Document: Werkboek Hygiënecode Varkensslachterij Deel 11 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Opgesteld door: H. Rang Goedgekeurd door:
Versienummer: 6 (voorstel 24-07-07) Herzieningsdatum: 24 juli 2007 Datum eerste versie: 29 augustus 1996 Pagina 1 van 8
Deel 11 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie
©PVE 2005 VA deel 11 240707
Document: Werkboek Hygiënecode Varkensslachterij Deel 11 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Opgesteld door: H. Rang Goedgekeurd door:
Versienummer: 6 (voorstel 24-07-07) Herzieningsdatum: 24 juli 2007 Datum eerste versie: 29 augustus 1996 Pagina 2 van 8
Inhoudsopgave deel 11 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Pagina 1 DEFINITIE...................................................................................................................................... 3 2 DOEL .............................................................................................................................................. 3 3 UITVOERING ................................................................................................................................ 3 3.1 Bacteriologische controle ........................................................................................................ 3 3.2 Visuele controle....................................................................................................................... 3 4 INTERPRETATIE VAN DE RESULATEN .................................................................................. 5
BIJLAGE 1: BIJLAGE 2:
RESULTATEN BACTERIOLOGISCHE CONTROLE BLOED EN ANTISTOLLINGSMIDDEL...................................................................................... 6 CONTROLELIJST VOOR HYGIENISCH BLOEDVANGEN ............................... 7
©PVE 2005 VA deel 11 240707
Document: Werkboek Hygiënecode Varkensslachterij Deel 11 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Opgesteld door: H. Rang Goedgekeurd door:
1.
Versienummer: 6 (voorstel 24-07-07) Herzieningsdatum: 24 juli 2007 Datum eerste versie: 29 augustus 1996 Pagina 3 van 8
Definitie
Bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel is het bemonsteren van bloed en antistollingsmiddel om na incubatie een telling uit te voeren van het aantal micro-organismen uitgedrukt in het aantal kolonievormende eenheden per ml. Deze telling is een maat voor de microbiologische kwaliteit van het consumptiebloed. De visuele controle is het systematisch vastleggen en beoordelen van handelingen met betrekking tot het winnen van bloed bestemd voor humane consumptie.
2.
Doel
Het doel van deze controle is om de bacteriologische gesteldheid van het bloed en antistollingsmiddel te controleren. De visuele controle is bedoeld om de veiligheid en kwaliteit van varkensbloed bestemd voor humane consumptie te beheersen. De resultaten kunnen worden gebruikt om fouten in de slachttechniek op te sporen, het personeel bij te scholen of te instrueren en apparatuur beter af te stellen of te reinigen.
3.
Uitvoering
3.1
Bacteriologische controle
Bloed en antistollingsmiddel worden onderzocht op het totaal aantal aërobe kolonievormende eenheden door ze in te zetten op plate count agar en te bebroeden bij 30°C gedurende 3 dagen. Alle kolonies worden geteld. Zie NEN-norm 3445 (1969) 'Bepaling van het Aërobe koloniegetal bij 30°C'. Bacteriologische actiegrenswaarden: • De bacteriologische actiegrenswaarde van het varkensbloed is 4,5 x 104 kve/ml • De bacteriologische actiegrenswaarde van het antistollingsmiddel is 1 x 103 kve/ml. Minimumfrequentie: Onder de GMP-code voor bloed voor humane consumptie moet bloed twee keer per week worden bemonsterd uit de centrale opslagtank tijdens het slachten of binnen twee uur na het slachten. In de praktijk betekent dit dat de chauffeur bij het ophalen van het bloed, wat iedere dag gebeurt, het monster neemt. Datum en tijd moeten worden genoteerd. Het antistollingsmiddel moet één keer per twee weken worden bemonsterd, ook tijdens het slachten of binnen twee uur na het slachten.
3.2
Visuele controle
Met behulp van een controlelijst (zie bijlage 2) wordt de veiligheid en kwaliteit van het varkensbloed beheerst. Er moet dan voldaan zijn aan de volgende randvoorwaarden: Faciliteiten en randvoorwaarden 1. De werkplek is voldoende en ruim ingericht. 2. Faciliteiten voor het afspoelen en ontsmetten van messen zijn binnen handbereik aanwezig. 3. Messen en andere gereedschappen zijn van de correcte afmetingen (o.a. messen 14 tot 16 cm lang). 4. Faciliteiten voor het afwaarderen van bloed tot categorie 3 materiaal. 5. De stekers hebben een cursus hygiënische bloedwinning gevolgd. Werkwijze 1. Positionering van het varken:
©PVE 2005 VA deel 11 240707
Document: Werkboek Hygiënecode Varkensslachterij Deel 11 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Opgesteld door: H. Rang Goedgekeurd door:
2.
3.
4.
Versienummer: 6 (voorstel 24-07-07) Herzieningsdatum: 24 juli 2007 Datum eerste versie: 29 augustus 1996 Pagina 4 van 8
Het varken wordt op de lattentafel gepositioneerd op 11 uur ten opzichte van de steker. Het varken moet rustig en niet boven de opvanggoot liggen. Indien niet aan deze voorwaarde wordt voldaan, moeten bedwelmingsapparatuur en glijgoot worden bijgesteld. Consumptiebloed mag onder geen enkele voorwaarde bezoedeld worden. De steker moet bloed daarom afwaarderen naar Categorie 3 indien: a. Een poot door de bloedgoot gaat. b. Bloed over het naastliggende varken loopt. c. De kop in de bloedgoot hangt. d. Bloed over de voorpoot loopt. e. Inhoud van het oor/neus/longen in de goot voor consumptiebloed terechtkomt. Het bezoedelde bloed wordt nagespoeld met het bloed van de vijf volgende varkens. De techniek van het steken: Het mes wordt verticaal ingezet (lemmet verticaal) en onder een hoek van 45°C richting borst gebracht. Het mes wordt voor 2/3e deel teruggebracht en het lemmet wordt een kwartslag gedraaid. Het steekgat dient 5 cm breed te zijn voor een adequate bloeduitstroom zonder de spieren onnodig te beschadigen. Om bloedcoagulatie te vermijden wordt het mes met koud water gereinigd. Na 10 steken wordt het mes met heet (82°C) water gedesinfecteerd. De plaats van het steken: De steker moet juiste (anatomische) kennis bezitten waar hij moet steken: a. Buitenkant (net voor en iets boven het borstbeenpunt). b. Binnenkant (net voor de borstingang). c. De structuren die worden doorgesneden zijn: i. De huid ii. Een laag onderhuis vet iii. Huidspieren iv. Aders en slagaders 1. De halsslagader(s) 2. De okselslagader 3. De halsader 4. De okselader v. Drie halsspieren 1. De borstbeen-tongspier 2. De borstbeen-kopspier 3. De borstbeen-schildkraakbeenspier
Uitvoering Hygiënische bloedwinning wordt uitgevoerd door de medewerker bij de steektafel. Controle en verificatie vinden plaats door de leidinggevende en/of kwaliteitsfunctionaris. Verificatie Per serie van 20 opvolgende gestoken varkens wordt de visuele controle uitgevoerd. De controle wordt binnen 1 uur na de opstart van het slachten uitgevoerd. Ieder dagdeel dient de wijze van hygiënische bloedwinning te worden geverifieerd door middel van de controlelijst van bijlage 2. Frequentie: Per dagdeel (4 uur).
4.
Interpretatie van de resultaten
©PVE 2005 VA deel 11 240707
Document: Werkboek Hygiënecode Varkensslachterij Deel 11 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Opgesteld door: H. Rang Goedgekeurd door:
Versienummer: 6 (voorstel 24-07-07) Herzieningsdatum: 24 juli 2007 Datum eerste versie: 29 augustus 1996 Pagina 5 van 8
Bacteriologische resultaten Als de actiegrens waarden worden overschreden, moet corrigerende actie worden ondernomen. In samenspraak met de VWA dient een plan van aanpak te worden opgesteld (zie bijlage 1). Actie bij overschrijding van de actiegrens waarde: • Bloed, indien bij de laatste 30 monsternames in meer dan 3 gevallen de actiegrens waarde overschreden wordt. • Antistollingsmiddel, indien actiegrens waarde eenmalig overschreden wordt. Resultaten visuele controle Gedurende 20 karkassen wordt met behulp van de controlelijst voor hygiënisch bloedvangen beoordeeld (zie bijlage 2). Indien tijdens de controle fouten worden geconstateerd dan worden de corrigerende maatregelen vermeld op het formulier en het bloed afgewaardeerd tot Categorie 3. Nadat de corrigerende maatregel is opgenomen worden opnieuw 20 karkassen gecontroleerd en wordt de procedure herhaald tot geen afwijkingen meer worden geconstateerd.
©PVE 2005 VA deel 11 240707
Document: Werkboek Hygiënecode Varkensslachterij Deel 11 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Opgesteld door: H. Rang Goedgekeurd door:
Bijlage 1:
Versienummer: 6 (voorstel 24-07-07) Herzieningsdatum: 24 juli 2007 Datum eerste versie: 29 augustus 1996 Pagina 6 van 8
Resultaten bacteriologische controle bloed en antistollingsmiddel Bacteriologische controle bloed en antistollingsmiddel
Datum: Uitgevoerd door: Nummer
Weeknummer: Jaar: Aëroob koloniegetal bloed (Log N/ml)
Aëroob koloniegetal antistollingsmiddel (Log N/ml)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Resultaten Aantal keer hoger dan actiegrens waarden per 30 monsters Aëroob koloniegetal van bloed in log N/ml : Aantal keer hoger dan actiegrens waarden Gemiddeld aëroob koloniegetal van antistollingsmiddel in log N/ml: Corrigerende actie nodig? Ja / Neen Omschrijving actie:
Actie ondernomen? Ja / Neen Actie ondernomen door: Paraaf:
©PVE 2005 VA deel 11 240707
Document: Werkboek Hygiënecode Varkensslachterij Deel 8 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Opgesteld door: H. Rang Goedgekeurd door:
Bijlage 2:
Versienummer: 6 (voorstel 24-07-07) Herzieningsdatum: 24 juli 2007 Datum eerste versie: 29 augustus 1996 Pagina 7 van 8
Controlelijst voor hygiënisch bloedvangen
Controlelijst voor hygiënisch bloedvangen (varkens) Datum: Uitgevoerd door: BEOORDELINGSPUNTEN De varkens zijn De afstand verdoofd, stil en tussen de richten kop niet varkens is vier op latten of meer
Weeknummer:
De varkens liggen op 11 uur t.o.v. de steker
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
©PVE 2005 VA deel 11 240707
• De oren liggen in de snotgoot • De poten liggen op de lattentafel • De snuit ligt niet in bloedgoot • Er is geen fecale bezoedeling • Er loopt geen bloed over poot • Er ligt geen oor in de bloedgoot
Bloed wordt bij zichtbare bezoedeling naar destructietank gestuurd
Varkens hoeven niet aangehaald te worden*
• De messen zijn tussen 14 en 16 cm lang • De messen hebben voldoende bladbreedte
De snede is correct toegepast (cf. instructie): • geen botdelen geraakt • steekgat niet te groot • luchtpijp niet aangesneden • geen bloed uit bek/neus
Het bloed stroomt goed door (voldoende flow, eerste bloedstraal in de opvangbak)
De handen en onderarmen van de steker zijn schoon
Gebuikt materiaal (mes, staal, sloof, handschoen) is schoon
Na elk varken wordt het mes gespoeld (koud water)
Na elk tiende varken wordt het mes ontsmet
Document: Werkboek Hygiënecode Varkensslachterij Deel 8 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Opgesteld door: H. Rang Goedgekeurd door: BEOORDELINGSPUNTEN De varkens zijn De afstand verdoofd, stil en tussen de richten kop niet varkens is vier op latten of meer
De varkens liggen op 11 uur t.o.v. de steker
• De oren liggen in de snotgoot • De poten liggen op de lattentafel • De snuit ligt niet in bloedgoot • Er is geen fecale bezoedeling • Er loopt geen bloed over poot • Er ligt geen oor in de bloedgoot
Versienummer: 6 (voorstel 24-07-07) Herzieningsdatum: 24 juli 2007 Datum eerste versie: 29 augustus 1996 Pagina 8 van 8 Bloed wordt bij zichtbare bezoedeling naar destructietank gestuurd
Varkens hoeven niet aangehaald te worden*
• De messen zijn tussen 14 en 16 cm lang • De messen hebben voldoende bladbreedte
De snede is correct toegepast (cf. instructie): • geen botdelen geraakt • steekgat niet te groot • luchtpijp niet aangesneden • geen bloed uit bek/neus
Het bloed stroomt goed door (voldoende flow, eerste bloedstraal in de opvangbak)
De handen en onderarmen van de steker zijn schoon
Gebuikt materiaal (mes, staal, sloof, handschoen) is schoon
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Corrigerende actie nodig? Ja/Nee Omschrijving genomen acties:
©PVE 2005 VA deel 11 240707
Paraaf
Na elk varken wordt het mes gespoeld (koud water)
Na elk tiende varken wordt het mes ontsmet
