Decompensatio Cordis. Het hart als metafoor. Het menselijk hart. Matthieu Berenbroek. Fontys Hogeschool Verpleegkunde. Hoop & Liefde

Decompensatio Cordis Matthieu Berenbroek Fontys Hogeschool Verpleegkunde

Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

Het hart als metafoor Hoop & Liefde

Ongeluk & pijn


Het menselijk hart Hoop & Liefde

Ongeluk & pijn


1

Heart failure: failure: an increasing burden 7000

Hospitalisation incidence

6000

5000

4000

3000

2020

0 2000

2005

2010

Jaar

2015

Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009 Stewart S, MacIntyre K et al. Heart failure and the aging population: an increasing burden in the 21th century? Heart 2003;89:49-53


definitie Decompensatio cordis is een syndroom dat wordt veroorzaakt door een tekortschietende functie van linkeren/of rechterkamer. Vooraf gaande eraan zijn een aantal compensatie mechanisme in werking getreden om functieverlies op te vangen Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

2

Wanneer decompensatio cordis? Pas als compensatiemechanismen tekortschieten is er Decompensatio Cordis Extreme overbelasting van het hart kan tot dezelfde verschijnselen leiden bij een in essentie intacte hartfunctie “high output failure” zoals bij ernstige anemie (zuurstoftransport) , hoge bloeddruk, atreio sclerose geeft hoge weerstand Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

Wanneer decompensatio cordis 2? Instroombelemmering als gevolg van massale longembolie of mitralisklepstenose geven strikt genomen geen decompensatio cordis maar de verschijnselen zijn hetzelfde.


Welke compensatie mechanismen? 1 Hartfrequentie regulatie (instantane) via: ִsympathische en parasympatische ִ circulerende catecholamine = positief inotrope middelen (met name contractiekracht )

Instantane contractiekracht regulatie ִidem hartfrequentie regulatie Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

3

Welke compensatie mechanismen? 2 Frank-Starling mechanisme = toename cardiac output als de vullingsdruk toeneemt (binnen fysiologisch bereik) Boven dat punt (hogere druk dan 18mm) is geen toename contractie meer.

Contractiekracht


Vullingsvolume (Preload)

FrankFrank-Starling mechanisme Rekking van een spier leid tot een sterkere contractie (elastische vezels) meting wordt gedaan op einddiastolisch volume of einddiastolische druk links ca 10 mmHg, rechts ca 5 mmHg Boven 18 mmHg geen toename hartprestatie Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

Welke compensatie mechanismen? 3 Retentie van water en NaCl direct door de nieren o.i.v. veranderingen in de perfusie van die organen Angiotensinogeen -> angiotensine I -> angiotensine II via ACE (angiotensin converting enzym) geeft twee effecten: ִNa-terugresorptie deels via aldosteron ִvasoconstrictie Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

4

Vasoconstrictie vervolg Verhoogd catecholamine (sympathicus en bijniermerg) vasoconstrictie Via RAA-systeem ook vasoconstrictie beiden zijn homeostatische regelmechanismen


Gevolgen compensatiemechanismen Verhoging hartfrequentie compenseert deels kleinere slagvolume maar geeft verhoogde energiebehoefte hart verhoging contractiliteit in de nog gezonde delen van het myocard geeft ook verhoogde energiebehoefte hart


Gevolgen compensatiemechanismen Verhoging van de voorbelasting (FrankStarling-mechanismen) leidt links tot een hogere druk in het longvaatbed met vorming van intrapulmonaal oedeem daardoor verminderde O2-diffusie en verhoogde ademhalingsarbeid als gevolg van een afgenomen longcompliance Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

5

Oorzaken decompensatio cordis Linker ventrikel Volume overbelasting: ִMitralis(klep)insufficiëntie (LA -> LV) ִAorta(klep)insufficiëntie (LV -> lichaam) ִhigh-output-failure

Linker ventrikel :Druk overbelasting: ִsystemische hypertensie ִaortastenose of andere vorm obstructie


Overbelasting Rechterventrikel Volumeoverbelasting: ִatriumseptemdefect

Rechterventrikel drukoverbelasting: ִMitralis(klep)stenose ִprimaire pulmonale hypertensie ִcor pulmonale = vergroting R-harthelft door verhoogde weerstand longcirculatie


Prognose ERGO onderzoek bij 55 plussers: Overleden na stellen diagnose decompensatio cordis (hartfalen): 37% < 1 jaar 49% < 2 jaar 65% < 5 jaar.


6

100

90 80 Carcinoma of the breast

Survival %

70 Carcinoma of the colon (women) women)

60 50

Carcinoma of the prostate

Carcinoma of the colon (men)

Heart failure (women) women)

40 Heart failure (men)

30

20 0

1

2

3

4

5

6

Decompensatio cordis Years - ©Matthieu 2001 - 2009 afterBerenbroek, diagnosis


Waar 1e bezoek Oudere patië patiënt vooral in de 1ste lijn (huisartsenpraktijk (vrouwen > mannen) Jongere patië patiënt vooral in 2de lijn. (mannen > vrouwen)


7

Hartfalenpoli ziekenhuis Totaal

26% Mannen Vrouwen

74%


Wat kost dat ??


“De hartfalenpatië hartfalenpatiënt” nt” Vooral ouderen Vooral vrouwen Vooral coco-morbiditeit: ִDiabetes ִHypertensie ִHartHart- en vaatziekten Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

8

Evidence Based Richtlijnen.

Multidisciplinaire richtlijn chronisch hartfalen Guidlines for the diagnosis and treatment of chronic heart failure Multidisciplinaire voorlichting hartfalen


Snelle diagnostiek



9

Vervolg NYHA II

Vervolg NYHA III + IV

6. Digitalis: bij boezemfibrillatie met te hoge VR

6. Digitalis: bij boezemfibrillatie met te hoge VR

1. Angiotensine Converting Enzym Inhibitors: ACE-I Captopril Lisinopril Coversyl

3. Bètablokker Selokeen (Metoprolol) Emcor (Bisoprolol) Eucardic (Carvedilol) Nebilet (bij ouderen > 70 jaar)

1b. Angiotensine II Receptor Blokkers: ARB’s Atacand (Candesartan), in de setting van chronisch, stabiel hartfalen Diovan (Valsartan), in de setting van hartfalen na acuut myocardinfarct

4. Aldosteron antagonist Aldactone (Spironolacton) Inspra (Epelerone): Asymptomatische LV-dysfunctie of hartfalen na acuut myocardinfarct (Selectieve aldosteron antagonist

2. Diuretica Hydrochloorthiazide Lasix of Burinex Aldacton

Na a r p ag i n a 1

Gebaseerd op: ESC Guidlines Guidlines for the diagnosis and treatment of Chronic Heart Failure (update 2005) Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

Beperken heropnames Multidisciplinaire samenwerking: thuisinfusie: • Inotropica • Diuretica

Samenwerkingsverband THEBE


Voorkomen (her(her-) opnames Snellere diagnostiek Eerder behandelen Devices Telemonitoring Verwijsafspraken en thuiszorg/monitoring Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

10

Snellere diagnostiek Stage A: High risk for DC,without structural heart disease or symptoms Stage B: Heart disease with asymptomatic LV dysfunction Stage C: Prior or current symptoms of DC Stage D: Advanced heart disease Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

Eerder behandelen


Devices


11

Telemonitoring


Risicopreventie


Hypertensie 5 to 6 mm reductie diastolische bloeddruk > 90 mmHg reduceert kans op: Stroke Coronaire hartziekte Cardiovasculaire mortaliteit

42 % 14 % 21%

Collins, R, Peto, R, MacMahon, S, et al. Blood pressure, stroke and coronary heart disease. Part 2, short-term reductions in blood prssure: overview of randomized drug trials in their epidemiological context. Lancet 1990; 335:827. Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

12



Obesitas Het risico op hartfalen neemt toe met 5% bij mannen en 7% bij vrouwen per verhoging van 1 kg/m2 in BMI (Gecorrigeerd voor risicofactoren zoals hypertensie, CAD, diabetes LVH) LVH)

Voorbeeld: 180 cm + 80 kg = 26,23 BMI (Normaal: 18,5– 18,5– 24,9 BMI) Kenchaiah, S. Evans, JC, Levy, D, et al. Obesity and the risk of heart failure. N Engl J Med 2002; 347:305. Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

13


What about smoking?

Decompensatio - ©Matthieu Berenbroek, 2001 European - 2009 European on cardiovascular diseasecordis prevention in clinical practice; society of cardiology, European Journal of cardiovascular prevention and Rehabilitation 2003 vol. 10

Roken Een jaar na stoppen met roken: 50% afname risico op myocardinfarct/dood door hartziekte; Na enkele jaren risico op myocardinfarct/ dood door hartziekte; neutraal t.o.v. nietniet- rokers. Risico op Stroke na enkele jaren neutraal t.o.v. nietniet-rokers. Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

14


Dyslipidemie Pravastatine verlaagt het aantal cardiale events en de cardiale mortaliteit bij mannen van middelbare leeftijd met LDL > 4.0 mmol/L ASCOTASCOT-LLA vroegtijdig gestaakt wegens superioriteit t.o.v. de controlegroep op de primaire eindpunten myocardinfarct en fatale hartziekte bij patië patiënten die Atorvastatine ontvangen. Shepard, J, Cobbe, SM, Ford, I, et al. Prevention of coronary heart disease with pravastatine in men with hypercholesterolemia. N Eng J Med 1995; 333:1301. Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

Risicoreductie Diabetes ִOptimaliseren van bloedglucosewaarden

Lichaamsbeweging ִDagelijks 30 minuten matig intensief bewegen geeft al benefit


15

Primaire preventie loont “Nurses Health Study” Study”:

Gezond gewicht, gezonde voeding, niet roken en regelmatig lichaamsbeweging bij vrouwen resulteerde in” in”: 84% risicoreductie CVD 55% risicoreductie Stroke


Risico reductie is de sleutel tot het succes. Decompensatio cordis - ©Matthieu Berenbroek, 2001 - 2009

16

Decompensatio Cordis. Het hart als metafoor. Het menselijk hart. Matthieu Berenbroek. Fontys Hogeschool Verpleegkunde. Hoop & Liefde

Recommend Documents