BeursBlad.com Waardevolle beurstips voor beleggers - april 2015 - nummer 6 - jaargang 1 EDITORIAAL
D
Kivalliq: groot potentieel, maar geduld blijft noodzakelijk
Haviken vs. duiven
e vraag wanneer de FED de rente verhoogt, houdt Wall Street al een tijdje in een houdgreep. Iedereen weet dat de huidige situatie een anomalie is die vroeg of laat genormaliseerd moet worden. Na de crash in 2008 verlaagde de FED de rente tot quasi nul en nadien, toen bleek dat dit het probleem niet verhielp, verhoogde het de geldhoeveelheid via verschillende zogenaamde QEoperaties (Quantitative Easing). Met zowel het nulrentebeleid als de versoepeling van de geldhoeveelheid via QE, begaf de FED zich op onontgonnen terrein. De FED kreeg veel kritiek van diverse academici, maar tegelijk bleek ook dat er geen andere opties voorhanden waren. De keuzes die de FED destijds maakte, blijken vandaag hun vruchten af te werpen. De Amerikaanse economie kreeg meer ademruimte en herstelt traag. Vandaag kan gesteld worden dat de Amerikaanse economie het beter doet dan ooit te voren. De werkloosheid bedraagt ongeveer 5,5% (wat overeenkomt met volledige tewerkstelling) en ook de
binnenlandse vraag naar goederen en diensten blijft stijgen. Het risico bestaat er echter in dat nu ook de gewonde economie oververhit. Dat is ook wat Janet Yellen, voorzitter van de FED, aangaf in haar laatste verklaring van maart. Wel is duidelijk dat Yellen met de uiterste voorzichtigheid zal ingrijpen: “I would expect the level of the federal funds rate to be normalized only gradually, reflecting the gradual diminution of headwinds from the financial crisis and the balance of risks I have enumerated of moving either too slowly or too quickly.”. In het algemeen wordt verwacht dat een eerste aanpassing van de rente met een aantal basispunten er zit aan te komen na de zomer (september/oktober). Voor de kleine belegger is het dus opletten geblazen. Een renteverhoging heeft immers een indirect negatief effect op de koersprijs van verschillende aandelen. De waarde van een aandeel wordt immers berekend door de toekomstige kasstromen
Angilak heeft een immens groeipotentieel, maar hoe kijken de Eskimo’s naar dit project?
BeursBlad: aankondiging van een nieuw initiatief
Terugblik op posities die de portefeuille niet haalden
Meer dan 15 aandelen kwamen al aan bod in BeursBlad. We blikken terug naar hoe het enkelen van hen verging.
te verdisconteren. Bij een renteverhoging wordt het duurder om geld te ontlenen en vertraagt de economie. De assumpties die vandaag gemaakt worden met betrekking tot de toekomstige kasstromen, moeten dus ook worden verlaagd bij een renteverhoging. Speculatieve groeiaandelen, waarbij een groot deel van de waarde afhangt van toekomstige kasstromen, zullen flinke klappen krijgen bij een renteverhoging. Tesla Motors (NASDAQ: TSLA) bijvoorbeeld, noteert vandaag aan een toekomstige k/w van meer dan 45. Alhoewel het aandeel en het verhaal achter het aandeel interessant blijven, raden we aan om nog niet in te stappen. De renteverhoging die er zit aan te komen, zal een bijkomend negatief effect hebben op de koers en
het aandeel verder naar beneden drijven. De kans bestaat erin dat het aandeel, na deze correctie, wel opnieuw koopwaardig wordt. Waardeaandelen die aan een historisch dieptepunt noteren, maar waarbij een aantal positieve katalysatoren geïdentificeerd kunnen worden, blijven echter bijzonder interessant. Deze aandelen worden vaak verkeerd geprijsd in de markt en hebben geen last van toekomstige kasstromen die overgewaardeerd worden. BeursBlad blijft de situatie opvolgen en indien er zich opportuniteiten voordoen bij zowel growthals value-aandelen, leest u het hier eerst. MVDV
INHOUD Editoriaal
1
T&V: uitgevoerde orders
7
SFXE: slaagt Sillermans bod?
3
5 tips voor moedige beleggers
8
KIV: geduld blijft noodzakelijk
4
Strategie: bescherm uw portefeuille
10
Aankondiging: nieuwe adviesbrief
5
CBI: Buffett achterna
12
T&V: bespreking maart
6
Terugblik: eerder besproken aandelen
14
T&V: posities in portefeuille
7
Auteurs
16
COLOFON BEURSBLAD.COM geeft onafhankelijke nieuwsbrieven uit over beleggen in aandelen en opties op de beurs. ©BeursBlad.com 2015, alle rechten voorbehouden. De informatie in deze nieuwsbrief is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De verstrekte informatie steunt op betrouwbare bronnen en zorgvuldige analyse. BeursBlad.com kan geenszins aansprakelijk worden gesteld voor gederfde winst of verlies n. a.v. de verstrekte informatie of het gebruik ervan.
Lettertype: News Plantin - gelicentieerd door LinoType GmbH. Fotografie: ©Fotolia, ©Sven Vande Broek, ©Michael Van de Velde. Grafieken: Google en het Google-logo zijn geregistreerde handelsmerken van Google Inc., gebruikt met toestemming.
Layout: Michael Van de Velde Eindredactie & v.u. : Sven Vande Broek Boomsesteenweg 189 2610 Wilrijk
[email protected] Online: BeursBlad.com
UPDATE
SFX ENTERTAINMENT NASDAQ: SFXE
Recente koers Sector Marktkapitalisatie Boekwaarde
Advies Koersdoel Horizon Risico
$4,18 entertainment $390 mln. $2,56
houden $11 1 jaar marktrisico
SLAAGT SILLERMANS BOD?
N
adat vorige maand bekend raakte dat CEO Sillerman het aandeel SFX Entertainment van de beurs wil halen, steeg het aandeel vlot naar $5,20. Dat prijsniveau bleek echter niet houdbaar. Blijkbaar zijn er nog steeds genoeg shorters die de koers naar beneden drukken. Vandaag noteert het aandeel opnieuw onder het bod van Sillerman en dat is opmerkelijk. De markt gaat er dus eigenlijk van uit dat Sillerman zijn bod zal gaan intrekken. Dat scenario is echter hoogstonwaarschijnlijk en wel om twee redenen. Niet alleen riskeert Sillerman gerechtelijke vervolging als hij zijn bod intrekt (Sillerman wordt nu al beticht van marktmanipulatie en het misleiden van investeerders), bovendien zal dan ook de koers volledig instorten. Omdat Sillerman vandaag al 30% van de uitstaande aandelen in handen heeft en hij deze aankocht aan flink hogere koersen, kijkt hij vandaag tegen substantiële verliezen aan. Bovendien tekende Sillerman vorig jaar in op een obligatielening van meer dan $100 miljoen en riskeert hij ook hierop geld te verliezen. Wanneer de koers instort, kan SFXE zelfs in liquiditeits- en solvabiliteitsproblemen komen. Beleggers houden dus best geen rekening met de huidige koers en zij die SFXE vorig jaar aan zich voorbij lieten gaan, kunnen in feite zelfs nog instappen.
De cruciale vraag blijft echter of het bod van Sillerman te laag is. Indien het aandeel van de beurs wordt gehaald aan $4,75 realiseren we met onze positie een kleine winst, maar laat dit avontuur tegelijkertijd ook een bittere nasmaak achter. In onze eerste bespreking schoven we immers een koersdoel van meer dan $10 naar voren. Het zou ideaal zijn mocht de raad van bestuur beslissen om het bod van Sillerman te verwerpen om vervolgens andere kopers te zoeken. Wie is echter bereid om substantieel meer te betalen voor SFXE? Wie enkel naar de cijfers van Q4 kijkt, moet het ergste vrezen: niemand. De laatste resultaten waren slecht. Onder invloed van wisselkoerseffecten en een mislukte herpositionering van het Australische festival Stereosonic, vielen de cijfers tegen. Aan de andere kant blijkt SFXE steeds beter in staat adverteerters te overtuigen. T-Mobile kondigde recent aan dat het intensief zal samenwerken met SFXE rond de online streamingdienst Beatport. Tegelijkertijd geeft het management voor het eerst een earnings guidance mee. Het geeft aan dat het bedrijf snel volwassen wordt en dat het de bedoeling is om van SFXE een succesvolle onderneming te maken. We houden het aandeel in portefeuille en blijven alles opvolgen. MVDV
3
UPDATE
GEDULD NOODZAKELIJK
KIVALLIQ TSX-V: KIV
A
Recente koers
C$0,125
Sector
uranium
Marktkapitalisatie Boekwaarde
Advies
C$25 mln. C$0,27
opbouwen
Koersdoel Horizon
C$0,9 3-5 jaar
Risico
bovengemiddeld
4
l drie jaar lang doet de beurskoers van Kivalliq niets anders dan dalen. Frustrerend voor zowel aandeelhouders als management. Vlak voor de ramp in Fukushima werd Kivalliq nog op C$90 miljoen gewaardeerd. Vandaag bedraagt de beurswaarde amper nog C$25 miljoen (-72%). Kivalliq kampt vast met zware problemen denk je dan. Maar eigenlijk gaat het nog niet zo slecht. Tijdens de crisis konden ze hun potentiële uraniumreserves verdrievoudigen van 14,1 naar 43,3 miljoen pond. Een snelle berekening (43,3 miljoen x $5/pond) leert ons dat in betere tijden het aandeel wel eens meer dan C$250 miljoen ($200 miljoen) waard kan zijn. Maar vooraleer deze waarde naar boven kan komen, zal er wel nog veel water naar de zee moeten vloeien. Kivalliq is een aandeel voor geduldige beleggers met een langetermijnhorizon. Daar werden we vorige maand nog eens aan herinnerd, toen concurrent Areva herhaalde dat zij nog minstens 3 tot 5 jaar bezig zullen zijn met vergunningen aan te vragen voor hun project Kiggavik. Areva pioniert met dat project in het arctische Nunavut-territorium, een gebied dat door Eskimo’s wordt bewoond. De Eskimo’s tonen zich daarbij bezorgd om de mogelijke impact van de mijn op de natuur. Kiggavik grenst namelijk aan een groot gebied waar rendieren grazen en kalven. Areva zal dus aan de bevolking moeten
aantonen dat het de kariboes voldoende kan beschermen en dat zij, na de ontginningsperiode, het gebied weer in oorspronkelijke staat zal kunnen herstellen. De gebieden van de Eskimo’s worden juridisch via Nunavut Tunngavik Inc. (NTI) vertegenwoordigd. Een organisatie die al met enkele tientallen exploratie- en productiebedrijven afspraken heeft gemaakt voor de ontginning van olie, gas, koper, goud, diamant en uranium. Het Nunavit-territorium is dus mijnbouwvriendelijk. Ook voor de projecten van Areva en Kivalliq zijn de Eskimoleiders te vinden, maar is er nog een lange weg te gaan. Zo toont de NTI zich al sinds 2007 pro uranium. De rechtenorganisatie is ook aandeelhouder van Kivalliq en kan bij succes aanspraak maken op een kwart van het project. Kivalliqs doel is het bedrijf verder te ontwikkelen en het vervolgens te verkopen aan spelers als bv. BHP Billiton of Cameco. Mochten zij vandaag al interesse tonen (wat onwaarschijnlijk is), dan zullen zij eerder bereid zijn tot een prijs van $1 of $1,5 per pond uraniumreserves. Dat komt neer op een koers van C$0,2 of C$0,3. Het aandeel noteert dus met een flinke korting. Voor Fukushima werden deals gesloten aan $5 per pond. Dergelijke prijzen kunnen opnieuw worden gehaald als de sector medio 2020 weer geliefd is bij de beleggers. De uraniummarkt tekent alvast een pril herstel op. SVB
NIEUWS
W
BEURSBLAD BREIDT UIT Nieuwe adviesbrief
ist je dat deze adviesbrief van start ging zonder dat Michael van de Velde en ikzelf elkaar ooit in levende lijve hebben ontmoet? Vanuit Dublin en Antwerpen werken we op net geen duizend km van elkaar. Ook al had ik Michael (toen) nog niet in ‘t echt ontmoet, na enkele skypegesprekken wist ik dat hij het talent en het doorzettingsvermogen had om BeursBlad mee op te starten. Intussen legden we samen al een stukje weg af, van wat verder een mooi parcours beloofd te zijn. Dat parcours zal vanaf volgende maand meer tegemoet komen aan de wensen van een meer uiteenlopend publiek. Daarom verschijnt onze adviesbrief vanaf mei 2015 in twee edities. BeursBlad Value: waardeaandelen De Trends & Value-portefeuille speelt sterk in op de megatrends rond energie (heroplaadbare batterijen, uranium en aardgas). Die kaarten blijf ik verder uitspelen in BeursBlad Value, maar ik ga hierbij meer uitgesproken de valuekaart trekken. De portefeuille krijgt dus op termijn veel meer waardeaandelen en zal daardoor ook wat makkelijker te volgen worden. Denk hierbij aan kleine, maar degelijke bedrijven die met een korting BeursBlad Value Peace of mind Waardeaandelen Middellange tot lange termijn Solide basis & rendement
op hun intrinsieke waarde noteren of aan gevestigde, stabiele waarden die groeiende dividenden uitbetalen. Sinds de start behaalde deze portefeuille een nettorendement van 25%. BeursBlad Growth: groeiaandelen Michael zal vanaf volgende maand in BeursBlad Growth een nieuwe portefeuille beheren rond het thema van kansrijke groeibedrijven en opportuniteiten op wat kortere termijn. Dat vraagt om een actieve aanpak en ditto opvolging. De posities in Michaels portefeuille focussen regelmatig op technologiebedrijven: denk daarbij aan jonge, disruptieve bedrijven die een plekje op de markt willen veroveren of aan bekende ondernemingen met een degelijk groeiverhaal. Vanuit de Silicon Docks in Dublin heeft Michael een unieke kijk op wat er leeft binnen de Europese tech scene. Sinds de start van 2015 behaalde hij al een mooi nettorendement van 14%. Voordelen voor jou Meer beurstips op jouw maat! Door de Trends & Value-portefeuille op te splitsen, wordt het makkelijker voor u om onze strategieën op te volgen. SVB
BeursBlad Growth The sky is the limit Groeiaandelen Korte tot middellange termijn Stevige koersstijgingen
5
Sven Vande Broek
6
TRENDS & VALUE Bespreking maart BYD (HKSE: 1211), wat voluit staat voor ‘Build Your Dreams’, is een Chinese autofabrikant met hoofdzetel in Shenzen. Charlie Munger en zijn familie zijn er aandeelhouder van en sinds 2008 heeft ook Berkshire Hathaway een belang in BYD. Dat bedrijf kondigde 2 weken geleden aan dat het in de voetsporen van Tesla wil treden. BYD wil tegen 2020 zijn batterijproductie verdrievoudigen door (net zoals Tesla) een grote batterijfabriek te bouwen, maar dan in China.
Elcora Resources is helaas zodanig onbekend, dat buiten BeursBlad nog niemand anders een mogelijke link met BYD heeft geopperd. Het onbeminde aandeel presteert ook teleurstellend. Elcora is de grootste positie in de Trends & Value-portefeuille en trok zelfs het totale rendement van de Trends & Value-portefeuille fors mee naar beneden (van 48% in eind oktober naar 29% nu). Vanaf de tweede jaarhelft rekenen we wel op een positievere bijdrage van het aandeel.
Dat nieuws biedt perspectief voor de aandeelhouders van Elcora Resources. Onze verwachting is dat tegen 2020, Elcora een betekenisvolle jaarlijkse productie voor elkaar kan krijgen van 15.000 ton batterijgrafiet. Jaarlijks zal BYD tegen 2020 ongeveer 100.000 ton batterijgrafiet nodig hebben. Net zoals Tesla, zal het dat volume wereldwijd via verschillende grondstoffenleveranciers trachten te bekomen. Elcora zou daardoor, al is dat natuurlijk wel nog speculatief, een potentiële leverancier van BYD kunnen worden in de toekomst. Elcora heeft zijn ligging meer dan mee: vanuit de haven van Colombo (Sri Lanka) kunnen zij goedkoper naar Shenzen verschepen dan hun Canadese concurrenten ($30/m3).
Kivalliq haalde zopas C$2,7 miljoen op om verder exploratiewerk te bekostigen. Wellicht zal het weer het vanaf juni 2015 toelaten om Angilak en Hatchet Lake verder te exploreren. De financiering zorgt weliswaar voor dilutie, maar kan net zoals bij de vorige succesvolle exploratieronden ook voor verdere waardecreatie zorgen. De putoptie op First Solar werd aangekocht aan $7,50 en inmiddels ook weer verkocht aan $7,85. Dit om ons stilaan aan te passen aan het nieuwe gegeven (zie ook p. 5). Ook kochten we putopties bij op de S&P 500-index ter indekking van de portefeuille (zie ook pp. 10-11). SVB
Posities in portefeuille rating
koersdoel
aantal
slot
prestatie
gewicht
Elcora Resources
1B
C$0,80
44.383
C$0,085
-38,9%
22%
Kivalliq
2B
C$0,90
23.415
C$0,125
-32,4%
17%
SFX Entert.
3A
$11
550
$4,21
8,5%
16%
Western Lithium
2B
C$1,5
4.194
C$0,6
24,2%
15%
Pulse Seismic
3A
C$4,5
629
C$2,88
-
10%
2C
-
4
$2,56
-12,9%
10%
Cameco
2C
$6
5
$2,35
-19,9%
6%
Tri-Tech
5C
-
699
$0,25
-80,1%
1%
(TSX-V: ERA)
(TSX-V: KIV)
(NASDAQ: SFXE)
(TSX: WLC)
(TSX: PSD)
SPDR P160 JAN 2016
C17 JAN 2017
(OTC: TRITF)
rendement sinds 01/01/2015 -7,97% cash €332 3% rendement sinds 15/11/2012 28,77% totaal €12.877 100% samengesteld rendement 11,25%
Uitgevoerde orders
rating
koersdoel
type
aantal
limiet
totaal
Elcora Resources
1B
C$0,80
Aankoop
26.909
$0,1
€1.969
First Solar
2C
$12
Aankoop
1
$7,5
€698
First Solar
2C
$12
Verkoop
1
$7,85
€731
Cameco
2C
$6
Aankoop
5
$2,40
€1.118
2C
-
Aankoop
2
$2,50
€466
(TSX-V: ERA)
P50 JAN 2017
P50 JAN 2017
C17 JAN 2017 SPDR P160 JAN 2016
Openstaande orders
rating
koersdoel
type
aantal
limiet
totaal
Elcora Resources
1B
C$0,80
Verkoop
10.000
C$0,2
€1.442
Chicago B&I
2A
$60
Aankoop
20
$48
€894
(TSX-V: ERA)
(NYSE: CBI)
Rating: 1 kopen, 2 opbouwen, 3 houden, 4 afbouwen, 5 verkopen Risico: A marktrisico, B bovengemiddeld, C hoog
7
Geïnspireerd door Buffett: 5 tips voor moedige beleggers #1 Zorg voor een stevige buffer Een buffer, dat is de allereerste drempel die een startende belegger moet nemen. Het is zinloos om te beleggen als je dit punt niet stevig onder controle hebt. Zorg voor een buffer met voldoende spaargeld. Het zal je toelaten om de derde tip aan te kunnen. Hoeveel spaargeld moet je dan als appeltje voor de dorst opzij zetten? Dat hangt van jouw persoonlijke situatie af, maar een goede vuistregel
is 6 maanden van je nettoloon aan de kant te hebben staan voor onverwachte gebeurtenissen. Werk rustig naar dit doel toe en laat je onderweg niet ontmoedigen of van je doel afleiden. Werk hard, leef zuinig en vermijd consumentenkredieten. Stel makkelijk haalbare doelen op en neem geen onnodige risico’s. Lig niet wakker van de lage rente en gebruik de tijd die het duurt om jouw doel te bereiken nuttig: investeer in jezelf.
#2 Laat je niet ontmoedigen! Vier jaar geleden ontmoette ik een alleenstaande jonge moeder die de eerste tip prima begreep. Ze was toen werkloos, had schulden en kampte met allerlei nare spoken in haar hoofd. Dapper heeft ze keihard geknokt om hun (schijnbaar uitzichtloze) situatie helemaal om te keren. Ze deed er iets aan: ze ging in therapie en zocht nieuwe vrienden. Ze las veel en leefde zuinig. Het was niet makkelijk, maar langzaamaan krabbelde ze weer overeind. Na
8
een tijdje bereikte ze opnieuw een mijlpaal: ze spaarde een bedragje tussen de 10 en 20 euro per maand. Iedere maand opnieuw! Nadien herontdekte ze haar creativiteit. Door puzzeltjes aan 50 eurocent (!) te verkopen, kon ze na een jaar doorzetten het inschrijvingsgeld voor een financiële opleiding bij elkaar sparen. Met glans studeerde ze onlangs af en vond een betere job. Nu inspireert ze met haar verhaal en haar spaartips vele anderen!
#3 Denk op lange termijn Met een buffer achter de hand wordt het zoveel makkelijker om de tijd in jouw voordeel te laten werken. Eenmaal je een buffer hebt verwezenlijkt, kan je gaan denken aan het opbouwen van een eigen beleggingsportefeuille. Je kan tegenslagen in het dagelijkse leven opvangen en onverwachte koersvallen in je portefeuille doen je niet het angstzweet uitbreken. Een buffer aanleggen heeft je aardig wat moeite gekost, waardoor je
ook geleerd hebt om niet overhaast te werk te gaan en jezelf haalbare doelen op te leggen. Beleggen doe je dan ook door op langere termijn te denken. Hoe zal de wereld er binnen 15 jaar uitzien? Welke megatrends komen er onvermijdelijk aan? Bouw een belangrijk gedeelte van je portefeuille uit rond een aantal van die grote thema’s: vergrijzing, groene energie, drinkbaar water, ICT en China zijn daarbij enkele voorbeelden.
#4 Beleg in wat je kent Als aandelenbelegger kom je voortdurend in aanraking met beleggingsopportuniteiten. Dat geeft je de luxe om heel selectief te zijn. Vermijd daarom per definitie sectoren, landen en thema’s die je onvoldoende kent. Heel wat
succesvolle beleggers hebben sterke competenties rond hun professionele ervaring uitgebouwd. Hierdoor zien zij sectortrends beter aankomen en zijn ze in staat om de valkuilen, die eigen zijn aan hun vakgebied, te vermijden.
#5 Angst is een opportuniteit De beste beleggers zijn vaak erg tegendraads. Ze kopen aandelen van bedrijven die niemand op dat moment wil. Ze begrijpen dat op korte termijn de koers van een aandeel door sentiment gedreven wordt. Maar op langere termijn weerspiegelt de koers van een
aandeel altijd wel de fundamentele waarde van een onderneming. Goede beleggers gaan daarom eerst op zoek naar die waarde en steken daar opvallend veel tijd en energie in. Op momenten dat de angst regeert, kunnen ze daarom het aandeel met een grote korting kopen. SVB
9
STRATEGIE
HOE BESCHERM JE JOUW PORTEFEUILLE TEGEN ONHEIL OP DE BEURS?
W
ie belegt in aandelen, hoopt op stijgende koersen. Volgens een studie van Allianz versloegen Amerikaanse aandelen in de afgelopen 200 jaar moeiteloos andere beleggingscategorieën zoals vastgoed en obligaties. Gecorrigeerd voor inflatie, behalen aandelen een uitstekend rendement (gemiddeld 7% netto per jaar). Aandelen zijn met andere woorden de beste categorie om in te beleggen. Het effect van samengesteld rendement zorgt daarbij op lange termijn voor vermogensopbouw.
gemiddeld rendement dicht in de buurt van 7% per jaar zal uitkomen.
Een voorbeeld Een dertigjarige belegger die €2.000 belegt in aandelen en jaarlijks ook voor €2.000 aandelen bijkoopt, bouwt zo tegen pensioenleeftijd een mooi kapitaal van ruim €350.000 op. Merk op dat dit bedrag al inflatiegecorrigeerd is: zo blijft zijn koopkracht ook in de toekomst gevrijwaard. Een degelijke manier om zelf een vermogen op te bouwen, is je nu dus bekend. Je moet dus Maar aandelenkoersen kunnen ook dalen Een belangrijke kanttekening die we hierbij ook helemaal niet ‘rijk’ zijn om te starten met moeten maken, is dat op korte termijn het beleggen. Wie jaarlijks aandelen bijkoopt en op rendement van aandelen behoorlijk sterk kan de lange termijn durft te denken, zit met wat schommelen. Tijdens berenmarkten kan het discipline uiteindelijk wel goed. rendement op aandelen zelfs jarenlang negatief zijn. Eerder behaalde rendementen worden langzaam maar zeker uitgewist of de tussentijdse Maar wat met fluctuaties op korte termijn? verliezen lopen alsmaar hoger op ... Misschien wel de grootste uitdaging om op lange termijn te denken, zit in het vaak grillige koersverloop van aandelen op korte termijn. En de winnaar is ... De studie uit 2014 toont aan dat hoe langer Op korte termijn is het niet langer ondenkbaar dat de beleggingshorizon, hoe duidelijker de we een correctie of misschien wel een beurscrash kracht van aandelenbeleggingen wordt. De op de aandelenmarkten gaan meemaken. Aan de langetermijnbelegger, iemand met een horizon van andere kant is het onmogelijk om precies in te meerdere decennia, is dus de winnaar. schatten wanneer wat nu juist zal gebeuren. Een Hij laat zich niet ontmoedigen door oplossing om dat risico wat af te dekken zijn periodes met jarenlange dalingen, putopties. want hij weet dat uiteindelijk zijn
10
Wat zijn putopties? Je kan een putoptie vergelijken met een brandverzekering op je woning. Je woning is de onderliggende waarde en de verzekering jouw putoptie. Je brandverzekering heeft vier eigenschappen. Om je woning (1) voor een jaar (2) te verzekeren voor een bepaald bedrag (3), betaal je een verzekeringspremie (4).
(papieren) verliezen. Hierboven las je al waarom we daarmee ook kunnen leven. Af en toe, zoals nu bijvoorbeeld, vinden we het wel nodig om voor een gedeeltelijke indekking te zorgen. Zo kochten we een aantal putopties op een indextracker die de bewegingen van de S&P 500 volgt. Als de S&P 500 daalt, worden onze putopties meer waard. Als de S&P 500 verder blijft stijgen, dan verliezen we een stuk van onze verzekeringspremie.
Een putoptie heeft precies dezelfde 4 kenmerken: 1. de onderliggende waarde (bv. een aandeel of een index); 2. de vervaldatum van het contract (ook wel expiratiedatum genoemd); 3. de uitoefenprijs (het bedrag dat je verzekert); 4. de optiepremie (de prijs die je betaalt). Putopties als bescherming Met het kopen van putopties kan je geld verdienen als de koersen dalen. Daarom kan je putopties ook gebruiken om je portefeuille te beschermen tegen beursonheil. Als de markt daalt, stijgen je putopties immers in waarde. Net zoals bij een brandverzekering, kan je zo voor een beperkt bedrag een veel grotere waarde tegen de gevolgen van onheil verzekeren. Daarvoor betaal je dan een premie. Bescherming heeft een prijskaartje Wie met putopties zijn portefeuille wilt beschermen, bekijkt deze optiepositie beter niet als een belegging op zich. Putopties zie je in deze context best als een verzekering waarvoor je een verzekeringspremie betaalt. Het is dus niet de bedoeling om de putopties met een meerwaarde te verkopen, maar wel om met een zo laag mogelijke kost voldoende ingedekt te zijn. Ook is het niet de bedoeling om oververzekerd te zijn, want bescherming heeft dus een prijskaartje. Moet je ten allen tijde volledig ingedekt zijn? Daar zijn we absoluut geen voorstander van. Putopties hebben een kost en die kost kan behoorlijk oplopen als je een portefeuille volledig wilt indekken (en ingedekt houden). Met beleggen komt het er op aan om weloverwogen risico’s te nemen op middellange en lange termijn. Dat zorgt voor mooie meerwaarden, maar tussentijds aanvaarden we daarbij wel het risico op
Zijn er andere alternatieven om een portefeuille in te dekken? Absoluut, je kan ook enkele van je posities verkopen en cash opbouwen. Dat doe je dan voor de aandelen waarvan je denkt dat ze een grotere kans op een koersval lopen. Of je verkoopt de aandelen die nog maar weinig koerspotentieel meer in zich hebben. Je kan ook defensievere sectoren opzoeken en posities innemen in aandelen van bedrijven die beter bestand zijn tegen beursmalaises. Nog een leuke mogelijkheid is het schrijven van callopties op aandelen die je al in bezit hebt. Komt er dan een grote beursdaling aan? We hebben een aantal posities in portefeuille waarvan we denken dat ze een mooi rendement gaan opleveren op termijn. Op kortere termijn lopen deze aandelen helaas ook het risico om mee geïmpacteerd te worden door een algemene beursdaling. Louter statistisch komt een daling van 20% om de 3 à 5 jaar voor. Volgens ons is de kans op een daling aan het toenemen. Niet alleen omdat de beurshausse nu al meer dan 5 jaar duurt, maar vooral door de discrepantie tussen de prestaties van de beurs en die van de reële economie. We zouden enkele van onze aandelen kunnen verkopen, maar dan lopen we het risico om de boot te missen (bv. bij goed individueel bedrijfsnieuws). Daarom kochten we enkele putopties als een beperkte verzekering. Verder gaan we proberen om op opportune momenten cash op te bouwen, zodat als er een daling komt, we daar dan ook van kunnen profiteren. Tot slot: niemand kan precies voorspellen wanneer de markt zal dalen en of dat dan geleidelijk aan of snel zal gaan. Putopties bieden een antwoord. SVB
11
ANALYSE
CHICAGO BRIDGE & IRON NYSE: CBI
Recente koers Sector Marktkapitalisatie Boekwaarde
Advies Koersdoel Horizon Risico
12
48,69 constructie 5,26 mld. 25,40
opbouwen $60 1-2 jaar marktrisico
Buffett achterna met Chicago Bridge & Iron
W
arren Buffett is waarschijnlijk een van de meeste gevolgde beleggers ter wereld en daar is een goede reden voor. Sinds 1960 slaagt Buffett erin om met Berkshire Hathaway (NYSE: BRK-A, BRK-B) uitmuntende resultaten neer te leggen. De meeste beleggers houden het orakel van Omaha dan ook goed in de gaten. Wanneer Warren Buffett een aandeel koopt dan let iedereen extra op. Wanneer Buffett een aandeel koopt, kan er vaak een mooie winst gerealiseerd worden. Een van de aandelen in de portefeuille van Berkshire Hathaway is Chicago Bridge & Iron of kortweg CBI. Het bedrijf is eigenlijk actief in de industriële bouw en specialiseert zich vooral op de energiesector. CBI ontwerpt, bouwt en onderhoudt ondermeer gasterminals, zuiveringsinstallaties en opslagtanks. In tegenstelling van wat je zou denken, heeft CBI dus helemaal niets met Chicago, bruggen of zelfs ijzer te maken. Maar wat maakt het aandeel dan eigenlijk zo interessant? Begin 2013 begon Buffett het aandeel op te kopen en vandaag bezit hij ongeveer 10% van het bedrijf. Wij bespreken het aandeel grondig en bekijken waarom het vandaag ook
nog koopwaardig is. Shorters ten aanval! In juni 2014 publiceerde Prescience Point een vernietigend rapport over CBI. Prescience Point shortte de positie eerst en creëerde vervolgens tumult in de markt. Het rapport begon als volgt: “After acquiring Shaw Group in 2013, CBI made unusual and repeated retroactive adjustments to its purchase price allocation. Doing so enabled CBI to amass a ~$1.56B reserve that can be converted directly into gross profit to offset future costs, thereby inflating profitability, but also resulting in dramatic deterioration of CBI’s earnings quality...“. De opzet slaagde en het aandeel crashte: snel verloor het meer dan de helft van zijn waarde . Maar wat opvalt is dat Buffett het aandeel niet van de hand deed. Integendeel, hij kocht zelfs bij. Analisten zijn het er in het algemeen over eens dat CBI teveel betaalde voor de Shaw Group en dat er ergens in de toekomst nog wel een boekhoudkundige correctie zal volgen. Maar een correctie is lang niet hetzelfde als een boekhoudkundige fraude. In 2014 kwam echter ook aan het licht dat de overname van
Shaw nog een ander staartje zou krijgen. Een van de projecten van de Shaw Group, de nucleaire reactor van Georgia (VS) kost duidelijk meer dan begroot. De extra kosten zijn het gevolg van aanpassingen aan het ontwerp opgelegd door de overheid. In de boeken staat daarom nog een openstaande vordering van meer $839 miljoen uit. CBI is er echter van overtuigd dat het deze bijkomende kosten kan recupereren en heeft een officiële settlementprocedure opgestart. Dergelijke ontsporingen zijn op zich niet uitzonderlijk in de sector. In de boeken van CBI staat een gelijkaardige vordering met betrekking tot een nucleair project in de staat South Carolina en hier kraait geen haan achter. Meer nog, CBI slaagde erin om bijna de helft van deze kleinere uitstaande vordering ($166 miljoen van de $373 miljoen) inmiddels te recupereren. Olieprijs zet het aandeel onder druk De koers van CBI is sterk gecorreleerd met de olieprijs. De recente daling van de olieprijs doet het aandeel duidelijk geen goed. In BeursBlad hebben we de situatie rond de oliekoers al meerdere malen besproken (o.m. in het editoriaal van december). De huidige lage prijs is het gevolg van een overaanbod op de markt. De OPEC en in het bijzonder Saoedi-Arabië, wil zijn marktaandeel behouden en blijft meer olie oppompen dan strikt nodig is. De achterliggende strategie is duidelijk: de Arabieren willen een aantal zwakkere en kleinere Amerikaanse schaliegasproducenten uit de markt schudden. Dat is slecht nieuws voor CBI, want een lagere olieprijs zet de operaties van hun typische klanten onder druk. Zij stellen hierdoor hun investeringen uit (in het beste geval) of moeten de de boeken neerleggen (in het slechtste geval). Investeren in CBI lijkt daardoor op dit moment onzinnig, alleen is de hierboven gevoerde argumentatie is niet volledig waterdicht. In de eerste plaats mag men niet vergeten dat CBI een sterk gediversifieerd concern is. Lang niet alle projecten zijn oliegerelateerd. CBI is ook actief in de chemiesector en in de nucleaire industrie. 50% van hun inkomsten zijn direct gerelateerd aan de energiesector (zowel olie als nucleair), 30% wordt gegenereerd door projecten rond vloeibaar aardgas, 10% komt uit de raffinage-industrie en tot slot komt 10% uit de petrochemische sector. Ten tweede heeft CBI een gezonde pijplijn van
projecten. De huidige lage olieprijs is een vrij recent fenomeen (december) en over het plannen van nieuwe investeringsprojecten gaan vaak verschillende jaren heen. Deze projecten kan je niet zomaar stopzetten of uitstellen. Tot slot gaan een heleboel analisten ervan uit dat de huidige lage olieprijs een tijdelijk fenomeen is. Het is best mogelijk dat de olieprijs vanaf 2016 opnieuw herstelt en weer boven de $70 per vat stijgt (dit is bijvoorbeeld wat T. Boone Pickens stelt). Wanneer dat gebeurt, zal ook CBI herstellen. Alleen al om deze reden is het interessant om in te stappen in CBI ,zeker nu het noteert aan een historische lage koers. Zwaar ondergewaardeerd en andere argumenten De hierboven gegeven argumenten zijn uiteraard ongeldig wanneer de onderliggende cijfers slecht zijn. Dat is gelukkig bij hen niet het geval. CBI is een vrij gezond bedrijf. Hun current ratio en quick ratio liggen ook in lijn met de gemiddelde ratios van de industrie. Wanneer we naar de prijs van het aandeel zelf kijken, dan merken we dat er nog wel wat mogelijkheden zijn. Op basis van het door Benjamin Graham geïnspireerde (en nadien door Bruce Greenwald verfijnd) model komen we op een intrinsieke waarde van $60 uit. Een koersdoel op deze intrinsieke waarde plaatsen, is volgens ons ook realistisch (dit is ongeveer 25% meer dan de huidige koers). Tot slot werd tijdens de laatste earnings call aangekondigd dat CBI ook eigen aandelen zal inkopen. Het management liet het volgende optekenen: “At a minimum, we expect to be able to reduce our outstanding shares by at least 10% to eliminate the shares we issued at the time of the Shaw acquisition, plus additional reductions in share count should we divest assets whose proceeds would also be deployed to share repurchases.”. In totaal kan er op die manier meer dan een half miljard dollar terugstromen naar de aandeelhouders. Argumenten genoeg om CBI met andere woorden in de portefeuille op te nemen. We plaatsen een kooporder voor 20 aandelen CBI aan $48. Als koersdoel schuiven we onze intrinsieke waarde van $60 naar voren. We hebben daarbij een horizon op middellange termijn. MVDV
13
TERUGBLIK
H
TERUGBLIK OP POSITIES DIE DE PORTEFEUILLE NIET HAALDEN
et aprilnummer is een belangrijk nummer en wel om twee bijzondere redenen. Aan de ene kant splitsen we BeursBlad vanaf volgende maand op in twee aparte nieuwsbrieven. Dit is dus de laatste nieuwsbrief in zijn huidige vorm. Met de opslitsing willen we meer tegemoet komen aan de wensen van ons divers lezerspubliek. Onder onze lezers bevinden zich een groot aantal jonge investeerders die samen met BeursBlad hun eerste stappen maken op de aandelenmarkten. Deze jonge beleggers zijn niet schuw van wat risico en zijn vooral op zoek naar stevige groeiaandelen. BeursBlad is echter ook populair bij een meer ervaren publiek. Deze ervaren beleggers hebben een andere insteek. Zij zijn meer op zoek naar degelijke ondergewaardeerde waarden die gerust enkele jaren in portefeuille kunnen blijven. Waarden die bij voorkeur ook een groeiend dividend kunnen uitkeren. Aan de andere kant is dit aprilnummer ook een eerste mijlpaal. Jaarlijks zien een aantal nieuwe beleggingsbladen het licht, maar slechts weinig initiatieven overleven het eerste halfjaar. Dit aprilnummer toont aan dat we het ondertussen een half jaar volhielden en er komt nog meer. Ook onze strategieën, zowel op het gebied van growth als value, wierpen al enkele vruchten af. In de laatste vijf nummers analyseerden we meer dan 15 verschillende aandelen. De helft ervan haalde de portefeuille, de andere helft werd als niet-koopwaardig beschouwd. BeursBlad is en blijft in eerste instantie een adviesbrief en
14
we beschouwen het dan ook onze plicht bepaalde mythes te doorprikken en slechte aandelen af te raden. We bekijken of we het met deze nietkoopwaardige aandelen bij het rechte eind hadden. ODYSSEY MARINE EXPLORATION (NASDAQ: OMEX) Toen we in het decembernummer anderhalve pagina besteedden aan OMEX was onze conclusie duidelijk. We stelden dat OMEX een gevaarlijk aandeel was, zelfs voor ervaren shorters. De combinatie van hoge operationele kosten, een enorme schuldenberg en het ontbreken van een duurzaam bedrijfsmodel, lieten ons besluiten dat het bedrijf tegen de lente van 2015 of het faillisement zou moeten aanvragen, of nieuwe aandelen zou moeten uitgeven, of een deel van de bedrijfsactiva zou moeten verkopen. Het is een combinatie geworden van de laatste twee scenario’s. Vorige maand toonde het Mexicaanse mijnconcern Minera del Norte interesse in de onderwatermijnbouwactiviteiten van OMEX. Het concern verkreeg callopties waarmee zij (bij uitoefening) hoofdaandeelhouder worden van OMEX. Daarbovenop verkreeg Minera del Norte een meerderheid in de raad van bestuur. De aandelen van OMEX zullen ook omgekeerd worden gesplitst: 1 oud aandeel worden er 6 nieuwe. Tot slot verkrijgt OMEX ook een kortetermijnfinanciering van $40 miljoen. Deze deal benadeelt niet alleen de huidige aandeelhouders (verwatering), maar het zet ook
de shorters in de wind (van een faillisement is voorlopig geen sprake meer). Het aandeel noteert vandaag aan $0,70, een koers die ruim 40% onder de prijs van december ligt.
wordt, valt moeilijk te zeggen. Geduld is sowieso op zijn plaats en vermoedelijk biedt zich een eerste opportuniteit aan wanneer de euro herstelt ten opzichte van de dollar.
VASCO DATA SECURITY (NASDAQ: VDSI) In onze analyse van december stelden we dat het groeipotentieel reeds grotendeels ingeprijsd was en dat het aandeel niet koopwaardig was aan $28,87. Op basis van een verdisconteerd cashflow model kwamen we tot de conclusie dat Vasco Data Security maximaal $31 waard was.
Purefunds ISE Cybersecurity (NYSE: HACK) In het januarinummer van BeursBlad besteedden we uitgebreid aandacht rond het thematisch beleggen via zogenaamde exchange traded funds (ETF’s). Ons oog viel daarbij toen op HACK, een ETF dat inspeelt op de thematiek rond cyberbeveiliging. Deze ETF volgt een aantal erg interessante bedrijven die kunnen profiteren van de toenemende vraag naar cyberbeveiliging. Onder andere Vasco Data Security (NASDAQ: VDSI), Zix Corporation (NASDAQ: ZIXI), FireEye (NASDAQ: FEYE) en Widepoint Corporation (AMEX: WYY), stuk voor stuk innovatieve groeibedrijven, zijn opgenomen in deze tracker.
Kort na onze bespreking daalde het aandeel om even later uit te bodemen rond een koers van $21. Op dat moment was de Trends & Value portefeuille echter volledig belegd en konden we niet inspelen op deze opportuniteit. Na goed bedrijfsnieuws werd een rally ingezet en steeg het aandeel naar net geen $28 per aandeel. Kort nadien viel het aandeel weer terug. Ditmaal naar $22. Een groot deel van VASCO’s inkomsten wordt gerealiseerd buiten de VS. Als gevolg van de sterke dollar is een plafond van $31 vandaag daarom misschien niet langer meer realistisch. VDSI blijft echter op onze radar staan en de kans is reëel dat we het aandeel binnenkort opnemen in onze nieuwe groeiportefeuille. Het is ondertussen wel duidelijk geworden dat VDSI bijzonder volatiel is. We zullen duidelijke limietorders moeten instellen om voldoende snel in- en uit te kunnen stappen. MATERIALISE (NASDAQ: MTLS) Vorige maand besteedden we twee volledige pagina’s aan deze Belgische pionier op het gebied van 3D-printingtechnologie. Ook hier blijft onze beleggingsthese overeind. Het wisselkoersrisico en de negatieve spiraal waarin de volledige industrie zich bevindt, maken het aandeel allesbehalve koopwaardig. Sinds het vorige nummer daalde de koers met nog eens 10% (van $7,68 naar $6,8). Aan de andere kant blijkt wel dat MTLS het geld dat het ophaalde bij de beursintroductie op een slimme manier inzet. Recent kondigde het aan dat het een klein bedrijf kocht dat zich specialiseert in het printen van metalen 3D-applicaties voor de medische sector. Wanneer MTLS koopwaardig
Wie in januari instapte in HACK kan vandaag toch al een mooi rendement voorleggen. De ETF noteert inmiddels 6% hoger dan bij het begin van het jaar, een uitmuntend resultaat. Zeker als je weet dat eenzelfde belegging in de S&P 500 nagenoeg een nulwinst opleverde. Wie ervoor koos om actief de aandelen op te volgen die we individueel aanstipten in onze bespreking, kan nog mooiere resultaten voorleggen. Zowel ZIXI als FEYE noteren vlot 10% hoger dan in januari van dit jaar. ZIXI had al een partnership met Google en kondigde begin maart dat het opnieuw nauwer zal gaan samenwerken met Cisco. De resultaten bleven niet uit. 1 op 4 Amerikaanse banken doet vandaag beroep op de e-mailbeveiligingstechnologie van ZIXI. Ook FEYE doet het goed. Het feit dat insiders het aandeel massaal opkopen is altijd wel een goed teken. Enkel VDSI en WYY doen het vandaag iets minder goed maar toch kon hier ook winst gerealiseerd worden door de slimme belegger die op tijd uitstapte na een aantal snelle, steile rally’s. De analyse van VDSI werd reeds uitvoerig gemaakt en met betrekking tot WYY geldt een gelijkaardig verhaal. Wie bijvoorbeeld een trailing stop-loss instelde op WYY werd eind februari uitgestopt en kon zo bijna 17% winst realiseren. MVDV
15
BeursBlad.com Waardevolle beurstips voor beleggers
S
ven Vande Broek is een 37-jarige informaticus uit Antwerpen. Als consultant deed hij heel wat financiële en technische kennis op met binnen- en buitenlandse projecten voor start-ups, banken, vermogensbeheerders, farmabedrijven en technologiegiganten. Hij schreef aandelenanalyses en achtergrondartikels voor enkele financiële adviesbrieven en werkte als analist op de derivatenafdeling van een investeringsbank. In 1999 schreef hij in zijn eerste beurscolumn dat beleggers in Lernout & Hauspie bedrogen gingen uitkomen. Bankaandelen vermijdt hij al sinds 2006, vlak voordat de bankencrisis uitbrak. De gemiddelde fondsenbelegger draagt tijdens zijn carrière 57% van zijn vermogen af aan de beleggingsindustrie. De industrie houdt hen mét plezier een sterke illusie voor. De actieve belegger, die probeert de markt te timen of de volgende beurswinnaars te selecteren, is nog slechter af. Zelfbeleggers die zich laten adviseren, doen het dan weer goed op lange termijn. Met BeursBlad.com wil Sven Vande Broek zijn 20-jarige passie voor de financiële markten vertalen naar concrete, winstgevende beurstips voor particuliere beleggers. Sinds de start van dit project in 2012, verkocht hij 13 winstgevende posities op een rij.
M
ichael Van de Velde (29 jaar) studeerde Filosofie en Toegepaste Economische wetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel. Tijdens zijn studentenjaren publiceerde hij in zowel De Moeial, Blauwzuur (LVSV) als diverse andere universitaire publicaties. Begin 2014 emigreerde Michael naar Ierland waar hij vandaag aan de slag is als account executive voor het beursgenoteerde LinkedIn. Met BeursBlad.com wil Michael zijn interesse en passie in het beurswezen delen met een breder publiek. Vanuit Dublin heeft Michael een bijzondere en soms gepriviligeerde invalshoek op nieuwe ontwikkelingen in het technologielandschap. De analyses en tips van Michael beperken zich echter niet tot groeiaandelen in de technologiesector. De onderliggende gehanteerde beleggingsfilosofie is immers steeds deze van de value investor. Michael volgt in deze optiek Graham, Buffett en Icahn.