Ne f it houdt Nederland war m
De toekomst is zeker met Nefit Zonnestroom
Begrippenlijst
Autonoom systeem (standalone) - op zichzelf
Grid-connected (netgekoppeld) - systeem
staand systeem bestaand uit zonnepanelen,
gekoppeld via de bedrading van uw eigen huis
regelunit en accu’s.
aan het openbare elektriciteitsnet.
Azimuth - kompasrichting waarin een zonnepa-
Inclinatie - hoek van zonnepanelen met de
neel wijst. Noord = 0 graden, Oost = 90 graden,
horizon.
Zuid = 180 graden, West = 270 graden. Insolatie - hoeveelheid zonneschijn dat een Bewolking - ook bij bewolkt weer leveren zonne-
bepaald gebied gedurende een vastgestelde tijd
stroompanelen stroom (uiteraard minder dan bij
ontvangt.
volle zon). Inverter - (stroomomvormer) electronica die CO2 - kooldioxide, broeikasgas. 1 vierkante
de gelijkstroom die een zonnepaneel in principe
meter zonnepaneel scheelt de uitstoot van onge-
produceert, omzet in 230V wisselstroom.
veer 40 kilogram kooldioxide per jaar. Island Protection - ingebouwde bescherming Efficiency - getal dat aangeeft hoeveel energie
in een inverter (stroomomvormer) tegen exter-
van de zonnestraling door een zonnepaneel in
ne stroomuitval - de inverter schakelt automa-
stroom wordt omgezet. De gangbare zonnepa-
tisch uit.
nelen hebben een efficiency van ongeveer 15%. De rest van de zonne-energie wordt (helaas)
kW - kilowatt = 1000 watt - vermogenseenheid.
omgezet in warmte. Zonnepanelen kunnen dus
1000 kilowatt = 1 megawatt, 1000 megawatt =
behoorlijk heet worden.
1 gigawatt, 1000 gigawatt = 1 terawatt.
Eilandbescherming - ingebouwde bescherming
kWh - kilowattuur: arbeid die wordt verricht
in een inverter (stroomomvormer) tegen externe
door een vermogen van 1 Watt gedurende 1 uur
stroomuitval - de inverter schakelt automatisch uit.
te laten werken. Levensduur van zonnepanelen: geschat gemiddeld 25 jaar
Elektriciteitsmeter - als uw panelen meer stroom produceren dan uw huishoudelijke appa-
MPP-tracking (Maximum Power Point
raten verbruiken, dan loopt deze meter terug. Als
Tracking) - een omvormer moet onder alle
uw huis een elektronische elektriciteitsmeter heeft,
(licht)omstandigheden het maximale vermo-
moet u een tweede meter aanvragen om de hoe-
gen leveren dat hoort bij een bepaalde spanning
veelheid teruggeleverde stroom te kunnen meten.
die het paneel levert. De spanning is afhankelijk van de hoeveelheid licht die op het paneel valt.
EPA (Energie Prestatie Advies) - onderzoek
Het vermogen is het product van spanning en
waarbij wordt bepaald hoe energiezuinig uw huis
stroomsterkte, en dus hoort er bij een gegeven
is en welke maatregelen u kunt nemen om uw
spanning ook een gegeven stroomsterkte. Je
huis energiezuiniger te maken.
kunt in een grafiek deze twee grootheden
tegen elkaar uitzetten. Bij elke spanning hoort
Stroomproductie meten - u meet de productie
een optimale stroomsterkte (maximum power
het nauwkeurigst met een opbrengstmeter.
point). In de omvormer zit elektronica die onder
Deze zijn duur. U kunt ook op een zonnige dag
alle omstandigheden dit optimale punt opzoekt:
uw elektriciteitsmeter inspecteren. Stroom-
MPP-tracking
verbruik noteren helpt alleen als u al een tijd voordat u panelen aanschafte de stand van de
Netgekoppeld (grid-connected) - systeem
elektriciteitsmeter regelmatig hebt genoteerd.
gekoppeld via de bedrading van uw eigen huis aan het openbare elektriciteitsnet.
Winter - ook in de winter leveren zonnestroompanelen stroom. Als er maar iets van zon op
PV - photovoltaisch.
schijnt, gaan ze al stroom produceren.
Richting (azimuth) - kompasrichting waarin
Wintervoorzorgen - niet nodig bij zonnestroom-
een zonnepaneel wijst. Noord = 0 graden,
panelen.
Oost = 90 graden, Zuid = 180 graden, West = 270 graden.
Wp - Watt-peak (Wattpiek)- maximum theoretisch vermogen van een zonnepaneel (met een
Schoonmaken - Eventueel 1x per jaar schoon-
oppervlak van 1m2 en gemeten bij een tempera-
maken met water/spons.
tuur van 25 graden) en hiermee een standaardeenheid waarmee zonnepanelen op vermogen
Seizoenen - zonnestroompanelen leveren de
met elkaar worden vergeleken. In de praktijk
meeste stroom in de lente en zomer, en minder
haalt een zonnepaneel nooit 100% van het watt-
in de herfst en winter.
peakvermogen. Meestal komt de maximale productie op 80% van het watt-peakvermogen uit.
Sluipverbruik - verbruik van alle stand-by apparaten, transformatortjes, elektrische klokjes en
Zonneboiler - installatie waarmee met behulp
detectors in/aan uw huis bij elkaar opgeteld.
van zonlicht water wordt verwarmd.
Dit kan aardig oplopen (per huishouden gemiddeld continu 25W ofwel 20 kWh per jaar)
Zonnecel - kleinste eenheid voor fotovoltaische stroomopwekking. Een zonnestroompaneel
Standalone (autonoom) systeem - op zichzelf
bestaat uit een aantal zonnecellen.
staand systeem bestaand uit zonnepanelen, regelunit en accu’s.
Zonnecollector - installatie die zonlicht in warmte omzet. Dit kan een solar cooker zijn
String - aantal in serie aan elkaar geschakelde zonnestroompanelen.
(zonne-kookinstallatie) of een zonneboiler.
Inverterconcepten
Het nadeel is dat de MPP Tracker niet optimaal
Inverters of omvormers worden in een netge-
kan werken. Zeker wanneer de aangesloten PV
koppeld PV-systeem gebruikt om de door de
arrays niet allemaal dezelfde oriëntatie hebben,
zonnepanelen geleverde gelijkstroom om te zet-
of wanneer de panelen niet allemaal gelijkmatig
ten in wisselstroom bij een spanning van 230 V.
belicht worden zal de MPP Tracker een spanning
Op die manier kan de opgewekte elektriciteit of-
vinden die niet overeenkomt met het Maximum
wel direct worden gebruikt door AC appara-
Power Point van de individuele arrays, laat staan
tuur, ofwel (in het geval van overproduktie) aan
van de zonnepanelen afzonderlijk. Dit kan de op-
het eiektriciteitsnet worden geleverd. Het om-
brengst enigszins reduceren.
zettingsrendement (de verhouding tussen AC
Nog een nadeel van centrale inverters is de gro-
uitgangsvermogen en DC ingangsvermogen, uit-
tere kabellengte die nodig is om de arrays aan
gedrukt in procenten) ligt bij de huidige genera-
de inverter te verbinden. Doordat er verschillen
tie inverters rond de 91%. Grote inverters (met
zullen zijn in kabellengte naar de verschillende
een hoog ingangsvermogen) hebben een iets
arrays, zullen alle arrays op een verschillen-
hoger rendement dan kleine inverters (met een
de spanning werken, namelijk, de spanning die
laag ingangsvermogen).
wordt opgelegd door het MPPT systeem van de
Bovendien zijn PV inverters uitgerust met een
inverter minus de spanning die wordt verloren in
mechanisme dat er voor zorgt dat de PV modu-
de kabels (van verschillende lengte).
les het maximaal haalbare vermogen leveren: de
Het effect hiervan is te zien uit de resultaten van
Maximum Power Point Tracker. Dit is een span-
metingen aan het PV geluidsscherm. Dit scherm
ningsregelaar die de werkspanning van het PV
heeft een lengte van 250 meter. Alle panelen
array aanpast aan het instralingsniveau. Op die
zijn aangeloten op één inverter. Het verschil in
manier levert het PV array bij elke instraling het
spanning tussen het voorste paneel en het ach-
hoogst haalbare vermogen. De keuze voor een
terste bedraagt enkele volts. Het verlies in op-
bepaald inverterconcept en de invertergrootte is
brengst dat hierdoor wordt veroorzaakt wordt
van invloed op de prijs van een PV-systeem en de
geschat op hooguit l%.
uiteindelijke opbrengst. Decentrale inverter Centrale inverter
Het voorlopig nog meest gangbare invertercon-
Het concept waarin gebruik wordt gemaakt van
cept is de decentrale inverter. Decentrale inver-
één inverter voor groot aantal PV arrays wordt
ters hebben in het algemeen een grootte van,
een centraal inverter systeem genoemd. Een
grofweg, 1,5 tot 5 kW. Hierop wordt één array
centrale inverter neemt minder ruimte in beslag
aangesloten.
dan een groot aantal decentrale inverters en is
In principe kan het array zijn uitgespreid over
over het algemeen goedkoper. Daar komt bij dat
meer dan één woning, afhankelijk van de groot-
het omzettingsrendement wat hoger zal zijn. Bo-
te van het PV array en het ingangsvermogen van
vendien is het beheer van een centraal opgestel-
de inverter.
de inverter eenvoudiger.
Dit is echter alleen mogelijk wanneer het gehele
PV systeem eigendom is van één eigenaar, bijvoorbeeld het energiebedrijf. Wanneer het eigendom ligt bij de particulier is het verstandig om elke woning afzonderlijk te voorzien van een inverter. Doordat de inverter meestal dicht in de buurt staat van de zonnepanelen blijven kabelverliezen over het algemeen beperkt tot maximaal 2%. Ook de MPP Tracker kan beter functioneren dan bij een centraal inverter systeem. AC-modules AC-modules zijn zonnepanelen met een eigen inverter. Zoals de naam al uitdrukt leveren deze modules wisselstroom, bij een spanning van 220 Volt. Bij AC modules zijn de kabelverliezen minimaal, doordat de invertertjes zich direct achterop de panelen bevinden. De MPP Tracking kan ook optimaal functioneren, doordat van iedere module afzonderlijk de ideale werkspanning kan worden bepaald. Dit heeft tot mede gevolg dat de gevolgen van schaduw tot een minimum kunnen worden beperkt. AC-modules hebben een opbrengst die veel hoger is dan die van systemen met een normale inverter. Het ligt dan ook voor de hand dat dit type zonnepanelen in de toekomst vaker zal worden ingezet.
Nefit B.V., Postbus 3, 7400 AA Deventer, Dealerline: 0570 - 67 85 66, Fax: 0570 - 67 85 86, www.nefit.nl