De woningprijs Brink expertmeeting
Paul de Vries, Onderzoeksinstituut OTB/TUDelft 13 oktober 2011
Delft University of Technology
Onderzoeksinstituut OTB Challenge the future
Inhoud • Meten • Verklaren • Regionaal • Nieuwbouw <> bestaande bouw
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
2 van 27
Prijsontwikkeling vanaf 1628 300
euro's x 1000
woningprijsontwikkeling
250 200 150 100 50 %- eigenwoningbezit
15
30 40 50 58
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
2010
1990
1970
1950
1930
1910
1890
1870
1850
1830
1810
1790
1770
1750
1730
1710
1690
1670
1650
1630
0
3 van 27
Prijsontwikkeling vanaf 1628 300
reële prijs (euro 2009) x1000
250
Kredietcrisis Begin industriële revolutie
2009
1850
Napoleon sluit haven Amsterdam
200
2de oliecrisis
1795
1979
150 100
3de Engelse oorlog 50
1672-1674
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
2010
1990
1970
1950
1930
1910
1890
1870
1850
1830
1810
1790
1770
1750
1730
1710
1690
1670
1630
1650
Crash Tulpenmarkt, 1637
0
4 van 27
Prijsontwikkeling vanaf 1976 300,0
250,0
200,0
150,0
100,0
50,0
0,0
2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976
5 van 27 Expertmeeting Brink Onderzoeksinstituut OTB
Meten
Met behulp van de Woningprijsindex
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
6 van 27
Zelfde pakket woningen Prijs
P2
Gemiddelde P1
Index
t1
Onderzoeksinstituut OTB
t2
Tijd Expertmeeting Brink
7 van 27
Zelfde kwaliteit woning Prijs
P3
P2
Gemiddelde Index
P1
t1
Onderzoeksinstituut OTB
t2
t3
Expertmeeting Brink
Tijd
8 van 27
Verschil tussen bestaande bouw en nieuwbouw
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
9 van 27
De ideale situatie Alle woningen worden iedere maand verkocht Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
10 van 27
20 maanden woningen maand 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
1
120
121
122
124
120
118
115
116
117
118
120
121
125
130
131
133
134
130
131
133
2
150
160
170
172
173
175
165
160
162
163
150
152
153
158
165
167
175
177
179
175
3
300
290
285
288
295
298
310
313
316
325
328
325
328
325
328
330
340
350
354
357
4
350
354
357
361
365
369
372
376
385
389
393
397
401
400
404
408
410
414
418
425
5
700
707
725
732
740
750
758
765
773
800
808
816
824
825
833
842
850
875
884
893
6
760
768
775
783
800
808
816
824
832
841
841
841
843
844
850
860
870
880
900
909
…. 4 miljoenste
80
81
82
85
86
87
85
86
87
85
86
87
87
89
90
91
92
93
94
90
Gemiddelde
351
354
359
363
368
372
374
377
382
389
389
391
394
396
400
404
410
417
423
426
verschil %-verandering
3
5
4
5
4
2
3
5
7
1
2
3
1
4
4
6
7
6
3
0,8
1,5
1,1
1,4
1,0
0,6
0,7
1,2
1,8
0,2
0,5
0,9
0,4
1,1
1,0
1,5
1,7
1,4
0,7
4 miljoen woningen Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
11 van 27
Gemiddelde prijs per maand woningen maand 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
1
120
121
122
124
120
118
115
116
117
118
120
121
125
130
131
133
134
130
131
133
2
150
160
170
172
173
175
165
160
162
163
150
152
153
158
165
167
175
177
179
175
3
300
290
285
288
295
298
310
313
316
325
328
325
328
325
328
330
340
350
354
357
4
350
354
357
361
365
369
372
376
385
389
393
397
401
400
404
408
410
414
418
425
5
700
707
725
732
740
750
758
765
773
800
808
816
824
825
833
842
850
875
884
893
6
760
768
775
783
800
808
816
824
832
841
841
841
843
844
850
860
870
880
900
909
…. 4 miljoenste
80
81
82
85
86
87
85
86
87
85
86
87
87
89
90
91
92
93
94
90
Gemiddelde
351
354
359
363
368
372
374
377
382
389
389
391
394
396
400
404
410
417
423
426
verschil %-verandering
3
5
4
5
4
2
3
5
7
1
2
3
1
4
4
6
7
6
3
0,8
1,5
1,1
1,4
1,0
0,6
0,7
1,2
1,8
0,2
0,5
0,9
0,4
1,1
1,0
1,5
1,7
1,4
0,7
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
12 van 27
Index en %-verandering 130
index m aand 1= 100
120
110
100 10,0 90
%-m utatie
8,0 6,0
80 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
4,0 12 13
14
15
16
17
18
19
20
4
5
6
7
8
9
2,0 0,0 2
3
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
-2,0 -4,0 -6,0 -8,0 -10,0
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
13 van 27
verkochte woningen woningen
maand 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
%-groei
1
120
121
122
124
120
118
115
116
117
118
120
121
125
130
131
133
134
130
131
133
10,5
2
150
160
170
172
173
175
165
160
162
163
150
152
153
158
165
167
175
177
179
175
16,7
3
300
290
285
288
295
298
310
313
316
325
328
325
328
325
328
330
340
350
354
357
19,0
4
350
354
357
361
365
369
372
376
385
389
393
397
401
400
404
408
410
414
418
425
21,4
5
700
707
725
732
740
750
758
765
773
800
808
816
824
825
833
842
850
875
884
893
27,5
6
760
768
775
783
800
808
816
824
832
841
841
841
843
844
850
860
870
880
900
909
19,6
n
80
81
82
85
86
87
85
86
87
85
86
87
87
89
90
91
92
93
94
90
12,5
351
354
359
363
368
372
374
377
382
389
389
391
394
396
400
404
410
417
423
426
18
%-verandering
0,8
1,5
1,1
1,4
1,0
0,6
0,7
1,2
1,8
0,2
0,5
0,9
0,4
1,1
1,0
1,5
1,7
1,4
0,7
index
101
102
103
105
106
107
107
109
111
111
111
112
113
114
115
117
119
120
121
Gemiddelde
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
14 van 27
Prijsontwikkeling? 130
index m aand 1= 100
120
110
100
10,0 90
%-m utatie
8,0 6,0
80 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
4,0 12 13
14
15
16
17
18
19
20
3
4
5
6
7
8
9
2,0 0,0 2
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
-2,0 -4,0 -6,0 -8,0 -10,0
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
15 van 27
Index en prijs 6
4
2
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
0
-2
-4
-6
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
16 van 27
Regionale woningmarkt Prijs- en indexontwikkeling in % na de intrede van de kredietcrisis Per kwartaal (Q) en per maand (M) Prijs Q<>Q [rood]
‐6,8 -6,8
M<>M [grijs]
‐7,8 -7,8
Index Q<>Q [groen]
M<>M [blauw]
Nedeland Nedeland
‐7,6 -7,6 ‐8,5 -8,5
‐9,3 -9,3 2,2 2,2
Utrecht Utrecht
‐6,0 -6,0 ‐2,3 -2,3
‐0,4 -0,4 -0,4 ‐6,4 -6,4
Rotterdam Rotterdam
‐5,0 -5,0 ‐5,9 -5,9
‐5,6 -5,6 ‐7,8 -7,8
Den Haag Den Haag
‐6,8 -6,8 ‐7,4 -7,4
‐8,6 -8,6 ‐7,8 -7,8
Amsterdam Amsterdam
‐7,0 -7,0 ‐7,1 -7,1
‐10 -10
‐9 -9
‐8 -8
‐7 -7
‐6 -6
‐5 -5
‐4 -4
‐3 -3
‐2 -2
‐1 -1
0
1
2
3
•procenten
•Bron: CBS-statline/bewerking OTB-TUDelft
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
17 van 27
Nieuwbouw Procentuele verdeling van kwaliteitskenmerken Nederland Kenmerken
Randstad
2003
2004
2005
2006
2008
2003
2004
2005
2006
2008
32
31
38
38
29
27
23
27
32
23
62
65
65
53
63
67
73
65
65
69
3 of minder
10
8
8
6
10
8
7
6
4
4
4 kamers
64
55
60
45
57
61
56
60
40
49
5 kamers
22
27
26
41
27
25
24
27
46
38
5
10
6
8
7
6
12
7
11
9
Garage Wel garage Aparte buitenberging Wel aparte buitenberging Aantal kamer
6 of meer kamers
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
18 van 27
Index en prijs Woningtype
index
prijs
115,2
133,2
110,8
132,8
111,7
133,1
118,2
122,4
116,6
121,0
143,2
104,5
Vrijstaand Twee-onder-een-kap Vrijstaand/2 onder 1 kap Rij-hoekwoning Rij-tussenwoning Appartementen
De index stijgt minder dan de prijs; de prijs is dus gestegen door een verschuiving in de samenstelling van de verkochte woningen (meer dure woningen). Dit geldt niet bij de appartementen.
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
19 van 27
Verklaren
Met behulp van het Woningprijsmodel
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
20 van 27
Prijsontwikkeling 300,0
250,0
200,0
150,0
100,0
2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 -5,0%
50,0 25,0%
0,0 20,0%
15,0%
10,0%
5,0%
0,0%
-10,0%
-15,0%
21 van 27 Expertmeeting Brink Onderzoeksinstituut OTB
Verklarende factoren Speculatieve of
Prijsverandering
Psychologische effecten
voorafgaande periode
Seizoenseffecten
Lente en herfst
Langetermijneffecten
Woonuitgaven in procenten van inkomen
Economische effecten
Hypotheekrente en inkomen
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
22 van 27
Prijsontwikkeling 300,0
250,0
200,0
waargenomen
2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 -5,0%
50,0 30,0%
15,0%
23 van 27 Expertmeeting Brink Onderzoeksinstituut OTB
geschat 20,0%
waargenomen 0,0 25,0%
geschat 150,0
100,0
10,0%
5,0%
0,0%
-10,0%
-15,0%
Hoe goed is het model? waargenomen
350,0
1991
2000
2006
2010
300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
0,0
24 van 27
En na afschaffing hypotheekrente aftrek? 500
post-transitie periode
Nominaal euro X 1000
450 400
defiscalisering in 30 jaar
350
ongewijzigd
300 250 200
SER CSED
150 100 2010
2015
2020
Onderzoeksinstituut OTB
2025
2030
2035
2040
Expertmeeting Brink
2045
2050
25 van 27
Regionale woningmarkt
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
26 van 27
Vragen?
Onderzoeksinstituut OTB
Expertmeeting Brink
27 van 27
