December 2003
Inhoud Colofon Van de voorzitter. Van de bestuurstafel 17 november 2003 OmniHis GebruikersVereniging OmniHis GebruikersVereniging Mijn leven met de computer Adresboek LifeLine problemen opgelost OmniHis en netwerk: enige aspecten. iChat in de praktijk Op naar Panther! Stylewriter Automatisch verbinding tussen 2 computers in OS-X Voor de assistentes van huisartsen ALDI stuntprijzen OmniHisNieuws December2003 Mentoren
2 3 3 3 4 4 5 5 5 7 8 9 10 10 11 1 12
Colofon is de gebruikersvereniging van OmniHis® die het programma OmniHis® ondersteunt. Zij stimuleert informatisering en automatisering van de huisarts. Zo wil zij een bijdrage leveren aan de verbetering van de huisartsgeneeskunde.
bevat informatie over het programma OmniHis®, de vereniging OmniHis, de coöperatie OmniHis®, het bedrijf Kalis BV, automatisering in de huisartsenpraktijk en in de gezondheidszorg in het algemeen. OmniHisNieuws verschijnt 4 keer per jaar. Kopij Kopij dient uiterlijk op 22 februari, 22 mei, 22 augustus en 22 november bij de redactie te worden aangeleverd via e-mail:
[email protected] Artikelen kunnen ingekort worden in overleg met de auteur. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen berust bij de auteur. Artikelen mogen worden overgenomen en/of vermenigvuldigd na toestemming van de redactie en met bronvermelding. Redactie Klaas Iest en Wim Brunninkhuis. Wim verzorgt de inhoud:
[email protected], Klaas de lay-out. Adres achterzijde. Verzoeken tot het plaatsen van advertenties kunnen bij de penningmeester van de vereniging OmniHis worden ingediend.
OmniHis BV is de leverancier van het Huisartsen Informatie Systeem OmniHis®. Secretariaat: Van Voordenpark 13 5301 KP Zaltbommel tel: 0418-511611 fax: 0418-510631 E-mail:
[email protected] Web: www.omnihis.nl Helpdesk OmniHis 0900-6664447 (0900-OMNIHIS) Medewerkers: Gijs Andrea, directeur Ronald van Zelst, account manager Marion Kuipers, office manager Kees Swagerman, coördinator product management Dick Kalis, medewerker product management Diks Nijenhuis, medewerker product management Jacqueline Lankhorst,coördinator client management Joke Neve, coördinator client management Afra Benjamins, medewerker client management Hein Kraanen, medewerker client management Dymph Melchers, medewerker client management Jildou Schaper, medewerker client management Denise Blauw, medewerker client management Annelies Zuid, medewerker client management
Bestuur: voorzitter: secretaris: penningmeester: lid: lid: secretariaat:
Constant Mostart Willy Sandelowsky- van Maarseveen Hans Aarts Jan Kranenburg Casper Tombrock Lida Ligthart
correspondentieadres: secretariaat: t.a.v. Lida Ligthart Postbus 3 1800 AA Alkmaar tel: 072-5627825 fax: 072-5627825 e-mail:
[email protected]
Huisartsen Gebruikerscoöperatie OmniHis B.A. gevestigd te Lelystad. Kamer van Koophandel nr. 39072370. Is de coöperatie van OmniHisgebruikers, die eigenaar is van OmniHis® en OmniHis BV. Secretariaat: Postbus 332 5300 AH Zaltbommel
[email protected] [email protected] bestuur: voorzitter: secretaris: penningmeester: lid: lid:
Luc van der Wal Ben Pater Dick Winterkorn Marjon Tombrock-Scheffer Othon Eijsbouts
Voorblad Risicobalk, 10 jaars risico op hart en vaatziekten. • Voorbeeld: man, 70 jaar: kunnen we niet veranderen; • Diabetes, dat heeft hij wel of niet. • RR 170/100, i.p.v. 140/80 winst is evt. 6,1% ª Cholesterol 6,5 i.p.v. 5,0 bij een HDL 1,12. De te behalen winst is evt. 6,3% • Hij rookt; stoppen levert 9,5% winst op. De winst geldt voor groepen mensen, niemand weet of het ook voor deze ene man geldt. We moeten 16 mannen van deze leeftijd de bloeddruk 10 jaar lang optimaal behandelen en dan komt er 1 minder met hart/vaatziekten voor. Hetzelfde voor cholesterol behandeling. En roken??? 9 van de 10 mensen hebben niets geen baat bij het stoppen, maar ik rook toch maar niet. Klaas Iest
2
Van de voorzitter. Het jaar is bijna om en we zitten met smart te wachten op OmniHis Studio maar het einde lijkt in zicht. Er is de afgelopen maanden enorm veel programmeerwerk verricht, er is door een aantal gebruikers en medewerkers druk getest en het staat er aan te komen. Als alles volgens planning verloopt zal er begin december een bêta versie gaan draaien in een aantal test praktijken en zonder verdere tegenslagen zal begin januari de definitieve uitrol gaan plaats vinden, maar dat laatste zal gefaseerd verlopen. Op de laatste algemene ledenvergadering in juni heeft Dick Kalis laten zien hoe toen de stand van zaken was en we gaar er van uit dat hij dat op de komende ledenvergadering weer zal doen. Al met al een extra reden om 13 december te reserveren in uw agenda. Als Studio eenmaal draait komt er weer tijd voor nieuwe wensen. Een groot aantal van de oudere wensen zal al in de nieuwe versie geïmplementeerd zijn. Het lijkt goed dat iedereen die ooit een wens heeft ingediend in de nieuwe versie nog eens goed kijkt in hoeverre deze inmiddels vervuld dan wel nog steeds relevant is. Zo nee dan is het goed om deze opnieuw in te dienen. De programmacommissie zal ook zeker nog eens kritisch naar de lijst met wensen kijken. Verder gaat het goed met OmniHis. Tijdens het laatste EMD congres in oktober was er veel aanloop bij onze stand en waren er veel geïnteresseerde collega’s. In Amsterdam zal er een grote groep gebruikers bijkomen en in Zwolle gaan alle huisartsen zo goed als zeker over op OmniHis. Daarnaast lijkt de pilot met het centrale server concept in Tilburg afgerond te zijn en wordt aan alle gebruikers dezelfde mogelijkheid geboden. Dat is goed nieuws voor die collega’s die af willen van het systeembeheer, ondanks het feit dat dat bij OmniHis toch redelijk goed te doen is geweest. Ik wil van de gelegenheid gebruik maken om op deze plaats nog eens een lans te breken voor het MedEur (MEDOVD) bericht. In OmniHis is het mogelijk om het patiënten dossier behalve uit te printen ook als een bestand aan te maken. Als een patiënt naar een nieuwe huisarts gaat die ook OmniHis gebruikt is het een fluitje van een cent om het bestand in OmniHis in te lezen en hoeft er niets uitgeprint dan wel weer handmatig ingevoerd te worden. Nu weet je meestal van tevoren niet of de nieuwe huisarts OmniHis gebruikt maar van sommigen weet je het wel. Het valt me op hoeveel OmniHis dossiers ik op papier ontvang van collega’s en dat is eigenlijk jammer. Laatst gebeurde het dat een assistente van een bekende OmniHis collega die tegen de patiënte (die ik gevraagd had om bij het vragen van haar dossier specifiek te vermelden dat ik het graag als MedEur bericht wilde hebben) vertelde dat ze dat niet deed, te ingewikkeld. Een telefoontje naar deze collega was uiteraard voldoende om het dossier zelfde dag nog elektronisch te krijgen maar het geeft wel aan dat dit bepaald nog niet ingeburgerd is. Hopelijk tot 13 december op de algemene ledenvergadering. Constant Mostart
Van de bestuurstafel 17 november 2003 De vergadering stond in het teken van de voorbereiding van de Algemene Ledenvergadering op 13 december a.s. die als vanouds weer in Zeist is. • De vernieuwde mantelovereenkomst zal ter beoordeling aan de leden worden voorgelegd (ter inzage op de website en op te vragen bij het secretariaat) en bij goedkeuring worden ondertekend door de voorzitters van zowel de Coöperatie als de Gebruikersvereniging en de directeur van OmniHis BV. • Er zal een demo gegeven worden van de allernieuwste OmnisStudio versie. • De mentoren gaan instructies krijgen om te kunnen ondersteunen bij de conversie naar OmnisStudio. • Er komen workshops van waarschijnlijk Axiosystems, LifeLine en Informer en wel zo dat eenieder langs elke workshop geleid wordt. Kortom, de moeite van het komen waard!! Tot ziens in Zeist op de 13e december. Namens het bestuur, Willy Sandelowsky-Van Maarseveen, secretaris
OmniHis GebruikersVereniging Van de bestuurstafel dd 23-09-2003 Op 9 september was de jaarlijkse OmniHisDis: informeel contact tussen BV-medewerkers (steeds talrijker), Coop- en GV-bestuursleden, waarbij dit keer ook onze website-beheerder en de redacteur van OmniHisNieuws aanzaten. Op 23 september troffen we elkaar voor het eerst in Baarn weer aan de vergadertafel, hier volgen de belangrijkste items: • Nieuwe gebruikers ontvangen van de GV een welkomstbrief en krijgen een gratis lidmaatschap tot einde kalenderjaar. • De Mantelovereenkomst krijgt binnenkort een aanpassing en moet op de algemene ledenvergadering door de leden gefiatteerd worden. Ter inzage zal de aangepaste overeenkomst op de website gepubliceerd worden, desgewenst wordt per post toegezonden. • De Statutenwijziging zal binnenkort geëffectueerd zijn zodat de naamswijziging van de girorekening in OmniHis-GV officieel is toegestaan en de naam MedMac definitief in het archief belandt. • De mentoren (nog steeds niet helemaal correct vermeld op de achterzijde van OmniHisNieuws) krijgen, zodra de nieuwe NAW database dat kan een uitdraai op postcode.
OmniHisNieuws December2003
3
•
•
•
In opdracht van een onzer gebruikers wordt door informaticastudenten, in overleg met onze communicatieontwikkelaar, een website gemaakt die interactief kan zijn met OmniHis. Wanneer e.e.a. aan de -hoog gespannenverwachtingen voldoet, wordt de functionaliteit aan de vereniging beschikbaar/verkrijgbaar gesteld! Er bestaat inmiddels veel belangstelling voor OmniHis, zowel bij grote projecten als bij individuele gebruikers! Degenen onder ons die met Elias-gebruikers contact hebben: wijs ze op de vele mogelijkheden van OmniHis en de ervaring die er is met de conversie van Elias->OmniHis!! Gijs Andrea meldt dat er weer ruimte komt voor programmawensen nu het programma onder Omnis Studio zo goed als uitontwikkeld is en dit jaar nog zal worden uitgeleverd.
Op 27 oktober wordt er weer vergaderd, ter voorbereiding van de Algemene Ledenvergadering op 9 december a.s. vooralsnog weer in Zeist. Willy Sandelowsky-van Maarseveen, secretaris OmniHis-GV bestuur
OmniHis GebruikersVereniging Van de bestuurstafel dd 27.10.03 Bijeen in Baarn waarbij de volgende relevante items ter sprake kwamen: 1. ProgrammaWerkgroep was bijeen, de lijst van wensen wordt beoordeeld door de OmnisStudiotesters (veel wensen al geïmplementeerd). De resterende wensen worden -voorzien van importantiecijfer- doorgegeven aan de programmamakers van de BV en daarna klaargemaakt voor publikatie ten behoeve van de gebruikers. 2. Het verzoek van de SyntesHis-redactie (blad van samenwerkende gebruikersvereniging Arcos-MicroHisPromedico- Elias) aan OmniHis-GV tot deelname wordt opnieuw gewikt en gewogen. Onze OmniHisNieuws redacteuren maken een oriënterende afspraak. Bij positief advies zal het bestuur van de GV daarna het verdere beslispad uitzetten. 3. Het testtraject van de OmnisStudio versie verloopt naar wens, de uitlevering van de Beta-versie wordt verwacht in december. De definitieve uitlevering zal –om praktische redenen- gefaseerd gaan verlopen. De mentoren zullen daartoe tijdig door de BV geïnstrueerd worden. De ontwikkeling van de nieuwe handleiding vordert gestaag. 4. Het EMD van 10.10.03 is voor OmniHis succesvol verlopen. We stonden deze keer op de meest prominente plaats, dankzij onze helpdeskmedewerker Hein Kraanen! Nog niet eerder was er zo veel belangstelling voor ons HIS. 5. De Algemene Ledenvergadering van 13 december a.s. (noteer vast in de agenda) werd voorbereid, er zal uiteraard weer naar hartelust gedemonstreerd worden!
Mijn leven met de computer 10 jaar geleden zijn we in Drachten met een stel enthousiaste collega's begonnen met ons MacHis-leven en dat nog wel met de Apple!! In ’t begin een dure aanschaf maar nu prijkt er een prachtig “bolletje” op mijn bureau, waar menig verliefde blik op valt en hebben we verder mooie blauwe iMac's. Toen we 3 jaar geleden begonnen met de P.O.-ster, Eveline Hofman, zijn we langzaam overgestapt met het invoeren van de consulten en de ICPC-codes. Nog steeds vraag ik me af waarom we de ICPC-codes invoeren, we gebruiken het alleen om de P.O.- gelden te verantwoorden in het jaarverslag voor de Friesland Zorgverzekeraar. En dat is zelfs tijdsverspilling omdat de Friesland alleen geïnteresseerd is in de cijfers van de accountant, zo lijkt ’t. Ook internet gebruiken we nu voor Famed wat als een “trein” werkt en de vooruitzichten om Famed ook in te schakelen voor de flexizorg en de ZF-mutaties zijn fantastisch. Ook het ziekenhuis Nij Smellinghe verstuurt nu eindelijk (na 2 jaar wachten en maar geen scanner kopen) de meeste specialistenbrieven per LifeLine naar ons toe. Dit scheelt de assistente, Trientje Boomsma, veel opruimtijd, alleen ik zelf ben nu 20 min. per dag bezig om alles te lezen en te controleren!! Maar het staat nu in de computer. Gisteren voor het eerst per email wat medische gegevens van 2 patiënten opgestuurd, per attachment, wat ook weer een kick geeft. De up-dates laat ik meestal door mijn supercomputerspecialist, mijn partner, doen maar ook dat heb ik al een paar keer zelf voor elkaar gekregen. Al met al zie ik mijn OmniHis-leven als een schitterende leerschool om over mijn computerangst heen te komen en warempel het gaat lukken. Nu alleen nog hopen dat het nieuwe programma straks in december soepel opgezet kan worden en dat mijn nieuwe telefooncentrale met ISDN (per 1 jan 2004) geen roet in mijn eten gaat gooien. Verder geniet ik trouwens van alle emails van de discussielijn, ik probeer er af en toe wat van te begrijpen en weet nu wat voor scanner ik toch zal moeten kopen. Als sluitstuk wil ik nog een tip geven, en dat hebben we zelf zonder helpdesk uitgevogeld. De P.O.-ster heeft een eigen tijdlijst met haar eigen oproepschema per kwartier. Zoek je de dag op dan kom je eerst in mijn tijdlijst , klik je dan op > dan krijg je de hare. Dit werkt erg goed en geeft geen verwarring. Hopelijk blijft deze keuze mogelijkheid ook in het nieuwe programma!! Als eindconclusie wil ik constateren dat mijn computerleven boven verwachting is en dat nieuwe uitdagingen blijven komen en daar gaan we toch voor!!! Abeltje Veldkamp, Drachten
Willy Sandelowsky-van Maarseveen, Secretaris OmniHis GebruikersVereniging 4
Adresboek
OmniHis en netwerk: enige aspecten.
Op de discussielijst werd een vraag gesteld door Hans van Vugt: ik zoek een makkelijk programma om mijn adressenbestand van allerlei therapeuten/instanties/specialisten waarnaar ik verwijs op mijn iMac te kunnen zetten. En dan graag iets waarin makkelijk te zoeken is.
Onlangs kreeg ik UZR Nieuwsbrief 1 in de bus, een uitgave van het project Uniforme Zorg Registratie. De aanleiding voor dit project waren allerlei regionale ontwikkelingen bij stichting GERRIT; een samenwerkingsverband van zorgverleners in de Friese regio; om te komen tot papierloze uitwisseling van EMD-gegevens: een netwerk voor zorgverleners: het zorgnet Friesland, een zoals omschreven veilig, toekomstvast, flexibel en modulair netwerk met diensten. (www.gerrit-net.nl). Daarnaast ook de landelijke ontwikkelingen op het gebied van een landelijk EMD en het Nictiz-project rondom uitwisseling van medicatiegegevens. (www.nictiz.nl) Doel van dit project is te komen tot een uniforme codering in zijn eigen HIS (E-regel uit SOEP en in het bijzonder ICPC) als mede “staat alles waar het moet staan” (problemen in de probleemlijst, meetwaarden in het meetwaardendossier etc.). De realisering is gepland op 01.07.2007. ( www.zorgring.nl)
Al snel kwam het antwoord: Adressbook. Gertjan de Bruijn gaf de mogelijkheden weer: je kunt er veel tekst in kwijt en je kunt ook op categorieën zoeken. Lou Braaksma meldt vervolgens dat t/m OS 9.2 hij erg tevreden was, doch het nadeel was dat er geen versie voor MacOS-X beschikbaar is en dat het omzetten naar Vcard formaat van Apples adresboek bewerkelijk is. Zet het op de server en plaats aliassen op de werkplekken. Wijzingen worden periodiek en zeker bij sluiten naar het origineel weggeschreven. Korte tijd later schrijft Lou: Adress book 4.2.3 is te vinden op MacFan CD nr. 20. NB: Toch raad ik het af, straks moet je naar OS-X en dan is er geen OS-X versie meer van. Omzetten naar het Vcard formaat van het goede en complete Apple OS-X Adressbook is mogelijk maar erg bewerkelijk. Jan Kranenburg schreef: ik denk dat de vraag een programmawens voor Studio is en waar ik me graag bij aansluit. Volgens mij moet je het Derdenbestand niet alleen kunnen benaderen via een niet-te onthouden-code maar ook via de afkorting van hun specialisme, bv. typ FYS en je krijgt een scrollbox met alle fysiotherapeuten, CHI voor chirurgen etc. Via internet.
LifeLine problemen opgelost Bij LifeLine zijn technische veranderingen in de berichtendienst doorgevoerd. Dat is in overleg met ons en de andere betrokken leveranciers voorbereid en getest. In het testtraject zijn -naar later bleek- bepaalde berichtformaten niet gepasseerd. Sindsdien hebben een aantal gebruikers problemen gekregen bij het vertalen van de EDIFACT-berichten. De benodigde aanpassingen zijn nu gemaakt en verwerkt in een update. U kunt deze downloaden van www.omnihis.nl/ mailupdate/ in Windows- of Mac-verpakking en in versie Omnis 7 of Omnis 8 (Omnis 7.3.8 is bij een klein aantal met name Windows XP- gebruikers geïnstalleerd). Excuses voor het ongemak. Kees Swagerman, OmniHis B.V.
Dit bracht mij tot een nadere beschouwing, van de mogelijkheden, die OmniHis in dit verband mij biedt, waarbij tevens enige ergernissen een rol speelden zoals het tot op heden faxmatig verzenden van waarneemberichten van de dokterswacht DWF (labelsoft software; www.labelsoft.nl) naar ondergetekende en niet via extranet i.c. LifeLine, waardoor de gegevens niet direct na ophalen van de post per Email bij de patiënt kunnen worden geplaatst: zou een forse tijdsbesparing betekenen. Van belang is tevens MedEur: m.n. bij verhuizen van patiënten van de ene praktijk naar de andere is papierloos overdragen van het EMD eventueel via de digitale snelweg in diverse opzichten een forse aan- en tijdwinst. Tot op de dag van vandaag lijkt dit alleen mogelijk voor huisartsen met hetzelfde HIS voorzien van de MedEur-optie en in dit opzicht lijkt OmniHis een voorbeeldfunctie te hebben voor de overige HISsen. In opdracht van NedHis heeft de vakgroep Medische Informatica van de Erasmus Universiteit in Rotterdam (Mieur) geïnventariseerd welke HuisartsInformatieSystemen (HIS) berichten gebruiken gebaseerd op het Medisch Elektronisch Uitwissel Record (MedEur). Deze inventarisatie is actueel geworden, omdat de gebruikers van HISsen in toenemende mate elektronische communicatie willen gebruiken voor de waarneming. Om elektronische medische dossiers (EMD) in te kunnen zien van collega-huisartsen die andere HISsen gebruiken, dient de communicatie gestandaardiseerd te worden. De MedEur berichtdrager is gebaseerd op de Edifact standaard en bedoeld om elektronische patiënten dossiers elektronisch te verzenden met behoud van de structuur en met behoud van de codes in de gegevens. (Edifact staat voor Electronic Data Interchange for Administration, Commerce and Transport. Het omvat standaarden op diverse niveau’s om elektronische berichten te definiëren). Stand van zaken in 2000: Waarneemgroepen die allemaal op eenzelfde HIS werken,
OmniHisNieuws December2003
5
hebben geen elektronische communicatie nodig. De keuze voor elektronisch berichtenverkeer ten behoeve van de waarneming is vooral bedoeld om groter wordende waarneemgroepen onbeperkt te kunnen opschalen zonder huisartsen die op een andere HIS werken geforceerd te laten overstappen. Resultaat inventarisatie: Tabel 1 bevat het resultaat van de inventarisatie. De achtergrond van de vermelde codes en nummers verwijzen naar de naamgeving in Edifact zoals MedEur die heeft overgenomen.
Een andere voor mij belangrijke mogelijkheid die OmniHis mij biedt, is het uit handen geven van de debiteurenportefeuille aan factormaatschappij Famed voor medische beroepen. Per kwartaal wordt het particulieren bestand als Famed file aangemaakt en via internet versleuteld verzonden: een gigantische aanwinst, waardoor ik verlost wordt van de bekende hoeveelheid papieren rompslomp en bijkomende irritaties. (www.famed.nl) Daarnaast start ik binnenkort met het via de elektronisch snelweg verzenden van de recepten, wat m.i. tijdwinst en papierreductie oplevert. Dit voor wat betreft enkele WAN-aspecten., die m.i. in de
(naaste) toekomst een grote rol gaan spelen. Denk daarbij tevens aan Zorgdomein Nederland B.V.: snelle communicatie tussen huisarts en regionale zorginstellingen bij het verwijzen van patiënt naar zorginstelling. Huisarts en patiënt krijgen snel en helder inzicht in het beschikbare zorgaanbod. Plus informatie over toegangstijden, behandelingstraject en voorbereiding op onderzoek en behandeling. (www.zorgdomein.nl) In de nabije toekomst en thans al ten dele realiseerbaar is het mogelijk om videobeelden, röntgenfoto's en MRI-beelden uit te wisselen. Of via een videoconference een specialist te consulteren. Denk in dit verband tevens aan TCCN: Teledermatologisch Consultatie Centrum Nederland: consult
van een huisarts bij een specialist dat via moderne telecommunicatie methodes verloopt. Dit in tegenstelling tot het gebruikelijke “life consult” in het ziekenhuis. (www.teleconsultatie.nl) Om van dit alles optimaal gebruik te kunnen maken is een optimaal functionerend (en veilig) LAN een noodzakelijke voorwaarde. In mijn solopraktijk beschik ik over een 3-tal Mac’s: 2 iMac’s G3 en een oude Powermac G3, die zijn langste tijd gehad heeft met een machinesnelheid van 266 MHz, maar goed dienst kan doen als scanstation. Daarnaast staat in een belendend als kantoor dienstdoende ruimte een PC met 17” TFT-screen, voorzien van Windows XP professional plat6
form en een AMD Athlon XP 2600 + processor met een kloksnelheid van 2.09 GHz en 512 RAM. Aangezien Apple een marktaandeel heeft van maximaal 5% en veel software alleen verkrijgbaar is voor Wintel (b.v. NTvG; farmacotherapeutisch Kompas etc. maar ook Girotel op CD) betekent de PC voor mij een (helaas) noodzakelijke aanvulling op het netwerk. Alle werkstations zijn via een ethernetwerkverbinding aan elkaar gekoppeld, waarbij een Snap server 1100 als NAS in het netwerk is opgenomen: hier is in een vorige uitgave (maart 2002) van OmniHis al eens aandacht aan besteed: de Snap crasht nooit, is klein van formaat en ik ben niet afhankelijk van een server, die als hij tevens als werkplek wordt gebruikt bij vastlopen het hele netwerk plat legt met databeschadigingsrisico als mogelijk gevolg. Hierop is mijn HisData geïnstalleerd met als bijkomend voordeel de multiplatform functionaliteit (www.snapappliance.com), waardoor het bestand cross-platform ook via de PC te benaderen is. Alle werkplekken beschikken over internet via een ADSLverbinding, waarbij een Vigor 2200E als Broadband Router / Switch en hardware firewall dienst doet om inbreken tegen te gaan (het systeem werd hierop getest). Alle werkplekken zijn voorzien van een virusscanner: Norton antivirus, waarbij de post ook nog eens door de E-mailVirusscanner van de provider i.c. planet internet wordt gehaald c.q. gecontroleerd.
iChat in de praktijk Sinds we OS X in de praktijk hebben gebruiken we iChat voor communicatie tussen dokter en assistente. iChat wordt gratis geleverd bij OS-X en geeft de mogelijkheid om over het internet en binnen een netwerk met elkaar te communiceren d.m.v. tekstberichten en bij de nieuwste bêta versie ook met een webcam of d.m.v. spraak alleen. Ik heb bij AOL 3 screennames aangevraagd en op elke computer in iChat een andere account aangemaakt. Via rendezvous kun je elkaar dan berichtjes sturen. Het is wel belangrijk dat je in de voorkeuren instelt dat er een geluidje klinkt als er een berichtje is binnengekomen, anders merk je het niet. Micha de Vries
Alles overziende ben ik van mening dat OmniHis uitstekend inspeelt op nieuwe ontwikkelingen op het gebied van netwerken en wacht met enig ongeduld op OmniHis Studio, waarbij ik dan ook het hardwarepark kan renoveren met (snellere) G4 iMac’s onder MacOs X Panther in samenwerking met Windows XP in een cross-platform netwerk. Hans Lefering te Drachten
OmniHisNieuws December2003
7
Op naar Panther! Micha, vanmorgen bleef het scherm op mijn computer alweer zwart! Al drie keer had ik dit van de assistente vernomen. Maar na een herstart liep alles weer goed. Het was erg druk in de praktijk en ik schoof de mededelingen steeds terzijde. De oude getrouwe bondi blue iMac RevB ging me toch niet in de steek laten? Micha, als ik de muis beweeg gaat hij zo langzaam over het scherm! Het klopt! Als je de muis beweegt gaat de cursor schokkerig en haparend over het scherm. Ik weet dat dit een alarmsynptoom is. Cave-Cave. Wat te doen? Snel herstarten...... Ja hij doet het weer. Nu meteen een back up maken..... Gelukkig dat is gelukt. Thuis heb ik nog een iBook die ik in kan zetten. We kunnen na een uur weer gewoon doorwerken. Maar wat nu? Na veel discussiëren besluiten we dat we het beste twee nieuwe iMacs voor de praktijk kunnen kopen. Dan kunnen we tenminste weer even vooruit. Maar zo simpel is het niet. De nieuwe iMacs starten helaas niet meer onder MacOS 9 op. Jaguar is nog meegeleverd en ik durf Panther nog niet te installeren. Maar alles zou moeten werken onder Classic met een nieuwe update van Omnis. Dat kost dus 3 nieuwe Omnis licenties..... Geen probleem. Het is toch aftrekbaar en ik hoef ze dan niet meer aan te schaffen voor het overgaan op Studio. Ik stop de installatie-DVD’tjes in de iMacs en installeer keurig Omnis. Ik sleep mijn Hisdata in een nieuwe map ‘kaartenbak’ op het OS-X bureaublad en ja hoor: alles werkt als vanouds. Althans zo lijkt het..... OmniHis draait goed onder classic. Maar de rest is een kleine ramp. Even de scanner installeren. Mijn 2 jaar oude Umax Astra werkt niet onder OS-X. Een driver is nog niet in de maak. Onder Classic doet hij het wel maar de driver wil niet vanuit classic installeren. Ik haal mijn Epson scanner maar van thuis en die doet het gelukkig. De waarde van de oude Umax op Marktplaats opgezocht: 15 euro. Wat een afschrijving! Van het karakterherkenningsprogramma Omnipage moet nu ook de OS-X-versie gekocht worden. Gelukkig is er een upgrade beschikbaar voor zo’n €150,- Ach ja, je mag het toch aftrekken (of de oude Omnipage ook in Classic zou kunnen werken heb ik niet uitgeprobeerd). Printen levert grote problemen op. Het is weekeinde en ik heb tot maandagmorgen de tijd. Dan begint wel meteen een vakantiewaarneming, dus dat is niet bepaald de tijd om allerlei computerproblemen op te lossen.
Ik heb in de praktijk: 1. een Laser Writer 12/640 2. een Epson SC 740 3. een HP deskjet 950C Ad 1: Print alleen via Apple Talk. Dit moet uit staan anders krijg je problemen met je bestand. Via via kwam ik terecht bij een heel aardige en zeer kundige Mac Kenner in Groningen, die via allerlei tussenwegen voor elkaar kreeg deze laserwriter via TCP/IP aan te sturen. Die werkt voorlopig dus weer. Ad 2: De Epson was de enige printer die het meeteen deed: Zowel onder OS-X als Classic (bedenk wel dat je dan de classic driver moet installeren) Ad 3.: Doet het wel onder OS-X maar niet onder Classic. In de kiezer wordt hij niet herkend. Classic driver is wel geïnstalleerd. Na eindeloos proberen en enkele helpdeskmedewerkers van OmniHis, Apple en HP verder maar een nieuwe Epson C84 gekocht. Is toch aftrekbaar.... Wat blijkt: die wordt onder classic ook niet herkend. En tot overmaat van ramp herkent de andere computer de oude Epson SC 740 nu opeens ook niet meer. Maandag begint de praktijk weer met een drukke waarneming voor een herfstvakantie. De paniek begint nu toch enigszins toe te slaan. Ik plaats een oproep op het discussieforum van MacOSX.NL: (http://www.macosx.nl/forum/ viewtopic.php?p=116262#116262) Ik krijg hulp van iemand die zich MacPro noemt: • Open de map Extensies en selecteer alle bestanden. • Geef een label-kleur, welke maakt niet uit. • Installeer de printer drivers. • Ga terug naar de map Extensies. • Als het goed is zie je nu een aantal bestanden die niet de label-kleur hebben die jij eerder hebt gekozen. • Dit zijn de bestanden die zijn toegevoegd. • Kopiëer die naar de nieuwe iMac. Het werkt! De HP doet het nog steeds niet maar de Epson C84 loopt als een trein. Heerlijke printer (Later hoor ik op de discussielijst dat je niet de S9, maar de OS8 driver van HP moet installeren. Hoe kan ik dat nou weten?). Er zijn nog meer problemen. Omdat de computers nu contact maken via TCP/IP en mijn router af en toe een ander IPadres aan elke computer uitdeelt, wordt de verbinding regelmatig verbroken. Na een herstart moeten de aliassen dan opnieuw worden aangemaakt. Oplossing: Geef in het regelpaneel netwerk alle computers een vast IP-adres. Verder blijken de lijntjes in de tijdlijst vaak onvolledig te worden weergegeven, hetgeen lastig is. Het veranderen van de schermresolutie helpt, maar dan is de weergegeven tekst minder scherp.
8
Bij het maken van een back-up krijg je nu geen waarschuwing meer als er nog op andere computers in het bestand gewerkt wordt. Het maken van een back-up terwijl iemand anders nog aan het werk is kan zoals begrijpelijk is tot beschadiging van je bestand leiden. Je moet dus heel goed alle werkplekken langslopen om te zien of OmniHis uit staat voor je begint aan een back-up. Naschrift: Alles werkt nu, drie weken later prima. Iedereen is erg tevreden. Groot voordeel van OS-X is het nieuwe adresboek dat op alle computers staat en via .Mac gesynchroniseerd blijft. Een .Mac account kopen dus. Het is toch aftrekbaar.... Het communiceren met iChat is geweldig gemakkelijk, zeker vanaf thuis naar de praktijk. Misschien binnenkort met de iSight camera? Is toch....... We zijn weer heel tevreden. Maar voor een collega met minder computerervaring is dit geen plug and play update. Laat dat duidelijk zijn. (Het kan heel goed zijn dat er simpelere oplossingen zijn voor bovengenoemde problemen. Ik heb ze alleen niet bedacht) Micha de Vries
Stylewriter Roland Meerding stelde op de discussielijst: ik ben nogal gehecht aan mijn Stylewriters 1200. M.b.v. een Keyspan adaptor werken ze nog steeds probleemloos (al 8 jaar) op mijn “bolletje” onder 9.2. Heeft iemand al ervaring met 10.3 en stylewriter via Keyspan? Vele reacties volgden: Constant Mostart reageerde: de Stylewriter werd onder OS-10.2 niet ondersteund, dus ik neem aan onder 10.3 ook niet. Wim Sleeuw reageert: je krijgt de Stylwriter wel aan de praat met MacOS-10.3, maar alleen via Appletalk als je vroeger zo’n handige ethernet adaptor voor de stylewriter hebt gekocht. Via USB en Keyspan lukt het ook, maar dan weer niet vanuit Classic, dus recepten printen zit er dan ook niet in. Straks met de centrale server heb je dus wel wat aan de 1e mogelijkheid. Met Studio zou je met je Keyspan adaptor dus wel aan de gang moeten kunnen. Als je bij Google Foomatic for Stylewriter intypt kom je snel bij de site waar je het benodigde script kunt downloaden. Vervolgens komt Jacqueline met: in de Classic mode werkt de Stylewriter onder Appletalk, maar dat mag niet anders beschadig je het bestand. Wim Sleeuw vraagt dan: mag je dus wel je eigen printer aansturen onder Appletalk, zolang je maar de server of de Hisdata aanspreekt via TCP/IP? Jacqueline: het grote risico zit ‘m in het feit dat gebruikers via de kiezer verbinding maken door op de fileserver te klikken i.p.v. de button [ip-adress-server]. Als Appletalk uit staat op de server is dat niet mogelijk. Het feit dat er de laatste tijd weer redelijk wat bestanden echt stuk gaan, maakt dat wij zeggen Appletalk op de server uit!
De noodkreet van Jacqueline: De laatste tijd krijgen we regelmatig weer te maken met kapotte bestanden. Het blijkt dat in al deze gevallen gewerkt wordt onder MacOsX, waarbij Appletalk aanstaat op de server. Graag nog eens aandacht voor het volgende: Gebruik van OmniHis® in diverse netwerken De huidige versie van de Omnis-runtime: versie 7.3.7.1 wordt op dit moment het meest gebruikt op het Apple® Macintosh platform en het Windows® platform. Gezien de ontwikkelingen van de laatste maanden zijn er voor enkele gebruikers aanpassingen nodig of zijn deze aanpassingen reeds gerealiseerd. Het betreft het volgende : Windows® XP Gebruikers die Windows® XP in het netwerk hebben worden geadviseerd om de nieuwe runtime van Omnis versie 7.3.8.x te gaan gebruiken voor alle aanwezige pc’s in het netwerk. MacOS X en MacOS 9 Indien gebruikers ‘nieuwe’ iMac’s in het netwerk hebben, d.w.z. de nieuwe iMac’s die niet meer op te starten zijn met alleen MacOS 9.x dan dient men de Omnis runtime versie 7.3.8.x te gaan gebruiken. Op de nieuwe machine dient wel minimaal onder MacOS-X.2 gewerkt te worden. Omdat OmniHis draait in Classicmode is het nodig dat ook MacOs 9.2.2 op deze computer is geïnstalleerd. Daarnaast is het noodzakelijk dat men als netwerkprotocol het AFP-protocol gebruikt (d.m.v. ip-nummers) en geen combinatie met het SMB-protocol (gebruikelijk voor Windows® pc’s maar nu wel mogelijk onder MacOS X). Voor de goede orde: Op de server dient het Appletalk protocol uit te staan! Mocht Appletalk noodzakelijk zijn voor het aansturen van bepaalde (laser-)printers dan kan via de display van sommige printers, dan wel met behulp van aanvullende software (printer-utility, Apple Desktop utility) een IP-nummer worden toegekend. Raadpleeg in dergelijke gevallen een dealer. Hybride netwerken Indien men in het netwerk specifiek gebruik maakt van een Windows® NT of 2000 als server met MacOS X als werkstations, dan is het noodzakelijk om de Omnis runtime versie 7.3.8.2 te gebruiken. Dit vergt dan ook aanpassingen in de software van Windows® NT of 2000. Het gebruik van MacOS-X als server met zowel Macintosh® als Windows® werkplekken heeft onherroepelijk bestandsbeschadigingen tot gevolg en is om deze reden NIET mogelijk. In alle gevallen bedragen de kosten voor de runtimes € 170,incl. BTW per stuk. Indien deze runtimes aangeschaft worden, worden er geen kosten in rekening gebracht zodra men
OmniHisNieuws December2003
9
overgaat naar de Studio versie van Omnis (begin 2004). Zie ook: http://www.omnis.net/develop/resources/notes/ osxfilelocking.html
het midden van het geselecteerde gebied. Sleep nu het hele stuk tekst helemaal buiten het document op je bureaublad. Het ziet er nu zo uit:
Jacqueline Lankhorst-Bonnier OmniHis BV info: zie pagina 2
Automatisch verbinding maken tussen twee computers in OS-X Probleem: hoe kun je als je OS-X gebruikt, ervoor zorgen dat een werkstation automatisch verbinding maakt met de server bij het aanzetten van de computer.
Verander nu de naam van het bestand in iets zinnigs:
Ook onder Os-X is het mogelijk om automatisch verbinding met de server te maken en wel op de volgende twee manieren: 1.: Van Jacqueline kreeg ik het volgende advies: • Maak eerst via 'verbind met server' (commando K) verbinding. • Open de systeemvoorkeuren • Open de 'inlogonderdelen' • Sleep het symbool van de verbonden map naar dit scherm • Zet een kruisje als de map bij opstarten niet direct geopend hoeft te worden. 2.: Uit het boek Mac OS X Hints (R. Griffiths): • Open een Cocoa programma zoals Text Edit en open een nieuw document • Type het speciale verbindingsadres in dit document. Dit verbindingsadres is gebaseerd op de volgende formule: afp://naam:wachtwoord@ethernetnaam of adres/ volume_naam Bijvoorbeeld: Stel mijn inlognaam is micha en mijn wachtwoord is ‘wachtwoord’ en ik wil een verbinding maken met mijn thuismap ‘micha’ op de iMac in de wachtkamer die IP adres 192.168.1.10 heeft. Dan ziet de te typen regel er als volgt uit: afp://micha:
[email protected]/micha
en als je nu dubbel klikt op dit bestandje maakt de computer verbinding met de server. Om dit bij het inloggen automatisch te laten gebeuren open je weer de systeemvoorkeuren. Ga naar het veldje inlogonderdelen (bij Panther bevindt zich dat onder ‘delen’) Sleep het zojuist gemaakte icoontje in de rij inlogonderdelen.
Dat is alles: Als de computer de volgende keer aan wordt gezet verschijnt het gewenste volume meteen op het bureaublad van het werkstation!
Voor de assistentes van huisartsen Dossiers via de postbode? Nadat je dit netwerk adres ingetikt hebt selecteer je het door er met de muis overheen te slepen en ga met je cursor naar
Als praktijkassistente werk ik in Drachten in een volledig geautomatiseerde solopraktijk. 10
Indien patiënten uit onze praktijk vertrekken en ik weet dat de nieuwe huisarts met OmniHis werkt dan bel ik op om te vragen of men het via MedEur wil ontvangen. Daar hebben we als assistente veel administratief voordeel van. Helaas verbaas ik mij geregeld over het feit dat ik de patiëntendossiers van collega’s die ook onder OmniHis werken, nog via de postbode krijg. Meestal bel ik mijn collega dan op met de vraag of ze het elektronisch aan willen leveren zodat ik het via de computer in kan lezen. Dit scheelt haar en mij al snel veel werk. Vaak hoor ik dan dat men niet weet hoe dit moet. Telefonisch leg ik ze dan op een rustig moment uit hoe ze dit kunnen doen. Maar ik bemerk door opmerkingen in de trant van “komt het wel goed?”, “ik snap er niets van”, “kan ik niets verkeerds doen?” dat er een stuk angst en/of onzekerheid heerst wat betreft het gebruik van de computer. Het is natuurlijk eng, zolang je zelf niet precies weet wat je doet. Lees daarom ook OmniHis- nieuws, jouw baas krijgt hem toegestuurd. Als je weet wat en waarom je iets doet, dan is die angst een stuk minder. Probeer daarna de handelingen bij je routinewerkzaamheden op te nemen, zodat je het niet verleert. Hoe vaker je iets doet hoe meer zekerheid je hierin krijgt. Tip: zorg voordat je dingen gaat proberen altijd voor een back-up, het kan dan immers nooit fout gaan. Of maak gebruik van elkaars kennis door een collega te vragen die meer routine of ervaring heeft en oefen het samen. Recent heeft in OmniHis- nieuws gestaan hoe je dossiers inen uitvoert. Voor alle assistentes is het dan snel verleden tijd om de patiëntendossiers nog via de postbode aan te leveren. Het bespaart een ieder veel tijd/inspanning Anneke v.d. Wal, assistente te Drachten
ALDI stuntprijzen Dat Aldi is begonnen met de prijzenoorlog op melkprodukten dat weten we al enkele weken. In het verleden heb ik ook een paar keer gebruik gemaakt van andere aanbiedingen. Zoals Hans Lefering al schreef loop ik ook als fervente Apple gebruiker op tegen programma’s die niet werken onder MacOS. Dat is vervelend en soms een ramp. Daarom had ik al eens eerder een Windows Laptop gekocht (bij de Aldi), maar een van mijn dochters had hem harder nodig dan ik... Vorige week een aanbieding bij die kruidenier: Windows computer met de volgende zaken er standaard in: • Intel 4 processor 3.0 Ghz (!) met Hyper-Threading • Super snelle 160 Gb harde schijf • Super snelle grafische kaart, dezelfde die alleen in de allersnelste Apple G5 duoprocessor zit... • 7 x USB 2.0 aan boord, 4 aan achterkant, 3 aan voorkant (voor bv. mijn digitale fotocamera) • 2x FireWire, 1 aan achterkant en 1 aan voorkant (digitale videocamera bv.)
•
DVD/Cd brander die zowel DVD+ als DVD- kan branden op eenmalige schijfjes als op rewritables • Daarnaast een DVD rom die van alles leest (Dus in de bovenste een DVD- of CD-opnameschijfje en in de onderste de (geleende...) DVD of CD en branden maar. • Stereo TV kaart ingebouwd met directe mogelijkheden om de computer als digitale videorecorder te gebruiken. Je kunt hem aansluiten op de eigen TV in de woonkamer en de TV-beelden eventueel via timeshifting bekijken. Je kunt de (let wel: digitaal!) opgenomen beelden even bewerken (alle reclame tussen de James Bond film uit) en dan de film even op een DVD-tje branden. • Dit alle met behulp van de bijgeleverde draadloze afstandsbediening. • Een 6 kanaals audioversterker zit er in inclusief Dolby Digital Surround zodat je er 5+1 luidsprekers op aan kunt sluiten. Er worden overigens maar 2 actieve luidsprekers meegeleverd. Je kunt er (zowel in als out) geluid met analoge als ook een digitale (optische) kabelverbindingen leggen. • Wat dacht u van een bijgeleverde uitgebreid toetsenbord met allerlei internet toetsen en muis die beide ook nog eens draadloos werken; zit er ook bij. • Uiteraard een Ethernetkaart 10/100 Mbit, geschikt voor ons netwerk en ADSL die de verbindingen ook dat nog eens draadloos (ja ook ingebouwd) kan verzorgen met een overdrachtsnelheid van 54 Mbit/sec. • Voorin zitten 4 kaartleessleufen waar alle mogelijke digitale geheugenkaartjes gelezen en geschreven kunnen worden. Zal ik die ooit gebruiken?? • Tja, dan zit er ook nog een analoge modem in maar wie gebruikt die nog in deze ADSL tijd? • Ik zie dat er ook nog een stereo tuner in zit. • Dan een hoop standaard software waar ik maar niet over zal uitwijden. Dit hele zootje propen ze in een kast die iets kleiner is dan de G4 Apple kast. Oh ja: na het aanzetten blijkt dat de ventilator is van het type “nauwelijks geluid” (dat stond wel in de beschrijving maar geloof ik altijd pas wanneer zoiets eenmaal draait). Er zat geen scherm in de doos. Ik plug derhalve de reeds aanwezige TFT scherm bij de assistente erin: direct beeld. Dan blijkt nog iets: je kunt er 2 schermen aan koppelen en ook meerdere toetsenborden. De assistente kan nu links scannen en de brieven verwerken en rechts alle andere OmniHis zaken doen. Het blijkt dat ze ook links kan TV-kijken (bv. de gisteren opgenomen beelden) en rechts weer wat anders kan doen.... (hoezo doen..). Waarom eigenlijk dit verhaal? Aldi heeft wel vaker aanbiedingen gehad en in testen een paar week later in PC-Magazine komen ze er dan steevast kwalitatief weer zeer goed uit. En wat kost nu deze grappenmakerij? Onbeschaamd prijsstunten van de grootgrutters: € 1032,77 ex BTW en € 1229,- inclusief BTW. Apple moet zich ernstig zorgen gaan maken lijkt me. Klaas Iest
OmniHisNieuws December2003
11
Mentoren Sebes Zevenhuizen
Klaas Iest
Rob Sleutelberg Tom Rossmark Casper Tombrock
Wouter Brian Klein Bosch Haneveld
Wim van As
Carol Wittkampf Jan Michiel Vos Kranenburg
Guust Wijffels
Micha de Vries
Peter Hezemans
Naam
Adres
Postcode Plaats
van As, Wim Bosch, Brian Hezemans, Peter Iest, Klaas Klein Haneveld, Wouter Kranenburg, Jan Rossmark, Tom Tombrock, Tom Sleutelberg, Rob de Vos, Michiel de Vries, Micha Wijffels, Guust Wittkampf, Carol Zevenhuizen, Sebes
Meeuwenplein 2A
7771 AC Hardenberg 0523-265851
Norbertijnenstraat 36 6166 AK Uthôf 11 9292 HL Noorderwagenstraat 1-D 8223 AM Konninginnelaan 18 7315 BS Adm. de Ruyterweg 134 1056 GT Sir Winston Churchilllaan 3842285 SK Zuiderwg 11 1741NA Lingestraat 2 3404 KG Herenstraat 18 4331 JT Conservatoriumlaan 60 5037 DT Bergweg 61 3707AB Vrijheidsstraat 38 9665 KV
Tel. Praktijk
Geleen 046-4743055 Drachten 0512-519882 Lelystad Apeldoorn Amsterdam 020-6850828 Rijswijk 070-3939353 Schagen 0224- 212400 IJselstein 030-6382026 Middelburg 0118-628234 Tilburg 013-4670784 Zeist 030-6915919 Oude Pekela0597-612393
Tel Privé
Fax
Emailadres
0523-265649
0523-266321
046-4751542 0512-545027
046-4749722 0512-545038
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
020-3361152 070-3361152
013-5800414 030-6920252
084-2211189 013-4639430 030-6920344 0597-618092
12