GEMEENTEBRIEF oktober/november/december 2015 KERKDIENSTEN Datum 25-10 01-11 08-11 15-11 22-11 29-11 06-12 13-12
Voorganger ds. G. Meier ds. M. De Vries br. H. Meiborg zr. B. Groen-Mol zr. H. Dorman-Kerkvoorde ds. H. Klinefelter ds. M. De Vries ds. H. Bergman
Collecte Siccamafonds kledinginzameling geweldloos samenl. minimamaaltijden voedselbank Siccamafonds Amnesty Intern.
ORGANISTEN: Br. A. Oosterhof: Zr. J. Molenaar:
[email protected] [email protected]
AGENDA: 21-10 31-10 02-11 04-11
05-11 10-11
20.00u Vermaning Actief: film i.s.m. Amnesty International, entree €6 Landelijke Broederkringendag in Drachten 13.30u gespreksgroep o.l.v. ds. Buiteveld 20.00u Vergadering Raad van Kerken Steenwijk 15.30u Ledenvergadering met thema “De toekomst van onze gemeente in spelvorm”. Van 1800u tot 1900u aangeklede broodmaaltijd, graag opgeven bij kerkenraad i.v.m. maaltijd 14.00u Zusterkring 17.30u (ontvangst op locatie) Dag van de Dialoog 20.00u Leerhuis in Blokzijl o.l.v. ds. De Vries 1
11-11 16-11 17-11 18-11 19-11 19-11 23-11 30-11 03-12 08-12 09-12 16-12 17-12
13.00u – 16.00u Kerkenraadsvergadering 13.30u gespreksgroep o.l.v. ds. Buiteveld 20.00u Ringbijeenkomst te Meppel 20.00u Vermaning Actief F. Ter Kuile, entree €6 14.00u Zusterkring 20.00u Najaarsbijeenkomst kring Zwolle te Zwolle 10.00u-1200u inleveren kleren Kledingactie 13.30u gespreksgroep o.l.v. ds. Buiteveld 1400u Zusterkring (Sinterklaas) 20.00u Leerhuis in Blokzijl o.l.v. ds. De Vries 13.00u – 16.00u Kerkenraadsvergadering 19.30u Adventsviering in Blokzijl 1400u Zusterkring (Kerstmiddag)
VAN DE DOMINEE Loofhuttenfeest Op 4 oktober eindigt het joodse Loofhuttenfeest (Sukkot). Een week lang (vanaf 28 september) hebben gelovige joden in een hutje buiten aan hun huis gewoond. De meesten hebben er alleen gegeten, anderen hebben er zelfs geslapen. Ga er maar aan staan: de nachten zijn al behoorlijk koud. Dit feest is dus ook een oefening: de Joden vieren het om te gedenken dat ze afstammelingen zijn van een volk van nomaden, die na hun vlucht uit Egypte, door de Rode Zee, aan de andere kant gekomen, in tenten en hutten 40 jaar in de woestijn moesten leven. Ook kunnen zij zich op die manier inleven in mensen die in deze tijd geen (vast) dak boven hun hoofd hebben, want ook deze tijd kent zijn eigen nomaden: de vluchtelingen uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika die momenteel West Europa “overspoelen” na eerst een barre tocht door Zuid- en Oost-Europa te hebben gemaakt. Nu is dit niet
2
direct een woestijn, maar de ontberingen zijn er vaak niet minder om. Nu beseffen we ineens dat geloof niet meer iets vrijblijvends is: geloof maakt schuld. Als er vluchtelingen voor de deur staan, beseffen wij dan, dat wij allemaal ten diepste vreemdelingen en bijwoners zijn? Dat wij allemaal eigenlijk een ander (geestelijk) thuisland hebben? Gelukkig gebeurt er al veel. Zo leven de vluchtelingen nu in tenten, échte tenten, geen godsdienstige, maar dit is beter dan de grens dichtgooien of het vluchtelingenprobleem over de schutting van een buurland kieperen. Gelukkig leven we in een werelddeel waarin van overheidswege nog normen en waarden in de praktijk worden gebracht, die van oorsprong “joodschristelijk” worden genoemd. Bijvoorbeeld Ezra 1.4: “Allen die hier nog als vreemdeling verblijven, waar zij zich ook mogen bevinden, dienen van hun medeburgers ondersteuning te krijgen.” (Oorspronkelijk een opdracht van de Perzische koning Cyrus, waarvan de Israëlieten profiteren.) Uiteindelijk gebruiken ze dit gebod na terugkomst in Jeruzalem ook als norm in hun eigen situatie. Bijvoorbeeld (waarschijnlijk terugprojecterend): Exodus 23.9: “Jullie weten immers hoe het voelt om vreemdeling te zijn, omdat jullie zelf vreemdelingen zijn geweest in Egypte”). Maar laten we niet vergeten dat ook in de Islam deze gastvrijheid en naastenliefde worden geoefend, niet in de herfst tijdens Loofhuttenfeest, maar vooral tijdens de Ramadan, die in elk seizoen kan vallen. Wij (Doopsgezinden) hebben geen speciaal godsdienstig feest om gastvrijheid voor vreemdelingen en soberheid voor ons zelf te oefenen. Dit is eigenlijk vreemd, omdat we dit wel belangrijk vinden. We zeggen dan, dat we dit het hele jaar door in de praktijk brengen. Dit geeft ons wel een nadeel: er is geen moment van gezámenlijkheid, zoals bij een brandoefening op school. Het is slechts aan ieders eigen geweten om te bepalen wat goed is. 3
Met de huidige vluchtelingenstroom krijgen we de gelegenheid om te laten zien dat we gastvrijheid richting vreemdelingen belangrijk vinden, wellicht eerder dan ons lief is: alleen is het geen oefening, maar worden we meteen in het diepe van de harde realiteit gegooid. Laten we dus met wijsheid en mededogen handelen. Matthijs de Vries VAN DE KERKENRAAD Het Wel en Wee vanuit de kerkenraad Extern gericht: het Wel heeft vooral te maken met activiteiten naar buiten gericht. Na de zomermaanden met de tentoonstelling en het Menno Café hoop je even op adem te komen, maar niets is minder waar. September is in Steenwijk altijd een drukke maand. Het begint al met Monumentendag 12 september. We hebben dan altijd de kerk open. Bezoekers konden deze keer genieten van orgelspel van Albert de Vries. Hetzelfde weekend is Kopje Cultuur met op de zaterdag twee uitvoeringen in onze kerk. Het was weer een drukte van belang. Van 17 t/m 25 september is de traditionele Vredesweek. Een uitvoerig verslag kunt u vinden elders in deze Brief. Het is fijn de kerk in het midden van de samenleving te zien. Intern gericht: het Wee heeft te maken met zieke zusters, leden met familieproblemen als ziekte en overlijden. Al deze broeders en zusters wensen we sterkte en ook goede ontmoetingen. Onder het Wel noem ik ook graag de Broederschapsdag van 4 oktober jl. Matthijs heeft hier een goede weergave van gegeven. De sfeer was rustig wat ertoe leidde, dat er goede 4
ontmoetingen plaatsvonden. De dienst was inspirerend, de muziek prachtig en het eten lekker. De kinderen waren naar Taman Indonesia gegaan en hebben er plezier gehad. We hebben ongeveer 66 gasten binnen de deuren gehad. Het was een opsteker voor de Ring Zwolle. Het winterwerk is weer begonnen met veel inzet van betrokkenen. Zo bestaat de zusterkring 80 jaar en dit is gevierd met een dienst op 11 oktober. We timmeren veel aan de weg met Vermaning Actief (voorheen De wereld draait door) met posters en flyers. We hebben sinds kort een eigen facebookpagina. De kerkenraad werkt hard aan de uitvoering van de visie en missie. Nadat er drie keer met gemeenteleden over gesproken is, gaan we op de komende ledenvergadering (zie uitnodiging in deze Brief) hier verslag van uitbrengen. Met uw aller talenten en mogelijkheden willen we graag verder bouwen aan het Koninkrijk van God op deze aarde. Zakelijk gezien gaat het goed met de gemeente. Er is veel verhuur, de financiën lopen in de pas. In de komende tijd zullen er werkzaamheden plaats vinden: het orgelfront wordt gerepareerd en geschilderd, de vocht achter de voorzetramen wordt aangepakt en de voorgevel wordt gereinigd en geschilderd. De kerkenraad wordt stil als ze zich realiseert welk een bijdragen er door de leden zowel fysiek, geestelijk als financieel wordt gedaan om deze gemeente een zorgzaam en bloeiend geheel te laten zijn. Bedankt! Namens de kerkenraad, Annelies Klinefelter
5
UIT DE GEMEENTE De jarigen 25-10 03-11 10-11 14-11 25-11 28-11 02-12 16-12
Zr. I. Siccama - Boer Zr. Ten Veen - Van der Leiij Zr. Zr. J. Bruin - Oostenbrug Zr. L. Cloo - Bakker Zr. H. Hazemeijer – Dijkstra Br. E. Uitentuis Br. P. Tilma Zr. J. Molenaar
Dankbetuiging Beste mensen, Hierbij willen we jullie hartelijk bedanken voor jullie al of niet aanwezige aandeel in de viering van de 95e verjaardag van onze Pa, Martinus Alexander van Setten op 30 augustus. De gegeven bijdragen voor de Stichting MS Research in Voorschoten hebben € 450,- opgebracht, waarvoor ook heel veel dank. Met vriendelijke groet namens Pa, Hanny, Jan en Koop van Setten Overlijden Overleden is op vrijdag 9 oktober zuster Hilly Jubbega. Zij ruste in vrede. Zieken Zuster Alie Smid en zuster Lena Zwaan verblijven nog in Zonnekamp. Verhuizing Zuster Akke Zoer is verhuisd naar Nijenstede 106.
6
IN MEMORIAM Vrijdag 9 oktober overleed Hillie Jubbega. Op de 28ste van deze maand zou zij 93 jaar zijn geworden. Hillie was een trouw lid van de Zusterkring en van onze Gemeente en bijna vanaf het begin (30 jaar) lid van het koor. Ze was niet de allerbeste zangeres, maar wel een trouw en plezierig koorlid. Haar leven was bijzonder: alleen, stil, rustig en open voor allen die met haar in gesprek gingen. Zij was een belangrijke vrouw in de rij van vrouwen, ze was geïnteresseerd in het leven en in de wereld. Dat zag je niet direct, maar als je in gesprek ging, was het heel duidelijk. Haar werkzame leven begon als controleuse van nylonkousen in de fabriek van Danlon, in de vijftiger jaren in Steenwijk gevestigd. Daarna ging ze werken bij boekhandel d’Ailly in Emmeloord, met de bus heen en terug. En nog weer later werkte ze in de bibliotheek van Steenwijk. In 1977 werd onder leiding van ds Rowaan een preekgroep gesticht die zes keer per jaar een dienst verzorgde. Zij was daar zeer bij betrokken en ook later toen het koor een dienst verzorgde over de Tien Geboden, schreef zij haar eigen tekst. Vele jaren heeft zij er ook voor gezorgd, dat bij het verwerken van de gemeentebrief het vergaren en vouwen goed gedaan werd. In onze Zusterkring was zij, tot zij door haar doofheid en andere lichamelijke ongemakken het niet langer prettig vond om nog bij ons te komen. Ze was een graag geziene en gewaardeerde aanwezige. Ze was tijdens de paasviering dit jaar, die wij samen met Wolvega in Steenwijk vierden, aanwezig. Wij zullen haar missen. Niemand leeft voor zichzelf Niemand sterft voor zichzelf Wij leven en sterven voor God onze Heer, Aan Hem beheren wij toe. Hermie Dorman
7
VAN DE ZUSTERKRING Na een drukke zomer met zes Vestingdagen zijn we weer begonnen. Als u dit leest, zijn we twee keer bijeen geweest. Zo’n eerste middag gebruiken we voor de huishoudelijke zaken, zoals contributie innen en het spekken van het Koperpotje. Sinds enkele jaren sparen we het kopergeld dat we de afgelopen weken in onze portemonnee vonden. Aan het eind van het seizoen wordt dat opgestuurd naar Diet Koster. Het is dan ongeveer €50, voor haar net genoeg om haar “kinderen” een goede maaltijd voor te zetten. En de groep van “kinderen” is in de loop van vele jaren erg gegroeid. Helaas is de groep van de zusterkring op dit moment wat geslonken: twee dames verblijven in Zonnekamp, te weten Lena Zwaan en Alie Smid. Een bemoedigend kaartje zal welkom zijn. Zo’n eerste middag wordt ook gebruikt voor evaluatie van de afgelopen maanden. Als extraatje liet Jitske het moderne Friese kostuum zien dat ze indertijd zelf heeft gemaakt en een paar keer heeft gedragen. De tweede middag hebben we gevuld met eigen bijdragen. Janke Bruin De zusterkring 80 jaar Jong Op zondag 11 oktober heeft de zusterkring haar 80-jarig bestaan gevierd met een dienst en traktatie. Op dit moment zijn er zo'n 15 zusters lid van deze kring. Het is wel de ruggengraat van de gemeente, mag ik zeggen. De onderlinge zorg is hartverwarmend en een voorbeeld voor ons allen. Helaas is in de laatste weken een zuster overleden en is er een aantal zusters in de ziekenboeg. We hopen dat deze zieke zusters snel weer op eigen benen kunnen staan. De handen en voeten en de geestelijk inbreng zijn niet gering. Denk maar aan het Menno Café, de kostersdiensten op de zondag en bij andere gelegenheden. De adoptiekinderen, de 8
kledingactie, de knieperties en de kerkdiensten die ze vervullen. Vanaf deze plek bedanken we de zusters voor wat ze ons allen voorhouden. Nog vele goede jaren gewenst in het weten dat de vruchten van jullie aandacht en werk nooit tevergeefs zullen zijn. Namens de kerkenraad, Annelies Klinefelter BROEDERSCHAPSDAG 2015 Geroepen om te leven Op 4 oktober 2015 werd de tweejaarlijkse broederschapsdag van de Ring Zwolle gehouden in de doopsgezinde kerk van Steenwijk. Ongeveer 75 leden van de doopsgezinde gemeenten Steenwijk, Giethoorn, Meppel, Zwolle en de Noordoostpolder waren aanwezig. Om ongeveer half tien kon men aanschuiven voor een eerste kop koffie. Dat was fijn voor degenen die vroeg van huis gegaan waren. Om 10:00 uur begon de dienst, waarbij ook vier kinderen aanwezig waren. Voorganger-liturg was ds. Coot Winkler Prins, en voorganger-leraar was ds. Matthijs de Vries. De dienst begon met een enthousiast gezongen “Dank U voor deze mooie morgen”. Ds. De Vries gaf enige uitleg rondom het ADS-jaarthema: Geroepen om te leven. Dit werd toegespitst op “eerbied voor het leven”, naar aanleiding van 4 oktober, de sterfdag van Franciscus van Assisi. Ook was er aandacht voor de kinderen. Omdat het ook dierendag was, mochten zij deze ochtend op excursie naar dierenpark Taman Indonesia. De dienst werd voortgezet met diverse liederen en schriftlezingen: Psalm 8 en Matteüs 6.25-34, die zijn toegespitst op de roeping om te leven en daarbij ook eerbied te hebben voor het leven. Na de dienst, die werd afgesloten met een spontaan vierstemmig gezongen: Ga met God en Hij zal met je zijn, 9
volgde een schitterend concert van het Baldur Gitaarensemble van Sjors Holleboom. Na dit mini-concert werd een lunch geserveerd met soep, diverse broodjes, fruit en een salade. Geïnspireerd en voldaan ging het hele gezelschap om 14:00 uur huiswaarts.
Sjors Holleboom en Tom Edskens van het Baldur-ensemble in actie in de Steenwijker Vermaning Matthijs de Vries
10
KLEDINGINZAMELING Wij hadden deze keer erg veel kleding: ’s morgens met elkaar 50 zakken, maar ’s middags kwam er uit een hoeveelheid goed voor 50 zakken. De kwaliteit daarvan hebben we niet meer kunnen bekijken. Die zijn dus zo naar Nijhuizum gegaan en moeten daar uitgezocht worden. Janke Bruin SCHOOL- EN HYGIËNEKITS De oproep van Wereldwerk voor het maken en inleveren van Schoolkits of Hygiënekits voor kinderen in Syrië en andere contreien in die buurt heeft veel respons gekregen. Overal in doopsgezind land is men bezig. Pas geleden was ik in Heerenveen. Daar is men op maandagmiddag druk bezig met een grote groep, niet alleen met kits, maar ook met dekentjes. Ook uit Joure en Leeuwarden hoor ik zulke berichten, hartverwarmend. Binnenkort is er een verzameldag in Schoorl. In onze gemeente heb ik met gekregen spullen en donaties 21 kits kunnen maken. Deze zijn samen met de kleding van de kledingactie naar Nijhuizum gebracht. Ze worden vandaar verder gebracht en uiteindelijk in grote containers gepakt. Zo komen ze waar ze nodig zijn. Bedankt allemaal. Janke Bruin MUSICAL JAKOB De Musicalgroep Giethoorn brengt de musical Jakob opnieuw ten tonele Na anderhalf jaar enthousiast oefenen komt de Musicalgroep Giethoorn dit najaar met de musical Jakob. Een musical met verschillende thema’s. Jakob staat voor twijfel, angst, list en bedrog en tegelijkertijd voor verzoening, hoop, geloof en liefde. Wie is Jakob eigenlijk? Hier gaan we naar op zoek in 11
deze musical. Wie is die man, die het eerstgeboorterecht op een slimme manier van zijn broer Ezau afnam? Die zijn blinde vader Izaäk met een verkleedpartij de zegen ontfutselde? Die alle familieverhoudingen op het spel zette en moest vluchten voor de woede van zijn broer? Die God bij Bethel op een indringende wijze in zijn leven ontdekte. Die tot over zijn oren verliefd werd op Rachel, de jongste dochter. Maar die een koekje van eigen deeg kreeg, toen hij de morgen na de bruiloft ontdekte dat het Lea was. Wie is die man? Die Laban te slim af was en als rijke schaapherder voelt dat hij terug moet naar het land van belofte? Naar zijn vader, moeder en naar Ezau. Maar hoe zal Ezau reageren? Jakob is bang. Doodsbang. Hij weet dat hij zich met zijn broer moet verzoenen. Maar verzoenen is geen simpel ‘het spijt me’. Elk anderhalf jaar brengen de ongeveer 60 leden van de Musicalgroep Giethoorn een nieuwe musical ten tonele. Dit jaar zal de tiende musical door deze groep gespeeld worden in de Doopsgezinde kerk te Giethoorn. De musical Jakob is echter niet helemaal nieuw. 16 jaar geleden heeft de groep dezelfde musical opgevoerd, maar door decor, kleding, nieuwe toevoegingen, maar bovenal ervaring zal dit stuk voor de bezoekers toch worden ervaren als een nieuwe musical. Een musical waarin we op zoek gaan naar de ware identiteit van de hoofdpersoon Jakob. De optredens zijn op vrijdag 13, 20, 27 en zaterdag 14, 21, 28 november 2015. Kaarten zijn gratis te bestellen bij Marijke Schra, Molenweg 13, 8355 AS Giethoorn Telefoon: 0521 362394 E-mail:
[email protected] en af te halen bij Spar Ter Schure Giethoorn. Jolanda Molenaar
12
VREDESWEEK 2015 "Vrede Verbindt" De landelijke Vredesweek was van 19 t/m 27 september. Ook Steenwijkerland heeft een vredesweekcomité. Zondag 20 september was er een speciale gezamenlijke dienst in de kerk in Giethoorn m.m.v. " Popkoor". Het thema werd door de kinderen mooi verbeeld in een vlechtraamwerk. Dinsdag 22 september is in de bijeenkomst van de Gieterse zusterkring aandacht besteed aan Christian Peacemaker Teamsactiviteiten. Het gaat hier om vredesteams in conflictgebieden. Het is in oorsprong een internationaal dopers initiatief. Woensdag 23 september stond in het teken van de interreligieuze vesper en de lezing in het kader van Vermaning Actief van Nico Koning n.a.v. het boek "De kunst van het Vreedzaam vechten". De hele week is een aantal basisscholen bezig geweest met uitwisseling van gedachten over wat is vrede voor jou met als einddoel het versieren van vlaggetjes. De kinderen konden kiezen uit verschillende thema's: vrede, duurzaamheid, voeding en gezondheid, kinderrechten en dierenleed. Op vrijdag de 25ste zijn de vlaggen opgehangen bij de Vredespaal. Wethouder Dahmen heeft de kinderen toegesproken. Zondag 27 september was er een afsluitende dienst waarin de aanwezigen ook vlaggen hebben gemaakt. Deze zijn opgehangen aan het hek bij de kerk in Steenwijk. Al met al was het een geslaagde week. We zoeken nog versterking, wie helpt ons volgend jaar? Je kunt je melden bij Annelies Klinefelter. Een vredige groet van Annelies Klinefelter
13
GELOOF EN TRADITIE (20), Geschiedenis van Dopers Europa, 1789-2000. Het boek over de Geschiedenis van Dopers Europa beschrijft in het eerste hoofdstuk de Doperse geschiedenis vanaf 1525 tot 1800. Hieruit heb ik onder meer mogen putten voor het maken van de serie korte stukjes in de Gemeentebrief. Het boek vervolgt met een algemeen hoofdstuk over politieke en economische veranderingen in de periode 1789-2000 in Europa in samenhang met de sociale en religieuze ontwikkelingen. Hierop volgen hoofdstukken over Nederland, Duitsland, Zwitserland, Frankrijk en Rusland. We zullen deze lijn volgen, maar niet zonder nog even terug te blikken op die belangrijke beginperiode: het ontstaan in Zwitserland, de verspreiding mede door religieuze en economische vluchtelingen naar landen in het Noorden en verder weg. In de tweede helft van de 16e eeuw kreeg Menno Simons van Witmarsum grote betekenis als kerkhervormer. Reizende door de Nederlanden, Duitsland en het huidige Polen was hij inspirerend en gaf hij leiding aan geïsoleerde groepen. Landbouw en veeteelt bleven grotendeels de bronnen van bestaan. Het afstand nemen van overheid en militaire acties lagen voor een deel ten grondslag hieraan. Het gevolg was ook een zeker isolement. In de Nederlanden gold dit in mindere mate, naast landbouw en veeteelt hadden doopsgezinden een rol van betekenis in de handel, het bankwezen, in de scheepvaart en in de techniek, zoals in de 17e eeuw bij de droogmakerijen. Het is moeilijk om deze beginperiode van de doperse geschiedenis van bijna 300 jaar samen te vatten. Het is onmogelijk om de geschiedenis van Europa in de periode 14
1789-2000 in het kort te beschrijven. We moeten ons beperken tot enkele aspecten die voor de Mennonieten directe en indirecte gevolgen hadden. Allereerst de staatsvorm. Hier noemt men allereerst een opvallende ontwikkeling buiten Europa. Dertien kolonies in Noord Amerika deden in 1776 een aanspraak op onafhankelijkheid; dit leidde in 1883 tot de onafhankelijkheid. Een president kreeg de tijdelijke macht die werd gedeeld met twee wetgevende lichamen. Dit was een nieuwe staatsvorm vergeleken bij de vele koninkrijkjes en hertogdommen in Europa. Ook hier kwamen veranderingen. Het duurde wel veel langer. 1789 het jaar van de Franse Revolutie, de soevereiniteit van het volk werd uitgeroepen. Een ieder kent de drie belangrijkste woorden van die periode: Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap. Het was jammer dat Napoleon zo overtuigd was van zichzelf en van de revolutie, dat hij zichzelf tot keizer uitriep en oorlog voerde tot in Rusland. Europa kwam straatarm uit deze periode. Wij hielden er in Nederland een keizerlijke wetgeving aan over. In andere gebieden bijvoorbeeld in Pruissen leidde het tot een agressieve vorm van nationalisme. Tijdens het congres van Wenen (1814-1815) werd de kaart van Europa vernieuwd, zo kreeg Pruissen belangrijke delen van Westfalen en gebieden langs de Rijn en Rusland kreeg het voor het zeggen in Polen. Ook in andere landen ontstonden revolutionaire bewegingen die de strijd aangingen met absolute monarchieën zoals in Engeland en Italië. Wordt vervolgd. Evert Uitentuis
15
In de herfst Hol en leeg van verlangen en de gele amberen bomen de groene en barnstenen stammen. Het licht hangt stil in de blaren. Mijn hart is te veel geopend, te veel in het licht gevangen in der wolken licht varen… En pijndoend, schrijnend dromen weg van mijzelf te komen En eigenlijk zo wanhopend. M. Vasalis
DE VOLGENDE GEMEENTEBRIEF KOMT UIT 15 DECEMBER KOPIJ INLEVEREN VOOR 8 DECEMBER
16
