DE SUCCESFORMULE: Voor professionals over jongeren. 20 succesformules. Talentontwikkeling x Innovatie x Participatie

DE SUCCESFORMULE: Talentontwikkeling x Innovatie x Participatie Toekomstbestendig

NJR het Bureau is het jongerenadviesbureau voor professionals over jongeren. NJR het Bureau ontwikkelt: ǃ Beleidsadvies ǃ Concepten ǃ Trainingen ǃ Onderzoeken www.njrhetbureau.nl

Voor professionals over jongeren

20 succesformules

=

→

VOORWOORD Kinderen de beste kansen geven! Liefst binnen hun eigen gezin. Dat is wat we bedoelen met positief jeugdbeleid. Hen benaderen, betrekken, ondersteunen, vasthouden, hun kansen vergroten en zelfvertrouwen geven. Dat is nodig om kinderen te laten opgroeien tot zelfstandige burgers, wereldburgers. We gunnen alle kinderen in ons land een toekomst. Een stip op de horizon. Dat ze wanneer ze volwassen zijn goed voor zichzelf kunnen zorgen en een eigen plek hebben. Dat ze iets om handen hebben waar ze zelf zingeving aan ontlenen en waarmee ze kunnen meedoen in onze samenleving. En dat ze kunnen liefhebben. Dat ze weten hoe je relaties met elkaar aangaat en hoe je samenleeft.

“VOOROP STAAT DAT WE JONGEREN KANSEN WILLEN BIEDEN”

→

zig zijn om dit als rode draad door hun jeugdbeleid te vlechten. Dat ze positief jeugdbeleid als basis nemen. Ik hoop dat de succesformules uit deze bundel u inspireren en hoop in de toekomst nog veel nieuwe voorbeelden van positief jeugdbeleid te ontdekken binnen gemeenten. Voorbeelden van participatie en talentontwikkeling van jongeren. Waar jongeren de kans krijgen die zij verdienen om actief deel te nemen aan de samenleving.

6 Jongerenambassadeurs

12 Projectbureau Raaz

22

Dit vraagt om een positief opvoed- en opgroeiklimaat waarin we uitgaan van kansen en mogelijkheden. Waarin we kijken naar talenten van kinderen, en minder naar wat een kind niet kan. En waarbij kinderen meedoen en meebeslissen.

8

30 Talenthouse

Marlies Veldhuijzen van Zanten Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

38 La Mama’s

10

2GetThere: jongerencoaches

14

“Je leert ervan om je te verplaatsen in de ander” pagina 22

32 Jongerenbijdrageregeling

40 Jongerenbemiddeling

3

“Door de stage zie je het werk ook in de praktijk”

Talentenwerk

16

SuperWoman

Participatie bij Centra voor Jeugd en Gezin

Voor u ligt een inspiratiebundel met daarin twintig succesformules van positief jeugdbeleid. Succesformules die zich in de praktijk hebben bewezen. En die elk gekenmerkt worden door een aantal kritische succesfactoren. Onmisbare schakels om positief jeugdbeleid vorm te geven. Dit komt op een mooi moment. Gemeenten bereiden zich nu voor op hun nieuwe rol in het jeugdbeleid. De overheveling van alle jeugd- en opvoedhulp naar gemeenten beoogt bovenal een transformatie. Voorop staat dat we kinderen kansen willen bieden. Dat ze hun talenten ontwikkelen. Ik ben verheugd dat veel gemeenten be-

INHOUDSOPGAVE

Cruyff Courts

24 Traject op maat

34

pagina 10

18

42 CultuurShaker

Positief Jeugdbeleid

PAGINA 46 Colofon

20

Hall of Fame

26

Dynamic Duo’s

28

Jongerencentrum Level Z

“Je kunt alles bereiken, ongeacht waar je vandaan komt”

StreetliveTV

PAGINA 4

pagina 34

44 Crownies

Bijdehand

36 Programma Rotterdam kindvriendelijk

“Het is net als een hobby, alleen als je wilt, doe je mee” pagina 44

Innovatie x Participatie x Talentontwikkeling  Toekomstbestendig

POSITIEF JEUGDBELEID BINNEN STEEDS MEER GEMEENTEN EEN SUCCES

= Positief jeugdbeleid

die samenleving eruit ziet - nu en in de toekomst - heeft alles te maken met de manier waarop geïnvesteerd wordt in de ontwikkeling van jongeren. Door jongeren te betrekken bij de samenleving, kunnen zij opgroeien tot betrokken burgers.

Gemeenten zijn volop aan de slag met de heroriëntatie op het jeugdbeleid. Daarbij neemt de aandacht voor Positief jeugdbeleid op zowel landelijk, regionaal als lokaal niveau toe. Beleidsmedewerkers en uitvoerders denken, als het om jongeren gaat, steeds vaker vanuit kansen en talenten en niet langer in problemen of risico’s. NJR het Bureau heeft, in opdracht van het ministerie van VWS, tijdens het project ‘Nationale promotie van positief jeugdbeleid’ gedurende 2010 en 2011 een belangrijke bijdrage geleverd aan het uitrollen van dit gedachtegoed. Daarmee inspireren en activeren wij meer dan zeventig gemeenten en welzijnsorganisaties om met positief jeugdbeleid aan de slag te gaan. Deze inspanningen werpen hun vruchten af: gemeenten omarmen de visie van positief jeugdbeleid en sommigen stellen zelfs integrale jeugdnota’s positief jeugdbeleid op.

Laat u inspireren met krachtige voorbeelden Wij constateren dat, ondanks de bezuinigingen, veel gemeenten hard werken aan positief jeugdbeleid. Door nieuwe nota’s te ontwikkelen die inspelen op het creëren van kansen voor alle jongeren en door de focus steeds meer te leggen op talentontwikkeling en participatie. In de lokale praktijk resulteert dit in mooie, kleinschalige initiatieven met krachtige resultaten. Tijd om die kennis met elkaar te delen! Deze inspiratiebundel, gevuld met succesvolle praktijkvoorbeelden van positief jeugdbeleid, is een stap richting die kennisdeling. Het grote doel? Dat al het jeugdbeleid in Nederland een positieve invalshoek heeft. Gemeenten en welzijnsorganisaties hoeven niet iedere keer het wiel opnieuw uit te vinden, er bestaan al zoveel goede initiatieven. Laat u inspireren door de 20 beste voorbeelden van positief jeugdbeleid. Wordt u enthousiast tijdens het lezen? Neem dan contact op voor meer informatie.

Denken vanuit kansen en talenten Kansen voor alle jongeren. Positief jeugdbeleid heeft als doel dat jongeren hun competenties en vaardigheden vergroten en hun verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkelen. De nadruk ligt op het feit dat ieder jong individu talenten heeft. Het is belangrijk om die talenten te helpen ontplooien, niet alleen voor het individu zelf, maar ook voor de samenleving als geheel. Hoe

Positief jeugdbeleid is de succesformule in de transitie van de jeugdzorg Gemeenten worden in de komende jaren verantwoordelijk voor de uitvoering van alle jeugd- en opvoedhulp voor kinderen, jongeren en hun opvoeders. Het in de praktijk handen en voeten geven aan deze opdracht is geen simpele opgave. Het vraagt om de opbouw van een nieuw inhoudelijk fundament: Positief jeugdbeleid.

De uitdaging is het benutten van de mogelijkheden en de kracht van jeugdigen en hun opvoeders zelf. Dit vraagt om een daarop afgestemde en samenhangende ondersteuning; een nieuwe manier van denken en werken. Positief jeugdbeleid gaat uit van een aanpak die de nadruk legt op (collectieve) preventie en ondersteuning in een vroegtijdig stadium. Zo werkt de succesformule Voorafgaand aan het selectieproces is, door de adviseurs van NJR het Bureau, een voorselectie gemaakt van zeventig projecten. Daaruit zijn, op basis van zorgvuldig opgestelde selectiecriteria, de twintig succesformules gekozen die het meest vernieuwend, inspirerend en toekomstbestendig zijn. Elke succesformule is opgebouwd uit een aantal vaste onderdelen. De woordformule: het initiatief gevat in succeselementen die elkaar versterken. Deze woorden geven kernachtig de kracht van het project weer De formule: een algemene omschrijving van het initiatief (doel, doelgroep, werkwijze, betrokken partijen) Het succes: beoordeling van de succesformule op basis van de 7 selectiecriteria die NJR het Bureau in samenwerking met het project Jong Lokaal Bokaal (stimuleringsprijs voor positief jeugdbeleid) van NJR heeft opgesteld De selectiecriteria zijn: 1. De succesformule moet innovatief zijn, het heeft een vernieuwende aanpak of vorm 2. De succesformule is toekomstbestendig, het sluit aan bij actuele ontwikkelingen met betrekking tot opgroeien en heeft een zekere duurzaamheid 3. De succesformule is inspirerend voor anderen 4. De succesformule gaat uit van actieve participatie van jongeren

5. 6. 7.

De succesformule gaat uit van talentontwikkeling bij jongeren De succesformule is gericht op alle jongeren, niet alleen op risico- en probleemjongeren De succesformule levert een bijdrage aan de pedagogische civil society, de gemeenschappelijke en vrijwillige activiteiten van burgers rond het opvoeden van kinderen en jongeren

Succesfactoren: dit zijn puntsgewijs de factoren die absoluut nodig zijn om de formule te laten slagen Kansen: deze kansen kunnen het project tot een nog groter succes maken. Daarnaast kunnen ze van toegevoegde waarde zijn voor andere initiatieven De succesformulebundel Alle succesformules zijn in het voorjaar van 2012 gebundeld tot deze succesformulebundel, die in beperkte oplage is verspreid onder gemeenten, welzijnsen maatschappelijke organisaties. Uiteraard is deze bundel ook voor iedereen te downloaden via www.njrhetbureau.nl. Sparren over Positief Jeugdbeleid? Neem dan contact op met NJR het Bureau via [email protected] of 030 230 35 75. NJR Het Bureau is het adviesbureau voor professionals over jongeren. De belevingswereld van jongeren staat centraal in ons advies, concepten, onderzoek en trainingen. NJR Het Bureau is ontstaan uit NJR, de landelijke koepel van jongerenorganisaties met een groot jongerennetwerk. Dit maakt ons uniek, vraaggericht en maatschappelijk betrokken. Dagelijks adviseren wij professionals over jongeren. Dit doen we aan de hand van innovatieve concepten, vernieuwend onderzoek en praktijkgerichte trainingen. Onze opdrachtgevers zijn werkzaam binnen de overheid, het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven.

5

Succesformule nr. 1

INTERVIEW MET JENNIFER ARTZ

JONGERENAMBASSADEURS Inspraak x Netwerk  Diversiteit deelnemers

DEN BOSCH

=  Invloed en aanzien

INTERVIEW MET DE JONGERENAMBASSADEURS- EN JONGERENCONTACTAMBTENAAR JENNIFER ARTZ In het imposante stadskantoor van Den Bosch lopen ambtenaren haastig door de gangen, de jonge Carmen en Jari ogen als vreemde eenden in de bijt. Toch hebben hun werkzaamheden verdacht veel overeenkomsten met die van ambtenaren, namelijk vergaderen en discussiëren over beleid. Zij zijn met ongeveer 16 jongeren de jongerenambassadeurs van Den Bosch. Het jongerenambassadeurschap heeft als doel jongerenparticipatie te bevorderen in de breedst mogelijke zin. De jongerenambassadeurs van Den Bosch zijn enthousiaste jongeren in de leeftijd van 12 tot 24 jaar die iets voor de stad Den Bosch willen betekenen. De jongerenambassadeurs werden in 2008 door de fanatieke “Mijn motto is 1+1=3” Jennifer Artz, opgericht. “Om ervoor te zorgen dat de gemeente voeling en contact met de jongeren behoudt, werden de jongerenambassadeurs in het leven geroe-

pen. Het brengt de jongeren en de gemeente nader tot elkaar.” Wanneer jongeren zich aanmelden, kiezen zij in eerste instantie voor één van de twee poten die de basis vormen: de website ‘XSHero’ of de ‘DoeJury’. De website is het online podium voor alles wat jongeren interesseert. Jennifer: “We hopen dat het in de toekomst een soort Bossche Youtube wordt.” Bij de DoeJury kunnen alle Bossche jongeren een subsidieaanvraag indienen voor een activiteit of evenement wat voor en door jongeren georganiseerd wordt. De jongerenambassadeurs beoordelen in hoeverre dit goed in elkaar zit en uitgevoerd kan worden. Wat de functie volgens Carmen zo leuk maakt, is de vrijheid die de gemeente biedt aan de jongerenambassadeurs. “Hoe je de functie hier invult, ligt heel erg aan wat je zelf wilt. Wat jij eruit wilt halen en wilt leren, je krijgt de vrijheid om jezelf te ontwikkelen op jouw eigen interessegebied.” Zo ontdekte Carmen door haar ambassadeurschap dat ze dingen goed kan uitleggen. Voor Jari heeft het ambassadeurschap zijn politieke interesse aangewakkerd, zelfs zo sterk dat hij erover denkt Politicologie te gaan studeren. Maar naast het feit dat het leuk is om te doen en het goed is voor de persoonlijke groei van de jongeren, hebben de gemeente, scholen (die dienen als vindplaats) en ook verschillende organisaties - zoals het onderzoeksbureau K2 en het CJG in Den Bosch - baat bij de jongeren-ambassadeurs. “Organisaties kunnen op ons afstappen als ze de mening van jongeren over een bepaald onderwerp willen weten. In het begin had ik niet het idee dat we serieus genomen zouden worden, maar nu is dat wel anders.” geeft Jari aan. Zo hebben de jongerenambassadeurs een peiling onder jongeren gehouden over de behoefte aan een stedelijk cultureel centrum in Den Bosch. Voor de gemeente heeft het ook verschillende voordelen. “Het ambassadeurschap zorgt onder andere voor een positieve binding tussen de jongeren en de stad”, benadrukt Jennifer. Wie overigens denkt dat de jongerenambassadeurs een homogene groep van hoogopgeleide jongeren zijn, heeft het bij het verkeerde eind. “De kracht van het project ligt juist bij de diversiteit van de jongeren, zij komen van alle niveaus en culturen. Dit bereiken we ook doordat jongeren hun maatschappelijke stage hier kunnen lopen”, aldus Jennifer.

Succesfactoren → Oud concept (Jongerenraad) in een nieuw, praktisch jasje → Eigen verantwoordelijkheid en inbreng van de jongeren is groot, veel ruimte voor talentontwikkeling, democratische vorming en mediawijsheid → De continuïteit is gewaarborgd door inzet senior/junior-methode en invulling van ambassadeurschap als maatschappelijke stage Kansen → Jongeren(ambassadeurs) effectief inzetten als middel tegen de veranderende populatie → Bereik vergroten door al het beleid dat te maken heeft met jeugd eerst langs de jongerenambassadeurs te sturen

JONGEREN-

AMBASSADEURS ‘S-HERTOGENBOSCH

7

Nieuwsgierig? Kijk op www.jongerenambassadeur.nl. Neem voor informatie contact op met Jennifer Artz, jongerencontactambtenaar: [email protected] of 073 615 96 16

→

Succesformule nr. 2

2GETTHERE: JONGERENCOACHES ARNHEM

Ervaringsdeskundig x Coaching  Inspiratie x (Zelf)vertrouwen

= Toekomst op de arbeids­  en/of scholingsmarkt

De formule 2GetThere is een succesvol coachingsproject voor en door jongeren(coaches). Ervaringsdeskundige jongeren (tussen de 16 en 27 jaar) worden zelf gecoacht, opgeleid en getraind tot jongerencoach om andere jongeren (tussen de 16 en 27 jaar) uit hun netwerken en woonwijken te coachen. Het hoofddoel is dat jongeren weer aansluiting krijgen op de arbeids- en/of scholingsmarkt. Er is gekozen voor deze formule omdat jongeren elkaars taal spreken en elkaars cultuur kennen. Op deze manier is er snel vertrouwen en een ingang om aan de slag te gaan. De coaches weten wat het is om werkloos, zonder opleiding en/of zonder inkomen te zijn. Of wat het is om schulden te hebben. Zij weten ook wat het is om zoveel problemen aan je hoofd te hebben, dat je het even niet meer ziet zitten. Daarom zijn zij een uitstekend rolmodel voor de jongeren. Het project wordt uitgevoerd door Team VSV ( Team Voortijdig Schoolverlaten) in opdracht van de dienst Inwonerszaken van de gemeente Arnhem.

“De kracht van 2GetThere is de tweeledigheid. Aan de ene kant liefdevolle aandacht en de empowerment gedachte. Aan de andere kant ook realistisch zijn. De coaches zelf en de jongeren die gecoacht worden, ontwikkelen zich beiden voor een succesvolle toekomst” Susanne ten Doesschate-Boekelman - Projectleider

Het succes De benaderingswijze van 2GetThere gaat uit van het principe: werken met jongeren voor jongeren. In de aanpak van de problematiek en de manier van hulpverlenen staat de eigen verantwoordelijkheid en de kracht van de jongere zelf centraal. De deelnemende jongeren participeren actief. Het vergroot het zelfvertrouwen en biedt bovendien vertrouwen in een goede toekomst. De focus ligt op kansen en talentontwikkeling van de werkloze jongeren en de jongerencoaches die uitstromen naar passend regulier werk, het mes snijdt dus aan 2 kanten. 2GetThere is een kweekvijverproject: de jongerencoaches zijn de hulpverleners van de toekomst en hebben een aantrekkende werking op andere jongeren om zelf jongerencoach te worden.

Succesfactoren → Peer-education methode: jongeren helpen jongeren → Outreachende werkwijze gebouwd op vertrouwen en ruimte → Brugfunctie naar bestaande hulpen dienstverlening. De jongerencoach neemt hulpverlening niet over maar leidt de jongeren naar de juiste organisatie Kansen → Met de resultaten van de werkwijze de bestaande hulpverlening een spiegel voorhouden → Het borgen van kennis door het vergroten van het netwerk en de krachten bundelen met andere organisaties

9

Nieuwsgierig? Kijk op www.2GetThere.info. Neem voor meer informatie contact op met Susanne ten Doesschate – Boekelman, projectleider 2GetThere: [email protected] of 06 428 299 77

→

Succesformule nr. 3

TALENTENWERK

OSS

Buddy leren x Praktijk  Samenwerking met het bedrijfsleven

= Talentbenutting

De formule Talentenwerk Oss, is een nieuwe manier van leren binnen ROC de Leijgraaf en Het Hooghuis. Hier werkt het onderwijs, bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld intensief samen. Leerlingen van het vmbo en mbo krijgen de kans om er in de praktijk achter te komen wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn. Leerlingen kunnen deelnemen aan praktijklessen binnen allerlei praktijkgebieden. De scholieren ontdekken zo waar hun talenten liggen en wat zij leuk vinden om te doen. Door deel te nemen aan de praktijklessen worden zij voorbereid op en maken zij contact met het bedrijfsleven. Het vmbo sluit zo beter aan op het mbo. En het mbo sluit weer beter aan op de praktijk. Doorlopende leerlijnen worden hier gestimuleerd; door het competentiegericht leren stromen leerlingen eerder door van vmbo naar mbo en van mbo zelfs naar hbo. Daarnaast voorkomt het dat leerlingen die niet goed zijn in leren of daar niet zo van houden, afhaken. Het Hooghuis (vmbo), ROC de Leijgraaf (mbo), FC Oss (betaald voetbal), SV TOP (amateur voetbalvereniging), de gemeente, jongeren en het bedrijfsleven werken samen in de Talentencampus.

“Door de stage zie je het werk ook in de praktijk. Dat is handig want ik twijfel nog tussen sport en zorg” Atdhetar Jakupi - leerling Het Hooghuis

Het succes Eerstejaars vmbo-leerlingen van Het Hooghuis gaan op ontdekkingstocht. Op zoek naar vragen als ‘wie ben ik’ en ‘wat wil ik’? “De brugklassers zitten in een talentenklas, hebben één middag per week een speciale les binnen het eigen interessegebied. Dat kan sport of theater zijn, maar ook wetenschap of techniek.” In de leerjaren drie en vier gaan de leerlingen richting een bepaalde beroepsgroep. Bij het buddyleren werken ze samen met iemand die al op het mbo zit. Het brengt twee stromingen bij elkaar, die elkaar inspireren. Dat inspireren gebeurt, behalve in de praktijk, ook op school. Ervaringen worden direct uitgewisseld, zodat leerlingen van Het Hooghuis zien en horen wat de vervolgopleiding inhoudt.

Succesfactoren → Praktijkgericht: jongeren leren in praktijk wat ze leuk vinden → Organisatie van talentenmiddagen, deze stimuleren interesses en kwaliteiten van jongeren → Peer-education door buddyleren: vmbo’er leert van mbo’er Kansen → Een verbeterde aansluiting tussen projecten en arbeidsmarkt voor ‘klaarstomen’ van het aanwezige arbeidspotentieel → Vergaande samenwerking als gezamenlijke uitdaging (voor de beroepspraktijk en het beroepsonderwijs)

11

Nieuwsgierig? Kijk op www.talentenwerkoss.nl. Neem voor meer informatie contact op met Titus Burgers, projectleider Talentenwerk: [email protected] of 0412 22 41 60

→

Succesformule nr. 4

PROJECTBUREAU RAAZ

“Voordat wij Raaz ontmoetten, was het heel lastig om de juiste personen te vinden. Dan zaten we weer bij die, dan weer bij die. Dan is het lastig om echt tot iets concreets te komen. Je merkt nu dat jongeren steeds sneller hun dingen kunnen bereiken” Omid Farzami - De Bron, Hip Hop workshops

ZAANSTAD

Eigen ideeen x Professionele ondersteuning  Meedenken over beleid

De formule Idee, plan, mening, advies? Jij bepaalt! Raaz is een projectbureau dat jongeren helpt om ideeën waar te maken. Jongeren uit de gemeente Zaanstad met een goed initiatief kunnen aankloppen bij Raaz om ondersteuning te krijgen bij de uitvoering. Zo hebben middelbare scholieren (Havo) de gemeenteraad van Zaanstad bezocht om projecten aan hen te presenteren. En is 7 jaar geleden Haltpop opgezet nadat een aantal jongeren een ruit ingooiden uit verveling. Uit de Haltstraf die zij daarvoor kregen ontstond het festival. Ook is er de AdviesRaaz waar jongeren gevraagd en ongevraagd advies kunnen geven aan de gemeente Zaanstad. Over zowel onderwerpen die de gemeente zelf aandraagt, als onderwerpen die voor de jongeren zelf van belang zijn. Dit gebeurt via de website, tijdens bijeenkomsten van de AdviesRaaz, door middel van enquêtes en tijdens bijeenkomsten op bijvoorbeeld scholen. Het doel van Raaz is om jongerenparticipatie te bevorderen door jongeren tussen de 12 en 25 jaar te ondersteunen en te betrekken in het keuzeproces van de gemeente. Projectbureau Raaz is een samenwerking tussen jongeren, Raaz, gemeente Zaanstad, Stichting Welsaen en verschillende maatschappelijke, culturele en commerciële organisaties die iets kunnen betekenen bij de uitvoering van het project. Het succes Projectbureau Raaz is een vorm van actieve participatie van jongeren en stimuleert het eigen initiatief. De professionele ondersteuning maakt dat projecten van goede kwaliteit zijn en daarom ook een duurzaam karakter hebben. De jongeren zijn de organisatoren. Op deze manier inspireren zij andere jongeren en is de kans op vrijwillige inzet door jongeren groot. Als organisator ontwikkelen jongeren specifieke organisatorische talenten die zij in hun toekomst goed kunnen gebruiken.

= Professionele jongeren

Succesfactoren → Laagdrempelige manier om jongeren te betrekken bij beleid, ze krijgen een stem in beleid → Groot bereik door mooie website (www.raaz.nu) en enquêtes, alle jongeren in Zaanstad krijgen de kans zich te laten horen en worden serieus genomen → Coachende rol begeleiders, jongeren voeren zelf uit en veel eigen verantwoordelijkheid Kansen → Starten met spreekuren op locatie, om zo nog meer jongeren te bereiken → Het genereren van meer ongevraagd advies vanuit jongeren

13

Nieuwsgierig? Kijk op www.raaz.nu. Neem voor meer informatie contact op met Iris de Swart, intermediair jongerenparticipatie: [email protected] of 06 834 051 34

→

Succesformule nr. 5

INTERVIEW MET IETJE MELIS

SUPERWOMAN

UTRECHT

De meidenwerker x Methodiek  Diversiteit deelnemers

= Persoonlijke groei

INTERVIEW MET IETJE MELIS, ADVISEUR / ONTWIKKELAAR BIJ YOUTH FOR CHRIST EN ELINE HOOGENBOOM, MEIDENWERKSTER BIJ YOUTH FOR CHRIST IN UTRECHT (KANALENEILAND). Roze kamers met roze muren en roze accessoires. Dit moet wel de ‘Meiden Mall’ van Youth for Christ in Utrecht zijn. Hier worden verschillende activiteiten voor meiden aangeboden: spelletjes doen, koken, en makeuppen. Of ze kunnen aan de slag met de methodiek SuperWoman. Het klassieke jongerenwerk trekt voornamelijk jongens aan, terwijl meiden juist vaak veel behoefte hebben aan een veilige plek waar zij vragen kunnen stellen. De methodiek SuperWoman is gericht op meisjes tussen de 12 en 18 jaar. De meisjes krijgen de kans spelenderwijs gevoelige onderwerpen waar ze in de puber-

teit tegenaan lopen, te bespreken. SuperWoman wordt in verschillende gemeenten in Nederland aangeboden. Het unieke aan Utrecht is dat deze vestiging enkel activiteiten voor meiden aanbiedt. Dat de meiden zich in deze ‘Meiden Mall’ op hun gemak voelen, wordt al snel duidelijk. Nog voor het interview begint, vertelt een van de meiden enthousiast over een jongen die haar verkering heeft gevraagd. Ze voelen zich thuis in het meidenhuis. “Je hebt wel een steady groep nodig om SuperWoman toe te passen. Je moet elkaar toch een beetje kennen, omdat je dingen van jezelf gaat delen,” vertelt meidenwerker Eline Hoogenboom. “De meiden stellen vanaf het begin af aan al veel vragen over onderwerpen die ze thuis niet kunnen bespreken. Vooral echte meidendingen.” De onderwerpen die in de methodiek aan bod komen zijn onder te verdelen in 4 thema’s: zelfbeeld, sociale omgeving, talenten & de maatschappij en lichamelijkheid & seksualiteit. Eline: “Spelenderwijs willen we de meiden kennis bijbrengen, zo maken we gebruik van uitbeelden, schrijven, wedstrijden en spelletjes om de onderwerpen te behandelen.” SuperWoman is een tweejarig leertraject. Juist door de opbouw is het uniek, weet medeprojectontwikkelaar Ietje Melis. “Het blijft natuurlijk lastig om precies te zien wat de effecten op de lange termijn zijn, maar soms zie je ze beslissingen nemen waarvan de kans wel groot is dat deze door de methodiek zijn beïnvloed.” Naast het bieden van antwoorden proberen de meidenwerkers de meiden te motiveren en te stimuleren om zich te ontwikkelen. Door deze talentontwikkeling wordt er gewerkt aan het lage zelfbeeld. “Je hebt volwassenen nodig die hen laten inzien wat ze allemaal kunnen. Je wilt ze ook een breder wereldbeeld meegeven door ze echt te laten nadenken over wat zij bijvoorbeeld terug doen voor de maatschappij”, geeft Ietje aan. De methodiek is dus enkel succesvol wanneer deze door een gemotiveerde meidenwerker wordt uitgevoerd. “De methodiek is uiteindelijk slechts het middel. De kracht zit in de combinatie van de meidenwerker en de methodiek”, benadrukt Eline. Het is de rol van de meidenwerker om het vertrouwen van de meiden te winnen. Eline: “Ik vertel over mezelf, het meeste vertrouwen krijg je toch door iets van jezelf te laten zien.”

Succesfactoren → De combinatie van de meidenwerker en de methodiek. De meidenwerker is het belangrijkste ‘middel’ bij het bereiken van de doelstellingen → Een (verplichte) training voor nieuwe gebruikers van het programma → SuperWoman heeft een leerlijn. De programma’s bouwen voort op elkaar doordat thema’s steeds een stukje dieper worden behandeld Kansen → Het onderzoeken wat het effect is van het gebruik van de methodiek in combinatie met de meidenwerker → Doelgroepdifferentiatie in programma-onderdelen voor 11 t/m 14-jarige en 15 t/m 18-jarige

15

Nieuwsgierig? Kijk op www.themall.nl/superwoman. Neem voor meer informatie contact op met Ietje Melis, adviseur/ontwikkelaar bij Youth for Christ: [email protected] of 034 351 57 44

→

Succesformule nr. 6

CRUYFF COURTS

“Het is belangrijk dat het Cruyff Court er ligt, zodat iedereen in de wijk samen kan spelen. Daarnaast heeft het een professionele uitstraling en zie je dat er saamhorigheid is” Nada Talhi - één van ‘De 14 van Johan’ en speelster op het Cruyff Court Salomon Kalou Veld in Rotterdam

LANDELIJK

Bewegen + Meedoen + Presteren  Centrale plek in de wijk

= Verbinding in de wijk

De formule Het doel van de Cruyff Foundation is jongeren in beweging te brengen en te houden door ze hun speelruimte terug te geven. Uiteraard wordt er op een Cruyff Court gevoetbald, maar een Cruyff Court is in alle opzichten ontworpen om méér te zijn dan een voetbalveld. De Cruyff Courts bieden een veilige plek in de wijk om te sporten en te spelen. Sport wordt gebruikt als middel om thema’s als gezondheid, leefbaarheid in de wijk, integratie en sociale verantwoordelijkheid aan te kaarten. De Cruyff Courts leveren een bijdrage aan de doelstellingen die ten grondslag liggen aan het rijkssportbeleid (VWS,2005); bewegen, meedoen en presteren. De Cruyff Courts zijn voor iedereen van 2 tot 88 jaar. Speciale aandacht gaat uit naar jongeren in wijken die een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken en jongeren met een beperking. Bij de realisatie van een Cruyff Court werken de Johan Cruyff Foundation, gemeenten, sportbuurtwerk, jongerenwerk, politie, toezichthouders, onderwijs, bewoners, woningbouwcorporaties, sportvereniging, Betaald Voetbal Organisatie, KNVB en overige sportbonden samen. Het succes Naast de Cruyff Courts in de wijk realiseert de Cruyff Foundation ook Cruyff Courts bij instellingen voor jongeren met een beperking. Cruyff Courts zijn er dus echt voor alle jongeren ongeacht hun beperking. Cruyff Courts hebben een positief effect op de leefbaarheid in de wijk, omdat jongeren gaan voetballen in plaats van hangen, buurtbewoners elkaar ontmoeten en er activiteiten worden georganiseerd (door vrijwilligers). Cruyff Courts zijn een platform voor gemeenschappelijke en vrijwillige activiteiten van bewoners rond het opvoeden van jongeren. Vijftig procent van de kinderen sport vaker in hun buurt sinds het Cruyff Court er is. Het verbindt dus jongeren aan de buurt. Daarnaast geeft het hen meer zelfvertrouwen en ambitie.

Succesfactoren → Een Cruyff Court is vaak een centrale plek in de wijk, waar mensen verzamelen, elkaar leren kennen en met elkaar in gesprek raken → 67% van de jongeren zijn trots op ‘hun’ veld en willen daar ook in ‘investeren’ → Cruyff Courts zijn in betere conditie dan reguliere trapveldjes Kansen → Verbinding tussen de Cruyff Courts onderling → Verbinding tussen mensen, wijk en of buurt onder andere door jongeren te betrekken bij de wijk en of buurt

17

Nieuwsgierig? Kijk op www.cruyff-foundation.org. Neem voor meer informatie contact op met de Johan Cruyff Foundation: [email protected] of 020 305 77 66

→

Succesformule nr. 7

HALL OF FAME

TILBURG

Platform & Podium voor alle jongeren  Ondersteuning bij eigen ideeen voor  programmering

= Aanbod komt voort uit de  juiste belevingswereld

De formule Hall of Fame is de plek in Tilburg waar diverse activiteiten, workshops en cursussen voor verschillende doelgroepen jongeren georganiseerd worden. Denk aan een indoorskatebaan, beatboxen, jongleren, recycling, modeactiviteiten, culturele en muzikale evenementen. De Hall of Fame geeft jongeren de kans om zelf een programmering te maken door ruimte, ideeën en professionele ondersteuning te bieden. Hall of Fame werd door jongeren zelf opgericht om verschillende subculturen in Tilburg samen te brengen zodat zij elkaar kunnen stimuleren en van elkaar kunnen leren. Het doet er bij The Hall of Fame niet toe tot welke stroming je behoort. Jongeren en kinderen (tussen de 7 en 24 jaar) krijgen de kans iets te doen met de dromen en talenten die ze hebben, op het gebied van muziek en cultuur. Hall of Fame wordt mogelijk gemaakt door de gemeente Tilburg.

“De Hall of Fame is een succesvolle broedplaats voor en door jongeren geworden. Juist doordat we het helemaal aan de jongeren zelf overlaten en ons er niet mee bemoeien. Ze huren de ruimte van de gemeente om hier activiteiten te organiseren” Marieke Moorman - Wethouder Jeugd

Het succes Hall of Fame haalt haar kracht uit samenwerking en het feit dat alles onder één dak plaatsvindt voor verschillende groepen jongeren. Iedereen is welkom en het aanbod van activiteiten sluit hierop aan. Dit vergroot de belevingswereld van jongeren en vermindert vooroordelen tussen jongeren. Jongeren die zelf de programmering samenstellen, inspireren de bezoekende jongeren en motiveren hen om ook actief te participeren. Om tot een goed aanbod te komen moeten de jongeren samenwerken. De combinatie van sportieve en creatieve activiteiten maakt van Hall of Fame met recht een multidisciplinair platform, waar iedereen zijn ‘ei’ kwijt kan.

Succesfactoren → Multifunctionele accommodatie (meerdere doeleinden) voor alle jongeren (verschillende doelgroepen) → Vraaggericht aanbod: jongeren worden betrokken bij programmering en mogen initiatieven indienen en uitvoeren → Minimale subsidie nodig, jongeren worden zelf ingezet en gecoacht Kansen → De verbreding van het aanbod onder één dak → De verbinding met meerdere culturele-, jongeren- en onderwijsinitiatieven/organisaties in de stad

19

Nieuwsgierig? Kijk op www.hall-fame.nl. Neem voor meer informatie contact op met Bob Karel, coördinator Hall of Fame: [email protected] of 013 460 07 43

→

Succesformule nr. 8

DYNAMIC DUO’S

ROTTERDAM

Jong + Oud x Starter + Professional  Positieve beeldvorming

= Inspiratie & Motivatie

De formule Koppel een ervaren (oudere) professional aan een jonge starter. Dynamic Duo’s is geen stage maar een vrij concept waarbij duo’s tijdens ontmoetingen met elkaar overeenkomen om elkaar te inspireren en te motiveren. Dynamic Duo’s heeft als doel om verbinding te creëren, door bruggen te slaan tussen jong en oud zodat zij samen kunnen bouwen aan een betere samenleving. De doelgroep is zeer breed, alle jongeren en volwassenen uit de gemeente kunnen een link vinden en een duo worden. Het jongerenwerk kan het project coördineren omdat zij de jongeren kunnen werven en Dynamic Duo’s hen een leuk aanknopingspunt biedt om verbinding te zoeken met ondernemers.

“Ik heb nog wekelijks contact met mijn Dynamic Duopartner Sharon. Het was een ‘match made in heaven’. Wij zijn zelfs benoemd tot beste Dynamic Duo van 2009. Ik coach haar nog steeds bij het netwerken en ondernemen. Zij laat mij zien hoe jongeren tegen volwassen vraagstukken aankijken en dat houdt me niet alleen op de hoogte, maar ook jong” Wilma van Raamsdonk - deelneemster

Het succes De jongere leert van de kennis en ervaring van de volwassene, die op zijn of haar beurt weer leert van het enthousiasme en de onbevangenheid van de jongere. Vooroordelen nemen af door begrip voor elkaars leefwereld. Leefwerelden worden verbonden en er ontstaat positieve beeldvorming die een bijdrage levert aan een krachtige pedagogische civil society. Veel duo’s houden contact, daarmee is het een diepte-investering voor de toekomst. Uit onderzoek blijkt dat deelnemers graag nog een keer mee willen doen als de kans zich voordoet.

Succesfactoren → Op veel thema’s van toepassing: ondernemerschap stimuleren, sociale binding in de wijk, opleidingen → Jongeren raken geïnspireerd door rolmodellen (ondernemers) → Jongeren ontwikkelen een netwerk en sociale vaardigheden Kansen → Begeleiding bij de duurzaamheid van het project (het in stand houden van de Duo’s) → Goede communicatie over de verwachtingen vanuit eerdere ervaringen → Werken naar een tastbaar/ meetbaar einddoel

21

Nieuwsgierig? NJR het Bureau zet Dynamic Duo’s graag op in uw gemeente. Kijk voor meer informatie op www.njrhetbureau.nl, of neem contact op met NJR het Bureau: [email protected] of 030 230 35 75

→

Succesformule nr. 9

PARTICIPATIE BIJ CENTRA VOOR JEUGD EN GEZIN CAPELLE AAN DEN IJSSEL

Peer­to­peer x Professionele train de trainer  Eigen keuze voorlichtingsonderwerp

De formule Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is vanaf 2011 de plek waar iedereen terecht kan voor vragen over opgroeien en opvoeden. Vooral het betrekken van jongeren in de leeftijd van 14 tot 23 jaar ervaren CJG’s als een lastige opdracht. Er is een succesvolle peereducation methodiek ingezet om (moeilijk bereikbare) jongeren te betrekken bij het CJG. Een ‘peer’ is letterlijk een ‘gelijke’ en in het project wordt uitgegaan en gebruik gemaakt van de eigen kracht van jongeren zelf. De jongeren geven andere jongeren voorlichting over de thema’s waar het CJG zich mee bezighoudt. Met dit project wil de gemeente Capelle aan de IJssel jongerenparticipatie bij het CJG bevorderen en zoveel mogelijk jongeren bereiken om hen te betrekken en bekend te maken met hun dienstverlening rondom opvoeden en opgroeien. Jongeren blijken zelf duidelijke wensen te hebben over wat zij van het CJG verwachten. Het project is uitgevoerd in samenwerking met de gemeente Capelle aan den IJssel, CNV jongeren, Partners+Pröpper, het CJG en het IJsselcollege.

“Ik vind het bijzonder om te zien dat tijdens een discussie over abortus een leerling bij zijn standpunt bleef, ondanks dat de rest van de klas een heel andere mening had. Je leert ervan om je te verplaatsen in de ander” Sanne Bouwman - vrijwilliger

Het succes De eigen kracht van jongeren wordt ingezet om elkaar te helpen en voor te lichten. Jongeren informeren jongeren door trainingen te geven over een thema van het CJG waar ze zelf interesse in hebben. Die interesse en het feit dat een andere jongere de voorlichting geeft, maakt de impact op jongeren die de voorlichting krijgen groot en zal hen inspireren. Door deze werkwijze speelt het CJG gericht in op de vragen die er leven onder de jongeren. Scholieren die de voorlichting gaven, konden dit gebruiken als invulling van hun maatschappelijke stage. De jonge voorlichters zijn getraind door professionele trainers van CNV Jongeren. Dit bevordert de talentontwikkeling van de jonge voorlichters.

= Boodschap voorlichting  beklijft

Succesfactoren → Een groot aantal jongeren uit de directe omgeving van het CJG geven input voor het dienstenaanbod → Borging mogelijk door invulling maatschappelijke stage; hierdoor is er steeds nieuwe aanwas van peervoorlichters → Voorlichting op basis van het interessegebied van jongeren Kansen → De methodiek inzetten om jongeren te betrekken bij de toekomstige ontwikkeling rondom de transitie van de Jeugdzorg of bij de activiteiten van het lokale jongerenwerk → Door de methodiek structureel in te bedden binnen de werkwijze van het CJG ontstaat een olievlekwerking. Het CJG raakt meer en meer bekend en bouwt aan een eigen netwerk van jongeren

23

Nieuwsgierig? Kijk op www.cnvjongeren.nl. Neem voor meer informatie contact op met Marieke Mulder, projectleider CNV Jongeren: [email protected] of 030 751 18 50

→

Succesformule nr. 10

INTERVIEW MET TOM PEER

TRAJECT OP MAAT (T.O.M) DEN BOSCH Vertrouwensband + Eigen initiatief  Gemeente laat T.O.M. vrij

= Praktijk gericht

INTERVIEW MET TOM PEER, COACH T.O.M. DEN BOSCH De sfeer die bij T.O.M. (Traject Op Maat) hangt, is gemoedelijk en gezellig. Het heeft iets huiselijks. Jongeren zitten op banken te kletsen met elkaar en met de medewerkers. Er wordt veel gelachen. Volgens coach Tom Peer is het juist deze gezelligheid die jongeren al sinds 2007 doet komen. T.O.M. werd in 2007 door de gemeente Den Bosch opgestart toen onderzoek uitwees dat maar liefst 400 jongeren tussen de 18 en 27 jaar thuis zaten. Deze jongeren hadden geen startkwalificatie, geen werk en geen uitkering. Jongeren zoeken tegenwoordig regelmatig zelf contact met T.O.M. of zij worden verplicht door ouders of de leerplichtambtenaar. In het begin was dat wel anders. Tom: “We gingen dan op de fiets de wijken in waarvan we wisten dat de jongeren daar woonden. Soms moesten we ze letterlijk uit huis halen en meenemen naar T.O.M.”

Zelfstandigheid en eigen initiatief staan hoog in het vaandel bij het behalen van een diploma. Paradoxaal genoeg wordt dit bereikt door de jongeren in het begin niets te laten doen. “Wanneer de jongeren binnenkomen, doen wij eigenlijk niets met hen. Op die manier maken we het laagdrempelig. Jongeren komen terug voor de gezelligheid en voor de humor. Omdat het zonder enige dwang is, ontstaat er een vertrouwensband tussen medewerkers en jongeren. Dat maakt ons zo uniek. Maar niets doen is eigenlijk hetzelfde als niets zijn en dat wil niemand. Na een paar weken van niets doen, beginnen de jongeren hierover dan ook te klagen. Dan maken wij ze duidelijk dat ze hier niet zitten voor ons, maar juist omdat zij zelf iets willen. Op die manier wordt het initiatief bij de jongeren gelegd. Wanneer wij het idee hebben dat de jongere werkelijk niets gaat uitvoeren, sturen we ze weg. Dat gebeurt natuurlijk niet zomaar en de deur staat altijd voor hen open wanneer ze besluiten toch wat te willen veranderen.” De jongere die wat wil doen heeft een brede keuze: een beroepskeuzetest, een studiekeuzetest, een persoonlijkheidstest, loopbaangesprekken en trainingen op het gebied van communicatieen sollicitatievaardigheden. Ook wordt er een uitgebreid programma aangeboden. Zo gaan de medewerkers iedere maandag samen met de jongeren sporten. “Door samen te gaan sporten leer je hun karakter kennen. Wanneer ik als 40-jarige roker met overgewicht de jongeren eruit fiets, dan weet je dat er iets mis is. Ook gaan de jongeren iedere week met een groep bejaarden wandelen. Tenslotte wordt er ook nog een survivalkamp georganiseerd. Op die manier leren we wat er echt aan de hand is met de jongeren, wat er achter hun vaak sociaal wenselijke gedrag schuilgaat. Ons doel blijft om de jongeren te leren in de toekomst beter met moeilijke situaties om te gaan.” Wanneer de jongeren voor zichzelf hebben besloten wat ze interessant vinden qua studie of werk, speelt T.O.M. voornamelijk een bemiddelende rol. “Jongeren kiezen zelf wat zij willen, wij creëren enkel de situaties zodat zij zelf initiatief kunnen tonen.” Wat het project volgens coach Tom zo succesvol maakt is de vertrouwensband tussen jongeren en medewerkers. “Wij weten niet alleen veel over de jongeren, maar de jongeren ook over ons.” Ook de rol van de gemeente draagt bij aan het succes. De gemeente heeft ons vrij gelaten in de uitvoer. Het liefst zou Tom dit idee nog verder door-

trekken. “Mijn droom is dat jongeren andere jongeren zullen begeleiden in de toekomst. De baas van T.O.M zou een jongere moeten zijn die hier zelf gezeten heeft”, droomt Tom Peer.

25

Succesfactoren → Puur op de praktijk gericht door testen, stages en het bezoeken van bedrijven → Jongeren worden gestimuleerd om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leven → Coaching bij o.a. keuze-stress, solliciteren Kansen → Verbinden van T.O.M. met jeugdbeleid, onderwijsbeleid, de aanpak voortijdig schoolverlaten, jeugdzorg en het jongerenloket in de integrale jongerenaanpak in de regio

Nieuwsgierig? Kijk op www.tomdenbosch.nl. Neem voor meer informatie contact op met Tom Peer, coach T.O.M.: [email protected] of 06 217 047 52

→

Succesformule nr. 11

JONGERENCENTRUM LEVEL Z

“Bij Level Z krijg ik de kans om te doen wat ik echt leuk vind op een manier die ik zelf mag bepalen. Ik krijg de verantwoordelijkheid die bij mij past en mag hier samen met andere jongeren zelf over beslissen. Het maakt niet uit wie je bent, als je enthousiast bent en wat wilt leren, dan kun je meedoen. Hierdoor leer ik trots te zijn op mezelf en kan ik mezelf verder ontwikkelen” Bezoeker

ZWOLLE

Eigen ideeen x Professionele ondersteuning  Inspraak

= Jongerencentrum voor,  door en met jongeren

De formule Het jongerencentrum Level Z in de woonwijk Stadshagen in Zwolle is, door de inzet van het jongerenwerk en met veel inspraak van jongeren, tot stand gebracht. Tijdens het ontwerpproces kregen jongeren inzicht in de kaders waarbinnen er beslissingen genomen konden worden. De jongeren mochten meebeslissen. Dit gebeurt nog steeds. Zo worden de activiteiten in jongerencentrum Level Z door jongeren zelf georganiseerd. Ze richten zich daarbij op andere jongeren tussen de 9 en 21 jaar. Het doel van het jongerencentrum is dat het jongeren een gezellige en veilige plek biedt waar ze actief kunnen meedoen en van elkaar kunnen leren. Level Z is tot stand gekomen in samenwerking met Travers Welzijn, gemeente Zwolle, jongeren uit Stadshagen en de architect.

Deze jongerenwerker moet beschikken over een flinke dosis geduld, enorme inzet en flexibiliteit.

Het succes Nadat de gemeente had aangegeven dat er een jongerencentrum in Stadshagen moest komen, heeft een jongerenwerker van Travers Welzijn direct contact opgenomen met de gemeente. Hij heeft een voorstel gedaan om de jongeren te ondersteunen bij het proces om samen met de gemeente plannen te maken. De gemeente heeft de randvoorwaarden en kaders voor het project vastgelegd. Denk hierbij aan het budget en het bestuurlijk draagvlak. Dit was belangrijk om duurzaamheid te garanderen. De jongerenwerker heeft het inspraaktraject vormgegeven en dit samen met jongeren uitgevoerd op basis van open communicatie en gelijkwaardigheid tussen jongeren en volwassenen. Honderden jongeren hebben zich verenigd in diverse werkgroepen en hebben zich ingezet om het project te realiseren. Wanneer de jongerenwerker of de beleidsmedewerker goed en duidelijk uitlegt waardoor een bestuurlijk traject langer duurt dan gepland, dan wordt dat door de jongeren zonder problemen geaccepteerd. Om volwaardige besluitvorming door jongeren mogelijk te maken, is de inzet van de jongerenwerker als intermediair essentieel.

Kansen → Vrijwillige jongeren ondersteunen bezoekers bij actieve participatie → Inzet van social media om jongeren in staat te stellen samen te beslissen

Succesfactoren → Jongeren zijn betrokken bij de oprichting, dit maakt ze verantwoordelijk voor de ruimte → Jongeren mogen zelf activiteiten initiëren en uitvoeren: talentontwikkeling → Jongeren mogen écht meebeslissen

27

Nieuwsgierig? Kijk op www.njrhetbureau.nl/jongerenbijdrageregeling. Neem voor meer informatie contact op met NJR het Bureau [email protected]. Tel: 030 230 35 75

→

Succesformule nr. 12

BIJDEHAND

LANDELIJK

Buddy + Bijdehandje  Aandacht + Activiteiten 

= Vergroten ontwikkelings­ kansen bijdehandje

De formule De kinderen die deelnemen aan het buddyproject Bijdehand gaan op regelmatige basis samen met een student op stap. Het kind krijgt zo voor een aantal maanden exclusieve, individuele aandacht en maakt, met aanmoediging van zijn of haar buddy, kennis met activiteiten en voorzieningen in hun (directe) leefomgeving. Naast de vertrouwensband die de student opbouwt met het kind, ook wel Bijdehandje genoemd, fungeert hij/zij als scharnier tussen het kind en activiteitenvoorzieningen in de wijk/stad. Zo wil NJR (Nationale Jeugdraad) de participatie van deze kinderen aan buitenschoolse activiteiten bevorderen. De jongere krijgt een bredere kijk op de samenleving en de ontwikkelingskansen van het kind worden vergroot. Bijdehand is een succesformule gebouwd op vertrouwen tussen alle betrokkenen: de student, het kind, de ouders/verzorgers en NJR.

“Ik geef haar de aandacht die ze in haar grote gezin soms mist” Buddy

Het succes Bijdehand streeft er naar om het sociale isolement van kinderen in minder sterke sociale posities te doorbreken. Het project realiseert een verhoogde deelname van deze kinderen aan de samenleving en stimuleert de inzet van HBO en WO studenten voor deze doelgroep. Dit wordt vormgegeven door ze met elkaar een kwalitatief hoogwaardige relatie aan te laten gaan en samen een ontdekkingsreis te laten maken. Gedurende deze reis maken zij kennis met en nemen zij deel aan het aanbod van lokale (buitenschoolse) activiteiten en voorzieningen. Het actief leiden van kinderen (en hun ouders) naar voorzieningen inde wijk of gemeente is een belangrijke subdoelstelling van Bijdehand. Het project streeft er naar de lokale structuren voor sociale participatie en talentontwikkeling van kinderen in minder sterke posities ten volle te benutten. Om er voor te zorgen dat deelnemende kinderen ook na het buddyproject deze voorzieningen weten te vinden (duurzaamheid), organiseert NJR in samenwerking met lokale organisaties twee ‘buddyoverstijgende activiteiten’: een kleinschalig tussentijdse activiteit en een breder opgezet slotevenement.

Succesfactoren → Een buddy is geen hulpverlener maar wordt wel geselecteerd, krijgt een ‘opleiding’ en begeleiding van NJR → Het contact is regelmatig en voor een aantal maanden → Ouders worden door de buddy en de coördinatoren van het project zoveel mogelijk bij het buddytraject betrokken Kansen → Het stimuleren van samenwerking tussen hogescholen, gemeenten en voorzieningen op lokaal niveau door middel van het buddyproject Bijdehand → Buddyproject Bijdehand integreren in het curriculum van de HBO studie pedagogiek

29

Nieuwsgierig? Kijk op www.njr.nl. Neem voor meer informatie contact op met Johan Kruip, projectmedewerker Bijdehand: [email protected] of 030 230 35 75

→

Succesformule nr. 13

TALENTHOUSE

IJSSELMONDE

Jongeren zijn producent  Ruimte om te falen

= Eigen verantwoordelijkheid

De formule De methodiek ‘Talenthouse’ geeft richtlijnen voor een omslag in het jongerenwerk. Jongerenwerkers lossen geen problemen meer op en organiseren geen activiteiten meer. Zij motiveren de jongeren dat zelf te doen. Ze stimuleren jongeren om hun eigen talenten te ontwikkelen in activiteiten met partners in de wijk. De titel van de bijbehorende handleiding is dan ook ‘Wij doen het zelf!’. Het achterliggende doel is dat jongeren hun eigen talenten en kwaliteiten ontdekken en zich ontplooien als medeverantwoordelijke burgers. De directe doelgroep van de methodiek zijn jongerenwerkers, hun leidinggevenden en lokale beleidsmakers. De uiteindelijke doelgroep bestaat uit alle jongeren (jongens en meiden) van 12 tot 23 jaar. De Talenthouse-benadering wordt door het jongerenwerk en de gemeente ingezet voor en door jongeren, gemeente en jongerenwerk. Het succes De Talenthouse-benadering is dat het jongerenwerk écht uitgaat van actieve participatie en talentontwikkeling. Uitgangspunt van de benadering vormt een positieve visie op de aanwezigheid van jongeren in het publieke domein. Jongeren moeten de gelegenheid krijgen om hun grenzen te verleggen en hun kwaliteiten op positieve wijze te ontwikkelen, waarbij ze vooral waarderen dat ze hun eigen ding mogen doen en daar positieve aandacht bij krijgen. Positief zijn en elkaar inspireren gaan hand in hand. Net zoals eigen verantwoordelijkheid en talentontwikkeling goed samengaan. Bij deze benadering zijn jongeren de ontdekkers en ontwikkelaars van hun eigen talenten.

“We mogen en moeten alles zelf doen, dat geeft een enorme kick” Jongere

Succesfactoren → Jongeren zijn producent (van bedenken tot uitvoeren) van activiteiten in plaats van consument → Jongerenwerkers ondersteunen en coachen, de verantwoordelijkheid ligt bij jongeren zelf → Ruimte voor het maken van fouten: jongeren leren door te doen wat ze al kunnen en waarin ze nog meer energie moeten steken Kansen → Methode inbedden in nieuwe projectaanvragen → Jongeren ‘het zelf te laten doen’ door reflectie op handelingsalternatieven te stimuleren, in kritischdialogische vorm

31

Nieuwsgierig? Kijk op www.jongerenwerkijsselmonde.nl. Neem voor meer informatie contact op met Nadia Barquioua, manager jongerenwerk: [email protected] of 06 218 038 89

→

Succesformule nr. 14

JONGERENBIJDRAGEREGELING DEN BOSCH DOE GELD

“De kracht van DOE GELD? Jongeren activeren jongeren!” Jennifer Artz - Projectleider

Eigen ideeen jongeren  Beoordeelt door jonge jury

= Activiteitaanbod sluit aan bij jongeren

De formule Geef jongeren met een goed idee de mogelijkheid om een geldbedrag aan te vragen. In Den Bosch wordt de jongerenbijdrage uitgevoerd onder de naam ‘DOE-GELD’. Dit is een subsidie van de gemeente voor jongeren, met als doel activiteiten te realiseren voor en door jongeren. Het verlenen van subsidie heeft tot doel initiatieven van jongeren te ondersteunen en te stimuleren zodat jongeren (tussen de 12 en 23 jaar) kansen krijgen en kansen benutten, hun talenten ontwikkelen, meedoen in de samenleving en maatschappelijk actief zijn. De gemeente, de jongerenambassadeurs (zie succesformule nummer 1), de jongeren uit de gemeente en de scholen moeten samenwerken om van de Jongerenbijdrageregeling een structureel succes te maken.

jongerenbijdrageregeling wat er onder hen leeft en speelt.

Het Succes Voor jongeren is het mogelijk om volledig zelfstandig te werken. Dit leidt tot actieve participatie en actief burgerschap op jonge leeftijd. Aanvragers dragen in grote mate eigen verantwoordelijkheid voor de activiteit en het vergroten van hun netwerk in de stad. In de Jongerenbijdrageregeling komen de vier vormen van jongerenparticipatie terug: meedenken, meepraten, meedoen en meebeslissen. De DOE JURY (bestaande uit Jongerenambassadeurs) beoordeelt de ideeën op laagdrempeligheid en het maatschappelijk belang. Daarnaast beoordelen ze of het een opstap voor de jongeren in de toekomst is. Omdat jongeren de aanvragen beoordelen (in plaats van volwassenen) is de kans op succes groot. Jongeren kennen de jongerendoelgroep immers goed. Het project is toekomstbestendig, er is continuïteit omdat er per maand minstens twee projecten van 3500 euro worden goedgekeurd. Daarnaast is er één keer per jaar een prijsvraag met een beloning van 10.000 euro voor het beste idee. De resultaten zijn duidelijk zichtbaar, sommige projecten groeien uit tot jaarlijks terugkerende evenementen zoals Hip Hop in Duketown. De gemeente heeft direct contact met de jonge burgers en weet mede door de

Kansen → Commerciële bedrijven laten participeren binnen de jongerenbijdrageregeling

Succesfactoren → Laagdrempelige manier voor jongeren om subsidieaanvraag te doen voor zelfstandige uitvoer → Beoordeling van de projectaanvragen door jongeren in plaats van volwassenen → Jongeren creëren zelf het aanbod en leren veel vaardigheden door zelf het project uit te voeren

33

Nieuwsgierig? NJR het Bureau kan de concepten Jongerenambassadeurs en Jongerenbijdrageregeling ook in uw gemeente realiseren. Neem voor meer informatie contact op met NJR het Bureau. [email protected] of 030 230 35 75

→

Succesformule nr. 15

INTERVIEW MET MARJON WASSENAAR

STREETLIVE TV

LANDELIJK

Jongeren zijn zelf filmmakers x Positieve insteek  Leren van professionele TV makers INTERVIEW MET MARJON WASSENAAR MEDE INITIATIEFNEMER VAN STREETLIVETV “Je kunt alles bereiken, ongeacht waar je vandaan komt.” Vooroordelen heeft iedereen. Zeker over bepaalde groepen jongeren. Door jongeren zelf een film te laten maken over hun eigen belevingswereld kan je deze onjuiste denkbeelden doorbreken. Zo bedachten de oprichters van StreetliveTV. Inmiddels weten we dat het idee is uitgegroeid tot een filmproject waarin jongeren getraind worden door professionele televisiemakers, waarna ze zelf met de camera in de hand hun leefomgeving intrekken. Marjon Wassenaar, medeinitiator van het project: “Een positieve insteek staat voorop. We geven jongeren de kans kennis te maken met een wereld die voor hen tot nu onbekend bleef: de filmwereld. Wij willen ze vooral de kans geven om zich naar de buitenwereld op een positieve manier te presenteren; er wordt al genoeg geklaagd over jongeren.” StreetliveTV is een samenwerking tussen de gemeente, het plaatselijk jongerenwerk en de makers van StreetliveTV. “We proberen een zo divers mogelijke groep samen te stellen. Jongeren

= Positieve beeldvorming

worden soms ook gewoon op straat aangesproken. Het liefst werken we met kleine groepjes uit verschillende wijken. Op die manier leren de jongeren niet alleen van de filmmakers, maar ook van elkaar.” Het doel van StreetliveTV is jongeren te stimuleren hun eigen verhaal vanuit het eigen perspectief te vertellen. Het onderwerp? “De jongeren bepalen zelf het onderwerp”, vertelt Marjon. Zo besloot Ahlam het item ‘De Nieuwe Vrouw’ te maken. Een programma over vrouwenemancipatie. “We willen vrouwen ook eens in een positief daglicht zetten. Veel mensen hebben, wanneer ze een buitenlandse vrouw of een vrouw met hoofddoek zien, gelijk vooroordelen. Dat ze bijvoorbeeld dom is. Maar dat slaat nergens op. Je uiterlijk hoeft helemaal niets te zeggen over hoe slim je bent”, zegt Ahlam vurig. En dus gingen ze voor de film de straat op om allerlei verschillende mensen te interviewen. Jong, oud, bicultureel, autochtoon, man en vrouw. Ze werden allemaal geïnterviewd over hun denkbeelden rondom vrouwenemancipatie? Ahlam glundert: “Na het zien van onze film hebben mensen wel minder vooroordelen, denk ik.” Jongeren werken gemiddeld 9 maanden aan een film. Als deze af is, organiseren zij zelf een première. StreetliveTV, het jongerenwerk en de gemeente ondersteunen de jongeren hierbij. De film wordt vertoond op een bijzondere plek in de gemeente. Naast vrienden en familie worden ook jeugdprofessionals, beleidsmakers, wethouders en de burgemeester uitgenodigd. Na de film vindt er een debat plaats tussen de makers en de genodigden. Voor de gemeente is het een kans om te zien waar de jongeren zich nu echt mee bezig houden. Het is niet een van tevoren bedachte montage door een overheid, bedrijf of instelling. Het is de realiteit, zoals de jongeren echt zijn. Naast de kans om film, journalistiek of muzikaal talent verder te ontwikkelen, proberen de filmmakers ook andere dingen te leren. Marjon vertelt: “Je probeert ze ook bepaalde sociale normen bij te brengen. Zo leren ze interviewen. Met die vaardigheid leren ze ook hoe ze met onbekende mensen in contact kunnen komen. Bovendien krijgen jongeren de macht en kracht om zelf iets voor elkaar te krijgen. Dat motiveert andere jongeren om ook plannen te realiseren.”

Succesfactoren → Jongeren maken zelf een film (talentontwikkeling) en worden gecoacht op vaardigheden → De methode benadert de problemen in de wijk vanuit een positief perspectief → Jongeren, professionals en gemeente gaan na vertoning van de film met elkaar in gesprek

35

Kansen → Verdieping van de samenwerking met jeugdprofessionals, beleidsmakers en politiek Nieuwsgierig? Kijk op www.streetlivetv.nl. Neem voor meer informatie contact op met Marjon Wassenaar, mede initiatiefnemer: [email protected] of 070 737 09 16

→

Succesformule nr. 16

KINDVRIENDELIJKE WIJKEN ‘PROGRAMMA ROTTERDAM ROTTERDAM KINDVRIENDELIJK’

“Een Kindvriendelijke wijk is een buurt waar kinderen graag wonen en in vrijheid kunnen spelen. Alleen én samen met andere kinderen. Een Kindvriendelijke wijk is ook een buurt waar vaders en moeders graag wonen, omdat ze hun kinderen daar veilig kunnen laten spelen, omdat er scholen in de buurt zijn en er leuke dingen voor de kinderen georganiseerd worden” Richard Scalzo - Portefeuillehouder

Kinder­ en ouderparticipatie op visie  niveau + Projectniveau  Verbinding met andere projecten

= De ideale wijk

De formule De stedenbouwkundige visie ‘Bouwstenen voor een Kindvriendelijk Rotterdam’ is een nieuwe manier om naar de stad te kijken en biedt een positieve benadering richting kinderen en jongeren. Het brengt in beeld waar een gebied sterk in is en licht verbeterpunten uit. Het is een uitstekend middel om met kleine ingrepen veel resultaat te halen. De visie leent zich voor nieuwe en herstructureringsprojecten maar ook voor de bestaande stad. Het hoofdthema is kindvriendelijkheid in de breedste zin van het woord. Zowel in wonen, openbare ruimte, voorzieningen en routes wordt kindvriendelijkheid aangepakt in Rotterdam. Daarnaast draagt het totaalprogramma bij aan het versterken van de woonstad, het vasthouden van gezinnen, het versterken van de economie en het verbeteren van het woon- en leefklimaat voor alle (gezinnen met) kinderen tussen de 0-18 jaar. Programma Rotterdam Kindvriendelijk’ is een samenwerking tussen de Gemeente Rotterdam (dienst Jeugd Onderwijs en Samenleving), deelgemeentes, Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, Gemeentewerken, dienst Stedenbouw en Volkshuisvesting, Gemeentelijke Gezondheidsdienst, Sport en Recreatie, Woonstad Rotterdam, Woonbron, Vestia, Proper Stok Ontwikkelaars, Hogeschool Rotterdam, Fontys Hogescholen, BMC advies/management en BVR adviseurs ruimtelijke ontwikkeling. Het succes Rotterdam Kindvriendelijk zocht als programma de samenwerking op met andere projecten met hetzelfde doel. Zo werden slimme verbindingen gelegd met projecten op het gebied van jeugdparticipatie, groene schoolpleinen en talentontwikkeling. Dankzij Rotterdam Kindvriendelijk versterkten de projecten elkaar. Daarnaast zijn kinderen actief gevraagd naar hun mening. Zo zijn 1500 mental maps van kinderen verzameld over hun ideale wijk. Voor leerlingen van negen basisscholen zijn lessen georganiseerd over hun wijk. Met hun ouders zijn er gesprekken geweest.

Succesfactoren → Integraal plan om leefomgeving kinderen en jongeren te verbeteren → Plan is tot stand gekomen uit een brede werkgroep met gemeentelijke diensten, onderzoeksinstellingen, corporaties en marktpartijen → Kinderen en jongeren krijgen meer faciliteiten in de openbare ruimte → Wijkgericht werken; elke wijk heeft een andere opbouw, er is een vraaggericht aanbod ontwikkeld Kansen → Organiseren van een jaarlijkse kennis dag om meer aandacht te besteden aan imago-opbouw, kennisdeling en het netwerk → Methode gebruiken om voor de hele stad de uitdagingen en kansen in beeld te brengen → Er is een stedelijk verbindingselement en hoeder van het thema nodig

37

Nieuwsgierig? Kijk op www.rotterdam.nl/kindvriendelijk. Neem voor meer informatie contact op met Rita Wapperom, Bureau Programma’s en Projecten: [email protected] of 010 267 44 81

→

Succesformule nr. 17

LA MAMA’S

SÚDWEST FRYSLÂN

Ontmoeting jonge moeders onderling  Ontwikkeling eigen kracht

De formule La Mama’s is er voor (zwangere) moeders uit de gemeente Súdwest Fryslân, die voor hun 23ste zwanger zijn of moeder zijn geworden. Bij La Mama’s kunnen moeders tot en met 23 jaar terecht voor informatie, advies en ondersteuning. De activiteiten richten zich op ontmoeting, ontwikkeling van de eigen kracht, sociaal-emotionele ontwikkeling en educatieve vorming. La Mama’s heeft een eigen winkel met gratis tweedehands spullen en biedt jonge moeders de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten. Om deze activiteiten te realiseren werken ze samen met de moeders, (vrijwilligers)organisaties en gemeente(n), verloskundigen, jeugdgezondheidszorg, centra voor jeugd en gezin, hulpverleningsorganisaties, vrijwilligersorganisaties en onderwijs.

“Een jonge moeder zijn betekent dat we elkaar iets vroeger hebben leren kennen, maar ik kan langer van je houden. Sommige mensen zeiden dat mijn leven eindigde toen ik een baby kreeg, maar mijn leven begon pas net! Jij hebt niet mijn toekomst weggenomen, maar je gaf mij een nieuwe” Deelneemster

Het succes Voor jonge moeders is het belangrijk dat ze één centraal punt hebben waar zij terecht kunnen. Daarom is er wekelijks een ‘jonge moeder’-groep waar thema’s besproken worden zoals assertiviteit, opvoeden, school en werk. Ook worden er activiteiten georganiseerd. Voorbeelden hiervan zijn een bezoek aan de kinderboerderij, creatieve middagen, een vakantie, een dialoog met jonge moeders en organisaties, beautymiddag, een informatiemarkt en een kerstpakketactie. La Mama’s weet de jonge moeders te vinden en zich aan hen te binden onder andere door het focussen op talenten, hulp bij het zoeken naar oplossingen voor hun problemen, voorlichting, advies en kennisoverdracht, de mogelijkheid bieden om andere jonge moeders te ontmoeten en gratis oppas voor de kinderen te bieden.

= Professionele jonge  moeders

Succesfactoren → Preventieve peer-education methode: jongeren helpen elkaar → Jongerencoaches werken outreachend en zijn rolmodel → Brugfunctie naar hulp- en dienstverlening Kansen → Bouwen aan persoonlijke netwerken, financiële middelen voor deelnemers → Moeders worden gestimuleerd en ondersteund om terug te keren naar school

39

Nieuwsgierig? Kijk op www.lamamas.nl. Neem voor meer informatie contact op met Thessa van Lingen, coördinator La Mama’s: [email protected] of 0515 41 41 62

→

Succesformule nr. 18

JONGERENBEMIDDELING

PURMEREND

Jongeren uit de wijk x Problemen uit de wijk  Peer­to­peer training conflicthantering

De formule Jongerenbemiddeling is een peer-to-peer methodiek die ingezet kan worden om met een positieve insteek conflicten in de openbare ruimte op te lossen. Jongeren ontmoeten elkaar in de buitenruimte. Omwonenden en passanten ervaren dit nogal eens als overlastgevend. Daarbij klagen zij vooral over lawaai, vernielingen en vervuiling. Jongerenbemiddeling is een methodiek waarbij jongeren (tussen de 10 en 24 jaar) worden getraind in conflicthantering. Zij worden ingezet om te bemiddelen (om er samen uit te komen) bij een conflict tussen groepen jongeren of tussen groepen jongeren en buurtbewoners. Ze houden het gesprek op gang en dagen partijen uit zelf oplossingen voor het conflict te bedenken. Door de inzet van jongerenbemiddelaars wordt er aan verschillende doelen gewerkt. Zoals het creëren van wederzijds begrip, gemeenschapsvorming, bevordering van de zelfredzaamheid, het voorkomen van onherstelbare escalatie en het verbeteren van de leefbaarheid (met name sociale veiligheid) in de buurt. Jongerenbemiddeling wordt uitgevoerd in samenwerking met jongeren uit de buurt, buurtbewoners, woningcorporaties, politie, gemeente en het jongerenwerk.

“Wilt u nou gelijk hebben of wilt u gelukkig zijn?” Jongerenbemiddelaar

Het succes Het vernieuwende aan dit project is dat niet het probleem centraal staat, maar de relatie en de communicatie tussen betrokkenen. De jongerenbemiddelaars werken op vrijwillige basis. Dit leidt tot een grote betrokkenheid onder de bemiddelaars. Bovendien inspireren zij andere jongeren. De professionele training die ze krijgen, draagt bij aan hun eigen talentontwikkeling. De jongerenbemiddelaars van nu zijn de professionele hulpverleners van de toekomst. De succesformule Jongerenbemiddeling Purmerend verspreidt zich over Nederland en wordt inmiddels met succes uitgevoerd in Rotterdam, Almere, Dordrecht en Ridderkerk.

Goede relatie &  = communicatie in de buurt

Succesfactoren → Positieve en oplossingsgerichte benadering om overlast te bestrijden door inzet van peers. De focus ligt op communicatie en relatie in plaats van het probleem → Er valt een schat aan ervaring te halen voor de jongerenbemiddelaars die bijdraagt aan talentontwikkeling en werkervaring in de hulpverlening Kansen → Jongeren(bemiddeling) meer integreren in de algemene aanpak voor overlastsituaties waarbij jongeren betrokken zijn → Promotie van het project onder de buurtinwoners om de meerwaarde te communiceren

41

Nieuwsgierig? Kijk op www.clup.nl. Neem voor meer informatie contact op met de coördinator jongerenbemiddeling, Misja Horsthuis: [email protected] of 0299 40 97 66 / 06 551 912 61

→

Succesformule nr. 19

CULTUURSHAKER

LANDELIJK

Jong + Oud x Verbinding  Zelf organiseren

= Talent­ en burgerschapsontwikkeling

De formule ‘Handen Schudden voor Gebruik’. Er is een nieuw feestdrankje op de markt, de CultuurShake! Het drinken van dit brouwsel vervaagt verschillen en focust de geest op overeenkomsten in cultuur, taal en goed gezel- en burgerschap. Het geheim van het drankje zit hem in de wederzijdse kennismaking tussen twee belevingswerelden.’ Jongeren uit Internationale Schakelklassen (onderwijs voor nieuwkomers) tussen de 13 en 19 jaar organiseren voor ouderen in oudereninstellingen in de buurt van de school een feest. Het doel van CultuurShaker is het creëren van duurzame samenwerkingsverbanden tussen ISK scholen en ouderenzorginstellingen die de drempel voor vrijwillige inzet van ISK jongeren voor ouderen wegneemt. Daarnaast draagt CultuurShaker bij aan goede tijdsbesteding voor ouderen, invulling van stageplekken en vrijwilligersvacatures en aan intercultureel beleid bij zorginstellingen. Ook draagt het bij aan burgerschapsvorming, integratie en de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). CultuurShaker wordt uitgevoerd door scholen met Internationale Schakelklassen, zorgcentra voor ouderen (woon- en bezoekerscentra) en in een aantal gemeenten de wethouders WMO.

“Ik heb het programma gepresenteerd, dit was erg spannend maar het ging super goed. Later wil ik host worden op Hip Hop feestjes” Internationale schakelklas leerling

Het succes Jongeren die in de klas soms voor problemen zorgen, laten tijdens CultuurShaker een andere kant van zichzelf zien. Ouderen stellen hun beeld over nieuwkomers bij. De kans dat de twee doelgroepen normaal gesproken in het dagelijks leven met elkaar in contact komen is heel klein. CultuurShaker maakt de kracht van ontmoeting concreet waardoor jongeren en ouderen de cultuur mixen. De jongeren verzinnen zelf het programma en solliciteren bij het fictieve ‘CultuurShakeruitzendbureau’ naar een baan om hun feest tot een succes te maken. Dit leidt tot actieve participatie en het talent op het gebied van organiseren en solliciteren wordt ontwikkeld. ISK leerlingen stromen na 1 of 2 jaar door naar vervolgonderwijs. De uitvoeringskosten zijn laag, de inzet en betrokkenheid van de deelnemers groot. Dit zorgt ervoor dat CultuurShaker een grote kans op borging heeft.

43

NJR het Bureau heeft CultuurShaker vertaald naar een instrument om de verbinding tussen de verschillende generaties in de wijk te verbeteren. NJR het Bureau mixt CultuurShaker graag op maat. Succesfactoren → Lage kosten, makkelijk uit te voeren en grote kans op borging → Jongeren leren talenten kennen door te solliciteren bij het ‘CultuurShakeruitzendbureau’ en door het zelf organiseren van een feest → Directe invulling van prestatievelden van de WMO Kansen → Doorvertalen van het concept naar andere doelgroepen (bijvoorbeeld zeer moeilijk lerende kinderen) → Samenwerking aangaan met lokale uitzendbureaus voor sponsoring en om de link van het project met de arbeidsmarkt concreet te maken

Nieuwsgierig? Kijk op www.njrhetbureau.nl. Neem voor meer informatie contact op met NJR het Bureau: [email protected] of 030 230 35 75

→

Succesformule nr. 20

CROWNIES

INTERVIEW MET THEO MOOIJMAN

DEN HAAG

Activering x Beloning  Nuttige klusjes

= Win ­ win situatie

INTERVIEW MET O.A. PROJECTLEIDER THEO MOOIJMAN Crownies: Heitje voor een Karweitje op een eigentijdse wijze. Kinderen van 14 jaar die het belang inzien van een schone en leefbare wijk? Het klinkt onwerkelijk, maar in Den Haag hebben ze het voor elkaar gekregen. Het geheim? Crownies. Een spaarsysteem voor kinderen tussen de 8 en 15 jaar. Door klusjes te doen in verschillende buurten in Den Haag kunnen kinderen zogeheten ‘Crownies’ - spaarpunten- verdienen. Deze leveren zij vervolgens in voor beloningen. Die variëren van een dagje naar Duinrell tot nieuwe slippers. “De beloningen bestaan uit een evenredig aanbod aan activiteiten, hebbedingen en schenkingen aan goede doelen”, zegt projectleider Theo Mooijman. De klusjes variëren van oud glas en papier ophalen bij ouderen tot het opknappen van de buurt. “De klusjes moeten zichtbaar zijn voor buurtbewoners en een maatschappelijke bijdrage leveren. Hoofddoel van Crownies is de leefbaarheid en participatie in Haagse buurten vergroten”, legt Theo nog maar eens uit.

“Het unieke aan Crownies is dat je een relatief simpel, digitaal instrument hebt waarbij meerdere partijen samenkomen.” En dat is de website, waar klusaanbieders, klusbegeleiders en kinderen samenkomen. Klusaanbieders zijn bijvoorbeeld woningbouwcorporaties. De klussen staan open voor alle buurtkinderen. Het gaat er vooral om de omgeving van het woningbezit leefbaar en op orde te houden. De klusbegeleiders zijn meestal jongerenwerkers, maar ook begeleiders van de naschoolse opvang of een sportvereniging. Bij de keuze van een klus worden zowel klusbegeleiders als deelnemers betrokken. Ook het aanbod van de beloningen wordt mede bepaald door de deelnemers. Theo: “De aandacht is altijd gericht op wat de kinderen ervan vinden. Het is een tastbaar instrument om participatie vanuit meerdere partijen te bevorderen.” Aan de ene kant ligt de kracht in de inzetbaarheid van het instrument dat door verschillende partijen gebruikt kan worden. Anderzijds kan dit ook een valkuil zijn en liggen hier nog verbeterpunten. “Het hoofddoel van Crownies is participatie bevorderen, maar zowel de klusbegeleiders als de klusaanbieders en de kinderen hebben hun individuele doelen.” Zo zal een deelnemer over het algemeen een beloning als motief hebben om mee te doen. Voor een klusaanbieder zal sociale cohesie en leefbaarheid de reden van deelname zijn. Een klusbegeleider zal zich over het algemeen laten leiden door pedagogische doelen. Zo heeft iedereen zijn eigen redenen om mee te doen met Crownies. “Zolang ik nog niet mag werken, is dit een goede oplossing om beloningen te verdienen”, vertelt de 14-jarige Luuk. Maar de kinderen vinden het ook leuk om mee te doen. “Het is net als een hobby, alleen als je wilt, doe je mee”, vertelt een van de kinderen. Ook lijken zij zich bewust te zijn van het doel waarvoor Crownies in het leven is geroepen. “Ik heb geleerd dat ik de stad schoon moet houden. Als we het vies blijven maken dan leven we straks in een sloppenwijk, net als in Brazilië.” De klusbegeleiders zorgen voor het pedagogische deel van Crownies. Mohamed vertelt: “Naast het geven van beloningen, proberen we de kinderen ook echt iets te leren. Ik probeer de kinderen duidelijk te maken dat het doel is om de leefbaarheid in wijken te vergroten en dat zij daaraan kunnen bijdragen door bijvoorbeeld afval in de prullenbak te gooien.”

Succesfactoren → Jongeren worden geactiveerd en beloond om zich in te zetten voor de leefomgeving → Win-win concept: organisaties en jongeren worden er beter van → Makkelijk te implementeren en herkenbaar instrument, de vernieuwing van een eeuwenoud concept: heitje voor een karwijtje Kansen → Uitbreiden van het concept met social media (Hyves) om de dialoog met deelnemers te bevorderen → Meer betrokkenheid van deelnemers in de vorm van kinderredactie (website), promotieteam en/of denktank

45

Nieuwsgierig? Kijk op www.crownies.nl. Neem voor meer informatie contact op met Theo Mooijman, projectleider: [email protected] of 070 312 56 34

→

COLOFON

47 De Succesformulebundel is ontwikkeld door NJR het Bureau:

NJR Het Bureau is het adviesbureau voor professionals over jongeren. De belevingswereld van jongeren staat centraal in ons advies, concepten, onderzoek en trainingen. NJR Het Bureau is ontstaan uit NJR, de landelijke koepel van jongerenorganisaties met een groot jongerennetwerk. Dit maakt ons uniek, vraaggericht en maatschappelijk betrokken. Dagelijks adviseren wij professionals over jongeren. Dit doen we aan de hand van innovatieve concepten, vernieuwend onderzoek en praktijkgerichte trainingen. Onze opdrachtgevers zijn werkzaam binnen de overheid, het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven.

Word lid van de linkedin groep  , , Positief Jeugdbeleid .

Tekst: Chana van der Velden Interviews: Veerle Walravens Eindredactie: Coen van der Spek Website: www.njrhetbureau.nl Email: [email protected] Tel: 030 230 35 75 De Succesformulebundel is vormgegeven door Bril&Baard Visual Branding De Succesformulebundel is financieel mogelijk gemaakt door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Nederland gezond en wel. Dat is het motto van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Het is de ambitie van VWS om iedereen zo lang mogelijk gezond te houden en zieken zo snel mogelijk beter te maken. Ook wil het ministerie mensen met een beperking ondersteunen en maatschappelijke participatie bevorderen. Website: www.rijksoverheid.nl/ministeries/vws Email: 030-2303575 Tel: 070 340 79 11

Co-creatie is een belangrijk aspect van Bril&Baard. Het team rond Bril&Baard wordt niet alleen door ontwerpers, vormgevers, programmeurs, animators, illustratoren, fotografen, drukkers en vele andere specialisten gevormd, maar vooral met de klant zelf. Zij geloven in een hoge betrokkenheid met de klant, die hun product, markt en doelgroepen tenslotte als geen ander kennen. Bril&Baard weet die waarden te vertalen in een passende vorm. Website: www.brilenbaard.nl Email: [email protected] Tel: 06 146 571 77 Deze uitgave is op de minst milieubelastende wijze gemaakt door Drukkerij Tienkamp in Groningen.