De totstandkoming van de Zorgverzekeringswet Geert Jan Hamilton 13 oktober 2011

De totstandkoming van de Zorgverzekeringswet 2006

© Geert Jan Hamilton 13 oktober 2011

 Naoorlogs Nijmegen, jaren ‘50  Huisartsenpraktijk Berg- en Dalseweg 3  Ziekenfondspatiënten op spreekuur

 Particulieren volgens afspraak  Openingsvraag overal in de gezondheidszorg:

Bent u ziekenfonds of particulier?

 Private (veelal onderlinge) ziekenfondsen  * Private verzekeringsovereenkomsten

 * Nominale premies  Solidariteit  Geen overheidstoezicht

 Vooral huisartsenzorg  Huisarts en ziekenfonds zijn in Nederland groot

geworden door elkaar

 1941: Verplichte verzekering; * inkomensafhankelijke

premies; * landelijk vereveningsfonds; toelating ziekenfondsen; * overheidstoezicht  1966: Ziekenfondswet; verplichte verzekering wordt

publiekrechtelijke verzekering; daarnaast blijft vrijwillig ziekenfonds

 1974: Structuurnota gezondheidszorg  Planning alle gezondheidszorg-

voorzieningen door de overheid  Alle diensten door de overheid geprijsd  Financiering via * volksverzekering

 1982: Wet tarieven gezondheidszorg  * Convergentie ziekenfondstarieven en particuliere

tarieven  Vermindering ‘beleefde’ kwaliteitsverschil ziekenfonds en particulier

 1986: Afschaffing vrijwillige ziekenfondsverzekering  Wet toegang tot ziektekostenverzekeringen  * Ervaring met regulering particuliere verzekeringen

 Wet voorzieningen gezondheidszorg mislukt  Ziekenfondsen: wij willen contracteervrijheid

 ‘Het ziekenfonds op eigen benen  * ‘Plan Dekker: één verzekering, gereguleerde

concurrentie, nominale premie naast inkomensafhankelijke premie

 Oorzaken:  AWBZ niet goede aanvliegroute

 Veel verzet werkgevers en particuliere

ziektekostenverzekeraars  Foute start concurrentie tussen ziekenfondsen  Huisartsen ‘in de gordijnen’ door vergelijking met basisartsen

 * Afschaffing contracteerplicht  * Nominale ziekenfondspremie  * Normuitkeringen uit Algemene Kas

 * Opheffing regionale werkgebieden ziekenfondsen  Particuliere premies binnen bandbreedtes

 * Opheffing bestuurlijke barrières ziekenfondsen   

particuliere verzekeraars * Ontstaan zorgverzekeringsconcerns Zorgverzekeraars Nederland (blijft sterk voor duale bestel) * 1995: Eerste pleidooi voor een verplichte particuliere zorgverzekering voor iedereen; Pleidooi voor Vierde Europese Schaderichtlijn

 2000: SER-advies: Naar een gezond stelsel van

  



ziektekostenverzekeringen 2001: Testament Borst: Vraag aan Bod Regeerakkoord 2002 Interregnum Bomhof/De Geus 27 mei 2003: aantreden Hans Hoogervorst als minister van VWS

 Bekwame, ambitieuze minister (politiek ‘in the lead’)  De juiste ambtenaren

 Goede verhouding met het veld  Scherpe planning  IJzeren discipline

 Deadline (beoogde invoeringsdatum)

1 januari 2006 (alternatief was er niet)

 Jaren ‘90: conferenties zorgverzekering en Europees recht       

   

(Okma/Hamilton); Donner dagvoorzitter; Franse kwestie/Ierse kwestie AIM: Vierde richtlijn nodig voor solidaire private zorgverzekering SER 2000: Europeesrechtelijke vragen omzeild Vraag aan bod: keuze publiekrechtelijke weg CDA-programma/regeerakkoorden: voorkeur voor private weg ICER/Landsadvocaat: private weg risicovol Donner kende schaderichtlijnen nog 30 september/1 oktober 2003 via Luxemburg (Geelhoed) naar Brussel: overleg Hoogervorst-Bolkestein 8 oktober 2003: Hoogervorstbrief 26 november 2003: Bolkesteinbrief – Groen licht November: Rapport Klink/V.d. Gronden (Wetenschappelijk Bureau CDA) December 2003: kabinet kiest voor private weg

 Hoeveel nominaal; hoeveel inkomensafhankelijk

 Zorgtoeslag  Natura of restitutie? Natura én restitutie  Zorgplicht wettelijk verankeren

 Premiepositie kinderen  Rechtsbescherming  Risicoverevening ex post/ex ante

 Vele verzekeringstechnische kwesties  Zvw lex specialis op BW (nog bij parlement)

 Van 17 september tot 21 december 2004 in Tweede Kamer  Van 21 december 2004 tot 5 juni 2005 in Eerste Kamer  Tweede Europese kwestie: de staatssteunelementen

(vereveningsfonds en reserves ziekenfondsen): beschikking op 5 mei 2005 (commissaris Kroes)  Invoerings- en aanpassingswet 1 juni 2005 bij TK ingediend, 4 oktober 2005 door EK aanvaard  Daarin o.m. regeling fictieve verzekerings- overeenkomsten per 1 januari 2006  Titel 7.17 BW (ingediend in 1986) op 19 december 2005 door Eerste Kamer aanvaard.

 Dit wordt een succes  Positieve inzet zorgverzekeraars

 Negatieve pers ebt weg  Grootste winst: onderscheid ziekenfonds-particulier verdwijnt 

   

voorgoed Europeesrechtelijke ketelmuziek van tegenstanders ebt weg Equity in bijdragen (structurele solidariteit) Nieuwe rol verzekeraars/aanbieders kost tijd Verzekerden beter geïnformeerd dan ooit; blijven factor van belang Zomer 2006: positief beeld over overgang

 Equity  Informatie sterk verbeterd  Keuzemogelijkheden  Markt binnen sterke sociale kaders  Ruimte voor innovatie

 Geen stelseldiscussie meer  Beleids- en kostenvraagstukken oplossen binnen wettelijke

kaders  Stelsel ‘Europaproof’ gebleken  Internationale erkenning  Meer verwacht van zorgverzekeraars