De zieke patiënt Pijn op de borst, Beroerte, Ademhalingsproblemen
- Crols Davy , Spoedgevallen Universitair Ziekenhuis Antwerpen -
Onderwerp op naam
Onderwerp op naam
Pijn op de borst • • • •
Verschillende ziektebeelden kunnen pijn op de borst geven als symptoom. Als ambulancier moet je geen diagnose kunnen stellen Pijn op de borst = vaak urgent , dus alarmsignaal Mogelijke ziektebeelden : - Angina pectoris of “Angor” - Acuut Myocard infarct - Longembolie - Scheuren in de grote lichaamsslagader - Ontsteking van het hartzakje - Ontsteking van het longvlies - Pneumothorax
Onderwerp op naam
Pijn op de borst •
Anatomie van de thorax …
De thorax bestaat uit : • • • • • • • • •
De ribbenkast ( 7 paar vaste of ware ribben, 3 paar valse ribben en 2 paar zwevende ribben + sternum ) 2 longbladen ( borstvlies en longvlies of visceraal en pariëtaalblad ) Luchtpijp of trachea met vertakking ( Carina ) in de twee hoofdbronchussen Slokdarm of oesofagus 2 longen Hart of cor Aorta + aortaboog Bovenste en onderste holle ader ( Vena cava superior + inferior ) Het middenrif of diafragma (- koepel )
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( Angor ) •
Angina pectoris of “Angor”
Letterlijke vertaling = “ toesnoerend gevoel in de borst “ •
Oorzaken : - Vernauwing van één of meerdere kransslagaders of coronairen - Bloed en zuurstofvoorziening blijft deels behouden
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( Angor )
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( Angor ) •
Symptomen : - Pijn op de borst ( drukkend gevoel onder sternum ) - Bleke, grauwe gelaatskleur - Klamme huid - Vaak na of tijdens een inspanning
Typerend =
Onderwerp op naam
Pijn verdwijnt na stopzetten van inspanning en / of periode van rust.
Pijn op de borst ( Angor ) •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Halfzittende houding - Zuurstof ( in functie van saturatiewaarden en klinische toestand ,minimum 2 liter met een neusbril ) - Praat tegen het slachtoffer - Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk inspanningen leveren - Monitoring van Pols, NIBD , SaO - Overtuig het slachtoffer om zich te laten vervoeren - MUG bijstand 2
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( Hartinfarct ) •
Acuut Myocart infarct of AMI
•
Oorzaken : - Afsluiten van een of meerdere kransslagaders of corronairen - Bloed en zuurstofvoorziening wordt afgesloten
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( Hartinfarct )
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( Hartinfarct ) •
Symptomen : - Afhankelijk van de grote van de beschadiging - Pijn op de borst ( drukkend gevoel onder sternum ) - Bleke, grauwe gelaatskleur - Klamme huid - Nausea, braken ( epigastrische pijn ) - Angst - Vaak na of tijdens een inspanning - Soms tekenen van shock ( cardiogene ), longoedeem, hartritmestoornissen, …
Typerend =
Onderwerp op naam
Pijn verdwijnt niet na stopzetten van inspanning en / of periode van rust.
Pijn op de borst ( Hartinfarct )
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( Hartinfarct ) •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Halfzittende houding - Zuurstof ( in functie van saturatiewaarden en klinische toestand, minimum 2 liter met een neusbril ) - Praat tegen het slachtoffer - Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk inspanningen leveren - Monitoring van Pols, NIBD , SaO - MUG bijstand 2
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( longembolie ) •
Longembolie
•
Oorzaken : - Afsluiten van een of meerdere longslagaders door een embool ( vaak gevormd in de onderste ledematen ) - Mogelijk zijn bloedklonters, maar ook vet- of luchtembolen
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( longembolie ) •
Symptomen : - Afhankelijk van het beschadigde deel van de longen - Pijn op de borst - Dyspnoe - Cyanose - Abnormale ademgeluiden ( Wheezing, stridor , … ) - “Neusvleugelademen” - Agitatie - Niet in staat om in volzinnen te praten
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( longembolie ) •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Rechtopzittende houding - Zuurstof ( in functie van saturatiewaarden en klinische toestand , minimum 2 liter met een neusbril ) - Praat tegen het slachtoffer - Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk inspanningen leveren - Monitoring van Pols, NIBD , SaO - MUG bijstand 2
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( aorta aneurysma ) •
Aorta aneurysma
•
Oorzaken : - Uitzetting van de grote lichaamsslagader of aorta - Ziekte van “ Marfan “ - Hypertensie , vaak in combinatie met en inspanning
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( aorta aneurysma ) •
Symptomen : - Afhankelijk van de grote van de beschadiging - Pijn op de borst ( drukkend gevoel onder sternum ) - Bleke, grauwe gelaatskleur - Klamme huid - Angst - Vaak na of tijdens een inspanning - Soms tekenen van shock ( hypovolemische )
Typerend =
Onderwerp op naam
Heesheid bij aneurysma van de aorta ascendens ( samen met bovengaande symptomen )
Onderwerp op naam
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( aorta aneurysma ) •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Halfzittende houding - Zuurstof ( in functie van saturatiewaarden en klinische toestand, minimum 2 liter met een neusbril ) - Praat tegen het slachtoffer - Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk inspanningen leveren - Monitoring van Pols, NIBD , SaO - MUG bijstand 2
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( aorta ruptuur ) •
• • • •
De kans bestaat dat een bestaand aorta aneurysma door een verhoging van de bloeddruk of het leveren van een inspanning scheurt of ruptureert. Dit geeft een vaak erg hevige intra-thoracale bloeding Erg snel optreden van symptomen van shock en bewustzijnsverlies… Vaak de dood tot gevolg Typisch bij reanimatie = uitgsproken “ V-hals “ hematoom bij thoracale aortaruptuur
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( pericarditis ) •
Ontsteking van het hartzakje of pericarditis
•
Oorzaken : - Gebrekkige mondhygiëne ! - Gedaalde weerstand - Sepsis
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( pericarditis ) •
Symptomen : - Pijn op de borst ( drukkend, knagend gevoel onder sternum ) - Verder vaak asymptomatisch
•
Behandeling : - Idem Angor of AMI - Beperkte behandeling in hospitaal ( Aspegic IV en bedrust )
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( pleuritis ) •
Ontsteking van de longvliezen of pleuritis
•
Oorzaken : - Sepsis - Thorax chirurgie
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( pleuritis ) •
Symptomen : - Idem longembolie
•
Behandeling : - Idem longembolie - In hopitaal anti-biotica IV en bedrust
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( pneumothorax ) •
Spontane “ klaplong “ of pneumothorax
•
Oorzaken : - Spontaan - Vaak grote, magere sportbeoefenaars - Ongekende ethiologie
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( pneumothorax ) •
Symptomen : - Afhankelijk van de grote van het letsel - Pijn op de borst - Dyspnoe - Abnormale thoraxbeweging - Afwezigheid van ademgeruis - “Neusvleugelademen” - Agitatie - Niet in staat om in volzinnen te praten
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( pneumothorax )
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( pneumothorax ) •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Rechtopzittende houding - Zuurstof ( in functie van saturatiewaarden en klinische toestand , minimum 2 liter met een neusbril ) - Praat tegen het slachtoffer - Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk inspanningen leveren - Monitoring van Pols, NIBD , SaO - MUG bijstand bij twijfel of vermoeden spanningspneumothorax 2
Onderwerp op naam
Pijn op de borst ( spanningspneumothorax )
Onderwerp op naam
Pauze …
Onderwerp op naam
Beroerte •
Verzamelnaam voor hersenaandoeningen waarbij de bloed- en zuurstoftoevoer naar een deel van de hersenen plotseling wegvalt.
•
Hersenbloeding :
•
Hersentrombose :
•
Hersenembolie :
Onderwerp op naam
Bloeduitstorting door een ruptuur van een van de bloedvaten in de hersenen verstopping van een bloedvat in de hersenen door een vernauwing of bloedklontervorming verstopping van een bloedvat in de hersenen door een kontertje dat rgens anders in het lichaam werd gevormd
Beroerte • •
CVA of cerebro vasculair accident TIA of transiënt ischemic attack of accident
•
Oorzaken : - Idem hartinfarct - Hart- en vaatziekten - Slechte leefgewoonten - Vaak leeftijdsgebonden - Hoge bloeddruk is een uitlokkende factor
Onderwerp op naam
Beroerte •
Symptomen : - Afhankelijk van het aangetaste deel van de hersenen - Soms bewusteloosheid of bewustzijnsstoornissen ( E-insult ) - Verwardheid, apathie, slaperigheid , agitatie - Duizeligheid - Dronken indruk - Hoofdpijn, nausea - Visusstoornissen - Afasie , aangezichtsverlamming ( scheve mondhoek, spraakstoornissen , speekselvloed ,… ) - Hemiplegie of halfzijdige verlamming - Anisocorie
Onderwerp op naam
Beroerte
Onderwerp op naam
Beroerte •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Halfzittende houding - Zuurstof ( in functie van saturatiewaarden en klinische toestand, minimum 2 liter met een neusbril ) - Praat tegen het slachtoffer - Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk inspanningen leveren - Monitoring van Pols, NIBD , SaO - MUG bijstand 2
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden • •
Verschillende oorzaken kunnen lijden tot ademhalingsmoeilijkheden… Kan levensbedreigend zijn
Internistische oorzaken : - Longziekten - Longoedeem - Vergiftiging - Anafylaxie -…
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden •
Longziekten : Heel wat longziekten … we beperken ons tot de meest voorkomende … - ( CARA ) of COPD - Astma - Hyperventillatie
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( COPD ) • •
CARA ( chronische aspecifieke respiratoire aandoeningen ) COPD ( chronical obstructive pneumonic disease )
Afwijkingen van de kleinere luchtwegvertakkingen en longblaasjes - Vaak etter en slijmophoping - Chronische bronchitis - CO = trigger in bloed 2
•
Oorzaken : - Roken , stoflongen en astbestose
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( COPD ) •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Rechtopzittende houding - Zuurstof ( in functie van saturatiewaarden en klinische toestand, maximum 1,5 liter met een neusbril ) - Praat tegen het slachtoffer - Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk inspanningen leveren - Monitoring van Pols, NIBD , SaO - MUG bijstand indien noodzakelijk - 100 % zuurstof bij beademing 2
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( Astma ) •
Astma : Kortademigheid door aandoening van de ademhalingsspieren Spasmen van de spiertjes in de kleinere luchtwegen waardoor de lucht niet of moeilijk tot in de longblaasjes geraakt…
•
Oorzaken : - Vaak uitlokkende factoren zoals stoffen, planten en dieren, warmteverschillen, …
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( Astma ) •
Symptomen : - Dyspnoe - Piepende ademhaling - Gebruik van hulpademhalingsspieren - Vaak rechtopzittend - Gevoel van asfixie - Agitatie, angst - Cyanose
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( Astma ) •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Rechtopzittende houding - Zuurstof ( in functie van saturatiewaarden en klinische toestand, minimum 2 liter met een neusbril ) - Bij vermoeden COPD maximum 1,5 liter zuurstof indien bewust - Praat tegen het slachtoffer - Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk inspanningen leveren - Monitoring van Pols, NIBD , SaO - MUG bijstand indien noodzakelijk 2
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( Hyperventillatie ) •
= Hyper = veel Ventillatie = ademhaling Op deze mannier wordt een te grote hoeveelheid CO afgeblazen.
•
Oorzaken : - Emotie - Stress - Levensbedreigende aandoeningen
Onderwerp op naam
2
Ademhalingsmoeilijkheden ( Hyperventillatie ) •
Symptomen : - Snelle, diepe ademhaling - Toch vaak een gevoel van kortademigheid - Pijn op de borst - Tintelingen rond de mond en in extremiteiten ( slapend gevoel ) - Later zelfs krampen in vingers en soms tenen
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( Hyperventillatie ) •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Aanmoedigen tot rustig en niet te diep ademen - Geruststellen - Laat het slachtoffer in en uitademen in een plastic zak, tenzij dit te beangstigend overkomt…
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( Longoedeem ) •
Longoedeem of vochtopstapeling in de longen
•
Oorzaken : - Linker hartfalen geeft verhoogde pulmonaire bloeddrukken waardoor het vocht uit de bloedbaan wordt geperst en zo in de longblaasjes terecht komt - Hartfalen of acuut hartinfarct
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( Longoedeem ) •
Symptomen : - Dyspnoe - Reutelende ademhaling - Gebruik van hulpademhalingsspieren - Vaak rechtopzittend - Gevoel van asfixie - Agitatie, angst - Cyanose - Soms ophoesten van rozig schuim
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( Longoedeem ) •
Behandeling : - ABC ( benadering volgens schema slachtofferbenadering ) - Anamnese ( voorgeschiedenis , medicatie , … ) - Rechtopzittende houding - Zuurstof ( in functie van saturatiewaarden en klinische toestand, minimum 2 liter met een neusbril ) - Bij vermoeden COPD maximum 1,5 liter zuurstof indien bewust - Praat tegen het slachtoffer - Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk inspanningen leveren - Monitoring van Pols, NIBD , SaO - MUG bijstand indien noodzakelijk 2
Onderwerp op naam
Ademhalingsmoeilijkheden ( Pneumothorax ) •
Zie “ Pijn op de borst “
Onderwerp op naam
