De stagiair praktijkondersteuner somatiek en GGZ in de huisartsenzorg: praktische informatie Het begeleiden van een stagiair is een investering op de lange termijn. Door voldoende stageplaatsen in huisartsenvoorzieningen ter beschikking te stellen, kunnen voldoende leerlingen daarvoor worden opgeleid. Door het opdoen van praktijkervaring groeit het enthousiasme voor het beroep dat ze gekozen hebben. Op de lange termijn zorgt dit voor een ruimer aanbod van kwalitatief goed opgeleide huisartsondersteuners. En daar heeft ook jouw eigen huisartsenvoorziening voordeel van als vervanging of uitbreiding nodig is. Onderstaand is ter informatie per functie een algemeen beeld geschetst van de stage duur, inhoud en begeleiding. Voor doktersassistenten bestaat er een uitgebreide stagewijzer die te vinden is op www.ssfh.nl/fileadmin/data/documenten/Campagneteam/Stagewijzer_doktersassistent.pdf. Onderwijsinstellingen kunnen echter de opleiding en de stages op hun eigen manier inrichten. De ene stagiair kan andere plannen en doelen hebben dan de andere. De ene onderwijsinstelling verwacht van een stagiair soms andere dingen dan de andere. Ook zijn er verschillen in de manier waarop de stagiair wordt beoordeeld, begeleid en de duur van de stage. Bespreek dit dus goed met je (aanstaande) stagiair. Stagiair POH somatiek De stagiair heeft de volgende achtergrond en heeft ook als zodanig werkervaring: Doktersassistente HBO-V MBO verpleegkunde met eventueel een aanvullende HBO opleiding De stage duur verschilt per opleiding maar bedraagt tussen de 8 en 12 uur per week gedurende 4048 weken voor een 1 jarige opleiding. Bij een tweejarige opleiding kan het aantal stage uren per week minder zijn. Stagiair POH GGZ De stagiair heeft de volgende achtergrond en heeft ook als zodanig werkervaring: Sociaal Psychiatrische Verpleegkunde (SPV) hbo-Verpleegkunde met GGZ-uitstroomprofiel Maatschappelijke Werk B+ Verpleegkunde (inservice B opleiding met vervolgopleidingen op hbo-niveau) Psychologie (hbo en wo) Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) Verpleegkundig Specialist GGZ Orthopedagogiek
De stagiair Praktijkondersteuner GGZ en Somatiek in de Huisartsenzorg, januari 2016
1
De stage duur verschilt per opleiding maar bedraagt minimaal 8 uur per week gedurende 40 weken voor een 1 jarige opleiding. Bij een verkorte opleiding voor SPVérs zal de stage duur korter zijn.
Rollen tijdens de stage Tijdens een stage hebben verschillende organisaties en mensen een rol: de stagiair, de huisartsenvoorziening en de onderwijsinstelling. De stagiair De stagiair is eerstverantwoordelijk om zijn leerontwikkeling aan te tonen. Verder is hij verantwoordelijk voor de inhoud en het beheer van haar portfolio, zorgt hij voor een goede communicatie en komt hij zijn afspraken na. De stagiair is zelf verantwoordelijk voor het leerproces en dient deze te bewaken. Een stagiair kan een aantal taken in de huisartsenvoorziening zelfstandig uitvoeren. In het begin is het nodig dat de begeleider nog even meekijkt en controleert. Daarna voert de stagiair de taken meestal zelfstandig uit. Voorbeelden van werkzaamheden die een stagiair POH GGZ kan uitvoeren zijn: (In)werken in Huisartsen Informatiesysteem Nabellen van niet op komen dagen patiënten en uitvragen en nieuwe afspraak inplannen Wachtlijst inventariseren en afspraken plannen In eerste instantie gezamenlijk met de ervaren POH GGZ consulten uitvoeren Bijgewoonde consulten uitwerken in HIS Zelfstandig consulten gaan uitvoeren Voorbeelden van werkzaamheden die een stagiair POH somatiek kan uitvoeren zijn: Registratie in het huisartsen informatie systeem. Patiënten oproepen en vervolg afspraken maken Een zorgplan opstellen Opstellen en bijstellen van protocollen Spreekuur draaien onder begeleiding en zelfstandig; diabetes mellitus, astma/COPD, cardiovasculair risicomanagement, ouderenzorg Zelfstandig in het kader van het stageplan, een project uitvoeren waar zowel de stagiair als de stageplek profijt van heeft Stagiairs praktijkondersteuning somatiek maken kennis met de taken op de terreinen van verscheidene chronische aandoeningen, namelijk diabetes mellitus (al dan niet met insulinetherapie), astma/COPD en hart- en vaatziekten (in het kader van cardiovasculair risicomanagement).
De stagiair Praktijkondersteuner GGZ en Somatiek in de Huisartsenzorg, januari 2016
2
De onderwijsinstelling De onderwijsinstelling gaat er van uit dat de leerling bij aanvang van de opleiding zelf een stageadres heeft gevonden. Het is belangrijk om goed af te spreken wie vanuit de onderwijsinstelling de stage begeleidt en in welke mate. Vaak organiseert de onderwijsinstelling een vorm van intervisie tussen de deelnemende cursisten onder begeleiding van een ervaren docent. Hierin komt dan bijvoorbeeld de voortgang van het leerproces naar voren, de inhoudelijke ondersteuning van patiënten en de samenwerking met de huisarts. De stage organisatie In de stage organisatie is de stagebegeleider verantwoordelijk voor de begeleiding van de stagiair. Vaak is dit de POH GGZ, of POH somatiek maar soms de huisarts zelf. De stage organisatie geeft de leerling een werkplek en biedt haar de faciliteiten die nodig zijn voor een goede praktijkopleiding. Een stage organisatie die leerlingen wil opleiden moet ten minste aan de volgende voorwaarden voldoen: 1 – 2 uur per week begeleiding kunnen geven Tijd en ruimte kunnen bieden om de stagiair in te werken Voldoende (gefaseerd) zelfstandigheid kunnen bieden In de begeleiding de voortgang van het leerproces volgen
Begeleiding Van een begeleider wordt verwacht dat deze stuurt, instrueert, onderwijst, inspireert en fungeert als rolmodel in het socialisatieproces naar de rol van POH. De begeleiding van een stagiair bedraagt gemiddeld 1 tot 2 uur per week, afhankelijk van de leerstijl van de student en afhankelijk van begeleidingsstijl van de begeleider. Goede stagebegeleiding is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Leer de stagiair goed kennen en zorg dat hij of zij zijn begeleider ook goed leert kennen. Een stagiair wil iets leren en als praktijk wil je dat een stagiair rendement oplevert. Onderstaand volgen 3 praktische tips: Tip 1: Regelmatig contactmomenten in stagebegeleiding In het kader van continue ontwikkeling is het belangrijk om regelmatige contactmomenten in te plannen. Dit zorgt voor structuur wat op zijn beurt weer zekerheid met zich meebrengt. Laat het gesprek ook doorgaan als er eigenlijk niks te bespreken valt, zo geef je een stagiair het gevoel dat ze ook belangrijk zijn. Tip 2: Vergroot de betrokkenheid van de stagiair De grootste valkuil waar men soms intrapt, is dat men zich instelt dat de stagiair maar tijdelijk is. Betrokken stagiairs leveren echter meer op voor de organisatie en leren zelf het meest. Betrek ze bij de organisatiedoelen want: invloed zorgt voor betrokkenheid.
De stagiair Praktijkondersteuner GGZ en Somatiek in de Huisartsenzorg, januari 2016
3
Zorg dus voor een goed inwerktraject, laat stagiairs deelnemen aan vergaderingen, geef ze net zoveel toegang tot informatie over dat wat er speelt in de praktijk en betrek ze bij sociale activiteiten en uitjes. Tip 3: Stuur op planmatigheid en prioritering Zorg in de stagebegeleiding ervoor dat je grip houdt op waar de stagiair mee bezig is en leer ze zaken te prioriteren.
Voor een stagiair kiezen Hoe vinden stage organisaties en stagiairs elkaar? Huisartsenvoorzieningen kunnen aan SSFH beschikbare stageplaatsen doorgeven. SSFH koppelt vervolgens de stagiairs aan de huisarts. Daarnaast gaan stagiairs zelf op zoek of hebben onderwijsinstellingen afspraken met praktijken. Ook kunt je op site van de ROS in je regio vaak op hun prikbord een oproep plaatsen of een oproep van een stagiair vinden. Wanneer je een stagiair gevonden hebt is het gebruikelijk dat de stage organisatie een stage overeenkomst sluit met de onderwijsinstelling. Deze overeenkomst regelt de lengte van de stageperiode, de leerdoelen, de eventuele vergoeding en de manier waarop de stagiaire wordt beoordeeld.
Voordelen van een stagiair Natuurlijk kost een stagiair tijd. Er zijn echter de nodige tijdbesparende hulpmiddelen beschikbaar en bovendien regelt een stagiair tegenwoordig zelf een groot deel van de planning en organisatie. Al met al biedt het aannemen van een stagiair op korte en lange termijn belangrijke voordelen. Voordelen korte termijn
Een stagiair begeleiden biedt meer variatie in het beroep van een POH GGZ en POH somatiek en verhoogt zo het werkplezier. Stagiairs kunnen na een aantal weken veel taken zelfstandig uitvoeren. Dat brengt verlichting in de drukke werkzaamheden van het team. Een stagiair neemt vanuit de opleiding nieuwe inzichten en kennis mee. Een stagiair praktijkondersteuner is vaak erg gemotiveerd. De stagiair betaald haar opleiding vaak zelf. Door het opleiden van de stagiair draagt uw huisartsenvoorziening direct bij aan de vorming van gekwalificeerde arbeidskrachten. Het opleiden in de praktijk wordt dankzij uw stageplek beter.
De stagiair Praktijkondersteuner GGZ en Somatiek in de Huisartsenzorg, januari 2016
4
Voordelen lange termijn Op de lange termijn zorgt het begeleiden van stagiairs voor een ruimer aanbod van kwalitatief goed opgeleide praktijkondersteuners. En daar heeft ook uw eigen huisartsenvoorziening voordeel van als vervanging of uitbreiding nodig is. Veel stagiairs gaan werken waar ze stage hebben gelopen. Een stageplek bieden, is dus een uitstekende kans om een sollicitatieprocedure te vermijden. Dat bespaart u tijd, geld en energie. Tijdens een stage kunt u de stagiair observeren, kijken of ze van aanpakken weet, dingen snel oppakt en of ze in het team past.
Vergoedingen De Begeleider Het opleiden van een stagiair kost de nodige tijd en investering. Om hierin tegemoet te komen kunnen huisartsen(posten) die een stageplaats aanbieden een vergoeding van maximaal € 100,= bruto per maand bij de SSFH aanvragen voor de praktijkbegeleiding bij een stageweek van minimaal 23 uur. Bij een stageweek van minder dan 23 uur per week wordt de vergoeding berekend naar rato. Voor een stagiair POH GGZ of POH somatiek komt dit neer op 8/23 * 100,- = € 34,78 per maand. De Stagiair Ook de stagiair kan een stagevergoeding aanvragen bij de SSFH. De verhoging van de vergoeding is op verzoek van partijen betrokken bij de cao Huisartsenzorg. De vergoeding is maximaal € 150,= bruto per maand bij een stageweek van minimaal 23 uur. Bij een stageweek van minder dan 23 uur per week wordt de vergoeding berekend naar rato. Stagiairs kunnen de vergoeding zelf aanvragen bij de SSFH. Voor een stagiair POH GGZ of POH somatiek komt dit neer op 8/23 * 150,- = € 52,17 per maand.
De stagiair Praktijkondersteuner GGZ en Somatiek in de Huisartsenzorg, januari 2016
5
