 10 cm breed. De horizontale glasonderbrekende verdelingen komen overeen met de raambruggen van het glas-in-loodraam Bevestiging met messing bouten M6, en messing dekstrip op de bestaande ijzeren raambrug: zie detailplan. De breedte van de losse raambrug in messing wordt zodaning gedimensioneerd dat na afkitten deze kitlijn overeenstemt met de bestaande vaste raambrug. 40.93.1. Verluchtingen Meting •

aard van de overeenkomst : Pro memorie (PM)

Te voorzien een verluchting tussen voorzetraam en glas-in-loodraam. 41

BUITENBEGLAZING & VULELEMENTEN

41.00.

BUITENBEGLAZING & VULELEMENTEN - ALGEMEEN

Omschrijving De post "buitenbeglazing & vulelementen" omvat alle noodzakelijke werken en leveringen voor het plaatsen van voorgeschreven buitenbeglazingen en/of vulpanelen, met inbegrip van alle toebehoren, d.w.z. het glas, de steunblokjes, de nodige afdichtingskitten, e.a., …. Meting de prijs van de buitenbeglazing is inbegrepen in de globale eenheidsprijs voor het schrijnwerk, overeenkomstig de beglazingsspecificaties bij desbetreffende posten. • aard van de overeenkomst : Pro Memorie (PM) inbegrepen in de prijs van de buitenramen. specifieke vulelementen worden opgenomen als een afzonderlijke post : • meeteenheid : m2 • meetcode : netto oppervlakten


•

aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)

Materialen REFERENTIENORMEN STS 38 - Glaswerk (1980) + addendum 1: Veiligheidsbeglazing (1987) NBN S 23-002 - Glaswerk (STS 38-1980) (1989) + addendum 1 (1992) NBN S 23-003 - Isolerende beglazing (richtlijnen van EUtgb) (1989) TV 113 - Glaswerken (WTCB, 1976) TV 176 - Glas in daken (WTCB, 1989) TV 214 - Glas en glasproducten - Functies van beglazing (1999) NBN EN 356 - Glas voor gebouwen - Beveiligingsbeglazing - Beproeving en classificatie van de weerstand tegen manuele aanval (2000) NBN EN 357 - Glas voor gebouwen - Brandwerende glazen elementen met doorzichtige of doorschijnende producten van glas - Classificatie van brandwerendheid (2000) NBN EN 410 - Glas voor gebouwen - Bepaling van de licht- & zontoetredingeigenschappen van glas (1998) NBN EN 1096 - Glas voor gebouwen - Gecoat glas - Deel 1-3 (1999) NBN EN 1288 - Glas voor gebouwen - Bepaling van de buigtreksterkte van glas - Delen 1-5 (2000) NBN EN 1289 - Glas voor gebouwen - Bepaling van het emitterend vermogen (2001) NBN EN 1748 - Glas voor gebouwen - Bijzondere basisproducten (1997) NBN EN 1863 - Glas voor gebouwen - Thermisch versterkt natronkalkglas (2000) NBN EN ISO 12543 - Glas voor gebouwen - Gelaagd glas en gelaagd veiligheidsglas - Deel 1-6 (1998) NBN EN 673-674-675 - Glas voor gebouwen - Bepaling van de warmtedoorgangscoëfficiënt (U-waarde) (19982001) NBN B 62-004 - Berekening van de warmtedoorgangscoëfficiënt van beglazing (1987) FABRICATIEWIJZE - SOORTEN BEGLAZING •

•

•

Het uitzicht, de bijzondere eigenschappen en de kwaliteitscriteria van de voorgeschreven beglazingstypes, worden hierna vastgelegd en dienen overeen te stemmen met de corresponderende bepalingen van STS 38 deel II - Materialen en deel I - Proeven. De aannemer draagt alle verantwoordelijkheid voor de tijdige bestelling en levering van het glas, m.b.t. de juiste afmetingen en dikte van de beglazingen. Op eenvoudig verzoek van het bestuur zal door de aannemer een ondubbelzinnige documentatie en/of monster ter goedkeuring kunnen worden voorgelegd. Voor veiligheidsbeglazing dienen tevens de overeenstemmende testrapporten worden voorgelegd. Voor aanvullende informatie kan de website van het 'Verbond van de glasindustrie' (http://www.vgi-fiv.be) worden geraadpleegd.

BEPALING VAN DE DIKTE VAN DE GLASPLATEN. •

•

• •

De vereiste glasdikten worden in laatste instantie bepaald door de aannemer van de glaswerken, overeenkomstig STS 38.02 (tabel 1-5) en de tabellen opgenomen onder bijlage 1 van STS 38.7 (en conform de norm NBN S 23-002 (1995)). De voorgestelde dikten zijn minimumdikten. De glasdikte van de enkelvoudige beglazing wordt er bepaald in functie van : ⇒ de breukspanning “R” overeenkomstig de glassoort, volgens tabel 1 ⇒ de afmetingen (reductiecoëfficiënt “ “ volgens tabel 2) ⇒ de windinwerking, overeenkomstig de ligging en de hoogte t.o.v. de begane grond (coëfficiënt van de plaatselijke winddruk “ ” en de dynamische basis-winddruk “q” per oppervlakte-eenheid, volgens tabel 3) ⇒ het aantal ondersteunde zijden (2, 3 of 4) ⇒ de vormen steuncoëfficient “ ” volgens tabel 4 ⇒ de gestelde veiligheidscoëfficiënten (K ). De glasdikte van de isolerende dubbele beglazing wordt er bepaald volgens tabellen 3 en 5 van STS 38.02 (geprefabriceerde dubbele beglazing / 4 ondersteunende zijden). Op basis van de ligging, inplanting blootstelling wordt de dynamische basiswinddruk bepaald (tabel 3). De glasdikte wordt nadien bepaald, volgens tabel 5, in functie van deze basiswinddruk en de oppervlakte van de blootgestelde glasplaten. Voor meer informatie zie de tabellen van STS 38.02.

Glasdikten

4-4

4-5

4-6

5-5

5-6

6-6

6-8

8-8

8 - 10

10 - 10 10 - 12 12 - 12

Max. opp. m2

2,1

2,5

3,2

3,3

3,8

4,8

6

8,5

10,1

13,5

15,3

18


•

Voor het aspect veiligheid zullen alle veiligheidsbeglazingen een onuitwisbaar merkteken dragen, met vermelding van de volgende gegevens : ⇒ De firma of het merk van de fabrikant of van de laatste verwerker. ⇒ De nummers van de testen waarvan de beglazing voldoet, voorafgegaan door de letter T.

Uitvoering REFERENTIENORMEN STS 38 - Glaswerk (1980) + addendum 1: Veiligheidsbeglazing (1987) TV 113 - Glaswerken (WTCB, 1976) TV 176 - Glas in daken (WTCB, 1989) TV 214 - Glas en glasproducten - Functies van beglazing (1999) De voorschriften en aanbevelingen van de fabrikant van de profielen en deze van het glas of de vulelementen GLASSPONNINGEN - GLASLATTEN •

• •

De afmetingen van de glasplaten zijn dusdanig dat zij vrij in de glassponning passen. De sponningen en glaslatten, alsook de randen van de beglazing dienen vooraf gereinigd en ontvet te worden. De beglazing wordt in dit geval van buitenuit aangebracht, waarbij de glaslatten zich aan de buitenzijde bevinden. De afmetingen van de glaslatten zijn afgestemd op deze van de glasdikte, sponning en raamprofiel en worden over hun volle lengte bevestigd d.m.v. een aan het profiel aangepast klipssysteem De nuttige hoogte van de glassponning dient berekend te worden volgens de afmetingen van het glasblad, met inachtneming van de volgende minima : ⇒ Bij plaatsing van enkel glas met plastische en/of harde mastieken : minimum 13 mm ⇒ Voor de plaatsing van dubbele beglazing bedraagt de sponningshoogte / -breedte minimaal (*):

Samengestelde glasdikte + lucht spouw

Sponningshoogte

Sponningsbreedte

4 / 12 / 4 = 20 mm

14 mm

28 mm

4 / 15 / 4 = 23 mm

14 mm

31 mm

5 / 12 / 5 = 22 mm

16 mm

30 mm

5 / 15 / 5 = 25 mm

16 mm

33 mm

(*) deze waarden zijn enkel geldig bij glasoppervlaktes < 10 m2, voor glasoppervlaktes van meer dan 10 m2 volgt de sponningsdimensionering uit de windstabiliteitsstudie. Let wel : In geen geval mag de butylrand van het dubbel glas blootgesteld zijn aan rechtstreekse lichtinval en vocht. VASTZETTING VAN HET GLAS - BEGLAZINGSBLOKJES (ZIE OOK STS 38.03) •

•

•

Geen enkele glasplaat mag rechtstreeks in contact komen met harde materialen, zonder tussenplaatsing van beglazingsblokjes, die verenigbaar zijn met de beglazing en de kit en/of met de doorlopende dichtingsprofielen. Als beglazingsblokjes kunnen overeenkomstig STS 38.03 worden gebruikt : ⇒ blokjes van synthetisch, elastisch en onbederfbaar materiaal met Shore-A hardheid 60 tot 95, volgens hun functie (steunblokjes C1 -> 75 tot 95, stelblokjes C2 -> 75 tot 95, spatieblokjes C3 -> 60 tot 70). ⇒ gebruiksklare, geïmpregneerde hardhouten blokjes (beuk, sipo, teak, enz) die een druk van 15 kg/cm2 kunnen dragen (de dikte van de blokjes wordt aangeduid met een kleurcode); let wel : mag niet worden gebruikt als spatieblokje! De minimale dikte, breedte en lengte van de beglazingsblokjes stemmen volgens hun functie (steun-, stel- of spatieblokjes) overeen met de bepalingen van STS 38.03. Bij het bepalen van de stand en afstand tussen de blokjes wordt rekening gehouden met het raamtype, de ophanging, het vergrendelsysteem en de garantie dat : ⇒ de continuïteit van de kitten niet wordt onderbroken; ⇒ de hele dikte van de beglazing op de steunblokjes rust en zij het gewicht van het raam kunnen dragen; ⇒ de haaksheid van het raamkozijn en zijn goede werking worden verzekerd en vervormingen zijn uitgesloten; De glasplaatser dient voorafgaandelijk na te gaan of er geen elementen in de omgeving van het glas voorkomen die een correcte plaatsing kunnen hinderen door schaduwvorming (zonneschermen, borstweringen, ...) teneinde thermische breuk te voorkomen.

VOEGEN VAN DE BEGLAZING - GLASLATTEN -PLASTISCHE VOEGEN (ZIE OOK STS 38.04) •

Alle gebruikte kitten moeten verenigbaar zijn met het aangewende materiaal van de profielen (voor PVC behoren zij tenminste tot klasse V (zie STS 38). Na opvoeging dient een complete water- en winddichtheid te worden bekomen.


•

•

De kit dient ongevoelig te zijn aan temperaturen van -20 tot 80°C, dient vorstbestendig, waterbestendig en bestand tegen de courante impregneermiddelen voor houtwerk. De kitten aangewend op gemoffelde aluminiumprofielen zijn azijnzuurvrij om aantasting te voorkomen. Enkel dichtingsmastieken die een technische goedkeuring van het BUtgb bekomen hebben mogen worden gebruikt. De gebruiksvoorschriften van de fabrikant zoals ze gepubliceerd zijn in de attesten, dienen daarbij integraal gevolgd.

AFDICHTINGSPRODUCTEN (ZIE OOK STS 38.05) Belastingsgraad (a) In te vullen in tabel 7 vereiste kitklasse Omgeving

Niet agressief

Voegen

Niet beschermd

Verkeer

normaal

Belastingsgraad volgens hoogte van het gebouw 0 tot 15

15 tot 40 > 40 m

1

2

3

(a) Belastingsgraad: 1 = laag 2 = middelmatig 3 = hoog Veiligheid Overeenkomstig rubriek 04.40 veiligheidscoördinatie / gevelsluiting, opgemaakt door de veiligheidscoördinatorontwerp en gevoegd bij de offerte. Alle richtlijnen terzake en concrete aanwijzingen van de veiligheidscoördinatorverwezenlijking zullen nauwkeurig worden opgevolgd. Keuring Na het plaatsen van het glas moet worden nagekeken of er een behoorlijke hechting is tussen het glas, de voegdichtingen en de profielen. Na het plaatsen en voor de voorlopige oplevering worden alle etiketten en opschriften verwijderd en overhandigd aan het Bestuur. Voor de voorlopige oplevering wordt alle glaswerk zorgvuldig ontvet en volledig gereinigd, er mogen geen sporen van vingers, stopverf, etiketten of stof voorkomen. GEBREKEN DIE AFKEURING TOT GEVOLG HEBBEN De bladen moeten goed vlak zijn zodat ze volkomen op elkaar en tegen de sponning aansluiten. De beglazing moet overal dezelfde kleur hebben en vrij zijn van bellen, lenzen, gal, draden, brandvlekken, gaatjes, weerschijn of andere gebreken die voortkomen van het blazen, vlakken en doorsnijden. ⇒ Bij het zicht op het glas van links naar rechts en van onder naar boven en omgekeerd mag zich geen enkele vervorming voordoen. ⇒ De aanwezigheid van zogenaamde Newton-ringen in het glas wordt eveneens als gebrek aanzien en heeft afkeuring tot gevolg. ⇒ Het vensterglas moet ten minste 2,4 kg wegen per vierkante meter oppervlakte en per millimeter dikte. ⇒ ⇒

WAARBORGEN De aannemer bezorgt aan het Bestuur een door de producent ondertekend en gedateerd attest waardoor deze voor een termijn van 10 jaar, ingaande vanaf de datum van de voorlopige oplevering, een waarborg verstrekt tegen het vertroebelen door condensatie of stofvorming. De waarborg verplicht tot de gratis levering van een vervangende beglazing, inclusief de demontage en herplaatsingskosten.

41.20.

ISOLERENDE BEGLAZING – ALGEMEEN

Materialen SAMENSTELLING De gewone isolerende (dubbele) beglazing beantwoordt aan STS 38.12, STS 38.08.57. Zij is samengesteld uit twee glasbladen. De ruiten zijn gescheiden door een vochtvrije spouw met gedeshydrateerde lucht of gevuld met een thermisch isolerend gas. De binnenzijde van de glasbladen is volkomen zuiver, bij elk type belichting. In functie van de gestelde prestaties kan elk glasblad op zich van een ander type zijn en/of uit verschillende lagen bestaan. De respectievelijke glasdikte wordt bepaald in functie van de glasoppervlakte en de opgegeven dynamische basisdruk volgens STS 38.02.31 en STS 38.71. De dikte van de glasbladen moet minstens vermeld worden op het etiket. Het geheel is samengevoegd d.m.v. afstandhouders en lijsten uit roestvrij materiaal. De afstandhouders bevatten een vochtabsorberende stof. De hoekverbindingen worden hermetisch afgedicht door


het onder druk inspuiten van butyl. Elke beglazing draagt, op de binnenzijde van de afstandhouders, een merkteken met de naam van de fabrikant, de vereiste tussenafstand en de datum van fabricatie. ISOLATIEWAARDE De k-waarde van de beglazing wordt berekend of gemeten volgens de Belgische normen NBN B 62-004 en/of NBN EN 673 - 674 - 675 - Glas voor gebouwen - Bepaling van de warmtedoorgangscoëfficiënt (U-waarde) (1998). De vereiste K-waarde voor gewone dubbele beglazing bedraagt, zonder rekening te houden met het randeffect, maximaal 1,1 W/m2K. Uitvoering De beglazing wordt geplaatst volgens STS 38.03, 38.05 en de voorschriften van de fabrikant (zie ook rubriek 41.00). Voor de afdichting wordt rekening gehouden met de belastingsgraad volgens tabel 6 van STS 38.04. Voor het aanbrengen van de beglazing worden de sponningen en glaslatten gereinigd en de randen van de beglazing gezuiverd. Bij gebruik van een kit moet deze chemisch verenigbaar zijn met de profielen of de behandelingsproducten van het buitenschrijnwerk. Zo de kitfabrikant dit oplegt, wordt voorafgaandelijk een primer aangebracht. De beglazing wordt gedicht met een elastische kit van de klasse VI volgens STS 38.03.61 op een vulprofiel ofwel een elastisch dichtingsprofiel van klasse A volgens STS 38.03.62.1. Keuring De glasbladen mogen niet dof of bevlekt zijn, noch blijvende sporen van verontreiniging vertonen. De aannemer bezorgt aan het Bestuur een door de producent ondertekend en gedateerd attest waardoor deze voor een termijn van 10 jaar ingaande op de vermelde fabricatiedatum een waarborg verstrekt tegen het vertroebelen door condensatie of stofvorming. Een attest betreffende de kitklasse en/of de klasse van het elastische dichtingsprofiel wordt ter goedkeuring aan de ontwerper voorgelegd.


41.55.

VEILIGHEIDSBEGLAZING – ISOLEREND/GELAAGD KLAAR GLAS

Meting • aard van de overeenkomst : Pro Memorie (PM) Veiligheidsglas volgens de nieuwe NBN S 23-002 Materiaal Het betreft een meerlagige veiligheidsbeglazing samengesteld uit geharde glas- of floatglasplaten die samengebonden worden door een of meerdere kunststofinlagen. Het gelaagd glas beantwoordt aan de specificaties en kwaliteitscriteria volgens STS 38.08.55. Het gelaagd glas bestaat uit twee glasbladen zoals onderling gescheiden door een laag polyvinylbutyralfilm (PVB), niet getint. Elke laag PVB is circa 0,38 mm dik. De samenstelling van het gelaagd glas wordt aangegeven door een cijfercode van de vorm x.y.z, waarin : Þx = dikte in mm van het eerste glasblad Þy = dikte in mm van het tweede glasblad Þz = aantal lagen PVB met een dikte van 0,38 mm per laag. Specificaties U-waarde (volgens NBN EN 673) : maximaal 1,3 W/m2K Lichttransmissie (LT) : minimum 75% (volgens NBN EN 410). Lichtreflectie (LR) : 14 % (marge +1%). Voor de bepaling van de dikte van de glasbladen wordt rekening gehouden met zone IV. Spouwbreedte : standaard 15 mm De steun-, stel- en spatieblokjes zijn uit kunststof. De dichting gebeurt met een elastische kit Aanvullende specificaties De dubbele beglazing beschikt over een doorlopende technische goedkeuring ATG of CE-markering, voor de betreffende samenstelling en prestaties. Uitvoering De beglazing wordt geplaatst volgens de drukvereffende beglazingsmethode en gedicht met een elastische kit van de klasse VI volgens STS 38.03.61 op een vulprofiel. De kitten zijn neutrale siliconenkitten, overschilderbaar. De kleur van de kit aangepast aan de kleur van de natuursteen. De kit, met uitzondering van de dorpel beneden, rondom aan te brengen ca 5 mm op de beglazing. Voegbreedte: 10 mm; over de volledige opkitting dezelfde breedte aan te houden . In de spitsboog een opening te laten van ca 10 cm breed. De horizontale glasonderbrekende verdelingen komen overeen met de raambruggen van het glas-in-loodraam Bevestiging met messing bouten M6, en messing dekstrip op de bestaande Toepassing ijzeren raambrug. zie detailplan. De breedte van de losse raambrug in messing wordt zodaning gedimensioneerd dat na afkitten deze kitlijn overeenstemt met de bestaande vaste raambrug. Toepassing Voorzetraam.


43

GEVELVOEGEN & KITTEN

43.00.

GEVELVOEGEN & KITTEN - ALGEMEEN

Omschrijving De post "gevelvoegen & kitten" omvat alle materialen, leveringen en werken, voor het realiseren van de in het bestek beschreven aansluitings- en/of bewegingsvoegen. De onder deze post begrepen eenheidsprijzen, hetzij volgens uitsplitsing in de samenvattende opmeting, hetzij in hun globaliteit, dienen steeds te omvatten : • • • • •

het ter plaatse voorafgaandelijk nazicht van de voegen; het reinigen van de voegen of omringende materialen dewelke de voeg vormen; het plaatsen van eventuele voegvullende materialen dienstig als bodem of drager van de voegspecie; het plaatsen van de voegspecie en het verwijderen van het overtollig materiaal; het verwijderen en storten van alle afval en verpakkingsresten voortkomend uit de uitgevoerde werken.

Materiaal & Uitvoering REFERENTIENORMEN TV 124 - Kitvoegen tussen gevelelementen - Ontwerp en aanbrengen (vervangt TV 107) (WTCB, 1979) TV 138 - De siliciumsamenstellingen - Vochtwerende producten in de massa en op de oppervlakte. Consolidatiemiddelen - Kitten (WTCB, 1981) TV 208 - Opvoegen van metselwerk (WTCB, 1998) TV 209 - Buitenbepleisteringen - artikel 5.3 en 6.3.6 (WTCB, 1998) NBN EN ISO 2444 - Bouwvoegen - Woordenlijst (1996) NBN EN ISO 2445 - Bouwvoegen - Grondbeginselen voor ontwerp (1992) NBN EN ISO 6589 - Bouwvoegen - Laboratoriumproeven voor de luchtdichtheid van voegen (1992) NBN EN ISO 6927 - Bouwwezen - Voegwaren - Afdichters - Woordenlijst (1996) NBN EN ISO 7361 - Gedragingsnormen voor de bouw - Voorstelling van de gedragingspeilen van gevels gemaakt van onderdelen van dezelfde oorsprong (1992) NBN EN ISO 7727 - Bouwvoegen - Beginselen voor samenvoegen van bouwdelen - Geschiktheid om maatafwijkingen gedurende de bouw op te nemen (1992) NBN EN ISO 7728 - Gewone horizontale samenvoegingen tussen een buitenmuur van gewone voorafvervaardigd betonbouwdelen en een betonvloer - Eigenschappen, kenmerken en indelingsmaatstaven (1992) NBN EN ISO 8339 - Bouwwezen - Voegwaren - Afdichters - Bepalen van trekeigenschappen bij volgehouden uittreking (1992) NBN EN ISO 8394 - Bouwwezen - Voegwaren - Bepalen van uittrekbaarheid van één bestanddeel-afdichters (1992) NBN EN ISO 9046 - Bouwwezen - Afdichters - Bepalen van kleef-/ samenhangeigenschappen bij gelijkblijvende temperatuur (1992) NBN EN ISO 9047 - Bouwwezen - Afdichters - Bepalen van kleef-/ samenhangeigenschappen bij veranderlijke temperatuur (1992) NBN EN ISO 9048 - Bouwwezen - Voegwaren - Bepalen van de uittrekbaarheid van afdichters met standaardtoestel (1992) NBN EN ISO 7390 - Bouwwezen - Voegwaren - Bepalen van vloeisterkte (1992) NBN EN ISO 7729 - Gewone verticale samenvoegingen tussen twee gewone vooraf vervaardigde buitenmuurbouwdelen - Eigenschappen, kenmerken en indelingsmaatstaven (1992) NBN EN ISO 10563 - Bouwwezen - Afdichters voor voegen - Bepaling van de massa- en volumeveranderingen (1992) NBN EN ISO 10563 - Bouwwezen - Afdichters voor voegen - Bepaling van de massa- en volumeveranderingen (ISO 10563:1991) (1997) NBN EN ISO 10590 - Bouwwezen - Afdichters - Bepaling van de kleef/samenhangeigenschappen bij volgehouden uittrekking na onderdompeling in water (1992) NBN EN ISO 10591 - Bouwwezen - Afdichters - Bepaling van de kleef/samenhangeigenschappen na onderdompeling in water (1992) NBN EN ISO 11432 - Bouwwezen - Afdichters - Bepalen van druksterkte (ISO 11432:1993) (1997)


43.10.

VOEGDICHTINGSBANDEN – ALGEMEEN

Meting •

aard van de overeenkomst : Pro Memorie (PM) buitenschrijnwerk.

Respectievelijk inbegrepen in de prijs van het

Materialen De voegdichtingsbanden zijn aangepast aan het voegtype (vorm, grootte, vervorming), de belastingsgraad en is verenigbaar met de omliggende materialen. Het is tevens bestand tegen atmosferische en chemische invloeden. Uitvoering De voegdichtingsbanden worden aangebracht overeenkomstig de voorschriften van de fabrikant, na vooraf reinigen van de voeg. Toepassing Het betreft vullingen bestemd als voegbodem voor elastische- of plastische mastieken en dichtingen voor gevelof structuurvoegen.

43.11.

VOEGDICHTINGSBANDEN – POLYURETHAANSCHUIM

Meting •

aard van de overeenkomst : Pro Memorie (PM) buitenschrijnwerk.

Respectievelijk inbegrepen in de prijs van het

Materiaal De voegafdichtingen bestaan uit een geprecomprimeerde voegband uit polyurethaanschuim doordrenkt met een impregneermiddel op basis van chloorparaffine en neopreen. De voegband is voor plaatsing samengedrukt tot 20% van zijn nominale dikte en zwelt na plaatsing langzaam op tot regendichte afsluiting van de voeg. Specificaties • • •

Kleur : anthracietgrijs. Afmetingen : De bandbreedte bedraagt minstens tweemaal de voegbreedte. Het afdichtingssysteem bezit voor het toepassingsgebied een technische goedkeuring BUtgb of EUtgb.

Uitvoering De banden worden in zo groot mogelijke lengten en rechtlijnig uitgevoerd en worden geplaatst volgens de voorschriften van de fabrikant. De zichtzijde ligt naargelang de gevraagde uitvoering in het gevelvlak of is verdiept uitgevoerd. Toepassing Voorzetramen

43.20.

VOEGVULLINGEN – ALGEMEEN

Materialen De mastiek is aangepast aan het voegtype (vorm, grootte, vervorming), de belastingsgraad en is verenigbaar met de omliggende materialen. Het is tevens bestand tegen atmosferische en chemische invloeden.


Uitvoering • • • •

De uitvoering van de voegvullingen zal gebeuren volgens TV 124 en overeenkomstig de voorschriften van de fabrikant. De werken mogen slechts uitgevoerd worden indien de ondergrond droog is en de oppervlaktetemperatuur hoger is dan 5°C. Het aanbrengen van de elastische kit is verboden bij regen en mist. Vóór het aanbrengen van de mastiek wordt de ondergrond stof- en vetvrij gemaakt; desgevallend wordt een primer aangebracht om een goede hechting te verzekeren. Bij gevaar van een niet gelijkmatige verlenging van de voegvulling wordt een antikleeflaag op de voegbodem geplaatst. Overtollig materiaal en vlekken worden verwijderd.

Toepassing Het betreft het opspuiten van : •

gevelvoegen (aansluitvoegen tussen schrijnwerk en gevel).

43.20.1. VOEGVULLINGEN - VOEGMORTEL Meting •

Aard van de overeenkomst : buitenschrijnwerk.

Pro Memorie (PM), Respectievelijk inbegrepen in de prijs van het

Materiaal Stofvrije voegmortel op basis van: - witte gewassen, gerolde kwartskorrels met korrelopbouw van 0.1 tot 0.6 mm. - fijngemalen kalksteen - uitgezochte verpulverde kalk van min. 95 % calciumhydraat - witte cement - vochtwerende produkten op basis van stearaten - minerale kleurstoffen Uitvoering Ter voorbereiding dienen alle stof en mortelresten uit de voegen te worden verwijderd. Er moet minstens 10 mm. voegspecie in de voeg kunnen worden gebracht. Indien nodig de moeten de oude mortelresten worden uitgekrabd. Afhankelijk van de zuigkracht van de steen en van de weersomstandigheden, de ondergrond bevochtigen met water en dit voor het aanbrengen van de voegmortel. Gebruik: Max. gebruiksduur bij 20 °C : 2 uur na het aanmaken Gebruikstemperatuur : van +3°C tot +27 °C. Niet aanbrengen bij vorst en hevige buien binnen de 24 uur. Niet aanbrengen op bevroren, ontdooiende en uitdruipende ondergronden. De voegmortel wordt met zuiver water aangemaakt (3 à 3.75 liter per 25 kg tot hij aardvochtig aanvoelt). Steeds dezelfde hoeveelheid water toevoegen! Geen zand aan toevoegen om de kleur en de kwaliteit te behouden. Bij voorkeur machinaal mengen in een voor mortel geschikte menger. De voegmortel goed en vol in de voegen aanbrengen en stevig aandrukken met het voegijzer zodat een compacte voegmortel ontstaat. Om kleurverschillen door verschillende weersomstandigheden te vermijden, steeds vlak per vlak dezelfde dag afwerken. Wanneer er gevaar bestaat dat teveel water aan de voegspecie wordt onttrokken is waterbevochtiging nodig en eventueel afdekken. Dit is heel belangrijk om de kwaliteit en de kleur te garanderen. De kleur van de voegmortel wordt medebepaald door de droogtijd van de voegmortel. Toepassing Voor de aansluiting tussen het voorzetglas en de monelen.


43.20.2. VOEGVULLINGEN - ELASTISCH OP BASIS VAN SILICONEN Meting • • •

Meeteenheid: m (lopende meter). Meetcode: netto lengte. Aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH).

Materiaal De elastische kit is een hoogwaardige neutrale ééncomponent voegkit op basis van siliconen Basis: polysiloxaan Polymerisatie door luchtvochtigheid Hardheid: 25 +/- 5 shore A Krimp: geen Dichtheid: 1,03-1,25 Temperatuurbestendig: -60°C-+180°C Elastisch herstelvermogen: > 80% Max. Toelaatbare vervorming: 25% Rek bij breuk: 800 % (DIN 53504) Specificaties •

Kleur : te bepalen tijdens de uitvoering.

Uitvoering • • • •

• •

De kitvoegen tussen gevelelementen worden uitgevoerd volgens TV 124. De voegdiepte bedraagt minstens de halve voegbreedte met een minimum van 6 mm. De zichtzijde is lichtelijk hol uitgewerkt en is niet verdiept Vooraf worden de voegranden beschermd met kleefbanden die onmiddellijk na het gladstrijken van de kit verwijderd worden. De voegen worden zuiver en rechtlijnig afgewerkt en gladgestreken met een zeepoplossing vóór de huidvorming. De natuursteen te behandelen met een primer op basis van polyurethaan (dichtheid 1,03); wachttijd aanbevolen door fabrikant te respecteren; bij overschrijding van de wachttijd nieuwe laag aanbrengen Verwerkingstemperatuur: zie voorschrift fabrikant

Toepassing Tussen de voorzetbeglazing en de messing raambruggen.

43.22.

VOEGVULLINGEN – MASTIEKEN VAN HET GLAS

Meting •

Aard van de overeenkomst : Pro memorie (PM), inbegrepen in post van herloden 40.84.2.

Materialen Mastiek/kit: Staal ter goedkeuring voor te leggen. Mastiek/kit op basis van krijt/lijnolie aan de exterieurzijde ( 1 deel lijnolie, 2 delen krijt). Voor de glasramen met een kwetsbare schildering wordt een kit toegepast aan de niet gebrandschilderde zijde. De mastiek/kit moet verwijderbaar zijn zonder dat er schade ontstaat aan het glas of de brandschildering. De mastiek/kit heeft een levensduur van minimaal 10 jaar.


Uitvoering In de eerste plaats zal moeten nagegaan worden of het nog nodig is het glas-in-lood paneel in te kitten. Indien er opnieuw gekit moet worden zal dit op de volgende manier gebeuren: . Het mastieken gebeurt eenzijdig aan de niet beschilderde kant. . Bij verlijmde stukken moet het mastieken zeer voorzichtig gebeuren. De lijmnaden worden afgeschermd met een kleefband die na het reinigen van de panelen wordt verwijderd. Grote zorg moet ook besteed worden aan eventuele schilderingen op de buitenzijde van het glas. . Na het mastieken worden de loodflenzen voorzichtig dichtgewreven en worden alle resten zorgvuldig verwijderd met gereinigde lompen of poetspapier, niet met zaagmeel. Vetsporen worden verwijderd met alcohol. Er mag in geen geval gebruik gemaakt worden van een harde of metalen borstel. . Het lood mag niet opgepoetst worden met staalwol of een harde borstel. . Het mastieken gebeurt met een lijnolie-krijtmastiek geen siliconenkit. Er mogen geen harsen of pigmenten toegevoegd worden aan de mastiek zodat de soepelheid van de mastiek zo lang mogelijk behouden blijft waardoor latere behandelingen gemakkelijker zijn. Toepassing Tussen de loodflenzen van de glas-in-lood panelen.

DEEL 2 BIJZONDERE TECHNISCHE BEPALINGEN

Recommend Documents