Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk somatiek (tweejarig) Bent u mbo-verpleegkundige of doktersassistente en wilt u praktijkondersteuner in de huisartsenpraktijk worden? Tijdens deze tweejarige opleiding bekwaamt u zich in de zorgverlening voor chronische zieken, met name patiënten met Diabetes Mellitus type 2, astma/COPD en patiënten met (risico op) hart- en vaataandoeningen in de huisartsenpraktijk. Het verlenen van consulten, het geven van voorlichting en educatie zijn hierbij belangrijke taken.
De opleiding De tweejarige POH-opleiding is bestemd voor mbo-verpleegkundigen en doktersassistenten. U beschikt over een mbo-diploma Verpleegkunde of Doktersassistent. U heeft als mbo-verpleegkundige minimaal twee jaar werkervaring in de gezondheidszorg opgedaan. Als doktersassistente bent u minimaal twee jaar werkzaam in een huisartsenpraktijk, met een dienstverband van ten minste twee volle werkdagen per week. Om toegelaten te worden tot de opleiding Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk - somatiek dient u te allen tijde een assessment te doen én een portfolio in te leveren. De verwachting is dat de tweejarige opleiding tot 2020 nog mag starten. In 2020 studeren namelijk de eerste hbo-v cursisten nieuwe stijl af en denkt men alleen nog met hbo-verpleegkundigen de vacatures voor praktijkverpleegkundige te gaan vullen. Onder invloed van demografische, maatschappelijke en politieke ontwikkelingen vinden er de laatste jaren veel veranderingen plaats binnen de huisartsenzorg. De organisatie van deze huisartsenzorg ontwikkelt zich om die reden in de richting van huisartsenvoorzieningen waarbinnen meerdere huisartsen en ondersteunend personeel samenwerken. Taakdelegatie, functiedifferentiatie en specialisatie zijn belangrijke manieren om op de veranderende omstandigheden in te spelen. Ondersteuning door praktijkondersteuners is in veel huisartsenpraktijken inmiddels een bekend verschijnsel. Zij hebben vooral taken op het gebied van preventie en bij de zorg voor patiënten met chronische aandoeningen. Inholland Academy biedt verpleegkundigen en doktersassistenten door het volgen van de opleiding Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk somatiek de mogelijkheid zich te bekwamen als een functionaris op hbo-niveau. De praktijkondersteuner neemt binnen de huisartsenpraktijk een eigen positie in die wezenlijk anders is dan die van de huisarts of doktersassistente. De taken van de praktijkondersteuner liggen veelal in de sfeer van signalering, controle, voorlichting en begeleiding. Vrijwel iedere praktijkondersteuner houdt zich bezig met de zorg voor chronisch zieken en dan met name voor patiënten met Diabetes Mellitus type 2, astma/COPD en/of hart- en vaataandoeningen. Naast chronisch zieken kunnen ook ouderen een belangrijke doelgroep vormen voor praktijkondersteuners. Meestal is een praktijkondersteuner in dienst van een samenwerkingsverband van meerdere huisartsen. Zij kan voor één huisarts of meerdere huisartsen tegelijkertijd taken uitvoeren. Het betreft een functie waarvoor o.a. zelfstandigheid, flexibiliteit en creativiteit gevraagd wordt. De LHV heeft, in samenwerking met enkele hogescholen, competenties en eindtermen geformuleerd voor de opleiding tot praktijkondersteuner. De opleiding richt zich op de volgende competentiegebieden: −− zorgverlening aan chronisch zieken in de huisartsenzorg −− voorlichting en educatie −− praktijkvoering van de eigen zorgverlening −− samenwerking
Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk - somatiek (tweejarig) −− professionele rolontwikkeling −− kwaliteitszorg Voor de gehele opleiding geldt dat wij theoretische kaders aanbieden, waarbinnen uw ervaringen uit de praktijk kunnen worden geïntegreerd en van waaruit u uw praktijkvoering kunt beïnvloeden. De docenten beschikken over het algemeen over werkervaring in de huisartsenpraktijk en over specifieke deskundigheid op gebied van zorg aan patiënten met chronische aandoeningen. Van de deelnemers verwachten wij een actieve leerhouding. De kern van het leren zit in het uitwerken van (praktijk)opdrachten met behulp van de kennis die u tijdens de opleiding aangereikt krijgt. De leidraad daarbij is ‘kennis heeft pas nut, als je ook iets met die kennis kunt doen’. Programma Jaar 1 (20 dagen) Dit programma bestaat uit 4 modulen die u voorbereiden op op het 2e jaar. Aan het einde van jaar 1 wordt vastgesteld of u toegelaten kunt worden tot jaar 2. Module M-1 Op weg naar praktijkondersteuning Met deze module krijgt u inzicht in uw huidige beroepsmatig functioneren in relatie tot de vereiste kennis- en vaardigheden voor de functie van praktijkondersteuning. De basis van het hbo denk- en werkniveau, noodzakelijk voor het functioneren als praktijkondersteuner, ligt in het probleemoplossend vermogen. De module besteedt op theoretisch en praktisch niveau aandacht aan onderdelen van de methodiek van het beroepsmatig handelen en aan hulpverleningsrelatie. U oefent met vaardigheden als observeren en luisteren als voorwaarden voor gespreksvoering en effectieve communicatie. Het spreekt voor zich dat in deze module ook aandacht besteedt aan ontwikkelingen op het gebied van de huisartsenzorg. Module M-2 De chronisch zieke patiënt in de huisartsenpraktijk In deze module staat basiskennis, die nodig is voor de hulpverlening aan patiënten met Diabetes Mellitus type 2, astma/ COPD en enkele hart- en vaataandoeningen, centraal. Het accent ligt op aanvullende kennis van anatomie, fysiologie en pathologie bij de bovengenoemde aandoeningen. Medicatie speelt bij de behandeling een grote rol. Kennis van begrippen uit de farmacologie behoort daarom tot uw fundamentele bagage als praktijkondersteuner. Tijdens de modulen maakt u een begin met het verkennen van het terrein van (gezondheids)voorlichting en educatie. Ook oriënteert u zich op de inhoud van het spreekuren met betrekking tot genoemde patiëntencategorieën. Module M-3 De huisartsenpraktijk en samenwerking Wat houdt de huisartsenzorg in, wie werken er en met wie wordt er samengewerkt? In deze module wordt er in theoretische en praktische zin stilgestaan bij multidisciplinair samenwerken, waarbij feedback geven en krijgen een belangrijk onderdeel vormt. U besteedt aandacht aan het overdragen van informatie en registratie. Eveneens schenkt u aandacht aan kwaliteitszorg in de huisartsenpraktijk. Doktersassistenten zijn bekend in en
2
met de huisartsenpraktijk. Maar als praktijkondersteuner heeft u een andere rol. U werkt met leerstof en praktische oefeningen die u bij deze rolverandering ondersteunen. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan een professionele houding in samenwerking. Module M-4 Individueel leren Bij deze module staat uw eigen leerproces centraal. Het individuele karakter van de module wordt bepaald door uw zelforiëntatie en leerstijl. Uw eigen kwaliteiten, valkuilen, (werk)ervaring, (on)mogelijkheden vanuit werk- en privésituatie, motivatie en leerstijl spelen een grote rol. Zeker tijdens de opleiding, maar ook bij het uitvoeren van de functie is het van belang stil te staan bij de leermomenten die zich voordoen. Het is raadzaam te voorkomen dat handelingen alleen routinematig worden uitgevoerd. ‘Leren duurt levenslang’ wordt wel gezegd. Een hulpmiddel bij het leren is reflecteren. Reflectie is de bewuste bezinning of terugblik op uw activiteiten (werken en leren). U maakt duidelijk waar u staat in uw professionele ontwikkeling. In het kader van deze module houdt u zich bezig met het creëren van randvoorwaarden, zoals het leren informatie zoeken op internet, het leren schrijven van stukken, het ‘leren te leren’ of leren op gebied van professionele rolontwikkeling. Ook kunt u zich verdiepen in ontbrekende beroepsinhoudelijke kennis en vaardigheden. Programma Jaar 2 (28 dagen) Het programma bestaat uit zes modulen; vijf daarvan volgen elkaar op in de tijd, de zesde module (Intervisietraining en stagebegeleiding) loopt als een rode draad door het programma. De modulen zijn: Module H-1 De praktijkondersteuner als professional In deze module gaan we in op de professionele rol van de praktijkondersteuner in de huisartsenzorg. Met behulp van theoretische kaders leert u om op verantwoorde en resultaatgerichte wijze patiënten te begeleiden, te adviseren en te instrueren. De vereiste vaardigheden liggen op het terrein van methodiek, voorlichting en educatie en communicatie. De problematiek van de chronisch zieke patiënt wordt nader toegelicht. U oefent in consultvoering en besteedt aandacht aan kwaliteit van zorg in de huisartsenpraktijk. U ontwikkelt een visie over de wijze waarop de praktijkondersteuner hieraan een bijdrage levert.
Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk - somatiek (tweejarig)
Module H-2 De patiënt met Diabetes Mellitus type 2 in de huisartsenpraktijk In deze module vormt de patiënt met Diabetes Mellitus type 2 het centrale punt. Patiënten met deze aandoening kunnen door zelfmanagement (leren) omgaan met hun aandoening en complicaties op korte en langere termijn voorkomen. Voorwaarde is dat zij kennis en vaardigheden bezitten rond hun behandeling, zelfcontrole, observatie en zelfregulatie. U leert patiënten helpen bij het zich eigen maken van de benodigde kennis en vaardigheden. Ook besteedt u aandacht aan voor- en nadelen van groeps- en individuele voorlichting. Voor deze module is het uitgangspunt de NHG-standaard Diabetes Mellitus type 2. U wordt voorbereid om: - een spreekuur op te zetten voor deze patiëntenca- tegorie en de uitvoering van de drie maandelijkse en jaarlijkse controles - krijgt informatie over voedingrichtlijnen, leefstijlveranderingen en voetverzorging - leert patiënten omgaan met bijzondere situaties zoals comorbiditeit, alarmsymptomen of op reis gaan - krijgt kennis en vaardigheden aangereikt om patiënten in te stellen en te begeleiden bij medicatiegebruik - oefent in consultvoering met patiënten met DM type 2. Module H-3 De patiënt met Astma/COPD in de huisartsenpraktijk In deze module staat de patiënt met Astma of COPD centraal. De taken die door de huisarts gedelegeerd worden liggen op het terrein van ondersteuning bij diagnostiek, behandeling en begeleiding. U maakt kennis met onderzoeksmethoden, zoals spirometrie. U leert consulten verlenen aan patiënten met deze aandoeningen, waarbij met name therapietrouw, (op de juiste wijze) medicatiegebruik, zelfmanagement en conditiebehoud een belangrijke rol spelen. In deze module worden de NHG-standaarden over astma en COPD als uitgangspunt gehanteerd, om consulten inhoud geven. U wordt vertrouwd gemaakt met principes van Stoppen met roken. U bespreekt en oefent vaardigheden met betrekking tot het: - opzetten van spreekuren - selecteren van patiënten met behulp van het huisartseninformatiesysteem - uitnodigen van patiënten - hanteren van protocollen. Module H-4 De patiënt met (risico op) hart- en vaatziekten in de huisartsenpraktijk In deze module komen de belangrijkste NHGstandaarden met betrekking tot (het voorkomen van) hart- en vaatziekten aan de orde; cardiovasculair risicomanagement hypertensie, cholesterol, hartfalen, angina pectoris en perifeer arterieel vaatlijden. De wijze waarop u wordt ingezet verschilt per huisartsenpraktijk.
3
Bij deze module krijgt u basiskennis aangereikt en ligt het accent op het: - in kaart brengen en hanteren van het risicoprofiel - behandelen van de aandoening - begeleiden van de patiënt bij leefstijlveranderingen met behulp van gedrag- en veranderingtechnieken - selecteren van patiënten - opzetten van een spreekuur - medicijngebruik door ouderen. Module H-5 Kwaliteit van zorg en samenwerken In de 5e module wordt de link gelegd tussen doelgericht samenwerken en kwaliteit van zorg. De coördinatie van zorg wordt belicht vanuit de theorie en de praktijk. In het kader van de huidige ontwikkelingen wordt ingegaan op de voorwaarden en consequenties van taakherschikking en op samenwerkingsvaardigheden ten aanzien van partijen die betrokken zijn bij de huisartsenzorg. Het (leren) uitvoeren van kwaliteitsbeleid is bij deze module ondergebracht. Er wordt specifiek aandacht besteed aan definiëren en opstellen van een verbeteringsplan ter bevordering van kwaliteit in de eigen zorgverlening en die van de huisartsenzorg. Het opstellen van een plan, gericht op kwaliteitsverbetering, is gerelateerd aan een opdracht die tijdens de stage moet worden uitgevoerd. Module H-6 Intervisietraining en leren in de praktijk Praktijkvoering in de gezondheidszorg, in welke functie dan ook, vraagt om een kritische en innovatieve houding gericht op verbetering van kwaliteit van zorg. Dit vergt van u dat u wilt en kunt leren over uw werkaanpak, beschikt over een probleemoplossend vermogen en communicatief vaardig bent. Bij intervisie krijgen u en uw medestudenten een werksituatie voorgelegd, waarbij u de inbrenger stimuleert om na te denken over de onderliggende denk- en werkpatronen, vaker voorkomende valkuilen en eigen gedrag. De inbrenger kan zo het probleem analyseren en zo mogelijk geadviseerd worden over ander of nieuw gedrag. Leren in de praktijk In de opleiding is in het 2e jaar een stage opgenomen van minimaal 4 uur per week, gedurende de gehele opleiding. De stage start tijdens de eerste module. In de stage voert u werkzaamheden uit op basis van een stagewerkplan. Dit plan stelt u op in overleg met uw stagebegeleider. Uw stageplaats is meestal de plaats (in een huisartsenpraktijk) waar u werkzaam bent als doktersassistente of als praktijkondersteuner. Het kan ook een echte stageplaats zijn op basis van een stageovereenkomst. Verder voert u een opdracht uit in de vorm van een verbeterplan. Het onderwerp van de opdracht wordt in overleg met de huisartsenpraktijk vastgesteld. U bent zelf verantwoordelijk voor het vinden van een stageplaats en kan hierin bijgestaan worden door de opleiding.
Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk - somatiek (tweejarig)
Structuur
Jaar 1 duurt 20 cursusdagen, jaar 2 duurt 28 cursusdagen De studiebelasting van jaar 1 bedraagt over het gehele jaar, gemiddeld 6 tot 8 uur per week. De totale studielast (cursusdagen, zelfstudie en stageopdrachten) bedraagt 340 uur. De studiebelasting voor jaar 2 bedraagt over het gehele jaar gemiddeld tussen 10 en 12 uur per week. De totale studielast (cursusdagen, zelfstudie en stageopdrachten) bedraagt 476 uur.
Wat leert u?
De opleiding stelt u in staat zich verder te bekwamen in de zorgverlening voor chronisch zieken met: - DM type 2 - astma/COPD - (risico op) hart- en vaataandoeningen in de huisartsenpraktijk Voorlichting en educatie zijn hierbij belangrijke taken. De opleiding stelt u in staat om professioneel uw beroep uit te oefenen in de huisartsenpraktijk.
4
“Terugkijkend op de twee jaar waarin ik deze opleiding heb gevolgd, ben ik trots op het resultaat. Ik heb gedurende de opleiding veel geleerd en handvatten gekregen om toe te passen in de praktijk. Het heeft ervoor gezorgd dat ik kan werken als allround-praktijkondersteuner, die zich richt op patiënten met diabetes, mensen met hart- en vaatziekten en patiënten met luchtwegproblematiek. De twee jaren zijn omgevlogen en ik heb vriendschappen gemaakt die hopelijk zullen blijven bestaan. Ik besef me terdege dat ik nog lang niet ben uitgeleerd en praktijkondersteuner een vak is waar voortdurend vernieuwingen en verbeteringen worden doorgevoerd. Vanwege de basis die ik door deze opleiding heb verkregen, verwacht ik hierbij geen problemen.” Gerda Beekman, praktijkondersteuner Huisartsenpraktijk Het Duyfken, Almere oud-cursist opleiding Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk - somatiek. Bezoek voor een uitgebreid filmportret over de post-hbo opleiding Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk somatiek het Inholland Academy YouTube kanaal:
Resultaat/einddoel
Na het afronden van alle modulen ontvangt u een diploma van Inholland Academy, dat is geaccrediteerd door het Kwaliteitsregister VenV.
Docenten/trainers
U krijgt les van experts uit de praktijk.
Referenties
“Door mijn eerdere opleidingen en opgedane werkervaring kreeg ik de mogelijkheid om als praktijkondersteuner aan het werk te gaan in een solo-huisartsenpraktijk. Deze functie was nieuw in deze praktijk. Bij het vormgeven van de functie heb ik veel gehad aan de opleiding Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk - somatiek van Inholland Academy. Deze opleiding heeft mij gebracht wat ik zocht: goede uitleg over het werkveld met veel praktisch hanteerbare tips. Wat ik de ene dag geleerd had, kon ik de andere dag toepassen en uitproberen. De samenwerking met medecursisten, docenten uit het werkveld en met de coördinatoren van de opleiding brachten mij een stukje extra motivatie.” Anneke de Vries, praktijkondersteuner Huisartsenpraktijk Vrijheidslaan, Leiden en oud-cursist opleiding Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk - somatiek.
http://www.youtube.com/inhollandacademy Voor meer informatie: Opleidingscoördinator, Mies van Amersfoort T: 06 1527 9790 of e-mail
[email protected]
Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk - somatiek (tweejarig)
5
Type opleiding Niveau post-hbo Prijs € 10.165 (inclusief assessment € 350, exclusief literatuur € 300) U heeft de mogelijkheid de studiekosten in één keer of in tien termijnen, verspreid over twee jaar te betalen. Zie ook de fiscale voordelen scholing op www.belastingdienst.nl voor mogelijke teruggave studiekosten. Mocht u niet slagen voor het assessment dan worden alleen die kosten in rekening gebracht (dit kan niet in termijnen worden betaald). Duur jaar 1, 20 bijeenkomsten van 6 uur, van 9:15 - 16:30 uur jaar 2, 28 bijeenkomsten van 6 uur, van 9:15 - 16:30 uur Studiebelasting jaar 1, gemiddeld 6 - 8 uur per week (ca. 340 totaal) jaar 2, gemiddeld 10 - 12 uur per week (ca. 476 totaal) Locatie, data Amsterdam, dinsdag 15 september 2015 Om toegelaten te worden tot de opleiding dient u eerst een assessment te doen, waarmee uw beginnend hbo werk- en denkniveau wordt vastgesteld. U ontvangt hiervoor na inschrijving medio mei 2015 nadere informatie. Indien u niet slaagt voor het eerste studiejaar, zal het tweede studiejaar niet in rekening worden gebracht. Voorlichtingsavond opleidingen Zorg en Welzijn U bent van harte welkom bij de Voorlichtingsavond opleidingen Zorg en Welzijn op donderdag 16 april 2015 in Alkmaar. Kijk voor meer informatie en aanmelding onder ‘Voorlichting en Agenda’ op www.inhollandacademy.nl.
Meer dan 250 studiemogelijkheden die werken! Inholland Academy ontwikkelt en organiseert kwalitatief hoogwaardig en praktijkgericht onderwijs voor werkende professionals. Voor u persoonlijk, maar ook als maatwerkprogramma voor uw team of organisatie. Door intensieve samenwerking met Hogeschool Inholland kunnen wij beschikken over 10 leslocaties in de Randstad en een keur aan ervaren docenten. Daarnaast zetten wij externe praktijkdeskundigen in. Wij realiseren ons onderwijsaanbod voor een redelijke prijs, zonder kostenverhogende franje. Cursisten waarderen onze aanpak gemiddeld met een 8,2. Daar zijn we trots op, maar het is ook een stimulans om het nog beter te doen.
Inholland Academy Postbus 403 1800 AK Alkmaar T +31(0)72 518 35 98 / T +31(0)10 439 99 99 F +31(0)72 518 35 89 www.inhollandacademy.nl
